TRANSFORMATOR TRÓJFAZOWY W eergetyce cęsto używ sę rowąń polegących wyorystu lu trsformtorów eergetycych prcuących rówolegle. Wąże sę tym l wżych wruów pewących poprwą prcę: ) ry eobcążoe stroe wtóre, w uwoech trsformtorów e płyą żde prądy po prądm łowym. ) Ze wrostem prądu obcąże trsformtory obcążą sę rówomere osągą swe prądy moowe edoceśe. ) rądy trsformtorów są e sobą w fe (prąd obcąże est rówy sume lgebrce prądów trsformtorów). Wrue est spełoy, gdy prełde trsformtorów są sobe rówe or gdy presuęc godowe są detyce co est rówowże wruow żeby wrtośc chwlowe odpowedch pęć były w żde chwl sobe rówe. Nerówość prełd pocąg sobą stee prądów wyrówwcych, ogrcoych tylo mpedcą trsformtorów. Dopusc sę odchyłę prełd, tym, że e może być o węs ż 0.5%. Wrue będe spełoy, gdy wrtośc wględe prądów wględem ch prądów moowych są sobe rówe: () () () () () ()... Dl uproscoego schemtu stępcego wrue te będe rówowży: () () () () () () Z Z Z... () Borąc pod uwgę, że pęce wrc est rówe: () u ( ) % ( ) Z ( ) Otrymmy dl wrtośc bewględych: () () u () () () u () () () u ()... () (4) Wrue będe tem spełoy, gdy pęc wrc trsformtorów precoych do prcy rówoległe będą edowe. repsy polse dopuscą odchyłę 0% pęc wrc. Sołbut Adm Błysto 06 str.
Sołbut Adm Błysto 06 str. Wrue będe spełoy, gdy porywą sę tróąty wrc poscególych trsformtorów, w prtyce spełoe edye dl ecych różc mocy moowych trsformtorów, węc stosue mocy moowych e może prercć proporc :. W prtyce eletroeergety dążymy do symetryce prcy w ułdch trófowych. Nestety, symetryce obcąże trsformtorów e wse est możlwe do uys, stąd wżym est umeętość ly ch prcy pry esymetrycym obcążeu. Od welu lt do ly prcy w stch ustloych używ est metod słdowych symetrycych. stot te metody poleg tym, że żdy trófowy ułd lowy pęć, prądów cy strume soroych, moż mtemtyce prestłcć do trech słdów symetrycych ywych słdową godą, precwą erową. Słdow god wetorów est słdem w tórym welośc w fch VW te są presuęte wględem sebe o ąt 0 w eruu godym ruchem wsówe egr. Dl słdowe precwe welośc w poscególych fch są presuęte tże o ąt 0 lec w eruu precwym. Słdow erow to słd tórego wrtość, erue wrot est w żde fe detycy. Mtemtyce moż dooć prelce welośc espoloych w ułde trófowym (p. prądów, V, W), poscególe słdowe symetryce (godą, precwą erową 0) wg. leżośc: W V 0 (5) o le obwodu eleże dl żde e słdowych możemy prelcyć welośc recywste: 0 W V (6) Gde: / e (7)
e 4 / (9) 0 (0) (8) Dl słdowe gode precwe schemt stępcy trsformtor est detycy. Wyróżć leży schemt stępcy dl słdowe erowe. Jego postć or wrtość ego prmetrów leży od grupy połąceń trsformtor. Słdow erow może płyąć edye wówcs, gdy w ułde połąceń wyprowdoo prewód erowy. Słdow erow może tże powć sę wewątr tróąt występue tm tylo w prądch fowych (my sę wewątr tróąt). Zchowe sę trsformtor dl te słdowe leże est od ułdu połąceń or od budowy rde trsformtor. 0 R X X R 0 W W R Fe0 X 0 Rys. Schemt stępcy trsformtor dl słdowe erowe. Schemt stępcy dl słdowe erowe możemy poo Rys.. Wrtośc prmetrów ostły sprowdoe tu do stroy wtóre. Reystce uwoeń or retce roprose są tu detyce dl słdowe gode precwe. Wyłąc W W są łącoe w leżośc od grupy połąceń Wyłąc W est włącoy w prypdu, gry po stroe perwote uwoe są połącoe w tróąt. Wyłąc W est włącoy dl yg po stroe wtóre (br strume słdowe erowe). Wrtość reystc wąe e strtm w żele est wą ftem, że pry steu strume słdowe erowe pole mgetyce obemue swom sęgem m.. dź trsformtor, w tóre uwg ft że est to lty mterł występuą duże strty. stotym Sołbut Adm Błysto 06 str.
problemem, tóry może spowodowć problemy w prtyce est możlwość wrostu pęc po w fch me obcążoych, stąd pry esymetr obcąże lepse rowąem est dążość do mmlc mpedc dl słdowe erowe prądu po stroe wtóre. Nmes wrtość mpedc est dl połące w yg. W ułdch połąceń wyprowdoym putem erowym po stroe wtóre (Yy, Y) prądy słdowe erowe płyą edye po stroe wtóre, pry cym prądy te w rdeu strumeń słdowe erowe (tylo pry połąceu w gwdę), tóry my sę w trsformtorch -olumowych pre powetre (or dź elemety ostrucye węsąc strty trsformtor), tomst w trsformtorch 5-olumowych pre olumy sre. Dl ułdów połącoych po stroe perwote w tróąt (Dy0) strumeń słdowe erowe wytwr w tróące pęc, tóre powoduą prepływ prądu wewątr tróąt, wytłumąc w te sposób strumeń te słdowe. De to możlwość prcy tego ułdu dl ewelch obcążeń esymetrycych. W dużych trsformtorch Yy0 dodtowo w sę uwoee połącoe w tróąt be wyprowd ego ońcówe ewątr edye po to, by wytłumć słdową erową strume. W połącech stroy wtóre w yg strumee słdowe erowe osą sę, co umożlw prcę w pełym rese esymetrycego obcąże. Jo pryłd ly obcąże esymetrycego rowżmy st obcąże edofowego w ułde Yy. omńmy w schemce stępcym prąd stu łowego. rąd po stroe wtóre występue tylo w fe, węc =, V=W=0. Słdowe symetryce prądów po stroe wtóre dl tego prypdu są rówe: 0 0 w w w0 () Słdow god, precw erow są sobe rówe: w w w0 () Odpowede wrtośc słdowych po stroe perwote są rówe: Sołbut Adm Błysto 06 str. 4
w p () w p (4) rąd słdowe erowe po stroe perwote e płye (br prewodu eutrlego): (0) p 0 (5) Odpowede prądy fowe po stroe perwote są rówe: p pv p p 0 p p 0 p p ( ) (6) (7) pw p 0 p p ( ) (8) W eergetyce występue wele rodów prcy trsformtorów: - Trsformtory podwyżsące pęce ( bloowe- moc rędu sete MVA, pry wysom pęcu wtórym do 400V). - Trsformtory obżące pęce (wyle dwustopowo: p. 0/5V (secowe - moce rędu desąte sete MVA); 5/0.4 V rodelce 6..600VA). - Trsformtory preuące eergę w eruu leżym od prcy ułdu eergetycego (p. spręgące dołące sec o różych wrtoścch wysoch pęć p. 0/400V). Jedym prmetrów opsuących trsformtor est formc o rodu stosowe olc. O ośc decydue tu tw. ls cepłoodporośc olc dl tóre w strsych ormch defowo dopuscle pryrosty tempertur wględem moowe tempertury otoce (40C w Europe) oco: Sołbut Adm Błysto 06 str. 5
Kls A - 60 Kls E - 6575 Kls B - 7080 Kls F - 8500 Kls H - 055 Atule ormy podą msymle dopuscle wrtośc tempertur w ceplesym mescu trsformtor: Kls A - 05 Kls B - 0 Kls F - 55 Kls H - 80 Kls N - 00 Kls R - 0 Kls S - 40 Kls C > 40 o rdeem uwoem trsformtory są wyposżoe w wele urądeń wspomgących ch esplotcę. Sąt o p..: - oserwtor oleu ogrcee styu oleu powetrem (w strsych ostrucch), - rdtory, - wetyltory, - chłodce powetre wode, - rur wybuchow (>MVA) wór bepeceństw, tóry m pobegć możlwośc rosde d wsute byt dużego cśe wewętrego, - preź gowo podmuchowy (w strsych ostrucch preź Buchholt 9r), - wsź tempertury poomu oleu, - prełd prądowe pęcowe, - sfy sterowce, - prepusty trsformtorowe, - wory, - ułdy pomrowo dgostyce, - tp Sołbut Adm Błysto 06 str. 6
W eergetyce stote cee m prmetr wąy oceą ośc urądeń eletrycych, est to sprwość defow o lor wrtośc mocy cye oddwe pre trsformtor do mocy pobre: obc Występue to moc po stroe wtóre rów: (0) cos Or strty łowe obcążeowe obc. Strty łowe są to główe strty w żele, tomst strty obcążeowe to strty mocy reystc wrc: obc R R () m cos cos cos R cos ry de wrtośc prądu obcąże sprwość mlee e mesem sę współcy mocy stroy wtóre. ry stłym współcyu mocy sprwość leży edye od. Wrtość msyml sprwośc występue gdy: d 0 d d d R () () (4) R ) 0 (5) cos cos ( (9) Sołbut Adm Błysto 06 str. 7
Sołbut Adm Błysto 06 str. 8 0 cos cos R (6) Cyl występue w sytuc, gdy strty obcążeowe są rówe strtom łowym. obc R m (7) W prtyce sprwość defow pre moce e est lepsym wsźem efetywośc pretwr eerg. Zce lepsym wsźem est tw. sprwość eergetyc, defow o lor odpowedch eerg pretwrych w dłużsym orese csu (dob, tydeń, mesąc td ): obc e t t t t ) ( (8)
Sołbut Adm Błysto 06 str. 9