2
Brzoza - ciasteczka litewskie Składniki: Ciasto: 8 jajek 8 łyżek mąki 8 łyżek cukru 1 płaska łyżeczka proszku do pieczenia masło do posmarowania blachy Masa: 25 dag masła 3 żółtka 6 łyżek cukru pudru 1 łyżeczka cukru waniliowego z prawdziwą wanilią gotowa polewa z gorzkiej i białej czekolady Sposób przygotowania: Jajka ubijaj z cukrem tak długo, aż masa stanie się gęsta, kremowa i nie będzie w niej kryształków cukru. Dodaj przesianą mąkę z proszkiem do pieczenia, lekko wymieszaj. Blachę wyłóż pergaminem posmarowanym masłem. Rozsmaruj ciasto, piecz 20 minut w temp. 170 C. Gotowy biszkopt zdejmij z blachy i od razu usuń pergamin. Ciasto ułóż na ściereczce i zwiń w ciasny rulon (razem ze ściereczką). Ostudź. W tym czasie przygotuj masę: masło utrzyj z cukrem pudrem. Gdy masa będzie puszysta i biała, ucieraj dalej, kolejno dodając żółtka (następne żółtko wkładaj, gdy poprzednie dokładnie połączy się z masą)., Wsyp cukier waniliowy i ucieraj jeszcze przez chwilę. Roladę rozwiń, usuń ściereczkę. Ciasto przekrój na 2 placki. Zrób pień brzozy: pierwszy placek posmaruj częścią masy i ponownie zwiń w rulon. Zrób konary: drugi placek również posmaruj masą i zwiń w rulon. Pokrój go ukośnie na grubsze i cieńsze kawałki, ułóż je tak, aby przylegały do pnia. Całość posmaruj pozostałą masą waniliową. Przygotuj obie polewy czekoladowe. Ciasto dekoruj ciemnymi i jasnymi pasmami, tak aby powstał wzór jak na korze brzozy. 3
Birch tree cake Ingredients: Dough: 8 eggs 8 spoons of flour 8 spoons of sugar 1 teaspoon of baking powder butter to grease the cake tin Filling: 25 dag butter 3 yolks 6 spoons of caster-sugar 1 teaspoon of vanilla sugar bitter and white chocolate coating Preparation: Beat eggs with sugar until the mixture becomes thick and creamy. Add sifted flour with baking powder and mix up lightly. Line the cake tin with greased baking sheets and spread the dough. Bake it for 20 minutes in 170º. When the sponge cake has baked, immediately remove the sheets. Put the cake on a dish- cloth and roll up tight. Leave to cool. Prepare the filling; mix butter and caster sugar until white and fluffy. Add yolks (put another yolk only when the previous one has mixed well). Add vanilla sugar and mix again. Unroll the cake roll and remove the tea towel. Cut it in two halves. Make the birch tree trunk; spread some of the filling on the cake and roll it up again. Make the boughs; spread the rest of the mixture on the other piece of cake and roll up too. Cut it diagonally into thinner and thicker pieces and place them so that they adhere to the trunk. Spread the remaining vanilla mixture on the tree. Prepare both chocolate coatings. Decorate the cake with dark and white streaks to make it resemble birch tree bark. 4
Litewskie bliny ziemniaczane Składniki: 10 dużych ziemniaków 1 szklanka pszennej mąki razowej 5 dag drożdży 1 szklanka ciepłej wody 1 łyżka mąki sól Sposób przygotowania: Zrób rozczyn: rozkruszone drożdże połącz z łyżką mąki, wlej letnią wodę, dokładnie wymieszaj i odstaw na godzinę w ciepłe miejsce. Obrane i umyte ziemniaki zetrzyj na tarce (nie odciskaj), dodaj mąkę, wlej rozczyn. Dokładnie wyrób ciasto, przykryj je czystą lnianą ściereczką i odłóż na 4-5 godzin w ciepłe miejsce. Na gorącą patelnię (najlepiej z grubym dnem) wlej łyżkę oliwy. Ciasto nabieraj chochelką, rozprowadzaj na patelni i smaż na złoty kolor z obu stron. Podawaj z gęstą śmietaną. 5
Lithuanian potato blintzes (blynai) Ingredients: 10 big potatoes 1 glass of wholemeal wheat flour 5 dkg of yeast 1 glass of tepid water 1 tablespoon of flour salt Preparation: Make the leaven ; mix crushed yeast with a spoon of flour, add water, blend well and leave for an hour in a warm place. Wash, peel and grate potatoes (don t squeeze out), add flour and leaven. Mix the batter well, cover with a linen tea towel and put aside in a warm place for 4-5 hours. Pour some oil into a frying pan. Ladle batter out, spread in the pan and fry on both sides until crisp. Serve with sour cream. Prepared by Sara Suchoszek 6
Chłodnik wiosenny Składniki: 3 szklanki przegotowanej wody 2-3 gotowane buraki szczyptę cebulki 2-3 szczypty koperku 1 pokrojony ogórek połówkę kwaszonej śmietany Sposób przygotowania: Wymieszać składniki w gotowanej wodzie. Włożyć na około godzinę do lodówki. Podawać schłodzone a oddzielnie miskę z gotowanymi kartoflami. To tradycyjna letnia zupa. sól gotowane ziemniaki 1 pokrojone, ugotowane jajko 7
Cold beet soup Ingredients: 3 glasses of boiled water 2-3 cooked beets 1 stalk of fresh onions 2-3 stalks of fresh dill ½ pint of sour cream salt cooked potatoes 1 hard boiled egg (finely cut) 1 fresh cucumber (finely cut) Preparation: Combine all ingredients in the cold boiled water. Put in the fridge for about an hour. Serve chilled with a separate bowl of hot cooked potatoes. It is a traditional summer soup. 8
Ziemniaczane vedarai Składniki: 10 dużych ziemniaków 2 średnie cebule dwie łyżki tłuszczu 60 calowe jelito na kiełbasę sól i pieprz do smaku Sos: Sposób przygotowania: Zetrzeć ziemniaki na tarce i odcisnąć nadmiar wody. Roztopić słoninę, dodać posiekaną cebulę i smażyć, aż się zeszkli. Dokładnie wymieszać ziemniaki z cebulą, dodać sól i pieprz. Nałożyć farsz do jelita i smażyć, aż zrobi się brązowe. Usmażyć plastry słoniny na małym ogniu, dodać posiekaną cebulę i dobrze podsmaż. Polej kiełbasę tłuszczem. kilka plasterków słoniny 2 posiekane cebule 9
Potato vedarai Ingredients: 10 large potatoes 2 medium onions 2 tablespoons of fat 60 inches of small pork casing salt and pepper to taste Sauce: several strips of lard 2 chopped onions Preparation: Grate potatoes and squeeze out excess water. Melt lard, add chopped onion and cook until it is transparent. Mix potatoes and onion well and add salt and pepper. Stuff pork casing with mixture and bake until light brown. Fry strips of lard over low heat, add chopped onion and sauté it until well done. Pour the sauce over the pieces of potato sausage. Prepared by Jakub Chabowski 10
Kołduny litewskie Składniki: Ciasto: 25 dag mąki żółtko ok. 2/3 szklanki wody sól Nadzienie: 15 dag wołowiny zrazowej 15 dag baraniny z udźca 10 dag łoju nerkowego lub szpiku kostnego sól i pieprz cebula 2 dag masła majeranek 1 l rosołu Sposób przygotowania: Mięso wołowe i baranie starannie oczyścić ze wszystkich najdrobniejszych błon, posiekać ostrym tasakiem na stolnicy albo zemleć w maszynce z dość grubym sitkiem. Łój oczyścić z błon, zemleć w maszynce z drobnym sitkiem. Startą na tarce cebulę podsmażyć na tłuszczu, utrzeć ze zmielonym łojem, a następnie wymieszać z mięsem, przyprawić je do smaku solą, pieprzem, majerankiem. Zagnieść ciasto pierogowe z żółtkiem i ciepłą wodą, bardzo dokładnie wyrobić. Wałkować cienkie placki. Wycinać małą szklaneczka krążki, rozłożyć na nie po kulce nadzienia, starannie zaklepać. Kołduny zrobione wcześniej przechować w zamrażarce, gotować w dużej ilości osolonej wody, podawać w bardzo gorącym rosole. 11
Lithuanian kalduny Ingredients: Dough: 40 dkg sifted wheat flour 1 egg ¾ glass of water salt Filling: 45 dkg lean beef, lamb or the mixture of both 25 dkg suet or beef marrow 1 medium onion salt and pepper to taste ¼ teaspoon of ground pimento Also: broth 2 spoons of oil Preparation: Wash the meat, dry and chop up small. Put it away in a cold place. Mince the suet. Peel and finely dice the onion or mince it. Fry it in oil. Add a few spoons of broth and bring it to the boil. Mix the ingredients well. Add some salt, pepper, marjoram and ground pimento to taste. Mix flour, egg and some water to combine. Knead the dough. Put it on a paste-board and roll out. Cut into circles with a drinking glass. Place about a teaspoon of the filling to one side of the pastry circle, fold over and stick together. Boil the kalduny in broth until they float. Drain. Serve them with clear borsch or as a separate dish with melted pork fat. 12
Kastynis Składniki: ½ l śmietany 1 łyżka masła 1/2 łyżeczki kminku lub innych przypraw sól Sposób przygotowania: Do glinianej miski wkładamy masło oraz łyżkę śmietany i po wstawieniu miski do gorącej wody mieszamy drewniana łyżką. Po chwili (zanim jeszcze się oddzieliła serwatka), dodajemy kolejną łyżkę śmietany, znów mieszamy, i tak, aż nie wyczerpie się cała śmietana. Gdy zaczyna gęstnieć, solimy, dodajemy opłukany i osuszony kminek i dokładnie jeszcze raz mieszamy. Podajemy z gorącymi ugotowanymi w mundurkach ziemniakami. 13
Kastynis Ingredients: ½ litre of cream 1 scoop of butter ½ teaspoon of cumin and other spices salt Preparation: Put butter and a tablespoon of cream into a clay bowl, place it in hot water and start mixing the ingredients with a wooden spoon. After a while (before whey separates) add another teaspoon of cream and mix again until the whole cream is used. When the mixture thickens, put some salt in and add rinsed and dried cumin. Mix carefully again. Serve with hot cooked potatoes in their jackets. Prepared by Daria Staszkiewicz 14
Chłodnik litewski Składniki: po 2 szklanki wywaru i zsiadłego mleka szklanka śmietany 30 dag botwinki 15 dag szczawiu pęczek rzodkiewek 2-3 ogórki świeże lub małosolne pół pęczka koperku i szczypiorku zakwas z buraków do smaku sól i pieprz Sposób przygotowania: Szczaw i buraki umyć, osączyć, posiekać, zalać wywarem warzywnym, krótko ugotować, przestudzić. Ogórki pokroić w kostkę lub paseczki, można zetrzeć na tarce jarzynowej, rzodkiewki pokroić w plasterki, koperek i szczypiorek posiekać, mleko roztrzepać ze śmietaną, dodać wszystkie składniki, przyprawić do smaku kwasem buraczanym, solą i pieprzem. Chłodnik litewski schłodzić w lodówce, podawać z jajkami ugotowanymi na twardo lub szyjkami rakowymi. 15
Lithuanian cold sorrel soup Ingredients: 2 glasses of both stock and curds glass of cream 30 dag of young beet leaves 15 dag of sorrel leaves bunch of radishes 2-3 fresh or low-salt cucumbers half a bunch of dill and chives beetroot acid to taste salt and pepper Preparation: Wash sorrel leaves and beetroots, drain, chop up and pour vegetable stock on them. Cook for a short time and cool. Dice or grate cucumbers, slice radishes, chop up dill and chives, beat up milk and cream, add all the ingredients, flavour the mixture with beetroot extract, salt and pepper. Cool the soup in the fridge and serve with hard boiled eggs or tails of a crayfish. 16
Czernina (czarna polewka) Składniki: filiżanka krwi (gęsiej, kaczej lub z kurczaka) mięso z drobiu (1 sztuki), pokrojone w kawałki 2 łyżki jęczmienia kromka ciemnego pieczywa żytniego 1 cebula, pokrojona 3 liście laurowe sól i pieprz do smaku 2 l (8 filiżanek) wody Sposób przygotowania: Zalej mięso wodą i gotuj na małym ogniu. Zbierz pianę, dodaj pieprz, sól, liście laurowe, jęczmień i gotuj aż mięso zmięknie. Wyjmij je, pokrój na małe kawałki i włóż ponownie do zupy. Wymieszaj krew z pokruszonym chlebem i dodaj do zupy. Nie przerywając mieszania, doprowadź ją do wrzenia, a następnie gotuj jeszcze przez 5-10 minut na wolnym ogniu. Zupę podaje się z ziemniakami lub ciemnym pieczywem. 17
Blood soup (juka) Ingredients: 1 cup blood, goose, duck or chicken meat from 1 fowl, cut into pieces 2 tablespoons barley 1 slice dark rye bread 1 onion, cut 3 bay leaves salt and pepper to taste 2 l (8 cups) water Preparation: Cover meat with cold water and cook on low heat. Remove scum as it forms, add pepper, salt, bay leaves, barley and cook until meat is soft. Remove meat from soup and cut into bite size pieces, return to soup. Beat blood with crumbled bread, add to soup and stirring constantly bring soup to a simmering boil, simmer about 5-10 minutes. This soup is eaten with potatoes or black bread. Prepared by Jakub Kawka 18
Pieczone pierogi litewskie Składniki: Ciasto: 3 szklanki mąki 3 dag drożdży 2 jajka ¾ szklanki mleka łyżka oleju sól ½ kostki masła Farsz: szklanka kaszy gryczanej 5 suszonych grzybów białko majeranek, sól i pieprz 2 łyżki masła jajko duża cebula Sposób przygotowania: Z mąki, drożdży, jaj i łyżki oleju wyrobić ciasto dodając letnie mleko; odstawić do wyrośnięcia. Namoczone grzyby drobno posiekać, a w wodzie, w której się moczyły ugotować na sypko kaszę. Cebulę pokroić i podsmażyć na oleju. Wymieszać wszystkie składniki farszu. Wyrośnięte ciasto rozwałkować, posmarować miękkim masłem, założyć do środka rogi i rozwałkować do poprzedniej wielkości. Powtórzyć czynność jeszcze 3 razy, przy czym ostatni raz ciasto powinno mieć grubość 1/2 cm. Pokroić je na kwadraty średniej wielkości, na każdy nałożyć łyżkę farszu, złożyć, smarując brzegi białkiem i zagnieść palcami, by utworzyć ząbki. Ułożyć pierogi na wysmarowanej tłuszczem blasze i posmarować białkiem. Piec aż się zarumienią. 19
Baked Lithuanian dumplings Ingredients: Dough: 3 glasses of flour 3 dag of yeast 2 eggs ¾ glass of milk tablespoon oil salt ½ cake of butter Filling: glass of buckwheat groats 5 dried mushrooms marjoram, salt and pepper 2 tablespoons of butter egg egg white 1 big onion Preparation: Mix flour, yeast, eggs and a tablespoon of oil and putting in some tepid milk knead the dough. Set aside to rise. Chop macerated mushrooms and use the soak for cooking groats. Chop onion and fry it in oil. Blend all the filling components. Roll out the well-risen dough, butter it with soft butter and fold the corners in and roll out again until it reaches the previous size. Repeat the process three times until the dough is finally ½ centimeter thick. Cut it into squares of medium size, place a spoon of filling on each and fold in half, smear the edges with egg white and press them with your fingers to shape teeth. Spread oil on baking tray, place the dumplings in it and spread some egg white on top. Bake them until they are nicely browned. 20
Śliżyki wileńskie z makiem Ciasto: 12 dag mąki 5 dag masła 1 łyżka cukru pudru 1 żółtko 1 łyżka kwaśnej śmietany Masa makowa: 30 dkg maku 1 l przegotowanego mleka 3 łyżki masła szklanka miodu 10 dag migdałów i orzechów włoskich 5 dag orzechów laskowych 4 łyżki rodzynków 3 żółtka ½ szklanki cukru laska wanilii Sposób przygotowania: Posiekać masło z mąką, dodać żółtko, śmietanę i cukier. Zagnieść ciasto, zawinąć w folię i pozostawić w lodówce. Mak umyć, osączyć, zalać wrzącym mlekiem i gotować na małym ogniu około 40 min. Ponownie osączyć i trzykrotnie przepuścić przez maszynkę. W rondlu stopić masło z miodem, włożyć posiekane orzechy, obrane ze skórki migdały, dodać mak, olejek rumowy, wymieszać i zestawić z ognia. Utrzeć żółtka z cukrem, wymieszać z ostudzonym makiem. Ciasto wyjąć z lodówki, rozwałkować, ułożyć na brytfannie dobrze wysmarowanej tłuszczem i ponacinać radełkiem długie ciasteczka. Upiec na złoty kolor, połamać według naciętych linii. Masę makową włożyć do szklanej salaterki i przyozdobić upieczonymi śliżykami. 21
Vilnius gingerbread cookies with poppy seed called sliżyki Ingredients: Dough: 12 dkg of flour 5 dkg of butter 1 tablespoon of caster sugar 1 yolk 1 tablespoon of sour cream Poppy seed filling: 30 dkg of poppy seed 1 litre of boiled milk 3 tablespoons of butter glass of honey 10 dag of almonds and walnuts 5 dag of hazelnuts 4 tablespoons of raisins rum flavour extract vanilla pod 3 yolks ½ glass of sugar Preparation: Chop butter and flour, add one yolk, cream and sugar. Knead the dough, wrap up in foil and put in the fridge. Rinse and drain the poppy seed, pour boiling milk over it and simmer for about 40 minutes. Drain again and grind it three times. Melt butter and honey in a pan, add finely cut walnuts and peeled almonds, poppy seed and rum flavour extract, stir the mixture and take off the gas. Beat egg yolks and sugar and mix with cooled poppy seed. Take dough out of the fridge and roll it out and place in a greased baking tin. Cut out long cookies with pastry cutting wheel. Bake until they turn to golden colour and break along the scored lines. Put the poppy seed filling in a glass bowl and decorate with the cookies. Prepared by Jagoda Zarzeczna Cepeliny z twarogiem 22
Składniki: 20 ziemniaków (15 surowych i 5 ugotowanych) 48 dag twarogu 1 jajko łyżeczka masła sól kilka listków świeżej mięty Sposób przygotowania: Surowe ziemniaki umyj, obierz i zetrzyj na tarce albo przepuść przez sokowirówkę. Wyciśnij sok z ziemniaków do miseczki i odstaw na 10-15 minut. Gdy na dnie zbierze się osad, zlej wodę z wierzchu, a wytworzoną skrobię dodaj do startych ziemniaków (możesz dodać jeszcze łyżkę lub dwie mąki ziemniaczanej). Połącz z ugotowanymi i utłuczonymi ziemniakami, masę posól i dokładnie wyrób. Przygotuj nadzienie; twaróg przetrzyj przez sitko lub zmiel trzy razy w maszynce do mięsa. Wbij jajko (możesz dodać jeszcze jedno białko), dodaj masło, drobniutko posiekaną miętę oraz sól do smaku. Dokładnie wymieszaj. Z ciasta ziemniaczanego formuj kule wielkości jabłka, spłaszczaj je, pośrodku nakładaj nadzienie. Mocno ściśnij, formując podłużne, obłe pyzy podobne w kształcie do cygara. Wkładaj je po jednej do osolonej wody, gotuj przez 25 minut. Wyjmij, osącz, polej masłem i śmietaną. 23
Dumplings with cottage cheese ( Zeppelins ) Ingredients: 20 potatoes (15 raw and 5 boiled) 48 dag of cottage cheese 1 egg 1 tablespoon of butter salt several mint leaves Preparation: Wash, peel and grate potatoes or put them into a juicer. Extract potato juice to a bowl and leave it for 10-15 minutes. When the sediment settles at the bottom, pour out water on top and add the starch to the grated potatoes ( you can also add 1-2 tablespoons of potato flour). Mix it with boiled and mashed potatoes, add some salt and knead well. Prepare the filling; rub cottage cheese through a strainer or grind three times. Mix an egg in (you can also use one more egg white), add butter, finely chopped mint leaves and salt to taste. Blend carefully. From the potato dough form apple-size balls, flatten them and place some filling in the middle. Press firmly forming oblong cylindrical cigar-shaped noodles. Put them one by one in salted water and boil for 25 minutes. Next take them out, drain and pour a little butter and cream on top. 24
Sękacz (šakotis) Składniki: 50 jaj 1250 g masła 1250 g mąki 800 g cukru 10 g olejku cytrynowego 6 szklanek śmietany (20% zawartość tłuszczu) 100 g koniaku Sposób przygotowania: Ubij masło z cukrem na gładką masę. Nie przerywając ucierania, dodaj 1-2 jajek za jednym razem, aż wykorzystasz wszystkie. Wsyp mąkę i dodaj olejek cytrynowy, a następnie śmietanę i koniak. Ucieraj masę, aż uzyska bardzo gładką konsystencję. Sękacza piecze się w specjalnym piecu z obrotowym rusztem, polewają go powoli ciastem. 25
Cake called šakotis Ingredients: 50 eggs; 1250 g butter; 1250 g flour; 800 g sugar; 10 g lemon essence; 6 glasses cream (20 % fat); 100 g cognac. Preparation: Beat the butter and sugar into a smooth paste. While stirring, add 1-2 eggs at a time until all eggs are used. Add the flour and lemon essence, then the cream and cognac. Beat the paste to a very smooth consistency. Bake šakotis in a special oven dripping the pastry slowly onto the rotating stick. Prepared by Arkadiusz Podleśny 26
Bulbonai Składniki: 10 ziemniaków ½ szklanki mąki 7 dag słoniny 1 cebula ½ szklanki kwaśnej śmietany szczypta soli Sposób przygotowania: Ziemniaki ugotować w łupinach i obrać, utłuc. Kiedy ostygną, dodać mąkę, posolić i wyrobić. Uformować placuszki, ułożyć na blasze posypanej mąką i piec w piekarniku do zrumienienia. Gotowe polać słoniną z cebulą i poddusić. 27
Whistlers (bulbonai) Ingredients: 10 potatoes ½ glass of flour 7 dag of backfat 1 onion ½ glass of sour cream pinch of salt Preparation: Boil potatoes in their peels, then peel and mash them. When they cool, add flour and some salt and knead. Shape small flat cakes, place them in a floured baking tin and bake in the oven until they brown. When they are ready, pour some melted backfat with onion over and stew awhile. 28
Sałatka śledziowa z burakami Składniki: 2 ugotowane buraki, obrane i starte na grubej tarce 2 cebule, drobno posiekane filiżanka soku z kapusty około 40 dag wędzonych śledzi, oczyszczonych ze skóry i ości ½ łyżeczki cukru Sposób przygotowania: Starte na tarce buraki zalej sokiem z kiszonej kapusty, dodaj cukier i cebule. Pokrój śledzie na małe kawałki i dobrze wymieszaj z burakami. Sałatkę podaje się z podsmażonym na oleju czarnym chlebem. 29
Beets with herring Ingredients: 2 cooked beets, peeled and coarsely grated 2 onions, finely chopped 1 cup sauerkraut juice about 40 dag of smoked herring, skinned and boned 1/2 teaspoon sugar Preparation: Cover grated beets with sauerkraut juice, sugar and onions. Cut smoked herring into small pieces and mix with beats. Blend well. This salad is served with black bread, fried in oil. Prepared by Anna Piwońska 30
Krokiety litewskie Składniki: 20 dag ryżu, 15 dag szynki, 4 dag suszonych grzybów, 5 dag żółtego sera, natka pietruszki, 1 jajko do panierowania, tarta bułka, sól i pieprz do smaku, tłuszcz do smażenia Sposób przygotowania: Ryż opłukać, zalać wrzącą, osoloną wodą, ugotować i odcedzić. Grzyby umyć, namoczyć, ugotować i posiekać, połączyć z ryżem, zmieloną szynką, startym serem, posiekaną natką pietruszki i jajkiem, doprawić do smaku. Z przygotowanej masy formować wałeczki o średnicy 3 cm, pokrajać na kawałki długości 8-10 cm, panierować w rozmąconym jajku i tartej bułce, smażyć na silnie rozgrzanym tłuszczu ze wszystkich stron, potem dosmażyć kilka minut na małym ogniu. Podawać z różnego rodzaju sosami, surówkami lub jako dodatek do barszczu lub bulionu. 31
Lithuanian croquettes Ingredients: 20 dag of rice 15 dag of ham 4 dag of dried mushrooms 5 dag of cheese top leaves of parsley 1 egg for coating bread crumbs salt and pepper to taste fat for frying Preparation: Rinse rice, pour salted boiling water over it, cook and drain. Wash mushrooms, macerate them, cook and chop and blend with rice, ground ham, grated cheese, finely cut parsley top leaves and egg. Season to taste. With the prepared mixture shape small rolls, 3 cm in diameter, cut them into pieces 8-10 cm long, coat in egg and bread crumbs and fry in hot oil on all sides. Finish frying for another couple of minutes on a slow fire. Serve with different sauces, salads or as accompaniment to borsch or broth. 32
Gołąbki po litewsku Składniki: główka kapusty 100 g kaszy gryczanej 2 żółtka 2 cebule 50 g grzybów suszonych 200 g wieprzowiny bez kości 1 łyżka tłuszczu sól i pieprz Sposób przygotowania: Kapustę oczyścić z uszkodzonych liści, opłukać, wyciąć głąb, zalać dużą ilością wrzącej osolonej wody, obgotować, aż liście zmiękną. Następnie kapustę wyjąć, liście pooddzielać, ściąć grube nerwy uważając by nie uszkodzić liści. Grzyby namoczyć, ugotować na wolnym ogniu pod przykryciem. Kaszę przebrać, opłukać, zalać szklanką wrzącej osolonej wody, przykryć. Naczynie z kaszą wstawić do większego naczynia z wrzącą wodą i gotować na parze, aż kasza będzie prawie miękka. Cebulę obrać, opłukać, pokrajać w kostkę, usmażyć, wymieszać z kaszą, grzybami pokrajanymi w paseczki, żółtkami oraz zmielonym mięsem. Doprawić do smaku. Na przygotowanych liściach układać nadzienie, zakładać brzegi do środka, zwijać w rulon, układać w rondlu, zalać wywarem z grzybów i dusić do miękkości na wolnym ogniu pod przykryciem. 33
Cabbage rolls stuffed with meat Lithuanian style Ingredients: A head of cabbage 100 g of buckwheat 2 yolks 2 onions 50 g of dried mushrooms 200 g of boneless pork 1 tablespoon of fat salt and pepper Preparation: Remove all the damaged leaves, rinse the cabbage and cut out its core. Pour a lot of salted boiling water over it and cook until the leaves soften. Next take it out and detach its leaves, cut off thick veins, minding not to damage the leaves. Macerate mushrooms and cook them in a lidded pot on low heat. Sift out the groats, rinse, pour a glass of boiling water over them and cover with a lid. Place the pot with groats in a larger dish filled with boiling water and steam until they are nearly soft. Peel onion, rinse, dice, fry, mix with the groats, mushrooms cut in strips, yolks and minced meat. Season to taste. Place some filling on each cabbage leaf, fold the edges inside, roll up, put in the saucepan, pour the mushroom decoction over them and simmer on low heat until soft. Prepared by Adrian Oleksiak 34
Babka ziemniaczana (Kugelis) Składniki: 1 kg obranych ziemniaków 1 filiżanka mleka 2 rozbełtane jajka 2 drobno posiekane cebule sól do smaku masło lub olej do smażenia cebuli Sposób przygotowania: Zetrzyj ziemniaki na tarce, odciśnij, przechyl naczynie i odlej zebraną wodę. Zagotuj mleko i zalej nim starte ziemniaki w celu równomiernego rozprowadzenia skrobi. Podsmaż cebulę i wymieszaj z ziemniakami, dodaj jajka, sól i dokładnie wymieszaj. Wyłóż masę do wysmarowanej tłuszczem średniej formy i piecz w piekarniku nagrzanym do temperatury 180 C aż babka ładnie się zrumieni. Pokrój na kawałki i podawaj z boczkiem, podsmażonym z cebulą oraz kwaśną śmietaną. 35
Grated potato cake (Kugelis) Ingredients: 1 kg potatoes, peeled 1 cup milk 2 eggs, beaten 2 onions, finely chopped salt to taste butter or oil for frying onion Preparation: Grate potatoes, remove some of the potato juice, tilt the bowl and spoon off the collected juice. Bring milk to a boil and pour over the grated potatoes. This is done to disperse potato starch through the grated potatoes. Fry onion and mix into potatoes, add eggs and salt and mix well. Pour the mixture into a medium depth, greased baking dish and bake in a preheated oven at 180 C, until the top is well browned. Cut into squares and serve with bacon fried with onions and sour cream. 36
Składniki: Ser jabłkowy Sposób przygotowania: 7 kg kwaśnych jabłek (np. antonówek) 1½ kg cukru 3½ łyżeczki cynamonu Obrane i pokrojone w paski jabłka należy zasypać cukrem, wymieszać i zostawić na 1-2 dni, aby powstał sok, który należy zlać do naczynia i gotować na bardzo małym ogniu, aż ściemnieje, zgęstnieje i zostanie mniej więcej połowa ilości początkowej. Wtedy wsypuje się jabłka z cynamonem i gotuje, cały czas mieszając, aż masa będzie odpowiednio gęsta. Masa jest dobra, gdy już przestaje lgnąć do ścianek naczynia. Można to sprawdzić inaczej: na wilgotną ściereczkę włożyć trochę masy, przykryć suchą i ścisnąć jeżeli masa już się nie przyklei, to znaczy, że przyszedł koniec gotowania. Wtedy masę jabłkową wykładamy do wilgotnych, płóciennych lub z gazy, woreczków i wieszamy w przewiewnym miejscu, aby wyschły. Można także wyłożyć do płaskich, zmoczonych w zimnej wodzie naczyń, a gdy zastygnie wyjąć i podsuszyć. Przechowywać zawinięte w pergamin w chłodnym i suchym miejscu. Aby otrzymać "ser marmurkowy", tzn. z wzorzystymi plamkami, do gotowanego soku wsypuje się ¾ przygotowanej ilości jabłek, a resztę na samym końcu gotowania, aby nie zdążyły się rozgotować. 37
Apple cheese Ingredients: 7 kg sour apples 1 ½ kg of sugar 3 ½ teaspoons of cinnamon Preparation: Peel, slice apples and cover up with sugar, mix everything and leave for 1-2 days to ooze juice, which should be poured off into a separate dish. Reduce the juice to half of its initial amount by cooking it until it is dark and thick. Then put in the apples and cinnamon and stirring it all the time cook until it reaches proper consistency. It is good when the paste no longer sticks to the dish. It can be tested in a different way; place some pasting on a wet dish-cloth, cover with a dry one and press if the paste does not stick, it means the cooking is over. Then put the apple pasting in small linen or gauze bags and hang them in an airy place to dry. The pasting can also be kept in flat, wetted in cold water dishes. When set, take out and dry. Store wrapped in parchment paper in a cool and dry place. To make marbled cheese, i.e. with patterned spots, add ¾ amount of the prepared apples to the cooking juice, and the rest at the very end of the process to prevent them from being overcooked. Prepared by Milena Cicha 38
Litewski piernik Składniki: 1.5 szklanki mąki pszennej 1.5 szklanki mąki żytniej 15 dag masła 1 szklanka cukru 1 szklanka kefiru 25 dag miodu 3 jajka 1 łyżeczka sody oczyszczonej 2 łyżki przyprawy piernikowej 15 dag bakalii (orzechy, migdały, rodzynki) Sposób przygotowania: Rodzynki sparzyć wrzątkiem. Pociąć orzechy włoskie na małe kawałki. Pozostawić migdały w gorącej wodzie, zdjąć skórkę i posiekać. Wymieszać bakalie z łyżką mąki. Ubić jaja z cukrem. Rozpuścić miód z masłem i przestudzić. Dodać ubite jaja, bakalie i przyprawę piernikową. Wlać kefir i dodać mąkę z sodą. Wylać ciasto na natłuszczoną blaszkę. Piec około 60 minut w temperaturze 180 0 C. Posypać ochłodzone ciasto cukrem pudrem lub udekorować polewą czekoladową. 39
Lithuanian Gingerbread (Honey Cake) Ingredients: 1.5 cup of wheat flour 1.5 cup of rye flour 15 dag of butter 1 cup of sugar 1 cup of buttermilk 25 dag honey 3 eggs 1 teaspoon of baking soda 2 tablespoons of gingerbread spices 15 dag of nuts, almonds and raisins Preparation: Put raisins to boiling water. Cut walnuts into small pieces. Leave almonds in hot water and then peel them and chop them. Mix raisins, walnuts and almonds with a tablespoon of flour. Beat eggs with sugar. Melt honey with butter and cool it. Add beaten eggs, raisins, almonds, nuts and spices. Pour buttermilk and add flour with soda. Put the dough into a greased baking tin. Bake about 60 minutes in the temperature of 180 0 C. Sprinkle icing sugar over the cooled cake or decorate it with chocolate glaze. 40
Marchewkowe racuszki Składniki: 1 kg marchwi 5 dag mąki 1 jajo 10 dag smalcu szczypta proszku do pieczenia sól Sposób przygotowania: Obrać marchew i zetrzeć na tarce o drobnych otworach. Wbić jajo, dodać mąkę, szczyptę proszku i sól. Zagnieść ciasto. Formować okrągłe lub owalne placuszki i smażyć na smalcu do zrumienienia. Podawać ze śmietaną, cukrem lub dżemem. 41
Carrot pancakes Ingredients: 1kg of carrot 5 dag of flour 1 egg 10 dag of lard a pinch of baking powder salt Preparation: Peel carrot and grate it into pulp. Add an egg, flour baking powder and salt. Knead the dough. Form round or oval pancakes and fry them in lard until golden brown. Serve with cream, sugar or jam. 42
Litewska zupa rybna Składniki: 1 kg małych ryb (płoć, karaś, okoń) pęczek włoszczyzny 1 obrana cebula 1 żółtko 1 duży korzeń chrzanu 1 duży obrany ziemniak 1 łyżka masła 1 szklanka śmietany sól, pieprz, listek laurowy, zioła bazylii, cukier 4-5 kromek ciemnego litewskiego chleba 2 łyżki suszonego kopru 1 plasterek cytryny Sposób przygotowania: Włożyć włoszczyznę, cebulę, chrzan, ziemniaka, bazylię i listek laurowy do 1 litra wody i zagotować. Oczyścić ryby i natrzeć je solą. Włożyć je do gotującego się wywaru i dodać cytrynę. Zostawić garnek na 40 minut na małym ogniu. Przecedzić zupę i usunąć ości. Wszystko zmiksować. Wymieszać żółtko ze śmietaną. Zagotować zupę i zmniejszyć ogień. Powoli wlewać śmietanę stale mieszając. Nie wolno zagotować zupy. Doprawić zupę solą, pieprzem i cukrem. Pokroić chleb na małe kawałki i usmażyć je na maśle. Grzanki podawać do zupy. 43
Lithuanian Fish Soup Ingredients: 1 kg of small fish (roach, crucian carp, perch) a bunch of soup vegetables 1 peeled onion 1 yolk 1 big piece of horseradish 1 big peeled potato 1 tablespoon of butter 1 cup of cream salt, pepper, laurel leaf, dry basil, sugar 1 slice of lemon 2 tablespoons of dried dill 4-5 slices of dark Lithuanian bread Preparation: Put soup vegetables, onion, horseradish, potato, basil, and a laurel leaf into 1 litre of water and boil it. Gut and clean fish and then rub it with salt. Put it into the boiling brew and add lemon. Leave the pot 40 minutes over low flame. Drain the soup and remove fish bones. Mix everything with a blender. Stir yolk in cream. Boil the soup and turn down the flame. Slowly pour cream and stir continuously. Do not boil the soup again. Season the soup with salt, pepper, and sugar. Cut bread into small pieces and fry them in butter. Serve croutons with the soup. Prepared by Małgorzata Białas 44
Budyń litewski Składniki: 5 dag grzybów suszonych 25 dag kaszy manny 5 dag tłuszczu duża cebula ½ łyżki tartej bułki 5 jaj sól i pieprz do smaku Sposób przygotowania: Grzyby ugotować i drobno posiekać. Na wywarze grzybowym ugotować kaszę. Do pokrojonej i przesmażanej na tłuszczu cebuli dodać grzyby, zmieszać z przestudzoną kaszą manną, wbić 3 żółtka, przyprawić, dodać trochę tartej bułki. Pianę z trzech białek ubić, ostrożnie wymieszać z masą. Dodać ugotowane na twardo i posiekane 2 jaja. Formę budyniową lub filiżanki wysmarować pozostałym tłuszczem, wysypać tartą bułką, włożyć do nich masę i ugotować na parze. Podawać z sosem śmietanowym lub cebulowym. 45
Lithuanian pudding Ingredients: 5 dag of dried mushrooms 25 dag of semolina 5 dag of fat 1 large onion 1,5 tablespoon of breadcrumbs 5 eggs salt and pepper to taste Preparation: Cook and finely chop mushrooms. Use the mushroom decoction to cook semolina. Slice and fry onion, add the mushrooms and blend with the chilled semolina. Mix 3 eggs in the mixture, spice and add some breadcrumbs. Whisk 3 eggs and slowly mix with the mixture. Add two hard-boiled and diced eggs. Grease the pudding mould or cups with the remaining fat, powder with breadcrumbs, fill with the mixture and steam. Serve with cream or onion sauce. 46
Ziemniaki w mundurkach nadziewane sałatką śledziową Składniki: 10 ziemniaków ugotowanych w mundurkach 4 filety ze śledzia 2 gotowane marchewki, starte na grubej tarce 3 łyżki oleju roślinnego 1 drobno posiekana cebula 1 kwaśne jabłko, obrane i starte na grubej tarce 1 filiżanka kwaśnej śmietany 1 łyżka kminku sól i pieprz do smaku Sposób przygotowania: Usmaż filety śledziowe na gorącym oleju i drobno pokrój. Wymieszaj z 2 ugotowanymi, startymi na grubej tarce ziemniakami, marchwią, jabłkami i cebulą. Przypraw do smaku solą i pieprzem i dobrze wymieszaj. Wydrąż środki 8 pozostałych ziemniaków i wypełnij ziemniaczanośledziową pastą. Polej po wierzchu kwaśną śmietaną i posyp kminkiem. Podawaj jako lekką przekąskę. 47
Herring potatoes Ingredients: 10 potatoes, cooked in their skins 4 herring fillets 2 cooked carrots, coarsely grated 3 tablespoons of vegetable oil 1 onion, finely chopped 1 sour apple, peeled and coarsely grated 1 cup of sour cream 1 tablespoon of caraway seed salt and pepper to taste Preparation: Fry herring fillets in hot oil. Cut fried fillets into very small pieces and mix with 2 coarsely grated, cooked potatoes, carrots, apples and onion. Season with salt and pepper and mix well. Scoop out centers of 8 remaining cooked potatoes and fill with herring-potato mixture. Pour sour cream over tops of filled potatoes and sprinkle with caraway seed. Serve as a snack or light lunch. Prepared by Monika Szar 48