Bezpieczeństwo biznesu - Wykład 8

Transkrypt

1 Wykład 8. Ryzyko bankowe Pojęcie ryzyka bankowego i jego rodzaje. Ryzyko zagrożenie nieosiągniecia zamierzonych celów Przyczyny wzrostu ryzyka w działalności bankowej. Gospodarcze : wzrost, inflacja, budżet, bank centralny Społeczne : klienci banku, skłonność do oszczędzania Polityczne : kryzys rosyjski Techniczny : rok 2000, telekomunikacja, informatyka, bankowość wirtualna Międzynarodowe: Deregulacja znoszenie ograniczeń Integracja - dyrektywy UE Globalizacja Sekurytyzacja zamiana długu na papiery wartościowe Rodzaje ryzyka bankowego: Płynności - zagrożenie utraty płynności przez bank Niedopasowanie struktury aktywów i pasywów Ryzyko wyniku nieosiagnięcia przez bank założonego wyniku Niewypłacalność dłużników Cenowe: stopy procentowe, kursy walut, kursy akcji Kredytowe Zarządzanie ryzykiem bankowym - podstawowe metody. Ryzyko kredytowe Pojęcie i klasyfikacja ryzyka kredytowego Ocena zdolności kredytowej pojęcia, kryteria i zakres Działania i mechanizmy ograniczające ryzyko kredytowe analiza przedsięwzięć inwestycyjnych.biznes plan inwestycji. Metody oceny projektów inwestycyjnych ograniczanie koncentracji kredytowej banku Limity branżowe/ sektorowe. Limity wobec klienta. Monitoring kredytowy jako instrument ograniczania ryzyka kredytowego 1

2 Ryzyko stopy procentowej. Pojęcie ryzyka stopy procentowej: negatywny wpływ zmian rynkowej stopy procentowej na sytuacje finansową banku Kształtowanie się rynkowej stopy procentowej: Stopy procentowe banku centralnego Stopy procentowe na rynku pieniężnym (bony skarbowe) Stopy procentowe na rynku kapitałowym ( obligacje) Określenie stopy procentowej w przyszłości: normalny długookresowe wyższe inwersyjny krótkookresowe wyższe Metody kwantyfikacji ryzyka stopy procentowej. Metoda luki zestawienie niedopasowania aktywów i pasywów o zmiennej i stałej stopie procentowej Metoda analizy okresowej - duration Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej. Wyznaczanie limitów Zmiana struktury aktywów lub pasywów Umowy z klauzula zmiany oprocentowania Zabezpieczanie się przed ryzykiem stopy procentowej za pomocą instrumentów finansowych ( swapy odsetkowe, opcje odsetkowe ). Ryzyko płynności finansowej. Płynność a rentowność banku. Ryzyko płynności i jego przyczyny. Zarządzanie płynnością. Zarządzanie ryzykiem płynności.. Identyfikacja i pomiar ryzyka płynności. Instrumenty sterowania ryzykiem płynności. Ryzyko walutowe. Pojęcie ryzyka walutowego Kwantyfikacja ryzyka walutowego Zarządzanie ryzykiem walutowym za pomocą tradycyjnych transakcji dewizowych 2

3 Zabezpieczanie się przed ryzykiem walutowym finansowych: Currency futures, swapy walutowe, opcje walutowe za pomocą nowych instrumentów Instytucjonalne formy ograniczania ryzyka bankowego Fundusze własne banku Współczynnik wypłacalności Rezerwy celowe Limity koncentracji Wskaźnik płynności Regulacje dotyczące obrotu papierami wartościowymi Pozycje walutowe i ich limitowanie Ryzyko rynkowe Ryzyko poniesienia straty kapitałowej w wyniku niekorzystnego kształtowania się ceny instrumentów finansowych ( akcji), towarów dewiz Ryzyko trzeba mierzyć, wyznaczać maksymalnie akceptowalny pułap, zapewniać odpowiednią kwotę kapitału na okoliczność, gdy strata nastąpi. W bankach G 10 od 1998r obowiązują standardy utrzymywania obowiązkowego pokrycia kapitałowego na ryzyko rynkowe. Od 2004 r w bankach krajów OECD każdy rodzaj ryzyka ( płynności, operacyjnego) będzie wymagał odpowiedniego pokrycia kapitałowego W Polsce konieczność utrzymywania zabezpieczenia kapitałowego obowiązuje w zakresie ryzyka kredytowego i wg uchwały KNB z 2000r ryzyka walutowego ( norma adekwatności kapitałowej wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego w funduszach własnych banku). Bank o współ czynniku wypłacalności > 12 może przeznaczyć pozostałą kwotę funduszy własnych na zabezpieczenie ryzyka kursowego Nowe kryteria oceny dealing roomu: zysk operacyjny w powiązaniu z ryzykiem udział w rynku relacja koszty / przychody 3

4 ile kapitału zużywa się na osiągniecie przychodu jaka jest rentowność tak użytego kapitału W ten sposób powinno się również oceniać zaciąganie kredytów dewizowych zamiast złotowych. Trzeba wyznaczyć limity stop loss i stop profit, analizować ryzyko i zapewnić pełne pokrycie kapitałowe ex ante. Controlling ryzyka Ogólne zasady i procedury w zakresie pomiaru i kontroli ryzyka oraz analizy potencjalnych strat Sprawozdanie z przestrzegania limitów Neutralne nadzorowanie ryzyka Weryfikacja metod, modeli i założeń w zakresie ogólnej koncepcji ryzyka Zarządzanie ryzykiem Pomiar ryzyka Ograniczanie ryzyka Nadzór nad ryzykiem Określenie ryzyka Wycena ryzyka Test obciążenia Limity Wytyczne Rating Zabezpieczenia Bieżące nadzorowanie pozycji obciążonych ryzykiem Sterowanie otwartymi pozycjami bilansowymi Raporty nt. ryzyka Kontrola wewnętrzna 4

5 Ryzyko rynkowe Zmiana ceny rynkowej oprocentowania, dewiz, akcji, metali szlachetnych i odpowiednich instrumentów pochodnych W miarę wzrostu udziału dochodów pozaodsetkowych z tytułu prowizji i operacji handlowych ( papierami wartościowymi) na zlecenie klientów i na własny rachunek rośnie rola zarządzania ryzykiem rynkowym w banku W UE ryzyko ogólne o charakterze cenowym powinni być pokryte kapitałem własnym w wysokości 8% a ryzyko specyficzne wiążące się z emisją instrumentów finansowych, kapitałem własnym w wysokości 4%. Dla sterowania ryzykiem ustala się limity Value at Risk. Informują one komórki operacyjne, jakich limitów nie mogą przekroczyć. Metoda VaR umożliwia określenie wartości ryzyka dla określonego okresu, jako najwyższą możliwą wysokość strat handlowych, dla których potrzebne jest pokrycie kapitałem własnym. 5