Raport z ewaluacji wewnętrznej

Raport z ewaluacji wewnętrznej Szkoły Podstawowej nr 53 w Katowicach im. Stefana Żeromskiego rok szkolny 2014-2015 Katowice, dnia 29 maja 2015r. 1

Ewaluacją w roku szkolnym 2014/2015 zostało objęte następujące wymaganie z załącznika do rozporządzenia MEN: 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Termin przeprowadzenia ewaluacji: marzec- maj 2015 r. Metody i techniki badawcze: dyrektor szkoły: wywiad indywidualny, nauczyciele: ankieta, uczniowie: wywiad grupowy z zarządem Samorządu Uczniowskiego, rodzice: wywiad grupowy z przedstawicielami Rady Rodziców, analiza dokumentów: księga protokołów Rady Pedagogicznej, dzienniki zajęć lekcyjnych, plany pracy zespołów nauczycielskich, dokumentacja związana z realizacją innowacji pedagogicznych, strona internetowa szkoły obserwacja. Ewaluację przeprowadził zespół w składzie: Jolanta Handerska koordynator Aleksandra Stęclik członek Piotr Machowski członek Cele ewaluacji wewnętrznej: 1. Określenie skuteczności zarządzania szkołą, w tym tworzenia optymalnych warunków do nauczania i uczenia się uczniów, do indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz ich doskonalenia zawodowego. 2. Identyfikacja słabych i mocnych stron ewaluowanego obszaru. 3. Podniesienie skuteczności i efektywności podejmowanych działań. 4. Identyfikacja zagrożeń. 5. Dostarczenie informacji koniecznych do planowania pracy szkoły. Przebieg ewaluacji: W trakcie ewaluacji zbierano i analizowano informacje pochodzące z wielu źródeł. Badaniami ankietowymi objęto: samorząd uczniowski, jako reprezentacje uczniów, radę rodziców, jako reprezentanta rodziców, dyrekcję oraz 24 nauczycieli. Ponadto dokonano analizy sprawozdań z przebiegu pracy poszczególnych zespołów. Na podstawie uzyskanych danych został sporządzony raport, który przedstawia działalność szkoły w wybranym obszarze. 2

Wyniki ewaluacji: W czasie prowadzonej ewaluacji starano się odpowiedzieć na następujące pytania: 1. Jakie zespoły nauczycieli funkcjonują w szkole? Nauczyciele w ankiecie zaznaczali, w jakich zespołach pracują. Zestawienie wygląda następująco: Zespół do udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej wszyscy nauczyciele Zespoły klasowe wszyscy nauczyciele Zespół wychowawczy wszyscy nauczyciele Zespół profilaktyczny 22 osoby Zespół opracowujący plan pracy szkoły 7 osób Zespół ds. zmian w WSO 10 osób Zespół ds. Statutu szkoły 4 osoby Zespoły przedmiotowe: klas I-III 21 osób humanistyczny 11 osób matematyczno przyrodniczy 5 osób wychowania fizycznego 4 osoby Zespół do spraw ewaluacji wewnętrznej 6 osób zespoły zadaniowe: komisja inwentaryzacyjna 3 osoby ds. analizy sprawdzianów ponadprzedmiotowych 6 osób Wszyscy nauczyciele uczestniczą w pracach przynajmniej kilku zespołów. Działanie wyżej wymienionych zespołów potwierdziła Pani dyrektor, która wymieniła również komisję socjalną. 2. Jakie jest zaangażowanie nauczycieli w pracę poszczególnych zespołów? Nauczyciele oceniali swoje zaangażowanie w pracę zespołów, w których uczestniczą. Odpowiedzi przedstawiały się następująco: 80% nauczycieli wykazuje raczej duże zaangażowanie, 16% duże, 4% nie wie jak ocenić swoje zaangażowanie w pracę zespołów. Ankietowani nauczyciele uznali, że praca w zespołach, w których uczestniczą, jest planowana. Planowanie pracy poszczególnych zespołów odbywa się we wrześniu w oparciu o plan pracy szkoły. Potwierdza to dokumentacja pracy zespołów. Plany pracy na dany rok szkolny znajdują się w teczkach poszczególnych zespołów. Pani dyrektor stwierdziła, że nauczyciele są zaangażowani w pracę zespołów, potwierdziła także fakt planowania pracy zespołów we wrześniu z uwzględnieniem planu pracy szkoły i wniosków z posiedzenia podsumowującego Rady Pedagogicznej. 3

Samorząd uczniowski potwierdził wspólną realizację procesów edukacyjnych w naszej szkole. 3. Jakie działania w zakresie planowania, organizacji, realizacji i doskonalenia procesów edukacyjnych prowadzą razem nauczyciele? Odpowiedzi na powyższe pytanie udzielono na podstawie analizy planów pracy zespołów: humanistycznego, matematyczno-przyrodniczego, nauczycieli klas I-III, planu pracy szkoły i programu wychowawczego szkoły. Z wymienionych dokumentów wynika, że członkowie poszczególnych zespołów wspólnie opracowują plan działań na cały rok szkolny. Nauczyciele, pracujący w zespołach, zajmują się analizą standardów egzaminacyjnych, gromadzą zadania i testy - celem lepszego przygotowania uczniów do sprawdzianu po klasie szóstej. Przeprowadzają egzamin próbny i biorą udział w sprawdzaniu prac. Współpracują w przygotowaniu uczniów do konkursów przedmiotowych (szkolnych i pozaszkolnych) z języka polskiego, matematyki, przyrody, języka angielskiego. Organizują wycieczki do muzeum, kina, teatru, przygotowują spotkania z ciekawymi ludźmi. Wymieniają się swoimi doświadczeniami w pracy zarówno z uczniem słabym, jak i zdolnym. Dzielą się uwagami i spostrzeżeniami wyniesionymi z udziału w różnych formach doskonalenia zawodowego. Wymieniają się doświadczeniami, prowadząc lekcje otwarte. Analizują podstawy programowe pod kątem wykorzystania metod aktywizujących, w tym stosowania komputerowych programów edukacyjnych. Wspólnie opracowują testy sprawdzające wiadomości i umiejętności uczniów. Przygotowują uroczyste apele z okazji świąt narodowych. Nauczyciele organizują konkursy przedmiotowe, imprezy i uroczystości szkolne m.in. sprzątanie świata, jasełka, dzień edukacji narodowej, wieczór andrzejkowy, itp. Dbają o sale lekcyjne, współdziałają w organizowaniu wyposażenia pracowni przedmiotowych, wykonują gazetki i projekty okolicznościowe. Ponadto nauczyciele: współpracują w zakresie realizacji planu pracy szkoły, planując prace zespołów przedmiotowych, nauczyciele uczący w klasach IV-VI współpracują z wychowawcami w zakresie realizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej, opiekują się organizacjami szkolnymi, wspólnie zajmują się promocją szkoły w środowisku lokalnym, wspólnie opracowują kryteria oceniania oraz sposób badania wyników nauczania, przeprowadzają testy diagnozujące. Na podstawie analizy zapisów z posiedzeń Rady Pedagogicznej stwierdzono, iż większość wspólnie podejmowanych działań jest ustalana z dyrekcją szkoły. Do zadań podejmowanych z własnej inicjatywy, a wymagających współpracy należą: organizacja wycieczek krajoznawczych, wyjazd do teatru, kina, na różne imprezy okolicznościowe, organizowanie konkursów o różnorodnej tematyce. 4

Dopełnieniem spostrzeżeń są odpowiedzi samych nauczycieli na pytanie ankiety, które brzmiało: Jakie działania podejmował/ła Pan/Pani wspólnie z innymi nauczycielami? Do działań podejmowanych przez nauczycieli we współpracy z innymi należą: uroczystości szkolne - 80%, konkursy - 40%, dyskoteki - 35%, wycieczki - 24%, szkolenia Rady Pedagogicznej - 20%, zawody sportowe - 20%, kino, teatr - 10%, apele prozdrowotne - 10%, ekologiczne - 10%, pozostałe 5 % to: badanie wyników nauczania za I semestr, akcje sprzątanie świata i Dzień Ziemi, testy sprawdzające poziom wiadomości, dostosowanie wymagań, planowanie pracy wychowawczej szkoły, sprawdziany zewnętrzne, opisywanie wyników diagnozy pedagogicznej. Pani dyrektor potwierdziła współdziałanie nauczycieli w podejmowaniu różnorodnych zadań. 4. Jakie formy współpracy preferują nauczyciele? Na powyższe pytanie nauczyciele udzielili odpowiedzi w ankiecie. Analizując odpowiedzi należy stwierdzić, iż nauczyciele preferują następujące formy współpracy: wymiana doświadczeń 70%, praca w małych grupach 55%, praca w zespołach 45%, praca w zespołach przedmiotowych 45%, organizacja imprez szkolnych 40%, rozmowa, dyskusja 30%, korzystanie z pomocy, wycieczki, wyjazdy akcje, wspólne opracowywanie programów, wspólna baza pomocy dydaktycznych - po 5%. W oparciu o przeprowadzoną analizę dokumentów ustalono, iż zespoły nauczycieli opracowują plany pracy na roku szkolny, ponadto planują konkursy przedmiotowe, opracowują regulaminy konkursów, powołują komisje konkursowe, wyłaniają zwycięzców. Na podstawie zapisów w dziennikach lekcyjnych należy stwierdzić, iż nauczyciele ustalają terminy prac klasowych tak, by się nie pokrywały. Nauczyciele tego samego przedmiotu ujednolicają przedmiotowe systemy oceniania oraz wymagania edukacyjne, wspólnie ustalają kontrakty z uczniami i dobór podręczników. Różni nauczyciele uczący w klasach równoległych wspólnie ustalają tematy zajęć dydaktycznych oraz wychowawczych. Nauczyciele poloniści ustalają kolejność omawiania lektur, by dać szansę dotarcia do książki wszystkim uczniom. Nauczyciele przedmiotów podstawowych wspólnie organizują próbne 5

sprawdziany dla szóstoklasistów oraz sprawdziany wiadomości i umiejętności w klasie piątej i czwartej. Nauczyciela języka angielskiego wspólnie przygotowują sprawdziany językowe. 5. W jaki sposób zespoły nauczycieli dokonują analizy wyników kształcenia? Z analizy ankiety wynika, iż nauczyciele dokonują analizy wyników kształcenia poprzez: sprawdziany - 60%, prace domowe - 40%, obserwację uczniów - 35%, kartkówki - 35%, testy - 30%, wypowiedzi ustne - 25%, konkursy - 15%, prace plastyczne - 10%, projekty - 10%, 5% to: krzyżówki, rebusy, kontrole zeszytów, oceny opisowe ucznia, sprawdziany diagnostyczne, dostosowanie treści do potrzeb uczniów, ocena dojrzałości i gotowości szkolnej, rozpoznanie indywidualnych potrzeb dziecka. 6. W jakiej formie i jak często wnioski z analiz przedstawiane są na posiedzeniach Rady Pedagogicznej? Z analizy dokumentów wynika, że wnioski opracowuje się na posiedzeniach Rady Pedagogicznej podsumowujących pracę za I i II semestr oraz po uzyskaniu wyników sprawdzianów próbnych w klasach I VI, sprawdzianów po klasie VI oraz innych wynikających z planu nadzoru pedagogicznego. Na zebraniach podsumowujących nauczyciele zdają sprawozdania z realizacji wniosków przyjętych na dany semestr. Posiedzenia podsumowujące odbywają się po każdym semestrze. 7. W jakim stopniu nauczyciele wykorzystują w swojej działalności dydaktycznowychowawczej wnioski wypływające z analizy procesów edukacyjnych? Na podstawie przeprowadzonej ankiety należy stwierdzić, iż wszyscy nauczyciele (100%) wykorzystują wnioski wypływające z analizy procesów edukacyjnych. Wnioski te wykorzystują w różny sposób: 40% nauczycieli uwzględnia je przy opracowaniu planów wynikowych (planowanie ilości godzin, materiału i jego zakresu), 30% wykorzystuje je do stosowania nowych, efektywniejszych form pracy, 20% nauczycieli przyznało, że uwzględniło wnioski: opracowując program wspierający dziecko - zajęcia indywidualne; dostosowując wymagania, przeznaczając dodatkowy czas na zagadnienie słabo opanowane; planując pracę indywidualną z dzieckiem; planując ćwiczenie i doskonalenie umiejętności; wprowadzając zmiany do planu nauczania lub korekty w kolejnych jednostkach lekcyjnych; kładąc większy nacisk na umiejętności, które 6

wypadły słabo na sprawdzianie; planując zajęcia utrwalające wiedzę oraz pracę w zespołach wyrównawczych. Ponadto nauczyciele tworząc plan wychowawczy dla klasy na dany rok szkolny uwzględniają wnioski i wskazówki do pracy przedstawione na posiedzeniach Rady Pedagogicznej. W ewaluacji wykorzystania współdziałania nauczycieli w doskonaleniu zachodzących procesów edukacyjnych sformułowano następujący problem badawczy: 8. Jakie korzyści płyną ze współdziałania nauczycieli? Ankietowani nauczyciele na pytanie Czy Pana/Pani zdaniem współpraca nauczycieli wpływa na lepsze wyniki kształcenia? odpowiedzieli następująco: 21 badanych nauczycieli tj. 87,5%, stwierdziło, że współpraca wpływa na lepsze wyniki kształcenia. Tylko 3 nauczycieli tj. 12,5% badanych odpowiedziało raczej tak. Jako przykłady podniesienia, jakości pracy szkoły podawano: Lepsze wyniki w nauce Udział w konkursach Praca z uczniem w ramach PPP Lekcje otwarte Udział uczniów w kołach zainteresowań Wspólne rozwiązywanie problemów. Dyrekcja jako przykłady podniesienia jakości pracy szkoły podała: Dokonywanie analiz i formułowanie wniosków do dalszej pracy z zespołami klasowymi i poszczególnymi uczniami. Podniesienie wyników nauczania. Organizację imprez i uroczystości szkolnych. Dzielenie się wiedzą z nauczycielami stażystami. Uczniowie i rodzice stwierdzili, że dzięki współpracy nauczycieli i planowaniu, szkoła lepiej funkcjonuje. Z analizy ankiety wynika również, że zmiany dotyczące przebiegu procesów edukacyjnych następują w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami tak stwierdza 100% nauczycieli. 9. Jakie efekty współpracy zespołowej są widoczne w praktyce szkolnej? Ankietowani nauczyciele zauważyli następujące efekty współdziałania: Ustalenie kalendarza imprez i uroczystości szkolnych na dany rok szkolny 19 (79%) Realizacja wniosków z diagnozy 19 (79%) Realizacja wniosków z egzaminów próbnych i końcowych 18 (75%) Ustalenie konkursów 18 (75%) 7

Opracowanie dokumentów dla uczniów wymagających wsparcia w ramach PPP 17 (71%) Ustalenie kalendarza wycieczek na dany rok szkolny 17(71%) Zmiany w statucie 16 (67%) Zmiana programu i podręcznika z przedmiotu 13 (54%) Zmiany w PSO - 12 (50%) Rozkład godzin z danego przedmiotu na 3-letni cykl kształcenia 10 (42%) Omawianie lektur w poszczególnych klasach 9 (38%) Podział na grupy 6 (25%) Pani dyrektor potwierdziła efekty współpracy wymienione przez nauczycieli. Efekty w pracy szkoły dostrzegają również uczniowie i przedstawiciele rodziców. Na podstawie analizy zapisów z posiedzeń Rady Pedagogicznej, posiedzeń zespołów oraz strony internetowej szkoły stwierdzono, że: uczniowie mają okazję poszerzyć swoją wiedzę o otaczającym świecie poprzez ujednolicony przez nauczycieli przekaz informacji, uzyskują poczucie ciągłości wiedzy, logicznych połączeń pomiędzy przedmiotami, uczniowie mają okazje wykazać się możliwościami i umiejętnościami w różnego rodzaju konkursach i uroczystościach szkolnych, po analizie wyników sprawdzianu nauczyciele wysuwają wnioski do dalszej pracy służące zwiększeniu efektywności kształcenia, nauczyciele współdziałają ze sobą w przygotowaniu imprez szkolnych, promują szkołę w środowisku informują o organizowanych wyjazdach, spotkaniach, dzielą się sukcesami uczniów osiągniętych w konkursach szkolnych i międzyszkolnych. Innym sposobem pozyskania informacji na temat ewaluowanego wymagania było przeprowadzenie wywiadu z dyrektorem szkoły. Uzyskano następujące odpowiedzi i wyniki: Pytanie kwestionariusza : Jak ocenia Pani współpracę nauczycieli? Odpowiedź: Współpraca nauczycieli w zespołach przedmiotowych przebiega systematycznie, choć nie wszyscy członkowie zespołów w jednakowym stopniu angażują się w realizację planów pracy opracowanych na dany rok szkolny. Czynniki sprzyjające współpracy nauczycieli: praca w małych zespołach, wspólny cel, motywacja do działania, dobra organizacja pracy w zespole, przyjęcie odpowiedzialności za powierzone role, dysponowanie czasem. Czynniki utrudniające współpracę: duży zespół, 8

dwa oddalone od siebie budynki, różne godziny pracy nauczycieli, wielość zajęć obowiązkowych i pozalekcyjnych, małe zaangażowanie w pracę zespołu wszystkich jego członków, brak możliwości koordynacji częstych spotkań wszystkich członków zespołu. Pytanie: W jaki sposób nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych? Odpowiedź: Nauczyciele wspólnie opracowują testy sprawdzające wiedzę i umiejętności uczniów, dokonują analizy wyników przeprowadzanych sprawdzianów (sprawdzian próbny, sprawdziany półroczne i roczne), przygotowują uroczystości i święta szkolne itp. Nauczyciele aktywnie uczestniczą w Wewnątrzszkolnym Doskonaleniu Nauczycieli. Dzielą się wiedzą i doświadczeniem, pełniąc funkcję opiekuna stażu dla nauczyciela stażysty i kontraktowego, a także opiekuna praktyk studenckich. Pytanie: Czy i w jakim stopniu nauczyciele wykorzystują w swojej działalności dydaktyczno - wychowawczej wnioski wypływające ze współpracy? Odpowiedź: Nauczyciele wspólnie analizują wyniki przeprowadzonych sprawdzianów (sprawdzian próbny, sprawdziany półroczne i roczne). Współpraca nauczycieli sprzyja poprawie efektywności nauczania, pozwala na ujednolicenie wymagań wobec uczniów. Nauczyciele przedmiotów współpracują z nauczycielami rewalidacji prowadzącymi zajęcia surdopedagogiczne i tyflopedagogiczne z uczniami posiadającymi orzeczenie do kształcenia specjalnego i uczniami objętymi nauczaniem indywidualnym. Efekty pracy zespołowej w praktyce szkolnej: wysoki wskaźnik uczniów promowanych, aktywizacja nauczycieli, wymiana wiedzy i doświadczeń nauczycieli, poprawa jakości nauczania. Wnioski z ewaluacji wewnętrznej: MOCNE STRONY SZKOŁY 1. Nauczyciele współpracują ze sobą w różnych zespołach. 2. Preferowaną formą współpracy są małe zespoły. 3. Nauczyciele wspierają się i współdziałają w organizacji i analizie procesów edukacyjnych. Współpraca ta dotyczy wymiany doświadczeń zawodowych, doskonalenia warsztatu pracy, wskazówek do pracy z uczniem zwłaszcza objętym pomocą psychologiczno-pedagogiczną, wyboru szkolnego zestawu programów i podręczników, organizacji wycieczek, imprez szkolnych i środowiskowych, warsztatów i szkoleń. 4. Analiza wyników kształcenia dokonywana jest poprzez: sprawdziany, obserwację uczniów, testy, konkursy, prace domowe, projekty. 9

5. Wnioski z analiz przedstawiane są na posiedzeniach Rady Pedagogicznej podsumowujących pracę szkoły po każdym semestrze. 6. Wszyscy nauczyciele w swojej pracy wykorzystują wnioski wypływające z analizy procesów edukacyjnych poprzez opracowanie planów wynikowych oraz stosowanie nowych, efektywniejszych form pracy. 7. Nauczyciele aktywnie uczestniczą w Wewnątrzszkolnym Doskonaleniu Nauczycieli. WNIOSEK Na podstawie przeprowadzonej ewaluacji należy stwierdzić, iż nauczyciele w naszej szkole pomimo różnego rodzaju utrudnień organizacyjnych współdziałają ze sobą i wspierają się w działaniach edukacyjnych współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych i wychowawczych, co korzystnie wpływa na podniesienie jakości pracy szkoły oraz na rozwój uczniów. Każdy z nauczycieli pracuje w kilku zespołach. Większość wykazuje się dużą aktywnością, przynoszącą konkretne rezultaty. 10