Załącznik nr 2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ W WĄWELNIE I. Podstawa prawna Program Profilaktyki w Szkole Podstawowej w Wąwelnie kieruje się celami i zasadami zawartymi w Statucie Szkoły i został opracowany w oparciu o następujące akty prawne: Rozporządzenia MENiS z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniające rozporządzenia w sprawie statutów szkół publicznych (Dz.U.nr 10, poz.96) Rozporządzenia MENiS z dnia 15 stycznia 2001r.w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U.nr 13 z dnia 23 lutego 2001r., poz.110) Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, rozdział 1, art. 2,1 Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu alkoholizmowi i narkomanii Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U.nr 113, poz.732) Rozporządzenia MENiS z dnia 31 stycznia 2002r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz.U.nr 24 z 2002r., poz.198) II. ZAŁOŻENIA PROGRAMU Założenia programu są zgodne z: Wychowanie LEPIEJ ZAPOBIEGAĆ NIŻ LECZYĆ Programem Wychowawczym Szkoły Szkolnym Zestawem Programów Nauczania Statutem Szkoły jest to proces wspomagania dziecka w rozwoju, ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w czterech obszarach: SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI str. 1
fizycznym psychicznym społecznym duchowym Profilaktyka jest to proces wspomagania człowieka, w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczanie i likwidowanie czynników które blokują i zaburzają zdrowy styl życia. Tworzenie Szkolnego Programu Profilaktyki zostało poprzedzone diagnozą potrzeb uczniów, nauczycieli i rodziców. U podłoża rozmaitych zaburzeń leży zestaw podstawowych czynników ryzyka. Takimi czynnikami mogą być: Warunki rodzinne przynależność do niższej klasy społecznej konflikty rodzinne choroba psychiczna w rodzinie słaba więź z rodzicami dezorganizacja rodzinna zaburzenia w komunikowaniu się Problemy emocjonalne maltretowanie w dzieciństwie apatia lub otępienie emocjonalne niedojrzałość emocjonalna stresujące zdarzenia życiowe niska samoocena brak kontroli emocji Problemy szkolne niepowodzenia w nauce demoralizacja szkolna Problemy interpersonalne odrzucenie przez rówieśników alienacja i izolacja Kontekst ekonomiczny zdezintegrowane środowisko sąsiedzkie bezrobocie skrajna nędza migracja rodzin SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI str. 2
Upośledzenie fizyczne komplikacje okołoporodowe uszkodzenie narządów zmysłów upośledzenie organiczne zaburzenie równowagi neurochemicznej Opóźnienie rozwoju inteligencja poniżej normy deficyt uwagi trudności w czytaniu brak odpowiednich nawyków i umiejętności związanych z pracą III. CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU wspomaganie prawidłowego rozwoju oraz kształtowanie osobowości dziecka i jego hierarchii wartości przygotowanie do wzięcia odpowiedzialności za swoje postępowanie promocja zdrowego stylu życia, kształtowanie wzorców spędzania wolnego czasu wzmacnianie poczucia własnej wartości kształcenie umiejętności współpracy z grupą ćwiczenie asertywności kształcenie umiejętności panowania nad emocjami, umiejętność ich rozpoznawania i radzenia sobie z nimi zapoznanie dzieci z zasadami bezpieczeństwa w codziennym funkcjonowaniu podniesienie wrażliwości uczniów na problem palenia papierosów, alkoholizmu, narkotyków i ich zapobieganie stworzenie uczniom możliwości przynależności do pozytywnych grup rówieśniczych, kół zainteresowań, zespołów sportowych, muzycznych, itp. wspomaganie rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych przygotowanie dzieci do właściwego korzystania z Internetu i środków masowego przekazu Do realizacji treści zawartych w programie należy wykorzystywać każdą sprzyjającą sytuację dydaktyczno-wychowawczą Czas realizacji programu Program obowiązuje od roku 2008/2009. Będzie realizowany w ramach godzin wychowawczych, na zajęciach wychowania do życia w rodzinie, spotkaniach z różnymi specjalistami, podczas realizacji programów nauczania z poszczególnych przedmiotów szkolnych oraz poprzez udział w programie społecznym Szkoła bez przemocy. Realizatorzy i adresaci programu SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI str. 3
Realizatorami programu będą nauczyciele, rodzice, samorząd uczniowski. Koordynatorem programu będzie dyrektor szkoły wraz z opiekunem Samorządu Uczniowskiego. Program adresowany jest do uczniów klas 0 VI naszej szkoły. IV. OKREŚLENIE SPOSOBÓW DZIAŁANIA diagnozowanie problemów: stała obserwacja dzieci oraz ich rodzin, omawianie, gdy zajdzie potrzeba konsultacji ze specjalistą (psycholog, logopeda, specjalista od uzależnień), sprawdzanie efektów podjętych działań wizyty w domach rodzinnych uczniów poznawanie warunków życia, nawiązywanie bliższego kontaktu z rodzinami rejestrowanie negatywnych i aspołecznych zachowań, konsekwentne reagowanie na nie; systematyczne rozmowy, podejmowanie interwencji z włączeniem rodziców, uczenie wrażliwości społecznej współpraca z rodzicami poprzez diagnozowanie uczniów, poznawanie ich mocnych i słabych stron podejmowanie działań wychowawczych, wzmacnianie więzi rodzinnych i proszkolnych (wyjazdy, imprezy, wycieczki, biwaki i ogniska integracyjne) prowadzenie zajęć profilaktycznych związanych z określonymi problemami (np. Spójrz inaczej ) prowadzenie grupy socjoterapeutycznej (w miarę przyznanych środków z Urzędu Gminy) edukacja ekologiczna zaprzyjaźnianie dzieci z przyrodą, poznawanie bezpośredniego otoczenia i dbanie o jego czystość kontakt ze sztuką, również własne działania twórcze między innymi przedstawienia i zajęcia umuzykalniające organizowanie festynów rodzinnych, konkursów, meczów i rozgrywek sportowych z udziałem nauczycieli, uczniów i rodziców możliwość otrzymania w szkole obiadu poprzez współpracę z GOPS współpraca ze specjalistycznymi placówkami realizacja ścieżki prozdrowotnej kampania reklamowa na terenie szkoły (plakaty, gazetki itp.) zajęcia pozalekcyjne wolontariat uczniów w różnych akcjach Działalność profilaktyczna szkoły pozostaje w ścisłym związku z działalnością profilaktyczną w środowisku lokalnym. Szkoła współpracuje z następującymi instytucjami: Placówki kulturalno-oświatowe (Świetlica Wiejska, Biblioteka Publiczna) SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI str. 4
Placówki oświatowo opiekuńcze (Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie) Stowarzyszenia i organizacje (Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Wsi Wąwelno Tilia, Parafialny Zespół CARITAS, Koło Gospodyń Wiejskich, OSP) Wymiar sprawiedliwości (sąd, policja) V. OCZEKIWANE EFEKTY DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Uczeń: ma prawidłowe relacje z innymi ludźmi potrafi współpracować w grupie ma szacunek wobec drugiego człowieka jest życzliwy dla innych, wyrozumiały ma poczucie bezpieczeństwa posiada zdolność do rozpoznawania uczuć i umie je wyrażać zdobył umiejętność radzenia sobie ze stresem posiada wiedzę o sobie samym poszerza swoje zainteresowania wie jak prawidłowo odżywiać się wie jak dbać o higienę swojego ciała zna zachowania agresywne i wie jak radzić sobie w sytuacjach trudnych VI. EWALUACJA PROGRAMU przeprowadzenie ankiety wśród uczniów na koniec klasy III i VI rozmowy z uczniami, nauczycielami, rodzicami odnośnie efektów pracy profilaktycznej SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI str. 5