SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I stopnia w Piszu

1. PODSTAWY PRAWNE Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej Konwencja o Prawach Dziecka Akty szkolne : Statut, Program Wychowawczy OSM I stopnia w Piszu Ustawy 1. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2002r. Nr 11,poz.109). 2. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111,poz. 535). 3. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35, poz. 230 z późn. zm.). 4. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2003r. Nr 24,poz. 198). 5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996r. Nr 10,poz.55). Rozporządzenia 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009r. Nr 4,poz.17). 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2002r. Nr 10, poz.96). 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz. 226). 4. Rozporządzenie MENiS z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 11, poz. 114). Krajowe Programy 1. Krajowy Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród dzieci i Młodzieży.

2. Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (2006-2010) 3. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii (2006-2010) 4. Narodowy Program Zdrowia (2007-2015) 5. Narodowy Plan Działań na Rzecz Dzieci (2004-2012 ) 6. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (2006-2016) 7. Rządowy Program na lata 2008-2013 "Bezpieczna i przyjazna szkoła 8. Krajowy program "Radosna szkoła" na lata 2009-2014. 2. OGÓLNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU Profilaktyka jest ochroną człowieka przed zagrożeniami i reagowaniem na pojawiające się zagrożenia. Obejmuje zarówno eliminację lub redukcję czynników ryzyka, jak i wzmacnianie czynników chroniących. Profilaktyka szkolna jest procesem wspomagania młodego człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi jego prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. Szkoła jest miejscem realizacji profilaktyki pierwszorzędowej, skierowanej do grupy niskiego ryzyka, polegającej na promowaniu zdrowego stylu życia i zapobieganiu zagrożeniom, w szczególności na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z wymogami życia - zawierającej przede wszystkim działania chroniące, ale także elementy interwencyjne. Szkolny Program Profilaktyki to projekt systemowych rozwiązań w środowisku szkolnym, uzupełniających wychowanie i ukierunkowanych na: -wspomaganie ucznia w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, -ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka (jednostkowych, rodzinnych, rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które zaburzają prawidłowy rozwój ucznia i dezorganizują jego zdrowy styl życia, -inicjowanie i wzmacnianie czynników chroniących (jednostkowych, rodzinnych, rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi ucznia i jego zdrowemu życiu.

Założeniem Szkolnego Programu Profilaktyki jest zatem, wyposażenie uczniów w niezbędną wiedzę na temat zdrowego rozwoju, stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły i monitorowanie skuteczności podjętych działań. Szkolny Program Profilaktyki nie stanowi niezależnego obszaru działania szkoły, lecz pełni rolę uzupełniającą i kompensacyjną wobec Programu Wychowawczego szkoły( powstał w oparciu o Program Wychowawczy Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I stopnia w Piszu). 3. DIAGNOZA PROBLEMÓW WYMAGAJĄCYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Szkolny Program Profilaktyki uwzględnia uwarunkowania środowiska szkolnego i lokalnego. Został opracowany na podstawie obserwacji i diagnozy obszarów problemowych szkoły, w oparciu o : analizę dokumentacji szkolnej, w tym dzienników lekcyjnych, klasowych zeszytów uwag ( uwzględniających punktowy system oceny zachowania uczniów), dokumentację pedagoga szkolnego, obserwację zachowania uczniów, informacje płynące od wychowawców, nauczycieli i innych pracowników szkoły na temat bieżących problemów wychowawczych, rozmowy z rodzicami i uczniami, informacje z instytucji współpracujących ze szkołą. Przeprowadzona analiza wskazała na istnienie następujących problemów wymagających działań profilaktycznych w naszej szkole: dyscyplina na lekcjach i podczas przerw, agresja słowna (kłótnie, przezwiska ), agresja fizyczna (drobne bójki,

zaczepianie ) wśród uczniów, nieumiejętność konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, nie przestrzeganie przez uczniów zasad bezpieczeństwa w szkole i poza szkołą. 4. CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Zapobieganie zachowaniom agresywnym oraz kształtowanie właściwego zachowania uczniów. Kreowanie zdrowego stylu życia i alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. Bezpieczeństwo uczniów w szkole i poza szkołą. 5. NAJWAŻNIEJSZE DZIAŁANIA SZKOŁY W ZAKRESIE PROFILAKTYKI PIERWSZORZĘDOWEJ Działania podejmowane przez szkołę obejmują: stwarzanie przyjaznego klimatu w szkole (dobra komunikacja, osobowe relacje między nauczycielami i uczniami, udzielanie emocjonalnego wsparcia uczniom, szczególnie w trudnych dla nich sytuacjach), budowanie dobrych relacji z rodzicami i pozyskiwanie ich jako sojuszników do realizacji działań wychowawczych i profilaktycznych, prowadzonych przez nauczycieli, zapewnienie pomocy uczniom mającym trudności dydaktyczno - wychowawcze, wczesne rozpoznawanie uczniów z grup ryzyka i kierowanie ich (w porozumieniu z rodzicami) do PPP-P, udzielanie uczniom i rodzicom informacji o specjalistycznej pomocy poza szkołą,

pomoc uczniom w rozwijaniu ważnych umiejętności społecznych i psychologicznych, dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych, wprowadzenie w świat wartości i norm, na których uczeń może się oprzeć w swoich wyborach, wdrożenie ucznia do systematycznej pracy nad własnym rozwojem, rozwijanie umiejętności prowadzenia zdrowego stylu życia, podniesienie poziomu bezpieczeństwa uczniów w szkole i poza szkołą. 6. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH Dyrektor/ Wicedyrektor szkoły: Nadzoruje i kontroluje działalność profilaktyczną i wychowawczą w szkole, dba o doskonalenie nauczycieli w zakresie działań profilaktycznych i wychowawczych, diagnozuje oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki, współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania z zakresu profilaktyki, zachęca uczniów do udziału w działaniach profilaktycznych, umacnia pozytywne relacje interpersonalne w szkole. Wychowawca klasy: integruje klasę i dba o utrzymanie w niej dobrej atmosfery, dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptację ucznia w klasie, w szkole,

diagnozuje potrzeby i trudności uczniów oraz procesy interpersonalne zachodzące w klasie, diagnozuje sytuację rodzinną uczniów, wyposaża uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach, realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami uczniów, doskonali swoje kwalifikacje i zdobywa nowe umiejętności w zakresie działań profilaktycznych, jest wzorem konstruktywnych zachowań, promuje zdrowy styl życia i wartościowe formy spędzania wolnego czasu, utrzymuje osobowe relacje z uczniami, współpracuje z rodzicami uczniów, nauczycielami, pracownikami szkoły. Rodzice: aktywnie współpracują ze szkołą, dzieląc odpowiedzialność za podejmowane wspólnie oddziaływania profilaktyczno wychowawcze i opiekuńcze, współdziałają ze szkołą w określaniu kierunków działań profilaktycznych, zdobywają wiedzę na temat zagrożeń społecznych i sposobów przeciwdziałania im, dbają o dobry kontakt z dzieckiem, stanowią wzór osobowy dla dziecka, w zakresie profilaktyki - korzystają z pomocy i wsparcia ze strony wychowawcy, pedagoga szkolnego, szkolnej służby zdrowia. Pedagog szkolny: rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów, analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych,

określa formy i sposoby udzielania uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb, organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli, podejmuje działania profilaktyczno-wychowawcze wynikające z Programu Wychowawczego szkoły i Szkolnego Programu Profilaktyki w stosunku do uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli, wspiera wychowawców i pozostałych pracowników w realizacji zadań profilaktyczno wychowawczych, doskonali swoje kwalifikacje i zdobywa nowe umiejętności w zakresie działań profilaktycznych. Nauczyciele: współpracują z wychowawcami klas i pedagogiem szkolnym w realizacji zadań profilaktycznych, wykonują zalecenia zawarte w opiniach wydanych przez PPP-P, doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie działań profilaktycznych, wychowawczych. Uczniowie: zdobywają wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia zdrowego trybu życia, zdobywają wiedzę i umiejętności w zakresie efektywnej komunikacji społecznej, radzenia sobie z negatywnymi emocjami, poznają zasady bezpieczeństwa w szkole i poza szkołą, przestrzegają norm i zasad obowiązujących w szkole. Działalność profilaktyczna szkoły pozostaje w ścisłym związku z działalnością profilaktyczną w środowisku lokalnym, gdyż środowisko

odgrywa ważną rolę w kształtowaniu osobowości uczniów, pomaga w kształtowaniu odpowiednich postaw moralnych, przygotowaniu do właściwych wyborów życiowych. W zakresie realizacji działań profilaktycznych szkoła współpracuje z : Powiatową Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Piszu, Komendą Powiatową Policji w Piszu, Ośrodkiem Profilaktyki i Terapii w Piszu, Stowarzyszeniem Joannici Dzieło Pomocy - Oddział Miejscowy w Piszu, Stowarzyszeniem Młodzieżowe Centrum Wolontariatu, instytucjami kulturalno-oświatowymi, innymi instytucjami (według potrzeb). 7. REALIZACJA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Realizatorami Szkolnego Programu Profilaktyki są nauczyciele, rodzice, uczniowie. Szkolny Program Profilaktyki realizowany jest podczas: zajęć przedmiotowych, godzin wychowawczych, zajęć z pedagogiem szkolnym, zajęć z pielęgniarką szkolną, zajęć warsztatowych prowadzonych przez specjalistów, zajęć pozalekcyjnych. Metody i formy realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki: pogadanka, gazetka szkolna (informacyjna), warsztaty dla nauczycieli i rodziców, prezentacja filmu, wycieczka tematyczna, krąg uczuć (klasowe powitanie i pożegnanie),

rysunek forma swobodnej ekspresji, umożliwiająca uczniom uzewnętrznianie swoich przeżyć, doświadczeń, emocji, wiedzy o otaczającym świecie, drama odgrywanie scenek na wybrane tematy tak, by dać możliwość przeżycia sytuacji mogących się wydarzyć w życiu, dyskusja klasowa, rozmowa wymiana poglądów, dzielenie się doświadczeniami, wspólna praca nad problemem, burza mózgów, której celem jest stworzenie listy pomysłów na rozwiązanie określonego problemu, krótkie opowiadania stosowanie tej metody jest szczególnie przydatne przy tematach trudnych, budzących zawstydzenie, polega ona na opowiadaniu o sytuacjach życiowych prawdziwych lub wymyślonych, aby na przykładzie przeżyć bohaterów omówić daną sytuację, gry i zabawy dydaktyczne, praca w małych grupach (3-5 osobowych) efektywna zwłaszcza wtedy gdy temat dotyczy ważnych problemów emocjonalnych i wyjątkowych sytuacji, gdyż uczniom łatwiej wypowiedzieć się wobec mniejszej liczby rozmówców, metody pedagogiki zabawy, uzupełnianie zdań ( rundki ) ułatwiają samodzielną wypowiedź, gdyż uczeń ma za zadanie dokończyć zdanie zaczęte przez nauczyciela uzewnętrzniając swoją reakcję, uczucia. Sytuacje sprzyjające osiąganiu celów: koła zainteresowań, uroczystości szkolne, konkursy, wycieczki, zajęcia i zawody sportowe itp.

8. PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Zapobieganie zachowaniom agresywnym oraz kształtowanie właściwego zachowania uczniów. L.P Zadania/działania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne 1 Zapoznanie uczniów z prawami i obowiązkami oraz wdrożenie ich do przestrzegania obowiązujących w szkole przepisów, regulaminów. 2 Przestrzeganie zasad obowiązujących w szkole: 1.Magiczne słowa 2.Szacunek 3.Życzliwość 4.Odpowiedzialność 5.Reagujemy w niepożądanych sytuacjach. -Zapoznanie uczniów z ich prawami, obowiązkami oraz najważniejszymi przepisami szkolnymi podczas zajęć wychowawczych -wdrożenie uczniów do przestrzegania przepisów -stworzenie gazetki informacyjnej Samorządu Uczniowskiego Moje prawa, obowiązki, odpowiedzialność. -Osobisty przykład, -pogadanki na lekcjach wychowawczych i zebraniach z rodzicami -konkursy szkolne na temat zasad, -apele, -przedstawienia szkolne z udziałem klas I-VI. -Wychowawcy klas -Samorząd Uczniowski. -Wszyscy nauczyciele, rodzice, uczniowie, -wychowawcy klas, pedagog szkolny, Samorząd Uczniowski.

3 Integracja społeczności szkolnej. 4 Przygotowanie uczniów do prawidłowego funkcjonowania społecznego w relacjach z rówieśnikami i dorosłymi. 5 Wdrażanie uczniów do systematycznej pracy nad własnym rozwojem oraz wspieranie ich indywidualnego rozwoju. Integracja grupy klasowej i całej społeczności szkolnej poprzez: -uroczystości klasowe -uroczystości szkolne -przedstawienia -wycieczki -konkursy -gry i zabawy - sport -festyny itp. -Podmiotowe traktowanie uczniów -kształtowanie u uczniów poczucia własnej wartości -uczenie współpracy i współdziałania w grupie, -uświadamianie uczniom istoty więzi rodzinnych i społecznych -tworzenie systemu pomocy koleżeńskiej -kształtowanie umiejętności interpersonalnych poprzez zajęcia z zakresu komunikacji społecznej. -Kształtowanie pasji poznawczej uczniów -rozwijanie ich zainteresowań -wyrabianie nawyków sumienności i dokładności oraz dobrej organizacji Wychowawcy klas, pedagog szkolny, wszyscy nauczyciele, rodzice, Samorząd Uczniowski. Wszyscy nauczyciele, wychowawcy klas, pedagog szkolny we współpracy z PPP-P, OPiT Wychowawcy klas, pedagog szkolny, wszyscy nauczyciele, rodzice.

6 Wyposażenie nauczycieli, rodziców w wiedzę na temat agresji (jej źródeł, rodzajów, skutków) oraz sposobów przeciwdziałania zachowaniom ryzykownym. pracy -stwarzanie uczniom możliwości samodzielnego rozwiązywania problemów i ponoszenia za nie odpowiedzialności -wprowadzanie uczniów w świat wartości moralnych, rozwijanie zdolności i wrażliwości( w szczególności muzycznej) -organizowanie imprez klasowych, szkolnych pozaszkolnych,konkursów, zajęć pozalekcyjnych. -Szkolenia Rady Pedagogicznej -zajęcia ze specjalistami z PPP-P, OPiT, KPP -gazetki informacyjne. Dyrektor, pedagog szkolny, wychowawcy klas. 7 Podejmowanie działań mających na celu eliminację zachowań ryzykownych uczniów. -Zajęcia dla uczniów na temat odpowiedzialności prawnej nieletnich (zajęcia z policjantem), - zajęcia z psychologiem na temat efektywnej komunikacji społecznej, radzenia sobie z negatywnymi emocjami i przemocą z zewnątrz -rozmowy dyscyplinujące Pedagog szkolny, wychowawcy klas

-konkurs plastyczny Stop przemocy -pedagog szkolny, wychowawcy klas, -realizacja programów profilaktycznych (w tym autorskich) -wycieczka do Sądu nauczyciel historii. 8 Współdziałanie rodziców ze szkołą w zapobieganiu zachowaniom agresywnym uczniów oraz kształtowaniu ich właściwego zachowania. Rejonowego w Piszu Aktywne włączenie się rodziców w działalność wychowawczą i profilaktyczną. Rodzice. Kreowanie zdrowego stylu życia i alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. L.P Zadania/działania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne 1 Kształtowanie nawyku troski o zdrowie i rozwój psychofizyczny. -Pogadanki na temat dbania o higienę oraz zdrowie, -spotkanie ze stomatologiem na temat profilaktyki próchnicy zębów, -spotkanie z pielęgniarką szkolną na temat higieny, dbałości o prawidłową postawę ciała. -Koordynator edukacji prozdrowotnej, wychowawcy klas, pedagog szkolny, pielęgniarka szkolna -wychowawcy klas I-III pedagog szkolny

2 Promowanie aktywnych form wypoczynku. -Udział uczniów w aktywności fizycznej ukierunkowanej na zdrowie, wypoczynek, sport, - organizowanie zajęć pozalekcyjnych, kółek zainteresowań, konkursów, wycieczek itp. 3 Kształtowanie zachowań -Konkursy prozdrowotnych. -apele -gazetki informacyjne -spotkania z pielęgniarką szkolną, specjalistami. 4 Profilaktyka uzależnień Zajęcia dla rodziców uczniów z zakresu profilaktyki uzależnień nieletnich (prowadzone przez specjalistów z OPiT). 5 Kształtowanie zachowań -Akcje ekologiczne, proekologicznych. - konkursy -apele itp. 6 Wdrażanie do aktywnej -Akcje charytatywne. działalności na rzecz innych. Nauczyciele W-F, wychowawcy klas, Samorząd Uczniowski rodzice. Koordynator edukacji prozdrowotnej, wychowawcy klas, pedagog szkolny. Pedagog szkolny, wychowawcy klas. Koordynator edukacji ekologicznej, nauczyciel przyrody, wychowawcy klas. Koordynator Małego Wolontariatu, wychowawcy klas. 7 Współdziałanie rodziców ze szkołą w propagowaniu zdrowego stylu życia. Aktywne włączenie się rodziców w życie szkoły: współorganizowanie imprez szkolnych, wycieczek, pogadanek itp. Rodzice

Bezpieczeństwo uczniów w szkole i poza szkołą. L.P Zadania/działania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne 1 Kształtowanie u uczniów postawy odpowiedzialności za własne bezpieczeństwo oraz bezpieczeństwo innych. 2 Bezpieczeństwo uczniów podczas zajęć szkolnych, przerw i imprez szkolnych. -Realizacja programu Bezpieczna i przyjazna szkoła -pogadanki dla uczniów, rodziców. -Dyżury nauczycieli -Pogadanki -apele -konkursy. Wszyscy nauczyciele, wychowawcy klas, pedagog szkolny. Dyrektor, nauczyciele W-F, wychowawcy klas, pedagog szkolny. 3. Uczenie sposobów postępowania w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia. 4 Kształtowanie bezpiecznych zachowań uczestników ruchu drogowego. 5 Przestrzeganie zasad bezpiecznego zachowania się uczniów podczas wycieczek szkolnych, rajdów, biwaków, w miejscach użyteczności publicznej. Udział uczniów w specjalistycznych zajęciach z zakresu bezpieczeństwa i udzielania pierwszej pomocy. -Program : Wychowanie komunikacyjne w szkole -projekt : Pierwsza pomoc w szkole -spotkanie z policjantem -spotkanie z pielęgniarką -konkurs BRD. -Pogadanki -apele -przedstawienia szkolne. Pedagog szkolny we współpracy ze Stowarzyszeniem Joannici Dzieło Pomocy, pielęgniarka szkolna. -Koordynator BRD, pielęgniarka szkolna, wychowawcy klas. Nauczyciele W-F, wychowawcy klas, pedagog szkolny, Samorząd Uczniowski.

6 Kształtowanie wiedzy i umiejętności uczniów w zakresie bezpiecznego posługiwania się komputerem i jego oprogramowaniem. 7 Kształtowanie wiedzy i umiejętności nauczycieli, pracowników szkoły w zakresie zapobiegania wypadkom, umiejętności rozpoznawania zagrożeń udzielania pierwszej pomocy. 8 Zapewnienie uczniom, nauczycielom bezpiecznych warunków nauki i pracy. -Pogadanki -zajęcia informatyczne. Zorganizowanie szkoleń dla nauczycieli, pracowników szkoły. Zapewnienie bezpiecznych warunków podczas zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych. -Wychowawcy klas, -nauczyciel informatyki. Dyrektor, nauczyciele. Dyrektor, nauczyciele. 9 Współdziałanie rodziców ze szkołą w zapewnieniu bezpieczeństwa uczniom w szkole i poza szkołą. Aktywne włączenie się rodziców w zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w szkole i poza szkołą. Rodzice.

9.PROCEDURA EWALUACJI PROGRAMU CELE A. Ewaluacja kształtująca: -uzyskanie informacji o przebiegu realizacji programu profilaktycznego, -poznanie ewentualnych trudności i braków, które występują w trakcie realizacji, -określenie nastawienia uczestników (uczniów, nauczycieli, rodziców ) do realizacji programu. B. Ewaluacja końcowa (sumująca): -dokonanie oceny w zakresie wiedzy i umiejętności nabytych przez uczestników programu profilaktycznego, -uzyskanie opinii (od uczestników, od przedstawicieli środowiska lokalnego itp.) na temat zrealizowanego programu profilaktycznego, -dokonanie oceny w zakresie stopnia realizacji założonych celów Szkolnego Programu profilaktyki. KRYTERIA A. Kryterium zgodności: -zgodność efektów programu z założonymi celami, -zgodność celów programu z potrzebami (adresatów programu, środowiska lokalnego itp.), -zgodność wiedzy i umiejętności nabytych przez uczestników programu z zaplanowanymi w programie. B. Kryterium efektywności: -zmniejszenie ilości zachowań agresywnych wśród uczniów, -przestrzeganie przez uczniów norm i zasad obowiązujących w szkole, -poprawa bezpieczeństwa uczniów w szkole i poza szkołą, -wzrost kompetencji wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli, rodziców.

METODY ZBIERANIA INFORMACJI A. Metody bezpośrednie: -obserwacja, -analiza dokumentów szkolnych, -analiza osiągnięć uczniów, -wywiady. B. Metody pośrednie: -badania ankietowe, -wypracowania uczniów. Szkolny Program Profilaktyki został opracowany przez zespół: Joanna Bałdyga Iwona Parzych Wioletta Polita