PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA w LUBICHOWIE

Transkrypt

1 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA w LUBICHOWIE RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ przeprowadzonej w roku szkolnym 2017/2018 OBSZAR: PROCESY EDUKACYJNE SĄ ZORGANIZOWANE W SPOSÓB SPRZYJAJĄCY UCZENIU SIĘ. WYMAGANIE: W SZKOLE NAUCZYCIELE, W TYM NAUCZYCIELE PRACUJĄCY W JEDNYM ODDZIALE, WSPÓŁPRACUJĄ ZE SOBĄ W PLANOWANIU, ORGANIZOWANIU, REALIZOWANIU I MODYFIKOWANIU PROCESÓW EDUKACYJNYCH. Autorzy: Maria Łojewska Joanna Gołąbek Elwira Kamińska Małgorzata Kaszuba Małgorzata Legawiec Krzysztof Stawicki Justyna Sobolewska Elżbieta Zgoda Beata Paluchowska od r. Data sporządzenia: r. Raport przeznaczony jest dla: 1. Dyrektora szkoły 2. Rady Pedagogicznej 3. Rady Rodziców 4. Samorządu Uczniowskiego 5. Publikacji na stronie internetowej szkoły: 1

2 I. Wstęp: 1. Cel ewaluacji Zebranie informacji w jaki sposób nauczyciele współpracują ze sobą w celu podniesienia jakości pracy szkoły. 2. Narzędzia i metody, grupa badawcza: - wywiad z Dyrektorem Szkoły, - ankieta dla nauczycieli, - ankieta wywiad dla liderów zespołów, - analiza dokumentacji (protokoły rady pedagogicznej, plany pracy zespołów, program wychowawczo profilaktyczny, plan pracy szkoły, dokumentacja ze spotkań zespołów), - analiza strony internetowej Szkoły. Grupę badawczą stanowili nauczyciele, liderzy zespołów oraz Dyrektor szkoły. 3. Warunki w jakich dane były zbierane: Badanie zostało przeprowadzone w warunkach szkolnych od listopada 2017 r. do stycznia 2018 r. Ankietę przeprowadzono wśród 34 nauczycieli. Wszyscy badani byli informowani o celach badań, sposobie wykorzystania ich wyników oraz całkowitej anonimowości uzyskanych informacji. Wywiad został przeprowadzony z 17 liderami zespołów oraz z p. Dyrektor Szkoły. Zgromadzony materiał został wykorzystany w analizie niniejszego raportu. Podczas badania nie było przeszkód technicznych i udało się zebrać wszystkie dane. W analizowaniu zebranych danych brali udział wszyscy członkowie zespołu ds. ewaluacji. 2

3 II. Prezentacja wyników badań. Działania naszego zespołu były ukierunkowane na pozyskanie informacji na temat w jaki sposób nauczyciele współpracują ze sobą w celu podniesienia jakości pracy szkoły. Przeprowadzając ewaluację chcieliśmy uzyskać odpowiedź na pytania kluczowe: w jaki sposób nauczyciele wspierają się wzajemnie w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych oraz jaki wpływ ma współpraca nauczycieli na podniesienie jakości pracy szkoły. Ustaliliśmy następujące kryteria naszych badań : Nauczyciele pracują w różnych zespołach, dzieląc się wiedzą i doświadczeniem; Nauczyciele współpracują w rozwiązywaniu problemów edukacyjnych i wychowawczych; Działania zespołów odpowiadają potrzebom nauczycieli; Efektem współpracy i ustaleń między nauczycielami są zmiany dotyczące procesów edukacyjnych; Nauczyciele przedstawiają wnioski z analiz diagnoz, wyboru podręczników i materiałów ćwiczeniowych oraz przedsięwzięć na zebraniach Rady Pedagogicznej. W jaki sposób nauczyciele wspierają się wzajemnie w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych? W Publicznej Szkole Podstawowej w Lubichowie działają zespoły nauczycieli. Z przeprowadzonej ankiety wynika, że wszyscy nauczyciele, biorący udział w badaniu potwierdzili, iż są członkami (często dwóch lub więcej zespołów ) oraz aktywnie uczestniczą w pracach zespołów. Udział w zespołach przedstawia się następująco: 3

4 - zespół wychowawczo-profilaktyczny 13 nauczycieli (38%) - zespół do analiz próbnych diagnoz i sprawdzianów - 10 (29%) - zespół humanistyczny 9 (26 %) - zespół ds. ewaluacji wewnętrznej 9 (26 %) - zespól matematyczno-przyrodniczy 7 (21%) - zespół WSO 7 (21%) - zespół klas pierwszych 5 (15%) - zespół klas trzecich 5 (15%) - zespół pomocy psychologiczno-pedagogicznej - 5 (15 %) - zespół ds. związanych z organizacją imprez szkolnych i konkursów 4 (12%) - zespół nadzorujący realizację programu Klub Bezpiecznego Puchatka - 3 (9%) - zespół nadzorujący realizację programu Chronimy dzieci przed krzywdzeniem 3 (9%) - zespół nauczycieli języka angielskiego 2 (6%) - zespół klas drugich 2 (6%) - zespół informatyczny 2 (6%) - zespół nadzorujący realizację programu Szkoła przyjazna uczniom z dysleksją 2 (6%) Przedmiotem pracy zespołów najczęściej było: przygotowanie planów pracy, analiza podstawy programowej i programów nauczania, przygotowanie i przeprowadzanie badań osiągnięć uczniów oraz ich analiza, przygotowanie wyjść i wycieczek, udział w promocji szkoły. Ponadto z ankiet przeprowadzonych wśród nauczycieli wynika, że korzystają z pomocy koleżanek i kolegów z zespołu w rozwiązywaniu istotnych problemów, które napotykają w szkole. Ankietowani wymienili wiele sposobów, w jaki wspierają się podczas realizacji procesów edukacyjnych. Do najczęściej podawanych należą: współorganizowanie uroczystości i imprez szkolnych 32 nauczycieli (94%) 4

5 wspólne, w ramach danego zespołu, podejmowanie decyzji o wyborze programu i podręczników 32 (94%) wymiana doświadczeń 32 (94%) dzielenie się umiejętnościami i wiedzą zdobytą podczas szkoleń i warsztatów 31 (91%) opracowywanie wniosków do dalszej pracy 30 (88%) organizacja konkursów zawodów sportowych 29 (85%) dzielenie się materiałami dydaktycznymi 29 (85%) wspomaganie nauczycieli młodszych stażem 28 (82%) wspólna analiza osiągnięć i problemów 27 (79%) organizacja i udział w akcjach charytatywnych 27 (79%) rozwiązywanie problemów wychowawczych podczas prac zespołu wychowawczego - 26 (76%) wspólna analiza testów kompetencji, sprawdzianów, egzaminów próbnych i końcowych oraz ustalanie wniosków do realizacji- 26 (76%) organizowanie próbnych testów kompetencji, sprawdzianów, egzaminów - 25 (74%) przygotowanie projektów - 24 (71%) współpraca między zespołami w celu lepszej korelacji międzyprzedmiotowej- 24 (71%) międzyklasowa organizacja wycieczek- 23 (68%) lekcje otwarte 5 (15%) Podobne dane uzyskano w ramach wywiadu przeprowadzonego z liderami zespołów. W badaniach brało udział 17 osób. Wynika z nich, iż nauczyciele należący do zespołu dzielą się wiedzą i doświadczeniem poprzez: indywidualne rozmowy, spotkania członków zespołu, szkoleniowe posiedzenia Rady Pedagogicznej, elektroniczna wymiana dokumentów, dzielenie się informacjami zdobytymi podczas szkoleń, wymienianie się pomocami dydaktycznymi, dzielenie się pomysłami dotyczącymi realizacji podstawy programowej, analiza sprawdzianów, diagnoz, organizacja konkursów, wybór podręczników, wspólne planowanie działań zespołów. 5

6 Działaniami, które podejmuje zespół, aby odpowiedzieć na potrzeby nauczycieli są: omówienie i analiza dokumentacji Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej (opinie, orzeczenia), konsultacje z nauczycielami, wspólne podejmowanie działań dotyczących spraw wychowawczych, ewaluacji planów nauczania, uroczystości, akademii, imprez szkolnych, planowania pracy zespołu przedmiotowego, wzajemna pomoc w realizacji indywidualnych aspiracji i potrzeb nauczyciela, organizacja spotkań zespołu, dzielenie się doświadczeniem, wspólne planowanie powierzonych zadań i obowiązków, dzielenie się informacjami na temat bieżących wydarzeń i zmian w oświacie - organizacja szkoleń, przekazywanie informacji na temat planowanych kursów, wymiana informacji z wykorzystaniem TIK. W oparciu o przeprowadzoną w ramach ewaluacji analizę dokumentacji szkolnej ustalono, iż powołane zespoły nauczycieli opracowują plany oraz harmonogramy pracy na dany rok szkolny. W dokumentacji szkoły znajdują się plany pracy wszystkich zespołów (wymienionych już w ramach analizy przeprowadzonej ankiety). W planach zespołów uwzględniano współpracę ze wszystkimi nauczycielami oraz wymianę doświadczeń zawodowych. Znajdują się w nich zagadnienia dotyczące: wychowania, kształcenia, oceniania pracy uczniów, promocji zdrowia, edukacji czytelniczej, promocji szkoły, przestrzegania prawa i zasad bezpieczeństwa. Plany i harmonogramy pracy zespołów są przedstawiane na początku roku szkolnego i składane w postaci dokumentów u Dyrektora Szkoły. Liderzy zespołów do dokumentacji dołączają protokoły lub notatki z posiedzeń oraz sprawozdania z działalności na I semestr i na koniec roku szkolnego. Ponadto praca zespołów jest dokumentowana w postaci zdjęć i filmów oraz zamieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły. Wszystkie zespoły nauczycielskie współpracują ze sobą szczególnie w ramach rozwiązywania problemów wychowawczych. Zapisy w dziennikach lekcyjnych świadczą o zaangażowaniu w rozwiązywanie problemów 6

7 z uczniami i ich rodzicami przy udziale wychowawców klas, nauczycieli uczących, pedagoga, psychologa i Dyrekcji Szkoły. Wynikiem tej współpracy jest utworzenie i wspólne realizowanie programu pofilaktyczno-wychowawczego szkoły oraz ustalane i realizowane różne formy pomocy uczniom zdolnym lub ze specyficznymi trudnościami edukacyjnymi. Poza tym nauczyciele tego samego przedmiotu ujednolicają przedmiotowe systemy oceniania oraz wymagania edukacyjne, dokonują przeglądu pomocy dydaktycznych. Wspólnie nadzorują i analizują sprawdziany próbne dla szósto- i siódmoklasistów oraz sprawdzian wiadomości i umiejętności po klasie czwartej i piątej. Następnie dokonują analizy tych diagnoz i opracowują wspólnie wnioski do dalszej pracy. Z analizy dokumentacji wynika również, iż nauczyciele wymieniają się spostrzeżeniami dotyczącymi realizacji podstawy programowej i dokonują analizy bieżących wyników nauczania. Na podstawie zapisów w dziennikach lekcyjnych należy stwierdzić, że nauczyciele tak starają się ustalać terminy prac klasowych, by się nie pokrywały ze sobą. Powyższe wnioski potwierdza analiza protokołów Rady Pedagogiczne. Znajdują się tam zapisy świadczące o pracy zespołów nauczycielskich, m. in. dotyczące planowania konkursów przedmiotowych, opracowywania regulaminów, powoływania komisji konkursowych itp. W planach pracy zespołów, w planie pracy szkoły, w dziennikach lekcyjnych, protokołach RP oraz innych dokumentach istnieją zapisy świadczące o współpracy nauczycieli przy organizacji: - imprez, apeli szkolnych ( Dzień Edukacji Narodowej, Ślubowanie klas I, Święto Niepodległości, Szkolny Festyn Rodzinny, Narodowe Czytanie, Maraton Czytelniczy, Światowy Dzień Tabliczki Mnożenia, próbna ewakuacja, podsumowanie konkursów i zawodów sportowych); - apeli porządkowych dotyczących kultury zachowania, bezpieczeństwa w szkole, na drodze (noszenie kamizelek) oraz podczas spędzania czasu wolnego Bezpieczna woda ; 7

8 - programów i projektów edukacyjnych (Szkoła z witaminą, Wybierz wodę, Szkoła przyjazna uczniom z dysleksją, Lepsza szkoła ); - wycieczek ( Sprzątanie świata, porządkowanie grobów i miejsc pamięci); - akcji charytatywnych. W protokołach Rady pedagogicznej znajdują też potwierdzone informacje dotyczące dzielenia się z innymi nauczycielami wiedzą zdobytą podczas szkoleń, warsztatów lub e-konferencji. Z przeprowadzonych badań wynika, że działania zespołów odpowiadają potrzebom nauczycieli. Wszyscy zgodnie podkreślili, że w naszej szkole zdecydowana większość działań planowana jest wspólnie, sporadycznie zespołowo lub indywidualnie. Jaki wpływ ma współpraca nauczycieli na podniesienie jakości pracy szkoły?. Obszernej wiedzy w ramach badań dostarczył wywiad z Dyrektor Szkoły. Podejmuje ona szereg działań mających na celu usprawnienie współpracy pomiędzy nauczycielami, m. in.: - powołuje zespoły nauczycielskie (wymienione w analizie ankiet), - powołuje koordynatorów wszelkiej współpracy, którzy współpracują ze wszystkimi nauczycielami, - nadzoruje i zatwierdza przygotowane przez zespoły nauczycieli zestawy podręczników i materiały ćwiczeniowe na dany rok szkolny, - monitoruje opracowywany na początku roku szkolnego plan pracy szkoły, opracowywany przez wszystkich nauczycieli, - powołuje zespół do spraw ewaluacji wewnętrznej, i wiele innych. Działania te są przedstawiane na zebraniach Rady Pedagogicznej, dokumentowane w postaci protokołów. Dyrektor zauważyła, iż najbardziej widocznym efektem współpracy między nauczycielami w praktyce szkolnej jest bieżąca współpraca w zakresie dydaktyki i wychowania 8

9 na każdym kroku (wymiana i przepływ informacji). Cieszy zgodne współdziałanie i uzgodnienia między nauczycielami. Priorytetem koncepcji szkoły było dla Dyrekcji stworzenie pracy zespołowej. Najbardziej widocznym efektem tej szeroko rozumianej współpracy jest ciągły wzrost wyników na sprawdzianach zewnętrznych. Na podkreślenie też zasługuje widoczny efekt postrzegania bardzo dobrego wizerunku szkoły w środowisku, współpraca z wieloma instytucjami na terenie gminy, powiatu, województwa czy kraju. Nadmienić należy, iż w opinii Dyrektor Szkoły nieocenioną korzyścią dla uczniów, która wynika ze współpracy nauczycieli to wykorzystywanie metod aktywizujących na lekcjach oraz ogromne zaangażowanie uczniów, za przyczyną nauczycieli, we wszelkie przedsięwzięcia szkole. Współpraca ta ma swój wymierny ślad w postaci utworzenia Szkolnego Wolontariatu. Z analizy przeprowadzonych ankiet wynika, że praca zespołów jest dokumentowana za pomocą protokołów, sprawozdań i notatek ze spotkań; prowadzone są teczki, w których znajdują się listy obecności, plany pracy oraz cała zarchiwizowana dokumentacja pracy każdego zespołu. Wszyscy ankietowani odpowiedzieli, że wykorzystują wnioski z analizy wyników kształcenia. Zauważyć można tam, że nauczyciele w naszej szkole analizy wyników kształcenia dokonują na różne sposoby: - za pomocą sprawdzianów i testów - 31 nauczycieli (91%) - dyskutując i rozmawiając - 30 (88%) - przeprowadzając badania wyników nauczania ze swoich przedmiotów- 29 (85%) - wymianę doświadczeń z innymi nauczycielami - 29 (85%) - przeprowadzając różnorodne konkursy- 29 (85%) - analizując wyniki próbnych i właściwych sprawdzianów i egzaminów - 27 (79%) - analizując słabe i mocne strony ucznia - 25 (74%) - zadając i sprawdzając prace domowe - 24 (71%) - poprzez odpowiedzi ustne- 22 (65%) 9

10 Zarówno wnioski z ankiet wśród nauczycieli, jak i przeprowadzony wywiad z liderami zespołów dostarczyły informacji, że wszyscy nauczyciele współpracują ze sobą przy analizowaniu osiągnięć uczniów i opracowywaniu wniosków do dalszej pracy oraz ich wdrażaniu. Większość nauczycieli prezentuje wyniki i wnioski z badań uczniom. Wyniki przeprowadzanych diagnoz są prezentowane uczniom i nauczycielom na bieżąco w formie prezentacji multimedialnych; nauczycielom na zebraniach rad pedagogicznych, natomiast uczniom podczas apeli oraz udostępniane na stronie internetowej szkoły w zakładce DIAGNOZY. Ponadto, tak ankietowani nauczyciele, jak i liderzy zespołów przyznali, że współpraca między nauczycielami wpływa na lepsze wyniki kształcenia w naszej szkole, a zmiany dotyczące przebiegu procesów edukacyjnych następują właśnie w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami. Z przeprowadzonych badań ponadto wynika, że efekty współpracy zespołów wykorzystywane są do podniesienia jakości kształcenia, promocji szkoły, organizacji konkursów i przygotowania do testów/egzaminów kończących każdy etap edukacyjny. Uczniowie ze specyficznymi trudnościami w nauce stają się odważniejsi w podejmowaniu trudniejszych zadań, zapewnia się przez to poczucie wartości u ucznia i motywuje do pracy. Podnosi się jakość pracy nauczania, lepszą organizację pracy, lepsze przygotowanie materiałów do pracy z uczniami, większe bezpieczeństwo w zakresie stosowania TIK. Ponadto uczniowie naszej szkoły są świadomi wszystkich niebezpieczeństw czyhających na nich na drodze, w drodze do szkoły, w domu itd. Dzięki temu z pewnością odnotowuje się mniej wypadków i przykrych zdarzeń. (Klub Bezpiecznego Puchatka). Praca zespołu wpływa na podnoszenie jakości pracy szkoły dzięki ożywianiu i wzbogacaniu życia kulturalnego szkoły, rozwoju zainteresowań artystycznych dzieci, a także pracy twórczej. Szkoła promowana jest w środowisku lokalnym. Integruje wychowawców i nauczycieli poprzez wspólną pracę i wspólne cele, co korzystnie wpływa na jakość pracy całej społeczności szkolnej. Poprzez lepszą komunikację następuje ujednolicenie wymagań wobec uczniów. Zwiększenie współpracy 10

11 między nauczycielami powoduje skuteczniejsze rozwiązywanie zaistniałych problemów, doskonalenie metod i form pracy oraz wzbogacenie warsztatu pracy. Współpraca pozwala nauczycielom szybko rozpoznać z jakimi zadaniami uczniowie mają problemy na poszczególnych przedmiotach. Podnosi jakość pracy nauczyciela w zespole klasowym, organizuje pracę. Szkoła jest promowana w środowisku lokalnym, uczniowie odnoszą sukcesy w zawodach i konkursach. Współpraca wpływa również pozytywnie na poziom organizacyjny imprez i konkursów. Nauczyciele dzieląc się wiedzą, doświadczeniami, ale i wspólnie angażując się w różnego rodzaju inicjatywy np. konkursy, olimpiady etc., wspólnie analizując wyniki sprawdzianów z zakresu wiedzy humanistycznej czy matematyczno-przyrodniczej formułują wnioski do dalszej pracy, w celu podniesienia jej efektywności, a tym samym podniesieniu osiągnięć edukacyjnych uczniów. III. Podsumowanie Wnioski 1. Większość nauczycieli angażuje się w znacznym stopniu w prace różnych zespołów. 2. Nauczyciele chętnie wymieniają się swoim doświadczeniem z innymi. 3. Na spotkaniach zespołów przedmiotowych nauczyciele przekazują informacje ze szkoleń, w których brali udział. 4. Współpraca nauczycieli pozwala korelować treści nauczania przedmiotów pokrewnych. 5. W zespołach prowadzone jest wewnętrzne doskonalenie zawodowe, a także inicjuje się dyskusje i rozważania na temat bieżących istotnych zmian zachodzących w systemie oświaty, prawie oświatowym, zagrożeniach uczniów występujących w związku z rozwojem nowoczesnej technologii informacyjno komunikacyjnej. 11

12 6. Nauczyciele wspierają się i współdziałają w organizacji i analizie procesów edukacyjnych. Współpraca ta dotyczy wymiany doświadczeń zawodowych, doskonalenia warsztatu pracy, wskazówek do pracy z uczniem, wyboru szkolnego zestawu programów i podręczników, organizacji wycieczek, imprez szkolnych i środowiskowych, warsztatów i szkoleń. 7. Nauczyciele uzgadniają narzędzia sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów; dokonują analizy wyników kształcenia i wyciągają z niej wnioski i wdrażają w codziennej pracy. 8. Członkowie zespołów biorą udział w realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wynikających z planu pracy szkoły i programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły. 9. Współpraca nauczycieli pozytywnie wpływa na wyniki kształcenia. 10. Zmiany dotyczące przebiegu procesów edukacyjnych następują w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami. 11. Praca zespołów jest dokumentowana. Rekomendacje: Należy zwiększyć zaangażowanie poszczególnych członków w pracę zespołów (np. poprzez przygotowanie tematu i jego realizację na spotkaniu). Prezentowanie wyników oraz wszelkich wniosków z badań uczniom to obowiązek każdego nauczyciela i należy tego przestrzegać. Załączniki: nr 1 ankieta dla nauczycieli oraz zbiorcze opracowanie wyników ankiety, nr 2 analiza dokumentacji szkolnej, nr 3 sprawozdanie z wywiadu przeprowadzonego z p. Dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej w Lubichowie, nr 4 analiza wywiadu z liderami zespołów nauczycielskich, 12

13 nr 5 protokoły ze spotkania zespołu ds. ewaluacji wewnętrznej, nr 16 projekt ewaluacji wewnętrznej. 13