PROGRAM PROFILAKTYKI Uniwersyteckiego Zespołu Szkół Katolickich KANA w Sosnowcu
I. WSTĘP Program Profilaktyki przeznaczony jest dla uczniów Uniwersyteckiego Zespołu Szkół Katolickich KANA w Sosnowcu. Opiera się on na rozumieniu profilaktyki jako procesu zmierzającego do: wspierania pełnego rozwoju uczniów w zakresie zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego, wspomagania uczniów w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, ograniczania i likwidowania czynników zaburzających ten rozwój i zdrowe życie. Założeniem Programu jest wyposażenie uczniów w niezbędną wiedzę na temat prawidłowego rozwoju, pobudzanie ich do konstruktywnego rozwiązywania problemów życiowych w przyszłości, stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły i ewaluacja podjętych działań. Realizacja zadań zawartych w Programie Profilaktyki ma na celu zmianę nieprawidłowych zachowań uczniów. Program przewiduje działania wpływające na osobowość wychowanka, podejmowane przez grono pedagogiczne, a w razie potrzeby również we współpracy z innymi podmiotami (osobami i instytucjami), które w profesjonalny i rzetelny sposób, działając w duchu nauki społeczbej Kościoła katolickiego mogą przyczynić się do ukształtowania prawidłowej postawy ucznia szkoły katolickiej i pomogą w realizacji nadrzędnego celu wychowania, określonego w Programie Wychowawczym UZSK KANA. Program Profilaktyki tworzy spójną całość z Programem Wychowawczym UZSK KANA i został stworzony w oparciu o aktualne przepisy prawa oświatowego. II. PODSTAWA PRAWNA Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (t.j. Dz.U. Z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009 r. Nr 4 poz. 17), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród
dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. z 2006 r. Nr 26 poz. 226), Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 231 poz. 1375 ze zm.), Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t. j. Dz.U. z 2007 r. Nr 70 poz. 472 ze zm.) Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz. U. 2012 r. poz. 124), Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r. Nr 10 poz. 55 ze zm.) Program polityki prorodzinnej państwa z dnia 3 listopada 1999 r. przygotowany przez Miedzyresortowy Zespół do Spraw Opracowania Polityki Prorodzinnej Państwa, III. CELE PROGRAMU 1. Zapobieganie i zmniejszanie szkód występujących w życiu młodych ludzi w związku z sięganiem przez nich po substancje uzależniające: ochrona młodego człowieka przed zagrożeniami, reagowanie na próby podejmowania zachowań ryzykownych poprzez odwołanie się do specjalistycznej pomocy, dostarczanie wiedzy i uświadamianie o szkodliwości spożywania napojów alkoholowych, palenia papierosów i stosowania środków odurzających. 2. Zapobieganie zachowaniom problemowym mogących występować wśród młodzieży jak: celowe opuszczanie zajęć, agresja, bierność, wycofanie, niedostosowanie społeczne, uświadomienie uczniom celu nauki szkolnej, sensu wysiłku prowadzącego do podjęcia dalszego kształcenia i rozwoju zawodowego: pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności społecznych i psychologicznych, rozwijanie możliwości podejmowania działań alternatywnych poprzez zaangażowanie uczniów, ustalanie z rodzicami/opiekunami tygodniowego rozkładu zajęć dla ucznia umożliwienie uczniom udziału w zajęciach o tematyce profilaktycznej, popularyzowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego, pomoc w zawierzeniu swojego życia Bogu przez modlitwę, obecność w szkole kapłana, uczestnictwo w rekolekcjach, dniach odnowy, itp.
3. Kształtowanie osobowości ucznia w taki sposób, aby prawidłowo funkcjonował w środowisku szkolnym i pozaszkolnym: budowanie poczucia własnej wartości i zachowań asertywnych, kształcenie umiejętności komunikacji interpersonalnej, wychowanie do wartości, które uwzględnia Program Wychowawczy Szkoły i podejmowania odpowiedzialnych decyzji, zaspokojenie potrzeb psychospołecznych ucznia, możliwość dobrowolnego uczestnictwa w wolontariacie. 4. Wypracowanie właściwych form współpracy z rodzicami/opiekunami w zakresie rozwiązywania problemów dzieci i młodzieży: pedagogizacja rodziców, porady i konsultacje informowanie rodziców o możliwościach uzyskania pomocy specjalistycznej, zaangażowanie rodziców w życie szkoły, 5. Promocja zdrowia i rozwijanie zdolności do prowadzenia zdrowego życia młodzieży w działaniach wychowawczych, profilaktycznych i interwencyjnych : zapewnienie wymiany informacji pomiędzy pracownikami szkoły, doskonalenie nauczycieli w zakresie profilaktyki uzależnień i innych problemów młodzieży, inicjatywy sprzyjające promowaniu postawy prozdrowotnej wśród uczniów; organizowanie konkursów, prelekcji związanych z promocją zdrowia. 6. Rozwijanie zainteresowań uczniów oraz przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym: uczestnictwo w wycieczkach tematycznych, wydarzeniach kulturalnych, organizowanie zajęć ogólnorozwojowych, dotyczących sposobów rozładowywania stresu, poprawy koncentracji, organizowanie w ramach potrzeb kół zainteresowań i seminariów tematycznych. 7. Wspomaganie rozwoju moralnego uczniów-poszanowanie norm, wartości i autorytetów: uczestnictwo w modlitwie, dostępność prasy katolickiej w szkole, rozmowy moderowane dotyczące współczesnych problemów etycznych i możliwości ich rozwiązywania w oparciu o poszanowanie wartości i godności ludzkiej, wychowanie do dojrzałości, tworzenie spójnego obrazu człowieka moralnego, tworzenie sposobności do formułowania sądów zgodnych z chrześcijańską wizją
człowieka na podstawie uczestnictwa w kulturze. IV. STRATEGIE I METODY REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYKI Pogadanka podczas lekcji; Spotkanie ze specjalistą; Prezentacja filmu; Wycieczka tematyczna; Praca w oparciu o tekst przewodni; Prezentacja teatralna; Uroczystości szkolne; Godziny wychowawcze; Zajecia z pedagogiem szkolnym; Zajecia pozalekcyjne; Uczestnictwo w pozaszkolnych wydarzeniach kulturalnych. V. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH REALIZATORZY PROGRAMU Rada Pedagogiczna Określa zadania w zakresie profilaktyki. Określa zapotrzebowanie na realizację programów profilaktycznych. Dokonuje analizy działalności profilaktycznej. Nauczyciele Wykonują zalecenia zawarte w opiniach i orzeczeniach wydanych przez PPP (w miarę możliwości). Doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie działań profilaktycznych.
Opiekun ucznia i/lub pedagog szkolny Integruje społeczność szkolną. Dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w szkole. Wyposaża uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami uczniów. Rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych. Określa formy i sposoby udzielania uczniom, w tym uczniom z wybitnymi uzdolnieniami, pomocy psychologiczno-pedagogicznej odpowiednio do potrzeb. Podejmuje działania profilaktyczno-wychowawcze wynikające z Programu Wychowawczego Szkoły i Szkolnego Programu Profilaktyki w stosunku do uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli. Dyrektor Monitoruje pracę nauczycieli w zakresie profilaktyki. Diagnozuje oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki. Współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania z zakresu profilaktyki, m.in. z Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną, logopedą, itp. Inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w Szkolnym Programie Profilaktyki.
Rodzice Przedstawiają Dyrektorowi opinie na temat profilaktyki. Korzystają z pomocy i wsparcia ze strony opiekuna, pedagoga szkolnego, Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w zakresie profilaktyki. Wnioskują do odpowiednich organów i instytucji w sprawach kształcenia specjalnego, nauczania indywidualnego, zajęć rewalidacyjnowychowawczych. VI. HARMONOGRAM DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI TERMIN Poznanie środowiska - Ankieta diagnozująca sytuację Pedagog szkolny Cały rok rodzinnego ucznia rodzinną i materialną uczniów. - Sporządzenie listy uczniów. wymagających pomocy. - Rozmowy z uczniami. - Spotkania i rozmowy z rodzicami/opiekunami Nauczycielopiekun Budowanie pozytywnych relacji, koleżeńskiej, atmosfery szkolnej, zapobieganie agresji - Spotkanie nowych uczniów z pedagogiem. - Zajęcia integracyjne. - Wyjazdy integracyjne. - Wycieczki tematyczne. Nauczyciele Poszczególnych; przedmiotów Nauczycielopiekun; Zgodnie z planem wychowawcz ym i programem imprez szkolnych. - Zajęcia dotyczące zjawiska Pedagog agresji i sposobów jej Szkolny. zapobiegania. - Międzynarodowy Dzień Tolerancji - 16 listopada. Zapoznanie uczniów - Przypomnienie zasad Wychowawcy Cały rok z zasadami zachowania uczniów w kulturalnego zachowania oparciu o Statut Szkoły. - Zajęcia edukacyjno- Pedagog szkolny
i eliminowanie informacyjne w ramach godzin nieodpowiednich wychowawczych: zachowań przypomnienie praw i obowiązków ucznia. - Spotkania z przedstawicielami Przedstawiciel policji. policji - Obchody Dnia Życzliwości - 21 listopada. Monitorowanie - Sprawdzanie obecności; Pedagog szkolny; Zgodnie z frekwencji uczniów - Rozliczenie opuszczonych Nauczyciele; planem oraz dbałość o godzin lekcyjnych; spotkań z dyscyplinę - Bieżące informowanie rodzicami rodziców/opiekunów prawnych o oraz w razie nieobecnościach; potrzeby. - Punktualne rozpoczynanie i kończenie lekcji; - Egzekwowanie noszenia mundurka szkolnego i obuwia zmiennego Zapobieganie paleniu papierosów - Realizacja tematyki antynikotynowej na zajęciach - Akcja plakatowa: Palenie Szkodzi ; - Dzień Walki z Paleniem Tytoniu - 22 listopada; - Filmy edukacyjne na lekcjach z dyrektorem i wychowawcą; - Spotkanie ze specjalistą; - Wykonanie gazetki tematycznej; Pedagog szkolny; Uczniowie; Nauczyciele; Według planu i w razie potrzeb Zapobieganie podejmowania przez młodzież zachowań ryzykownych - Ankiety diagnozujące; - Realizacja tematyki antyalkoholowej i narkotykowej na lekcjach; Nauczycielopiekun; Nauczycielopiekun Pedagog szkolny
- Zajęcia z asertywności; - Filmy edukacyjne; - Spektakle profilaktyczne; - Procedury postępowania w sytuacji zagrożenia; Pedagogizacja - Zajęcia warsztatowe z Pedagog szkolny W ciągu roku rodziców pedagogiem; - Redagowanie broszur i ulotek Rodzice szkolnego informacyjnych; - Zapoznanie rodziców z możliwościami korzystania ze specjalistycznej pomocy; - Wspólne organizowanie wybranych uroczystości szkolnych Zachęcanie - Światowy Dzień Zdrowia - Nauczyciel- Cały rok młodzieży do 7 kwietnia; opiekun aktywnego i - Akcja szkolna poświęcona Nauczyciele zdrowego zdrowemu odżywianiu; wychowania- stylu życia -Promowanie zajęć sportowych i fizycznego, kół zainteresowań; biologii Higiena osobista - Propagowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego; - Dzień Walki z Otyłością - 24 października. Lekcje na temat zasad racjonalnego żywienia; Współpraca z - Zapoznanie rodziców Dyrektor rodzicami z Programem Profilaktyki; -Informowanie o dostępnych Pedagog szkolny formach pomocy; - Spotkania rodziców z Specjaliści
wychowawcami oraz nauczycielami podczas Nauczyciele konsultacji; - Wspólne organizowanie imprez Rodzice szkolnych; - Pedagogizacja rodziców. Współdziałanie - Spotkania z rodzicami; Dyrektor szkoły Według wszystkich - Indywidualne konsultacje; potrzeb pracowników - Wzajemna wymiana Wychowawcy szkoły i rodziców w Informacji; zakresie wychowania Pedagog profilaktyki i szkolny interwencji Utworzenie grupy - Zajęcia umożliwiające dzieciom Pedagog Według wsparcia dla uczniów zdobycie umiejętności i szkolny potrzeb nie radzących sobie współdziałania w grupie, w trudnych radzenia sobie w trudnych Nauczyciel- sytuacjach sytuacjach opiekun życiowych. - Wspieranie rodziców w Pomoc uczniom nawiązywaniu kontaktu z Nauczyciele nadpobudliwym poradniami specjalistycznymi; mającym kłopoty - Współpraca z Poradnią Rodzice w nauce i Pedagogiczno- zachowaniu Psychologiczną Udział nauczycieli - Konferencje; Nauczyciele Według w różnych formach - Warsztaty; Pedagog potrzeb doskonalenia w - Seminaria; zakresie profilaktyki - Kursy. zagrożeń oraz umiejętności wychowawczych Program Wychowawczy został przyjęty na posiedzeniu Rady Pedagogicznej Uniwersyteckiego Zespołu Szkół Katolickich KANA w Sosnowcu w dniu 27.08.2013 r.