SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY Szkły Pdstawwej im. Józefa Słtykiewicza w Węgiersku na lata 2013-2018 Węgiersk 2013 1
SPIS TREŚCI: I. Wstęp. II. III. IV. Pdstawa prawna Szklneg Prgramu Wychwawczeg. Cele prgramu. Mdel abslwenta. V. Załżenia prgramu i frmy realizacji VI. VII. VIII. IX. Frmy ddziaływań wychwawczych: Metdy pracy wychwawczej. Zadania wychwawcze. Urczystści i imprezy szklne. X. Ewaluacja. 2
1. WSTĘP,,Nie ten jest mądry, kt duż wie, lecz ten, kt złe d dbreg rzeznać umie ( M. Rej) Prgram wychwawczy zakłada pdmitwe traktwanie ucznia, pszanwanie gdnści sbistej, stwarzanie sytuacji wyzwalającej aktywnść młdzieży. Zstał pracwany w parciu diagnzę sytuacji wychwawczej w szkle raz wyniki ewaluacji wewnętrznej w rku szklnym 2012/13. Z przeprwadznych badań wynika, że w szkle występują niewłaściwe pstawy, takie jak: Używanie wulgaryzmów, nie zawsze wykazywanie szacunku d języka jczysteg. Niektórzy uczniwie chcieliby, aby więcej czasu pświęcać na rzmwy i rzwiązywanie prblemów uczniów. Nie wszyscy uczniwie wiedzą, że za złe zachwanie będą ukarani. Nieaktualna pdstawa prawna w bwiązujących prgramie SPW, SPP. Niektórzy uczniwie nie zawsze pamiętają dświętnym strju szklnym raz słab znają histrię szkły, Plski, małe zaintereswanie histrią,, małej i dużej Ojczyzny. Przeprwadzne ankiety wykazały, że uczniwie nie zawsze ptrafią krzystać z różnych źródeł wiedzy. Wykazują dść małe zaintereswanie histrią i tradycjami reginu. Sytuacja materialna wielu czasami jest trudna. Obserwuje się małą aktywnść spłeczną wśród mieszkańców. Pdmitem działań wychwawczych w stsunku d swich dzieci są rdzice. Nauczyciele w swjej pracy wychwawczej uzupełniają w tym zakresie bwiązki rdziców, wspmagają ich raz współdziałają z nimi. Jednym z najważniejszych zadań wychwawczych jest wspmaganie wszechstrnneg rzwju wychwanków. Prgram wychwawczy stanwi wytyczne d pracy wychwawczej dla dyrektra szkły, wychwawców klas, nauczycieli przedmitów, samrządu uczniwskieg, pracwników niepedaggicznych raz rganizacji i instytucji wspmagających pracę szkły. Realizacja załżeń prgramwych wpłynie na spójnść i wielkierunkwść ddziaływań wychwawczych skierwanych d uczniów szkły. 3
II. PODSTAWA PRAWNA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Knwencja chrnie praw człwieka i pdstawwych wlnści (Dz.U. z 1993r. Nr 61 pz. 284 ze zm.), Knwencja Prawach Dziecka przyjęta przez Zgrmadzenie Ogólne Nardów Zjedncznych (Dz.U. z 1991r. Nr 120 pz. 526.), art. 48, 53, 70 Knstytucji Rzeczypsplitej Plskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (t.j. Dz.U. z 1997 r. Nr 78 pz. 483 ze zm.), art. 1, 5, 33, 34a, 40, 54 Ustawy z dnia 7 września 1991 r. systemie światy (Dz.U. z 2004r. Nr 256 pz. 2572 ze zm.), art. 6 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006r. Nr 97 pz. 674 ze zm.), Rzprządzenie MEN z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramwych statutów publiczneg przedszkla raz publicznych szkół (Dz.U. z 2002r. Nr 61 pz. 624), Rzprządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie pdstawy prgramwej wychwania przedszklneg raz kształcenia gólneg w pszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009 r. Nr 4 pz. 17), Statut szkły. III. CELE PROGRAMU - wynikające z pdstawy prgramwej, wynikające ze statutu szkły, wynikające z ptrzeb śrdwiska lkalneg. realizacja wartści wychwawczych: szacunek dla języka jczysteg, kultury i tradycji nardwej, tlerancja wbec różnych pglądów, kultur, pstaw i przeknań, uczciwść, szczerść, prawdmównść, rzetelnść i dpwiedzialnść, pznawanie i dsknalenie własnej sbwści, umiejętnść współżycia w rdzinie i spłecznści, pmc ptrzebującym, zdrwy styl życia, pstawa preklgiczna; realizacja prirytetów szkły: działania wychwawcze sprzyjające efektywnej nauce, wspmaganie harmnijneg rzwju ucznia w sferze emcjnalnej, spłecznej i twórczej, 4
integracja ze śrdwiskiem lkalnym i prmwanie swjej działalnści w tym śrdwisku; zapewnienie bezpieczeństwa w trakcie zajęć lekcyjnych i pzalekcyjnych realizacja głównych celów wychwawczych: zapewnienie ptymalnych warunków d wszechstrnneg rzwju sbwści ucznia, kształtwanie pstaw twórczych, stwrzenie warunków d efektywnej współpracy z dmem rdzinnym ucznia raz integracji ze śrdwiskiem lkalnym, dstarczanie wzrców sbwściwych stanwiących mdel d naśladwania i kształtwania pczucia własnej wartści, budwanie pczucia tżsamści reginalnej, nardwej jak pdstaw kształtwania pstaw patrityzmu, kształtwanie umiejętnści kmunikwania w grupie. IV. MODEL ABSOLWENTA - WARTOŚCI WYCHOWAWCZE Uczeń w czasie pbytu w szkle i p zakńczeniu nauki reprezentuje następujące pstawy: jest uczciwy nie kłamie, nie szukuje, w czasie sprawdzianów i dpwiedzi ustnych nie krzysta ze ściąg i pdpwiedzi innych uczniów, sam również nie pdpwiada i nie pmaga innym ucznim szukiwać w czasie sprawdzianu; samdzielnie wyknuje prace dmwe, jest wiarygdny i dpwiedzialny zawsze pstępuje zgdnie z głsznymi zasadami, mżna pwierzyć mu ważne zadania d wyknania, dtrzymuje zbwiązań i bietnic, wartściuje zachwania złe i dbre, stara się przewidzieć skutki swich działań raz pnsić knsekwencje swich czynów, jest wytrwały, systematycznie wyknuje zadania i bwiązki, realizuje swje plany i marzenia, ma pczucie własnej wartści, reaguje na pniżające zachwania drsłych i rówieśników, szanuje innych ludzi, wie, jak należy kazywać szacunek sbm drsłym raz klegm i kleżankm, jest ciekawy świata, zna najbliższe śrdwisk, pznaje złżnść świata, analizuje istniejące w nim zależnści i związki przyczynw skutkwe, 5
jest kreatywny, przedsiębirczy, ptrafi w spsób twórczy rzwiązywać prblemy, realizuje swje pmysły, wyznacza sbie cele i dąży d ich zrealizwania, umiejętnie pdejmuje ryzyk, radzi sbie w sytuacjach trudnych, ptrafi pdejmwać szybkie decyzje, reprezentuje kulturę sbistą: przestrzega zasad bezpieczneg i kulturalneg zachwania się w szkle, kazuje szacunek i życzliwść wbec rówieśników i sób drsłych, dba kulturę języka, nie stsuje wulgaryzmów, dba wygląd; ma świadmść swjej przynależnści nardwej, zna specyfikę swjej małej jczyzny, pzytywnie patrzy na taczający g świat, siebie i innych ludzi, dba swje zdrwie psychiczne i fizyczne, przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny, jest twarty na eurpejskie i światwe wartści kultury, jest tlerancyjny: akceptuje dmiennść innych ludzi, nie wyśmiewa i nie prześladuje innych ludzi ze względu na ich nardwść, religię, przeknania plityczne, przeciwstawia się dyskryminacji, staje w brnie prześladwanych czy wyśmiewanych; angażuje się w działania na rzecz lkalneg śrdwiska, reprezentuje pstawę partą na zasadach miłści d jczyzny, jednści i slidarnści z własnym nardem, pczuciem więzi spłecznej i wspólnty kulturwej z innymi człnkami nardu. V. ZAŁOŻENIA PROGRAMU I FORMY REALIZACJI: Wszyscy nauczyciele wprwadzają d tematyki sweg przedmitu elementy prgramu wychwawczeg szkły. Wszystkie zajęcia szklne uwzględniają załżenia prgramu wychwawczeg. Nauczyciele dstswują przekazywanie wiedzy, kształtwanie umiejętnści i pstaw uczniów d dpwiedniej w tym wieku aktywnści dzieci; umżliwiają pznawanie świata w jeg jednści i złżnści; wspmagają samdzielnść uczenia się; inspirują 6
d wyrażania własnych myśli i przeżyć; rzbudzają ciekawść pznawczą raz mtywację d dalszej edukacji. Frmy ddziaływań wychwawczych: zajęcia edukacyjne, gdziny wychwawcze, zajęcia pzalekcyjne, wycieczki, imprezy i urczystści klaswe, szklne, śrdwiskwe, rganizwanie knkursów przedmitwych i artystycznych. VI. METODY PRACY WYCHOWAWCZEJ: gry i zabawy, dyskusje, dramy, twórczść plastyczna, techniczna i artystyczna, metda prjektów, symulacje, warsztaty, treningi umiejętnści, rzmwy, pgadanki. VII. ZADANIA WYCHOWAWCZE Dyrektr: dba prawidłwe funkcjnwanie szkły, pzim pracy wychwawczej i piekuńczej szkły, krdynuje, rganizuje i nadzruje działania wychwawcze w szkle, stwarza warunki d prawidłwej realizacji praw dziecka raz umżliwia ucznim pdtrzymanie pczucia tżsamści nardwej, etnicznej i religijnej, czuwa nad realizwaniem przez uczniów bwiązku szklneg. 7
Nauczyciele: wspierają swją pstawą i działaniami pedaggicznymi rzwój psychfizyczny uczniów, ich zdlnści i zaintereswania; udzielają pmcy w przezwyciężaniu niepwdzeń szklnych, kształcą i wychwują dzieci zgdnie z zasadami kreślnymi w prgramie wychwawczym, reagują na sygnały zagrżenia niedstswaniem spłecznym dzieci, zapewniają ucznim bezpieczeństw pdczas pbytu w szkle i pza jej terenem, w czasie wycieczek. Wychwawcy klas: pznają uczniów raz ich śrdwisk, a także utrzymują stały kntakt z rdzicami, rganizują sptkania, wspierają i wspmagają rdziców w działaniach wychwawcz-piekuńczych, integrują zespół klaswy, rzwiązują indywidualne i klaswe prblemy pprzez udzielanie ucznim wszechstrnnej pmcy, interesują się pstępami uczniów w nauce, dbają regularne uczęszczanie uczniów d szkły, badają wspólnie z pedaggiem przyczyny puszczania przez nich zajęć szklnych, wdrażają uczniów d samrządnści i demkracji (wybór i działalnść samrządu klasweg, wypełnianie pszczególnych funkcji klaswych), prpagują zasady kulturalneg zachwania, trszczą się zdrwie uczniów, w szczególnści pprzez wdrażanie uczniów d dbałści higienę sbistą raz przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w życiu szklnym i pza szkłą. Rdzice: dbają właściwą frmę spędzania czasu wlneg przez dzieci, współdziałają z nauczycielami w sprawach wychwania i kształcenia dzieci. 8
Pedagg szklny. UWAGA - jeżeli będzie zatrudniny w szkle - uwarunkwane jest d budżetu gminy rzpznaje indywidualne ptrzeby uczniów raz analizuje przyczyny niepwdzeń szklnych, kreśla frmy i spsby udzielania ucznim, w tym ucznim z wybitnymi uzdlnieniami, pmcy psychlgiczn-pedaggicznej, dpwiedni d rzpznanych ptrzeb, rganizuje i prwadzi różne frmy pmcy psychlgiczn-pedaggicznej dla uczniów, rdziców i nauczycieli, pdejmuje działania wychwawcze wynikające z prgramu wychwawczeg szkły, wspiera działania wychwawcze i piekuńcze nauczycieli wynikające z prgramu wychwawczeg szkły, działa na rzecz zrganizwania pieki i pmcy materialnej ucznim znajdującym się w trudnej sytuacji życiwej, dknuje bieżącej analizy sytuacji wychwawczej w szkle raz systematycznie przekazuje infrmacje na ten temat radzie pedaggicznej, kntrluje spełnianie przez uczniów bwiązku szklneg, utrzymuje stałą współpracę z wychwawcami klas. Pracwnicy niepedaggiczni: reagują na przejawy negatywnych zachwań i infrmują tym wychwawcę klasy, wyrażają swja pinię na temat ceny zachwania uczniów, wspmagają nauczycieli w realizwaniu działań wychwawczych. Rada rdziców: reprezentuje gół rdziców raz pdejmuje działania wspierające prces wychwawczy szkły, współdecyduje frmach pmcy dziecim raz ich wypczynku, współuczestniczy w pracwaniu prgramu wychwawczeg szkły. 9
Samrząd uczniwski: inspiruje i rganizuje życie kulturalne i intelektualne na terenie szkły, reprezentuje pstawy i ptrzeby śrdwiska uczniwskieg wbec dyrekcji i grna pedaggiczneg, prpaguje ideę samrządnści raz wychwania w demkracji. Uczniwie Zawsze są przygtwani d lekcji, Zachwują się kulturalnie i z szacunkiem, Nie stsują przemcy fizycznej, psychicznej i słwnej, Swim zachwaniem, zabawami nie stwarzają zagrżenia dla siebie i innych, Szanują sprzęt szklny, swją i cudzą własnść raz zieleń wkół szkły, Wymienine nrmy zachwania bwiązują także w kinie, teatrze i na wycieczkach szklnych, O złym i niebezpiecznym zachwaniu klegów infrmują drsłych, Gdnie reprezentuje szkłę także pza murami swjej szkły, IX. Urczystści i imprezy szklne: rzpczęcie rku szklneg, rcznica wybuchu II wjny światwej ślubwanie klas I, Dzień Edukacji Nardwej, Święt Niepdległści, jasełka i sptkania wigilijne w klasach, zabawa karnawałwa, imieniny Patrna Szkły pwitanie wisny, Dzień Talentów sptkania wielkancne, Święt Szkły rcznica Knstytucji 3 Maja, Dzień Matki, Dzień Dziecka, Dzień Sprtu, zakńczenie rku szklneg 10
inne wynikające z kalendarza na dany rk. X. EWALUACJA spsby zbierania infrmacji: bserwacja zachwania uczniów w czasie zajęć lekcyjnych, przerw międzylekcyjnych, wycieczek, imprez szklnych, ankiety dla uczniów, ankiety dla rdziców, wywiad z dyrektrem szkły, radą rdziców, rzmwy z uczniami raz z rdzicami, analiza dkumentów; kryteria sukcesu: szklny prgram wychwawczy zstał stwrzny przez całą spłecznść szkły, jest akceptwany przez rdziców, pwstał w parciu diagnzę ptrzeb wychwawczych śrdwiska, zawiera ustalne prirytety wychwawcze, wspiera i wypsaża uczniów w przyjęte wartści, zasady, nrmy, sprzyja rzwijaniu samdzielnści i samrealizacji uczniów i pracwników szkły, jest twarty, pdlega mnitrwaniu, prgram wychwawczy jest spójny z zestawem prgramów nauczania raz prgramem prfilaktyki. Załącznikami d prgramu wychwawczeg szkły są: prgramy pracy wychwawców klaswych wraz z tematyką gdzin wychwawczych, plan pracy samrządu uczniwskieg, harmngram imprez i urczystści szklnych, plan wycieczek, system interwencji wychwawczych, pwinnści i treści wychwawcze dla pszczególnych zajęć edukacyjnych/prgramy nauczania zadania wychwawcze bibliteki szklnej i świetlicy szklnej/ crczne plany pracy. 11
Prgram wychwawczy zstał pzytywnie zapiniwany d realizacji Uchwałą RP nr 12/2013 z dnia 12.09.2013r. i przedstawiny Radzie Rdziców. Prgram wychwawczy zstał zatwierdzny przez Radę Rdziców uchwałą nr 1/2013 z dnia 17.09.2013r. 12