Zmiany w podstawie programowej wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej a kompetencje nauczyciela dr Małgorzata Skura & Michał Lisicki Wdrożenie podstawy programowej kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, ze szczególnym uwzględnieniem II i IV etapu edukacyjnego 1
dlaczego reforma? upowszechnienie edukacji na poziomie ponadgimnazjalnym ( matura dla każdego ) i wyższym - obniżenie poziomu możliwości intelektualnych przeciętnego ucznia odmienny jakościowo przebieg procesów rozwojowych (zmieniający się świat, środowisko) dostosowanie do europejskich klasyfikacji kluczowych kompetencji (członkostwo w UE) 2
założenia reformy najważniejsze zmiany, punkty krytyczne obniżony wiek obowiązku szkolnego orientacja na umiejętności i procesy - a nie na szybko zmieniającej się wiedzy nowa organizacja i klasyfikacja kompetencji kluczowych (umiejętność uczenia się, komunikacji, pracy zespołowej, posługiwania się nowoczesnymi technologiami komunikacyjnymi...) kształtowanie wiedzy ogólnej na poziomie gimnazjum pogłębianie wiedzy w zakresie odpowiednim do indywidualnych zainteresowań i predyspozycji na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej 3
Jakie zmiany dla Nauczyciela? 4
Jakie zmiany dla Nauczyciela? 5
Jakie zmiany dla Nauczyciela? inne dziecko (funkcjonujące w innych warunkach a z powodu wieku na innym poziomie rozwoju) zreorganizowane treści (podstawa programowa) uwolnienie programów nauczania spod oceny MEN 6
etapy rozwoju człowieka ETAPY DZIECIŃSTWO DORASTANIE DOROSŁOŚĆ Wiek 0-10/12 lat 10/12 18/20 lat Od 18/20 lat M. Debesse (1952/1983) 1. Wiek dziecinnego pokoju (0-3 lata) 2. Wiek koziołka (3-6/7 lat) 3. Wiek szkolny (6/7-12/13 lat) 4. Wiek niepokojów dojrzewania 5. Wiek młodzieńczego entuzjazmu (16/17-18/20 lat) L.S. Wygotski (1984/2002) 1. Niemowlęctwo (0-1 rok życia) 2. Wczesne dzieciństwo (1-3 lata) 3. Wiek przedszkolny (3-6/7 lat) 4. Wiek szkolny (6/7-12/13 lat) 5. Wiek dojrzewania (12/13-17/18 lat) E.H. Erikson (1950/1997) 1. Wiek niemowlęcy (0-1 rok życia) 2. Dzieciństwo (1-3 lata) 3. Wiek zabawy (3-6 lat) 4. Wiek szkolny (6-12 lat) 5. Adolescencja (12/13-18/20 lat) 6. Wczesna dorosłość (18/20-30/35 lat) 7. Średnia dorosłość (30/35-60/65 lat) 8. Późna dorosłość (od 60/65 lat) D.J. Levinson (1986) 1. Era przed dorosłości (0-17 lat) 2. Okres przejściowy (17-22 lata) 3. Era dorosłości wczesnej (17-45 lat) 4. Era dorosłości średniej (40-65 lat) 5. Era dorosłości późnej (od 60 roku życia) 7
dzieciństwo dorastanie dynamiczny rozwój poznawczy dynamiczny rozwój społeczny/emocjonalny 8
dzieciństwo dynamiczny rozwój poznawczy JEAN PIAGET Jarome BRUNER Abraham MASLOW Lew WYGOTSKI 9
JEAN PIAGET Cztery stadia - okresy rozwojowe sensoryczno motoryczny przedoperacyjny operacji konkretnych operacji formalnych 10
JAROME BRUNER reprezentacje enaktywna ikoniczna symboliczna 11
ABRAHAM MASLOW fizjologiczne bezpieczeństwa przynależności szacunku i uznania samorealizacji estetyczne poznawcze 12
LEW WYGOTSKI Strefa najbliższego rozwoju 13
Czego musi nauczyć się Nauczyciel? wyłączać zbędne ekrany pracować z dzieckiem, które zadaje setki pytań, wierci się, jeszcze jest słabo uspołecznione - współpraca i działanie w grupie jest mu przeważnie obce orientacji na kształtowanie umiejętności (uczenia się, komunikacji, pracy zespołowej, posługiwania się nowoczesnymi technologiami komunikacyjnymi - umiejętności vs wiedza) 14
Uczenie się polega na tworzeniu coraz bardziej ekonomicznych i efektywnych sposobów reprezentowania zdarzeń rozpatrywanych przez pryzmat własnych doświadczeń. Istotą procesu uczenia się jest tworzenie reprezentacji oraz przekładanie prawidłowości z jednego modelu reprezentacji na inny. Im dziecko łatwiej takie przekłady stosuje, tym dysponuje większymi możliwościami intelektualnymi. 15
zmieniony zakres swobody szkoły w konstruowaniu programu oraz metodach i środkach jego realizacji wybór programu oraz metod i środków jego realizacji pisanie planów wspierających rozwój dziecka i programów terapeutyczno - dydaktycznych (nauczanie włączające) 16