RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KOŁACZKOWIE prowadzonej w roku szkolnym 2014/2015 Raport sporządził zespół ds. ewaluacji w składzie: Wioletta Szwonder Irena Ulińska Wanda Włodarczyk Grzegorz Bastek czerwiec 2015r. 1
WSTĘP W roku szkolnym 2014/2015 zgodnie z Planem nadzoru pedagogicznego w Szkole Podstawowej w Kołaczkowie przeprowadzono ewaluację wewnętrzną dokonaną przez zespół ds. ewaluacji pod nadzorem Dyrektora. Przedmiotem ewaluacji było: Wykorzystanie techniki komputerowej i informacyjnej w procesie dydaktycznym przez nauczycieli. Celem prowadzonej ewaluacji było: 1. Ocena sposobu oraz częstotliwości wykorzystania techniki komputerowej i informacyjnej w procesie dydaktycznym przez nauczycieli. 2. Ocena poziomu umiejętności posługiwania się technikami informacyjnymi przez nauczycieli. Dokonując ewaluacji Zespół poszukiwał odpowiedzi na pytania kluczowe, związane z przedmiotem ewaluacji: 1. Czy nauczyciele wspomagają proces kształcenia technikami komputerowymi? 2. Czy szkoła jest wyposażona w programy multimedialne do nauki poszczególnych edukacji? 3. Czy komunikacja uczeń nauczyciel odbywa się droga elektroniczną? 4. Czy nauczyciele posiadają wystarczające kompetencje w posługiwaniu się technikami komputerowymi? OPIS METODOLOGII Badanie zostało zrealizowane w okresie wrzesień 2014 r. czerwiec 2015r. W trakcie ewaluacji zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł: od dyrektora, nauczycieli oraz uczniów, przy wykorzystaniu różnych metod badawczych. Dokonano także analizy ksiąg inwentaryzacyjnych związanych z przedmiotem badania. Wyniki ewaluacji wewnętrznej charakteryzują się wysokim stopniem wiarygodności, ponieważ została ona zaplanowana i wykonana rzetelnie, a wykonawcy mimo, że są pracownikami placówki, starali się zachować jak największy obiektywizm. Zestawienie metod, technik doboru próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej. 2
źródło danych metoda/ technika sposób doboru próby wielkość próby dyrektor obserwacja nauczyciele 6 uczniowie ankieta uczniowie kl. III VI 24 nauczyciele ankieta nauczyciele 9 księga analiza danych sprzęt komputerowy nie dotyczy inwentaryzacyjna Zastosowano zasadę trafności, rzetelności i triangulacji (ma za zadanie potwierdzić, że niezależne pomiary nie są sprzeczne). ANALIZA WYNIKÓW EWALUACJI Analiza wyników ankiety Samoocena nauczycieli 3
4
1.Codzienna praktyka zawodowa 6 nauczycieli z 9 wykorzystuje metody tradycyjne powyżej 90% w praktyce zawodowej. 1 powyżej 80%, a 2 poniżej 50%. 2 nauczycieli stosuje metody TIK powyżej 50%, 3 powyżej 30 %, a czterech poniżej 30%. W tym obszarze na przestrzeni ostatnich lat praktyki szkolnej obserwuje się stopniową tendencję wzrostową w kierunku metod TIK. 2. Nauczanie i uczenie się 3 nauczycieli z 9 wykorzystuje metody tradycyjne powyżej 70%. 1 powyżej 60%, 3 w granicach 60%, a 2 w granicach 50%. 2 nauczycieli stosuje metody TIK powyżej 50%, 4 w granicach 50%, 1 w granicach 40%, a 2 w granicach 30%. W tym obszarze obserwuje się również tendencję wzrostową w kierunku metod TIK. 3.Ocenianie 5 nauczycieli z 9 wykorzystuje metody TIK w 100%, 2 w 80% i 2 w 60%. 2 nauczycieli wykorzystuje tradycyjne metody w 80%, 2 w 60%, 2 w granicach 40% i jeden w granicach 20%. W tym obszarze dominują metody TIK. 4.Zakres wykorzystania technologii. 1 nauczyciel wykorzystuje w 98% metody TIK, 5 w 75%, 3 w granicach 35%. 1nauczyciel wykorzystuje w 65% metody tradycyjne, a 8 w granicach 43%. W tym obszarze dominują również metody TIK. Analiza ankiety dla uczniów 1. Czy nauczyciele podczas prowadzenia zajęć posługując się komputerem lub innymi środkami technologi informatycznej? Tak 24 100% 0 0% 2. Jak często nauczyciele korzystają z tych środków w trakcie zajęć? 5
Często 2 8.3% Czasami 21 87.5% Wcale 1 4.2% 3. Do czego najczęściej nauczyciele wykorzystują komputer na zajęciach? Projekcja filmów Tworzenie prezentacji multimedialnych Internet Gry edukacyjne Rozwiązywanie zadań dołączonych do podręczników płyt edukacyjnych Inne 10 43.5% 1 4.3% 13 56.5% 6 26.1% 5 21.7% 2 8.7% 4. Czy Twoim zdaniem zajęcia z wykorzystaniem środków multimedialnych są atrakcyjniejsze? Tak 17 73.9% Trudno powiedzieć 5 21.7% 1 4.3% 5. Czy Twoim zdaniem na zajęciach powinno się w większym stopniu wykorzystywać technologie komputerowe? 6
Tak 13 54.2% Trudno powiedzieć 7 29.2% 4 16.7% 6. Czy nauczyciele kontaktują się z uczniami za pomocą poczty elektronicznej? Tak, często 1 4.2% Tak, czasami 19 79.2% 4 16.7% Ankietę wypełniło 24 uczniów z klas III -VI. Posługiwanie się sprzętem komputerowym lub innymi środkami technologii TIK przez nauczycieli na zajęciach zostało odnotowane przez 100% uczniów. Jednak tylko 8,3% oceniło, że odbywa się to często. Zdecydowana większość (87,5%) zauważyła, że wykorzystanie środków TIK w trakcie zajęć ma miejsce tylko czasami. Główne cele posługiwania się komputerem to korzystanie z Internetu, projekcje filmów, gry edukacyjne oraz rozwiązywanie zadań. Większość uczniów (73,9%) uznała, że wykorzystanie środków multimedialnych zwiększa atrakcyjność zajęć. Ponad połowa (54,2%) badanych podkreśliła, że technologie komputerowe powinny być wykorzystywane w większym stopniu. Około 30% nie ma na ten temat wyrobionego zdania. Ponad 79 % uczniów stwierdza, że nauczyciele czasami kontaktują się z nimi za pomocą poczty elektronicznej. Analiza ankiety dla nauczycieli 1. Z jakich programów komputerowych korzysta Pan/Pani najczęściej? Edytory tekstu Arkusze kalkulacyjne Bazy danych Programy edukacyjne Internet Inne 6 85.7% 2 28.6% 2 28.6% 5 71.4% 5 71.4% 1 14.3% 2. Czy ukończył/-ła Pan/Pani jakieś formy dokształcania lub doskonalenia z zakresu obsługi i pracy z komputerem? 7
Kurs komputerowy Studia informatyczne Studia podyplomowe z zakresu informatyki ukończyłem/-łam Inne 4 66.7% 0 0% 1 16.7% 1 16.7% 0 0% 3. Czy obecnie podjął/-ła Pan/Pani jakiejś formy dokształcania lub doskonalenia w tym kierunku? Tak 6 66,6% 3 33,3% Aktywna edukacja Kurs internetowy "Aktywna edukacja" kurs Aktywna edukacja Aktywna edukacja, E-learning - metody i narzędzia Aktywna Edukacja Kurs "Aktywna edukacja" 4. Czy wykorzystuje Pan/Pani komputer do swojej pracy? - w przygotowaniu do zajęć Tak, często 3 42.9% tak, czasami 2 28.6% 0 0% - w przygotowaniu materiału dla ucznia 8
Tak, często 1 16.7% Tak, czasami 2 33.3% 0 0% - w opracowywaniu wyników pomiaru dydaktycznego Tak, często 8 88.9% Tak, czasami 1 11.1% 0 0% - w pracy wychowawcy, np. przy opracowywaniu statystyki semestralnej Tak, często 2 25% Tak, czasami 3 37.5% 3 37.5% - bezpośrednio na lekcji Tak, często 2 28.6% Tak, czasami 5 71.4% 0 0% 5. Do czego najczęściej wykorzystuje Pan/Pani komputer na zajęciach? 9
Projekcja filmów Tworzenie prezentacji multimedialnych Internet Gry edukacyjne Rozwiązywanie zadań na dołączonych do podręczników płyt edukacyjnych Inne 3 37.5% 2 25% 6 75% 4 50% 3 37.5% 2 25% 6. Czy ma Pan/Pani możliwość korzystania z pracowni komputerowej w szkole? Tak 6 100% 0 0% 7. Czy w pracowni komputerowej w szkole prowadzi Pan/Pani zajęcia ze swojego przedmiotu? Tak 6 66.7% 3 33.3% 8. Czy pracownia przedmiotowa, w której prowadzi Pan/Pani zajęcia, jest wyposażona w komputer? Tak 6 100% 0 0% 10
9. Czy kontaktuje się Pan/Pani za pomocą poczty elektronicznej? - z nauczycielami Tak, często 2 33.3% Tak, czasami 4 66.7% 0 0% - z uczniami Tak, często 0 0% Tak, czasami 4 50% 4 50% - z rodzicami Tak, często 0 0% Tak, czasami 0 0% 5 100% 10. Czy widzi Pan/Pani możliwości większego wykorzystania komputera w pracy na lekcji swojego przedmiotu? 11
Tak 6 66.7% 3 33.3% Proszę uzasadnić swoją odpowiedź: brak czasu Ankietę wypełniło 9 nauczycieli. Najczęściej wykorzystywanymi programami komputerowymi przez nauczycieli są edytory tekstu (85,7%) oraz programy edukacyjne i internet (71,4%). najrzadziej nauczyciele korzystają z arkuszy kalkulacyjnych oraz innych programów komputerowych, nie wymienionych w ankiecie. Czworo nauczycieli skończyło kurs komputerowy, co stanowi 66,7% badanych, 1 nauczyciel ukończył informatyczne studia podyplomowe. Jak wynika za ankiety nikt nie ukończył studiów informatycznych. Jedna badana osoba nie ukończyła żadnego kursu komputerowego. 6 respondentów (66,7%) uczestniczy aktualnie w doskonaleniu pod nazwą,,aktywna edukacja. 3 osoby aktualnie nie korzystają z żadnej formy doskonalenia informatycznego. Wszyscy nauczyciele wykorzystują komputer oraz sprzęt komputerowy w swojej pracy. Nauczyciele najczęściej korzystają z komputera opracowując wyniki pomiaru dydaktycznego 88,8%. Często korzystają z komputera przygotowując się do zajęć. Wszyscy wykorzystują technologię komputerową bezpośrednio na lekcji ( często 28,6%, czasami 71,4%) Na pytanie do czego najczęściej wykorzystywany jest komputer na zajęciach, najwięcej ankietowanych nauczycieli przyznała, że korzysta z zasobów internetowych - 75 %, następnie z gier edukacyjnych - 50%, do projekcji filmów oraz zadań dołączonych do podręcznika na płytach - po 37,5% Najrzadziej nauczyciele tworzą prezentacje multimedialne oraz korzystają z innych form niż wymienione w ankiecie. Na pytanie dotyczące możliwości korzystania z pracowni komputerowej w szkole, 100% wypowiedziała się twierdząco. Sześcioro z dziewięciu nauczycieli prowadzi swoje zajęcia w pracowni komputerowej. Wszyscy również posiadają przynajmniej jeden komputer w w swojej klasopracowni. Jeżeli chodzi o kontaktowanie się nauczycieli za pomocą poczty elektronicznej to najczęściej w ten sposób kontaktują się z innymi nauczycielami (66,7% - czasami, 12
33,3% - często). Połowa nauczycieli kontaktuje się czasami drogą mailową z uczniami oraz połowa z nich nie kontaktuje się w ten sposób z uczniami. Nikt z nauczycieli nie kontaktuje się za pomocą poczty elektronicznej z rodzicami. 66,7% badanych nauczycieli widzi możliwość większego wykorzystania komputera w pracy na lekcji swojego przedmiotu, 33,3% nie widzi takiej możliwość. Jako uzasadnienie podano brak czasu. Analiza danych z ksiąg inwentaryzacyjnych odnośnie szkolnej bazy sprzętu komputerowego: skaner 2szt, dyktafon cyfrowy 1szt, komputer w pracowni komputerowej 11szt, pozostałe komputery 3szt, drukarki 5szt, wideo projektor 1szt, monitory w pracowni komputerowej 11szt, pozostałe monitory 4szt, zestaw komputerowy 4szt, modem ADSL + ruter 1szt, projektor multimedialny 5szt, laptop 5szt, tablica interaktywna 3szt, tablet 4szt, ekran projektor na trójnogu 1szt. Obserwacje lekcji data Kl. nauczyciel przedmiot edukacja wczesnoszkolna 25.03.2015 3 E. Topczyńska 26.03.2015 6 E. Soska matematyka 08.04.2015 0 W. Szwonder wychowanie przedszkolne 11.05.2015 5 I. Miklaszewska j. polski 20.05.2015 15.06.2015 5 6 I. Ulińska K. Prusińska historia przyroda Temat lekcji Żaby. Figury geometryczne na płaszczyźnie powtórzenie. Zwierzęta na wiejskim podwórku. Na jaki film do kina? Rozmawiamy o gatunkach filmowych. Życie Polaków pod zaborami. Poznajemy zasoby przyrody. Na wszystkich obserwowanych lekcjach wykorzystano narzędzia TIK. Na większości z nich dało się zauważyć, że użycie tych narzędzi nie było incydentalne. 13
dostateczne wykorzystanie sprzętu. Na żadnej z obserwowanych lekcji nie wykorzystano tablicy interaktywnej i wizualizera. Najczęściej stosowanym narzędziem była prezentacja komputerowa. (wykonana przez uczniów bądź nauczyciela). Prezentację można zaliczyć do metod aktywnych tylko wtedy, jeśli jest środkiem do przedstawienia efektów projektu edukacyjnego. W przedstawionych prezentacjach nie zawsze były podane źródła przedstawionych danych (prawa autorskie). Wykorzystywanie internetu jako zasobu informacji. Brak współpracy między nauczycielami. Wszystkie przedstawione lekcje były w pełni autorskie. Nauczyciele nie uzgadniali z kolegami ani treści lekcji ani zastosowanych narzędzi. (z rozmów po obserwacjach). Ważne aby narzędzia TIK służyły do opanowania celów lekcji. Aby uczeń nie musiał koncentrować się na opanowywaniu określonego narzędzia informatycznego. Celowość przeprowadzenia lekcji w pracowni komputerowej. Czasem może to przeszkadzać w osiągnięciu celów uczenia. WNIOSKI 1. Nauczyciele stosują narzędzia TIK w swojej pracy podczas opracowywania dokumentów szkolnych, przygotowywania się na zajęcia oraz bezpośrednio na lekcjach. 2. Szkoła jest wyposażona w wiele programów multimedialnych między innymi do nauczania matematyki, przyrody, języka angielskiego. Są również słowniki, bajki, encyklopedie, poczet królów polskich oraz programy do zajęć korekcyjno kompensacyjnych, logopedii. Są one najczęściej wykorzystywane na zajęciach dodatkowych, do pomocy psychologiczno pedagogicznej. Nauczyciele zastępują programy multimedialne programami internetowymi, platformami internetowymi, których zasób jest ogromny. 3. Nauczyciele coraz częściej komunikują się z uczniami drogą elektroniczną. W naszej szkole prowadzony jest dziennik elektroniczny. Wyniki sprawdzianu szóstoklasistów przesyłane są drogą elektroniczną. W ten sposób uczniowie udostępniają nauczycielom prezentacje multimedialne jako prace domową. Kolejnym przykładem jest również ankieta ewaluacji wewnętrznej skierowana dla uczniów, która została wysłana im drogą elektroniczną. Uczniowie zapoczątkowali pisanie bloga. W szkole korzystamy z informacji przekazywanej przez chmurę Google. 4. 14 Nauczyciele naszej szkoły w większości ukończyli różnego rodzaju kursy i
formy doskonalenia w zakresie obsługi komputera i posługiwania się technikami komputerowymi. Ciągle podnoszą swoje kompetencje w tym obszarze. REKOMENDACJE 1. Należy kontynuować dokształcanie w zakresie stosowania narzędzi TIK. 2. Wskazana jest modernizacja sieci szkolnej ze względu na małą szybkość łącza. 3. Zwiększenie celowości wykorzystania TIK oraz współpracy nauczycieli w tym zakresie. 15