OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim Psychologia rozwojowa i psychopatologia małego dziecka 2. Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim Developmental psychology and psychopathology of a small child 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Zakład Edukacji Osób z Niepełnosprawnością 4. Kod przedmiotu / modułu 5. Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny) Obowiązkowy 6. Kierunek studiów Pedagogika 7. Poziom studiów (I lub II stopień) II stopień 8. Rok studiów I rok 9. Semestr (zimowy lub letni) Semestr letni 10. Forma zajęć i liczba godzin Wykład 15 godzin, Ćwiczenia 15 godzin 11. Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia dr Joanna Gładyszewska-Cylulko 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów Brak wymagań 13. Cele przedmiotu: C-1 Wyposażenie studentów w wiedzę dotyczącą prawidłowości rozwoju małego dziecka i jego patologii C-2 Kształtowanie umiejętności wykorzystywania wiedzy na temat rozwoju małego dziecka w działaniach profilaktycznych zapobiegających powstawaniu zjawisk patologicznych dotyczących rozwoju
C-3 Pogłębienie zainteresowań pedagogicznych dotyczących wspomagania rozwoju małego dziecka C-4 Uwrażliwianie studentów na niejednoznaczność pojęcia normy i konieczność zindywidualizowania podejścia do oceny rozwoju małego dziecka 14. EK_01 EK_02 EK_03 EK_04 EK_05 EK_06 EK_07 EK_08 EK_09 Zakładane efekty kształcenia: na poziomie rozszerzonym zna specjalistyczną terminologię dotyczącą rozwoju małego dziecka i jego psychopatologii używaną w pedagogice oraz jej zastosowanie w dyscyplinach pokrewnych ma pogłębioną wiedzę na temat rozwoju dziecka w aspekcie biologicznym, psychologicznym, społecznym i kulturowym, w odniesieniu do studiowanej specjalności ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat biologicznych, psychologicznych, społecznych podstaw rozwoju człowieka, jego kształcenia i wychowania, rozumie istotę harmonii i dysharmonii, normy i patologii w odniesieniu do rozwoju małego dziecka ma uporządkowaną wiedzę o podmiotach działalności wychowawczej, opiekuńczej, pomocowej, terapeutycznej i interwencyjnej, pogłębioną w zakresie zapobiegania patologii rozwoju ma pogłębioną wiedzę na temat zdrowego stylu życia oraz profilaktyki zachowań ryzykownych związanych z psychopatologią rozwoju potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz psychologii rozwojowej w celu analizy złożonych problemów wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, pomocowych i interwencyjnych, ich diagnozowania oraz projektowania działań praktycznych wobec dzieci zagrożonych nieprawidłowościami w rozwoju umie samodzielnie zdobywać i porządkować wiedzę oraz weryfikować źródła jej pochodzenia, szczególnie w odniesieniu do rozwoju małego dziecka i jego nieprawidłowości ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności z zakresu psychologii i psychopatologii rozwoju, rozumie potrzebę ciągłego doskonalenia osobistego i zawodowego, rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie jest krytyczny wobec przekazów medialnych i zjawisk zachodzących w przestrzeni społecznej i kulturowej w kontekstach edukacji i terapii małego dziecka jest wrażliwy na problemy edukacyjne, wychowawcze, opiekuńcze, terapeutyczne oraz interwencyjne, jest gotowy do komunikowania się i Symbole kierunkowych efektów kształcenia: K_W01 K_W08 K_W13 K_W18 K_W22 K_U02 K_U15 K_K01 K_K06 K_K10
współpracy z otoczeniem, w tym z osobami nie będącymi specjalistami w danej dziedzinie, oraz do aktywnego uczestnictwa w grupach i organizacjach realizujących działania edukacyjne 15. Treści programowe: Pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej. Biologiczne i środowiskowe uwarunkowania rozwoju. Czynniki ochronne w rozwoju dziecka. Wzajemne powiązania pomiędzy aktywnością własną a rozwojem dziecka. Specyfika aktywności własnej małego dziecka. Rola nauczania i wychowania we wspomagania rozwoju dziecka. Teorie rozwoju (ewolucyjna, stadialna). Pojęcie psychopatologii rozwoju. Koncepcje normy (norma ilościowa, biologiczna, społeczno-kulturowa, teoretyczna). Podatność na określone zaburzenia psychiczne a czynniki biologiczne, psychologiczne, środowiskowe. Objawy zaburzeń psychicznych w zakresie funkcji poznawczych (zaburzenia spostrzegania, myślenia, mowy, uwagi, pamięci).objawy zaburzeń psychicznych w zakresie procesów emocjonalnych i motywacji do działania. Objawy zaburzeń psychicznych w zakresie zachowania. Psychologiczne koncepcje wyjaśniające powstawanie zaburzeń psychicznych. Klasyfikacja ICD-10 oraz DSM-IV TR, przydatność w diagnozach psychologicznych. Kontrowersje wokół zastosowania klasyfikacji w diagnozach dzieci. 16. Zalecana literatura (podręczniki) Literatura podstawowa: Birch A., Malim T., Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do dorosłości. Warszawa 1998. Cierpiałkowska L., Psychopatologia. Warszawa 2007. Kendall P.C., Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Gdańsk 2004. Piaget J., Studia z psychologii dziecka. Warszawa 2006. Przetacznik-Gierowska M., Tyszkowa M., Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa 2000. Carson R.C., Butcher J. N., Mineka S., Psychologia zaburzeń. Gdańsk 2004. Seligman M., Walker E., Rosenhan D., Psychopatologia. Warszawa 2003. Literatura uzupełniająca: Cudak H., Funkcje rodziny w pierwszych okresach rozwojowych dziecka. Warszawa 2000. Erikson E., Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań 1997. Trempała J., Modele rozwoju psychicznego. Bydgoszcz 2000. 17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: 1. Wykład: ocena nabytej przez studenta wiedzy - EK_01,EK_02, EK_03, EK_04, EK_05, EK_08, EK_09, - umiejętność analizy, interpretacji oraz wnioskowania EK_06, EK_07 Kryteria oceny: - ocena bardzo dobra student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej i psychopatologii rozwoju dziecka, wnikliwie analizuje, interpretuje i wnioskuje na podstawie wskazanych sytuacji dotyczących problemów związanych z rozwojem małego dziecka;
- ocena dobra student ma wystarczającą wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej i psychopatologii rozwoju dziecka, która pozwala mu na dobrym poziomie analizować, interpretować i wnioskować na podstawie wskazanych sytuacji dotyczących problemów związanych z rozwojem małego dziecka; - ocena dostateczna student opanował zdecydowanie podstawowy zakres wiedzy z psychologii rozwojowej i psychopatologii rozwoju dziecka, poprawnie analizuje, interpretuje i wnioskuje na podstawie wskazanych sytuacji dotyczących problemów związanych z rozwojem małego dziecka; - ocena niedostateczna student legitymuje się brakiem wystarczającej wiedzy z psychologii rozwojowej i psychopatologii rozwoju dziecka, by poprawnie analizować, interpretować i wnioskować na podstawie wskazanych sytuacji dotyczących problemów związanych z rozwojem małego dziecka. 2. Ćwiczenia: ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu psychologii rozwojowej i psychopatologii rozwoju małego dziecka - EK_01,EK_02, EK_03, EK_04, EK_05 - umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej z rozwojem małego dziecka i psychopatologią tego rozwoju EK_ 06, EK_07 - umiejętność oceny poziomu swojej wiedzy oraz komunikowania się i współpracy z otoczeniem w rozwiązywaniu problemów dotyczących rozwoju małego dziecka i psychopatologii rozwoju EK_08, - umiejętność krytycznej oceny przekazów medialnych dotyczących zjawisk związanych z psychopatologią rozwoju - EK_09 Kryteria oceny: - ocena bardzo dobra student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej i psychopatologii rozwoju małego dziecka, opanował w pełni umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej z rozwojem małego dziecka i psychopatologią tego rozwoju, dokonuje oceny poziomu swojej wiedzy oraz potrafi bez problemów komunikować się i współpracować z otoczeniem w rozwiązywaniu problemów dotyczących rozwoju małego dziecka i psychopatologii rozwoju, potrafi dokonać krytycznej oceny przekazów medialnych dotyczących zjawisk związanych z psychopatologią rozwoju; - ocena dobra student ma wystarczająca wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej i psychopatologii rozwoju małego dziecka, opanował na dobrym poziomie umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej z rozwojem małego dziecka i psychopatologią tego rozwoju, dokonuje oceny poziomu swojej wiedzy oraz potrafi się komunikować się i współpracować z otoczeniem w rozwiązywaniu problemów dotyczących rozwoju małego dziecka i psychopatologii rozwoju, potrafi dokonać krytycznej oceny przekazów medialnych dotyczących zjawisk związanych z psychopatologią rozwoju; - ocena dostateczna - student ma podstawową wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej i psychopatologii rozwoju małego dziecka, opanował na dostatecznym poziomie umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej z rozwojem małego dziecka i psychopatologią tego rozwoju, dokonuje oceny poziomu swojej wiedzy oraz potrafi się z niewielkimi problemami komunikować się i współpracować z
otoczeniem w rozwiązywaniu problemów dotyczących rozwoju małego dziecka i psychopatologii rozwoju, potrafi dokonać krytycznej oceny przekazów medialnych dotyczących zjawisk związanych z psychopatologią rozwoju; - ocena niedostateczna - student legitymuje się brakiem wystarczającej wiedzy z psychologii rozwojowej i psychopatologii rozwoju małego dziecka, nie radzi sobie z umiejętnością zdobywania, porządkowania i integrowania wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej z rozwojem małego dziecka i psychopatologią tego rozwoju, nie potrafi krytycznie spojrzeć na posiadaną wiedzę, ani komunikować się i współpracować z otoczeniem w rozwiązywaniu problemów dotyczących rozwoju małego dziecka i psychopatologii rozwoju, nie potrafi dokonać krytycznej oceny przekazów medialnych dotyczących zjawisk związanych z psychopatologią rozwoju. Ocena pracy studenta z wykorzystaniem następujących metod weryfikacji osiągnięć studenta: - egzamin - kolokwium semestralne - projekt 18. Język wykładowy Polski 19. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem: - wykłady - ćwiczenia Praca własna studenta: - przygotowanie do ćwiczeń - przygotowanie do egzaminu - przygotowanie do kolokwium semestralnego Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 30 15 15 20 45 30 Suma godzin 125 Liczba punktów ECTS 5 *objaśnienie symboli: K (przed podkreśleniem) - kierunkowe efekty kształcenia W - kategoria wiedzy U - kategoria umiejętności K (po podkreśleniu) - kategoria kompetencji społecznych 01, 02, 03 i kolejne - numer efektu kształcenia