SZKOŁA PODSTAWOWA W KACZOROWIE PROGRAM PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ I UZALEŻNIEŃ. na lata szkolne 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018

Transkrypt

1 SZKOŁA PODSTAWOWA W KACZOROWIE PROGRAM PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ I UZALEŻNIEŃ na lata szkolne 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018 Zatwierdzono Uchwałą Rady Rodziców nr.../2015/2016 z dnia 29 września 2015 r. w uzgodnieniu z radą pedagogiczną. SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ TYTUŁ ROZDZIAŁU STRONA I Wprowadzenie - Założenia 3 II Cele 3 III Zadania i sposoby realizacji 4 IV Osiągnięcia ucznia 8 V Ewaluacja 8 VI Podstawa prawna 9 1

2 I. WPROWADZENIE ZAŁOŻENIA We współczesnym społeczeństwie stale rośnie liczba czynników destrukcyjnie oddziałujących na dzieci i młodzież. Uczniowie szkoły zmuszenia są stanąć wobec trudnych i skomplikowanych wyborów oraz decyzji. Z tego właśnie powodu nasunęła się potrzeba stworzenia programu profilaktyki uzależnień i zagrożeń. Program jest przeznaczony dla uczniów kl 0 6 i dostosowany został do potrzeb rozwojowych ucznia oraz środowiska. Jest integralną częścią programu wychowawczego, planu pracy szkoły, statutu, planu pracy pielęgniarki, programu przeciwdziałania agresji i WDŻ. Głównym jego założeniem jest zarówno dostarczenie informacji dotyczących poruszanych problemów, jak i kształtowanie umiejętności radzenia sobie z zaistniałą sytuacją, podejmowania decyzji oraz szukania wsparcia i udzielania pomocy. Ponadto uwzględnione zostały tu działania zmierzające do wyeliminowania bądź ograniczenia niepożądanych zjawisk. Właściwie zorganizowany wolny czas dzieci oraz okazane im zainteresowanie i życzliwość na pewno przyczynią się do lepszego uświadomienia młodemu pokoleniu, jakich wzorców i norm etyczno moralnych należy przestrzegać. Integracja działań wszystkich podmiotów środowiska lokalnego będzie pomocna w tworzeniu lepszych warunków życia i rozwoju naszych uczniów. II. CELE 1. Wspomaganie zdrowego rozwoju psychicznego dzieci i młodzieży; 2. Aktywizacja środowiska szkolnego w zakresie oddziaływań profilaktycznych; 3. Wykształcenie umiejętności i zachowań umożliwiających zdrowy styl życia; 4. Popularyzacja aktywnych sposobów spędzania wolnego czasu zgodnych z zasadami zdrowego trybu życia 5. Kształcenie u uczniów postaw asertywności i odporności na zagrożenia współczesnego świata. 6. Wspieranie rodziców w procesie wychowania; 7. Zapewnienie młodzieży pomocy wychowawczej i terapeutycznej. 2

3 III. ZADANIA, SPOSOBY REALIZACJI ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ ODPOWIEDZIALNI 1. Rozpoznawanie i diagnoza zagrożeń Ankietowanie uczniów i rodziców Kierowanie uczniów na badania psychologiczno pedagogiczne Analiza przyczyn niepowodzeń szkolnych Analiza zachowań uczniów Diagnoza środowiska rodzinnego i wiejskiego Zespół wychowawczy Rodzice na wniosek nauczycieli i wychowawców Nauczyciele przedmiotów i wychowawcy; rada pedagogiczna wychowawcy 2. Informowanie o zagrożeniach i ich skutkach Upowszechnianie wśród dzieci, młodzieży, rodziców i nauczycieli informacji o zagrożeniach i ich skutkach, zwłaszcza edukacja w zakresie zagrożeń płynących z Internetu; korzystania z portali społecznościowych; zgubnego wpływu palenia papierosów, picia alkoholu, zażywania narkotyków i dopalaczy ; informowanie, gdzie można szukać pomocy w różnych sytuacjach kryzysowych Umieszczenie elementów profilaktyki w programie nauczania (w ramach zajęć przedmiotowych, godzin wychowawczych i zajęć pozalekcyjnych) Nauczyciele, wychowawcy, w ramach realizacji programów profilaktycznych Wychowawcy, dyrektor 3. Współpraca z rodzicami i opiekunami dzieci i młodzieży Pedagogizacja i poradnictwo dla rodziców i opiekunów - indywidualne spotkania rodziców i opiekunów z wychowawcami i pracownikami poradni (PORE) - warsztaty, pogadanki i inne formy poradnictwa dla rodziców i opiekunów. Położenie nacisku na tematykę: Kształtowanie asertywnej postawy nieulegania presji grupy. Ścisła współpraca z rodzicami i Wychowawcy, dyrektor Wychowawca klasy Dyrektor

4 opiekunami dzieci podatnych na zagrożenia społeczne: - utrzymanie ścisłego kontaktu z rodzicami i opiekunami w sytuacjach kryzysowych 4. Poradnictwo w zakresie zapobiegania zagrożeniom 5. Organizacja wolnego czasu uczniów Modyfikowanie i dostosowywanie do zmieniających się warunków struktury oddziaływań wychowawczych w szkole uwzględniającej rodziców/ prawnych opiekunów Utrzymywanie systematycznej współpracy na miarę zaistniałych potrzeb z instytucjami: z policją ze służbą zdrowia z poradnią psychologiczno pedagogiczną w razie potrzeby z sądem dla nieletnich z SANEPID-em w razie potrzeby z Poradnią Profilaktyki Terapii i Uzależnień MONAR Ankietowanie uczniów na temat ich zainteresowań i uzdolnień Dyrektor, Wychowawcy, Pielęgniarka szkolna Zespół ds. analiz 6. Przygotowanie nauczycieli i osób zajmujących się wychowaniem dzieci i młodzieży do przeciwdziałania zagrożeniom Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych Prowadzenie zajęć w ramach profilaktyki alkoholowej współpraca z Komisją ds. Rozwiązywania Problemów alkoholowych w Bolkowie dobór zajęć do zainteresowań i potrzeb uczniów Propagowanie kursów i szkoleń w zakresie profilaktyki zagrożeń - Zorganizowanie w ramach WDN odpowiednich szkoleń - Kierowanie nauczycieli na kursy i szkolenia organizowane poza szkołą Udział nauczycieli w kursach i szkoleniach w zakresie profilaktyki zagrożeń Gromadzenie przez nauczycieli piśmiennictwa Dyrektor Nauczyciele Nauczyciele Dyrektor Nauczyciele Nauczyciele, Dyrektor, wychowawcy 4

5 Ścisła współpraca z Domem Dziecka w Kaczorowie w zakresie wymiany informacji, doświadczeń 7. Korzystanie z narzędzi wspomagających realizację programu profilaktyki. Wdrażanie Programu adaptacji nowego ucznia w środowisku szkolnym Przestrzeganie zasad opisanych w Dekalogu dla rodziców i wychowawców zawartym w Szkolnym programie wychowawczym Realizacja założeń znajomości i praktycznego stosowania praw dziecka i praw ucznia opisanych w Szkolnym programie wychowawczym Realizacja programu "Nie pal przy mnie proszę". Realizacja programu "Moje dziecko idzie do szkoły" Realizacja programu "Pierwszy dzwonek" program o meningokokach zajęcia nt zasad higieny. Zajęcia prowadzone przez pracowników PORE w Jaworze zgodnie z zapotrzebowaniem zgłaszanym przez wychowawców nacisk na tematykę kształtowania postawy asertywnej, wzmacniania poczucia własnej wartości Zajęcia warsztatowoprofilaktyczne H. Madej Certyfikowany Instruktor Terapii Uzależnień Realizacja programu Mały Mistrz w kl. I-III. Realizacja programu Dzieciństwo bez próchnicy Szkolenie nauczycieli przyrody z zakresu pierwszej pomocy w programie WOŚP Ratujemy i uczymy ratować. Cykliczne zajęcia z pierwszej pomocy wśród dzieci. wychowawcy nauczyciele Wychowawca klasy pierwszej we współpracy z pielęgniarką Wychowawca oddziału przedszkolnego i klasy pierwszej Wychowawcy klas IV - VI nauczyciele przyrody Wychowawcy Dyrektor Dyrektor, wychowawcy Dyrektor, nauczyciele wychowania fizycznego Dyrektor, nauczyciele przyrody 5

6 IV. OSIĄGNIĘCIA UCZNIA Uczeń szkoły charakteryzuje się odpowiednia postawa i cechami charakteru: Zna zasady zdrowego stylu życia i stosuje się do nich. Uczeń przejawia zachowania asertywne. Zana prawa dziecka oraz prawa i obowiązki ucznia. Szanuje godność innych ludzi. Ma właściwy stosunek do pracy swojej i innych. Zna własne mocne i słabe strony, wady i zalety. Radzi sobie w sytuacjach trudnych i umie szukać pomocy. Przestrzega podstawowych zasad i reguł obowiązujących w relacjach międzyludzkich. Dostrzega problemy innych ludzi. Dysponuje wiedzą o zagrożeniach cywilizacyjnych i wie, jak się wobec nich zachować. Zna podstawowe zasady ruchu drogowego i stosuje się do nich. Ma kartę rowerową. Zna skutki używania środków psychoaktywnych i nadużywania leków oraz innych nałogów. Ma odpowiedni dystans do reklamy i mediów. Potrafi się zdystansować do modnych, ale niosących ze sobą zagrożenia zachowań. Absolwent kontynuuje naukę na wyższych etapach kształcenia. 6

7 V. EWALUACJA 1. Ankiety. 2. Wypowiedzi pisemne uczniów (np. wypracowania). 3. Udział uczniów w konkursach tematycznych. 4. Dokumentacja zachowania uczniów. Analiza zachowania uczniów przez wychowawców i zespół wychowawczy. 5. Badanie losów absolwentów. VI. PODSTAWA PRAWNA Prawo do włączania w wychowanie programów profilaktycznych dają szkołom rozporządzenia i ustawy. Rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2002 r. wprowadza zapis o podejmowaniu przez rady pedagogiczne uchwał o wprowadzeniu programu profilaktyki spójnego z programem wychowawczym. W rozporządzeniu MENiS z 31 stycznia 2002 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola i publicznych szkół otrzymał brzmienie 2, ust. 1 pkt 1: 1. Cele i zadania szkoły wynikające z przepisów prawa oraz uwzględniające program wychowawczy szkoły i program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, o którym mowa w odrębnych przepisach. 2. Program wychowawczy szkoły i program profilaktyki, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, uchwala rada pedagogiczna po zasięgnięciu opinii rady rodziców i samorządu uczniowskiego. Profilaktyka związana jest z ochroną zdrowia psychicznego. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. podaje w rozdziale 1, art. 1.1:,,ochronę zdrowia psychicznego zapewniają organy administracji rządowej i samorządowej oraz instytucje do tego powołane. Art. 2.,,Ochrona zdrowia psychicznego polega w szczególności na: 1. Promocji zdrowia psychicznego i zapobieganiu zaburzeniom psychicznym, 2. Zapewnieniu osobom z zaburzeniami psychicznymi wszechstronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym. Art. 4.1,,Działania zapobiegawcze w zakresie ochrony zdrowia psychicznego są podejmowane przede wszystkim wobec dzieci, młodzieży, osób starszych i wobec osób znajdujących się w sytuacjach stwarzających zagrożenie dla zdrowia psychicznego, czyli m.in. w sytuacjach stosowania środków uzależniających i pozostawania w sytuacjach szkodliwych dla równowagi psychicznej i emocjonalnej. W zakres działań profilaktycznych wchodzą zadania przeciwdziałania narkomanii, alkoholizmowi i nikotynie. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi podaje w rozdz.1, art. 2.1:,,Zadania w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi wykonuje się przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, a w szczególności: 1. Tworzenie warunków sprzyjających realizacji potrzeb, których zaspokajanie motywuje do powstrzymywania się od spożywania alkoholu, 7

8 2. Działalność wychowawczą i informacyjną. Art Prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązaniem problemów alkoholowych należy do zadań własnych gmin. W szczególności zadania te obejmują: 1. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w szczególności dla dzieci i młodzieży Art. 5.,,Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania uwzględnia problem trzeźwości i abstynencji wśród celów wychowania oraz zapewnia w programach nauczania wiedzę o szkodliwości alkoholizmu dla jednostki oraz w życiu rodzinnym i społecznym Promocja zdrowego trybu życia bez nikotyny i narkotyków uwzględniona jest w zarządzeniach i zalecana w programowaniu pracy wychowawczej szkoły. W ustawie z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii znajduje się zapis: Art. 1.2,,Przeciwdziałanie narkomanii obejmuje: 1. działalność wychowawczą i zapobiegawczą Art. 3.2.,,Zadania dotyczące przeciwdziałaniu narkomanii są realizowane, w zakresie określonym w ustawie, również przez: 1. szkoły i placówki objęte systemem oświaty oraz szkoły wyższe. Rozdz. 2. Art. 7.1.:,,Działalność wychowawcza i zapobiegawcza obejmuje: 1. promocję zdrowia psychicznego, 2. promocję zdrowego stylu życia, 3. informowanie o szkodliwości środków i substancji, których używanie może prowadzić do narkomanii, oraz o narkomanii i jej skutkach. Art. 7.2.,,Zadania, o których mowa w ust. 1, są realizowane w szczególności przez: 1. Wprowadzenie problematyki zapobiegania narkomanii do programów szkół i innych placówek systemu oświaty. Art. 8.1.,,Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania uwzględnia w podstawie programowej kształcenia ogólnego problematykę promocji zdrowia psychicznego i zdrowego stylu życia, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień dotyczących zapobiegania narkomanii. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych wskazuje, że należy uwzględnić w programach wychowawczych i profilaktycznych szkodliwość nikotyny i uwrażliwić młodzież na jej zgubne skutki. W art. 3. czytamy:,,ochrona zdrowia przed następstwami używania tytoniu realizowana jest przez kształtowanie polityki zdrowotnej, ekonomicznej i społecznej, do której należy: 1. ochrona prawa niepalących do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego, 2. promocja zdrowia przez propagowanie stylu życia wolnego od nałogu papierosów i używania wyrobów tytoniowych, 2a) działalność wychowawcza i informacyjna. Konwencja o Prawach Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989 r., ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991 r. podaje:,,art Państwa Strony uznają prawo każdego dziecka do poziomu życia odpowiadającego jego rozwojowi fizycznemu, psychicznemu, duchowemu, moralnemu i społecznemu.,,art Państwa Strony są zgodne, ze nauka dziecka będzie ukierunkowana na: 8

9 a) rozwijanie w jak najlepszym zakresie osobowości, talentów oraz zdolności umysłowych i fizycznych dziecka. Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. Z dnia 28 sierpnia 2015, poz. 1249) 9