Czy w Polsce nadchodzi era bankowości korporacyjnej? Piotr Popowski - Lider Doradztwa Biznesowego dla Instytucji Biznesowych Sopot, 25 czerwca 2013

Transkrypt

1 Czy w Polsce nadchodzi era bankowości korporacyjnej? Piotr Popowski - Lider Doradztwa Biznesowego dla Instytucji Biznesowych Sopot, 25 czerwca 2013

2 Agenda Bankowość korporacyjna w Polsce na tle krajów europejskich Dynamika kredytów dla przedsiębiorstw i NPL Popyt i podaż kredytów dla przedsiębiorstw Obligacje alternatywnym źródłem finansowania Wyzwania dla banków i przedsiębiorstw Współpraca z bankiem z punktu widzenia przedsiębiorcy Tezy do dyskusji 2

3 Wolumen produktów korporacyjnych względem PKB sugeruje, że e Polska posiada znaczny potencjał do rozwoju bankowości Dane dla przedsiębiorstw niefinansowych (% PKB, na koniec 2012 r.) korporacyjnej Źródło: Eurostat, EBC,opracowanie własne 3 138% Bańka budowlana Najniższy udział kredytów w stosunku do PKB 67% 64% 58% 58% 55% 55% 53% 53% 52% 51% 45% 45% 40% 36% 34% 34% 30% 30% 28% 27% 24% 24% 22% 21% 20% 17% Średnia UE: 44% Kredyty Depozyty Cypr 54% Hiszpania 18% Portugalia 16% Dania 13% Malta 30% Holandia 28% Włochy 12% Szwecja 20% Słowenia 11% Grecja 11% Irlandia 19% Austria 17% Bułgaria 18% Francja 18% Estonia 24% Łotwa 14% Finlandia 14% Niemcy 16% Luksemburg 26% UK 21% Belgia 21% Węgry 15% Litwa 12% Czechy 20% Słowacja 13% Rumunia 10% Polska 12% Średnia UE: 19% Raj podatkowy, relacja kredytów do depozytów - 257% Atrakcyjność podatkowa Najniższy w UE wskaźnik kredytów do depozytów (112% w 12)

4 Udział kredytów dla przedsiębiorstw w portfelu kredytowym jest w Polsce znacząco co niższy niż w strefie Euro W Polsce W wybranych krajach (Q1.2013) Struktura kredytów ogółem Inne kredyty detaliczne Hipoteki Kredyty konsumpcyjne Kredyty dla przedsiębiorstw 14% 19% 20% 46% 14% 12% 32% 41% 17% 15% 37% 32% 8% 39% 6% 47% 12% 5% 8% 2% 5% 6% 2% 25% 42% 43% 42% 48% 39% 41% 25% 5% 8% 4% 3% 8% 10% 38% 44% 46% 47% 51% 43% 49% Q Strefa euro Niemcy Francja Hiszpania Holandia Litwa Czechy Węgry Polska Gospodarstwa domowe 69% 70% 75% 78% 81% 75% 79% 63% 58% 73% 63% Struktura depozytów ogółem Przedsiębiorstwa 31% 30% 25% 22% 19% 25% 21% 37% 42% 27% 37% Q Strefa euro Niemcy Francja Hiszpania Holandia Litwa Czechy Węgry Polska Źródło: EBC 4

5 Spowolnienie gospodarcze widoczne jest w malejącej dynamice wzrostu kredytów oraz wzroście należno ności zagrożonych onych Dynamika PKB ceny stałe 1 r/r (%) 8 6 Udział należności o stwierdzonej utracie wartości jako % portfela zaangażowań wobec danej gałęzi gospodarki Budownictwo 15,5% Obsługa nieruchomości 12,1% Górnictwo 11,2% Źródło: GUS Tempo wzrostu wolumenu kredytów dla przedsiębiorstw r/r (%) 5 0 Rolnictwo 7,8% Przetwórstwo przemysłowe 7,6% Handel i naprawy 7,0% Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Wytwarzanie i zaopatrywanie ,7% Źródło: NBP w energię, gaz i wodę Udział należności zagrożonych w należnościach przedsiębiorstw (%) Administracja publiczna 0,6% 20 Ogółem Budownictwo Źródło: NBP ,8% Ponad 50% wzrostu kredytów zagrożonych udzielonych dużym przedsiębiorstwom stanowiła branża budowlana. Również sektor obsługi nieruchomości wykazuje niską jakość portfela kredytowego 5 1 Jako ceny stałe przyjęto ceny średnioroczne roku poprzedniego

6 Szczególnie znaczące ce jest zamrożenie widoczne w kredytach inwestycyjnych Kredyty operacyjne (mld zł) Kredyty inwestycyjne (mld zł) MŚP 46,0 46,2 57,5 62,3 34,1 35,2 47,5 47,2 W 2012 r. nastąpił wyraźny spadek dynamiki kredytów inwestycyjnych, co może wynikać ze spowolnienia gospodarczego i związanego z nim konserwatywnego podejścia firm do ekspansji Duże przedsiębiorstwa , , , , , , ,5 34,4 Spowolnienie tempa wolumenów kredytów inwestycyjnych mogło też wynikać z kumulacji nakładów inwestycyjnych przed EURO 2012 i konieczności obcięcia pewnych wydatków budżetowych Źródło: KNF 6

7 Niski popyt na kredyt ze strony przedsiębiorstw odzwierciedla niepewność co do przyszłej koniunktury Wskaźnik prognoz popytu na kredyt w dwóch klasach wielkości przedsiębiorstw 1 (%) Saldo prognoz popytu na kredyt - MŚP Saldo prognoz popytu na kredyt - duże przedsiębiorstwa Zarówno wśród MŚP, jak i dużych przedsiębiorstw więcej jest firm planujących zwiększenie zadłużenia kredytowego niż tych, które rozważają całkowitą spłatę zadłużenia bankowego. Jednak przewaga firm myślących o zwiększeniu zadłużenia bankowego konsekwentnie maleje w ostatnich latach. Źródło: NBP 7 1 Obliczany jako różnica pomiędzy odsetkiem przedsiębiorstw planujących zwiększenie zadłużenia kredytowego i przedsiębiorstw planujących całkowitą spłatę zadłużenia bankowego

8 Duży udział zaakceptowanych wniosków kredytowych sugeruje, że e podaż raczej nie leży u podstaw ograniczonego wolumenu kredytów Odsetek dużych przedsiębiorstw i sektora MŚP ubiegających się o kredyt oraz udział zaakceptowanych wniosków kredytowych (%) Ubiegający się o kredyt - MŚP Ubiegający się o kredyt - duże Zaakceptowane - MŚP Zaakceptowane duże Duże firmy częściej ubiegają się o kredyt bankowy niż MŚP, częściej też ich wnioski kredytowe były rozpatrywane pozytywnie. Źródło: NBP 8

9 Znaczenie obligacji korporacyjnych jako alternatywnego źródła pozyskiwania kapitału przez przedsiębiorstwa rośnie Wartość obligacji notowanych na rynku Catalyst z wyłączeniem obligacji skarbowych (mld PLN) Dłużne papiery wartościowe jako % finansowania kredytem bankowym przez przedsiębiorstwa +50% 13,8% 20 5,0% 4,4% 5,5% 0 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q Źródło: Źródło: GUS Wartość emisji (% PKB) 1,0 2,5 1,4 0,4 0,8 Niemcy Włochy Holandia Hiszpania Polska Rynek obligacji korporacyjnych w Polsce rozwija się bardzo dynamicznie (wg Fitch w 2012 roku wzrost wartości emisji ok. 20% w ujęciu r/r) Źródło: Deutsche Bank Research, Fitch Polska 9

10 Największym wyzwaniem dla banków i przedsiębiorstw pozostaje sytuacja gospodarcza i jej efekty Wyzwania Z punktu widzenia klienta Małe i średnie przedsiębiorstwa 1 Zatory płatnicze Kłopoty z płynnością Zaostrzenie polityki kredytowej Niepewna sytuacja na rynku walutowym Duże przedsiębiorstwa Obawy odnośnie korzystania z instrumentów pochodnych Z punktu widzenia banku 10 Wysoki odsetek upadających firm Niedostateczna znajomość produktów specjalistycznych np. trade finance 1 Liczba zatrudnionych do 250 osób, z wyłączeniem osób fizycznych prowadzących działalność na własny rachunek zatrudniających do 9 osób Konkurencja ze strony banków międzynarodowych Finansowanie z grup kapitałowych Malejący popyt na kredyty długoterminowe Polityka pieniężna NBP Malejąca zdolność do spłaty zobowiązań, zwłaszcza w branży budowlanej Koszty dostosowania do wymogów Bazylei III Rozwój rynku obligacji korporacyjnych Konkurencja o pozyskanie depozytów przedsiębiorstw Presja na poprawę jakości i zakresu oferowanych usług

11 Na co zwracają uwagę przedsiębiorcy w kwestii współpracy z bankiem? Stopień istotności Wyniki współpracujących banków Ernst & Young przeprowadził latem 2012 badanie 20 światowych korporacji z 11 krajów: Najważniejsze kryteria oceny usług i produktów Jakość usługi 73% 89% Jakość produktu 64% 82% Umiejętność dostosowania oferty 53% 69% Na czym według Państwa powinny skoncentrować się banki?? Bądź blisko swoich klientów Słuchaj czego chcą i potrzebują klienci Dbaj o najwyższą jakość dostarczanych usług Zakres i zróżnicowanie portfela usług Wiedza o danym sektorze przemysłu Specjalizacja w danym obszarze usług 61% 53% 58% 59% 50% 53% Źródło: Ernst & Young, Successful corporate banking,

12 Tezy do dyskusji 1 Czy bankowość korporacyjna w Polsce jest dostatecznie rozwinięta? 2 Czego oczekują od banków klienci korporacyjni? Czy banki znają te potrzeby i potrafią spełniać oczekiwania klientów? 3 Jakie kryteria powinny spełniać oferta banków i sposób obsługi przedsiębiorstw, aby banki były najlepszym źródłem pozyskiwania finansowania przez korporacje? 4 Jakie są dalsze możliwe kierunki rozwoju bankowości korporacyjnej w Polsce i potencjalne wyzwania z tym związane? 12