Akademia Młodego Ekonomisty

Transkrypt

1 Akademia Młodego Ekonomisty ABC eknomii Prof. Agnieszka Poczta-Wajda Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 18 kwietnia 2019 r.

2 Czym zajmuje się ekonomia? zasoby potrzeby ludzkie problem rzadkości naturalne (ziemia, surowce naturalne, woda, powietrze itp.) ludzkie (siła, wiedza, umiejętności, itp.) kapitałowe egzystencjonalne (żywienie, mieszkanie, sen, itp.) socjalne (kultura, oświata, higiena, itp.) (budynki, maszyny, środki finansowe itp.)

3 Ekonomia Ekonomia nauka o tym, jak jednostki i społeczeństwo decydują o wykorzystaniu rzadkich zasobów (które mogą mieć także inne alternatywne zastosowania) w celu wytwarzania różnych dóbr i usług, a także o ich rozdzielaniu na konsumpcję obecną i przyszłą pomiędzy różne osoby i grupy społeczne. Ekonomia nauka o gospodarowaniu (procesach gospodarczych)

4 Zakres ekonomii Ekonomia Mezoekonomia Ekonomia światowa Mikroekonomia Makroekonomia Przedmiot zainteresowania Mikroekonomia Drobne fragmenty gospodarki, zachowania pojedynczych konsumentów, producentów i rynków Makroekonomia Gospodarka jako jednolity organizm, wielkość agregatowe Komu najbardziej potrzebna? Producentom, menedżerom, bankierom, Politykom, ministrom, inwestorom

5 Model ruchu okrężnego w gospodarce czyli jak działa gospodarka? Wynagrodzenia podatki wydatki z budżetu podatki wydatki z budżetu Wydatki na konsumpcję

6 Popyt Popyt na dane dobro to ilość tego dobra, jaką nabywcy są w stanie nabyć po określonej cenie i w określonym czasie. Popyt zależy od wielu zmiennych. Najważniejszą z nich jest cena. Inne zmienne: dochód nabywcy, ceny dóbr komplementarnych i substytucyjnych, gusta i preferencje, antycypowanie cen, itp. Prawo popytu wraz ze wzrostem ceny na dane dobro, ceteris paribus, wielkość popytu na nie maleje.

7 Podaż Podaż danego dobra to ilość tego dobra zaoferowana przez producentów do sprzedaży po danej cenie i w określonym czasie. Podaż zależy od wielu zmiennych. Najważniejszą z nich jest cena. Inne zmienne: ceny czynników produkcji, technologia, podatki i subsydia, antycypowanie cen, itp. Prawo podaży wraz ze wzrostem ceny na dane dobro, ceteris paribus, wielkość podaży tego dobra rośnie.

8 Równowaga rynkowa Równowaga rynkowa to sytuacja, w której rozmiar podaży zrównuje się z rozmiarem popytu. Konsumenci chcą kupić dokładnie tyle, ile sprzedać chcą producenci. Cena, przy której to się dzieje nazywa się ceną równowagi rynkowej.

9 Modele (organizacja) rynku Konkurencja dokonała występuje bardzo duża liczba producentów, dobra są homogeniczne, dla konsumentów nie ma znaczenia, od kogo kupują produkt, brak kosztów wejścia na rynek i wyjścia z rynku, nie ma konkurencji niecenowej, pojedynczy producent nie ma wpływu na cenę, jest więc ona dla niego dana, dopiero wszyscy producenci lub konsumenci razem mogą wpływać na cenę Monopol monopol oznacza istnienie tylko jednego producenta, dobro produkowane przez monopol nie ma bliskich substytutów, istotne bariery wejścia na rynek ekonomiczne, prawne, technologiczne, ma wpływ na cenę, może sprzedawać więcej po niższej cenie lub mniej po wyższej cenie

10 PKB PKB (produkt krajowy brutto) jest miarą wielkości produkcji wytworzonej na terytorium danego kraju. Najpopularniejszy wskaźnik dochodu PKB per capita (na osobę) PKB ppp (w parytecie siły nabywczej) Wzrost gospodarczy, stagnacja gospodarcza, recesja gospodarcza Stopa wzrostu gospodarczego

11 Polityka gospodarcza POLITYKA GOSPODARCZA PAŃSTWA Budżet Rząd Podatki POLITYKA FISKALNA (BUDŻETOWA) Transfery POLITYKA MONETRNA (PIENIĘŻNA) Pieniądz Banki Stopy procentowe Waluty

12 Budżet Roczny plan finansowy, który obejmuje zestawienie stałych wpływów i wydatków państwa oraz wskazuje źródła pokrycia niedoboru lub kierunki rozdysponowania nadwyżki

13 Wydatki budżetowe

14 Dochody budżetowe

15 Pieniądz Jest to powszechnie akceptowany towar, za pomocą którego dokonuje się płatności za dostarczone dobra. Spełnia trzy podstawowe funkcje: miernika wartości; środka wymiany i środka płatniczego; środka przechowywania (tezauryzacji) wartości. Formy pieniądza: gotówkowa bezgotówkowa

16 Problemy gospodarki Bezrobocie - zjawisko społeczne polegające na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i pragnących ją podjąć nie znajduje zatrudnienia. Inflacja - proces wzrostu ogólnego poziomu cen dóbr w pewnym okresie Spowolnienie gospodarcze spadek tempa przyrostu produkcji krajowej Deficyt budżetowy - strona wydatkowa budżetu przewyższa stronę dochodową Dług publiczny - zobowiązania Skarbu Państwa, wynikające z zaciągnięcia pożyczek w kraju i za granicą

17 Pytania?

18 Warsztaty Część 1 (15 minut) ekonomiczne ABC Przygotujcie ekonomiczny alfabet lub ekonomiczną krzyżówkę np. A jak akcje B jak budżet C jak ceny D jak dochód E jak. F jak. np. 1. budżet 2. kapitałowe 3. popyt 4. konsument 5. o 6. m 7. i 8. a 1. zestawienie wpływów i wydatków 2. zasoby ludzkie, naturalne i 3. zgłasza go konsument 4. inaczej nabywca

19 Warsztaty Część 2 (10 minut) zarządzanie finansami państwa 1. Jakie wydatki powinny być finansowane z budżetu państwa przygotujcie listę 2. W jaki sposób chcielibyście sfinansować te wydatki przygotujcie listę (jeżeli mają to być podatki, to określcie kogo i jakim podatkiem chcielibyście obciążyć) 3. Które z tych wydatków można ograniczyć w pierwszej kolejności, gdyby zabrakło środków uszeregujcie listę wydatków od najważniejszych do najmniej ważnych 4. W jaki sposób chcielibyście pozyskać dodatkowe środki w budżecie państwa w sytuacji ich braku uszeregujcie listę źródeł finansowania od tych, które zwiększylibyście w pierwszej kolejności

20 Dziękuję za uwagę!