Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski

Transkrypt

1 Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia stacjonarne/studia niestacjonarne Kod 5.10/1/103 Nazwa Autorzy ścieżki PSYCHOTERAPIA MIĘDZY TEORIĄ A PRAKTYKĄ mgr Jacek Rydlewski kierownik dr Agnieszka Widera-Wysoczańska, dr Marta Kochan-Wójcik, mgr Amelia Golema, Rok V Semestr 10 Liczba godzin 135 Forma zajęć Wykład, warsztat, seminarium Prowadzący Wprowadzenie do psychoterapii (15 godz.) wykład mgr Jacek Rydlewski Zjawiska w psychoterapii (30 godz.) warsztat i seminarium mgr Jacek Rydlewski Psychoterapia wybrane zagadnienia (45 godz.) Kompetencje interpersonalne terapeutów. (15 godz.) seminarium. dr Marta Kochan-Wójcik Pierwszy Kontakt i kontrakt w terapii indywidualnej (30 godz.) warsztat dr Agnieszka Widera-Wysoczańska Psychoterapia osób po urazach w dzieciństwie. (15 godz.) warsztat dr Agnieszka Widera-Wysoczańska Muzykoterapia w zaburzeniach nerwicowych (15 godz.) seminarium mgr Amelia Golema Wymagania wstępne Ścieżka jest przeznaczona dla studentów, którzy są zainteresowani psychologią kliniczną a w szczególności psychoterapią. Ukończony IV rok psychologii. 1

2 Założenia i cele Zapoznanie się z ważnymi zjawiskami psychologicznymi, które występują podczas procesu psychoterapii długoterminowej. Nauka wyboru podejścia psychoterapeutycznego dostosowanego do doznanego urazu i problemów osoby; nauka dopasowywania pierwszego Kontaktu i kontraktu do klientów z różnymi problemami Wprowadzenie do teorii i praktyki terapii. Nabycie podstawowych umiejętności terapeuty Dostarczenie wiedzy na temat roli sztuki w terapii. Poznanie wybranych metod psychoterapii poprzez sztukę (choreoterapia, muzykoterapia). Formy Warunki Wykład wprowadzający kończy się zaliczeniem bez oceny; pozostałe zajęcia kończą się zaliczeniem na ocenę na podstawie warunków opisanych w syllabusach. Jeżeli na blok przedmiotów składa się kilka zajęć w indeksie obok nazwy student wpisuje wszystkie osoby prowadzące zajęcia. Oceną końcową jest średnia z uzyskanych przez studenta ocen cząstkowych, którą wpisuje wyznaczony prowadzący. Niezaliczenie jednych zajęć z bloku oznacza niezaliczenie całego bloku. Brak oceny z jednego (lub bloku przedmiotów) oznacza niedopuszczenie do egzaminu końcowego (16 punktów ECTS student uzyskuje po zaliczeniu wszystkich przedmiotów na ścieżce); Ścieżka edukacyjna kończy się egzaminem, który obejmuje materiał ze wszystkich przedmiotów (4 punkty ECTS student uzyskuje po pozytywnie zdanym egzaminie końcowym). Nieobecności przed kolejnymi zajęciami w godzinach konsultacji prowadzącego Aktywność Znajomość literatury Przygotowywanie zadań domowych Pozytywne zaliczenie prac cząstkowych obejmujących wiadomości z poszczególnych tematów Pozytywne zaliczenie testu pisemnego obejmującego wiadomości z treści programowych całej ścieżki ECTS 16 punktów (oceny) + 4 punkty (egzamin) 2

3 Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia stacjonarne/studia niestacjonarne Kod 103 Nazwa Status Przedmiotu Autor programu Rok WPROWADZENIE DO PSYCHOTERAPII Zajęcia uzupełniające z psychologii mgr Jacek Rydlewski V Semestr 10 Liczba godzin 15 Forma zajęć Wykład Prowadzący Wymagania wstępne mgr Jacek Rydlewski Ukończony IV rok Założenia i cele Zapoznanie się z ważnymi zjawiskami psychologicznymi, które występują podczas procesu psychoterapii długoterminowej. Formy Egzamin Warunki obecność znajomość literatury pozytywna ocena z pracy pisemnej ECTS 4 (student uzyskuje 4 punkty ECTS po pozytywnie zdanym egzaminie końcowym) Treści programowe: 1. Źródła zaburzeń psychicznych. Popęd relacja. Wczesne relacje a struktura ja. System rodzinny (wielopokoleniowy). 3

4 2. Psychoterapia jako relacja. Relacja rzeczywista. Przymierze terapeutyczne. 3. Psychoterapia unikalna relacja w dotychczasowym doświadczeniu. Zasada ustalenia (setting). Reguła abstynencji. Reguła neutralności. 4. Przeniesienie i przeciwprzeniesienie. 5. Przeniesienie i przeciwprzeniesienie traumatyczne. Identyfikacja projekcyjna. 6. Zmiana strukturalna w procesie psychoterapii. 7. Korekcyjne doświadczenie emocjonalne, jako niepotwierdzenie się negatywnych oczekiwań i wzorców. obowiązkowa uzupełniająca Ch.Gelso, J. Hayes (2004) Relacja Terapeutyczna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Herman J.L. (1999). Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Grzesiuk L. (1994). Psychoterapia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Leźnicka-Łoś A. (2002). Nauczyć się kochać. Warszawa: Jacek Santorski & CO Wydawnictwo. Goldstein E. (2003). Zaburzenia z pogranicza. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. 4

5 Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia stacjonarne/studia niestacjonarne Kod 103 Nazwa Status Przedmiotu Autor programu Rok ZJAWISKA W PSYCHOTERAPII Zajęcia uzupełniające z psychologii mgr Jacek Rydlewski V Semestr 10 Liczba godzin 30 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Warsztat mgr Jacek Rydlewski Ukończony IV rok Studenci, którzy mieli pierwsze doświadczenia z pacjentami (z wolontariatów, staży, praktyk, itp.) zainteresowani teorią i praktyką w psychoterapii. Założenia i cele Poprzez analizę nagrań video z pracą wybitnych psychoterapeutów, zapoznanie się z wpływem dynamiki: psycholog pacjent, w różnych szkołach psychoterapeutycznych. Odkrywanie założeń jawnych i ukrytych w psychoterapii. Próby odpowiedzi na pytanie: Co naprawdę leczy? Formy Ocena Warunki obecnośd znajomośd literatury pozytywna ocena z pracy pisemnej ECTS 4 Treści programowe: 1. Terapia Miltona Ericsona 5

6 2. Terapia behawioralno-poznawcza 3. Terapia psychodynamiczna 4. Terapia egzystencjalna 5. Terapia Franka Farellego i terapia systemowa Berta Hellingera analiza krytyczna 5. Podobieństwa i różnice. Założenia jawne i ukryte. Czynniki leczące obowiązkowa uzupełniająca Farelly F., Brandsma J. (2004) Terapia Prowokatywna. Wrocław: Metamorfoza. Grzesiuk L. (1994) Psychoterapia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. (część II, rozdz. V) Weber G. (2004) Terapia Sysytemowa Berta Hellingera. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Erickson M. (1996) Lutowy Człowiek. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Goldstein E. (2003) Zaburzenia z pogranicza. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Johnson S. M. (1998) Style charakteru. Poznań: Zysk i S-ka. Leźnicka-Łoś A. (2002) Nauczyć się kochać. Warszawa: Jacek Santorski & CO Wydawnictwo. Meyer R. (2003) Psychopatologia. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. 6

7 Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia stacjonarne/studia niestacjonarne Kod 103 Nazwa Status Przedmiotu Autor programu Rok PSYCHOTERAPIA WYBRANE ZAGADNIENIA Zajęcia uzupełniające z psychologii dr Marta Kochan-Wójcik, dr Agnieszka Widera-Wysoczańska, V Semestr 10 Liczba godzin 45 Forma zajęć Seminarium Warsztat Prowadzący Wymagania wstępne dr Marta Kochan-Wójcik, dr Agnieszka Widera-Wysoczańska, zaliczenie jednej ścieżki klinicznej Założenia i cele Analiza profilu psychologa klinicznego, Próba rozpoznania przez studentów swoich umiejętności interpersonalnych sprzyjających w zawodzie psychoterapeuty Dostarczenie wiedzy na temat różnych rodzajów krótkoterminowej terapii ze szczególnym uwzględnieniem systemowej terapii rodzin Ćwiczenia praktyczne w definiowaniu problemu, ustalaniu celu terapii, formułowaniu pytań reflektujących i cyrkularnych, zamykaniu sesji terapeutycznej. nauka zawierania kontraktu z klientem indywidualnym z problemami wynikającymi z urazu chronicznego doznanego w dzieciństwie nauka pierwszego kontaktu za pomocą Meta Modelu i z uwzględnieniem Meta Programów nauka dopasowywania pierwszego kontaktu i kontraktu do klientów z różnymi problemami nauka diagnozy problemów klienta w celu zawierania konstruktywnego kontraktu 7

8 Formy Ocena Przygotowanie i wygłoszenie referatu na temat SPECYFICZNEJ FORMY KONTRAKTU dla pacjenta z określonym problemem (maź. 10 min). ODEGRANIE ROLI TERAPEUTY zawierającego kontrakt z pacjentem z określonym problemem, Kontakt z klientem ma zwierać elementy META MODELU i META PROGRAMÓW ODEGRANIE ROLI KLIENTA zawierającego kontrakt z pacjentem z określonym problemem. Terapeuta ma za zadanie NAGRYWAĆ przeprowadzaną rozmowę a następnie PRZEPISAĆ ją i dokonać niezbędnych zmian (etapy, pytania) w przeprowadzonej rozmowie z zachowanie omówionych zasad. Tak opracowany materiał przekazuje prowadzącej na następnych zajęciach a najważniejsze wnioski prezentuje uczestnikom zajęć. Klient ma za zadanie wygłosić referat na temat SPECYFIKI KONTRAKTU Z DANYM KLIENTEM po zakończonej rozmowie. Referat przekazuje prowadzącej zajęcia w dniu jego wygłoszenia Warunki Zajęcia będą zakończone KOLOKWIUM, które oparte będzie na referatach, dyskusji na zajęciach i literaturze. Obecność, Aktywność, Pozytywna ocena z pracy Pozytywna ocena z pisemnie przeprowadzonego kolokwium Pozytywna ocena z dodatkowego kolokwium pisemnego dla osób z usprawiedliwioną nieobecnością w terminie poprzedzającym kolokwium zaliczeniowe przygotowanie referatów przestrzeganie terminów oddawania prac i wpisywania zaliczeń wyznaczonych przez prowadzącego. Niedopilnowanie tego obowiązku powoduje obniżenie oceny o pół punka. przygotowywanie zadań domowych obecności, spóźnienia są niedozwolone i powodują obniżenie oceny zwolnienie lekarskie w przypadku nieobecności dostarczone na pierwszych zajęciach po zwolnieniu lekarskim zaliczenie nieobecności w ciągu dwóch tygodni na uzgodnionych konsultacjach 8

9 ECTS 6 KOMPETENCJIE INTERPERSONALNE PSYCHOTERAPEUTY Treści programowe: 1. zapoznanie z wymaganiami uznanych psychoterapeutów w zakresie umiejętności interpersonalnych, 2. analiza zależności między orientacją teoretyczną prowadzonej terapii, a eksponowaniem ( używaniem ) własnych umiejętności interpersonalnych, obowiązkowa Fromm E. (1999). O sztuce słuchania. Warszawa-Wrocław: PWN. Czabała J.Cz. (2000). Czynniki leczące w psychoterapii. Warszawa: PWN. Horney K. (2000). Nasze wewnętrzne konflikty. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS. Horney K. (2000). Autoanaliza. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS. Kępiński A. (1973). Psychopatologia nerwic. Warszawa: PZWL. Lis-Turlejska H. (1994). Szkolenie w psychoterapii w: red. Grzesiuk L. (1994). Psychoterapia. Warszawa : PWN. Rogers C.R. (1991). Terapia nastawiona na klienta. Wrocław: Juniorzy Gospodarki, THESAURUS PRESS. Ringel E. (1992). Nerwica a samozniszczenie. Warszawa : PWN. Sęk H. (2001). Wprowadzenie do psychologii klinicznej R 15, s Warszawa : Wydawnictwo Naukowe Scholar uzupełniająca Red. Kokoszka A.,Drozdowski P. (1993). Wprowadzenie do psychoterapii. Kraków : A.M. im. M.Kopernika w Krakowie. Thoma H., Kachele H. (1996). Podręcznik terapii psychoanalitycznej, Podstawy,tom 1. Warszawa : Pracownia Testów Psychologicznych PTP. PIERWSZY KONTAKT i KONTRAKT w TERAPII INDYWIDUALNEJ Treści programowe: 1. Zajęcia organizacyjne i wprowadzające w temat 2. Co to jest kontrakt i kontakt na podstawie podejścia Wallena i Enrighta, wyznaczanie celów za pomocą NLP 3. Elementy kontaktu z zastosowaniem Meta Modelu i Meta Programów 4. Odgrywanie pierwszego kontaktu i kontraktu dostosowanego do problemów klienta Typy klientów: Typy zjawisk: Depresyjny Kobieta doznająca przemocy domowej Tendencje samobójcze Uzależniony Agresywny Uwodzący Nieśmiały Milczący 9

10 DDA Wszystko wiedzący Po przemocy seksualnej Z zaburzeniami jedzenia Psychosomatyczny Sprawca przemocy domowej 5. Typy postaw psychologa. obowiązkowa Enright J. (1984). Poradnictwo i terapia bez oporu, w: J. Santorski (red.). Nowe strategie i techniki pomocy psychologicznej. Warszawa: Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej. Seymour J, O Connor J (1998). NLP: wprowadzenie do programowania neurolingwistycznego. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, r. Grzesiuk L. (1994) Psychoterapia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. cz.ii,r.1,2,3. Wallen (1964). Psychologia kliniczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, r.4, 5, 6. z referatów tematycznych 10

11 Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia stacjonarne/studia niestacjonarne Kod 103 Nazwa Status Przedmiotu Autor programu Rok PSYCHOTERAPIA OSÓB PO URAZACH W DZIECIŃSTWIE Zajęcia uzupełniające z psychologii dr Agnieszka Widera-Wysoczańska V Semestr 10 Liczba godzin 30 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Warsztat dr Agnieszka Widera-Wysoczańska Ukończony IV rok Założenia i cele nauka o typach psychoterapii dla osób po urazach chronicznych doznanych w dzieciństwie (przemoc emocjonalna, fizyczna, seksualna, uzależnienia rodzica) nauka wyboru podejścia psychoterapeutycznego dostosowanego do doznanego urazu i problemów osoby Formy Prezentacja referatu dotyczącego danego podejścia terapeutycznego z uwzględnieniem: ZAŁOŻENIA (jak rozumiana jest psychoterapia, jakie są jej podstawy filozoficzne) CELE i FORMY ETAPY, w tym typ kontraktu ZASADY RELACJI KONTAKTU terapeuta klient ZJAWISKA W TERAPII (przeniesienie, przeciwprzeniesiene, i inne) PROBLEMY, do których podejście jest dostosowane 11

12 ANALIZA PORÓWNAWCZA pomiędzy podejściami RÓŻNICE I PODOBIEŃSTWA PRZYKŁAD PROBLEMU dostosowanego do podejścia na podstawie wybranego filmu W dniu referatu należy: dostarczyć referat prowadzącemu Praca ma zwierać: pytania do dyskusji zwięzła prezentację wymienionych zagadnień pełną dokumentację bibliograficzną (w odpowiednim miejscu należy powoływać się na autora, rok) Warunki Zajęcia będą zakończone KOLOKWIUM, które oparte będzie na referatach, dyskusji na zajęciach i literaturze. aktywność znajomość literatury i treści zajęć przygotowanie referatów przestrzeganie terminów oddawania prac i wpisywania zaliczeń wyznaczonych przez prowadzącego. Niedopilnowanie tego obowiązku powoduje obniżenie oceny o pół punka. przygotowywanie zadań domowych obecności spóźnienia są niedozwolone i powodują obniżenie oceny zwolnienie lekarskie w przypadku nieobecności dostarczone na pierwszych zajęciach po zwolnieniu lekarskim zaliczenie nieobecności w ciągu dwóch tygodni ECTS 4 12

13 Treści programowe 1. Organizacyjne i wprowadzenie do tematu 2. Psychoanaliza i psychodynamicza 3. Terapia retrospekcyjna i skoncentrowana na przemocy 4. Terapia skoncentrowana na rozwiązaniu i M. Eriksona 5. Relacyjna i praca z ciałem 6. Podsumowanie specyfiki terapii osób po urazach doznanych w dzieciństwie 7. Kolokwium obowiązkowa Herman J.L. (1999) Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Cz. I. i II. Miller A. (1995). Pamięć wyzwolona. Warszawa: Jacek Santorski & Co Widera-Wysoczańska, A. (2007). Integracyjna psychoterapia. Przegląd Terapeutyczny, 1. Widera-Wysoczańska, A. (2007). Building healthy relationships: Integrated psychotherapy for persons after chronic childhood trauma. W: Therapists Affective Responses (red. Rudolf Gregurek). Dubrownik, Oraz literatura wskazana do referatów, w tym w większości w języku angielskim 13

14 Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia stacjonarne/studia niestacjonarne Kod 103 Nazwa Status Przedmiotu Autor programu Rok MUZYKOTERAPIA W ZABURZENIACH NERWICOWYCH Zajęcia uzupełniające z psychologii mgr Amelia Golema V Semestr 10 Liczba godzin 15 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Seminarium mgr Amelia Golema Ukończony IV rok Założenia i cele Dostarczenie wiedzy na temat roli muzyki i znaczenia przeżycia muzycznego w terapii nerwic Przedstawienie metod muzykoterapii wykorzystywanych w terapii zaburzeń nerwicowych związanych ze stresem oraz pod postacią somatyczną Ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem różnorodnych technik muzykoterapeutycznych Formy Ocena Warunki Zaliczenia na podstawie pełnej i aktywnej frekwencji Dodatkowe kolokwium pisemne dla osób z usprawiedliwioną nieobecnością oraz osób zabiegających o ocenę bdb. ECTS 2 14

15 Treści programowe: 1. Programowanie muzyki, analiza substancji muzycznej, określanie jej przydatności terapeutycznej. 2. Aktywne słuchanie muzyki w zaburzeniach nerwicowych. 3. Przeżycie muzyczne związane z aktywnym słuchaniem muzyki i jego znaczenie w terapii osób z zaburzeniami nerwicowymi. 4. Improwizacja ruchowa oraz instrumentalna jako techniki muzykoterapeutyczne. obowiązkowa uzupełniająca Galińska E. (1987). Dzieje poglądów na lecznicze działanie muzyki, Archiwum historii i filozofii medycyny 1987; 50. Sidorowicz S. (2000). Muzykoterapia w agresji, lęku i cierpieniu, Z.N. nr76, Akademia Muzyczna we Wrocławiu. Cesarz H. (2003). Psychoterapeutyczna wartość referencjalnego znaczenia muzyki, [w:] Muzykoterapia Polska, 2 (6), Akademia Muzyczna we Wrocławiu. Psychiatria w praktyce ogólnolekarskiej, 2006, tom 6 nr2. Pietkiewicz G. (1997). Muzyka jako czynnik wspomagający proces psychoterapii pacjentów z zaburzeniami nerwicowymi Rueger Ch. (2000). Muzyczna apteczka, Warszawa, Bertelsmann Media. Zwoliński A. (2004). Dźwięk w relacjach społecznych, Kraków: Wydawnictwo WAM. 15