Renotyfikacja jednostek notyfikowanych do dyrektyw 2001/16/WE i 96/48/WE na dyrektywę 2008/57/WE. Wojciech Rzepka
|
|
- Renata Skiba
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Renotyfikacja jednostek notyfikowanych do dyrektyw 2001/16/WE i 96/48/WE na dyrektywę 2008/57/WE Wojciech Rzepka 1
2 Motto: Raz zbadane w każdym kraju akceptowane 2
3 JEDNOSTKI NOTYFIKOWANE Laboratoria i centra badawcze oraz jednostki certyfikujące - o kompetencjach formalnie potwierdzonych posiadanymi certyfikatami, - autoryzowane przez odpowiednie władze państw członkowskich UE, - zgłoszone Komisji Europejskiej. Wyniki ich prac powinny być uznawane przez wszystkie państwa UE. 3
4 Wymagania dla jednostek strony trzeciej dokonujących oceny zgodności PN-EN odnośnie laboratoriów badawczych PN-EN odnośnie jednostek kontrolujących PN-EN odnośnie jednostek prowadzących certyfikację wyrobów PN-EN odnośnie jednostek prowadzących certyfikację systemów jakości PN-EN odnośnie jednostek prowadzących certyfikację personelu 4
5 UJEDNOLICENIE WYMAGAŃ STAWIANYCH JEDNOSTKOM NOTYFIKOWANYM Ujednolicenie wymagań i wyrównanie stopnia kompetencji jednostek notyfikowanych (niezależnie od kryteriów przyjmowanych przez urzędy autoryzujące) to warunek wzajemnego uznawania badań. Pozwoli to na jednorazowe przeprowadzenie badań w dowolnym państwie członkowskim UE. 5
6 Dlaczego renotyfikacja? Dyrektywa 2008/57/WE ustala między innymi: Jednostki notyfikowane oznaczają organy odpowiedzialne za ocenę zgodności lub przydatności do stosowania składników interoperacyjności oraz za prowadzenie procedur weryfikacji WE podsystemów (Art.2(j) - definicje). Jeżeli dana TSI zawiera taki wymóg, ocenę zgodności lub przydatności do stosowania składnika interoperacyjności przeprowadza jednostka notyfikowana, u której producent lub jego upoważniony przedstawiciel mający siedzibę na terytorium Wspólnoty złożył wniosek bezpieczeństwa ruchu kolejowego (Art.13.2). 6
7 Dlaczego renotyfikacja? Dyrektywa 2008/57/WE Artykuł 28 ustala między innymi: Państwa członkowskie przekazują Komisji i pozostałym państwom członkowskim informacje o jednostkach odpowiedzialnych za przeprowadzanie procedury oceny zgodności lub przydatności do stosowania, o której mowa w art. 13, oraz procedury weryfikacyjnej, o której mowa w art. 18, ze wskazaniem zakresu odpowiedzialności każdego organu oraz numerów identyfikacyjnych otrzymanych uprzednio od Komisji. Komisja publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej wykaz tych jednostek, ich numery identyfikacyjne oraz zakres ich odpowiedzialności i zapewnia jego aktualizację (Art. 28.1). 7
8 i 96/48/8WE na dyrektywę 2008/57/WE Dlaczego renotyfikacja? Dyrektywa 2008/57/WE Artykuł 28 ustala między innymi: Państwa członkowskie stosują kryteria przewidziane w załączniku VIII dla oceny jednostek, które mają być notyfikowane. Jednostki spełniające kryteria oceny przewidziane w odpowiednich normach europejskich uznaje się za spełniające te kryteria (Art. 28.2). 8
9 Dlaczego renotyfikacja? Dyrektywa 2008/57/WE Artykuł 28 ustala między innymi: Jeśli państwo członkowskie lub Komisja uzna, iż jednostka notyfikowana przez inne państwo członkowskie nie spełnia kryteriów, o których mowa w załączniku VIII, Komisja zasięga opinii zainteresowanych stron. Komisja powiadamia wspomniane inne państwo członkowskie o wszelkich zmianach koniecznych do przeprowadzenia w jednostce notyfikowanej, jeśli ma ona zachować przyznany jej status (Art. 28.4). 9
10 NANDO (dotychczas) Zastrzeżenia niektórych państw członkowskich co do przejrzystości procedur NANDO dotyczących umieszczanych informacji o NoBo i ich kompetencjach odnośnie dyrektyw 96/48/WE i 2001/16/WE (pomijanie informacji o TSI). Dobrowolność podawania informacji o TSI w zakresie notyfikacji w przypadku dyrektyw 96/48/WE i 2001/16/WE (nie wszystkie państwa członkowskie je podawały). Nieodpowiadająca wymaganiom dyrektywy 2008/57/WE struktura podawanych informacji na NANDO w przypadku dyrektyw 96/48/WE i 2001/16/WE (podawanie podsystemów funkcjonalnych, dla których nie są wymagane ocena zgodności i procedury weryfikacji). 10
11 Podsystemy a TSI w procedurze notyfikacji Jeżeli notyfikacja dotyczy tylko podsystemu, to obszar odpowiedzialności NoBo jest nieprecyzyjny, ponieważ są one często tylko kompetentne do specyficznych TSI (Hałas, SRT itd.). Kompetencje NoBo do oceny IC lub podsystemu są zgodne z konkretną TSI. W każdym przypadku nowej lub znowelizowanej TSI może się pojawić nowy IC oraz mogą być inne interfejsy. Rewizja TSI trwa ok. 3 lat, więc aktualizacja notyfikacji nie powinna być problemem (korekcja błędów w TSI nie jest traktowana jako jej rewizja, zatem nie ma potrzeby renotyfikacji). 11
12 Wnioski NoBo ponosi odpowiedzialność za właściwe sprawdzenie, że IC lub podsystem jest zgodny z wymaganiami stosownej TSI, a więc w celu zweryfikowania spełnienia wymagań kompetencyjnych dla NoBo ważne jest, na które TSI kompetencje te są stwierdzone; musi istnieć przejrzysty, odpowiedni i jednakowy dla wszystkich NoBo system traktowania ich we wszystkich państwach członkowskich. 12
13 Zatem renotyfikacja, ponieważ: regulacje UE i krajowe (bezpieczeństwo jako nadrzędny cel transportu szynowego), nowa dyrektywa 2008/57/WE, głosy państw członkowskich o niejednakowych kryteriach notyfikowania jednostek badawczych i oceniających zgodność. Dokument DV27EN zatwierdzony przez RISC 56 w dniu r.: - odpowiedzialnością NoBo jest sprawdzenie czy IC lub podsystem jest zgodny z odpowiadającymi mu TSI; - w celu weryfikacji, że NoBo spełnia kryteria kompetencji, ważne jest, do której TSI (włącznie z jej wersją) notyfikacja się odnosi; - traktowanie wszystkich NoBo w każdym państwie członkowskim musi być przejrzyste i jednakowe. Będzie to osiągnięte tylko przy stosowaniu jednakowych procedur notyfikacji. 13
14 Nowa wersja notyfikacji do dyrektywy 2008/57/WE 4 obszary danych do notyfikacji (poziomy) Poziom 1: notyfikacja na dyrektywę 2008/57/WE Poziom 2: notyfikacja na procedurę (weryfikacja podsystemu lub/i weryfikacja przydatności do stosowania IC) Poziom 3: notyfikacja na wyroby (podsystemy): Energia, Sterowanie, Tabor i Infrastruktura Poziom 4: notyfikacja na TSI i jej wersje 14
15 Renotyfikacja do dyrektywy 2008/57/WE Termin obowiązkowej renotyfikacji: z dniem wejścia w życie dyrektywy, tj. do dnia 19 lipca 2010 r. przesunięty przez Komisję Europejską do dnia 31 grudnia 2010 r. 15
16 Dlaczego nie renotyfikowano żadnej polskiej jednostki? Brak implementacji dyrektywy do polskiego prawa Dlaczego nie wprowadzono dyrektywy do polskiego prawa????????? 16
17 17
18 18
19 Liczba jednostek notyfikowanych x Do dyrektywy 96/48/WE 39 Do dyrektywy 2001/16/WE 46 Do dyrektywy 2008/57/WE 23 (jednostki z Anglii, Austrii, Hiszpanii, Francji, Belgii i Holandii) x ) stan na dzień r. 19
20 Informacja o jednostkach notyfikowanych http//ec.europa.eu/enterprise/newapproach/nando 20
21 Dziękuję za uwagę Wojciech Rzepka Tel.: , 21
Opracowywanie i przyjmowanie Technicznych Specyfikacji Interoperacyjności TSI oraz certyfikacja wspólnotowa na bazie tych specyfikacji
Opracowywanie i przyjmowanie Technicznych Specyfikacji Interoperacyjności TSI oraz certyfikacja wspólnotowa na bazie tych specyfikacji mgr inż. Wojciech Rzepka Warszawa, 12 13 maja 2008 r. 1 TSI - Techniczna
Bardziej szczegółowoRozszerzenie zakresu akredytacji Instytutu Kolejnictwa jako jednostki certyfikującej
Artykuły 21 Rozszerzenie zakresu akredytacji Instytutu Kolejnictwa jako jednostki certyfikującej Andrzej KOWALSKI 1 Streszczenie Prezes Urzędu Transportu Kolejowego zaktualizował zakres autoryzacji Instytutu
Bardziej szczegółowoUwarunkowania certyfikacyjne ERTMS w Polsce
Uwarunkowania certyfikacyjne ERTMS w Polsce Andrzej Toruń KONFERENCJA ERTMS w Krajach Europy Środkowo - Wschodniej Warszawa 27-28 maja 2010 r. Prawo wspólnotowe 46 dyrektyw nowego podejścia legislacyjnego
Bardziej szczegółowoDżungla nomenklaturowa w zakresie certyfikacji podmiotów, wyrobów i personelu w transporcie kolejowym. Marek Pawlik PKP PLK S.A.
Dżungla nomenklaturowa w zakresie certyfikacji podmiotów, wyrobów i personelu w transporcie kolejowym. Marek Pawlik PKP PLK S.A. 1 certyfikacja wyrobów akredytacja autoryzacja notyfikacja laboratoriów
Bardziej szczegółowoStyk pomiędzy certyfikacją polską, certyfikacją europejską i oceną bezpieczeństwa wg rozp. 402
dr inż. Marek Pawlik z-ca dyrektora Instytutu Kolejnictwa Styk pomiędzy certyfikacją polską, certyfikacją europejską i oceną bezpieczeństwa wg rozp. 402 wymagania i doświadczenia na europejskim wspólnym
Bardziej szczegółowoZadania Prezesa UTK oraz Polskiego Centrum Akredytacji dotyczące jednostek oceniających zgodność oraz jednostek inspekcyjnych ICSM
Zadania Prezesa UTK oraz Polskiego Centrum Akredytacji dotyczące jednostek oceniających zgodność oraz jednostek inspekcyjnych ICSM Jan Siudecki Dyrektor Departamentu Zezwoleń Technicznych i Interoperacyjności
Bardziej szczegółowoKONFERENCJA RBF. Warszawa, 28 luty 2012 r.
Informacja o istotnych zmianach regulacji prawnych w zakresie certyfikacji i dopuszczeń do eksploatacji wynikających z nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym KONFERENCJA RBF Warszawa, 28 luty 2012
Bardziej szczegółowoPropozycja rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie
Propozycja rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności oraz procedur oceny zgodności dla Wojciech Rzepka Warszawa,
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia r.
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 12.2.2019 C(2019) 873 final ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia 12.2.2019 r. w sprawie wzorów deklaracji WE i certyfikatów dotyczących składników interoperacyjności
Bardziej szczegółowoorgany notyfikujące jednostki oceniające zgodność jednostki oceniające ryzyko
dr inż. Marek Pawlik, Instytut Kolejnictwa TRAKO 2017 organy notyfikujące jednostki oceniające zgodność w świetle nowej dyrektywy o interoperacyjności oraz jednostki oceniające ryzyko w świetle dyrektywy
Bardziej szczegółowoPOLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI
POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI AKREDYTACJA DO CELÓW NOTYFIKACJI W ODNIESIENIU DO DYREKTYWY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2008/57/WE W SPRAWIE INTEROPERACYJNOŚCI SYSTEMU KOLEI WE WSPÓLNOCIE Wydanie 1 Warszawa,
Bardziej szczegółowoDYREKTYWA KOMISJI 2011/18/UE
2.3.2011 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 57/21 DYREKTYWY DYREKTYWA KOMISJI 2011/18/UE z dnia 1 marca 2011 r. zmieniająca załączniki II, V i VI do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/57/WE
Bardziej szczegółowoNowe uregulowania w zakresie interoperacyjności kolei
Nowe uregulowania w zakresie interoperacyjności kolei Zagadnienia jakości i kontroli produkcji w warunkach nowych uregulowań wynikających z certyfikacji Warszawa 28.02.2012, Bombardier Transportation (ZWUS)
Bardziej szczegółowoOCENA ZGODNOŚCI Z WYMAGANIAMI TSI DLA PODSYSTEMU TABOR KOLEJOWY
PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 119 Transport 2017 Zbigniew Łukasik, Waldemar Nowakowski, Tomasz Ciszewski Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu, Wydział
Bardziej szczegółowoPOJAZDY KOLEJOWE STEROWANIE-CZĘŚĆ POKŁADOWA
INSTRUKCJA CERTYFIKACJI WYROBÓW ICW 006 Proces weryfikacji WE podsystemu POJAZDY KOLEJOWE STEROWANIE-CZĘŚĆ POKŁADOWA Opracował: dr inż. Estera Wojciechowska. (podpis) Sprawdził: dr inż. Rafał Cichy Zatwierdził:
Bardziej szczegółowoWyroby budowlane Ocena zgodności a ocena właściwości użytkowych. mgr inż. Ewa Kozłowska Gdańsk, r.
Wyroby budowlane Ocena zgodności a ocena właściwości użytkowych mgr inż. Ewa Kozłowska Gdańsk, 27.01.2017 r. Ważne definicje Producent to osoba fizyczna lub prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK I Moduły procedur oceny zgodności, przydatności do stosowania i weryfikacji WE, stosowane w technicznych specyfikacjach interoperacyjności
ZAŁĄCZNIK I Moduły procedur oceny zgodności, przydatności do stosowania i weryfikacji WE, stosowane w technicznych specyfikacjach interoperacyjności Moduły w zakresie oceny zgodności składników interoperacyjności...
Bardziej szczegółowoKarol Gruszka Dyrektor Projektu ds. ETCS Biuro Automatyki i Telekomunikacji PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Certyfikacja podsystemu sterowanie na przykładzie projektów wdrażania Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym na linach PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Karol Gruszka Dyrektor Projektu ds. ETCS
Bardziej szczegółowoRADA UNII EUROPEJSKIEJ. Bruksela, 27 lipca 2010 r. (28.07) (OR. en) 12629/10 ADD 1 TRANS 201
RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 27 lipca 2010 r. (28.07) (OR. en) 12629/10 ADD 1 TRANS 201 PISMO PRZEWODNIE Od: Komisja Europejska Data otrzymania: 20 lipca 2010 r. Do: Sekretariat Generalny Rady Unii
Bardziej szczegółowoRada Unii Europejskiej Bruksela, 31 lipca 2014 r. (OR. en)
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 31 lipca 2014 r. (OR. en) 12322/14 ADD 1 TRANS 379 PISMO PRZEWODNIE Od: Data otrzymania: 30 lipca 2014 r. Do: Sekretarz Generalny Komisji Europejskiej, podpisał dyrektor
Bardziej szczegółowoNORMY JAKOŚCIOWE ISO 9001, 17025 i 14001 W TRANSPORCIE KOLEJOWYM. mgr inż. Wojciech Rzepka
NORMY JAKOŚCIOWE ISO 9001, 17025 i 14001 W TRANSPORCIE KOLEJOWYM mgr inż. Wojciech Rzepka Ciągły dylemat Normy jakościowe w kolejnictwie Dobrowolność czy przymus??? 2 Normy dawniej dziś Umowy międzynarodowe
Bardziej szczegółowoupoważniony przedstawiciel, dokonał oceny zgodności i wydał na swoją wyłączną odpowiedzialność, krajową deklarację zgodności z Polską Normą wyrobu
INFORMACJA GUNB Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodności (Dz. U. poz. 898) dostosowuje regulacje dotyczące wprowadzania do obrotu
Bardziej szczegółowoCertyfikacja taboru jako podsystemu. Stanisław Opaliński
Certyfikacja taboru jako podsystemu Stanisław Opaliński Certyfikacja zgodności - działanie strony trzeciej wykazujące, że zapewniono odpowiedni stopień zaufania, iż należycie zidentyfikowany wyrób, proces,
Bardziej szczegółowoKOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. MOBILNOŚCI I TRANSPORTU
KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. MOBILNOŚCI I TRANSPORTU Bruksela, 10 lipca 2018 r. Anuluje i zastępuje zawiadomienie z dnia 27 lutego 2018 r. ZAWIADOMIENIE DLA ZAINTERESOWANYCH STRON WYSTĄPIENIE
Bardziej szczegółowoINSTYTUT MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH I TECHNOLOGII BETONU
INSTYTUT MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH I TECHNOLOGII BETONU WARSZAWA, WYD 2/14, 11 LIPCA 2014R. O zasadach i trybie przeprowadzania procesu certyfiakcji CERTYFIKACJA ZAKŁADOWEJ KONTROLI PRODUKCJI CERTYFIKACJA
Bardziej szczegółowoPrzygotowania zarządcy infrastruktury. do nowych zadań z zakresu interoperacyjności. wynikających z nowelizacji przepisów prawa
Przygotowania zarządcy infrastruktury do nowych zadań z zakresu interoperacyjności wynikających z nowelizacji przepisów prawa dr inż. Marek Pawlik wiceprezes PKP PLK S.A. 28.02.2012 PLK a przygotowanie
Bardziej szczegółowo(Tekst mający znaczenie dla EOG)
L 150/10 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2015/924 z dnia 8 czerwca 2015 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 321/2013 dotyczące technicznej specyfikacji interoperacyjności odnoszącej się do podsystemu Tabor
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIKI ROZPORZĄDZENIA WYKONAWCZEGO KOMISJI
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 4.4.2018 r. C(2018) 1866 final ANNEES 1 to 3 ZAŁĄCZNIKI do ROZPORZĄDZENIA WYKONAWCZEGO KOMISJI ustanawiającego uzgodnienia praktyczne na potrzeby procesu udzielania zezwoleń
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Unii Europejskiej
13.2.2019 L 42/9 ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2019/250 z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie wzorów deklaracji WE i certyfikatów dotyczących składników interoperacyjności i podsystemów kolei w oparciu
Bardziej szczegółowo(Akty o charakterze nieustawodawczym) DECYZJE
4.12.2010 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 319/1 II (Akty o charakterze nieustawodawczym) DECYZJE DECYZJA KOMISJI z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie modułów procedur oceny zgodności, przydatności
Bardziej szczegółowoCertyfikacja gazomierzy miechowych na znak bezpieczeństwa i jakości B potwierdzenie spełnienia specyficznych wymogów polskiego rynku
NAFTA-GAZ grudzień 2010 ROK LXVI Jacek Jaworski Instytut Nafty i Gazu, Kraków Certyfikacja gazomierzy miechowych na znak bezpieczeństwa i jakości B potwierdzenie spełnienia specyficznych wymogów polskiego
Bardziej szczegółowoLeszek Oszczygiel Polska Izba Odzieżowo-Tekstylna Polish Federation of Apparel & Textiles
Ocena systemu zgodności i wybrane zagadnienia dotyczące certyfikacji i standaryzacji (Conformity assessment and selected issues of certification and standardization) Opracowano na podstawie materiałów
Bardziej szczegółowoUSTAWA z dnia 20 kwietnia 2004 r. o wyposażeniu morskim 1)
Kancelaria Sejmu s. 1/9 USTAWA z dnia 20 kwietnia 2004 r. o wyposażeniu morskim 1) Art. 1. 1. Ustawa określa szczegółowe zasady: 1) funkcjonowania systemu oceny zgodności z wymaganiami dotyczącymi wyposażenia
Bardziej szczegółowoSzczególne przypadki dla Polski. przekazane ERA w kontekście prac nad. TSI CR INF, TSI CR ENE i TSI LOC&PAS. dr inż. Marek Pawlik
Szczególne przypadki dla Polski przekazane ERA w kontekście prac nad TSI CR INF, TSI CR ENE i TSI LOC&PAS dr inż. Marek Pawlik derogacje - dotyczą konkretnych projektów - są formułowane w czasie obowiązywania
Bardziej szczegółowoProgram oceny zgodności wyrobów dot. kompatybilności elektromagnetycznej według dyrektywy 2014/30/UE
Indeks: PCW-01_EMC Edycja: 22.07.2016 Strona: 1/6 elektromagnetycznej według dyrektywy 2014/30/UE Opracował: Maciej Bartmański Zatwierdził: Przemysław Gałka 1. PRZEDMIOT I ZAKRES STOSOWANIA PROGRAMU Program
Bardziej szczegółowoTechniczne Specyfikacje Interoperacyjności techniczna podstawa liberalizacji rynku przewozów kolejowych
Techniczne Specyfikacje Interoperacyjności techniczna podstawa liberalizacji rynku przewozów kolejowych Andrzej Harassek szef sektora instalacji stałych Zespół Interoperacyjności Interoperacyjność Dziś
Bardziej szczegółowoWyzwania w obszarze certyfikacji podsystemów i pojazdów w transporcie kolejowym
Wyzwania w obszarze certyfikacji podsystemów i pojazdów w transporcie kolejowym Wojciech Rzepka Warszawa, 19 marca 2012 r. 1 Wyzwania w obszarze certyfikacji podsystemów i pojazdów w transporcie kolejowym
Bardziej szczegółowoINSTYTUT MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH I TECHNOLOGII BETONU
INSTYTUT MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH I TECHNOLOGII BETONU WARSZAWA, WYD 03/Z2/14, 16 PAŹDZIERNIKA 2014 R. O zasadach i trybie przeprowadzania procesu certyfiakcji CERTYFIKACJA ZAKŁADOWEJ KONTROLI PRODUKCJI
Bardziej szczegółowoZezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji podsystemu strukturalnego. Interoperacyjność.
Zezwolenia na dopuszczenie do podsystemu strukturalnego. Interoperacyjność. www.plk-sa.pl Warszawa, marzec 2014 r. Geneza wdrożenia interoperacyjności w Europie Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę
Bardziej szczegółowoInformator dla dostawców o trybie certyfikacji wyrobów do stosowania w transporcie szynowym
Instytut Kolejnictwa Ośrodek Jakości i Certyfikacji 04-275 Warszawa ul. Chłopickiego 50 INSTYTUT KOLEJNICTWA tel.: (+4822) 473-1392 tel/fax.: (+4822) 612-3132 e-mail: qcert@ikolej.pl Informator dla dostawców
Bardziej szczegółowoCertyfikacja wyposażenia lokomotyw w urządzenia sterowania. mgr inż. Witold Olpiński
Certyfikacja wyposażenia lokomotyw w urządzenia sterowania mgr inż. Witold Olpiński Składniki interoperacyjności W zakresie podsystemu pokładowych urządzeń Sterowanie podstawowymi składnikami interoperacyjności
Bardziej szczegółowoInformator dla dostawców o trybie certyfikacji wyrobów do stosowania w transporcie szynowym
Instytut Kolejnictwa Ośrodek Jakości i Certyfikacji 04-275 Warszawa ul. Chłopickiego 50 tel.: (+4822) 473-1392 tel/fax.: (+4822) 612-3132 e-mail: qcert@ikolej.pl Informator dla dostawców o trybie certyfikacji
Bardziej szczegółowoEA-1/06 Wielostronne Porozumienie EA
Numer publikacji EA-1/06 Wielostronne Porozumienie EA (EA MLA) CEL Niniejszy dokument określa warunki Wielostronnego Porozumienia EA, w ramach którego sygnatariusze wzajemnie uznają równoważność swoich
Bardziej szczegółowoZharmonizowane wymogi Część B. Dokument IV. Składowa opracowania Rekomendacji Agencji zgodnie z postanowieniami art. 15 Dyrektywy 2004/49/WE
Zharmonizowane wymogi Część B Dokument IV Celem wykorzystania przez Krajowe Władze Bezpieczeństwa Ruchu przy ocenie zgodności z wymogami certyfikatów bezpieczeństwa Część B wydanych zgodnie z art. 10(2)
Bardziej szczegółowoPOLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI
POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI AKREDYTACJA JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UBIEGAJĄCYCH SIĘ O ZGODĘ PREZESA URZĘDU TRANSPORTU KOLEJOWEGO NA WYKONYWANIE OCEN ZGODNOŚCI W OBSZARZE KOLEI Wydanie 1 Warszawa, 27.10.2015
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR
L 320/8 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 17.11.2012 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 1078/2012 z dnia 16 listopada 2012 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w odniesieniu do monitorowania,
Bardziej szczegółowoUregulowania prawne. dotyczące certyfikacji. podsystemów współtworzących. linie kolejowe
Uregulowania prawne dotyczące certyfikacji podsystemów współtworzących linie kolejowe dr inż. Marek PAWLIK zastępca dyrektora IK ds. interoperacyjności Konstrukcja prawa UE dla TK dyrektywy Parlamentu
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIKI ROZPORZĄDZENIA WYKONAWCZEGO KOMISJI (UE) /...
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 12.2.2019 C(2019) 873 final ANNEXES 1 to 7 ZAŁĄCZNIKI do ROZPORZĄDZENIA WYKONAWCZEGO KOMISJI (UE) /... w sprawie wzorów deklaracji WE i certyfikatów dotyczących składników
Bardziej szczegółowoUstawa o zmianie ustawy o transporcie kolejowym stan zaawansowania. Rafał Iwański Ministerstwo Infrastruktury
Wprowadzenie do polskiego prawa dyrektywy 2008/57/WE w sprawie interoperacyjności systemu kolei we Wspólnocie Ustawa o zmianie ustawy o transporcie kolejowym stan zaawansowania Rafał Iwański Ministerstwo
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia r.
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 5.4.2019 C(2019) 2615 final ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia 5.4.2019 r. zmieniające załącznik VI do dyrektywy 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie
Bardziej szczegółowoPojazdy dopuszczone w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej
Źródło: http://www.utk.gov.pl/pl/rynek-wyrobow-kolejowyc/dopuszczenia-do-eksploa/zezwolenia-na-dopuszcze/pojazdy/pojazdy -dopuszczone-w-i/7310,pojazdy-dopuszczone-w-innym-panstwie-czlonkowskim-unii-europejskiej.html
Bardziej szczegółowoUSTAWA z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym 1)
Kancelaria Sejmu s. 1/14 USTAWA z dnia 20 kwietnia 2004 r. Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2004 r. Nr 92, poz. 883. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym 1) Art. 1. W ustawie z dnia 28 marca 2003 r.
Bardziej szczegółowoCertyfikacja podsystemów: droga kolejowa, sterowanie, zasilanie
Certyfikacja podsystemów: droga kolejowa, sterowanie, zasilanie w świetle zapisów dyrektywy 2008/57/WE i decyzji wprowadzających spec. TSI oraz decyzji KE z 9 XI 2010 o procedurach oceny zgodności i zalecenia
Bardziej szczegółowoINFORMATOR DLA KLIENTA OCENA ZGODNOŚCI W ZAKRESIE DYREKTYWY 2014/68/UE I WARUNKI OGÓLNE
INFORMATOR DLA KLIENTA OCENA ZGODNOŚCI W ZAKRESIE DYREKTYWY 2014/68/UE Obowiązuje od: 04.08.2016r. Strona: 1 z 5 I WARUNKI OGÓLNE 1. Cel 1.1 Określenie jednolitego sposobu postępowania dla przeprowadzania
Bardziej szczegółowoSchemat IECEx w GIG.
Schemat w GIG. 1) Informacje podstawowe: Schemat jest systemem dobrowolnym potwierdzania poprawnej konstrukcji urządzeń przeciwwybuchowych. Dokumenty wydawane przez jednostki w poszczególnych krajach są
Bardziej szczegółowoKonferencja Lafarge Holcim 2017 Technologia Betonu
Konferencja Lafarge Holcim 2017 Technologia Betonu Zmiany w ustawie o wyrobach budowlanych krajowy certyfikat zgodności zakładowej kontroli produkcji dla betonu towarowego dr inż. Grażyna Bundyra-Oracz
Bardziej szczegółowoPOLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI
POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI AKREDYTACJA JEDNOSTEK OCENIAJĄCYCH DO DZIAŁALNOŚCI OBJĘTEJ ROZPORZĄDZENIEM WYKONAWCZYM KOMISJI (UE) NR 402/2013 Wydanie 1 Warszawa, 13.03.2015 r. Spis treści 1 Wprowadzenie...
Bardziej szczegółowoZmiany w Technicznych Specyfikacjach Interoperacyjności. Forum Inwestycyjne Warszawa, 23 lipca 2014 roku
Zmiany w Technicznych Specyfikacjach Interoperacyjności Forum Inwestycyjne Warszawa, 23 lipca 2014 roku 2 Dopuszczanie do eksploatacji po wdrożeniu dyrektywy 2011/18/UE Zmiany w Technicznych Specyfikacjach
Bardziej szczegółowoKatowice, styczeń 2017r. Opracowanie: OTTIMA plus Sp. z o.o. Jednostka Inspekcyjna Katowice, ul. Gallusa 12
Oferta na przeprowadzenie niezależnej oceny adekwatności stosowania procesu zarządzania ryzykiem oraz opracowanie raportu w sprawie oceny bezpieczeństwa Opracowanie: OTTIMA plus Sp. z o.o. Jednostka Inspekcyjna
Bardziej szczegółowo(Tekst mający znaczenie dla EOG)
L 92/12 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 3.4.2008 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 304/2008 z dnia 2 kwietnia 2008 r. ustanawiające, na mocy rozporządzenia (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i
Bardziej szczegółowoPOLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI
POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI AKREDYTACJA DO CELÓW NOTYFIKACJI W ODNIESIENIU DO DYREKTYWY 97/23/WE W SPRAWIE URZĄDZEŃ CIŚNIENIOWYCH ORAZ DYREKTYWY 2009/105/WE W SPRAWIE PROSTYCH ZBIORNIKÓW CIŚNIENIOWYCH
Bardziej szczegółowoSystem certyfikacji. Warszawa, 6 września 2017 r.
System certyfikacji Warszawa, 6 września 2017 r. Art. 64 dyrektywy klasycznej (2014/24/UE) 1. Państwa członkowskie mogą ustanowić lub prowadzić urzędowe wykazy zatwierdzonych wykonawców, dostawców lub
Bardziej szczegółowoKOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Projekt ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR / z dnia [ ] r.
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia [ ] r. C Projekt ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR / z dnia [ ] r. zmieniające rozporządzenie Komisji (WE) nr 2042/2003 w sprawie nieprzerwanej zdatności do lotu
Bardziej szczegółowoInformator dla dostawców o trybie certyfikacji wyrobów do stosowania w transporcie szynowym
Instytut Kolejnictwa Ośrodek Jakości i Certyfikacji 04-275 Warszawa ul. Chłopickiego 50 INSTYTUT KOLEJNICTWA tel.: (+4822) 473-1392 tel/fax.: (+4822) 612-3132 e-mail: qcert@ikolej.pl Informator dla dostawców
Bardziej szczegółowoDyrektywa 2014/34/UE vs. 94/9/WE Formalne i techniczne zmiany wprowadzone przez dyrektywę i badania bezpieczeństwa przeciwwybuchowego
Dyrektywa 2014/34/UE vs. 94/9/WE Formalne i techniczne zmiany wprowadzone przez dyrektywę i badania bezpieczeństwa przeciwwybuchowego Kompetencje Ośrodek Badań Atestacji i Certyfikacji OBAC Sp. z o.o.
Bardziej szczegółowoBADANIA NIENISZCZĄCE I ICH ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA BEZPIECZEŃSTWO TRANSPORTU SZYNOWEGO. mgr inŝ. Łukasz Antolik email: lantolik@ikolej.
BADANIA NIENISZCZĄCE I ICH ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA BEZPIECZEŃSTWO TRANSPORTU SZYNOWEGO email: lantolik@ikolej.pl Program prezentacji 1. Wymagania dla personelu badań nieniszczących w sektorze Utrzymanie Ruchu
Bardziej szczegółowoZnowelizowana Dyrektywa 2008/57 o interoperacyjności. Zakres zmian i implikacje dla sektora kolejowego. Dr inż. Marek Pawlik
Znowelizowana Dyrektywa 2008/57 o interoperacyjności Zakres zmian i implikacje dla sektora kolejowego Dr inż. Marek Pawlik EUROPEJSKIE REGULACJE PRAWNE DLA KOLEI PIERWOTNA IDEA: : swobodny przepływ osób,
Bardziej szczegółowoWarunki certyfikacji
I WARUNKI OGÓLNE 1. Cel 1.1. Określenie jednolitego sposobu postępowania dla przeprowadzania ocen zgodności urządzeń ciśnieniowych / zespołów urządzeń ciśnieniowych oraz certyfikacji przez Jednostkę Notyfikowaną
Bardziej szczegółowo(Tekst mający znaczenie dla EOG)
L 185/6 ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2015/1136 z dnia 13 lipca 2015 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 402/2013 w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny
Bardziej szczegółowo2004R1925 PL
2004R1925 PL 01.01.2007 001.001 1 Dokument ten służy wyłącznie do celów dokumentacyjnych i instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego zawartość B ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 1925/2004 z
Bardziej szczegółowoCertyfikacja składników interoperacyjności i budowli przeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego. wymagania wspólnotowe i krajowe
dr inż. Marek Pawlik Certyfikacja składników interoperacyjności i budowli przeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego na przykładzie systemów przytwierdzeń wymagania wspólnotowe i krajowe Przytwierdzenie
Bardziej szczegółowoRozdział 1 Przepisy ogólne
Dz.U.04.195.2011 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wymagań, jakie powinny spełniać notyfikowane jednostki uczestniczące w ocenie zgodności,
Bardziej szczegółowoOznaczenie CE a certyfikacja dobrowolna konkurencja czy synergia
Oznaczenie CE a certyfikacja dobrowolna konkurencja czy synergia mgr inż. Sławomir Wilczyński Polski Komitet Normalizacyjny OBSZAR ZHARMONIZOWANY W UE OBSZAR NIE ZHARMONIZOWANY W UE Dyrektywy UE ( prawo
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA WDRAŻANIA INTEROPERACYJNOŚCI NA SIECI KOLEJOWEJ ZARZĄDZANEJ PRZEZ PKP PLK S.A.
STRATEGIA WDRAŻANIA INTEROPERACYJNOŚCI NA SIECI KOLEJOWEJ ZARZĄDZANEJ PRZEZ PKP PLK S.A. Warszawa, 24 lipca 2014 Cel i zakres stosowania Zarządca narodowej sieci linii kolejowych W prezentacji przedstawiono:
Bardziej szczegółowoINSTYTUT PRZEMYSŁU SKÓRZANEGO. Jednostka Notyfikowana Jednostka certyfikująca wyroby
Jeeddnnoosst J tkkaa Noot tyyf fikkoowaannaa Nrr 11443399 Jeeddnnoosst J tkkaa AAkkrreeddyyt toowaannaa Nrr AACC 005555 INSTYTUT PRZEMYSŁU SKÓRZANEGO Jednostka Notyfikowana Jednostka certyfikująca wyroby
Bardziej szczegółowoWytyczne dotyczące stosowania technicznych specyfikacji interoperacyjności (TSI) Załącznik 2 Ocena zgodności i weryfikacja WE
Europejska Agencja Kolejowa Wytyczne dotyczące stosowania technicznych specyfikacji interoperacyjności (TSI) Załącznik 2 Ocena zgodności i weryfikacja WE Zgodnie z mandatem ramowym C(2007)3371 wersja ostateczna
Bardziej szczegółowoData aktualizacji: r.
Nazwa ośrodka: Centrum Euro Info w Gdańsku Tytuł pakietu: Dyrektywa dotycząca kompatybilności elektromagnetycznej oznakowanie CE Grupa: Jakość - normalizacja - certyfikacja - standaryzacja Autor: Anna
Bardziej szczegółowoPOLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI
POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI AKREDYTACJA DO CELÓW NOTYFIKACJI W ODNIESIENIU DO DYREKTYWY 2014/68/UE W SPRAWIE URZĄDZEŃ CIŚNIENIOWYCH ORAZ DYREKTYWY 2014/29/UE W SPRAWIE PROSTYCH ZBIORNIKÓW CIŚNIENIOWYCH
Bardziej szczegółowoROLA JEDNOSTKI NOTYFIKOWANEJ W PROCESIE HOMOLOGACJI URZĄDZEŃ SRK
Andrzej Białoń Centrum Naukowo-Techniczne Kolejnictwa, Politechnika Śląska Wydział Transportu Paweł Gradowski Centrum Naukowo-Techniczne Kolejnictwa, ROLA JEDNOSTKI NOTYFIKOWANEJ W PROCESIE HOMOLOGACJI
Bardziej szczegółowoEA INF/04:2012 Deklaracja akceptacji i uznawania działań prowadzonych w ramach EA MLA
EA INF/04:2012 Deklaracja akceptacji i uznawania działań prowadzonych w ramach EA MLA Numer Publikacji EA-INF/04:2012 OŚWIADCZENIE O AKCEPTACJI I UZNAWANIU DZIAŁALNOŚCI PROWADZONEJ W RAMACH EA MLA CEL
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI JEDNOSTKI CERTYFIKUJĄCEJ WYROBY Nr AC 173
ZAKRES AKREDYTACJI JEDNOSTKI CERTYFIKUJĄCEJ WYROBY Nr AC 173 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 6 Data wydania: 12 lipca 2017 r. Nazwa i adres jednostki
Bardziej szczegółowoPRAWNE ZASADY BADAŃ WYROBÓW STOSOWANYCH W TRANSPORCIE SZYNOWYM
Mgr inŝ. Wojciech Rzepka Mgr inŝ. Stanisław Opaliński Mgr inŝ. Aleksander Słupczyński Centrum Naukowo-Techniczne Kolejnictwa PRAWNE ZASADY BADAŃ WYROBÓW STOSOWANYCH W TRANSPORCIE SZYNOWYM SPIS TREŚCI 1.
Bardziej szczegółowoo rządowym projekcie ustawy o wyposażeniu morskim (druk nr 2635)
SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Druk nr 2701 IV kadencja S P R A W O Z D A N I E KOMISJI EUROPEJSKIEJ o rządowym projekcie ustawy o wyposażeniu morskim (druk nr 2635) Marszałek Sejmu na podstawie art. 37
Bardziej szczegółowoInformacje dot. zmian wprowadzonych w Nowym Podejściu
Nowe Ramy Prawne (z ang. New Legal Framework = NLF) Informacje dot. zmian wprowadzonych w Nowym Podejściu Krzysztof Zawiślak 1 NOWE PODEJŚCIE Propozycja zmian została przyjęta w Komisji dn. 14 lutego 2007
Bardziej szczegółowoInstytut Kolejnictwa jednostką upoważnioną do badań technicznych oraz oceny zgodności określonych rodzajów budowli, urządzeń i pojazdów kolejowych
16 Artyku y Instytut Kolejnictwa jednostką upoważnioną do badań technicznych oraz oceny zgodności określonych rodzajów budowli, urządzeń i pojazdów kolejowych Andrzej KOWALSKI 1 Streszczenie W artykule
Bardziej szczegółowoPR0GRAM OCENY ZGODNOŚCI URZĄDZEŃ CIŚNIENIOWYCH WG DYREKTYWY 2014/68/UE
Indeks: PCW-01/PED Edycja: 2017-03-13 Strona: 1/14 PR0GRAM OCENY ZGODNOŚCI URZĄDZEŃ CIŚNIENIOWYCH WG DYREKTYWY Opracował: Edmund Bastian Zatwierdził: Przemysław Gałka 1 PRZEDMIOT PROGRAMU Program określa
Bardziej szczegółowoU Z A S A D N I E N I E
U Z A S A D N I E N I E Nowelizacja ustawy wydawana jest w związku z transpozycją dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady: 1) dyrektywy 2008/57/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie interoperacyjności
Bardziej szczegółowoTRANSPORTOWY DOZÓR TECHNICZNY JEDNOSTKA NOTYFIKOWANA 1468. System oceny zgodności w Polsce jak to działa?
System oceny zgodności w Polsce jak to działa? Unijne akty horyzontalne Decyzja PE i Rady UE nr 768/2008/WE w sprawie wspólnych ram dotyczących wprowadzania produktów do obrotu Rozporządzenie nr 765/2008/WE
Bardziej szczegółowoInteroperacyjne podsystemy TABOR i ich składniki
Strona: 1/19 EGZEMPLARZ NR 0 PROGRAM CERTYFIKACJI nr CWI - RST i Opracował: mgr inż. Wojciech Rzepka.. Sprawdził: mgr inż. Alina Strzelczyk Zatwierdził: dr inż. Andrzej Żurkowski Dyrektor Instytutu Kolejnictwa......
Bardziej szczegółowoWymagania dla taboru w kontekście dyrektyw o interoperacyjności i bezpieczeństwie transportu kolejowego. Marek Pawlik, PKP PLK S.A.
Wymagania dla taboru w kontekście dyrektyw o interoperacyjności i bezpieczeństwie transportu kolejowego Marek Pawlik, PKP PLK S.A. Na wymagania dla taboru wpływ mają w szczególności: - Dyrektywa o interoperacyjności
Bardziej szczegółowoPOLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI
POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI AKREDYTACJA JEDNOSTEK OCENIAJĄCYCH ZGODNOŚĆ DO CELÓW NOTYFIKACJI Wydanie 1 Warszawa, 26.09.2013 r. Spis treści 1 Wprowadzenie... 3 2 Definicje... 4 3 Wymagania akredytacyjne...
Bardziej szczegółowoFormalne uwarunkowania dopuszczenia do obrotu wyrobów medycznych
Instytut Arcana Member of LASER Analytica Group Ul. Płk. Dąbka 8, 30 732 Kraków tel/fax +48 12 263 60 38 www.inar.pl www.la-ser.com Formalne uwarunkowania dopuszczenia do obrotu wyrobów medycznych >Michał
Bardziej szczegółowoInteroperacyjne podsystemy STEROWANIE i ich składniki
30.03.2015 Strona: 1/17 EGZEMPLARZ NR 0 PROGRAM CERTYFIKACJI nr CWI - CCS STEROWANIE i ich składniki Opracował: mgr inż. Wojciech Rzepka Sprawdził: mgr inż. Alina Strzelczyk Zatwierdził: dr inż. Andrzej
Bardziej szczegółowoPROGRAM CERTYFIKACJI WYROBÓW PCW 004. Weryfikacja WE podsystemów
OCW - Jednostka ds. Certyfikacji Typ instrukcja PROGRAM CERTYFIKACJI WYROBÓW PCW 004 Interoperacyjność transeuropejskiego systemu kolei Weryfikacja WE podsystemów Opracował(a):... Sprawdził:... Zatwierdził:...
Bardziej szczegółowo(Tekst mający znaczenie dla EOG)
L 301/22 18.11.2015 ROZORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2015/2066 z dnia 17 listopada 2015 r. ustanawiające, zgodnie z rozporządzeniem arlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014, minimalne wymagania
Bardziej szczegółowoSpecyfikacja TSI CR INF
Specyfikacja TSI CR INF Wymagania dla składników interoperacyjności wchodzących w skład drogi kolejowej Grzegorz Stencel Zakład Dróg Kolejowych i Przewozów CNTK Plan prezentacji Kryteria doboru składników
Bardziej szczegółowoStan normalizacji w zakresie wyrobów cementowych. mgr. inż. Piotr Zapolski
Stan normalizacji w zakresie wyrobów cementowych mgr. inż. Piotr Zapolski Stowarzyszenie Producentów Cementu Wyroby budowlane Warszawa 10 maja 2016 Normalizacja w Europie Normalizacja jest efektem dobrowolnej
Bardziej szczegółowoProces oceny zgodności WE składników interoperacyjności
INSTRUKCJA CERTYFIKACJI WYROBÓW ICW 010 Proces oceny zgodności WE składników interoperacyjności Opracował: dr inż. Estera Wojciechowska. (podpis) Sprawdził: dr inż. Rafał Cichy Zatwierdził: dr Włodzimierz
Bardziej szczegółowo