Raport z ewaluacji wewnętrznej Zespołu Szkół w Suchowoli Wstęp w roku 2011/2012 Raport z ewaluacji wewnętrznej, która została przeprowadzona w Zespole Szkół im. Tadeusza Kościuszki w Suchowoli w roku szkolnym 2011/2012 zawiera: I. Część informacyjną, w której określono: zasadniczy obiekt badań przedmiot ewaluacji, kryteria ewaluacji (aspekty brane pod uwagę podczas badań), pytania kluczowe, na które szukano odpowiedzi w ramach prowadzonych badań. II. Część opisową, która przedstawia dostosowywanie do kolejnych pytań kluczowych metod oraz narzędzi badawczych, interpretację zebranych danych. III. Podsumowanie, które obejmuje wskazanie mocnych i słabych stron, wnioski i rekomendacje. I. Część informacyjna Do ewaluacji wewnętrznej został wybrany obszar: 1. Efekty działalności Dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej. Wymaganie: 1.1Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego. Przedmiot ewaluacji: Podstawowym obiektem badań prowadzonych w ramach ewaluacji były wyniki sprawdzianów i egzaminów wewnętrznych i zewnętrznych uczniów Zespołu Szkół w Suchowoli. W badaniu brano pod uwagę następujące kryteria ewaluacyjne: 1. Szkoła analizuje wyniki sprawdzianów próbnych, sprawdzianów zewnętrznych, egzaminów próbnych i egzaminów zewnętrznych w celu poprawy jakości pracy Zespołu. W tym kryterium postawiono następujące pytania kluczowe: 1.1 Jakie działania podejmujemy dla zanalizowania wyników sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych? 1.2 W jaki sposób analizujemy wyniki sprawdzianów i egzaminów? 1.3 Czy analiza sprawdzianów i egzaminów jest pracą zespołową nauczycieli? 1.4 Czy są nauczyciele przedmiotów, którzy nie uczestniczą w analizowaniu wyników, jeśli tak to co jest powodem? 1.5 Czy analiza ma charakter jakościowy czy ilościowy? 2. Wnioski z analizy wyników sprawdzianów i egzaminów są wdraŝane. W obrębie tego kryterium pojawiły się pytania kluczowe, na które zespół ewaluacyjny poszukiwał odpowiedzi: 2.1 Czy analiza wyników przeprowadzana przez nauczycieli (katedry) zawiera wnioski? 2.2 W jaki sposób wyniki i wnioski z analiz są przedstawiane nauczycielom, rodzicom i uczniom? 1
2.3 Czy wszyscy nauczyciele są włączani w budowanie wniosków po sprawdzianach i egzaminach? 2.4 Czy wszyscy nauczyciele znają wnioski z analizy sprawdzianów i egzaminów? 2.5 W jaki sposób w szkole wdraŝa się wnioski z analizy wyników? 2.6 Czy wszystkie działania podjęte przez szkołę są potrzebne? 2.7 Czy nie pomijamy innych istotnych dla analizy i wdraŝania wniosków działań? 2.8 Czy naleŝy coś zmienić w zakresie sposobów analizowania danych i wdraŝania wniosków? II. Część opisowa. W badaniu ankietowym z 30 planowanych do zbadania nauczycieli, odpowiedzi udzieliło jedynie 22. W badaniu ankietowym z 100 planowanych rodziców do ankietowania 100% udzieliło odpowiedzi. W badaniu ankietowym z 20 uczniów Szkoły Podstawowej planowanych do ankietowania i 60 uczniów Gimnazjum wszyscy wzięli udział w badaniu. W odpowiedzi na pytania kluczowe komisja stwierdza co następuje: Analizując dokumentacje szkolną i wyniki sprawdzianów oraz egzaminów z lat 2009 2011 poziom wyników z poszczególnych części egzaminu i sprawdzianów są niezadawalające na tle powiatu. Szkoła uzyskuje z kaŝdym rokiem coraz słabsze wyniki. Z kwestionariusza i wywiadu z dyrektorem, wynika Ŝe w szkole przeprowadza się egzaminy i sprawdziany wewnętrzne i zewnętrzne w sposób systematyczny. Stwierdzenie to znajduje swoje potwierdzenie w wynikach ankiet przeprowadzonych wśród nauczycieli (100%) i uczniów (100% w Szkole Podstawowej, 97% w Gimnazjum). Na pytanie dotyczące systematyczności przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów respondowani udzielili następujących odpowiedzi: (systematycznie 35% i w określonym czasie 65% Szkoła Podstawowa, natomiast w Gimnazjum 20% systematycznie, 78% w określonym czasie). Z analizy dokumentacji katedr przedmiotowych z okresu roku szkolnego 2010/2011 i 2011/2012 wynika, Ŝe systematycznie nauczyciele organizują sprawdziany i egzaminy wewnętrzne oraz biorą udział w ogólnopolskich projektach edukacyjnych. Z ankiety przeprowadzonej w śród uczniów wynika, Ŝe sprawdziany w szkole podstawowej analizowane są w 100%, natomiast egzaminy gimnazjalne w 95%. W wywiadzie dyrektor Stwierdził, Ŝe analizy przeprowadzane są w sposób jakościowy i staninowy. Respondowani nauczyciele, najczęściej stosowaną metodę wskazali jakościową 86%, ilościową 82%, EWD prawie 73%. Z analizy dokumentacji szkolnej (egzaminów próbnych i sprawdzianów) wynika, Ŝe przeprowadzano analizy jakościowe i ilościowe. Ankietowani nauczyciele w 77% stwierdzili, Ŝe za analizę sprawdzianu i egzaminu odpowiedzialny jest nauczyciel danego przedmiotu. Na drugim miejscu, respondowani wskazali katedry przedmiotowe 55%. Z dokumentacji szkolnej wynika, Ŝe w ramach pracy katedr przedmiotowych wytypowani nauczyciele analizują, jakościowo i ilościowo wyniki sprawdzianów i egzaminów. Jak równieŝ nauczyciele wskazali w 91%, Ŝe analizy dokonuje się na zebraniach Rady Pedagogicznej. Nie wszyscy nauczyciele biorą udział w analizowaniu wyników egzaminów i sprawdzianów w Zespole Szkół. Wskazują na to wyniki ankiet, analiza dokumentacji szkolnej, jak równieŝ wywiad z dyrektorem. Podobnie jest z organizacją i przebiegiem sprawdzianów i egzaminów (64% respondowanych nauczycieli). Ponadto, co dziwi aŝ 50% ankietowanych nauczycieli uwaŝa, Ŝe wnioski i rekomendacje wpływają na podniesienie 2
efektów kształcenia, co nie znajduje potwierdzenia w analizie dokumentacji dotyczącej sprawdzianów i egzaminów (szkoła podstawowa i gimnazjum przez ostatnie dwa lata mają słabsze wyniki sprawdzianów i egzaminów w odniesieniu do powiatu). Analiza dokumentacji szkolnej (protokoły Rady Pedagogicznej, sprawozdania katedr przedmiotowych, analizy sprawdzianów i egzaminów) wskazuje, Ŝe kaŝda analiza sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego zawiera wnioski do dalszej pracy. Ponadto ankietowani nauczyciele, uczniowie i rodzice deklarują znajomość wniosków z przeprowadzonych analiz. Jednak z 22 respondowanych nauczycieli tylko 15 (50%) udzieliło poprawnej odpowiedzi, dotyczącej znajomości wniosków z analizy sprawdzianu Szkoły Podstawowej i egzaminu gimnazjalnego. Podczas wywiadu z Dyrektorem stwierdzono, Ŝe uzyskane wyniki wykorzystywane są do dostosowywania zajęć pozalekcyjnych (respondowani nauczyciele 77%) oraz ewaluacji metod nauczania (respondowani nauczyciele 68%). Wnioski i rekomendacje wypływające z analiz przyczyniają się do podnoszenia wyników egzaminów zewnętrznych, systematycznego nadrabiania zaległości przez uczniów, uzyskiwania przez uczniów lepszych ocen końcowych. Ponadto dokonywana jest ewaluacja metod dydaktycznych oraz poszerzany jest zakres zajęć pozalekcyjnych. Ankietowani uczniowie szkoły podstawowej w 75% stwierdzili, Ŝe analiza wyników pomada im poprawić błędy (77% gimnazjum), dostrzec słabości 45% (52% gimnazjum), mobilizuje do systematycznej pracy 40% (40% gimnazjum). Najczęściej zdaniem uczniów robią to nauczyciele przedmiotu. Dla 23% respondowanych uczniów w gimnazjum analiza jest niejasna i niezrozumiała. Wyniki przedstawiane są w postaci multimedialnej, są omawiane i opatrywane komentarzem, Ankietowani nauczyciele wskazali w 90% na słowne przedstawienie analizy. Rodzice równieŝ informacje o sprawdzianach i egzaminach otrzymują w formie opisu słownego (70% Szkoła Podstawowa, 57% Gimnazjum). Nie dla wszystkich rodziców przekaŝ jest zrozumiały (20% Szkoła Podstawowa, 15% Gimnazjum). Wyniki ankiety dla rodziców wskazują równieŝ, Ŝe 33% rodziców w Szkole Podstawowej, a 45% rodziców uczniów w Gimnazjum, nie korzysta z moŝliwości wglądu w próbny test dziecka. Wyniki egzaminów i sprawdzianów wpływają na ewaluację rozkładów nauczania. Oferta zajęć pozalekcyjnych jest dostosowywana do potrzeb wynikających z egzaminów zewnętrznych. W przeprowadzonym wywiadzie dyrektor stwierdził, Ŝe rodzice są informowani o wynikach sprawdzianu i egzaminu na zebraniach i podczas indywidualnych spotkań najczęściej na początku roku, co znajduje swoje potwierdzenie w ankiecie przeprowadzonej wśród rodziców. Ponadto uczniowie zapoznawani są z analizą sprawdzianu i wnioskami przez wychowawców, co równieŝ znajduje potwierdzenie w wynikach ankiet uczniów i rodziców. Podczas analizy dokumentacji szkolnej komisja nie natrafiła na stosowanie kalkulatorów EWD słuŝących do analizy wyników sprawdzianów i egzaminów. Brak teŝ jest w roku szkolnym 2011/2012 jakiejkolwiek informacji o zastosowaniu kalkulatora i analizy wskaźników EWD dotyczących egzaminu w roku 2011. Analizując dokumentację szkolną stwierdzono, Ŝe uczniowie systematycznie uczestniczą w konkursach zewnętrznych (wymieniono najwaŝniejsze): - Konkursy kuratoryjne; - Konkursy Matematyczne ( Szpak i Zagimak ); - Konkurs Wiedzy o Ruchu Drogowym; - Konkurs Wiedzy PoŜarniczej; - Spotkaniach Teatralnych Gimnazjów Powiatu Zamojskiego; 3
- Gminnym konkursie Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego; Pomimo znacznej liczby uczniów uczestniczących w eliminacjach konkursowych, bardzo nieliczna grupa przechodzi do kolejnych etapów konkursu. Mocne strony: Szkoła dostosowuje zajęcia pozalekcyjne do wyników sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych; Nauczyciele dokonują modyfikacji indywidualnych planów nauczania, metod i form pracy z uczniami; Szkoła organizuje kursy wspierające nauczycieli w podnoszeniu efektywności i jakości pracy; Uczniowie mogą korzystać z bogatej oferty zajęć pozalekcyjnych; Nauczyciele systematycznie analizują wyniki sprawdzianów i egzaminów w sposób celowy, kierując badania na poprawę jakości swojej pracy, wyciągając wnioski i rekomendacje do dalszych działań; Rodzice na bieŝąco informowani są o wynikach egzaminów i sprawdzianów; Wyniki analizowane są jakościowo i ilościowo; Słabe strony: Nie wszyscy nauczyciele w pełni angaŝują się w polepszenie jakości pracy szkoły; Rodzice uczniów mających problemy edukacyjne unikają szkoły; Uczniowie z problemami edukacyjnymi nie wykorzystują bogatej oferty edukacyjnej przygotowanej przez szkołę; W szkole w bieŝącym roku szkolnym 2011/2012 nie skorzystano z kalkulatorów i analizy wskaźników EWD; Nauczyciele nie byli informowani o EWD za rok 2011/2012; Mała liczba uczniów przechodzi do dalszych etapów konkursów zewnętrznych; Nie wszyscy uczniowie i rodzice rozumieją wyniki egzaminów i sprawdzianów zewnętrznych; Przekaz informacji opiera się na wykładzie, który jest mało interesujący i skomplikowany. Wnioski: Szkoła aktywnie uczestniczy w przygotowywaniu i analizowaniu sprawdzianów i egzaminów wewnętrznych i zewnętrznych; Po kaŝdej analizie nauczyciele wyciągają wnioski i rekomendacje; Nauczyciele analizując wyniki dostosowują plany dydaktyczne do dalszej pracy z uczniami; Rodzice w małym stopniu wykorzystują moŝliwość wglądu w testy próbne; Nie wszyscy nauczyciele znają wnioski z analiz egzaminów i sprawdzianów; Brak osoby odpowiedzialnej za wdraŝanie wniosków do dalszej pracy; Efekty działań podejmowane przez szkołę widoczne są w małym stopniu. 4
Rekomendacje: NaleŜy wytypować osoby odpowiedzialne za wdroŝenie wniosków do dalszej pracy; Przeszkolić nauczycieli w dziedzinie stosowania kalkulatora EWD, analizy wykresów, wyników EWD; Uprościć przekaz informacji szkoła rodzic, podczas przedstawiania wyników sprawdzianów i egzaminów; Zachęcać rodziców klas przystępujących do sprawdzianu i egzaminu, aby częściej korzystali z moŝliwości wglądu w wyniki prac swoich dzieci; Zaprezentować wnioski i rekomendacje nauczycielom w ciekawej formie; Urozmaicić przekaz informacji do rodziców (wykorzystanie technologii informacyjnej). Uświadamiać rodzicom, Ŝe są współodpowiedzialni za wyniki egzaminów swoich dzieci, przez pedagogizację na zebraniach klasowych i ogólnych. Formy publikacji: Kopia raportu w czytelni szkolnej; Kopia umieszczona na stronie internetowej szkoły; Prezentacja na zebraniu Rady Pedagogicznej; Prezentacja na zebraniu ogólnym z rodzicami. 5