Spis treści: 1) BARSZCZ Z USZKAMI. str. 3 2) CHLEB WIEJSKI... str. 6 3) KAPUSTA Z GROCHEM I GRZYBAMI... str. 7 4) KASZA GRYCZANA Z SOSEM GRZYBOWYM. str. 8 5) KLUSKI Z MAKIEM.. str. 9 6) KOMPOT Z SUSZU str. 10 7) KROKIETY str. 11 8) PIEROGI Z KAPUSTĄ I GRZYBAMI str. 12 9) RACUCHY. str. 13 10) RYBA PO GRECKU str. 14 11) STRUCLA MAKOWA. str. 15 12) ŚLEDZIE Z JABŁKAMI str. 16-2 -
BARSZCZ Z USZKAMI Kwas burakowy: 3 duŝe buraki ćwikłowe, ok. 2 litra wody, 2 liście laurowe, 2 ząbki czosnku, kilka ziarenek ziela angielskiego, duŝy słoik albo kamienny garnek. 1. Buraki umyć, obrać, pokroić w plastry. Wrzucić do słoika. Dodać czosnek, liście laurowe, ziele angielskie. Zalać przegotowaną letnią wodą. Przykryć ściereczką, umocować gumką aptekarską, odstawić w ciepłe miejsce (np. przy kaloryferze). 2. Nie naleŝę do osób przesadnie cierpliwych więc zalałam buraki gorącą wodą. Spanikowałam, bo do świąt został raptem tydzień, wiec skorzystałam z rady Margot: 1 łyŝkę zakwasu, rozprowadziłam w zimnej przegotowanej wodzie (1/2 szklanki), odszczekałam trochę, aŝ na dnie szklanki wytworzył się osad, a woda stała się w miarę klarowna i te wodę dodałam do kwasu. 3. Po kilku dniach nasze buraki powinny zrobić się lekko kwaśne, wtedy naleŝy przenieść je w chłodne miejsce. 4. Kiszenie buraków trwa około tygodnia. Po tym czasie, zebrać z wierzchu pianę, a kwas przelać do butelek. 5. Kwas burakowy moŝe stać w lodówce długie miesiące. - 3 -
Uszka: Farsz: 40 g suszonych grzybów, 1 cebula, sól, pieprz. 1. Grzyby przepłukać, zalać gorącą wodą, zostawić na noc, następnie dnia ugotować do miękkości. 2. Wodę z gotowania grzybów przefiltrować, zachować (wykorzystamy go przy sporządzaniu barszczu). 3. Cebule drobno posiekać, podsmaŝyć na maśle. 4. Grzyby równieŝ drobno posiekać, wymieszać z cebulą, przyprawić solą i pieprzem. Ciasto: 2,5 szklanki mąki pszennej typ 450, 1 szklanka gorącej wody, 1 łyŝka oleju, 1 płaska łyŝeczka soli, 1. Do miski przesiać mąkę, dodać sól, zalać gorącą wodą i wyrobić przy pomocy robota. Ciasto powinno być jednolite i miękkie. Dodać olej, wyrabiać do połączenia składników. Odstawić. 2. Gdy ciasto juŝ trochę odpoczęło, wałkować cienko, wycinać kwadraty, nakładać farsz i lepić trójkątne pieroŝki, a następnie połączyć 2 rogi trójkąta, w ten sposób otrzymamy kształt uszka. 3. Gotować we wrzątku. 4. MoŜna teŝ zamrozić, najlepiej surowe uszka ułoŝyć na obsypanej mąką desce, wstawić do zamraŝarki na +/- godzinę po tym czasie moŝna przełoŝyć do woreczka ( mamy pewność, Ŝe nam nie skleją). - 4 -
Barszcz: 2-3 burki ćwikłowe, włoszczyzna ( kawałek selera, korzeń pietruszki, marchewka, por, cebula), wywar z grzybów suszonych, ½ l kwasu burakowego, 1 liść laurowy, sól, pieprz, cukier/miód o subtelnym smaku, 1 ząbek czosnku. 1. Warzywa obrać, pokroić na drobne kawałki i wraz z liściem laurowym przesmaŝyć na nie wielkiej ilość oliwy. Zalać 1½-2 l wody. Ugotować wywar Przecedzić. 2. Dodać wywar z grzybów oraz kwas burakowy (do smaku). 3. Doprawić solą, pieprzem, cukrem/miodem, ewentualnie czosnkiem. 4. Mocno podgrzać, ale uwaŝać Ŝeby nie zagotować. 5. Barszcz powinien być lekko kwaskowy w smaku. - 5 -
CHLEB WIEJSKI Składniki: 4kg grubo mielonej mąki 2 litry wody 4 dag soli Rozczyn: 25 dag mąki Ŝytniej razowej, 50 dag ciasta chlebowego z poprzedniego pieczenia 1.5 dag droŝdŝy pół szklanki wody 1/4 szkl. zsiadłego mleka, Sposób przyrządzenia: Do pieczenia chleba wiejskiego trzeba przygotować rozczyn: wszystkie składniki wymieszać na gęstą papkę dodać namoczony w ciepłej wodzie chleb z poprzedniego wypieku i pozostawić w cieple na jedną dobę. Trzecią część mąki przeznaczonej na wypiek rozmieszać z ciepłą wodą i dodać wyrośnięty rozczyn. Wymieszać powierzchnię posypać mąką dzieŝę nakryć i pozostawić w ciepłym miejscu aby całość urosła. Powiększy ona objętość dwu lub trzykrotnie w ciągu 12-14 h. Po upływie tego czasu dzieŝę odkryć a zawartość energicznie roztrzepać łyŝką. Dodać resztę mąki osolić i zarobić ciasto. Wyrabiać starannie licząc około 10 min na 1kg po czym nakryć i pozostawić do wyrośnięcia. Piec oczyścić wytrzeć mokrą szmatką. Sprawdzić temperaturę zasypać dno mąką. JeŜeli mąka zarumieni się powoli ciepłota jest odpowiednia. Z wyrośniętego ciasta formować jednakowej wielkości bochenki które układa się na łopacie wysłanej liśćmi kapusty, dębu lub tataraku i wstawia do pieca. Taki chleb piecze się 2-2.5 h. Wypieczone bochenki trzeba zwilŝyć gorącą wodą i nakryć suchymi ściereczkami. Chleb powinien stygnąć w ciepłym pomieszczeniu dopiero później moŝna wynieść go do zimnego. Bochenków nie wolno układać jeden na drugim gdyŝ odstanie skóra. - 6 -
KAPUSTA Z GROCHEM I GRZYBAMI Składniki: 1kg kiszonej kapusty 10 dag grzybów 1kg grochu 3 ziemniaki Wykonanie: Kapustę ugotować z grzybami. Groch ugotować na osolonej wodzie. Gdy będzie miękkawy dodać 3 pokrojone w kostkę ziemniaki. Ugotować i utrzeć tłuczkiem. Dodać do gotowanej kapusty. Wymieszać. - 7 -
KASZA GRYCZANA Z SOSEM GRZYBOWYM Składniki: 2 szklanki kaszy gryczanej 4 szklanki wody Sposób przyrządzenia: Zagotować wodę z łyŝką masła i łyŝeczką soli dodać kaszę i mieszając gotować aŝ wchłonie całą wodę. Następnie szczelnie okryć garnek i odstawić w ciepłe miejsce, by kasza doszła. Sos grzybowy: 30 dag suszonych grzybów 1 mała cebula 1 łyŝkę mąki 1 łyŝkę masła 1 szklankę śmietany sól, pieprz Grzyby dokładnie umyć ugotować w małej ilości wody. Z masła i mąki zrobić zasmaŝkę, zalać wywarem z grzybów dodać drobno posiekane grzybki z cebulą, śmietanę doprawić solą i pieprzem gotować jeszcze przez chwilę. - 8 -
KLUSKI Z MAKIEM Ciasto: 30 dag mąki, jajko, szczypta soli. Masa: szklanka maku, 3 łyŝki miodu, 2 łyŝki rodzynek, po łyŝce posiekanych orzechów włoskich i smaŝonej skórki z pomarańczy. Sposób przygotowania: Mak wypłukać, przelać wrzątkiem dokładnie osączyć, po czym 3 razy zemleć. W rondlu stopić miód, dodać mak i bakalie, chwilę smaŝyć, mieszając. Z podanych składników i odrobiny wody zagnieść ciasto na kluski, rozwałkować je, oprószyć mąką rozetrzeć i pozostawić, by trochę przeschło. Następnie pokroić na niewielkie kwadraciki, ugotować w osolonym wrzątku, osaczyć i wymieszać z masą makową. - 9 -
KOMPOT Z SUSZU Składniki: 5 dag suszonych śliwek, 5 dag suszonych jabłek, 3 dag suszonych gruszek, 20 dag cukru, cynamon, goździki. Przygotowanie: 1. Owoce namoczyć na noc w sporym naczyniu. 2. Nastawić 3 litrowy garnek z wodą na ogień. Wypłukać namoczone owoce i włoŝyć je do garnka. Dorzucić kilka goździków. 3. Gotować ponad godzinę. Dodać cukier. - 10 -
KROKIETY Ciasto: 2 szklanki mąki, 1 szklanka mleka, 2 szklanki wody, 2-3 jajka, 1 łyŝeczkę soli, 2 łyŝeczki mąki ziemniaczanej. Z przygotowanego ciasta smaŝymy naleśniki na blady kolor. Do ciasta moŝna dodać 2 płaskie łyŝeczki suszonej natki pietruszki, nie zmienia ona zbytnio smaku ciasta, ale zmienia wygląd usmaŝonego naleśnika, który wygląda ciekawiej. Farsz: 35 dag pieczarek, 45 dag kwaszonej kapusty, 1 duŝa cebula, 3 łyŝki ketchupu, 2 łyŝki masła, sól pieprz do smaku. Panierka: - 2 jajka i bułka tarta. Jak przyrządzić: Przygotowanie farszu: Obraną cebulę kroimy w drobną kostkę i podsmaŝamy na patelni z dwiema łyŝkami masła, kiedy się zeszkli wrzucamy ją do garnka i dodajemy obgotowaną i pokrojoną kapustę oraz pieczarki pokrojone w kostkę i 3 łyŝki ketchupu. Wszystko dusimy pod przykryciem ok. 15 minut, następnie ściągamy przykrywkę i trzymając wszystko na małym ogniu przez jakieś 15minut, stale mieszając, pozwalamy odparować nagromadzona wodę. Farsz odstawiamy aby ostygł. Na naleśniki nakładamy farsz i zwijamy. Tak przygotowane krokiety obtaczamy w jajku, bułce tartej i smaŝymy na złoty kolor. - 11 -
PIEROGI Z KAPUSTĄ I GRZYBAMI Ciasto: 2 pełne szklanki mąki. około 3/4 szklanki wody, 1 jajko, sól. Mąkę wysypać na stolnicę, formując kopczyk. Zrobić w nim wgłębienie, wbić jajko i wlać pół szklanki ciepłej wody ze szczyptą soli. Wyrobić na jednolite ciasto. Rozwałkować niezbyt cienko, wycinać szklanką koła. Nadzienie: 1kg kiszonej kapusty, 60 dag pieczarek, 4-5 łyŝek masła, 2 cebule, sól, pieprz. Grzyby pokroić w kostkę, kapustę przepłukać i dobrze odcisnąć. Cebulę obrać, pokroić w kostkę i zeszklić na tłuszczu. Dodać grzyby i kapustę i dusić na niewielkim ogniu, często mieszając. Na kaŝdy kawałek ciasta nakładać nadzienie i dobrze zakleić. Gotować w osolonej wodzie około 4 min od chwili wypłynięcia. Dobrze odcedzić i podawać polane stopionym masłem. - 12 -
RACUCHY Składniki: 80 dag kwaśnego mleka, 3 szklanki mąki, 1 łyŝka sody, 1 cukier waniliowy Sposób przygotowania: Do kwaśnego mleka dodać sodę, cukier waniliowy i około 3 szklanki mąki aby było średnio gęste. Odstawić na 30 minut w ciepłe miejsce. Następnie na rozgrzaną patelnie nalewać łyŝką małe porcie. SmaŜyć do złocistego koloru, na oleju. - 13 -
RYBA PO GRECKU Ugotowane warzywa (marchew, pietruszkę, seler) zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Na oleju najpierw podsmaŝyć cebulę pokrojoną w kostkę, na to wyłoŝyć wszystkie warzywa, dodać trochę musztardy, koncentratu, kostkę rosołową, pieprz, troszkę kwasku cytrynowego, ziele angielskie, liść laurowy, doprawić do smaku i chwilę poddusić. MoŜna podawać na ciepło i zimno. Rybę obtoczoną w mące i jajku smaŝyć na oleju. UsmaŜoną wyłoŝyć na półmisek a na środek wyłoŝyć warzywa. - 14 -
STRUCLA MAKOWA Ciasto: 0,5 kg mąki 12,5 dag kostki masła 0,75 szklanki cukru 5 dag droŝdŝy 3 Ŝółtka 1 szklanka mleka Szczypta soli Cukier wanilinowy Masło do posmarowania formy Masa makowa: 25 dag maku 0,5 szklanki cukru 1 łyŝka bułki tartej 2 Ŝółtka 2 łyŝki rodzynek 1 łyŝka posiekanej, smaŝonej w cukrze skórki pomarańczowej Mak namoczyć poprzedniego dnia (powinien dać się rozcierać w palcach), odcedzić, zemleć 2 razy w maszynce z załoŝonym sitkiem do maku. Do zmielonego maku dodać cukier, Ŝółtka, skórkę pomarańczową, rodzynki i jeśli potrzeba bułkę tartą. Przygotować ciasto droŝdŝowe. Wyrośnięte podzielić na 2 części i rozwałkować na prostokąty 25 na 30cm. Powierzchnię ciasta posmarować białkiem, a następnie nadzieniem; ciasto zwinąć. WłoŜyć do wyłoŝonych papierem do pieczenia lub wysmarowanym masłem foremek prostokątnych, pozwolić trochę wyrosnąć, pozakłuwać na wierzchu i wstawić do piekarnika nagrzanego do 200 stopni na ok.5 minut. - 15 -
ŚLEDZIE Z JABŁKAMI Składniki: 6 filetów śledzi w oleju 2 cebule 2 łyŝki cukru 2 duŝe ząbki czosnku 1 jabłko łyŝka octu łyŝka oleju 3 duŝe łyŝki śmietany sól Przygotowanie: Śledzie pokroić na kawałki i pokropić octem. Cebule posiekać w plasterki i wymieszać z cukrem. Obrane jabłko zetrzeć na tarce, czosnek rozetrzeć i niewielką ilością soli. Wymieszać śledzie z cebulą, jabłkiem czosnkiem i łyŝką oleju. UłoŜyć w salaterce i polać śmietaną. Odstawić na 2-3 godziny w chłodne miejsce. - 16 -