Otoczenie organizacji

Transkrypt

1 Otoczenie organizacji

2 Rodzaje otoczenia przedsiębiorstwa: makrootoczenie mezootoczenie otoczenie konkurencyjne

3 Makrootoczenie jest to zespół warunków funkcjonowania przedsiębiorstwa wynikający z tego, że działa ono w określonym kraju i regionie. Czynniki te nie mają swej specyfiki w odniesieniu do konkretnego przedsiębiorstwa, ale odnoszą się one do wszystkich podmiotów gospodarczych działających na danym rynku. Tworzą w pewien sposób ogólne ramy działalności, na tle których zachodzą pochodne zjawiska ważne dla funkcjonowania i rozwoju przed siębiorstwa

4 Obszary analizy makrootoczenia

5 otoczenie demograficzne: wielkość i struktura ludności, tempo jej przyrostu otoczenie polityczno-prawne: polityka i porządek prawny kształtowany przez pań stwo (prawo gospodarcze, prawo pracy, prawo cywilne), partie polityczne, związki zawodowe i inne grupy nacisku, stabilizacja polityczna otoczenie ekonomiczne: polityka gospodarcza państwa (polityka monetarna, fiskalna i celna, kursy walut), koniunktura ekonomiczna, poziom i tempo rozwoju społeczno-gospodarczego, organizacja rynku otoczenie społeczno-kulturowe: świadomość, zwyczaje konsumpcyjne społeczeństwa, zróżnicowania kulturowe, normy etyczne i moralne, wartości, religia, tradycja i związki między nimi;

6 otoczenie przyrodnicze (naturalne): stan środowiska naturalnego, klimat, ukształtowanie terenu, zasoby naturalne otoczenie technologiczne: postęp techniczny, rozwój nowych technologii, wydatki na badania, dostęp do technologii i koszt jej pozyskania, stopień opanowania przez podmioty gospodarcze nowych rozwiązań technologicznych i ich wpływ na środowisko naturalne otoczenie międzynarodowe: organizacje międzynarodowe (udział i znaczenie w strukturach), konkurencja lub kooperacja w wymiarze międzynarodowym, położenie geopolityczne.

7 Mezootoczenie jest to pośrednia warstwa pomiędzy makro- i mikrootoczeniem (otoczeniem konkurencyjnym), w której występuje przenoszenie się wpływów makrootoczenia na mikrootoczenie przedsiębiorstwa

8 Ujęcie podmiotowe mezootoczenia terenowe oddziały sądów, urzędów podatkowych, jednostki władzy administracji rządowej i terenowej oraz różnego typu podmioty usługowe i instytucje wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej. Ujęcie przedmiotowe mezootoczenia lokalne aspekty makrootoczenia np.: lokalny rynek pracy, lokalne podatki oraz dochody ludności zamieszkującej dany region. Wpływ mezootoczenia jest bardzo ważny zwłaszcza dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw, gdyż zasięg ich działania jest najczęściej lokalny lub regionalny.

9 Otoczenie konkurencyjne określa warunki funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstwa w danym sektorze czy segmencie rynku. Na otoczenie konkurencyjne składają się wszystkie podmioty gospodarcze, które z przedsiębiorstwem bezpośrednio współpracują lub konkurują w procesie zaspokajania potrzeb konsumentów.

10 Podmioty otoczenia konkurencyjnego przedsiębiorstwa

11 Rodzaje powiązań między podmiotami w otoczeniu konkurencyjnym stosunki przetargowe - powstają między podmiotami gospodarczymi a podmiotami, które współuczestniczą z nim w tworzeniu struktury instrumentów i działań marketingowych stosunki konkurencyjne - występują między przedsiębiorstwem a działającymi obok niego na rynku innymi przedsiębiorstwami

12 Czynniki wpływające na możliwość pojawienia się potencjalnych (nowych) konkurentów atrakcyjność sektora wiek sektora bariery wejścia: ekonomika skali duże zróżnicowanie produktów istnienie efektów krzywej doświadczenia i uczenia się wysoki poziom technologiczny wymogi kapitałowe silne marki i lojalności odbiorców skłonności istniejących firm do ataku na nowych konkurentów dostęp do zaopatrzenia i kanałów dystrybucji polityka państwa i regulacje prawne

13 Czynniki wpływające na siłę oddziaływania dostawców/odbiorców stopnia koncentracji sektora dostawcy/odbiorcy walki konkurencyjnej w sektorze dostawców/klientów możliwości integracji wstecznej lub do przodu uzależnienia jakości produktu finalnego od jakości wyrobu dostawcy, znaczenie danego wyrobu dla procesu technologicznego (kluczowy, czy uzupełniający) niepowtarzalności wyrobu dostawcy/ produktu - pytanie o stopień standaryzacji produktów łatwości i kosztu zmiany dostawcy znaczenia dostaw/sprzedaży w kosztach znaczenia dostaw/sprzedaży w zyskach koszty zmiany dostawcy/odbiorcy

14 Czynniki określające siłę oddziaływania substytutów Znaczenie substytutów ich istnienie tworzy ograniczenia cenowe, a więc przekłada się na poziom zysków ich istnienie tworzy naturalną skłonność do porównań (który lepiej zaspokaja potrzeby) Groźby pojawienia się substytutów zależą od: wysokości barier wejścia i wyjścia kosztów produktów i usług substytucyjnych, kosztów przestawienia się nabywców na substytuty atrakcyjności i wieku sektora szybkości zmian technologii

15 Intensywność rywalizacji z bezpośrednią konkurencją zależy od: liczby konkurentów, ich zasobności i doświadczenia na rynku struktury udziałów w rynku wielkości rynku i tempa jego wzrostu typowych strategii rynkowych kosztów zamiany ponoszonych przez odbiorców przy przechodzeniu od jednego konkurenta do drugiego ryzykowne gambity mogą przynieść wysokie wypłaty kosztów wyjścia z branży

16 Modele zachowań przedsiębiorstwa względem otoczenia model stabilny - polegający na stosowaniu takich rozwiązań, które zapewniły suk ces w przeszłości, nakierowany na utrzymanie dotychczasowych produktów ryn ków i technologii itp., model reaktywny pozwala na możliwość odejścia firmy od dotychczasowych rozwiązań, ale tylko wtedy, gdy odejście tylko w niewielkim stopniu różni się od doświadczeń z przeszłości, model antycypacyjny koncentruje się przede wszystkim na aktywnym przewidywaniu zagrożeń i możliwości, przy założeniu, że są one logicznym przedłużeniem dotychczasowego doświadczenia, model eksploracyjny polega na poszukiwaniu nowych kombinacji na podstawie zdobytych wcześniej doświadczeń, przy jednoczesnym wykorzystaniu nowych teorii, wyobrażeń i rozwiązań, kreatywny polega na poszukiwaniu zupełnie nowych pomysłów i rozwiązań, nowych rynków, potrzeb ludzkich i technologii.

17 Działania adaptacyjne ze względu na kierunki i źródła zmian kooperacja nazywana także współdziałaniem polega na redukowaniu wieloznaczności otoczenia poprzez współpracę z innymi przedsiębiorstwami, dostawcami, odbiorcami i konkurentami, dywersyfikacja polega na rozszerzaniu sfery działalności firmy na inne rynki i produkty poza dotychczas obsługiwanym sektorem, poprzez wprowadzanie nowych produktów, metod, nowych dostawców i odbiorców, integracja polega na włączeniu do danej fazy procesu gospodarczego fazy po przedzającej bądź następującej, lub obu faz jednocześnie, modularyzacja jest to zmiana organizacyjna przedsiębiorstwa polegająca na tworzeniu małych jednostek (modułów) uwzględniających specyfikę rozwiązywania powstających problemów