GIMNAZJUM NR 4 im. Kard. Stefana Wyszyńskiego w Tychach WYNIKI EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ EX ANTE W ROKU SZKOLNYM 2009/2010 Plan wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli Materiał opracował zespół w składzie: 1. Gawlik Mirosława dyrektor szkoły 2. Baron Dorota przewodnicząca zespołu ds. ewaluacji 3. Goc Edyta członek zespołu ds. ewaluacji 4. Lipecka Regina członek zespołu ds. ewaluacji Tychy, listopad 2009 1
CEL I REALIZACJA BADANIA Zgodnie z harmonogramem przygotowanym przez dyrektora Gimnazjum nr 4 im Kard. S. Wyszyńskiego, w dniach 20 21 października 2009 roku wśród nauczycieli zostało przeprowadzone badanie ewaluacyjne ex-ante, mające na celu określenie potrzeb badanej grupy w zakresie wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego. Badanie to zostało przeprowadzone za pomocą ankiety, którą wypełniło 21 pedagogów uczących w tej placówce, co stanowi 7 wszystkich nauczycieli. Ankieta składała się z 12 pytań, w tym 10 zamkniętych i 2 otwartych, a została utworzona na podstawie poniższych pytań kluczowych: Jakie są potrzeby nauczycieli w zakresie doskonalenia? Jakie formy organizacyjne są najbardziej pożądane? W jaki sposób nauczyciele dzielą się swoimi umiejętnościami zdobytymi na szkoleniach zewnętrznych? W trakcie realizowanego badania chciano uzyskać informacje dotyczące: obszarów, w których nauczyciele potrzebują pomocy, form doskonalenia, które najbardziej odpowiadają nauczycielom, najbardziej pożądanego sposobu prowadzenia szkoleń, potrzeby ciągłego dokształcania się i doskonalenia swoich umiejętności, sposobu dzielenia się umiejętnościami zdobytymi na szkoleniach zewnętrznych. KRYTERIA EWALUACJI poznanie potrzeb nauczycieli w zakresie doskonalenia, stworzenie harmonogramu szkoleń rady pedagogicznej i szkoleń indywidualnych zgodnie z oczekiwaniami nauczycieli 2
WYNIKI ANALIZY Wykres 1. (Pytanie 1) Stopień awansu zawodowego wśród nauczycieli Gimnazjum nr 4 w Tychach 6 57% 5 4 3 29% 2 14% 1 Kontraktowy Mianowany Dypolomowany Wykres 2. (Pytanie 2) Staż pracy pedagogicznej w latach 6 5 52% 4 3 24% 2 14% 1 5% 5% 0-3 4-6 7-10 11-15 pow. 15 lat 3
Wykres 3. (Pytanie 3) Jak poszerzasz swoją wiedzę przedmiotową? 5 4 3 2 22% 17% 16% 22% 16% 1 6% udział w konferencjach metodycznych korzystanie z nowych podręczników udział w pracy zespołu przedmiotowego korzystanie z publikacji wymianę doświadczeń inne Pytanie 4. Wymienione przez nauczycieli formy doskonalenia w ostatnich dwóch latach to: warsztaty, konferencje, studia podyplomowe, szkolenia Rady Pedagogicznej - Komputer dla ucznia, Ocenianie kształtujące, Wychowanie bez porażek, Warsztaty dla młodych logopedów. 4
Wykres 4. (Pytanie 5) Czy dostrzegasz potrzebę ciągłego doskonalenia się? 5 4 43% 3 29% 24% 2 1 5% tak raczej tak raczej nie nie Wśród badanej grupy 72% nauczycieli dostrzega potrzebę ciągłego doskonalenia się, a 29% badanych nie odczuwa takiej potrzeby. Wykres 5. (Pytanie 6) Jakie formy doskonalenia zawodowego preferujesz? 5 4 3 24% 2 1 konferencje prowadzone przez nauczycieli naszej szkoły 3% konferencje prowadzone przez osoby zaproszone z zewnątrz 14% kursy kwalifikacyjne 6% kursy doskonalące 5 16% kursy internetowe 3% krótkie formy (w ramach rad pedagogicznych) 16% formy warsztatowe studia podyplomowe 5% 2% 11% seminaria konsultacje indywidualne Najbardziej preferowaną formą doskonalenia są formy warsztatowe, krótkie szkolenia w ramach rad pedagogicznych, kursy doskonalące oraz konferencje prowadzone przez osoby
z zewnątrz. Najmniejszym zainteresowaniem cieszą się seminaria, kursy internetowe oraz konferencje prowadzone przez nauczycieli tej szkoły. Wykres 6. (Pytanie 7) Który ze sposobów prowadzenia szkoleń odpowiada Ci najbardziej? 10 9 8 7 6 62% 5 4 3 2 1 warsztat trening 19% 14% wykład zajecia seminaryjne konsultacje indywidualne konferencja 5% Nauczyciele Gimnazjum nr 4 preferują szkolenia w formie warsztatów, natomiast z przeprowadzonego badania wynika, że nie należy organizować szkoleń w formie treningu, zajęć seminaryjnych oraz konferencji. Wykres 7. (Pytanie 8) Czy planujesz w najbliższych 3 latach udział w zewnętrznych formach doskonalenia? 5 4 3 29% 33% 29% 2 1 1 tak raczej tak nie nie wiem 6
W najbliższych trzech latach 62% ankietowanych planuje udział w zewnętrznych formach doskonalenia, natomiast 39% nie wie lub nie planuje takich działań. Wykres 8. (Pytanie 9) Jeśli tak to wymień, w jakich? 10 9 8 7 64% 6 5 4 3 29% 2 1 7% studia podyplomowe kursy kwalifikacyjne warsztaty inne Spośród nauczycieli, którzy planują udział w zewnętrznych formach doskonalenia, 64% zamierza uczestniczyć w warsztatach, 29% w kursach kwalifikacyjnych oraz 7% w studiach podyplomowych. 7
Wykres 9. (Pytanie 10) Co jest głównym czynnikiem motywującym Cię do podjęcia doskonalenia? 5 4 3 2 1 zdobycie nowych kwalifikacji 3 21% 19% 17% 1 3% aktualizacja i uzupełnianie wiedzy merytorycznej podniesienie jakości własnej pracy własna potrzeba kształcenia zdobycie kolejnego stopnia awansu zawodowego utrzymanie się na rynku pracy inne Głównym czynnikiem motywującym nauczycieli do podjęcia doskonalenia jest podniesienie jakości własnej pracy, natomiast odpowiedź: zdobycie kolejnego stopnia awansu zawodowego była wybierana najrzadziej, ponieważ niewiele ankietowanych jest w trakcie odbywania stażu. Pytanie 11. Na pytanie - W jaki sposób nauczyciele dzielą się swoimi umiejętnościami zdobytymi na szkoleniach zewnętrznych? - ankietowani odpowiedzieli, iż na konferencjach, na spotkaniach samokształceniowych i podczas indywidualnych rozmów. 8
Wykres 10. (Pytanie 12) W jakim obszarze potrzebna jest Ci pomoc? w mojej pracy problem ten nie w ystępuje z problemem radzę sobie samodzielnie pomoc jest mi potrzebna w niew ielkim stopniu zdecydow anie potrzebuje pomocy 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Ocenianie uczniów Bezpieczeństwo w szkole Motywowanie uczniów do nauki Awans zawodowy nauczyciela Sposoby rozwiązywania konfliktów w środowisku zawodowym Pomiar dydaktyczny Wykorzystanie technik komputerowych na lekcjach Planowanie pracy nauczyciela Nowe metody pracy z uczniem Praca z uczniem sprawiającym problemy wychowawcze Podnoszenie kwalifikacji w zakresie nauczanego przedmiotu Języki obce (nauka nauczycieli) Współpraca z rodzicami Organizowanie ciekawych form pracy pozalekcyjnej Aktywizacja uczniów Praca z uczniem zdolnym Praca z uczniem słabym prawidłowe relacje uczeń nauczyciel nowoczesna szkoła (metody audiowizualne) wychowanie fizyczne i zdrowotne Organizacja zajęć pozalekcyjnych dostosowanych do potrzeb ucznia Zachowania agresywne uczniów Profilaktyka uzależnień alkohol, narkotyki, papierosy Dyscyplina w czasie lekcji Brak szacunku dla nauczycieli ze strony uczniów Profilaktyka problemowa wagary, nie odrabianie lekcji, silna i bezwzglę... Stres, wypalenie zawodowe 9
Wśród obszarów, w których nauczycielom potrzebna jest pomoc wyróżnia się: Motywacja uczniów do nauki Bezpieczeństwo w szkole Nowe metody pracy z uczniem Praca z uczniem sprawiającym problemy wychowawcze Języki obce (nauka nauczycieli) Prawidłowe relacje nauczyciel uczeń Zachowania agresywne uczniów Profilaktyka uzależnień alkohol, narkotyki, papierosy Profilaktyka problemowa wagary, nie odrabianie lekcji, silna i bezwzględna rywalizacja między uczniami i inne zachowania problemowe Dyscyplina w czasie lekcji Brak szacunku dla nauczycieli ze strony uczniów Stres, wypalenie zawodowe Wśród obszarów, w których nauczyciele radzą sobie sami i nie potrzebują pomocy, wyróżnia się: Ocenianie uczniów Awans zawodowy nauczyciela Sposoby rozwiązywania konfliktów w środowisku zawodowym Pomiar dydaktyczny Wykorzystanie technik komputerowych na lekcjach Planowanie pracy nauczyciela Podnoszenie kwalifikacji w zakresie nauczanego przedmiotu Współpraca z rodzicami Organizowanie ciekawych form pracy pozalekcyjne Aktywizacja uczniów Praca z uczniem zdolnym Praca z uczniem słabym Nowoczesna szkoła (metody audiowizualne) Wychowanie fizyczne i zdrowotne Organizacja zajęć pozalekcyjnych dostosowanych do potrzeb ucznia 10
WNIOSEK Przeprowadzone badanie pokazało, że zdecydowana większość ankietowanych dostrzega potrzebę ciągłego doskonalenia się oraz planuje w najbliższym czasie wziąć udział w takim przedsięwzięciu. Przy planowaniu wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli, należy: uwzględnić powyższe obszary, w których nauczycielom potrzebna jest pomoc, a zwłaszcza: Praca z uczniem sprawiającym problemy wychowawcze, Zachowania agresywne uczniów, Profilaktyka problemowa, Brak szacunku dla nauczycieli ze strony uczniów, Stres, wypalenie zawodowe organizować je formie warsztatów, kursów doskonalących oraz krótkich szkoleń w ramach rad pedagogicznych 11