Program profilaktyki w ZSP w Orchowie rok szkolny 2015/2016



Podobne dokumenty
Zadania szczegółowe Sposób realizacji klasa Termin realizacji Osoby odpowiedzialne. spotkania z policjantem

PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ W DZIERĄŻNI

ZADANIA NA ROK SZKOLNY 2014/2015

SZKOLNY PLAN PROFILAKTYKI realizowany od września 2013r. do sierpnia 2014r. Zespół Szkół Publicznych w Cząstkowie Mazowieckim

PLAN PRACY W ZAKRESIE SZKOŁY PROMUJĄCEJ ZDROWIE NA ROK SZKOLNY 2015/2016

ROCZNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKOLNO-PRZEDSZKOLNEGO Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W GLINCE NA ROK SZKOLNY 2015/2016

PROGRAM PROFILAKTYKI SAMORZĄDOWEGO ZESPOŁU SZKOLNEGO im. DZIECI ZAMOJSZCZYZNY W BISZCZY

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

PROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W JEŁOWEJ

PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W BRODACH ROK SZKOLNY 2014/2015

Szkolny Program Profilaktyki

ZDROWY STYL ŻYCIA W BEZPIECZNYM ŚRODOWISKU SZKOLNYM I LOKALNYM

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA IM. WŁADYSŁAWA ZAMOYSKIEGO W BRZEGACH

PROGRAM WYCHOWAWCZY PUBLICZNEGO GIMNAZJUM W BUKOWIE NA ROK SZKOLNY 2015/2016

PROGRAM PROFILAKTYKI

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 59 IM. J. H. DĄBROWSKIEGO W POZNANIU

Sposoby realizacji Programu Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 120 z Oddziałami Integracyjnymi Załącznik 1

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 8 W DĄBROWIE GÓRNICZEJ

I. IDENTYFIKACJA PROBLEMU II. DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO

ROCZNY PLAN PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ W WOLI GAŁĘZOWSKIEJ NA ROK 2015/2016. Priorytet 1: Promowanie zdrowego stylu życia

PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM NA LATA

Obszar: Zdrowy styl życia

Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 4. im. Józefa Lompy w Rudzie Śląskiej

Szkolny program profilaktyki

PROGRAM PROFILAKTYKI. SZKOŁY PODSTAWOWEJ Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI nr 53 im. MARII SKŁODOWSKIEJ - CURIE W CZĘSTOCHOWIE. (rok szkolny 2014/2015)

ZESPÓŁ SZKOLNO-PRZEDSZKOLNY W WOLI RĘBKOWSKIEJ (SZKOŁA PODSTAWOWA) PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH. Rok szkolny 2014/2015

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Rok szkolny 2012/2013

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI na rok szkolny 2013/2014 SZKOŁA PODSTAWOWA W ŚWIĄTKACH

WDRAŻANIE DO ŻYCIA W SZKOLE I W KLASIE.

PROMOCJA ZDROWIA PLAN DZIAŁAŃ PROMUJĄCYCH ZDROWY TRYB ŻYCIA I ROZWÓJ KULTURY FIZYCZNEJ Rok szkolny: 2014/2015

SZKOŁA PODSTAWOWA W DUCHNICACH SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. W roku szkolnym 2016/2017

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA ROK SZKOLNY 2015/2016

Plan działań profilaktycznych Gimnazjum im. Biskupa Michała Kozala w Białośliwiu (rok szkolny 2015/2016)

PROGRAM EDUKACJI ZDROWOTNEJ NA ROK SZKOLNY 2013/2014

PLAN ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH NA ROK SZKOLNY 2014/2015 w GIMNAZJUM W Zespole szkół im. Jana Pawła II w Ulanie-Majoracie

Działania Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Czas realizacji Uwagi

Projekt Jestem bezpieczny w szkole i ty też

PROGRAM PROFILAKTYKI

Profilaktyka uzależnień

Plan realizacji szkolnego programu profilaktyki Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 9 im. Bohaterów Westerplatte w Koninie

PROGRAM PROFILAKTYKI na lata

PLAN PRACY WYCHOWAWCZEJ Szkoły Podstawowej w Szczepańcowej na rok szkolny 2016/2017

PROGRAM PROFILAKTYKI. Dla Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 6. W roku szkolnym 2015/2016

L.p Cel główny Zadania Osoby odpowiedzialne Termin. 1. Realizacja szkolnego programu przeciwdziałania agresji i przemocy.

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Zdrowym i bezpiecznym być. Szkoły Podstawowej im. Marii Skłodowskiej Curie w Kawęczynie na rok szkolny 2015/2016

Harmonogram Szkolnego Programu Profilaktyki na rok 2012/2013

Szkolny Program Profilaktyki. Publicznego Gimnazjum w Zespole Szkół w Stojadłach

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU PLACÓWEK OŚWIATOWYCH W ZAJĄCZKOWIE

Termin realizacji I. ŻYJMY ZDROWO. Wg harmonogramu zajęć dydaktycznych Cały rok. Pielęgniarka szkolna. I półrocze. Cały rok

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 168. Szkolny program profilaktyki na rok szkolny 2009/10

Plan działań profilaktycznych

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Zespół Szkół im. Maksymiliana Wilandta w Darzlubiu. Program Profilaktyczny

Program profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 1. im. Armii Krajowej w Gostyninie CELE PROGRAMU

PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH. Lp. Zadanie Forma realizacji Termin Odpowiedzialni Ewaluacja

Pogadanka, turniej minikoszykówki kl. IV-VI Zapoznanie z ćwiczeniami korekcyjnymi na lekcjach wychowania fizycznego Pogadanka.

PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. MARSZAŁKA J. PIŁSUDSKIEGO W NAWOJOWEJ GÓRZE OBOWIĄZUJĄCY W ROKU SZKOLNYM

PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY Zdrowo i bezpiecznie żyć

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA ROK SZKOLNY 2008/2009

Aneks do Programu Wychowawczego i Profilaktycznego na rok szkolny 2015/2016 ZDANIA WYCHOWAWCZE I PROFILAKTYCZNE SZKOŁY PODSTAWOWEJ W WIŚLINIE

PLAN PRACY W ZAKRESIE SZKOŁY PROMUJĄCEJ ZDROWIE NA ROK SZKOLNY 2016/2017

BLOK TEMATYCZNY NIEPOWODZENIA SZKOLNE

Cele główne Zadania Sposób realizacji Odpowiedzialni. -nauczyciele - nauczyciele -nauczyciele -konserwator -nauczyciel dyżurujący -woźny

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 6 W ZAWIERCIU

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZADANIA DO REALIZACJI

ZADANIA NA ROK SZKOLNY 2016/2017

KIERUNKI DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH ROK SZKOLNY 2015/2016

Program profilaktyki

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY ROK SZKOLNY 2015/2016

Program profilaktyczny. Szkoły Podstawowej nr 2 im. Ewy Krauze w Piasecznie. w roku szkolnym 2010/2011

Program Profilaktyki Szkolnej przyjęty do realizacji w Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Konopnickiej w Jedliczu rok szkolny 2015/2016

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY

POWINNOŚCI I TREŚCI WYCHOWAWCZE REALIZOWANE NA POSZCZEGÓLNYCH ETAPACH EDUKACYJNYCH wg PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 6 W ZAMOŚCIU

Osoby. Sposób realizacji. programu. Dział. I. Bezpieczeństwo dziecka w szkole i poza szkołą.

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa nr 31 im. Lotników Polskich w Lublinie

PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH NA ROK SZKOLNY 2012/2013. Promowanie zdrowia oraz zasad bezpieczeństwa w szkole i poza nią

Program Wychowawczy na rok szkolny 2011/2012

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA ROK SZKOLNY KLASY IV-VI SZKOŁA PODSTAWOWA IM. G. MORCINKA W POCZESNEJ

PROGRAM BEZPIECZNA SZKOŁA SZKOŁA PODSTAWOWA W DOLICACH. Opracowała: Renata Nahorska

Harmonogram działań profilaktycznych w roku szkolnym 2013/2014.

ZADANIA PROGRAMU NA ROK SZKOLNY 2015 / 2016

Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Terminy

Publiczna Szkoła Podstawowa w Pilźnie SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Plan Realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki. Szkoły na Ostrogu. Na rok szkolny 2016/2017

ZDANIA WYCHOWAWCZE I PROFILAKTYCZNE SZKOŁY PODSTAWOWEJ W WIŚLINIE NA ROK SZKOLNY

Szkolny Program Profilaktyki. Szkoły Podstawowej w Rychtalu

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR Opracowała: Maria Sobocińska

Harmonogram działań klasy IV - VI i I III gimnazjum w ramach realizacji programu Promocji zdrowia

HARMONOGRAM SZKOLNYCH DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

PROGRAM PROFILAKTYKI HARMONOGRAM ZADAŃ DLA KLAS IV-VI rok szkolny 2014/2015

Harmonogram działań profilaktycznych w roku szkolnym 2014/2015

PROGRAM PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 17 im. ORŁA BIAŁEGO W KOSZALINIE KOSZALIN 2010

Szkolny program profilaktyki na rok 2014/2015 Procedury postępowania

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 3 W PSZOWIE PROGRAM PROFILAKTYKI

PLAN PRACY PROFILAKTYCZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KONIKOWIE W ROKU SZKOLNYM 2014/2015

PROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. MARII KOWNACKIEJ W PŁOSKACH

HARMONOGRAM PROFILAKTYCZNYCH ZADAŃ NA ROK SZKOLNY 2016/2017

Plan Pracy Wychowawczej. W Publicznej Szkole Podstawowej Nr 2 im. Hansa Christiana Andersena w Radomiu. W roku szkolnym 2012/2013

Transkrypt:

Program profilaktyki w ZSP w Orchowie rok szkolny 2015/2016 Przedszkole Zagadnienia objęte działaniami profilaktycznymi Realizacja programu Moje dziecko idzie do szkoły Formy realizacji Uczestnicy Terminy Osoby odpowiedzialne -Przedstawienie założeń programowych, materiałów rodzicom. Rodzice Wrzesień Rozdanie ulotek na temat Uwaga Meningokoki, gazetka w holu przedszkola Rodzice Październik Higienistka M. Kuchowicz, n-l 6- latków -Pogadanka na temat profilaktyki nowej grypy A(H1N1)V -Zajęcia logopedyczne dla dzieci objętych tymi zajęciami Rodzice Dzieci 6-letnie Dzieci 6-letnie Wrzesień 1x tydzień 2x do roku Higienistka Logopeda p. Dorota Stube Lekarz rodzinny, higienistka 1

-Bilans zdrowia dziecka letniego Dzieci 3,4,5,6-latki 2x do roku 28XI i 28V n-l 6-latków -Prowadzenie akcji antynikotynowych(pogadanki, układanie haseł antynikotynowych, prace plastyczne) Dzieci 6-letnie 2x do roku n-l 6-latków -Sprawność ruchowa dzieci Dzieci 6-letnie 2-4x na miesiąc n-l 6-latków - Wykonywanie prac plastycznych o zdrowiu (wystawa w holu przedszkola) Dzieci 6-letnie n-l 6-latków -Prowadzenie w Sali 6-tatków gazetki tematycznej dbajmy o zdrowie Dzieci 6-letnie 6x w ciągu roku n-l 6-latków -Zajęcia kulinarne( zdrowe kanapki, desery) Dzieci 3,4,5,6-latki 2x w roku-jesień i wiosna Higienistka M. Kuchowicz -Spotkanie z higienistką (oglądanie filmów o higienie zębów) Dzieci 3,4,5,6-latki Styczeń, luty Opiekunowie grup -Bezpieczne zabawy zimowe(układanie haseł, Dzieci 6-latnie Kwiecień n-l 6-latków 2

plakaty, zagadki, turniej sportowy) -Obchody Światowego Dnia Zdrowia(pogadanki, gry, zabawy, zdrowe kanapki) Dzieci 3,4,5,6-latki Czerwiec Opiekunowie grup -Obchody Dnia Dziecka na sportowo(konkurencje sportowe) Dzieci 6-letnie n-l 6-latków - Projekt Bądźmy zdrowiwiemy, więc działamy Dzieci 5,6- letnie Opiekunowie grup - Program przedszkolnej edukacji antytytoniowej,,czyste powietrze wokół nas Dzieci 5,6- letnie Opiekunowie grup 3

Szkoła Podstawowa i Gimnazjum Zagadnienia objęte działaniami profilaktycznymi I. Bezpieczeństwo w szkole, poza szkołą i w drodze do szkoły Zadania szczegółowe Zapoznanie ze sposobami bezpiecznego poruszania się w ruch drogowym Sposób realizacji Klasy Termin realizacji Osoby - spotkanie z policjantem I-VI (SP) Wg potrzeb odpowiedzialne Pedagog szkolny, policjant -realizacja programu wychowania komunikacyjnego IV-VI IX-VI Nauczyciel techniki i klas I- III oraz opiekun świetlicy - organizacja wycieczek dydaktycznych związanych z poruszaniem się na drodze IX-VI klas - egzamin na kartę rowerową IVSP Nauczyciel techniki - zapoznanie się z prawidłowym sposobem przechodzenia przez jezdnię I-VI i nauczyciel techniki - Uświadomienie uczniom 4

potrzeby uczenia się przepisów ruchu drogowego i konieczności ich przestrzegania w celu zadbania o swoje bezpieczeństwo na drodze Wg harmonogramu klas Zachowanie bezpieczeństwa na lekcjach i przerwach Uświadomienie zasad prawidłowego zachowania się na wycieczkach szkolnych - konkurs plastyczny Bezpieczna droga dziecka do szkoły - pogadanki na temat prawidłowego zachowania się uczniów w czasie przerw, na korytarzach, schodach i boisku szkolnym - kreowanie umiejętności współdziałania z grupą i zastosowanie zasady fair-play - dyskusja na temat: potrzeby dyscypliny i współpracy oraz zasad poruszania się po ulicach i szlakach turystycznych I-III (SP) Wg harmonogramu klas klas i nauczyciele wych.fiz. klas Przestrzeganie - zapoznanie z zasadami 5

II. Wychowanie do życia w społeczeństwie, szkole i rodzinie zasad bezpiecznego korzystania ze zbiorników wodnych Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zabaw zimowych Prowadzenie lekcji wychowawczych dotyczących asertywności i integracji grup w rozwiązywaniu konfliktów komunikowania się Wdrażanie do życia w szkole i w klasie bezpiecznego korzystania z basenu (kąpiele, skoki do wody, ślizganie po lodzie) - korzystanie z przygotowanych lodowisk i ślizgawek - pogadanki - projekcja filmów -pomaganie i angażowanie uczniów w pomoc innym -budzenie empatii -uczenie zachowań asertywnych - przestrzeganie regulaminu szkolnego i klasowego (Statut Szkoły, Kodeks Ucznia, Konwencja Praw Dziecka) IV-VI i I- III (G) Okres zimowy klas i nauczyciele wych.fiz klas, pedagog szkolny klas, nauczyciele i pedagog szkolny klas - kształtowanie umiejętności IV-VI i I- 6

III. Niepowodzenia szkolne Wykorzystanie wolnego czasu Zapoznanie brzmieniowych instrumentów klasycznych przez instrumenty elektryczne Diagnozowanie uczniów oraz udzielanie pomocy psychologicznopedagogicznej współdziałania w grupie - zapoznanie z książką pt. Międzynarodowa Ochrona Praw Dziecka - organizacja kół zainteresowań - korzystanie z zajęć opiekuńczowychowawczych i dydaktycznych - wyjścia klasowe na spotkania kulturalne i wycieczki szkolne - spotkanie z ELEKTRIC DUO Mam Talent - Show - obserwacje uczniów i kierowanie ich na badania psychologicznopedagogiczne - prowadzenie zajęć terapeutycznych z dziećmi potrzebującymi pomocy: zajęcia logopedyczne, korekcyjno- III (G) kl.i-vi SP i I-III Gimnazjum klas Nauczyciele prowadzący, wychowawcy świetlicy 3 listopada 2015r. Dyrektor i pedagog szkolny Wg potrzeb klas, pedagog, logopeda 7

kompensacyjne, wyrównawcze - uczenie sposobów radzenia sobie ze stresem IV-VI i klas, pedagog IV Ochrona środowiska Uświadomienie konieczności dbania o środowisko - prelekcje na lekcjach wychowawczych i zajęciach przedmiotowych dotyczące: Oszczędzania wody i energii Segregacji i minimalizacji ilości odpadów Stosowania czystych technologii odpowiedzialności za czystość szkoły, klasopracowni, korytarzy i otoczenia szkoły współudziału w akcjach: Sprzątanie świata i Dzień Ziemi poznania najbliższego otoczenia Wg harmonogramu IX i IV Wg harmonogramu klas, nauczyciele przyrody i biologii, nauczyciel od plastyki, wychowawcy świetlicy 8

udziału w konkursach plastycznych o tematyce edukacji ekologicznej V Wychowanie zdrowotne w szkole Dbanie o właściwą postawę i wzrok podczas pracy w szkole i w domu Kształtowanie i utrwalanie wśród dzieci nawyków higienicznych, zdrowego odżywiania i aktywności fizycznej - przestrzeganie właściwej postawy przy odrabianiu lekcji, oglądaniu telewizji, pracy przy komputerze - kontrola czystości - prowadzenie badań kontrolnych - propagowanie zdrowego odżywiania - dożywianie dzieci objętych pomocą społeczną- współpraca z GOPS klas, rodzice, nauczyciel informatyki Pielęgniarka szkolna Nauczyciel przyrody i biologii - organizacja rajdów i wycieczek (Mrówki, Skorzęcin, Szkółka Leśna na Dolinie, Jednostka Wojskowa w Powidzu, Nauczyciele wychowania fizycznego, opiekun świetlicy, 9

Agroturystyczne Gospodarstwo w Słowikowie) - udział w szkolnych i międzyszkolnych zawodach sportowych - objęcie działaniami korekcyjnymi uczniów z wadami postawy i deficytami ruchowymi -prowadzenie sportowych zajęć pozalekcyjnych (basen pływacki, SKS) IV-VI i I- III (G) wychowawcy, pedagog szkolny Nauczyciele wychowania fizycznego Nauczyciele wychowania fizycznego, pielęgniarka szkolna Nauczyciele wychowania fizycznego - realizacja programu Mleko w szkole I-VI SP - realizacja programu Twój Piękny Uśmiech I-VI SP Pielęgniarka szkolna - Projekt Bądźmy zdrowi-wiemy, więc działamy I SP n-l Biologii wychowawcy klas I - Program edukacji antytytoniowej,,nie pal przy mnie proszę I-III SP n-ele klas I-III SP 10

- PCK- szkolny etap Olimpiady Zdrowego Stylu Życia etap szkolny (wyłonienie laureata do etapu powiatowego) etap powiatowy X/XI Małgorzata Śmigiel - Światowy Dzień Zdrowia pogadanki na lekcjach przyrody i biologii prelekcja pielęgniarki o zdrowiu gazetka okolicznościowa apel szkolny IV-VI i IV Małgorzata Śmigiel, nauczyciele przyrody i biologii - 5razy dziennie warzywa i owoce Listopad, maj, n-l Biologii - Program ograniczenia Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu Światowy Dzień bez Papierosa - akcja antynikotynowa 31 maj Nauczyciele przyrody i biologii 11

Światowy Dzień Rzucania Palenia 20 listopad - Stop meningokokom (plakaty, broszury, pogadanka z pielęgniarką szkolną) - interwencja programowa Profilaktyka HIV/AIDS Konkurs plastyczny Etap szkolny Etap powiatowy Gazetka Pogadanki XI/XII Pielęgniarka szkolna Małgorzata Śmigiel - Profilaktyka grypy A(H1N1)V I-VI Pielęgniarka szkolna - Dzień pamięci o zmarłych na AIDS 3 niedziela maja Małgorzata Śmigiel - Program Trzymaj formę (IX edycja) - Program profilaktyki V-VI IV-VI i I- Małgorzata Śmigiel, n-l: Biologii, informatyki, W-F M. Śmigiel, n-l: 12

palenia tytoniu,,znajdź właściwe rozwiązanie III (G) Biologii, - Nałogi czy silna wola? program zapobiegania narkomanii Odlot Pogadanki na temat środków uzależniających (papierosy, alkohol) Narkotyki i dopalacze V-VI SP I-III G klas, policja, pedagog szkolny VI Wielkopolski program Bezpieczna i przyjazna szkoła - uspołecznienie szkoły oraz wzmocnienie pomocy psychologicznopedagogicznej, Rozwój działalności pozalekcyjnej i pozaszkolnej - punkty konsultacyjne dla rodziców, - przeciwdziałanie agresji i patologii poprzez sport, - pogadanki, dyskusje na temat poprawy stanu bezpieczeństwa i klimatu społecznego w szkole Wszystkie klasy SP i Gimnazjum (do 2013r) klas, policja, pedagog szkolny, dyrektor, rodzice VII Wielkopolski Program Bezpieczna szkoła Profilaktyka uzależnień - pogadanki, ankiety, prelekcje na temat przemocy i agresji, - Dziękuję, nie biorę(nie IV-VI i klas, policja, pedagog szkolny, 13

VIII Wychowanie patriotyczne i obywatelskie piję) dyskusja, rozmowy - Szacunek do symboli narodowych: godło, hymn, flaga narodowa - nauka pieśni patriotycznych rodzice, nauczyciele muzyki, nauczyciele j.polskiego, historii i sztuki - propagowanie wartości moralnych w życiu jednostki 14