OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim"

Transkrypt

1 OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim Wspomaganie rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego 2. Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim Support of deaf and partially deaf child s development 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Zakład Edukacji Osób z Niepełnosprawnością 4. Kod przedmiotu / modułu 5. Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny) Obowiązkowy 6. Kierunek studiów Pedagogika 7. Poziom studiów (I lub II stopień) II stopień 8. Rok studiów II rok 9. Semestr (zimowy lub letni) Semestr zimowy 10. Forma zajęć i liczba godzin Wykład 15 godzin, Ćwiczenia 15 godzin 11. Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia Iwona Jagoszewska, dr 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów Brak wymagań 13. Cele przedmiotu: C-1 Wyposażenie studentów w wiedzę dotyczącą teoretycznych i praktycznych podstaw wspomagania rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego C-2 Kształtowanie umiejętności analitycznego i krytycznego spojrzenia na wspomaganie rozwoju dziecka z uszkodzonym słuchem w poszczególnych etapach jego życia C-3 Przygotowanie studentów do edukacyjnego wspierania dzieci z uszkodzonym słuchem C-4 Uwrażliwianie studentów na potrzeby osób niesłyszących i słabosłyszących poprzez kształtowanie

2 14. odpowiedzialności pedagogicznej za podejmowane oddziaływania dydaktyczno-wychowawcze w różnych obszarach aktywności edukacyjnej C-5 Wyposażanie studentów w kompetencje komunikacyjne oraz umiejętność współpracy w zespole. Zakładane efekty kształcenia: Symbole kierunkowych efektów kształcenia: EK_01 EK_02 EK_03 EK_04 EK_05 EK_06 EK_07 EK_08 EK_09 EK_10 Zna specjalistyczną terminologię, ma uporządkowaną wiedzę na temat wspomagania rozwoju dzieci niesłyszących i słabosłyszących ma pogłębioną wiedzę na temat rozwoju człowieka, co koresponduje z uporządkowaną wiedzą na temat wybranych teorii uczenia się i nauczania obejmujących wiele form skutecznego wspierania rozwoju dzieci niesłyszących w różnych dziedzinach aktywności rozumie istotę funkcjonalności i dysfunkcjonalności potrafi konstruktywnie analizować istotę wsparcia z perspektywy różnych obszarów aktywności twórczej i edukacyjnej dzieci z uszkodzonym słuchem w wieku przedszkolnym ma uporządkowaną wiedzę o dzieciach niesłyszących i słabosłyszących i stosowanej wobec nich działalności edukacyjnej, kulturalnej, wychowawczej, opiekuńczej, pomocowej, terapeutycznej i interwencyjnej potrafi sprawnie porozumiewać się przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych określa warunki sprzyjające komunikacji w grupie rówieśniczej na różnych szczeblach edukacji dzieci niesłyszących ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych sytuacji edukacyjnych dzieci z uszkodzonym słuchem w wieku przedszkolnym przewiduje skutki planowanych działań radzi sobie z wieloaspektowymi rozwiązaniami w obszarach praktyczno-pedagogicznych związanych ze wspieraniem dzieci niesłyszących i słabosłyszących dobiera formy, środki i metody pracy w celu efektywnej realizacji zadań sprzyjających wspomaganie rozwoju dziecka z deprywacją słuchową twórczo animuje prace nad własnym rozwojem, a także potrafi indywidualizować zadania adekwatnie do możliwości dzieci niesłyszących i słabosłyszących ma świadomość konieczności prowadzenia zindywidualizowanych działań pedagogicznych wychowawczych, opiekuńczych i terapeutycznych, potrafi współdziałać z jednym dzieckiem i konstruktywnie mu pomagać w przekraczaniu sfery aktualnego rozwoju w dziedzinach określonych programem szkolnym KW_01,K_W05 KW_08 K_W13 KW_18 K_U04 K_U08 K_U10 K_U11 K_U13 K_K03

3 EK_11 potrafi z zaangażowaniem planować, organizować i realizować w praktyce zadania koncentrujące się wokół działań stymulacji dzieci z deprywacją słuchową K_K05 odznacza się odpowiedzialnością za własne przygotowanie do pracy EK_12 wykorzystuje i przestrzega zasad etyki zawodowej, twórczo poszukuje rozwiązań i możliwości korygowania nieprawidłowych działań pedagogicznych by skutecznie wspierać rozwój wychowanków z wadą słuchu 15. Treści programowe : K_K08 - Psychologiczne, filozoficzne i społeczne podstawy rehabilitacji głuchych. Głuchota jako zjawisko medyczne i społeczne. -Teoretyczne podstawy wspierania rozwoju dzieci niesłyszących i słabosłyszących. Cele edukacji wspierającej rozwój dziecka - Styl pracy nauczyciela a wsparcie w rozwoju podmiotowym dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego - Stosowanie ćwiczeń z uwzględnieniem rodzajów inteligencji wielorakiej czynnikiem stymulującym rozwój - Mity dotyczące wspomagania dzieci niesłyszących i słabosłyszących -Wielozakresowe działania wczesnej interwencji oraz rokowania z uwzględnieniem możliwości rozwoju osobistego dziecka i warunków w jakich będzie realizowana rehabilitacja -Okresy krytyczne na poszczególnych etapach edukacyjnych dzieci niesłyszących i słabosłyszących -Wspieranie kompetencji społecznych małego dziecka -Kompetencje poznawcze i ich rozwijanie w procesie nauczania zintegrowanego - Ćwiczenia kształtujące i wspomagające rozwój mowy dziecka niesłyszącego -Wspieranie czynności myślenia w toku zajęć zintegrowanych czynnościowo -Podręczniki jako stymulatory rozwoju dziecka -Indywidualizacja w procesie nauczania a wspomaganie dzieci niesłyszących i słabosłyszących -Wykorzystanie języka migowego i daktylografii we wspieraniu możliwości komunikacyjnych dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego Wspieranie kreatywności dziecka z deprywacją słuchową -Zajęcia dodatkowe dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym - Kontrowersje wokół współczesnych metod wczesnego wspomagania słyszenia. - Wspieranie zdolności poznawczych i możliwości umysłowych dziecka słabosłyszącego - zapomniane kalectwo w rehabilitacji -Możliwości zachowania i wykorzystania resztek słuchowych po wszczepieniu Implantów ślimakowych - CODA w rodzinie. Pomoc słyszącego rodzeństwa udzielana dzieciom niesłyszącym i słabosłyszącym -Sposoby usprawniania a wymagania edukacyjne i ocena osiągnięć dziecka z wadą słuchu w klasie szkoły ogólnodostępnej i integracyjnej. Współpraca nauczycieli z rodzicami dzieci z wadą słuchu -Stopnie ubytku słuchu a trudności szkolne dziecka niesłyszącego. Stymulacja sensoryczna niesłyszących poprzez : ćwiczenia i zabawy rozwijające i usprawniające percepcję wzrokową i koordynację wzrokowo-ruchową, pamięć słuchową, koordynację słuchowo-ruchową, oraz zabawy i ćwiczenia rozwijające mowę i myślenie, zabawy orientacji zmysłowej, przestrzennej i kierunkowej oraz w zakresie sprawności ruchowej - Działania organizacji samopomocowych i ruchu społecznego niesłyszących wsparcie czy hamowanie rozwoju 16. Zalecana literatura (podręczniki)

4 Literatura podstawowa: Gunia G., Terapia logopedyczna dzieci z zaburzeniami słuchu i mowy : wybrane problemy teorii i praktyki surdologopedycznej, Impuls, Kraków Hoffman B., Suropedagogika w teorii i praktyce, Warszawa Kruk-Lasocka J., Sekułowicz M., Wczesna diagnoza i terapia dzieci z utrudnieniami w rozwoju. Interdyscyplinarne problemy, Wrocław Korzon A, Plutecka K., Kształcenie zintegrowane uczniów niesłyszących w teorii i praktyce edukacyjnej, Kraków 2010 Kosmalowa J., (red), Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu w szkole powszechnej i przedszkolu. Poradnik dla nauczycieli i wychowawców, Warszawa 1997 Mój uczeń nie słyszy. Poradnik dla nauczycieli szkół ogólnodostępnych, Warszawa 2001 Literatura uzupełniająca: Korzon A., Integracja izolacja -segregacja w rehabilitacji niesłyszących uczniów. W: Rehabilitacja, opieka i edukacja specjalna w perspektywie zmiany. (red) Cz. Kossakowski, A. Krauze, Olsztyn 2004 Kosmalowa J., Problemy rodziny dziecka, które ma wadę słuchu, [w:] Standardy postępowania diagnostyczno -orzekająco-rehabilitacyjnego wobec dzieci i młodzieży poradnik dla nauczycieli i terapeutów. Red. J. Kosmalowa, Warszawa, Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: 1. Wykład: ocena nabytej przez studenta wiedzy EK_01, EK_02, EK_03, EK_04, EK_05, EK_08 - umiejętność analizy, interpretacji oraz wnioskowania EK_02, EK_07, EK_09, EK_10, EK_11, EK_12 Kryteria oceny: - ocena bardzo dobra student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu wspierania rozwoju dzieci niesłyszących i słabosłyszących. Zna cele edukacji wspierającej rozwój dziecka, ze zrozumieniem analizuje, interpretuje i stosuje różne metody i style pracy nauczyciela oraz uwzględnienia rodzaje inteligencji wielorakiej w rozwoju podmiotowym dziecka niesłyszącego i słabo słyszącego; - ocena dobra student ma wystarczającą wiedzę z zakresu wspierania rozwoju dzieci niesłyszących i słabosłyszących. Zna cele edukacji wspierającej rozwój dziecka, co pozwala mu na dobrym poziomie analizować, interpretować i stosować różne metody i style pracy nauczyciela oraz uwzględniać rodzaje inteligencji wielorakiej w rozwoju podmiotowym dziecka niesłyszącego i słabo słyszącego; - ocena dostateczna student opanował zdecydowanie podstawowy zakres wiedzy wiedzę z zakresu wspierania rozwoju dzieci niesłyszących i słabosłyszących. Poprawnie analizuje, interpretuje i stosuje na podstawie wskazanych metod i style pracy nauczyciela; wspierającego dziecko niesłyszące i słabo słyszące; - ocena niedostateczna student legitymuje się brakiem wystarczającej wiedzy z teorii wspierania rozwoju dzieci niesłyszących i słabo słyszących, by poprawnie analizować, interpretować i stosować różne metody i style pracy nauczyciela

5 2. Ćwiczenia: ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu pedagogiki i psychologii rozwojowej małego dziecka z uszkodzonym słuchem - EK_01,EK_02, EK_03, EK_04, EK_07 - umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej ze wspomaganiem specyficznego rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego EK_06 - umiejętność rozpoznawania problemów dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego i komunikowania się za pomocą różnych sposobów z osobami zainteresowanymi problematyką wspomagania rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego EK_05 - umiejętność generowania oryginalnych rozwiązań złożonych problemów pedagogicznych wraz z zastosowaniem odpowiedniego dla potrzeb dzieci z niepełnosprawnością słuchową sposobu postępowania, odpowiednich form, środków i metod pracy, a także przewidywaniem skutków planowanych działań EK_08, EK_09, EK_10, EK_11. EK_12 Kryteria oceny: - ocena bardzo dobra student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu wspomagania rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, opanował w pełni umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej ze wspomaganiem rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, potrafi bardzo dobrze rozpoznawać problemy dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego i komunikować się za pomocą różnych sposobów z osobami zainteresowanymi problematyką wspomagania rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, jak również generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów pedagogicznych wraz z zastosowaniem odpowiedniego dla potrzeb dzieci z niepełnosprawnością słuchową sposobu postępowania, odpowiednich form, środków i metod pracy, a także przewidywać skutki planowanych działań; - ocena dobra student ma wystarczająca wiedzę z zakresu wspomagania rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, opanował w stopniu dobrym umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej ze wspomaganiem rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, potrafi dobrze rozpoznawać problemy dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego i komunikować się za pomocą różnych sposobów z osobami zainteresowanymi problematyką wspomagania rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, jak również generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów pedagogicznych wraz z zastosowaniem odpowiedniego dla potrzeb dzieci z niepełnosprawnością słuchową sposobu postępowania, odpowiednich form, środków i metod pracy, a także przewidywać skutki planowanych działań; - ocena dostateczna - student ma podstawową wiedzę z zakresu wspomagania rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, opanował na dostatecznym poziomie umiejętność zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej ze wspomaganiem rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, potrafi rozpoznawać problemy dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego i komunikować się za pomocą różnych sposobów z osobami zainteresowanymi problematyką wspomagania rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, jak również generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów

6 pedagogicznych wraz z zastosowaniem odpowiedniego dla potrzeb dzieci z niepełnosprawnością słuchową sposobu postępowania, odpowiednich form, środków i metod pracy, a także przewidywać skutki planowanych działań; - ocena niedostateczna - student legitymuje się brakiem wystarczającej wiedzy z zakresu wspomagania rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, nie radzi sobie z umiejętnością zdobywania, porządkowania, integrowania i wykorzystywania wiedzy teoretycznej dotyczącej problematyki związanej ze wspomaganiem rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, nie potrafi rozpoznawać problemów dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego i komunikować się za pomocą różnych sposobów z osobami zainteresowanymi problematyką wspomagania rozwoju dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego, jak również nie umie generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów pedagogicznych wraz z zastosowaniem odpowiedniego dla potrzeb dzieci z niepełnosprawnością słuchową sposobu postępowania, odpowiednich form, środków i metod pracy, a także przewidywać skutki planowanych działań Ocena pracy studenta z wykorzystaniem następujących metod weryfikacji osiągnięć studenta: - egzamin - praca projektowa opracowanie projektu wsparcia edukacyjnego w odniesieniu do określonych możliwości i ograniczeń dziecka niesłyszącego i słabosłyszącego wraz z zajęciami wspierającymi mowę opracowanie i zastosowanie ćwiczeń kształtujących i wspomagających rozwój mowy dziecka niesłyszącego w odniesieniu do jednego ucznia- analiza pedagogiczna uzyskanych efektów; Posługiwanie się palcówką - znajomość elementów daktylografii, współczesnego alfabetu palcowego niesłyszących 18. Język wykładowy polski 19. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem: - wykłady - ćwiczenia Praca własna studenta: - przygotowanie do ćwiczeń - praca projektowa - opracowanie zajęć wspierających mowę - przesyłanie i odbieranie znaków alfabetu palcowego - przygotowanie do egzaminu Suma godzin 150 Liczba punktów ECTS 5 Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności *objaśnienie symboli: K (przed podkreśleniem) - kierunkowe efekty kształcenia W - kategoria wiedzy U - kategoria umiejętności K (po podkreśleniu) - kategoria kompetencji społecznych

7 01, 02, 03 i kolejne - numer efektu kształcenia