S P R A W O Z D A N I E Z REALIZACJI PLANU RZECZOWO-FINANSOWEGO Z DZIAŁALNOŚCI PAŃSTWOWEGO FUNDUSZU REHABILITACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH.

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Załącznik nr 2 do uchwały nr.../2013 Zarządu PFRON z dnia... 2013 r. PROJEKT S P R A W O Z D A N I E Z REALIZACJI PLANU RZECZOWO-FINANSOWEGO Z DZIAŁALNOŚCI PAŃSTWOWEGO FUNDUSZU REHABILITACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH w 2013 roku Warszawa, marzec 2014 roku.

Spis treści: STRONA 1. Organy Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i zakres ich kompetencji 1 2. Działalność kontrolna 2 3. Działalność Audytu Wewnętrznego 4 4. Działalność Pełnomocnika ds. Systemu Zarządzania Jakością 5 5. Realizacja planu finansowego a) Przychody 5 b) Wydatki 8 6. Realizacja przez samorządy wojewódzkie i powiatowe ustawowych zadań w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej ze środków Funduszu w 2013 roku. 11 7. Zadania realizowane przez samorządy wojewódzkie 11 a) Dofinansowanie kosztów tworzenia i działania zakładów aktywności zawodowej art. 35 ust. 1 pkt 6 ustawy o rehabilitacji 11 b) Dofinansowanie robót budowlanych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. z późn. zm. Prawo budowlane, dotyczących obiektów służących rehabilitacji, w związku z potrzebami osób niepełnosprawnych, z wyjątkiem rozbiórki tych obiektów - art. 35 ust. 1 pkt 5 ustawy o rehabilitacji 14 c) Zadania zlecane fundacjom i organizacjom pozarządowym art. 36 ust. 1 ustawy o rehabilitacji 15 8. Zadania realizowane przez samorządy powiatowe 15 a) Zwrot pracodawcom kosztów wyposażenia stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej art. 26e ustawy o rehabilitacji 17 b) Zwrot pracodawcom kosztów adaptacji pomieszczeń zakładu pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych, w szczególności poniesionych w związku z przystosowaniem tworzonych lub istniejących stanowisk pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych, adaptacji lub nabycia urządzeń ułatwiających wykonywanie pracy lub funkcjonowanie w zakładzie pracy, zakupu i autoryzacji oprogramowania na użytek pracowników niepełnosprawnych oraz urządzeń technologii wspomagających lub przystosowanych do potrzeb wynikających z ich niepełnosprawności oraz kosztów rozpoznania przez służby medycyny pracy tych potrzeb art. 26 ustawy o rehabilitacji 18 c) Dokonywanie zwrotu kosztów zatrudnienia pracowników pomagających pracownikom niepełnosprawnym w pracy art. 26d ustawy o rehabilitacji 18 d) Zwrot wydatków na instrumenty i usługi rynku pracy na rzecz osób niepełnosprawnych poszukujących pracy i nie pozostających w zatrudnieniu art. 11 ustawy o rehabilitacji 19 e) Finansowanie szkoleń organizowanych przez kierownika powiatowego urzędu pracy dla osób niepełnosprawnych bezrobotnych, poszukujących pracy i nie pozostających w zatrudnieniu art. 40 ustawy o rehabilitacji 20

f) Zwrot kosztów szkoleń organizowanych przez pracodawców art.41 ustawy o rehabilitacji 21 g) Udzielanie osobom niepełnosprawnym pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej albo rolniczej art. 12 ustawy o rehabilitacji 22 h) Przyznawanie środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesieniu wkładu do spółdzielni socjalnej art. 12a ustawy o rehabilitacji 22 i) Dofinansowanie do 50% oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego przez osobę niepełnosprawną prowadzącą działalność gospodarczą albo własne lub dzierżawione gospodarstwo rolne na kontynuowanie tej działalności art. 13 ustawy o rehabilitacji 23 j) Dofinansowanie uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych art. 35a ust.1 pkt 7 lit. a ustawy o rehabilitacji 24 k) Dofinansowanie kosztów tworzenia i działania warsztatów terapii zajęciowej art. 35a ust.1 pkt 8 ustawy o rehabilitacji 25 l) Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych art. 35a ust.1 pkt 7 lit. b ustawy o rehabilitacji 28 m) Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznane osobom niepełnosprawnym na podstawie odrębnych przepisów art. 35a ust.1 pkt 7 lit. c ustawy o rehabilitacji 29 n) Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjnych dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej art. 35a ust.1 pkt 7 lit. c ustawy o rehabilitacji 30 o) Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych dokonywane na wniosek indywidualnych osób niepełnosprawnych art. 35a ust.1 pkt 7 lit. d ustawy o rehabilitacji 31 p) Dofinansowanie usług tłumacza migowego lub tłumacza przewodnika art. 35a ust.1 pkt 7 lit. F d ustawy o rehabilitacji 32 q) Zadania zlecane fundacjom i organizacjom pozarządowym art. 36 ust. 2 ustawy o rehabilitacji 32 9. Zadania rehabilitacji zawodowej realizowane przez Biuro i Oddziały PFRON a) Refundacja składek na ubezpieczenia społeczne art. 25a ustawy o rehabilitacji 33 b) Dofinansowanie oprocentowania kredytów bankowych - art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji 35 c) Zwrot kosztów budowy lub rozbudowy obiektów i pomieszczeń zakładu, transportowych i administracyjnych - art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji 36 d) Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych art.26a ustawy o rehabilitacji 38 e) Program wyrównywania różnic między regionami II 40 f) Zrekompensowanie gminom dochodów utraconych z tytułu zastosowania ustawowych zwolnień dla prowadzących zakłady pracy

chronionej lub zakłady aktywności zawodowej z podatku od nieruchomości, rolnego, leśnego i od czynności cywilnoprawnych art. 47 ust. 2 ustawy o rehabilitacji 42 g) Realizacja Programów wspieranych ze środków pomocowych Unii Europejskiej art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji 43 10. Zadania rehabilitacji społecznej realizowane przez Biuro i Oddziały PFRON a) Finansowanie w części lub całości badań, ekspertyz i analiz dotyczących rehabilitacji zawodowej i społecznej art. 47 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o rehabilitacji 47 b) Refundacja kosztów wydawania certyfikatów przez podmioty uprawnione do szkolenia psów asystujących - art. 20 b ustawy o rehabilitacji 48 c) Zadania zlecane art. 36 ustawy o rehabilitacji 48 d) Dofinansowanie kosztów szkolenia, o którym mowa w art. 18 ustawy o języku migowym i innych środkach komunikowania się - art. 47 ust.1 pkt 4 lit.c 51 11. Programy zatwierdzone przez Radę Nadzorczą PFRON art. 47 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o rehabilitacji 1. Programy służące zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych a) Junior - program aktywizacji zawodowej absolwentów niepełnosprawnych 53 b) STUDENT II kształcenie ustawiczne osób niepełnosprawnych 53 2. Programy służące rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych a) Wsparcie Inicjatyw 54 b) Program wsparcia międzynarodowych imprez sportowych organizowanych na terenie Polski 54 c) Aktywny Samorząd 55 12. Wydatki Funduszu w układzie budżetu zadaniowego 57 13. Wydatki bieżące (własne) oraz wydatki inwestycyjne Funduszu 61 14. Stan Funduszu na początek i koniec 2013 roku 61 15. Załączniki

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych powstał na mocy ustawy z dnia 9 maja 1991 roku o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Aktualnie zasady działania Funduszu reguluje ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721, z późn. zm.) zwana dalej ustawą o rehabilitacji. Fundusz posiada osobowość prawną i jest państwowym funduszem celowym. Reprezentowany jest na zewnątrz przez Prezesa Zarządu, zaś do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych Funduszu upoważnieni są : 1) Prezes Zarządu lub każdy z jego zastępców samodzielnie, 2) dwaj pełnomocnicy działający łącznie. Rok 2013 był szesnastym rokiem działania PFRON w oparciu o ustawę z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Art. 45 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji wymaga stosowania przez Fundusz zasad rachunkowości określonych dla podmiotów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości tj. dla spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych, z zastrzeżeniem punktu 2, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i NBP. Organy Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i zakres ich kompetencji Zgodnie z art. 50 ustawy o rehabilitacji organami Funduszu są Rada Nadzorcza i Zarząd. Rada Nadzorcza W skład Rady Nadzorczej Funduszu wchodzą Prezes Rady Nadzorczej Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Sekretarz Stanu w ministerstwie właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, przedstawiciel ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych. Skład Rady Nadzorczej Funduszu w 2013 r.: 1) Jarosław Duda Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, Członkowie Rady do 30.06.2013 r.: 2) Dariusz Atłas przedstawiciel Ministra Finansów, 3) Adam Dołowy przedstawiciel Środowiskowego Warszawskiego Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, 4) Maciej Dudek przedstawiciel Pracodawców Rzeczpospolitej Polskiej, 5) Renata Górna przedstawiciel Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, 6) Ewa Kędzior przedstawiciel Komisji Krajowej NSZZ Solidarność, 7) Mariusz Mituś przedstawiciel Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, 8) Halina Peplińska przedstawiciel Forum Związków Zawodowych, 9) Janusz Piątek przedstawiciel Związku Rzemiosła Polskiego, 10) Piotr Sarnecki przedstawiciel Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych LEWIATAN, 11) Zofia Żuk przedstawiciel Business Centre Club Związku Pracodawców, Członkowie Rady do 02.09.2013 r.: 2) Dariusz Atłas przedstawiciel Ministra Finansów, 3) Renata Górna przedstawiciel Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, 4) Alicja Hryniewicka przedstawiciel Forum Związków Zawodowych, 5) Mariusz Mituś przedstawiciel Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, 6) Janusz Piątek przedstawiciel Związku Rzemiosła Polskiego, 1

7) Ewelina Pietrzak przedstawiciel Konfederacji Lewiatan, 8) Krzysztof Rowiński przedstawiciel Komisji Krajowej NSZZ Solidarność, 9) Tadeusz Szczepański - przedstawiciel Pracodawców Rzeczpospolitej Polskiej, 10) Marek Tramś przedstawiciel Związku Powiatów Polskich, 11) Zofia Żuk przedstawiciel Business Centre Club Związku Pracodawców, W 2013 roku odbyły się 3 posiedzenia Rady Nadzorczej PFRON, podjęto 10 uchwał. Zarząd W skład Zarządu Funduszu wchodzą Prezes Zarządu zwany dalej Prezesem oraz jego dwaj zastępcy. Prezesa powołuje Prezes Rady Ministrów, spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru, na wniosek ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. W skład Zarządu Funduszu w 2013 roku wchodzili: - Pan Jacek Brzeziński p.o. Prezesa Zarządu (od dnia 16.08.2013 r.), - Pan Wojciech Skiba - Prezes Zarządu (od dnia 19.06.2008 r. do dnia 15.08.2013 r.), - Pani Agnieszka Kloskowska-Dudzińska - Zastępca Prezesa Zarządu (od dnia 06.05.2013 r.), - Pan Jacek Brzeziński - Zastępca Prezesa Zarządu (od dnia 07.02.2011 r. do dnia 15.08.2013 r.). Zarząd Funduszu w 2013 roku odbył 63 posiedzeń podejmując 96 uchwał w sprawach należących do jego kompetencji. Działalność kontrolna Działalność kontrolna Wydziału Kontroli oraz Oddziałów PFRON w 2013 roku prowadzona była głównie w oparciu o półroczne plany kontroli na I i II półrocze (wraz z korektami), zatwierdzone przez Prezesa Zarządu PFRON odpowiednio w dniach 10 stycznia i 1 lipca 2013 r. Plany kontroli zostały sporządzone w oparciu o założenia wynikające z identyfikacji ryzyk stwierdzonych w trakcie realizacji zadań kontrolnych w latach 2010-2012, analizy skarg i zawiadomień o nieprawidłowościach, informacji z instytucji zewnętrznych oraz analizy procedur funkcjonujących w Funduszu. W 2013 roku Wydział Kontroli PFRON i Oddziały PFRON przeprowadziły 768 kontroli i 1.490 czynności sprawdzających pracodawców zarejestrowanych w SODiR. Łącznie przeprowadzono 2.258 działań kontrolnych. Realizacja działań kontrolnych przez Biuro Funduszu Wydział Kontroli PFRON w 2013 roku kontrolami objął: - 30 zakładów pracy chronionej, - 33 organizacje pozarządowe, - 8 jednostek samorządu terytorialnego, - 11 jednostek organizacyjnych Funduszu, - 24 jednostki prowadzące działalność gospodarczą - 239 postępowań sprawdzających. W obszarze kontroli beneficjentów zarejestrowanych w SODiR oraz procedury dotyczącej postępowania sprawdzającego w obszarze kontroli beneficjentów zarejestrowanych w systemie SODiR przeprowadzono łącznie 46 kontroli pracodawców, którzy uzyskali miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych na podstawie art. 26a-26c ustawy o rehabilitacji ( ) i/lub uzyskali refundację składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie art. 25a-25d 2

ustawy o rehabilitacji ( ). Ponadto przeprowadzono czynności sprawdzające w 239 podmiotach, które złożyły wnioski o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Jednocześnie w obszarach kontroli: a) podmiotów z art. 22 ustawy o rehabilitacji ( ) - przeprowadzono 11 kontroli (w tym 1 kontrolę składającą się z kontroli wystawcy informacji oraz 4, dotyczące kontroli nabywców), b) beneficjentów zadań zlecanych na podstawie art. 36 - przeprowadzono 26 kontroli, c) środków przekazanych samorządom na podstawie algorytmu przeprowadzono 8 kontroli, d) wewnętrznych w jednostkach organizacyjnych PFRON przeprowadzono łącznie 11 kontroli, w tym 2 kontrole w Biurze Funduszu oraz 9 kontroli w Oddziałach PFRON; przedmiotem 7 kontroli wewnętrznych w Oddziałach było przestrzeganie przez pracowników przepisów o ochronie danych osobowych, a w szczególności zasad ich przetwarzania. W ramach wykonywanych zadań Wydział Kontroli współpracował z instytucjami zewnętrznymi, w tym m.in. z: Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej, Generalnym Inspektoratem Pracy i Okręgowymi Inspektoratami Pracy, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Komendami Rejonowymi Policji, Prokuratorami Rejonowymi i Okręgowymi, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, czy Centralnym Biurem Śledczym Komendy Głównej Policji. W ramach współpracy z organami ścigania, pracownicy Wydziału Kontroli składali zeznania w charakterze świadka na okoliczność prowadzonych postępowań wobec beneficjentów PFRON. Plan kontroli na I i II półrocze 2013 roku, w zakresie działań kontrolnych realizowanych przez Wydział Kontroli, został wykonany w 113,33% (zaplanowano 90 kontroli, przeprowadzono 102 kontrole). Realizacja działań kontrolnych przez Oddziały Funduszu W 2013 roku Oddziały PFRON przeprowadziły 666 kontroli oraz 1.251 czynności sprawdzających pracodawców zarejestrowanych w SODiR. Łącznie przeprowadzono 1.917 działań kontrolnych. Oddziały przeprowadziły kontrole w następujących obszarach: a) art. 36 ustawy o rehabilitacji ( ) 97 kontroli, b) art. 32 ustawy o rehabilitacji ( ) 88 kontroli, c) środków przekazanych samorządom wg algorytmu 65 kontroli, d) Programów Rady Nadzorczej PFRON 398 kontroli, e) dofinansowania kosztów języka migowego 17 kontroli, f) art. 22 1 kontrola. Kontrolami objęto: - 88 zakładów pracy chronionej, - 191 jednostek samorządowych, - 108 jednostek pozarządowych, - 277 osób fizycznych, - 2 inne podmioty (Urząd Skarbowy, uczelnia wyższa). Plan kontroli na I i II półrocze 2013 roku, w zakresie działań kontrolnych realizowanych przez Oddziały PFRON został wykonany w 102,15% (zaplanowano 652 kontrole, przeprowadzono 666 kontroli). 3

Działalność Audytu Wewnętrznego W ciągu 2013 r. pracownicy Wydziału Audytu Wewnętrznego przeprowadzili 18 zadań audytowych o charakterze zadań zapewniających oraz 3 zadania o charakterze formalnych czynności doradczych w tym 1 zlecone przez Ministerstwo Finansów oraz 1 zlecone przez Prezesa Zarządu Funduszu. Dodatkowo zostały przeprowadzone 3 zadania zapewniające zlecone przez Prezesa Zarządu PFRON poza planem audytu na 2013 rok. Celem zadań zapewniających było sprawdzenie, zgodnie z zakresem wynikającym z poszczególnych programów zadań audytowych, funkcjonowania kontroli zarządczej w działalności wewnętrznych jednostek organizacyjnych PFRON. Zakres tematyczny działań audytowych ujętych w rocznym planie audytu na rok 2013 obejmował niżej wymienione zagadnienia: 1. weryfikację kwalifikowalności wydatków związanych ze stażami rehabilitacyjnymi przy realizacji projektów współfinansowanych ze środków UE zadanie zapewniające przeprowadzone poza planem audytu; 2. wykorzystanie przez Fundusz w 2012 r. dotacji z budżetu Państwa, o których mowa w art. 46 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zadanie zapewniające przeprowadzone poza planem audytu, 3. realizację zaleceń NIK dotyczących obszaru rachunkowości oraz realizacji w Funduszu wybranych zaleceń Zarządu zadanie zapewniające przeprowadzone poza planem audytu, 4. opracowanie rekomendacji dla Zarządu w obszarze realizacji art.98 ustawy z dnia 27.08.2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych czynności doradcze zlecone przez Prezesa Zarządu Funduszu, 5. zarządzanie bezpieczeństwem systemów teleinformatycznych w wybranych urzędach administracji rządowej czynności doradcze zlecone przez Ministerstwo Finansów, 6. realizację programu Aktywny samorząd czynności doradcze, 7. komunikację, wymianę informacji z klientami Funduszu zadanie zapewniające, 8. bezpieczeństwo informacji w zgodzie z wymogami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych zadanie zapewniające, 9. realizację zadań w ramach stosowania delegowanych uprawnień, pełnomocnictw zadanie zapewniające, 10. funkcjonowanie kontroli zarządczej przy realizacji wydatków i zakupów inwestycyjnych, innych wydatków i zakupów, w tym na podróże służbowe zadanie zapewniające, 11. realizację procesu egzekucji administracyjnej w ramach pozyskiwania wpłat na Fundusz zadanie zapewniające, 12. dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych art. 26a funkcjonowanie mechanizmów kontroli po wypłacie dofinansowania, z uwzględnieniem sygnalizowanej przez Prezesa Zarządu Funduszu długotrwałości postępowania w sprawie zwrotu wypłat dofinansowań do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników przekazywanych na rzecz ZAZ prowadzonego przez PZN w Olsztynie zadanie zapewniające, 13. monitorowanie i ewaluacja realizacji programów wspieranych ze środków UE zadanie zapewniające, 14. funkcjonowanie kontroli zarządczej przy realizacji działań wyrównujących różnice między regionami art.47 ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji zadanie zapewniające, 15. realizacja procesu zlecania przez fundusz zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych (art. 36 ustawy o rehabilitacji) przy uwzględnieniu stosowania zaleceń Zarządu PFRON zadanie zapewniające. 4

Przeprowadzano również czynności sprawdzające, które objęły w 2013 roku monitorowanie wdrażania i realizacji zaleceń/rekomendacji wynikających z zadań audytowych przeprowadzonych w latach 2011-2012. Działalność Pełnomocnika ds. Systemu Zarządzania Jakością Zadania realizowane przez PSJ w 2013 r. Pełnomocnik ds. Systemu Zarządzania Jakością przeprowadził 33 audity w jednostkach organizacyjnych Funduszu. Dokonano weryfikacji uwag zgłoszonych podczas auditów przeprowadzonych w 2012 r. oraz sporządzono nowe uwagi do doskonalenia oraz protokoły niezgodności. REALIZACJA PLANU FINANSOWEGO Przychody Plan finansowy PFRON na 2013 rok opublikowany został w Załączniku do Ustawy Budżetowej na rok 2013 z dnia 5 lutego 2013 roku i zakładał przychody w wysokości 4.951.465 tys. zł, z tego: 1) dotacje z budżetu państwa 745.360 tys. zł, z przeznaczeniem na: a) zrekompensowanie gminom 50% dochodów utraconych z tytułu zastosowania ustawowych zwolnień dla prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej z podatku od nieruchomości, rolnego, leśnego i od czynności cywilnoprawnych art. 47 ust.2, b) dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, 2) Środki otrzymane z Unii Europejskiej 35.620 tys. zł 3) składki i opłaty (przypis) 4.020.000 tys. zł, 4) przelewy redystrybucyjne (zwroty przez samorządy wojewódzkie i powiatowe środków niewykorzystanych w poprzednim roku) 4.000 tys. zł 5) pozostałe przychody (przypis) 146.485 tys. zł, z tego: a) dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych 50 tys. zł, b) odsetki od nieterminowych wpłat zakładów pracy 35.000 tys. zł, c) pozostałe odsetki 9.642 tys. zł, d) wpływy z różnych tytułów 92.994 tys. zł, e) wpływy ze zwrotów dotacji 8.799 tys. zł, Zarachowane w 2013 roku przychody wynoszą 4.617.823.518,29 zł (93,26% środków planowanych na 2013 rok) z tego: 1) dotacje z budżetu państwa 745.360.000,00 zł (100%), w tym: a) 2430 zrekompensowanie gminom 50% dochodów utraconych z tytułu zastosowania ustawowych zwolnień dla prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej z podatku od nieruchomości, rolnego, leśnego i od czynności cywilnoprawnych art. 47 ust.2 23.797.238,00 zł, b) 2430 dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych 721.562.762,00 zł, 2007 Środki otrzymane z UE 35.646.387,91 zł, 2) 0850 deklarowane wpłaty zakładów pracy 3.632.831.178,40 zł (90,37%), z tego przez: a) pracodawców zatrudniających co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, w wysokości kwoty stanowiącej iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6% a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych zarachowano na przychody deklaracje wpłat od 26 5

495 pracodawców oraz 1 164 decyzji określających zobowiązania na łączną kwotę 3 138 265 811,27 zł; b) pracodawców, którzy nie wydzielili lub nie zorganizowali odpowiedniego stanowiska pracy z podstawowym zapleczem socjalnym dla osoby, która w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej utraciła zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku pracy, w ciągu miesiąca od dnia uznania tej osoby za osobę niepełnosprawną, w wysokości piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia za pracownika nie zarachowano żadnych przychodów; c) państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne będące jednostkami budżetowymi, zakładami budżetowymi i gospodarstwami pomocniczymi, instytucje kultury oraz jednostki organizacyjne zajmujące się statutowo ochroną dóbr kultury uznanych za pomnik historii zarachowano na przychody deklaracje wpłat od 5 014 pracodawców oraz 14 decyzji określających zobowiązania na łączną kwotę 295 823 680,97 zł; d) państwowe i niepaństwowe szkoły wyższe, wyższe szkoły zawodowe, publiczne i niepubliczne szkoły, zakłady kształcenia nauczycieli oraz placówki opiekuńczo wychowawcze i resocjalizacyjne zarachowano na przychody deklaracje wpłat od 2.595 pracodawców oraz 63 decyzji określających zobowiązanie na łączną kwotę 19.679.607,44 zł; e) prowadzących zakłady pracy chronionej, w wysokości 40% uzyskanych zwolnień z podatków od nieruchomości, rolnego, leśnego, czynności cywilnoprawnych, opłat (z wyjątkiem opłaty skarbowej i opłat o charakterze sankcyjnym) oraz kwot zaliczek pobranych przez prowadzących zakłady pracy chronionej na podatek dochodowy od osób fizycznych zarachowano na przychody deklaracje wpłat od 2.041 pracodawców oraz 3 decyzje określające zobowiązania na łączną kwotę 159.666.324,50 zł; f) zwrot niewykorzystanych środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych w razie likwidacji, upadłości albo wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej prowadzonego przez pracodawcę zakładu pracy chronionej lub utraty statusu zakładu pracy chronionej oraz wpłat w przypadku niezgodnego z ustawą przeznaczenia środków funduszu rehabilitacji zarachowano na przychody deklaracje wpłat od 495 pracodawców oraz 32 decyzje określające zobowiązania na łączną kwotę 36 264 736,29 zł; g) na 2013 r. nie były planowane przychody z tytułu korzystania przez zakłady pracy chronionej ze zwolnień od wpłat do urzędu skarbowego podatku od towarów i usług VAT (tzw. nadwyżki VAT) - w związku ze zmianą od 1 stycznia 2000 r. ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Na dzień 31.12.2013 r. stan należności PFRON z tytułu nadwyżki VAT wynosił 0,00zł, stan zobowiązań 0,00 zł. W 2013 r. zaewidencjonowanych zostało 328 449 miesięcznych informacji INF-1 (zwykłych i korygujących) oraz 435 152 deklaracji (zwykłych i korygujących) z czego 318 372 dotyczyło pracodawców zatrudniających co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i nie osiągających wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6%, 63 865 - jednostek budżetowych, 24 397 ze szkolnictwa, 28 517 pochodziło od zakładów pracy chronionej, 1 deklaracja została złożona przez zakład aktywności zawodowej. W 2013 r. wprowadzone zostały także informacje miesięczne INF-1 (zwykłe i korygujące) w łącznej liczbie 61 572 oraz deklaracje (zwykłe i korygujące) w łącznej liczbie 55 115, dotyczące okresów sprzed 2013 r., z czego 40 527 dotyczyło pracodawców zatrudniających co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i nie osiągających wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6%, 7 309 - jednostek budżetowych, 3 325 - szkolnictwa, 3 954 pochodziło od zakładów pracy chronionej. W okresie sprawozdawczym zarejestrowano 2 715 nowych pracodawców. 3) 2960 przelewy redystrybucyjne (zwroty przez samorządy wojewódzkie i powiatowe środków niewykorzystanych w poprzednim roku) 7.383.704,51 zł (184,59%), 4) pozostałe przychody 196.602.247,47 zł (134,21%), z tego: - 0750 dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych 63.529,48 zł; 6

- 0910 odsetki od nieterminowych wpłat zakładów pracy 31.928.697,17 zł; - 0920 pozostałe odsetki 26.679.812,41 zł: z oprocentowania lokat 14.094.000,17 zł, odsetek od samorządów 806.432,98 zł, pozostałe odsetki 1.893.780,69 zł, przychody z tyt. otrzymanych odsetek w postęp. KPA 3.233.245,40 zł, z tytułu opłaty prolongacyjnej 3.328.807,57 zł, z tytułu odsetek od samorządów wojewódzkich 244.119,29 zł, z tytułu odsetek od gmin 76.870,32 zł, z tytułu odsetek od pozostałych należności 1.420.176,81 zł, przychody z tyt. otrzymanych odsetek w postęp. KPA samorządy pow. i wojew 429.654,02 zł, przychody z tytułu zarachowanych odsetek od pozostałych należności-windykacja 123.228,97 zł, przychody z tytułu zarachowanych odsetek od pozostałych należności-dofinansowania-windykacja 470.776,62 zł, przychody z tytułu odsetek bankowych SODiR 139.349,96 zł, przychody z tytułu odsetek od pozostałych należności - windykacja SODiR 433,00 zł, przychody z tyt. odsetek zapłaconych przez pracodawców od wynagrodzeń - SODiR 343.890,65 zł, przychody z tyt. odsetek zapłaconych przez ONG-SODiR 74.827,09 zł, przychody z tyt. odsetek zapłaconych przez RNP-SODiR 42,16 zł, przychody finansowe dotyczące zadań współfinansowanych ze środków UE 176,71 zł, - 0970 wpływy z różnych tytułów 131.864.116,06 zł: wpływy ze zwrotów dofinansowań i dotacji z lat ubiegłych 54.871.171,23 zł, ze zwrotów transferów 900,00 zł, pozostałe przychody finansowe 89,76 zł, przywrócenie uprzednio dokonanego odpisu aktualiz. wart.poz. należn.z tyt. zarach. odsetek (ugody) 1.205.619,13 zł, przywrócenie uprzednio dokonanego odpisu aktualiz. wart. poz. należn. - windykacja 23.263,26 zł, przywrócenie uprzednio dokonanego odpisu aktualiz. wart. poz. należn. dofinansow.-windykacja 80.083,49 zł, przywrócenie uprzednio dokonanego odpisu aktualiz. wart. poz. należn. -SODiR.-windykacja 1.263,47 zł, przywrócenie uprzednio dokonanego odpisu aktualiz. wart. należności 53.124.184,89 zł, spisanie zobowiązań PFRON wobec pracodawców 492.170,19 zł, pożyczki spł. starostwa 631.114,93 zł, art.26 ustawy o rehabilitacji 850.755,60 zł, przychody z tytułu rozliczenia WTZ 328.837,22 zł, pozostałe inne przychody operacyjne 5.473.474,71 zł, inne przychody samorządy powiatowe 997.097,02 zł, inne przychody operacyjne-samorządy wojewódzkie 1.100.999,50 zł, zwrot kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym 10.549.216,59 zł, przychody z tyt. spłat pożyczek samorządy wojewódzkie 701,48 zł, przychody z tyt. otrzymanych należności w postęp. KPA 351.500,44 zł, przychody z tyt. otrzymanych należności w postęp. KPA samorządy pow. i wojew. 679.323,96 zł, Przychody z tytułu otrzymanych kosztów upomnienia 8,80 zł, 7

pozostałe inne przychody operacyjne windykacja 8.106,37 zł, przywrócenie uprzednio dokonanego odpisu aktualiz. wart. poz. należn. i roszczeń windykacja 55.512,05 zł, pozostałe inne przychody operacyjne dofinansowania - windykacja 539.635,29 zł, przywrócenie uprzednio dokonanego odpisu aktualiz. wart. poz. należn. i roszczeń dofinansowania windykacja 488.780,42 zł, pozostałe inne przychody operacyjne windykacja SODiR 201,07 zł, przywrócenie uprzednio dokonanego odpisu aktualiz. wart. poz. należn. i roszczeń windykacja SODiR 2.804,78 zł, przychody z tyt. zwrotu składki ZUS finans. przez PFRON 7.300,41 zł, - 291 wpływy ze zwrotów dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości 6.066.092,35 zł; w tym: 2910 wpływy ze zwrotów dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości 5.209.927,74 zł, 2917 wpływy ze zwrotów dofinansowań i dotacji przekazanych ze środków UE na realizację zadań bieżących przez jednostki sektora finansów publicznych 727.739,90 zł, 2919 wpływy ze zwrotów dofinansowań i dotacji przekazanych ze środków UE na realizację zadań bieżących przez jednostki sektora finansów publicznych 128.424,71 zł. Wydatki Plan finansowy na 2013 rok, przedstawiający wydatki wg klasyfikacji budżetowej oraz uwzględniający przeniesienia pomiędzy pozycjami wydatków, dokonane za zgodą Ministra Finansów w dnia 9 maja 2013 r. oraz 14 listopada 2013 r., przewidywał wydatki w wysokości 5.088.906 tys. zł, z tego: Ι. wydatki na realizację zadań ustawowych oraz na współfinansowanie programów i projektów realizowanych ze środków Unii Europejskiej, w tym: 1. 2440, 2449 na dofinansowanie zadań bieżących realizowanych: - przez jednostki sektora finansów publicznych 146.730 tys. zł, 2440 środki na zadania ustawowe (bez współfinansowania) 131.518 tys. zł, 2449 środki na współfinansowanie programów i projektów realizowanych ze środków UE 15.212 tys. zł, 2. 2450 na dofinansowanie zadań bieżących realizowanych przez jednostki nie zaliczane do sektora finansów publicznych 3.510.130 tys. zł, 3. 6260 na dofinansowanie zadań inwestycyjnych realizowanych przez jednostki sektora finansów publicznych 134.469 tys. zł, 4. 6270 na dofinansowanie zadań inwestycyjnych realizowanych przez jednostki nie zaliczane do sektora finansów publicznych 4.031 tys. zł, 5. 2960 przelewy redystrybucyjne przelewy do samorządów wojewódzkich i powiatowych na realizację zadań zatrudniania i rehabilitacji osób niepełnospr. i pokrycie kosztów obsługi realizowanych zadań 800.000 tys. zł, 6. 2910-2917 zwrot dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości 1.964 tys. zł, 7. 3020 i 3030 transfery na rzecz ludności 4.683 tys. zł: 3020 wydatki osobowe nie zaliczane do wynagrodzeń 3.576 tys. zł, 3030 różne wydatki na rzecz osób fizycznych 1.107 tys. zł, 8. wydatki bieżące własne 359.471 tys. zł, 8

z tego: 4810 odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu wpłat na PFRON, pożyczek i odsetek od pożyczek oraz innych należności 201.049 tys. zł, wydatki na działalność bieżącą 158.422 tys. zł, z tego: o 4010 wynagrodzenia 52.282 tys. zł, o 4170 wynagrodzenia bezosobowe 1.200 tys. zł, o 4110 składki na ubezpieczenia społeczne 9.444 tys. zł, o 4120 składki na Fundusz Pracy 1.327 tys. zł o pozostałe 94.169 tys. zł: 4210 zakupy materiałów i wyposażenia 4.525 tys. zł, 4260 zakup energii 1.434 tys. zł, 4270 zakup usług remontowych 1.902 tys. zł, 4280 zakup usług zdrowotnych 811 tys. zł, 4300 zakup usług pozostałych 30.618 tys. zł, 4350 zakup usług dostępu do sieci Internet 125 tys. zł, 4360 usługi telekomunikacyjne telefonia komórkowa 264 tys. zł, 4370 usługi telekomunikacyjne telefonia stacjonarna 676 tys. zł, 4380 zakup usług obejmujących tłumaczenia 26 tys. zł, 4400 czynsze za pomieszczenia biurowe 5.382 tys. zł, 4410 podróże służbowe krajowe 1.327 tys. zł, 4420 podróże służbowe zagraniczne 120 tys. zł, 4430 różne opłaty i składki 331 tys. zł, 4440 odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych 1.214 tys. zł, 4480 podatek od nieruchomości 56 tys. zł, 4490-4500 pozostałe podatki na rzecz budżetu państwa i jednostek samorządowych 5 tys. zł, 4510 opłata z tytułu wieczystego użytkowania gruntu 42 tys. zł, 4520 opłaty na rzecz budżetów jednostek samorządu terytorialnego 7 tys. zł, 4570 odsetki od nieterminowych wpłat z tytułu podatków i opłat 3 tys. zł 4580 pozostałe odsetki 4.710 tys. zł, 4590 kary i odszkodowania wypłacone na rzecz osób fizycznych 1 tys. zł, 4600 kary i odszkodowania wypłacone na rzecz osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych 760 tys. zł, 4610 koszty postępowania sądowego i prokuratorskiego 3.178 tys. zł, 4720 amortyzacja majątku trwałego 36.652 tys. zł, 9. 6110, 6120 wydatki inwestycyjne (własne) i wydatki na zakupy inwestycyjne (własne) 41.228 tys. zł, ΙΙ. wydatki na realizację programów i projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej, z tego: 1. 2447 na dofinansowanie zadań bieżących realizowanych przez jednostki sektora finansów publicznych 86.200 tys. zł. Wydatki zarachowane w 2013 roku zamknęły się kwotą 4.871.720.456,66 zł ( 95,73%), z tego: I. wydatki na realizację zadań ustawowych oraz na współfinansowanie programów i projektów realizowanych ze środków Unii Europejskiej, w tym: 9

1. 2440, 2449 na dofinansowanie zadań bieżących realizowanych: - przez jednostki sektora finansów publicznych 124.224.668,13 zł (84,66%), 2440 środki na zadania ustawowe (bez współfinansowania) 116.096.083,32 zł (88,27%), 2449 środki na współfinansowanie programów i projektów realizowanych ze środków UE 8.128.584,81 zł (53,44%), 2. 2450 na dofinansowanie zadań bieżących realizowanych przez jednostki nie zaliczane do sektora finansów publicznych 3.480.471.874,25 zł (99,16%), 3. 6260 na dofinansowanie zadań inwestycyjnych realizowanych przez jednostki sektora finansów publicznych 127.763.007,58 zł (95,01%), 4. 6270 na dofinansowanie zadań inwestycyjnych realizowanych przez jednostki nie zaliczane do sektora finansów publicznych 2.943.506,15 zł (73,02%), 5. 2960 przelewy redystrybucyjne przelewy do samorządów wojewódzkich i powiatowych na realizację zadań zatrudniania i rehabilitacji osób niepełnospr. i pokrycie kosztów obsługi realizowanych zadań 798.410.903,58 zł (99,80%), 6. 2910-2917 zwrot dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości 485.290,75 zł (24,71%), 7. 3020 i 3030 transfery na rzecz ludności 3.928.661,03 zł (83,89%): 3020 wydatki osobowe nie zaliczane do wynagrodzeń 2.962.086,62 zł (82,83%), 3030 różne wydatki na rzecz osób fizycznych 966.574,41 zł (87,31%), 8. wydatki bieżące własne 275.605.960,83 zł (76,67%), z tego: 4810 odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu wpłat na PFRON, pożyczek i odsetek od pożyczek oraz innych należności 156.056.150,29 zł (77,62%), wydatki na działalność bieżącą 119.549.810,54 zł (75,46%), z tego: o 4010 wynagrodzenia 52.256.426,50 zł (99,95%), o 4170 wynagrodzenia bezosobowe 1.170.613,60 zł (97,55%), o 4110 składki na ubezpieczenia społeczne 8.764.966,54 zł (92,81%), o 4120 składki na Fundusz Pracy 1.024.846,70 zł (77,23%), o pozostałe 56.332.957,20 zł (59,82%): 4210 zakupy materiałów i wyposażenia 3.466.370,42 zł (76,60%), 4260 zakup energii 1.341.495,25 zł (93,55%), 4270 zakup usług remontowych 1.054.723,25 zł (55,45%), 4280 zakup usług zdrowotnych 650.094,85 zł (80,16%), 4300 zakup usług pozostałych 20.435.885,85 zł (66,74%), 4350 zakup usług dostępu do sieci Internet 64.323,53 zł (51,46%), 4360 usługi telekomunikacyjne telefonia komórkowa 241.490,53 zł (91,47%), 4370 usługi telekomunikacyjne telefonia stacjonarna 378.004,79 zł (55,92%), 4380 zakup usług obejmujących tłumaczenia 19.755,44 zł (75,98%), 4400 czynsze za pomieszczenia biurowe 5.097.959,60 zł (94,72%), 4410 podróże służbowe krajowe 774.609,25 zł (58,37%), 4420 podróże służbowe zagraniczne 57.282,75 zł (47,73%), 4430 różne opłaty i składki 211.126,79 zł (63,78%), 4440 odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych 1.114.843,75 zł (91,83%), 4480 podatek od nieruchomości 54.086,00 zł (96,58%), 4490-4500 pozostałe podatki na rzecz budżetu państwa i jednostek samorządowych 574,00 zł (11,48%), 4510 opłata z tytułu wieczystego użytkowania gruntu 37.485,70 zł (89,25%), 10

4520 opłaty na rzecz budżetów jednostek samorządu terytorialnego 6.342,60 zł (90,61%), 4570 odsetki od nieterminowych wpłat z tytułu podatków i opłat 2.244,60 zł (74,82%), 4580 pozostałe odsetki 572.917,20 zł (12,16%), 4590 kary i odszkodowania wypłacone na rzecz osób fizycznych 488,78 zł (48,88%), 4600 kary i odszkodowania wypłacone na rzecz osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych 759.961,53 zł (99,99%), 4610 koszty postępowania sądowego i prokuratorskiego 3.128.291,13 zł (98,44%), 4720 amortyzacja majątku trwałego 16.862.599,61 zł (46,01%), 9. 6110, 6120 wydatki inwestycyjne (własne) i wydatki na zakupy inwestycyjne (własne) 11.824.607,44 zł (28,68%), II. wydatki na realizację programów i projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej, z tego: 1. 2447 na dofinansowanie zadań bieżących realizowanych przez jednostki sektora finansów publicznych 46.061.976,92 zł (53,44%). Realizacja przez samorządy wojewódzkie i powiatowe ustawowych zadań w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej ze środków Funduszu w 2013 roku. Zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej realizowane były ze środków Funduszu na podstawie przepisów ustawy o rehabilitacji przez 380 jednostek samorządu powiatowego oraz 16 jednostek samorządu wojewódzkiego. Podział środków przypadających samorządom wojewódzkim i powiatowym został dokonany na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym (Dz. U. Nr 88 z 2003 r., poz. 808 z późn. zm.). Zadania realizowane przez samorządy wojewódzkie Na zadania ustawowe, których realizacja była dofinansowana ze środków Funduszu zaplanowano kwotę 130.000.000,00 zł. Fundusz na podstawie wniosków złożonych przez marszałków przekazał kwotę 128.792.731,00 zł. Wykorzystano środki w łącznej kwocie 128.273.641,00 zł (98,7% środków wyliczonych według algorytmu) z czego na zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej wykorzystano kwotę 58.474.843,00 zł (45,6%), a na zadania dotyczące rehabilitacji społecznej kwotę 69.798.798,00 zł (54,4%). Na koszty obsługi realizowanych zadań zaplanowano środki w wysokości 3.250.000,00 zł, z tego samorządy wojewódzkie wykorzystały 3.204.193,00 zł. Dofinansowanie kosztów tworzenia i działania zakładów aktywności zawodowej - art. 35 ust. 1 pkt 6 ustawy o rehabilitacji Na koniec roku funkcjonowały 74 zakłady aktywności zawodowej, w których zatrudnionych było 2.950 osób niepełnosprawnych, w tym 1.247 to kobiety a 1.019 to mieszkańcy wsi. W stosunku do roku 2012 liczba zatrudnionych pracowników niepełnosprawnych wzrosła o 395 osób. 11

Dofinansowano koszty działania 71 zaz, z czego 67 zaz powstałych w latach ubiegłych, w kwocie 54.501.584,00 zł. i 4 z 5 nowotworzonych w kwocie 925.439,00 zł. (1 nowotworzony zaz w województwie dolnośląskim rozpocznie działalność w 2014 r.) Ponadto działalność rozpoczęły 3 zakłady aktywności zawodowej, których koszty tworzenia były finansowane z innych źródeł niż PFRON. W sumie rozpoczęło działalność 7 zaz. Z uwagi jednak na fakt, że w 2013 r w województwie śląskim nastąpiło przejęcie dwóch zakładów aktywności zawodowej, to w stosunku do roku 2012 liczba zakładów aktywności zawodowej wzrosła o 5 zamiast o 7. Z tytułu kosztów tworzenia 5 zakładów aktywności zawodowej organizatorom wypłacono ze środków Funduszu kwotę 3.047.820,00 zł, w tym dla dwóch jednostek sektora finansów publicznych wypłacono kwotę 1.353.775,00 zł i dla trzech jednostek spoza sektora finansów publicznych kwotę 1.694.045,00 zł. Łącznie na dofinansowanie kosztów tworzenia i działania zakładów aktywności zawodowej samorządy wykorzystały kwotę 58.474.843,00 zł (tj. 45,6% kwoty wydatkowanej). Szczegółowe dane dotyczące kosztów tworzenia i działania zakładów aktywności zawodowej obejmują tabele nr 1 3. Tabela nr 1 Nr Województwo ogółem Dofinansowanie kosztów tworzenia zakładów aktywności zawodowej w tym dofinansowanie ze środków PFRON wytwórczym z tego zaz o charakterze wytwórczym usługowym i usługowym liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota 1 Dolnośląskie 1 270 081 1 174 782 0 0 1 270 081 0 0 2 Kujawsko-Pomorskie 1 4 637 051 1 1 211 271 0 0 0 0 1 4 637 051 3 Lubelskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 Lubuskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 Łódzkie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6 Małopolskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 Mazowieckie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 Opolskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 9 Podkarpackie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 10 Podlaskie 1 361 151 1 142 504 0 0 0 0 1 361 151 11 Pomorskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 12 Śląskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 13 Świętokrzyskie 1 804 188 1 519 263 0 0 0 0 1 804 188 14 Warmińsko-Mazurskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 15 Wielkopolskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 16 Zachodniopomorskie 1 16 784 552 1 1 000 000 0 0 0 0 1 16 784 552 x Suma 5 22 857 023 5 3 047 820 0 0 1 270 081 4 22 586 942 12

Tabela nr 2 Nr Województwo Dofinansowanie kosztów działania zakładów aktywności zawodowej powstałych w roku 2013 ogółem w tym dofinansowanie ze środków PFRON wytwórczym z tego zaz o charakterze usługowym wytwórczym i usługowym liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota 1 Dolnośląskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 Kujawsko-Pomorskie 1 6 500 0 0 0 0 0 0 1 6 500 3 Lubelskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 Lubuskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 Łódzkie 2 1 491 825 2 695 006 0 0 1 944 861 1 546 964 6 Małopolskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 Mazowieckie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 Opolskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 9 Podkarpackie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 10 Podlaskie 1 374 918 1 105 475 0 0 0 0 1 374 918 11 Pomorskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 12 Śląskie 1 11 779 0 0 0 0 0 0 1 11 779 13 Świętokrzyskie 1 153 649 1 124 958 0 0 0 0 1 153 649 14 Warmińsko-Mazurskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 15 Wielkopolskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 16 Zachodniopomorskie 1 928 658 0 0 0 0 0 0 1 928 658 x Suma 7 2 967 329 4 925 439 0 0 1 944 861 6 2 022 468 Tabela nr 3 Dofinansowanie kosztów działania zakładów aktywności zawodowej powstałych przed 01.01.2013 r. w tym z tego zaz o charakterze Nr Województwo ogółem dofinansowanie ze wytwórczym wytwórczym usługowym środków PFRON i usługowym liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota liczba kwota 1 Dolnośląskie 4 8 194 904 4 3 685 493 1 1 724 539 1 1 589 186 2 4 881 179 2 Kujawsko-Pomorskie 6 8 928 702 6 5 427 550 0 0 2 1 897 166 4 7 031 536 3 Lubelskie 5 8 463 312 5 3 497 086 0 0 0 0 5 8 463 312 4 Lubuskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 Łódzkie 1 984 209 1 837 472 0 0 1 984 209 0 0 6 Małopolskie 6 8 422 957 6 3 610 888 0 0 2 2 573 964 4 5 848 993 7 Mazowieckie 6 9 028 523 6 3 647 352 0 0 1 924 629 5 8 103 894 8 Opolskie 2 3 398 251 2 1 998 000 0 0 0 0 2 3 398 251 9 Podkarpackie 8 12 699 485 8 6 320 366 0 0 4 6 848 573 4 5 850 912 10 Podlaskie 1 571 026 1 263 714 0 0 0 0 1 571 026 11 Pomorskie 2 5 374 175 2 1 692 500 1 1 699 350 1 3 674 825 0 0 12 Śląskie 8 17 775 549 8 6 859 784 0 0 2 5 514 131 6 12 261 418 13 Świętokrzyskie 2 3 321 833 2 2 340 574 0 0 0 0 2 3 321 833 14 Warmińsko-Mazurskie 5 7 817 138 5 2 960 000 0 0 0 0 5 7 817 138 15 Wielkopolskie 9 18 004 543 9 9 492 305 0 0 0 0 9 18 004 543 16 Zachodniopomorskie 2 6 475 944 2 1 868 500 1 3 652 904 0 0 1 2 823 040 x Suma 67 119 460 551 67 54 501 584 3 7 076 793 14 24 006 683 50 88 377 075 13

Dofinansowanie robót budowlanych dotyczących obiektów służących rehabilitacji, w związku z potrzebami osób niepełnosprawnych, z wyjątkiem rozbiórki tych obiektów - art. 35 ust. 1 pkt 5 ustawy o rehabilitacji w związku z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. z późn. zm. Prawo budowlane Łącznie marszałkowie województw otrzymali 281 wniosków na kwotę 141.318.936,00 zł. Z jednostek należących do sektora finansów publicznych wpłynęło 175 wniosków na kwotę 93.279.709,00 zł a 106 wniosków na kwotę 48.039.227,00 zł, wpłynęło z jednostek spoza sektora finansów publicznych. Zawarto 171 umów (o 36 umów więcej niż w 2012 r.) na kwotę 56.226.457,00 zł, z czego 109 umów na kwotę 33.179.089,00 zł zawarto z jednostkami sektora finansów publicznych a 62 umowy na kwotę 23.047.368,00 zł zawarto z jednostkami spoza tego sektora. W ramach 172 umów (w tym aneks do umowy z ubiegłego roku w województwie warmińsko-mazurskim) wypłacono dofinansowania kosztów robót budowlanych obiektów służących rehabilitacji na kwotę 55.082.326,00 zł stanowiące 42,9% ogólnej kwoty wydatkowanej przez samorządy wojewódzkie, z czego na 110 inwestycji podmiotów z sektora finansów publicznych przeznaczono kwotę 32.236.408,00 zł a na 62 inwestycje jednostek spoza tego sektora kwotę 22.845.918,00 zł. Średnie wypłacone dofinansowanie inwestycji wyniosło 320.246,08 zł. Na roboty budowlane dotyczące 42 obiektów służących rehabilitacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej wykorzystane zostały środki w wysokości 15.696.599,00 zł. W zakresie obiektów służących rehabilitacji niepełnosprawnych mieszkańców wsi dofinansowano 47 inwestycji w wysokości 12.995.176,00 zł. Wykorzystanie środków na realizację zadania dofinansowania robót budowlanych obiektów służących rehabilitacji, w związku z potrzebami osób niepełnosprawnych przedstawia tabela nr 4. Tabela nr 4 Nr Województwo Dofinansowanie robót budowlanych w związku z przepisami ustawy z dnia 07.07.1994 r. - Prawo budowlane, dotyczących obiektów służących rehabilitacji, w związku z potrzebami osób niepełnosprawnych art.35 ust.1 pkt 5 osoby dorosłe dzieci i młodzież razem liczba kwota liczba kwota liczba kwota 1 Dolnośląskie 7 3 286 530 8 1 903 029 15 5 189 559 2 Kujawsko-Pomorskie 13 1 561 007 3 766 125 16 2 327 132 3 Lubelskie 8 931 557 4 2 055 433 12 2 986 990 4 Lubuskie 15 2 340 160 0 0 15 2 340 160 5 Łódzkie 9 1 697 603 10 2 650 854 19 4 348 457 6 Małopolskie 14 4 348 870 5 2 406 218 19 6 755 088 7 Mazowieckie 11 5 151 143 0 0 11 5 151 143 8 Opolskie 2 410 620 0 0 2 410 620 9 Podkarpackie 3 1 135 148 2 1 106 918 5 2 242 066 10 Podlaskie 2 547 100 5 1 632 077 7 2 179 177 11 Pomorskie 15 3 905 065 0 0 15 3 905 065 12 Śląskie 18 8 088 475 0 0 18 8 088 475 13 Świętokrzyskie 5 642 804 2 229 945 7 872 749 Warmińsko- 14 Mazurskie 2 1 464 352 2 2 216 000 4 3 680 352 15 Wielkopolskie 1 1 270 000 1 730 000 2 2 000 000 16 Zachodniopomorskie 5 2 605 293 0 0 5 2 605 293 Ogółem 130 39 385 727 42 15 696 599 172 55 082 326 14

Zadania zlecane fundacjom i organizacjom pozarządowym - art. 36 ust. 1 ustawy o rehabilitacji Zadanie to realizowało 14 samorządów wojewódzkich, do których wpłynęło 1.827 wniosków z fundacji i organizacji pozarządowych prowadzących działalność o charakterze regionalnym na kwotę łączną 45.934.857,00 zł. Marszałkowie podpisali 878 umów na kwotę 14.845.397,00 zł w zakresie 12 rodzajów zadań przewidzianych do zlecania. Zrealizowano 874 umowy, na które wypłacono środki w wysokości ogółem 14.716.472,00 zł (11,5% kwoty wydatkowanej). Wykorzystanie środków Funduszu na zadania zlecone przez samorządy wojewódzkie przedstawia tabela nr 5. Tabela nr 5 Zawarte umowy Realizacja zadania Nr Województwo średnia liczba Kwota liczba Kwota kwota 1 Dolnośląskie 67 1 130 843 67 1 129 300 16 855 2 Kujawsko-Pomorskie 40 300 000 40 300 000 7 500 3 Lubelskie 156 1 755 387 152 1 755 387 11 549 4 Lubuskie 62 701 867 62 699 087 11 276 5 Łódzkie 51 700 000 51 699 159 13 709 6 Małopolskie 62 1 177 267 62 1 175 135 18 954 7 Mazowieckie 128 2 492 930 128 2 411 105 18 837 8 Opolskie 37 1 094 226 37 1 085 415 29 336 9 Podkarpackie 33 709 707 33 698 669 21 172 10 Podlaskie 24 198 000 24 196 822 8 201 11 Pomorskie 97 901 170 97 886 735 9 142 12 Śląskie 0 0 0 0-13 Świętokrzyskie 28 300 000 28 300 000 10 714 Warmińsko- 14 Mazurskie 10 184 000 10 183 979 18 398 15 Wielkopolskie 83 3 200 000 83 3 195 679 38 502 16 Zachodniopomorskie 0 0 0 0 - x Ogółem 878 14 845 397 874 14 716 472 16 838 Zadania realizowane przez samorządy powiatowe Na realizację zadań ustawowych przez samorządy powiatowe zaplanowano środki w wysokości 650.488.000,00 zł, a na koszty obsługi w wysokości 16.262. 000,00 zł. Na podstawie wniosków starostów Fundusz przekazał na realizację zadań kwotę 650.144.441,00 zł. Środki te zostały wykorzystane w kwocie łącznej 649.367.826,00 zł, (99,8% środków określonych według algorytmu) a na koszty obsługi wykorzystano 16.165.221,00 zł. Na zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej wykorzystano kwotę 64.655.852,00 zł (10,0%), a na zadania dotyczące rehabilitacji społecznej kwotę 584.711.974,00 zł (90,0%). (tabela nr 6) 15

Tabela nr 6 Nr Nazwa zadania Kwota Liczba Odsetek 1 Zwrot kosztów zatrudnienia pracowników pomagających pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy art.26d Liczba powiatów realizujących zadania Odsetek powiatów 359 842 130 0,06% 13 3,42% 2 w tym: w zakładach pracy chronionej 306 634 92 0,05% 6 1,58% 3 Zwrot kosztów wyposażenia stanowisk pracy art. 26e 30 372 029 909 4,68% 235 61,84% 4 w tym: w zakładach pracy chronionej 4 284 778 130 0,66% 51 13,42% 5 6 Zwrot wydatków na instrumenty i usługi rynku pracy dla osób niepełnosprawnych poszukujących pracy i nie pozostających w zatrudnieniu art.11 Jednorazowe dofinansowanie rozpoczęcia działalności gospodarczej, rolniczej lub wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej art.12a 10 515 227 2 414 1,62% 51 13,42% 21 756 962 713 3,35% 233 61,32% 7 Dofinansowanie do oprocentowania kredytu bankowego art.13 212 934 31 0,03% 16 4,21% 8 Finansowanie szkoleń organizowanych przez kierownika powiatowego urzędu pracy art.40 1 410 279 856 0,22% 133 35,00% 9 Zwrot kosztów szkoleń organizowanych przez pracodawcę art.41 28 579 17 0,00% 4 1,05% 10 w tym: w zakładach pracy chronionej 17 200 12 0,00% 1 0,26% 11 Razem rehabilitacja zawodowa 64 655 852 x 9,96% x x 12 Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych art.35a ust.1 pkt 7 lit.a 48 574 810 60 282 7,48% 361 95,00% 13 w tym: dzieci i młodzież niepełnosprawna wraz z opiekunami 16 217 926 20 332 2,50% 355 93,42% 14 Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych na wnioski indywidualnych osób art.35a ust.1 pkt 7 lit.d 51 185 433 14 579 7,88% 366 96,32% 15 w tym: dzieci i młodzież 6 600 370 2 274 1,02% 339 89,21% 16 Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze art.35a ust.1 pkt 7 lit.c - osoby indywidualne 109 931 166 178 375 16,93% 380 100,00% 17 w tym: dzieci i młodzież 21 967 421 21 867 3,38% 380 100,00% 18 Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny dla osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej art.35a ust.4 261 182 44 0,04% 30 7,89% 19 w tym: dzieci i młodzież 104 069 17 0,02% 14 3,68% 20 Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki art.35a ust.1 pkt 7 lit.b 8 371 248 190 357 1,29% 286 75,26% 21 w tym: dzieci i młodzież 1 685 220 40 701 0,26% 232 61,05% 22 Dofinansowanie kosztów tworzenia i działania warsztatów terapii zajęciowej art.35a ust.1 pkt 8 - ogółem 23 w tym: dofinansowanie ze środków PFRON 24 Zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej zlecane fundacjom oraz organizacjom pozarządowym art.36 ust. 4 25 Dofinansowanie usług tłumacza języka migowego lub tłumacza - przewodnika art.. 35a ust.1 pkt 7 lit.f 26 Razem rehabilitacja społeczna 27 Zadania ogółem 407 885 709 362 514 776 680 x 354 93,16% 678 55,83% 354 93,16% 3 769 407 271 0,58% 52 13,68% 103 952 39 0,02% 16 4,21% 584 711 974 649 367 826 x 90,04% x x x 100,00% x x Szczegółowe dane liczbowe przedstawione w dalszej części sprawozdania dotyczące realizacji przez samorządy powiatowe zadań prezentowane są w tabelach według województw. 16