S.Wasyluk Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Długoterminowe decyzje w zakresie finansów przedsiębiorstw na przykładzie przedsiębiorstwa w branży produkcji wyrobów mięsnych Working paper JEL Classification: A10 Słowa kluczowe: finanse przedsiębiorstw, długoterminowe decyzje finansowe, WACC Streszczenie: Raport, który został prze zemnie napisany skupia się na decyzjach finansowych podejmowanych w długim przedziale czasu. Niniejszy raport zawiera obliczenia, które mają na celu pomóc w podejmowaniu odpowiednich decyzji w przedsiębiorstwie. Wszystkie wyliczenia zostały wykonane na podstawie sprawozdań finansowych za lata 2010 i 2011 omawianego prze zemnie przedsiębiorstwa X.
Wstęp: Zarządzanie przedsiębiorstwami ukierunkowane jest na osiągnięcie przez nie określonych celów o charakterze finansowym. Każda decyzja gospodarcza rodzi określone skutki finansowe (przychody, koszty, wpływy, wydatki). Celem finansów przedsiębiorstw jest maksymalizowanie wartości firmy. By osiągać jak najlepsze efekty podejmowane są w tym celu decyzje długoterminowe. Najprostsza definicja mówi nam, że jest to zbiór decyzji w zakresie inwestowania i finansowania, których oczekiwane efekty spodziewane są w okresie dłuższym niż rok i których efektem jest wzrost wartości firmy i zainwestowanych w nią kapitałów właściciela. Do długoterminowych decyzji podejmowanych w przedsiębiorstwie można zaliczyć : -decyzje inwestycyjne, czyli wybór projektów inwestycyjnych, które powinny być realizowane przez przedsiębiorstwo; -decyzje finansowe, tj. decyzje dotyczące wyboru źródeł finansowania projektów i struktury kapitału firmy -decyzje dotyczące dywidend, czyli określające proporcje podziału zysku. Omawiane prze ze mnie przedsiębiorstwo X należy do branży 10. Firma ta jest wiodącym producentem wyrobów wędliniarskich w Polsce, oferującym produkty pod różnymi markami. Produkuje ok. 500 wyrobów mięsno-wędliniarskich. Długoletnie doświadczenie na rynku, koncentracja na przetwórstwie i nowoczesne zaplecze produkcyjne stanowią o przewadze konkurencyjnej firmy. Średni ważony koszt kapitału Większość przedsiębiorstw finansuje swoją działalność wykorzystując do tego celu różne rodzaje kapitałów, z których każdy ma inną cenę (koszt) oraz różną wartość. W związku z tym odmienne są ich udziały w strukturze kapitałowej. Coraz powszechniejsze zjawisko dywersyfikacji źródeł finansowania doprowadziło do pojawienia się koncepcji szacowania kosztu kapitału ogółem uwzględniającego, zarówno kapitały własne, jak i kapitały obce. Dając nam średnioważony koszt kapitału.
Aby go obliczyć wykorzystujemy wzór: WACC = w i *k i = w e *k e +w p *k p +w d *k d *(1-T) gdzie: wi - udział kapitału pochodzącego z i-tego źródła; ki koszt kapitału pochodzącego z i-tego źródła; we-udział kapitału własnego zwykłego; wp- udział kapitału pochodzącego z emisji akcji uprzywilejowanych; wd- udział kapitału pochodzącego z długu; ke koszt kapitału własnego zwykłego; kp - koszt kapitału pochodzącego z emisji akcji uprzywilejowanych; kd - koszt kapitału pochodzącego z długu; T efektywna stopa opodatkowania przedsiębiorstwa. Źródło: G. Michalski (2010, s. 119-120). Jako pierwszy został obliczony średni ważony koszt dla 2010r. Aby móc go obliczyć zostały wykorzystane w nim raporty finansowe właśnie za ten rok. WACC 2010 E = 65808950,1 D = 166508742,26-38654081,69-65808950,1=62045710,5 E-wartość kapitału własnego D-wartość kapitału obcego w e = w d = β u= 0,74 β L = β u *(1+ *(1-T) = 0,74*(1+ ( premia za ryzyko: β L *(k m -k rf )=1,16*(10%-3%)=0,0815 k e = k rf + premia za ryzyko = 3%+0,0815=11,15% k d = 9% WACC 2010 = 0,51*0,1115+0,49*0,09*0,81=9,28%
W celu obliczenia kolejnego średniego ważonego kosztu także użyłam danych pochodzących z sprawozdań finansowych, lecz w tym przypadku za rok 2011. WACC 2011 E = 79689088,2 D = 251268106,15-53849080,77-79689088,2=117729937,2 D+E=117729937,2+79689088,2=197419025,4 w e = w d = β u= 0,74 β L =0,74*(1+ premia za ryzyko: 1,48*(10%-3%)=0,1039 k e =3%+0,1039=13,39% k d = 9% WACC 2011 =0,40*0,1339+0,60*0,09*0,81=9,75% Źródło: G. Michalski (2010, s. 119-131), Monitor Spółdzielczy B (sprawozdanie finansowe wybranego przedsiębiorstwa z branży 10). Obliczenia, które zostały wykonane, wykazują w tym przypadku że koszt kapitału obcego -9%, jest niższy od kosztu kapitału własnego. 2010-11,5%; 2011-13,39%. Wskaźniki średniego ważonego kosztu są do siebie zbliżone. Wyższy koszt kapitału własnego wynika z tego, że właściciele firmy ponoszą większe ryzyko niż jej wierzyciele, gdyż w przypadku problemów finansowych lub upadłości przedsiębiorstwa w pierwszej kolejności spłacane są jego wierzytelności, a roszczenia właścicieli zaspokajane są na końcu. Większe ryzyko ponoszone przez właścicieli musi więc zostać zrekompensowane wyższą wymaganą stopą zwrotu. Podsumowanie: Długoterminowe decyzje mają na celu tak jak już wspominałam wcześniej, maksymalizowanie wartości firmy. Dzięki nim możemy realizować zaplanowane cele.
Dzięki wskaźnikowi WACC możemy odpowiedzieć on na pytanie, ile wynosi minimalna wymagana stopa zwrotu, przy której opłaca się firmie realizować projekty. Wnioskując z otrzymanych wskaźników przedsiębiorstwo powinno osiągać wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji na poziomie wyższym niż 9,75%
Bibliografia 1.Michalski G. (2010) Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw. Warszawa: Wyd. C.H. Beck. 2. Michalski G. (2004) Podstawy zarządzania finansami przedsiębiorstwa: treść wykładu i przykłady. Wrocław: Wyższa Szkoła Zarządzania Edukacja. 3. Michalski G. (2004) Finansowe strategie przedsiębiorstwa: podstawy teorii i przykłady. Opole: Wyd. Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji. 4. Janik W., Paździor A., (2011) Zarządzanie finansowe w przedsiębiorstwie. Lublin: Wyd. Politechnika Lubelska 5. Michalski G. (2004) Leksykon zarządzania finansami. Warszawa: Wyd. C.H.Beck. 6.Eugene F.Brigham, Louis C.Gapenski, (2010)Zarządzanie finansami 2. Warszawa: Wyd.Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 7. Brealey R., Myers S. (1999) Podstawy finansów przedsiębiorstw. Tom 1. Warszawa: Wyd. Wydawnictwo Naukowe PWN 8. Dynus M., Kołosowska B., Prewysz-Kwinto P.(2006) Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa.toruń: Wyd. Dom Organizatora 9.Kowalczyk J., Kusak A., (2006) Decyzje finansowe firmy Metody analizy. Warszawa: Wyd. C.H. Beck. 10.Jaworski J.(2010) Teoria i praktyka zarządzania finansami przedsiębiorstw. Warszawa: Wyd. CeDeWu Sp. z o.o. 11. Bojańczyk M. (2012) Finanse przedsiębiorstwa. Warszawa: Wyd. Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie 12. Cwynar A., Cwynar W. (2007) Kreowanie wartości spółki poprzez długoterminowe decyzje finansowe. Warszawa: Wyd. Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania. 13. Jajuga T., Słoński T. (1997) Finanse spółek. Długoterminowe decyzje inwestycyjne i finansowe. Wrocław: Wyd. Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. 14. Krajewski M. (2006) Zarządzanie finansowe w przedsiębiorstwach. Gdańsk: Wyd. Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o. 15. Gryko J.,(2008) Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, Poznań:Wyd. Akademii Ekonomicznej. 16. Kierczyński T., Malinowska U. (2001) Finanse przedsiębiorstwa: wybrane problemy. Warszawa: Wyd. Przedsiębiorstwo Wydawnicze Lam
17. Sierpińska M., Jachna T. (2008) Metody podejmowania decyzji finansowych: analiza przykładów i przypadków. Warszawa: Wyd. Wydawnictwo Naukowe PWN. 18. Wersty B. (1992) Metodyka analizy stanu i wyników finansowych przedsiębiorstwa: analiza wskaźnikowa. Wrocław: Wyd. AE.