OPIS I ANALIZA PRZYPADKU

Identyfikacja problemu PROBLEM: Trudności w organizacji i realizacji zajęć w zakresie przedmiotów informatycznych oraz wykorzystujących technologię informatyczną [biblioteka multimedialna] - niedobory zaplecza sprzętowego, a przede wszystkim oprogramowania. W roku 2003 rozpocząłem pracę w Zespole Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Dąbrowie na stanowisku nauczyciela informatyki, techniki i opiekuna biblioteki multimedialnej. Podejmowane przeze mnie czynności dydaktyczne od momentu oddania nowego budynku szkoły do uzytku, opierały się na pracy z komputerami AMD Duron 1.3 GHz wyposażonych jedynie w system operacyjny Windows, co nie dawało możliwości realizowania nawet podstawy programowej. W związku z tym widziałem natychmiastową potrzebę rozwoju i rozszerzenia bazy informatycznej (zwłaszcza programowej). Geneza i dynamika zjawiska Szkoła nasza pomimo trudności finansowych, wyposażyła w miarę swoich możliwości pracownę komputerową. W pracowni znajdowało się 8 komputerów AMD Duron 1,3 GHz z zainstalowanym jedynie systemem operacyjnym. Komputery były połączone w sieć P2P za pomocą Switcha D-Link. W takim stanie nie było mowy o nauce informatyki uwzględniającej wszystkie treści programowe.na etapie szkoły podstawowej i gimnazjum. Pracownia komputerowa miała również pełnić rolę biblioteki multimedialnej, a z zerowym stanem programowym o bibliotece można było tylko pomażyć. Szkoła nie miała stałego łącza internetowego. Dzielenie jednego 2

modemu na 8 komputerów powodowało często ogromne spowolnienie łącza internetowego. Korzystanie z Internetu ograniczało się do niezbędnego minimum. W związku z powyższym istniała duża obawa co do właściwego, efektywnego nauczania informatyki oraz działalności biblioteki multimedialnej. W tym stanie nie można było realizować tematów związnych z obsługą programów biurowych, a i korzystanie z Internetu nie było efektywne. Działanie biblioteki multimedialnej opiera się przede wszystkim na programach multimedialnych i Internecie a zwłaszcza tych drugich brakowało. Istniała zatem obawa, że dzieci i młodzież nie zostaną należycie przygotowane do kolejnego etapu edukacyjnego. Reforma oświaty wprowadziła konieczność wyposażania szkół w nowoczesne pracownie komputerowe tylko, że sam sprzęt bez odpowiedniego oprogramowania jest bezużyteczny. Stanąłem zatem przed problemem szybkiego pozyskania właściwego oprogramowania, oraz niewielkiej modernizacji istniejącej bazy sprzętowej. Znaczenie problemu Ciągły postęp w dziedzinie informatyki, postęp sprzętowy i programowy zwiększył wymagania stawiane również szkołom podstawowym i gimnazjalnym. Wielu spośród nauczycieli nie tylko informatyki widziało konieczność poszerzenia zakresu możliwości korzystania z pracowni komputerowej wyposażonej w Internet, oraz zaopatrzonej w bogaty zbiór oprogramowania komputerowego. Istnienie tylko jednej pracowni (8 stanowisk brak komputera nauczyciela) wobec dużej liczby uczniów w klasach (bez podziału na grupy) utrudniał dostęp, stwarzał problem w organizowaniu i planowaniu zajęć. Poza tym duże zainteresowanie dzieci i młodzieży informatyką wskazywało potrzebę zorganizowania dostępu do komputerów w ramach zajęć pozalekcyjnych i czasie wolnym. 3

Prognoza Prognoza negatywna Może dojść do spadku poziomu nauczania przedmiotów wykorzystujących technologię informatyczną. Problemy z prawidłowym rozplanowaniem zajęć wynikające z małej ilości sprzętu. Brak motywacji uczniów wobec konieczności pracy na przestarzałym i nieaktualnym oprogramowaniu. Utrudniony dostęp do coraz bardziej rozwijającego się Internetu. Nie nadążanie za rozwijającą się technologia informatyczną a w wyniku tego niski poziom przygotowania uczniów. Utrudnienia w realizacji podstawy programowej. Brak możliwości rozwoju nie tylko uczniów ale i nauczycieli. Złe działanie biblioteki multimedialnej pozbawionej oprogramowania. Prognoza pozytywna Odpowiednio wysoki poziom realizacji zadań dydaktycznych. Bezproblemowa organizacja zajęć. Możliwość dostępu do komputerów poza zajęciami dla uczniów i nauczycieli. Poznanie najnowszego oprogramowani i możliwości jego zastosowania. 4

Zaznajomienie z pracą w sieci komputerowej i wykorzystanie zalet stosowania sieci. Wzbudzenie zainteresowania, zaciekawienia i motywacji do pracy z komputerem podczas zajęć. Atrakcyjność i efektywność wykorzystywania najnowszych technologii. Możliwość dostępu do różnorakich informacji zawartych w Internecie. Wykorzystanie na lekcji oferty biblioteki multimedialnej uatrakcyjnienie zajęć. Propozycje rozwiązania Pozyskanie i instalacja na wszystkich komputerach darmowego pakietu biurowego OpenOffice. Optymalne wykorzystanie możliwości pracy w sieci komputerowej, np. korzystanie ze wspólnej drukarki, poznanie wymiany informacji za pomocą poczty elektronicznej, kontrola uczniów dzięki programowi Wizualny Nadzór. Zakup dodatkowego komputera dla nauczyciela administratora. Uzyskanie stałego dostępu do sieci Internet. Założenie szkolnej witryny internetowej. Rozbudowa infrastruktury sieci komputerowej na obszarze całej szkoły tak aby łączyła ona wszystkie komputery szkoły i stanowiła podstawę nowoczesnej organizacji pracy. 5

Wykorzystanie zmodernizowanego sprzętu do prowadzenia kursów, szkoleń, opracowywania i przygotowywania referatów, wypracowań, gazetek szkolnych. Wdrażanie oddziaływań Instalacja oprogramowania biurowego OpenOffice. Utworzenie szkolnej strony internetowej. Utworzenie dodatkowego stanowiska komputerowego dla administratora. Pozyskanie programów edukacyjnych do biblioteki multimedialnej. Uzyskanie stałego połączenia z Internetem. Zakup urządzeń peryferyjnych (drukarka, skaner). Efekty oddziaływań Założone cele w związku ze sformułowanym problemem zostały zrealizowane. Udało się zrealizować następujące zadania Zakup komputera dla administratora AMD Sempron 1,5 GHz z systemem Windows XP Profesional. Wzdogacenie pracowni w drukarkę fotograficzna Canon Prixma 4200 oraz skaner płaski. Zakup głośników komputerowych na wszystkie stanowiska. 6

Poszerzenie bazy sprzętowej o komputer nauczyciela z leprzymi parametrami pozwoliło usprawnić organizację zajęć, a przede wszystkim zapobiegło częstemu zawieszaniu się sieci. Możliwość korzystania z pracowni przez uczniów poza lekcjami, przede wszystkim bardzo potrzebna uczniom nie posiadającym komputera w domu. (o potrzebie tego może świadczyć fakt iż po uruchomieniu kółka komputerowego, bywały soboty, w których chętnych było więcej niż wolnych miejsc). Powstały zespoły uczniów tworzące strony internetowe. Pozyskanie bezpłatnego pakietu biurowego OpenOffice i systematyczna jego aktualizacja. Jest to bardzo dobra alternatywa do brogiego oprogramowania firmy Microsoft. Wyposażenie biblioteki multimedialnej (własne środki) w bogatą ofertę programów edukacyjnych. W ofercie tej znajdują się programy przeznaczone od grupy wiekowej 0 do 3 gimnazjum. Początkowo dostęp do Internetu odbywał się za pomocą modemu. Ograniczało to korzystanie z zasobów ogólnoświatowej sieci. Od 2004 r. uzyskanie łącza stałego radiowego, dało nieograniczony dostęp do Internetu. Wraz z udostępnieniem Internetu, zaistniała możliwość rozszerzenia tematyki związaneej z nauką w Internecie, przede wszystkim wykorzystanie stron WWW, poczty elektronicznej, listy dyskusyjne, IRC, FTP, możliwość prowadzenia lekcji w Internecie. Pod koniec roku szkolnego można śmiało stwierdzić, że młodzież po roku nauki bez problemu umie korzystać z zasobów Internetu, wyszukując informacje potrzebne do referatów czy zadań domowych lub dla celów osobistych poprzez korespondencję elektroniczną czy wymianę poglądów na tzw. kanałach CHAT lub listach dyskusyjnych. 7

Zakup drukarki Canon Prixma 4200, wyposażenie pracowni w prywatny skaner plaski, oraz instalacja dwóch nagrywarek CD RW znacznie zwiększyło możliwości pracowni. Udało się rownież wyposażyć pokój nauczycielski w zestaw komputerowy wyposażony w zmodernizowany stary komputer IBM, monitor 17, drukarkę HP, oraz głośniki Logitech. Zestaw ten umożliwia nauczycielom przygotowanie materiałów do wydruku, ich wydruk, oraz przegląd programów multimedialnych zawartych na płytach CD. Na początku 2005 roku powstała szkolna strona internetowa na której znajdują się najważniejsze informacje o szkole, informacje o kólku komputerowym, galeria zdjęć w której uwiecznione zostały najważniejsze wydarzenia z życia szkoły. Cały czas trwają działania mające na celu poszerzania oferty komputerowych programów edukacyjnych, oraz rozbudowy infrastruktury informatycznej. 8