Nadchodzi kredytowa susza. Krzysztof Rybiński, Partner 10 grudnia 2008

Transkrypt

1 Nadchodzi kredytowa susza Krzysztof Rybiński, Partner 10 grudnia 2008

2 Page 2 Kilka pamiątkowych zdjęć

3 Page 3

4 Page 4

5 Page 5

6 Page 6 Co robi rząd USA aby uniknąć wielkiej depresji?

7 Co robi rząd USA aby uniknąć wielkiej depresji? Page 7

8 Perspektywy dla możliwości finansowania inwestycji w Polsce Page 8

9 Prognozy PKB na 2009 r. bardzo duża rozbieżność, ale coraz gorsze. Prognozy wzrostu gospodarczego w Polsce w 2009 r Bank Światowy MFW Komisja Europejska Consensus Economics OECD NBP JP Morgan BNP Paribas Page 9 Źródło: Strony internetowe poszczególnych instytucji, Consensus Economics.

10 Najpopularniejsze formy pozyskiwania kapitału w Polsce Najpopularniejsze formy pozyskania kapitału w Polsce (odsetek odpowiedzi bardzo popularne ) Faktoring Business Angels Pomoc ze strony państwa PE/VC IPO Fuzje Leasing Fundusze Unijne Kapitał własny Kredyty bankowe Najpopularniejsze formy pozyskiwania kapitału w Polsce to: Kredyty bankowe Kapitał własny Fundusze Unijne Leasing Fuzje IPO Page 10 Źródło: Raport Kapitał dla Firm 2008, IPO, 2008.

11 IPO po rekordowym 2007 r. znaczne spowolnienie Wartość IPO na GPW w latach * Wartość IPO (w mld zł) Dynamika PKB (w %) * 2008 r. prognoza. Page 11 Źródło: GPW w Warszawie, Eurostat.

12 Europejski rynek fuzji i przejęć znajduje się w trendzie spadkowym Fuzje i przejęcia w Europie Środkowej i Wschodniej oraz WNP (lewy panel: wartość w mln EUR, prawy panel: wolumen) Page 12 Źródło: Monthly M&A Insider A mergermarket report on global M&A activity, Listopad 2008

13 Leasing czy spowolnienie z lat może się powtórzyć? Leasing (w mld zł lewy wykres; dynamika nominalna prawy wykres) i wzrost gospodarczy % % 40% 20% 0% % Leasing - Nieruchomości Leasing - Ruchomości Dynamika PKB (w %, prawa oś) Dynamika leasingu Dynamika PKB (w %, prawa oś) Page 13 Źródło: Związek Polskiego Leasingu, Eurostat.

14 Fundusze Unijne dużo środków, ale trudno dostępnych dla sektora MŚP Środki przeznaczone na realizację programów operacyjnych w latach : około 85,6 mld euro; Duży stopień skomplikowania i czasochłonność procedur związanych z pozyskiwaniem funduszy unijnych stanowi istotną barierę dla tej formy finansowania, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw. Page 14 Źródło: Raport Kapitał dla Firm 2008, IPO, 2008.

15 Kapitał własny w czasach spowolnienia trudny kanał finansowania inwestycji Nadchodzące spowolnienie gospodarcze pogorszy wyniki finansowe przedsiębiorstw, a tym samym ograniczy możliwości wewnętrznego finansowania inwestycji Finansowanie wewnętrzne w latach (w mld PLN) Przewidywana zdolność do bieżącego regulowania zobowiązań finansowych* poł2007 1poł I.94 I.96 I.98 I.00 I.02 I.04 I.06 I Amortyzacja Wynik finansowy netto Przemysł Budownictwo Handel det. * w przypadku budownictwa: przewidywana sytuacja finansowa. Page 15 Źródło: GUS.

16 Wiele wskazuje na to, że w 2009 r. polskie firmy czeka kredytowa susza Znaczna część kredytów bankowych w Polsce finansowana była zagranicą. Czy będzie to nadal możliwe? Zannualizowany przyrost wybranych agregatów pieniężnych oraz zadłużenia zagranicznego polskiego sektora bankowego (w mld zł) Roczny przyrost zadłużenia zagranicznego* Roczny przyrost depozytów** Roczny przyrost kredytów*** * Roczny przyrost zobowiązań sektora bankowego wobec podmiotów zagranicznych. ** Roczny przyrost zobowiązań MIF wobec krajowego sektora niefinansowego. *** Roczny przyrost należności MIF od krajowego sektora niefinansowego. Page 16 Źródło: NBP, Raport o stabilności systemu finansowego, 2008.

17 Inwestycjom nie będzie sprzyjać także rekordowa niepewność na wielu rynkach (1) W ostatnim czasie obserwowany jest silny wzrost zmienności cen na wielu rynkach, m.in.: na rynku akcji 20 Zmienność kursów akcji w latach r. (Indeks WIG, zmienność 30 dniowa) Źródło: Reuters Ecowin. Page 17

18 Inwestycjom nie będzie sprzyjać także rekordowa niepewność na wielu rynkach (2) na rynkach towarowych 35 Zmienność cen ropy naftowej i pszenicy w latach r. (zmienność 30 dniowa) Ropa Pszenica Page 18 Źródło: Reuters Ecowin.

19 Inwestycjom nie będzie sprzyjać także rekordowa niepewność na wielu rynkach (3) oraz na rynku walutowym. 18 Zmienność kursu walutowego w latach r. (zmienność 30 dniowa) USD/PLN EUR/PLN Obserwowana obecnie wysoka zmienność może się utrzymać przez dłuższy czas. Źródło: Reuters Ecowin. Page 19

20 Co będzie ważne w najbliższej przyszłości? (1) Minimalizacja kosztów i zwiększenie wydajności dzięki lepszemu wykorzystaniu kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa; Umiejętność poszukiwania nowych rynków zbytu (np. rynki dalekowschodnie); Umiejętne zarządzanie płynnością finansową (np. prognozowanie przepływów pieniężnych, kompleksowe zarządzanie długiem); Identyfikacja przyszłego zapotrzebowania firmy na kapitał zewnętrzny i zagwarantowanie dostępu do niego z dużym wyprzedzeniem; Page 20

21 Co będzie ważne w najbliższej przyszłości? (2) Identyfikacja najważniejszych obszarów ryzyka związanych z działalnością przedsiębiorstwa, np.: ryzyko strat związane z niekorzystnym kształtowaniem się czynników ryzyka rynkowego, w szczególności kursów walut, stóp procentowych oraz cen towarów, ryzyko związane z kondycją finansową kontrahentów, itp. Dla niektórych przedsiębiorstw obecna sytuacja stwarza dogodne warunki dla realizacji możliwości strategicznych poprzez fuzje i przejęcia oraz transakcje kapitałowe. Page 21

22 Co rząd może jeszcze zrobić? Radykalne przyspieszenie budowy infrastruktury Połączenie procedur uzyskiwania gwarancji rządowych z procedurami ubiegania się o środki unijne (te same agencje rządowe) Gwarancje rządowe w przypadku odmowy rolowania długu przez banki pomimo dobrej sytuacji finansowej firm Koncentracja środków rządowych na obszarach gdzie jest najwyższa efektywność (zrobić analizę) Stworzyć nowe zabezpieczenia (np. zamiana dzierżawy wieczystej na własność) co poprawi zdolność kredytową firm Wprowadzenie ulgi inwestycyjnej jako aktywa w podatku odroczonym (np. do odliczenia po 2010 roku, po zakończeniu okresu spowolnienia gospodarczego) Rozliczanie strat podatkowych wstecz, poprawia płynność firm, dla budżetu neutralne w długim okresie Page 22

23 Co rząd może jeszcze zrobić? KRAJ ROZLICZENIE WSTECZNE STRAT W LATACH Kanada 3 Chile Egipt Bez limitu Bez limitu (w ramach konkretnego projektu) Francja 3 Niemcy Rozliczanie wsteczne strat w wybranych krajach 1 (dla CIT, maksymalnie EUR) Irlandia 1 Japonia Korea 1 (obecnie tymczasowo zawieszone) 1 (tylko dla MSP) Holandia 1 Singapur 1 (wymagane spełnienie specyficznych warunków) Wielka Brytania 1 USA 2 (różne zasady i okres dla różnych rodzajów strat i różnych podmiotów) Źródło: Ernst & Young Page 23

24 O czym powinny pomyśleć firmy i banki? Zrewidować oczekiwania wyceny firmy na realistyczne Banki muszą się przygotować do zarządzania złymi aktywami (czy mają odpowiednie zespoły) Konieczność uaktywnienia rynku wtórnego na NPL i distressed assets, wykupienie przez inwestorów i innym profilu ryzyka i odpowiednim know-how Jak banki mogą pomóc firmom w okresie dekoniunktury (zmienić strukturę finansowania, znaleźć inwestora o wyższym apetycie na ryzyko uwaga na realną wycenę) Banki powinny pamiętać, że zaprzestanie kredytowania zdrowych firm może na tyle pogorszyć ich sytuację firm, że ryzyko kredytowe wzrośnie i firmy zostaną na stałe odcięte od finansowania Banki powinny aktywnie przygotowywać swoich klientów na nadchodzący okres dekoniunktury, a także wykazać większą inicjatywę w odmrożeniu rynku międzybankowego. Page 24

25 Dziękuję za uwagę