WYKŁAD 6 ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE 1
1. Istota zarządzania strategicznego: Przygotowanie strategii i oparcie na niej funkcjono- wania organizacji jest treścią kompleksowego, inter- dyscyplinarnego i wielofazowego procesu zwanego zarządzaniem strategicznym. Procesowo zarządzanie strategiczne łączy ze sobą: zarządzanie techniczne, zarządzanie ekonomiczno-finansowe, zarządzanie potencjałem pracy, zarządzanie kulturą organizacyjną, zarządzanie informacją. W zarządzaniu strategicznym stosuje się różnorodne metody: analityczne, statystyczno-ekonometryczne, finansowe itp. 2
Zarządzanie strategiczne opiera się na idei dopaso- wania organizacji do otoczenia (środowiska), a tam gdzie to możliwe zdobywanie nad nim kontroli. Zarządzanie strategiczne to kierowanie organizacji nastawione na wykorzystanie szans i unikanie zagrożeń pojawiających się w jej otoczeniu. Cechą szczególną zarządzania strategicznego jest koncentracja kadry menedżerskiej na: otoczeniu przedsiębiorstwa, stałym badaniu zmian w procesach makroekono- micznych, technologii, prawie itp., zachowaniu się klientów, konkurentów, dostawców itd. 3
2.Strategia organizacji istota, cechy i funkcje: Strategia w terminologii wojskowej oznacza przygo- towanie i prowadzenie wojny jako całości oraz jej poszczególnych kompanii i bitew. Strategia jest ogólnym programem określania celów i zamierzeń organizacji oraz przyjęcia jej kierunków działania, z uwzględnieniem reakcji na otoczenie. Strategia jest: jakościową koncepcją przyszłych działań, zbiorem celów oraz głównych przedsięwzięć organizacyjnych, wyznaczeniem dystrybucji zasobów wytwórczych organizacji między różne zastosowania, określeniem zasięgu działania i konkurowania organizacji, układem decyzji i skupieniem wysiłków na jej realizację. 4
MODEL STRATEGII Domena działania Funkcjonalne programy Przewaga strategiczna Cele strategiczne 5
Przygotowanie strategii jako sekwencja relacji: Wizja misja cele zadania wyniki sprawność Co umożliwia strategia? 1. Klarowny obraz celów oraz kierunków rozwoju; 2. Zrównoważony rozwój i koordynację przemian; 3. Podporządkowanie działań doraźnych długofa- lowym; 4. Pełniejsze i racjonalniejsze zagospodarowanie zasobów oraz bardziej efektywne gospodarowanie budżetem. 6
3.Etapy przygotowania i wdrażania strategii: Proces zarządzania strategicznego składa się z następujących etapów: analiza strategiczna, generowanie wyjściowych wariantów strategii, ocena i wybór strategii, przygotowanie i wdrożenie strategii, kontrola wdrożenia i weryfikacja strategii. Opracowując system zarządzania strategicznego należy dążyć, aby były powiązane ze sobą następu- jące elementy: strategiczne planowanie, okresowe planowanie oraz kierowanie przez stawianie celów, planowanie, organizowanie i kultura organizacji, wytyczane cele z systemami motywowania i 7 awansu.
Proces tworzenia i wdrażania strategii Wizja Analiza otoczenia Misja Cele Opcje strategiczne Ocena i wybór strategii Organizacja strategii Analiza organizacji Wdrożenie i kontrola 8
4. Analiza strategiczna i jej metody: Analiza strategiczna jest oceną realizowanej strategii zarządzania przez organizację oraz wytyczeniem możliwych kierunków jej dalszej działalności w zależności od uwarunkowań. Zakres pełnej analizy strategicznej obejmuje: makrootoczenie, mikrootoczenie, potencjał wewnętrzny organizacji. Analiza strategiczna prowadzona jest przy pomocy metod ilościowych i jakościowych, wykorzystując. Przykładowe metody analizy strategicznej: Makrootoczenia analiza PEST; Mikrootoczenia model 5 sił Portera; Potencjału organizacji analiza kluczowych czynników sukcesu.
Analiza SWOT obejmuje: 1. Analizę organizacji: silne strony (strengths), słabe strony (weaknesses); 2. Analizę otoczenia: szanse (opportunities), zagrożenia (threats). Silne strony i szanse mają charakter pozytywny; Słabe strony i zagrożenia mają charakter negatywny. 10
5. Zasady zarządzania strategicznego: Zasady zarządzania strategicznego są ogólnymi wytycznymi, które kształtują myślenie strategiczne i sposób zarządzania organizacją w istniejących warunkach. Podstawowe zasady zarządzania strategicznego: celowości, myślenia strategicznego, podejścia systemowego i kompleksowości, kreatywności, integratywności, współdziałania. 11
4. Rodzaje strategii: Są różne podziały strategii, a podstawą ich wyodręb- nienia są przyjęte kryteria. A. Ze względu na obszar, który obejmują, wyróżnia się strategie: organizacji, jednostki organizacji, funkcjonalne; B. Ze względu na rozwój mamy: 1. Strategie aktywne: wzrostu, innowacyjne (przedsiębiorcze); 2. Strategie bierne (pasywne): stabilizacji, obronne, pozbycia się i likwidacji; 3. Strategie mieszane.
Podstawowe znaczenie dla organizacji mają strategie aktywne, przybierające formy: specjalizacji działalności; różnicowania (dywersyfikacji) działalności: dywersyfikacji pokrewnej: pionowa wstecz, pionowa w wprzód, pozioma; dywersyfikacji niepokrewnej; rozszerzania rozmiarów działalności.
Dziękuję za uwagę... 14