SYLABUS Z METODYKI WYCHOWANIA FIZYCZNEGO DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016-2019 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Metodyka wychowania fizycznego Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki realizującej przedmiot Kierunek studiów Poziom kształcenia Profil Forma studiów Rok i semestr studiów Rodzaj przedmiotu Koordynator Imię i nazwisko osoby prowadzącej / osób prowadzących MWF I/S Wydział Wychowania Fizycznego Zespół Przedmiotowo-Dydaktyczny Metodyki Wychowania Fizycznego i Praktyk Pedagogicznych Wychowanie fizyczne Studia pierwszego stopnia Ogólnoakademicki stacjonarne * - zgodnie z ustaleniami na wydziale Rok studiów I i II, semestr - I, II, III, IV Przedmiot kierunkowy dr Krzysztof Warchoł dr Krzysztof Warchoł ćwiczenia laboratoryjne dr Alfreda Dencikowska - wykłady, ćwiczenia audytoryjne i laboratoryjne dr Grzegorz Bielec - wykłady, ćwiczenia laboratoryjne 1.2.Formy zajęć dydaktycznych, wymiar godzin i punktów ECTS Wykł. Ćw. Konw. Lab. Sem. ZP Prakt. Inne ( jakie?) Liczba pkt ECTS 20 35-30 - - - - 8 1.3. Sposób realizacji zajęć zajęcia w formie tradycyjnej zajęcia realizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość 1.4. Forma zaliczenia przedmiotu/ modułu ( z toku) ( egzamin, zaliczenie z oceną, zaliczenie bez oceny) EGZAMIN 2.WYMAGANIA WSTĘPNE Pedagogika, Psychologia, Teoria wychowania fizycznego Wiedza: a) Zna fachowe nazewnictwo i terminologię związaną z kulturą fizyczną b) Posiada wiedzę związaną z rozwojem człowieka c) Wie, jak wspomagać rozwój osobowości dziecka Umiejętności: a) Potrafi stosować środki kształcenia i wychowania w realizacji zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych b) W umiejętny sposób korzysta z dostępnych źródeł wiedzy fachowej
c) Posiada umiejętność nauczania czynności ruchowych Kompetencje społeczne: a) Dostrzega konieczność dbałości o sprawność, zdrowie i budowę własnego ciała b) Promuje zdrowy styl życia i aktywność fizyczną w rodzinie i środowisku lokalnym c) Ma poczucie odpowiedzialności za uczniów i innych ćwiczących, potrafi pomagać słabszym 3. CELE, EFEKTY KSZTAŁCENIA, TREŚCI PROGRAMOWE I STOSOWANE METODY DYDAKTYCZNE C1 C 2 C 3 C 4 C 5 C 6 C 7 3.1. Cele przedmiotu/modułu Zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi współczesnego procesu wychowania fizycznego na kolejnych poziomach edukacji Zaznajomienie z metodami, formami i środkami niezbędnymi w prawidłowej realizacji celów i zadań wychowania fizycznego w szkole Przeanalizowanie głównej struktury jednostki metodycznej oraz toków szczegółowych lekcji wychowania fizycznego Przygotowanie studenta do planowania procesu lekcyjnego, opracowywania autorskich programów nauczania, szczegółowych rocznych planów dydaktyczno-wychowawczych z wychowania fizycznego Wyposażenie w wiedzę i kompetencje niezbędne do właściwego prowadzenia procesu kontroli i oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów z wychowania fizycznego Wdrożenie do praktycznych sposobów prowadzenia lekcji wychowania fizycznego w szkole Stworzenie podstaw do planowania rozwoju zawodowego nauczyciela wychowania fizycznego 3.2 EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU/ MODUŁU ( WYPEŁNIA KOORDYNATOR) EK ( efekt kształcenia) Treść efektu kształcenia zdefiniowanego dla przedmiotu (modułu) K_W07 Wie, jak prawidłowo jest zbudowany tok lekcji wychowania fizycznego Odniesienie do efektów kierunkowych (KEK) M1_W05,M1_W09 M1_W10 K_W08 Zna zasady bhp podczas lekcji wychowania fizycznego, pozalekcyjnych zajęć ruchowych oraz wycieczek szkolnych M1_W11 K_W17 Zna ogniwa procesu dydaktycznego M1_W01 K_U07 Potrafi przygotować miejsce odbywania zajęć ruchowych oraz zorganizować i przeprowadzić zajęcia z różnych form aktywności ruchowej M1_U10 M1_U11 K_U13 Potrafi przeprowadzić zajęcia ruchowe lekcji wychowania fizycznego M1_U03 M1_U11
K_U11 Potrafi opracować autorski program wychowania fizycznego, program pozalekcyjnych zajęć sportowych oraz konspekt lekcji M1_U09 M1_U12 K_K07 K_K13 K_K11 Potrafi aktywizować uczniów do aktywności ruchowej oraz w umiejętny sposób stosować system kar i nagród Ma przekonanie o potrzebie sumiennego przygotowywania się do swojej pracy Jest przygotowany do roli animatora różnych form aktywności ruchowej w środowisku lokalnym M1_K03 M1_K05 M1_K06 M1_K04 3.3 TREŚCI PROGRAMOWE (wypełnia koordynator) A. Problematyka wykładu Treści merytoryczne 1- Rola i miejsce metodyki wychowania fizycznego w ogólnym planie studiów, cele i zadania przedmiotu, główne kierunki prowadzonych badań teoretyczno-empirycznych, charakterystyka współczesnego systemu szkolnego wychowania fizycznego, literatura podstawowa i uzupełniająca. 2 Nowa podstawa programowa wychowania fizycznego dla I, II i III etapu edukacji, organizacja nowoczesnego wychowania fizycznego w szkole. 3 Charakterystyka metod wychowania fizycznego klasyfikacje metod realizacji zadań ruchowych, nauczania ruchu. 4 Metody przekazywania i zdobywania wiadomości z kultury fizycznej, metody wychowawcze w procesie wychowania fizycznego. 5 Formy organizacyjne procesu wychowania fizycznego formy podziału uczniów, formy porządkowe, formy prowadzenia zajęć. 6 Lekcja wychowania fizycznego jako podstawowa jednostka organizacyjna szkolnej kultury fizycznej typy i rodzaje lekcji, tok i ogniwa lekcji. Zasady budowy lekcji wychowania fizycznego, czynności pedagogiczne nauczyciela wychowania fizycznego, kierowanie zespołem uczniów, bhp podczas zajęć wychowania fizycznego. 7 Rozwój zawodowy nauczyciela wychowania fizycznego merytoryczne aspekty stopni awansu zawodowego. Nauczyciel stażysta i kontraktowy. 8 Tok lekcji gier zespołowych planowanie jednostki lekcyjnej (konspekt tradycyjny). Tok lekcji gimnastyki planowanie jednostki lekcyjnej (konspekt wynikowy). Tok lekcji lekkoatletyki planowanie jednostki lekcyjnej w zależności od wybranych metod i form. Toki lekcji gier i zabaw ruchowych plan metodyczny lekcji gier i zabaw ruchowych w ujęciu R. Trześniowskiego. 9 Autorski program nauczania wychowania fizycznego, szczegółowy plan pracy dydaktyczno-wychowawczej z wychowania fizycznego, plan zajęć rekreacyjno-sportowych etapy opracowywania i zasady konstruowania (ujęcie współczesne). 10 Przedmiotowy system oceniania z wychowania fizycznego cele, zadania i funkcje oceny, szczegółowe kryteria oceniania. Konstruowanie autorskich sposobów pomiaru efektów procesu kształcenia i wychowania fizycznego. Zaliczenie wykładu. B. Problematyka ćwiczeń audytoryjnych, konwersatoryjnych, laboratoryjnych, zajęć praktycznych
Treści merytoryczne 1- Mocne i słabe strony współczesnego wychowania fizycznego analiza SWOT. 2-Metoda naśladowczo-ścisła, zadaniowo-ścisła i programowanego uczenia analiza filmu dydaktycznego, tworzenie przykładowych zadań ruchowych. 3- Metoda zabawowo-klasyczna, zabawowo-naśladowcza, bezpośredniej celowości ruchu, programowanego usprawniania się - analiza filmu dydaktycznego, tworzenie przykładowych zadań ruchowych. 4 - Metoda R. Labana, problemowa - analiza filmu dydaktycznego, tworzenie przykładowych zadań ruchowych. 5 - Forma frontalna, zajęć w zespołach, zajęć w zespołach z dodatkowymi zadaniami analiza filmu dydaktycznego, tworzenie przykładowych zadań metodycznych. 6 - Forma stacyjna, obwodu ćwiczebnego, małych obwodów ćwiczebnych, indywidualna - analiza filmu dydaktycznego, tworzenie przykładowych zadań metodycznych. 7 - Projekt gazetki szkolnej z wychowania fizycznego metody przekazywania wiadomości. 8 - Wychowanie w wychowaniu fizycznym analiza typowych sytuacji wychowawczych w lekcji wychowania fizycznego, praktyczne zastosowanie metod wychowawczych 9 - Cele i zadania lekcji wychowania fizycznego formułowanie tematu i zadań lekcji opercjonalizacja celów wychowania fizycznego. 10 - Ćwiczenia kształtujące (rozgrzewka) tok ćwiczeń psychomotorycznego przygotowania do zadań głównych lekcji, przygotowanie rozgrzewki lekcji w oparciu o różnorodne metody i formy. 11 - Metodyczna analiza lekcji z la opracowanie konspektu lekcji, zasady bhp podczas lekcji la. 12 - Metodyczna analiza lekcji gimnastyki opracowanie konspektu, zasady bhp podczas lekcji gimnastyki 13 - Lekcja gier zespołowych metodyczna analiza, opracowanie konspektu, zasady bhp podczas lekcji gier zespołowych 14 - Lekcja gier i zabaw ruchowych analiza video, przygotowanie konspektu, zasady bhp w czasie lekcji gier i zabaw ruchowych 15 - Lekcja pływania, analiza video opracowanie konspektu, regulamin pływalnia. 16 - Toki lekcji sportów zimowych analiza video przykładowej lekcji, opracowanie konspektu, zasady bhp w trakcie zajęć sportów zimowych 17 - Zajęcia terenowe w wychowaniu fizycznym, tok lekcji atletyki terenowej, analiza przykładowej lekcji opracowanie konspektu, bhp w trakcie zajęć terenowych. 18 - Analiza przykładowej lekcji kontrolno-oceniającej opracowanie konspektu lekcji. 19 - Program współczesnego wychowania fizycznego analiza merytoryczna i metodyczna przykładowych programów nauczania (opracowanych do nowej podstawy programowej wychowania fizycznego). 20 - Opracowanie fragmentu szczegółowego planu pracy dydaktycznowychowawczej w ujęciu wynikowym do wybranej klasy szkoły podstawowej i gimnazjum. 21 - Opracowanie kompleksowego przedmiotowego systemu oceniania z wychowania fizycznego dla konkretnego typu szkoły. 22 - Obserwacja lekcji wychowania fizycznego kryteria i narzędzia obserwacji, rodzaje obserwacji zapis obserwacyjny przykładowej lekcji,
arkusz obserwacji diagnozującej. 23 Analiza programu igrzysk młodzieży szkolnej dla szkół podstawowych, programu gimnazjady. 24 Planowanie w szkole zajęć rekreacyjno-sportowych, festynów rodzinnych itp., bhp podczas zajęć rekreacyjno-sportowych. 25 Obserwacje i prowadzenie lekcji gier i zabaw ruchowych. 26 Obserwacje i prowadzenie lekcji sportowych gier zespołowych. 27 Obserwacje i prowadzenie lekcji gimnastyki. 28 Obserwacje i prowadzenie lekcji lekkiej atletyki. 29 Obserwacje i prowadzenie lekcji kontrolno-oceniających. 30 Zaliczenie ćwiczeń na ocenę. 3.4 METODY DYDAKTYCZNE Wykład Wykład z prezentacją multimedialną Praca w grupach Analiza i interpretacja tekstów źródłowych Ćwiczenia praktyczne w szkole 4 METODY I KRYTERIA OCENY 4.1 Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol efektu K_W07 K_W08 Metody oceny efektów kształcenia ( np.: kolokwium, egzamin ustny, egzamin pisemny, projekt, sprawozdanie, obserwacja w trakcie zajęć) Opracowanie konspektu lekcji, karty obserwacji lekcji Opracowanie regulaminu sali gimnastycznej, Forma zajęć dydaktycznych ( w, ćw, ) Wykład, ćwiczenia Wykład, ćwiczenia wycieczki szkolnej K_W17 Kolokwium, egzamin Wykład, ćwiczenia K_U07 Konspekt lekcji, praktyczne prowadzenie zajęć Ćwiczenia K_U13 Konspekt lekcji, praktyczne prowadzenie zajęć Ćwiczenia K_U11 Projekt programu wychowania fizycznego Wykład, ćwiczenia K_K07 Kolokwium, egzamin Wykład, ćwiczenia K_K13 Obserwacja w trakcie zajęć Ćwiczenia K_K11 Projekt środowiskowej imprezy rekreacyjnosportowej Wykład, ćwiczenia 4.2 Warunki zaliczenia przedmiotu (kryteria oceniania) 1. Sposoby zaliczenia kryteria oceny końcowej a) Wykład zaliczenie bez oceny udział studenta w 90 % zajęć b) Ćwiczenia audytoryjne zaliczenie z oceną: w zakresie wiedzy na ocenę 3.0 opanowanie treści wiadomości ćwiczeń na poziomie 60 %, na ocenę 4.0 - opanowanie treści wiadomości ćwiczeń na poziomie 80 %, na ocenę 5.0 - opanowanie treści wiadomości ćwiczeń na poziomie 90 %
w zakresie umiejętności na ocenę 3.0 pisemne opracowanie konspektu lekcji z zastosowaniem odpowiednich metod realizacji zadań ruchowych i form prowadzenia zajęć na poziomie 60 %, na ocenę 4.0 - pisemne opracowanie konspektu lekcji z zastosowaniem odpowiednich metod realizacji zadań ruchowych i form prowadzenia zajęć na poziomie 80 %, na ocenę 5.0 - pisemne opracowanie konspektu lekcji z zastosowaniem odpowiednich metod realizacji zadań ruchowych i form prowadzenia zajęć na poziomie 90 % w zakresie kompetencji społecznych na ocenę 3.0 systematyczny i aktywny udział w zajęciach, praca w grupach na poziomie 60 %, na ocenę 4.0 systematyczny i aktywny udział w zajęciach, praca w grupach na poziomie 80 %, na ocenę 5.0 systematyczny i aktywny udział w zajęciach, praca w grupach na poziomie 90 % c) Ćwiczenia laboratoryjne zaliczenie z oceną: w zakresie wiedzy na ocenę 3.0 wie, jak zbudowany jest tok lekcji wychowania fizycznego na poziomie 60 %, na ocenę 4.0 wie, jak zbudowany jest tok lekcji wychowania fizycznego na poziomie 80 %, na ocenę 5.0 - wie, jak zbudowany jest tok lekcji wychowania fizycznego na poziomie 90 % w zakresie umiejętności na ocenę 3.0 potrafi przeprowadzić część lub całą lekcję wychowania fizycznego, opracować kartę obserwacji lekcji na poziomie 60 %, na ocenę 4.0 potrafi przeprowadzić część lub całą lekcję wychowania fizycznego, opracować kartę obserwacji lekcji na poziomie 80 %, na ocenę 5.0 potrafi przeprowadzić część lub całą lekcję wychowania fizycznego, opracować kartę obserwacji lekcji na poziomie 90 % w zakresie kompetencji społecznych na ocenę 3.0 systematycznie uczestniczy w zajęciach, w sposób aktywny analizuje pod względem merytorycznym i metodycznym obserwowane zajęcia na poziomie 60 %, na ocenę 4.0 systematycznie uczestniczy w zajęciach, w sposób aktywny analizuje pod względem merytorycznym i metodycznym obserwowane zajęcia na poziomie 80 %, na ocenę 5.0 systematycznie uczestniczy w zajęciach, w sposób aktywny analizuje pod względem merytorycznym i metodycznym obserwowane zajęcia na poziomie 90 % d) Egzamin egzamin ustny składający się z trzech pytań zamieszczonych w odpowiednim zestawie (student w sposób losowy wybiera zestaw pytań): na ocenę 3.0 posiada wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne z wybranych dziedzin metodyki wychowania fizycznego na poziomie 60 % na ocenę 4.0 posiada wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne z wybranych dziedzin metodyki wychowania fizycznego na poziomie 80 % na ocenę 5.0 posiada wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne z wybranych dziedzin metodyki wychowania fizycznego na poziomie 90 % 2. Formy zaliczenia: a) Egzamin ustny zestawy zawierające po trzy pytania b) Wykonanie prac zaliczeniowych konspekty lekcji, karty obserwacji lekcji, roczny plan pracy nauczyciela wychowania fizycznego, c) Kolokwia kontrolno-sprawdzające
5. Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność Liczba godzin/ nakład pracy studenta godziny zajęć wg planu z nauczycielem 85 godz. przygotowanie do zajęć 20 godz. udział w konsultacjach 10 godz. czas na napisanie referatu/eseju 10 godz. przygotowanie do egzaminu 10 godz. udział w egzaminie 1 godz. Inne (jakie?) - SUMA GODZIN 136 SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW 8 ECTS 6. PRAKTYKI ZAWODOWE W RAMACH PRZEDMIOTU/ MODUŁU wymiar godzinowy zasady i formy odbywania praktyk 30 godz. Zajęcia praktyczne w szkołach ćwiczeń w grupach laboratoryjnych. W zajęciach uczestniczy nauczyciel akademicki wraz z nauczycielem wychowania fizycznego ze szkoły ćwiczeń. Studenci obserwują i prowadzą lekcje wychowania fizycznego. 7. LITERATURA Literatura podstawowa: 1. Bielski J., Metodyka wychowania fizycznego i zdrowotnego. Impuls, Kraków 2005. 2. Bronikowski M. (red.)., Metodyka wychowania fizycznego w reformowanej szkole. OWeMPi 2 s.c., Poznań 2002. 3. Kołodziej M., Lekcje wychowania fizycznego w klasach IV-VI. Fosze. 4. Madejski E., Węglarz J., Wybrane zagadnienia współczesnej metodyki wychowania fizycznego. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2007. 5. Maszczak T., (red.).: Edukacja fizyczna w nowej szkole. AWF, Warszawa 2007. 6. Pańczyk W., Warchoł K., W kręgu teorii, metodyki i praktyki współczesnego wychowania fizycznego. Uniwersytet Rzeszowski 2006. 7. Pańczyk W., Warchoł K., W kręgu teorii, metodyki i praktyki współczesnego wychowania fizycznego. Wydanie II uzupełnione. Uniwersytet Rzeszowski 2008. 8. Pańczyk W., Warchoł K. (red.), Nowe bliższe zdrowiu wychowanie fizyczne (poszukiwania), Uniwersytet Rzeszowski 2011. 9. Strzyżewski S., Proces kształcenia i wychowania w kulturze fizycznej. WSiP, Warszawa 1996.
10. Tatarczuk J., Metodyka wychowania fizycznego. UZ, Zielona Góra 2004. 11. Warchoł K., Wybrane zagadnienia z pedeutologii wychowania fizycznego, PWSZ Krosno 2010. 12. Warchoł K., Cynarski J. W., Wybrane problemy współczesnej teorii i metodyki wychowania fizycznego, PWSZ Krosno 2011. 13. Warchoł K., Autorski program nauczania wychowania fizycznego. Postawa. Aktywność. Wiedza.Umiejętności. Sprawność. Dla I, II, III,IV etapu edukacji wraz z rocznymi planami pracy, konspektami zajęć i przedmiotowymi systemami oceniania. Wydawnictwo Fosze, Rzeszów 2013. 14. Warchoł K., Planowanie zajęć wychowania fizycznego w edukacji wczesnoszkolnej z uwzględnieniem nowej podstawy programowej i programu Mały Mistrz. Wydawnictwo Fosze, Rzeszów 2015. Literatura uzupełniająca: 1. Bielski J., Podstawowe problemy teorii wychowania fizycznego, Impuls, Kraków 2012. 2. Janikowska-Siatka M., Przykładowe konspekty lekcji wychowania fizycznego zmierzające do realizacji osiągnięć ucznia w poszczególnych etapach edukacji szkolnej. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2002. 3. Żołyński S., Program nauczania wychowania fizycznego dla II i III etapu edukacyjnego wraz z planami pracy szkoła podstawowa i gimnazjum, Fosze, Rzeszów 2012. 7. Lider. 8. Kultura Fizyczna. 9. Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne. 10. PRZEGLĄD NAUKOWY KULTURY FIZYCZNEJ Akceptacja Kierownika Jednostki lub osoby upoważnionej