Epidemia naszych czasów Czyli nadwaga i otyłość u dziewcząt w wieku młodzieńczym
Wykonała: Agnieszka Grochowska Z Zespołu Szkół nr 1 w Nidzicy
Jestem uczennicą klasy II gimnazjum. Na co dzień spotykam się z kolegami i koleżankami, którzy odżywiają się niezdrowo. Jedzą i piją śmieci - chipsy, napoje gazowane, słodycze w nadmiernych ilościach, często zwalniają się z zajęć wychowania fizycznego. Mimo, że w naszej szkole funkcjonuje sklepik ze zdrową żywnością: kanapki z różnorodnego pieczywa przekładane warzywami i chudą wędliną, owoce, soki, woda niegazowana, to moje koleżanki wolą wyskoczyć do osiedlowych sklepików po dużego pączka. A to jest pierwszy krok do OTYŁOŚCI dzisiaj i w przyszłości. Postanowiłam spróbować zmienić ten stan, wprowadzając w życie mój projekt i wiążące się z nim różnorodne akcje.
W ramach mojego projektu z pomocą Samorządu Uczniowskiego zorganizowałam: - Prezentację dla koleżanek, w której przedstawiłam cel swojego projektu oraz skutki niezdrowego stylu życia; - Przeprowadziłam analizę BMI dziewcząt klas drugich gimnazjum z dwóch nidzickich szkół; -Ankietę na temat prowadzonego stylu życia przez gimnazjalistki; - Punkty informacyjne z ulotkami dot. zdrowego trybu życia; - Konkurs na plakat promujący zdrowy styl życia pt.: Żyj zdrowo, pięknie i kolorowo. - Konkurs na najlepszą grafikę komputerową z hasłem Żyj zdrowo, pięknie i kolorowo. - Akcję Zdrowe II śniadanie w ramach godz. wychowawczej. - Nagranie filmu, przedstawiającego ćwiczenia wzmacniające mięśnie i modelujące sylwetkę;
A oto materiały zgromadzone przeze mnie, dokumentujące teorytyczną stronę projektu. Z moich obserwacji wynika, że dziewczyny znają teorię, ale trudno wprowadzić im ją w życie.
Co to jest otyłość? Otyłość jest często definiowana jako stan nadmiernej akumulacji tłuszczu w tkance tłuszczowej, prowadzący do zaburzeń stanu zdrowia. Podstawowy powód to dodatni bilans energetyczny prowadzący do wzrostu wagi, co oznacza, że kalorie konsumowane przewyższają kalorie wydawane. Innymi przyczynami są: - czynniki genetyczne, np. zmniejszone tempo przemiany materii, - czynniki środowiskowe zwiększone spożycie energii, przekarmienie dziecka od najmłodszych lat, nieregularne spożywanie dużych porcji posiłków, pojadanie miedzy posiłkami, zwłaszcza słodyczy i innych produktów o wysokim indeksie glikemicznym, - zaburzenia hormonalne jak niedoczynność tarczycy czy niedobór hormonów wzrostu, - zaburzenia neurologiczne np. ciężkie uszkodzenie mózgu z brakiem aktywności ruchowej.
Przypadłości powodowane przez otyłość i nadwagę Te zaburzenia odżywiania mogą prowadzić w przyszłości do wielu chorób takich jak: - miażdżyca, - cukrzyca typu 2, - nadciśnienie tętnicze, - kamica żółciowa, - stłuszczenie wątroby, - astma oskrzelowa, - wady postawy.
Zasady zapobiegania otyłości Poniżej przedstawione są podstawowe zasady prawidłowego żywienia rozpowszechniane przez Instytut Żywności i Żywienia, sprzyjające zapobieganiu nadwadze i otyłości. -Jedz regularnie co najmniej 3 posiłki dziennie (najlepiej 5 posiłków), każdy dzień rozpoczynając od śniadania; -Postaraj się o to, aby Twoje codzienne pożywienie zawierało różnorodną żywność pochodzenia roślinnego i zwierzęcego; -Spożywaj codziennie produkty zbożowe oraz warzywa i owoce. Warzywa najlepiej jeść na surowo lub krótko gotowane; -2, a najlepiej 3 razy dziennie spożywaj mleko, biały ser lub jogurty i kefiry. Osoby dorosłe powinny spożywać mleko o obniżonej zawartości tłuszczu;
-Mięso jedz w ilościach umiarkowanych 3-4 razy w tygodniu. Wybieraj mięso chude. W twoim jadłospisie w pozostałe dni powinny się znaleźć dania z ryb i roślin strączkowych; -Ogranicz ilość spożywanego tłuszczu zwierzęcego. Przy przyrządzaniu potraw, tłuszcze zwierzęce zastępuj olejami lub oliwą z oliwek; -Ograniczaj spożycie soli kuchennej. Nie dosalaj; -Zachowaj umiar w jedzeniu słodyczy i cukru. Zamiast słodyczy jadaj więcej warzyw i owoców; -Bądź aktywny ruchowo. Pomoże Ci to zgubić nadmiar dostarczonej z pożywieniem energii. Pamiętaj, że ruch może często zastąpić lekarstwo, lecz żadne lekarstwo nie zastąpi ruchu.
Podstawowe zasady odchudzania Dziewczyny katują się często dietami, które nic nie dają, a przy tym nie żyją aktywnie, dlatego przechodząc na dietę powinny stosować zasady wymienione wcześniej.
Dzięki pomocy pani pielęgniarki p. Wioletty Pargólskiej udało mi się uzyskać dane BMI dziewcząt z klas II gimnazjów ZS nr 1 i ZS nr 3 L.p. BMI L.p. BMI L.p. BMI 1. 21,56 11. 20,44 21. 19,17 2. 25,3 12. 15,84 22. 17,74 3. 20,99 13. 20,52 23. 23,32 4. 16,88 14. 21,75 24. 28,67 5. 34,73 15. 17,84 25. 14,93 6. 23,93 16. 24,46 26. 21,05 7. 29,26 17. 19,05 27. 20,2 8. 18,86 18. 22,35 28. 21,42 9. 26,6 19. 23,77 29. 17,19 10. 22,24 20. 23,07 30. 21,33 Zakresy wartości BMI: mniej niż 16 - wygłodzenie 17-18.49 - niedowaga 18.5-24.99 - wartość prawidłowa 25-29.99 - nadwaga 30-34.99 - I stopień otyłości 35-39.99 - II stopień otyłości powyżej 40 - otyłość skrajna
ZS nr 3 L.p. BMI L.p. BMI L.p. BMI 1. 25,78 11. 18,83 21. 18,76 2. 15,78 12. 34,44 22. 24,03 3. 16,87 13. 23,42 23. 17,36 4. 34,76 14. 25,46 24. 21,03 5. 19,23 15. 23,25 25. 23,28 6. 20,56 16. 16,81 26. 17,26 7. 22,85 17. 22,14 27. 20,38 8. 25,98 18. 21,08 28. 22,57 9. 17,42 19. 19,63 29. 17,52 10. 20,7 20. 22,68 30. 19,03
W ramach projektu przeprowadziłam też ankietę dotyczącą stylu życia prowadzonego przez dziewczyny z klas drugich gimnazjum.
Wyniki przedstawiają się następująco: 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 30% 70% Ankieta dotycząca odżywiania się przeprowadzona w kl. II gimnazjum między dziewczętami 43% 57% 63% 37% 60% 40% 76% 24% 53% 47% pytanie 1 pytanie 2 pytanie 3 pytanie 4 pytanie 5 pytanie 6 odpowiedź TAK odpowiedź NIE Oto pytania zawarte w ankiecie: 1. Czy spożywasz 5 posiłków dziennie? 2. Czy byłaś kiedykolwiek na diecie? 3. Czy ćwiczysz regularnie na w-fie? 4. Czy uprawiasz sport poza lekcjami? 5. Czy codziennie jesz owoce i warzywa? 6. Czy codziennie jesz coś słodkiego?
Najczęstsze odpowiedzi: Analiza ankiety - Na pyt. 1 (dlaczego nie): Nie mam czasu lub Jem częściej - Na pyt. 3 (dlaczego nie): Mam zwolnienie, Zapominam stroju lub Nie chce się. - Na pyt. 5 (jaki owoc jesz najczęściej): Banany, jabłka, pomarańcze. - Na pyt. 6 (co jesz najczęściej) : Lizaki, batony i chipsy. A także pytanie 7 (Jak wyglądają twoje posiłki w szkole?): -Kanapki, batoniki, lizaki, słodka bułka; do picia sok lub woda. Pytanie 8 (Czy jesteś zadowolona ze swojej figury?): Zaledwie osiem z trzydziestu dziewcząt odpowiedziało, że jest zadowolonych ze swojej sylwetki. Reszta odpowiadała, że nie ze względu na to, że uważają siebie za grube.
Wypełnianie ankiety
Przykłady ulotek, które cieszyły się szczególnym zainteresowaniem wśród gimnazjalistek
Najlepsze plakaty z konkursu Żyj zdrowo, pięknie i kolorowo
Zdjęcia z akcji Zdrowe II śniadanie
Moja propozycja przygotowania zdrowego posiłku spotkała się z przychylnością koleżanek i kolegów oraz nauczycieli. Spowodowała, że wiele osób inaczej zaczęło zapatrywać się na właściwe odżywianie i aktywny tryb życia. Z pewnością takie akcje jeszcze nie raz powtórzymy. Można było usłyszeć komentarze: Świetna sprawa, Miło było zjeść śniadanie z klasą, W gronie kolegów śniadanie jeszcze lepiej smakuje, Będziemy organizować wspólne śniadania raz w miesiącu
Zauważyłam, że moje koleżanki w małych grupkach zaczęły umawiać się na wspólne, aktywne spędzanie czasu np.: jogging, jazdę na rowerze czy chociażby wspólne spacery. Cieszy mnie, że wszystkie przeprowadzone akcje dały pozytywne skutki i dziewczęta same próbują zmienić swój styl życia na zdrowszy.
Bibliografia: 1. Strony internetowe: -http://portal.abczdrowie.pl/dieta-dla-nastolatkow -http://jakschudlam.pl/zdrowe-i-bezpieczneodchudzanie/ -internetowa grafika (obrazki) 2. Środowiskowy program wychowania zdrowotnego w szkole podstawowej i ponadpodstawowej (Lublin 1997r.)
Dziękuję za uwagę.