Europejskie uwarunkowania formalno-prawne zmiany podejścia do obsługi osób o ograniczonych możliwościach ruchowych w transporcie kolejowym Dr inż. Marek Pawlik
1350 stron tytułów w aktów prawnych Wspólnoty 2
Zasadnicze europejskie regulacje prawne dotyczące kolei: 91/440/EEC on the development of the Community's railways 95/18/EC on the licensing of railway undertakings 95/19/EC on the allocation of railway infrastructure capacity and the charging of infrastructure fees 96/48/EC on the interoperability of the trans-european high-speed rail system 01/12/EC amending Council Directive 91/440/EEC on the development of the Community's railways 01/13/EC amending Council Directive 95/18/EC on the licensing of railway undertakings 01/14/EC on the capacity allocation, charges for the use of railway infrastructure, safety certification 01/16/EC on the interoperability of the trans-european conventional rail system 04/49/EC on safety on the Community's railways and amending 95/18/EC and 2001/14/EC 04/50/EC amending 96/48/EC on HS interoperability and 2001/16/EC on CR interoperability 04/51/EC amending Council Directive 91/440/EEC on the development of the Community's railways...... third Railway Package... Rozwój kolei Wspólnoty Licencjonowanie przewoźników Alokacja przepustowości infrastruktury Certyfikacja bezpieczeństwa Interoperacyjność 3
EUROPEJSKIE REGULACJE PRAWNE DLA KOLEI CEL: zintegrowany europejski system kolejowy zapewniający realizację trans-granicznych usług ug bez konieczności ci zmiany przewoźnika przy zapewnieniu najwyższej jakości usług ug. Optymalizacja wykorzystania istniejącej infrastruktury Zrównoważenie różnych rodzajów transportu (przy uwzględnieniu możliwości transportu przyjaznego dla środowiska kolei, śródlądowego transportu wodnego i morskiego transportu na krótkie odległości) Uczciwe i wydajne określanie cen za korzystanie z infrastruktury Skoncentrowanie się na potrzebach klientów METODA: liberalizacja transportu kolejowego 4
REGULACJE PRAWNE UE i RP DOTYCZĄCE CE INTEROPERACYJNOŚCI CI KOLEI NOWE PODEJŚCIE LEGISLACYJNE 5
46 dyrektyw nowego podejścia legislacyjnego w tym 2 dotyczące interoperacyjności kolei - 96/48/EC i 2001/16/EC - dyrektywy specyfikacje TSI normy europejskie (CEN, CENELEC, ETSI) specyfikacje (np. GSM-R, ETCS) Wymaga się, aby dyrektywy nowego podejścia oraz uzupełniające je decyzje były stosowane przez wszystkie kraje członkowskie UE ponieważ definiują one podstawy funkcjonowania jednolitego systemu oceny zgodności, co tworzy podstawy WSPÓLNEGO RYNKU 6
Podstawą działania jednolitego (europejskiego) systemu oceny zgodności w Unii Europejskiej są reguły nowego podejścia cia (Rezolucja Rady UE z 1985 dot. harmonizacji i standaryzacji) warunki zunifikowanej oceny zgodności (Rezolucja Rady UE z 1989 dot. certyfikacji i badań)
Podstawą działania jednolitego (europejskiego) systemu oceny zgodności w Polsce jest Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. Nr 166, poz. 1360 z późniejszymi zmianami) Zgodnie z ustawą wymagania zasadnicze zawarte w dyrektywach, są publikowane przez ministrów właściwych ze względu na przedmiot oceny zgodności w drodze rozporządzeń.
PIRAMIDA LEGISLACYJNA UE dla transportu kolejowego Dyrektywy PE i Rady np. 2001/16/EC o interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych Decyzje dotyczące Technicznych Specyfikacji Interoperacyjności dla podsystemów transeuropejskiego systemu kolejowego normy (np. CENELEC dotycząc MMI) specyfikacje (GSM-R i ETCS obligatoryjne i opcjonalne) 9
Dyrektywy 96/48/EC i 2001/16/EC wprowadza do Polskiego prawa Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie Ustawy o transporcie kolejowym Ustawa ta uzupełnia Ustawę z dnia 28 marca 2003 o transporcie kolejowym przede wszystkim o rozdział 4a Warunki zapewnienia interoperacyjności ci transeuropejskiego systemu kolei dużych prędko dkości i transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej
Na bazie Dyrektyw 96/48/EC i 2001/16/EC oraz decyzji od 2002/730/EC do 2002/735/EC (HS TSIs) wydane zostało Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie zasadniczych wymagań dotyczących cych interoperacyjności ci kolei oraz procedur oceny zgodności dla transeuropejskiego systemu kolei dużych prędko dkości z dnia 29 czerwca 2004 (Dziennik Ustaw nr 162 pozycja 1697) wprowadzające do polskiego prawa wymagania istotne ze względu na przedmiot oceny zgodności.
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie Ustawy o transporcie kolejowym Normy EN pecyfikacje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 czerwca 2004 r. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie zasadniczych z dnia xx xxxxxxxwymagań 2005 r. dotyczących w sprawie interoperacyjności zasadniczych kolei wymagań oraz procedur dotyczących oceny interoperacyjności zgodności dla transeuropejskiego kolei oraz procedur systemu oceny kolei zgodności dla transeuropejskiego dużych prędkości systemu kolei konwencjonalnej Normy PN EN 12
Interoperacyjność jako całość Szansa ze względu na: olbrzymią zmianę warunków konkurencji z innymi środkami transportu zarówno w transporcie osób jak i towarów Wyzwanie ze względu na: koszty inwestycyjne konieczność zmiany podejścia do klientów konieczność zmiany podejścia do współpracy z innymi podmiotami świadczącymi usługi transportowe nowe zasady certyfikacji i dopuszczania do eksploatacji 13
Zapewnienie interoperacyjności kolei konwencjonalnych w szczególności poprzez publikacje: specyfikacji TSI CR pierwszego priorytetu opublikowano w Dzienniku Ustaw UE: TAF Regulacja KE 62/2006 z 23.12.2005, OJ L13 18.01.2006 NOI Decyzja KE 2006/66/WE z 23.12.2005, OJ L37 08.02.2006 CCS Decyzja KE 2006/679/WE z 28.03.2006, OJ L284 16.10.2006 i (aneks A) Decyzja KE 2007/153/WE z 06.03.2007, OJ L67 07.03.2007 WAG Decyzja KE 2006/861/WE z 28.07.2006, OJ L344 08.12.2006 OPE Decyzja KE 2006/920/WE z 11.08.2006, OJ L359 18.12.2006 specyfikacji TSI CR drugiego priorytetu zostały przyjęte przez państwa członkowskie UE i będą publikowane w OJ za 2-3 miesiące: SRT Decyzja KE C(2007)6633 z 20.12.2007 dot. bezpieczeństwa w tunelach kolejowych PRM Decyzja KE C(2007)6450 z 21.12.2007 dot. dostępu do kolei dla osób o ograniczonej możliwości poruszania się 14
TSI TAF aplikacje telematyczne Szansa ze względu na: olbrzymią zmianę warunków współpracy z klientami (zamawianie usług, śledzenie, raportowanie, ) olbrzymią zmianę warunków współpracy z podmiotami świadczącymi usługi transportowe Wyzwanie ze względu na: konieczność dostosowania systemów IT (hardware/software) w tym do zarządzania informacjami wrażliwymi konieczność zmiany podejścia do klientów konieczność zmiany podejścia do współpracy z innymi podmiotami świadczącymi usługi transportowe 15
TSI NOI hałas kolejowy Szansa ze względu na: zmianę wizerunku kolei w społeczeństwie poprawę komfortu jazdy Wyzwanie ze względu na: koszty szczególnie dla kolei nie stosujących dziś kół monoblokowych konieczność dostosowania systemów hamowania do stosowania klocków kompozytowych brak pełnych badań i dopuszczeń do stosowania klocków kompozytowych w warunkach srogiej zimy 16
TSI CCS bezpieczna kontrola jazdy Szansa ze względu na: interoperacyjność podniesienie bezpieczeństwa możliwość podnoszenia przepustowości możliwość podnoszenia prędkości Wyzwanie ze względu na: konieczność wdrożenia pilotowego w tym weryfikacji technicznych zapisów NPW ERTMS koszty szczególnie dla taboru konieczność dostosowania srk przed wdrażaniem ETCS 17
TSI WAG wagony towarowe Szansa ze względu na: interoperacyjność Wyzwanie ze względu na: koszty nowe zasady certyfikacji 18
TSI OPE ruch kolejowy Szansa ze względu na: unifikację procedur i dokumentów dot. prowadzenia ruchu unifikację wymagań dla personelu kluczowego dla bezpieczeństwa (zdrowotnych i merytorycznych) możliwość wprowadzania dodatkowych języków Wyzwanie ze względu na: konieczność opracowania planu wdrażania TSI OPE w skali kraju konieczność zmiany przepisów konieczność szkolenia personelu szczególnie ruchowego 19
TSI SRT bezpieczeństwo w tunelach kol. Szansa ze względu na: dostosowanie taboru do przejazdu przez tunele (w tym przez tunele w innych Krajach Członkowskich UE) podniesienie bezpieczeństwa w tunelach kolejowych Wyzwanie ze względu na: koszty dla taboru zmiana zasad współpracy ze służbami ratunkowymi 20
TSI PRM dostęp dla osób o ograniczonej możliwości poruszania się Szansa ze względu na: otwarcie kolei dla osób na wózkach, niedowidzących, niewidzących, upośledzonych umysłowo, poprawę oferty dla osób z dużym bagażem, z małymi dziećmi, w ciąży, bez znajomości lokalnego języka, Wyzwanie ze względu na: konieczność dostosowania dworców konieczność dostosowania taboru szczególne regulacje dotyczące styku peronów i taboru (urządzenia wspomagania wsiadania i wysiadania oraz położenie peronów i stopni taboru) 21
Dziękuję Państwu za uwagę dr inż. Marek Pawlik mpawlik@cntk.pl www.cntk.pl tel.(+48 22) 47 31 066 fax: (+48 22) 610 75 97 22