PRZEWODNIK DO NARYSOWANIA HARMONOGRAMU WZORCOWEGO

Transkrypt

1 PRZEWODNIK DO NARYSOWANIA HARMONOGRAMU WZORCOWEGO PRACY GNIAZDA PRODUKCYJNEGO 1. Proces produkcji Definicja Proces produkcyjny wyrobu zbiór operacji produkcyjnych realizowanych w uporządkowanej kolejności w celu wytworzenia określonego wyrobu. Obraz graficzny procesu produkcji Proces produkcji ma miejsce na 4 stanowiskach pracy: (stanowisko 3 jest pomijane) 2. Operacja produkcyjna i jej typy Definicja Operacja produkcyjna (technologiczna) część procesu produkcyjnego, która jest wykonywana na określonym przedmiocie (lub grupie) przez pracownika (lub kilku) na jednym (bądź wielu) stanowiskach pracy bez przerw. Typy operacji produkcyjnych: bezpośrednio produkcyjne (na lewo) oraz pośrednio produkcyjne (na prawo) 1

2 3. Przerwa międzyoperacyjna Definicja Przerwa międzyoperacyjna ( mo ) czas pomiędzy wykonaniem dwóch kolejnych operacji technologicznych; w czasie przerwy międzyoperacyjnej mają miejsce operacje pośrednio produkcyjne (logistyka) Obraz graficzny przerwy międzyoperacyjnej Sekwencja procesu produkcji: operacja 1 na stanowisku 1 operacja 2 na stanowisku 2 operacja 3 na stanowisku 4 operacja 4 na stanowisku 5 (miejsce występowania przerw międzyoperacyjnych znaczono strzałkami) 4. Cykl produkcyjny Definicja Cykl produkcyjny czas niezbędny do wykonania wszystkich operacji w procesie produkcyjnym danego wyrobu łącznie z czasem wszystkich koniecznych przerw Obraz graficzny cyklu produkcyjnego Cykl produkcyjny wizualizuje najgrubsza ze strzałek 2

3 (czas od momentu rozpoczęcia do momentu zakończenia wszelkich operacji w procesie prod.) 5. Cykl produkcyjny - wariant szeregowo-równoległy istota: kolejna operacja rozpoczyna się przed zakończeniem operacji poprzedzającej (zapewnienie największej ciągłości obróbki) zaleta: skrócenie cyklu produkcyjnego wada: wzrost liczby operacji transportowych, przezbrojeń zastosowanie: asynchroniczne procesy produkcyjne wzór: gdzie: n op n t t j t jmin τ mo wielkość partii optymalnej (ekonomicznej) [obliczona wg wzoru na n op, ewentualnie następnie skorygowana wg wzoru na n ek ] wielkość partii transportowej [obliczona wg wzoru na n t ] czas jednostkowy [dana z dokumentacji technologicznej] minimalne czasy jednostkowe (najkrótszy t j z dwóch t j operacji, które porównuje się parami: tj op10 z tj op20 wybierz krótszy, tj op20 z tj op30 wybierz krótszy itd.; zsumuj wszystkie wybrane) [dana z dokumentacji technologicznej] czas przerw międzyoperacyjnych [należy dokonać zliczenia ilości przerw między operacjami, przemnażając tę wartość przez czas trwania przerwy; zawsze w zadaniach czas przerwy będzie podawany arbitralnie przez prowadzącego zajęcia; także zakładamy iż cykl produkcyjny kończy się w momencie przekazania wyrobu na magazyn tzn. zawsze po ostatniej operacji 3

4 będzie występowała jeszcze przerwa międzyoperacyjna rekapitulując: ile operacji tyle przerw międzyoperacyjnych] wykres przebiegu: 6. Rysowanie harmonogramów uwagi ogólne Na samym początku rysujemy układ współrzędnych, w którym na osi x oznaczamy czas (τ) zaś na osi y stanowiska (r) względnie operacje (op). Rozpoczynamy od narysowania pierwszego czasu przygotowawczo-zakończeniowego przed osią stanowisk/operacji (chodzi o to, aby obróbka dla pierwszej z operacji rozpoczęła się dokładnie w chwili 0). Tpz dla op 10 wynosi w tym przypadku 0,5 siwy prostokąt (wykres). Dalej należy dokonać obliczenia długotrwałości wykonania operacji 10 wg wzoru na (τ op ): pomnożyć wielkość partii (n) przez czas wykonania jednej sztuki (tj). Przyjmując, iż partia liczy 50 szt., a czas wykonania 1 sztuki w operacji 10 wynosi 0,05 otrzymujemy czas równy 2,5 jednostki. Czas wykonania operacji 10 zaznaczamy na harmonogramie niebieski prostokąt. 4

5 Następnie należy dokonać przejścia do obliczeń kolejnej operacji. Zanim jednak się ona rozpocznie, należy dokonać odczekania pewnego interwału czasu (musi się dokonać chociażby transport ze stanowiska na stanowisko). Przyjmijmy, iż przerwa międzyoperacyjna wynosi 1 jednostkę czasu. Dalsza praca obróbcza (operacja 20) będzie mogła mieć miejsce równo po jednostce czasu od chwili zakończenia operacji 10 (reprezentuje ją czerwona pionowa kreska w operacji 20). Aby otrzymać na wykresie moment rozpoczęcia dalszej pracy należy dokonać rzutowania momentu zakończenia operacji 10 na operację 20 i doliczyć czas przerwy międzyoperacyjnej (przerwę obrazuje czerwona strzałka). W ramach przerwy międzyoperacyjnej możliwe jest przezbrajanie stanowisk (należy wrysowywać czasy tpz w ramach tego okresu). Zakładamy, iż tpz dla operacji 20 także wynosi 0,5. Otrzymujemy tym samym siwy prostokąt (przezbrojenie) w operacji 20. 5

6 Pozostaje wyznaczenie czasu wykonania operacji 20 (wg poznanego już schematu). Liczebność partii to 50 szt, zaś przyjęty czas wykonania operacji 20 to 0,06. W efekcie otrzymujemy czas wykonania operacji 20 równy 3 jednostki czasu niebieski prostokąt w kolejnej operacji. Dalej postępujemy w sposób analogiczny, aż do ostatniej operacji. Na końcu należy dokonać pokazania przejść detalu z operacji na operację obrazuje się to relacjami od momentu zakończenia operacji poprzedniej, do momentu rozpoczęcia operacji kolejnej (czarna przerywana linia na wykresie). 7. Przebieg szeregowo-równoległy przykład z komentarzem Oblicz i przedstaw graficznie długość cyklu produkcji partii przy założeniu przebiegu szeregowo-równoległego na podstawie poniższej technologii: op 10 toczenie t pz = 0,1 t j =0,05 op 20 frezowanie t pz = 0,2 t j =0,20 op 30 wiercenie t pz = 0,2 t j =0,10 6

7 op 40 szlifowanie t pz = 0,1 t j =0,05 mo = 1 q = 0,05 kt = 3 Obliczenia: W przypadku obliczeń tego wariantu należy zwrócić uwagę na sumę czasów jednostkowych (tj min): w celu jej wyznaczenia należy porównywać czasy tj parami tj operacji 10 z tj operacji 20 i wybrać krótszy z nich; następnie tj operacji 20 z tj operacji 30 i wybrać krótszy z nich itd.; na końcu należy wszystkie tj minimalne (wyniki porównania par tj) zsumować. Wykres przebiegu: W przypadku rysowania wykresu postępujemy dokładnie tak samo, tylko że obliczamy długotrwałość wykonania każdej z partii transportowej w operacji 10 wg poznanego wzoru na (τ op ): pomnożyć wielkość partii transportowej (nt) przez czas wykonania jednej sztuki (tj). Takich partii będzie w ramach operacji tyle ile wynosi parametr kt (liczba partii transportowych) w zadaniu 3; na wykresie czas wykonania każdej partii transportowej został zobrazowana prostokątem w innym odcieniu koloru niebieskiego. Logika rysowania: wykres należy rysować według zasad przebiegu szeregowego i równoległego rysujemy tpz operacji 10 przed osią obliczamy i rysujemy czas wykonania 1 partii transportowej w operacji 10 niebieski prostokąt oznaczony 1 7

8 następnie za nim dorysowujemy kolejne partie transportowe w operacji 10 (kolejne prostokąty) analogia do operacji maksymalnej przebiegu równoległego patrzymy, czy czas tj kolejnej operacji 20 jest dłuższy czy krótszy od bieżącej; w naszym przypadku dłuższy, co oznacza iż kolejną operację będziemy rysowali od przodu: wariant: przejście z operacji krótszej (tj mniejszy) na operację dłuższą (tj większy) zaznaczamy przerwę międzyoperacyjną z przodu czerwona strzałka w ramach przerwy międzyoperacyjnej wrysowujemy tpz operacji 20 obliczamy i rysujemy czas wykonania 1 partii transportowej w operacji 20 niebieski prostokąt oznaczony 1 następnie za nim dorysowujemy kolejne partie transportowe w operacji 20 (kolejne prostokąty) patrzymy, czy czas tj kolejnej operacji 30 jest dłuższy czy krótszy od bieżącej; w naszym przypadku krótszy, co oznacza iż kolejną operację będziemy rysowali od tyłu: wariant: przejście z operacji dłuższej (tj większy) na operację krótszą (tj mniejszy) zaznaczamy przerwę międzyoperacyjną od tyłu czerwona strzałka; obejmuje ona okres czasu od momentu zakończenia pracy ostatniej partii transportowej w bieżącej operacji do momentu rozpoczęcia obróbki tej partii w kolejnej operacji analogia do przebiegu szeregowego ale po ostatniej z partii transportowych pozostałe partie transportowe wrysowujemy z przodu, podobnie jak i tpz kolejne operacje rysujemy tak samo, w zależności z którym z dwóch wariantów operacji (krótsza/dłuższą czy dłuższa/krótszą) mamy do czynienia na koniec zaznaczamy przejścia poszczególnych partii transportowych czarne przerywane linie 8

9 15. Wykres przebiegu szeregowo - równoległego (duży format) 9