RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 199381 (21) Numer zgłoszenia: 351961 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 10.03.2000 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: 10.03.2000, PCT/GB00/00879 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: 14.09.2000, WO00/53707 PCT Gazette nr 37/00 (51) Int.Cl. C11C 5/00 (2006.01) (54) Zżelowana kompozycja węglowodorowa odpowiednia do stosowania jako bryła świecy oraz sposób jej wytwarzania (30) Pierwszeństwo: 11.03.1999,GB,9905558.4 (73) Uprawniony z patentu: RECKITT BENCKISER (UK) LIMITED, Slough,GB (43) Zgłoszenie ogłoszono: 14.07.2003 BUP 14/03 (72) Twórca(y) wynalazku: Sonia Katherine Wilson,Reading,GB (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.09.2008 WUP 09/08 (74) Pełnomocnik: Jolanta Hawrylak, PATPOL Sp. z o.o. PL 199381 B1 (57) Niniejszy wynalazek dostarcza zżelowanej kompozycji węglowodorowej odpowiedniej do stosowania jako bryła świecy zawierającej olej węglowodorowy i od 0,01 do 3 % wagowych kwasu tłuszczowego, która to kompozycja jest zżelowana za pomocą trójblokowego polimeru o niskiej masie cząsteczkowej mającego Mw lub Mn od 20000 do 82000 i trójblokowego polimeru o średniej masie cząsteczkowej mającego Mw lub Mn od 82000 do 150000. Wynalazek ujawnia również sposób wytwarzania takiej zżelowanej kompozycji węglowodorowej obejmujący: (i) homogenizację oleju węglowodorowego ze sproszkowanymi kopolimerami trójblokowymi w temperaturze 100-120 C i (ii) obniżenie temperatury mieszaniny do 70-90 C i dodanie z jednoczesnym mieszaniem przy 400-500 obrotów/minutę kwasu tłuszczowego i ewentualnie środka zapachowego lub innych dodatków.
2 PL 199 381 B1 Opis wynalazku Wynalazek dotyczy zżelowanej kompozycji węglowodorowej odpowiedniej do stosowania jako bryła świecy oraz sposobu jej wytwarzania. Świece ze zżelowanych olejów węglowodorowych są dobrze znane, na przykład z międzynarodowych opisów zgłoszeniowych WO 96/34077 i WO 97/08282. Jednakże, znane ze stanu techniki zżelowane przezroczyste świece mogą powodować pożar, ponieważ różnica między temperaturą roztopionej masy a punktem zapłonu jest mniejsza niż w przypadku zwykłych świec woskowych. Jeśli świeca ulegnie zapłonowi, mogą pojawić się płomienie o wysokości aż do 30 cm oraz może wydzielać się czarny dym. Stanowi to potencjalne zagrożenie dla zdrowia i powód, dla którego wiele produktów wycofano z rynku. Ponadto ważne jest, aby zżelowane świece nie spływały w czasie gdy uchwyt świecy spoczywa w pozycji bocznej (np. jak podczas transportu czy przypadkowego rozlania). Po zapaleniu knota w zżelowanym materiale świecy produkt jest zepsuty. Innymi słowy, materiał na świece żelowe musi być sztywny (to jest nie płynąć) i charakteryzować się dużą różnicę między temperaturą roztopionej masy a punktem zapłonu. Uprzednio stwierdzono, że jeśli na przykład różnica między temperaturą roztopionej masy a punktem zapłonu jest do zaakceptowania, to płynięcie jest zbyt duże, albo odwrotnie. Bardzo trudne, jeśli nawet nie niemożliwe, okazało się uzyskanie akceptowalnej różnicy między temperaturą roztopionej masy a punktem zapłonu z jednoczesnym wytworzeniem świecy charakteryzującej się pożądanym płynięciem. Jest także dobrze znane w dziedzinie wykorzystanie takich zżelowanych olejów węglowodorowych do zastosowań innych niż świece. Na przykład, w europejskim opisie patentowym Nr EP- 0224389 ujawniono kompozycje na bazie styrenowo-dienowego kopolimeru blokowego. Jednakże żadna z tych kompozycji nie miała cech odpowiednich do wytwarzania świec. W publikacji międzynarodowego zgłoszenia patentowego nr WO 97/31623 ujawniono zżelowane kompozycje odpowiednie do szerokiego zakresu zastosowań, ale nieodpowiednie do stosowania w świecach. Wynika to w szczególności z tego, że węglowodory stosowane w kompozycjach ujawnionych w tym zgłoszeniu są lotne i przez to podczas stosowania do wytwarzania świec stwarzają poważne zagrożenie pożarowe. Ponadto, materiał tworzący świecę znikałby by po prostu wraz z upływem czasu z powodu odparowywania węglowodoru. Niniejszy wynalazek dostarcza zżelowanej kompozycji węglowodorowej odpowiedniej do stosowania jako bryła świecy zawierającej olej węglowodorowy i od 0,01 do 3% wagowych kwasu tłuszczowego, która to kompozycja jest zżelowana za pomocą trójblokowego polimeru o niskiej masie cząsteczkowej mającego Mw lub Mn od 20000 do 82000 i trójblokowego polimeru o średniej masie cząsteczkowej mającego Mw lub Mn od 82000 do 150000. Przez polimer trójblokowy o niskiej masie cząsteczkowej korzystnie rozumie się polimer trójblokowy o masie cząsteczkowej (Mw albo Mn) od 20000 do 82000, bardziej korzystnie 50000 do 82000, najbardziej korzystnie Mw wynosi około 78000 a Mn około 73000 wyrażone jako ekwiwalent polistyrenowy" mas cząsteczkowych. Takim polimerem o niskiej masie cząsteczkowej jest na przykład Kraton G1652 (RTM). Przez polimer trójblokowy o średniej masie cząsteczkowej korzystnie rozumie się polimer trójblokowy o masie cząsteczkowej (Mw albo Mn) od 82000 do 150000, bardziej korzystnie 85000 do 120000, a najbardziej korzystnie Mw wynosi około 95000 a Mn około 86000 wyrażone jako ekwiwalent polistyrenowy" mas cząsteczkowych. Takim polimerem o niskiej masie cząsteczkowej jest na przykład Kraton G1650 (RTM). Masę cząsteczkową korzystnie mierzy się za pomocą techniki znanej jako Porównanie rozkładów masy cząsteczkowej kopolimerów etylen-butylen-styren przy zastosowaniu Chromatografii Żelowej"". Sposób ten jest następujący. Wynik oznaczenia polimerów trójblokowych mających niskie i średnie masy cząsteczkowe wyraża się w równoważnikach polistyrenowych. Próbki analizuje się stosując techniki żelowe z tetrahydrofuranem jako rozpuszczalnikiem i kolumnami odpowiednimi do polimerów o niskiej/średniej masie cząsteczkowej. Stwierdzono, że poprzez staranny dobór polimeru trójblokowego o niskiej i średniej masie cząsteczkowej, można uzyskać świecę o podwyższonym standardzie bezpieczeństwa.
PL 199 381 B1 3 Innymi słowy, dzięki takiemu starannemu doborowi można wytworzyć świecę, w której temperatura zapłonu i temperatura roztopionej masy mają akceptowalne wartości, a także różnica między temperaturą roztopionej masy a temperaturą zapłonu jest dostatecznie duża. Ponadto, uzyskana świeca nie spływa, gdy uchwyt świecy spoczywa na boku. Roztwór próbki sporządza się przez dodanie 10 ml rozpuszczalnika do 20 mg próbki i pozostawienie do rozpuszczenia na co najmniej cztery godziny. Dodaje się małą ilość 1,2-dichlorobenzenu w rozpuszczalniku jako wzorzec wewnętrzny i roztwory dokładnie miesza. Roztwory filtruje się poprzez membranę poliamidową 0,2 mikrona do fiolek na próbki, które umieszcza się w autosamplerze. Warunki chromatografii są następujące: Kolumny P1, żel 2X mieszany, D złoża 30 cm, 5 mikronów Szybkość przepływu 1,0 ml/min Temperatura 30 C Zbieranie i obróbkę danych przeprowadza się za pomocą oprogramowania Viscotek Trisec 3,0". Układ GPC kalibruje się m5 polistyrenem a wyniki wyraża jako masę cząsteczkową w równoważnikach polistyrenu". Termin polimer trójblokowy" jest terminem dobrze znanym w dziedzinie, a odpowiednimi polimerami trójblokowymi są kopolimery blokowe styren-etylen/butylen-styren, takie jak sprzedawane pod nazwą KRATON G (RTM) przez firmę Shell. Kopolimery te są uwodornione i przez to stabilne termicznie, co oznacza, że ich rozkład podczas mieszania z olejem węglowodorowym nie jest prawdopodobny. Kopolimery KRATON G (RTM) są wskazywane jako mieszalne z olejami parafinowymi i naftenowymi i podaje się, że dla wytworzenia produktu zżelowanego przyjmują olej do ponad 20-krotności swojej masy. Kopolimery takie są opisane szczegółowo w publikacjach WO 96/34077 i WO 97/08282. W korzystnym wykonaniu stosowany do zżelowania kompozycji trójblokowy polimer może zawierać do 5% kopolimeru dwublokowego lub może zawierać mieszanki z radialnym kopolimerem blokowym lub kopolimerem multiblokowym. Alternatywnie, kopolimery trójblokowe mogą obejmować mieszanki z radialnym kopolimerem blokowym lub kopolimerem multiblokowym. Takie kopolimery i mieszanki są opisane w publikacjach WO 97/08282 i WO 97/131623. Pożądane są mieszanki niskiej masy cząsteczkowej i wysokiej masy cząsteczkowej w stosunku od 1 do 20 aż do 20 do 1. Korzystne są mieszanki w stosunku od 1 do 10 aż do 10 do 1, szczególnie korzystnie 1 do 5 aż do 5 do 1. Zarówno nisko- jak i średniocząsteczkowe polimery są kopolimerami blokowymi postaci a-b-a, gdzie "b" jest resztą rozpuszczalną w oleju (np. etylenową lub butylenową) zaś "a" stanowi nierozpuszczalną resztę styrenową. Przykładem tego typu polimeru jest seria termoplastycznych polimerów kauczukowych Kraton G (RTM). Korzystnym do stosowania w kompozycji według wynalazku jako polimer trójblokowy jest liniowy blokowy polimer styren-etylen-butylen-styren, który może być uwodorniony dla nadania stabilności termicznej podczas przetwarzania. Te polimery trójblokowe są dostarczane jako układy o czystości 99% o niskiej, średniej lub wysokiej masie cząsteczkowej. Produkty te można następnie mieszać w laboratorium z uzyskaniem pożądanej zmiany własności reologicznych końcowego żelu oleju węglowodorowego. Korzystne jest stosowanie naturalnego lub syntetycznego oleju węglowodorowego C16 do C50, dla przykładu takiego jak ujawniono w publikacjach WO 96/34077 lub WO 97/08282. Olejem może być na przykład olej parafinowy, olej naftenowy lub naturalny olej mineralny. Olejem węglowodorowym może być na przykład naturalny lub syntetyczny olej węglowodorowy gatunku kosmetycznego. Pożądaną formą oleju węglowodorowego jest forma ciekła w temperaturach od 0 C do 200 C. Korzystne oleje węglowodorowe są wybrane z olejów parafinowych, olejów naftenowych lub naturalnych olejów mineralnych, bardziej korzystnie jest to olej biały. Pożądanym jest aby ciśnienie par oleju węglowodorowego było bardzo niskie, typowo zaniedbywalne w temperaturze 20 C. Szczególnie korzystny olej węglowodorowy zawiera łańcuch węglowodorowy mający 18 do 30 węgli.
4 PL 199 381 B1 (ii) W korzystnym wykonaniu, odporność zżelowanych kompozycji na spływanie można dodatkowo polepszyć przez dodanie małej ilości (np. 0,01-1%) monomeru kwasu tłuszczowego, np. związku o wzorze I lub wzorze II: HO-(CH 2 ) u -COOH (I) CH 3 -(CH 2 ) p -CH(OH)-(CH 2 ) q -COOH (II) gdzie u ma wartość od 8 do 24 p ma wartość od 0 do 16, korzystnie 1 do 8, bardziej korzystnie 3 do 5, q ma wartość od 8 do 24, korzystnie 8 do 16, bardziej korzystnie 8 do 10. Pożądane wartości p i q to od 8 do 24, korzystnie 12 do 20, bardziej korzystnie 14 do 18. Korzystnie olej węglowodorowy jest obecny w kompozycji według wynalazku w ilości 70 do 99% wagowych, korzystniej 85 do 95% wagowych, a jeszcze korzystniej około 90% wagowych, a polimery trójblokowe są obecne w ilości 1-30% wagowych, bardziej korzystnie 5-15% wagowych. Zżelowana kompozycja węglowodorowa według wynalazku korzystnie zawiera oprócz węglowodoru i kopolimeru trójblokowego: i) środek zapachowy w ilości do 7% wagowych, korzystnie do 5% wagowych, ii) środek barwiący w ilości do 1% wagowych i iii) przeciwutleniacz w ilości do 1% wagowych. Korzystnie, kompozycja zawiera 87,9% wagowych oleju węglowodorowego, 3,75% wagowych kopolimeru o niskiej masie cząsteczkowej takiego jak Kraton G1652, 3,75% wagowych kopolimeru o średniej masie cząsteczkowej takiego jak Kraton G1650, 0,1% wagowych kwasu 12-hydroksystearynowego i 4,5% wagowych środka zapachowego. Ponadto, w korzystnym wykonaniu kompozycja węglowodorowa według wynalazku zawiera dodatkowo jeden lub więcej składników wybranych spośród środków zapachowych, środków przeciwdziałających złym zapachom, insektycydów, pestycydów, środków odstraszających owady, barwników, przeciwutleniaczy, konserwantów, środków zapobiegających spożyciu, stabilizatorów, środków dezodoryzujących i środków maskujących. Monomerycznym kwasem tłuszczowym może być kwas stearynowy zawierający jedną lub więcej niż jedną grupę hydroksylową. Szczególnie pożądanym kwasem stearynowym jest kwas 12-hydroksystearynowy. Zżelowane kompozycje według wynalazku charakteryzują się zasadniczo atrakcyjnym przezroczystym wyglądem. Kompozycja według wynalazku jest użyteczna do wytwarzania świecy, obejmującej: (i) bryłę świecy, i (ii) knot umieszczony w bryle świecy, przy czym bryłę świecy stanowi zżelowana kompozycja węglowodorowa, zawierająca olej węglowodorowy, zżelowany przez polimeryzację z polimerem trójblokowym o niskiej i średniej masie cząsteczkowej. Przedmiotem wynalazku jest także sposób wytwarzania zżelowanej kompozycji węglowodorowej obejmujący: (i) homogenizację oleju węglowodorowego ze sproszkowanymi kopolimerami trójblokowymi w temperaturze 100-120 C i (ii) obniżenie temperatury mieszaniny do 70-90 C) i dodanie z jednoczesnym mieszaniem przy 400-500 obrotów/minutę środka zapachowego lub innych dodatków. Bryła świecy wytworzonej z kompozycji węglowodorowej według wynalazku zawiera olej węglowodorowy w ilości od 70 do 99% wagowych, korzystnie 85 do 95% wagowych, szczególnie korzystnie około 90% wagowych. Polimery trójblokowe są obecne w kompozycji świecy w ilości 1-30% wagowych, bardziej korzystnie 5-15% wagowych. Monomeryczny kwas tłuszczowy, jeśli obecny w kompozycji świecy, jest obecny w ilości 0,1 do 3% wagowych, bardziej korzystnie 0,2 do 2% wagowych, najbardziej korzystnie 0,5 do 1% wagowych. Jak zaznaczono powyżej, kompozycja węglowodorowa odpowiednia do stosowania jako bryła świecy może zawierać dodatkowe składniki, korzystnie w ilości 1-20% wagowych, takie jak jeden lub więcej związków wybranych spośród środków zapachowych, środków przeciwdziałających złym zapachom, insektycydów, pestycydów, środków odstraszających owady, barwników, przeciwutleniaczy, konserwantów, środków zapobiegających spożyciu, stabilizatorów, środków dezodoryzujących i środków maskujących.
PL 199 381 B1 5 Odpowiednie środki zapachowe, korzystnie w ilości 1-10% wagowych, są znane w dziedzinie, na przykład środki zawierające substancje zapachowe wybrane z jednej lub więcej niż jednej spośród olejku cedrowego, olejku drzewa sandałowego, olejku bergamotowego, bułgarskiego olejku różanego, paczuli, mirry, olejku goździkowego, linalolu, alkoholu etylowego, tepineolu, mentolu, cytronellalu i alkoholu fenyloetylowego. Środek zapachowy generalnie zawiera rozpuszczalnik nośny, taki jak ftalan dietylu, karbitol, glikol dipropylenowy lub glikol dipropylowy. Odpowiednie środki przeciwdziałające złym zapachom są dobrze znane, na przykład jeden lub więcej chemikaliów aromatycznych i/lub niearomatycznych o znanym działaniu zmniejszającym percepcję intensywności złych zapachów, na przykład nienasycone estry, ketony, aldehydy i/lub materiały zapachowe, takie jak cytronelal lub olejek cedrowy (który jest znany jako przeciwdziałający percepcji odoru tytoniu). Korzystnie obecna jest ilość 0,1-10% wagowych. Odpowiednie insektycydy, pestycydy i środki odstraszające owady do stosowania w wynalazku są dobrze znane, na przykład piretroid, niotynoid, rotenoid, tetrametrin, bioallertrin, alletrin, fentrin, dinitrofenol, organotiocyjamate, sześciochlorek benzenu, cytronellal, polichlorowany cykliczny węglowodór (na przykład heptachlor (RTM), aldrin (RTM) lub telodrin) lub związek fosfororganiczny, na przykład pirofosforan tetraetylu). Korzystnie obecna jest ilość 1-10% wagowych. Wszelkie stosowane środki barwiące powinny być rozpuszczalne w oleju. Przykładami odpowiednich środków barwiących są Iragon Green (RTM), Iragon Violet (RTM), Sandoplast Blue 2B i Fat Red 5B02. Korzystnie obecna jest ilość do 2% wagowych. Odpowiednim przeciwutleniaczem jest na przykład tokoferol, palmitynian askorbylu, butylowany toluen, kwas askorbinowy, tert-butylohydrochinon, beta-karoten, butylowany hydroksytoluen lub gallusan. Korzystnie w kompozycji może być obecne 0,1 do 2% wagowych przeciwutleniacza. Odpowiednimi konserwantami są czwartorzędowe związki alkiloamoniowe lub pochodne imidazoliniowe. Korzystnie w kompozycji może być obecne 0,1 do 2% wagowych konserwanta. Przykładem odpowiedniego środka przeciwko spożywaniu jest Bitrex (znak towarowy), wytwarzany przez McFarlane Smith Ltd i zawierający benzoesan denatonium. Korzystnie w kompozycji może być zawarte do 2% środka przeciwko spożywaniu. Wszystkie podane powyżej zawartości procentowe są wartościami określonymi względem całkowitej wagi kompozycji węglowodorowej. Bryła świecy może być wytworzona z kompozycji według wynalazku poprzez zmieszanie oleju węglowodorowego i kopolimeru trójblokowego o średniej masie cząsteczkowej oraz kopolimeru trójblokowego o niskiej masie cząsteczkowej w podwyższonej temperaturze np. 120-100 C, korzystnie w temperaturze od 70 do 90 C, bardziej korzystnie w 80 do 85 C. Po następnym ochłodzeniu kompozycji wówczas, gdy mieszanina olej/polimer jest ciągle w formie ciekłej można dodać pozostałe składniki. Składniki miesza się ze sobą a następnie dla wytworzenia świecy kompozycję węglowodorową wylewa się do pojemnika zawierającego knot z wytworzeniem bryły świecy. Alternatywnie polimeryzacja zżelowanej kompozycji może być prowadzona w formach lub prowadzona tak, aby otrzymać ciągłą lub półciągłą bryłę, z której następnie wykraja się pożądane kształty. Korzystnie polimeryzację prowadzi się wówczas, gdy knot jest już obecny. Niniejszy wynalazek ilustrują nieograniczające go przykłady zamieszczone poniżej. P r z y k ł a d y 1 do 6 Sposób wytwarzania świec z żelu Świeca składa się z ciekłego oleju mineralnego, zżelowanego za pomocą polimerycznego środka zagęszczającego, np. kopolimeru Kraton (RTM). Świeca może także zawierać środek zapachowy i w razie potrzeby barwnik. a) Sposób wytwarzania żelu Odpowiednią ilość oleju odważa się do zlewki i ogrzewa do 120 C, mieszając za pomocą miksera Heidolph przy 350-450 obrotów na minutę. Kiedy olej osiągnie temperaturę 120 C, dodaje się stopniowo kopolimeryczny środek zagęszczający, np. Kraton(y), cały czas mieszając. Po rozpuszczeniu całego Kratonu (RTM) i obniżeniu temperatury mieszaniny do około 85 C dodaje się powoli kwas 12-hydroksystearynowy i środek zapachowy, jeśli obecny, i pozostawia z mieszaniem na 10 minut. Podczas dodawania środka zapachowego do mieszanki należy zachować ostrożność. b) Sposób wytwarzania świecy Wyłącza się ogrzewanie i za pomocą walca z mieszanki żelowej umocowuje się knot do podstawy naczynia szklanego. Następnie do szklanych naczyń wylewa się żel (waga napełnienia 100 g).
6 PL 199 381 B1 Poniżej przedstawiono składy mieszanki. P r z y k ł a d 1 Olej węglowodorowy 88,00 Kraton G 1650 (RTM) 3,75 Kraton G 1652 (RTM) 3,75 Środek zapachowy 4,50 Wyniki: temperatura roztopionej masy: 75 C pełzanie: niewielkie P r z y k ł a d 2 Olej węglowodorowy 88,000 Kraton G 1650 (RTM) 5,625 Kraton G 1652 (RTM) 1,875 Środek zapachowy 4,500 Wyniki: temperatura roztopionej masy 80 C pełzanie: niewielkie P r z y k ł a d 3 Olej węglowodorowy 88,000 Kraton G 1650 (RTM) 1,875 Kraton G 1652 (RTM) 5,625 Środek zapachowy 4,500 Wyniki: temperatura roztopionej masy: 70-75 C pełzanie: wysokie Wszystkie ilości podano w procentach wagowych. P r z y k ł a d 4 Olej węglowodorowy 87,90 Kraton G 1650 (RTM) 3,75 Kraton G 1652 (RTM) 3,75 Środek zapachowy 4,50 Kwas 12-hydroksystearynowy 0,10 Wyniki: temperatura roztopionej masy: 75 C pełzanie: w normie Wszystkie ilości podano w procentach wagowych. P r z y k ł a d p o r ó w n a w c z y A Olej węglowodorowy 85,5% Kraton G 1650 (RTM) 10,0% Środek zapachowy 4,5% Wyniki: temperatura roztopionej masy: zbyt wysoka
PL 199 381 B1 7 P r z y k ł a d p o r ó w n a w c z y B Olej węglowodorowy 83,0% Kraton G 1650 (RTM) 2,5% Środek zapachowy 4,5% Wyniki: świeca wypływa szybko z pojemnika P r z y k ł a d p o r ó w n a w c z y C Olej węglowodorowy 88,00% Kraton G 1654 (RTM) 3,75% Środek zapachowy 4,50% Wyniki: kopolimer o wysokiej masie cząsteczkowej temperatura topnienia: zbyt wysoka dla dodania środka zapachowego Zastrzeżenia patentowe 1. Zżelowana kompozycja węglowodorowa odpowiednia do stosowania jako bryła świecy, znamienna tym, że zawiera olej węglowodorowy i od 0,01 do 3% wagowych kwasu tłuszczowego i jest zżelowana za pomocą trójblokowego polimeru o niskiej masie cząsteczkowej mającego Mw lub Mn od 20000 do 82000 i trójblokowego polimeru o średniej masie cząsteczkowej mającego Mw lub Mn od 82000 do 150000. 2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że trójblokowy polimer może zawierać do 5% kopolimeru dwublokowego lub może zawierać mieszanki z radialnym kopolimerem blokowym lub kopolimerem multiblokowym. 3. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że polimerem trójblokowym jest liniowy kopolimer blokowy styren-etylen-butylen-styren, który może być uwodorniony dla nadania stabilności termicznej podczas przetwarzania. 4. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że olejem węglowodorowym jest naturalny lub syntetyczny olej węglowodorowy C16 do C50, korzystnie olej parafinowy, olej naftenowy lub naturalny olej mineralny. 5. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że kwas tłuszczowy jest związkiem o wzorze I lub wzorze II: HO-(CH 2 ) u -COOH (I) CH 3 -(CH 2 ) p -CH(OH)-(CH 2 ) q -COOH (II) gdzie u ma wartość od 8 do 24 p ma wartość od 0 do 16, korzystnie 1 do 8, bardziej korzystnie 3 do 5, q ma wartość od 8 do 24, korzystnie 8 do 16, bardziej korzystnie 8 do 10. 6. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że olej węglowodorowy jest obecny w ilości 70 do 99% wagowych, korzystnie 85 do 95% wagowych, bardziej korzystnie około 90% wagowych, a polimery trójblokowe są obecne w ilości 1-30% wagowych, bardziej korzystnie 5-15% wagowych. 7. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że oprócz węglowodoru i kopolimeru trójblokowego zawiera: i) środek zapachowy w ilości do 7% wagowych, korzystnie do 5% wagowych, ii) środek barwiący w ilości do 1% wagowych i iii) przeciwutleniacz w ilości do 1% wagowych. 8. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera 87,9% wagowych oleju węglowodorowego, 3,75% wagowych kopolimeru o niskiej masie cząsteczkowej, 3,75% wagowych kopolimeru o średniej masie cząsteczkowej, 0,1% wagowych kwasu 12-hydroksystearynowego i 4,5% wagowych środka zapachowego.
8 PL 199 381 B1 9. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że dodatkowo zawiera jeden lub więcej składników wybranych spośród środków zapachowych, środków przeciwdziałających brzydkim zapachom, insektycydów, pestycydów, środków odstraszających owady, barwników, przeciwutleniaczy, konserwantów, środków zapobiegających spożyciu, stabilizatorów, środków dezodoryzujących i środków maskujących. 10. Sposób wytwarzania zżelowanej kompozycji węglowodorowej jak określona w zastrz. 1, znamienny tym, że obejmuje: (i) homogenizację oleju węglowodorowego ze sproszkowanymi kopolimerami trójblokowymi w temperaturze 100-120 C i (ii) obniżenie temperatury mieszaniny do 70-90 C i dodanie z jednoczesnym mieszaniem przy 400-500 obrotów/minutę kwasu tłuszczowego i ewentualnie środka zapachowego lub innych dodatków. Departament Wydawnictw UP RP Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.