Nadzór pedagogiczny w przedszkolu niepublicznym

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny w przedszkolu niepublicznym

2 Kierownik projektu Tomasz Tymiński Redaktor prowadząca Cecylia Mirela Nawrot Skład, projekt okładki Marzena Rosochacz Copyright by Dr Josef Raabe Spółka Wydawnicza Sp. z o.o. Warszawa 2014 ISBN Wydawca Dr Josef Raabe Spółka Wydawnicza Sp. z o.o. ul. Młynarska 8/12, Warszawa tel faks raabe@raabe.com.pl

3 Spis treści Nadzór dyrektora w przedszkolu niepublicznym Zadania dyrektora w zakresie nadzoru pedagogicznego i kontroli w przedszkolu niepublicznym Dokumentacja nadzoru pedagogicznego Plan nadzoru pedagogicznego Ewaluacja wewnętrzna w przedszkolu niepublicznym Czym jest ewaluacja Korzyści z ewaluacji wewnętrznej w przedszkolu Cechy ewaluacji Praktyczne aspekty ewaluacji wewnętrznej w przedszkolu Projekt ewaluacyjny Wybór obszaru badania Zakończenie Literatura Nadzór kuratora oświaty nad przedszkolem niepublicznym Ewaluacja zewnętrzna Kontrola kuratora oświaty Wspomaganie Rola dyrektora przedszkola niepublicznego Podstawy prawne Dokumenty Plan nadzoru pedagogicznego dla przedszkola niepublicznego z grupą żłobkową Plan nadzoru pedagogicznego dla przedszkola niepublicznego Częściowe sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego Ankieta dla nauczycieli Struktura projektu ewaluacyjnego Projekt ewaluacyjny Rodzice partnerami przedszkola Arkusz obserwacji zajęć hospitowanych przez dyrektora Arkusz sprawozdania z realizacji pracy dydaktyczno-wychowawczo-opiekuńczej nauczyciela na koniec I półrocza Arkusz sprawozdania z pracy nauczyciela na koniec roku szkolnego

4 Spis treści na płycie CD Nadzór pedagogiczny w przedszkolu niepublicznym Plany nadzoru i sprawozdania Plan nadzoru pedagogicznego dla przedszkola niepublicznego z grupą żłobkową Plan nadzoru pedagogicznego dla przedszkola niepublicznego Częściowe sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego Ankieta dla nauczycieli Projekty ewaluacyjne Struktura projektu ewaluacyjnego Projekt ewaluacyjny Rodzice są partnerami przedszkola Projekt ewaluacyjny: Nauczyciele, realizując podstawę programową, analizują i monitorują osiągnięcia każdego dziecka Projekt ewaluacyjny: Przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci Projekt ewaluacyjny: Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Arkusze kontroli przestrzegania przepisów Arkusz obserwacji zajęć hospitowanych przez dyrektora Arkusz sprawozdania z realizacji pracy dydaktyczno-wychowawczo-opiekuńczej nauczyciela na koniec I półrocza Arkusz sprawozdania z pracy nauczyciela na koniec roku szkolnego Arkusz kontroli realizacji podstawy programowej Arkusz kontrolny aktualności zapisów w statucie przedszkola Arkusz kontroli organizacji wycieczek przedszkolnych Arkusz kontroli dokumentacji wstępnej diagnozy pedagogicznej Arkusz kontrolny zasad odbierania dzieci z przedszkola Arkusz kontrolny zabezpieczenia i obiegu przedszkolnej dokumentacji Arkusz monitoringu ramowego rozkładu dnia dla 3 4-latków Arkusz monitoringu ramowego rozkładu dnia dla 5 6-latków Narzędzia wspomagania Sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego (prezentacja PowerPoint) Tworzenie raportu z ewaluacji wewnętrznej (prezentacja PowerPoint) 4

5 Nadzór dyrektora w przedszkolu niepublicznym Nadzór pedagogiczny w przedszkolu niepublicznym Nadzór dyrektora w przedszkolu niepublicznym Nadzór pedagogiczny w placówce niepublicznej jest ważnym zadaniem, przede wszystkim dla dyrektora. Warto się zmierzyć z tym wyzwaniem. W jaki sposób prowadzić i organizować nadzór pedagogiczny oraz w jaki sposób współpracować z nauczycielami, aby angażowali się w związane z nim zadania? Jaka odpowiedzialność spoczywa na placówce przedszkolnej, która jest wpisana do rejestru placówek niepublicznych? Niniejsze opracowanie stanowi materiał dla dyrektorów przedszkoli niepublicznych, którzy pełnią nadzór pedagogiczny. Zawarłam w nim wiele praktycznych rozwiązań, które są wykorzystywane przez dyrektorki przedszkoli niepublicznych. Od dłuższego czasu spotykam się z wątpliwościami dyrektorów przedszkoli niepublicznych, np.: Czy dyrektor prowadzi nadzór pedagogiczny w przedszkolu, czy prowadzi kontrolę nauczycieli? Jakie zasady warto stosować w nadzorze pedagogicznym? Warto wymienić co najmniej cztery zasady nadzoru pedagogicznego, które są przydatne i stosowane w praktyce przez wielu dyrektorów: 1) jawność, 2) obiektywizm, 3) kompleksowość, 4) wyzwalanie samodzielności. W języku potocznym pojęcia nadzór i kontrola często są używane zamiennie. Według słownika języka polskiego 1 pojęcie nadzór oznacza: dozorowanie, strzeżenie, pilnowanie, opieka, kontrola, natomiast kontrola to: porównywanie stanu faktycznego ze stanem wymaganym, rozpatrywanie czegoś, wgląd w coś, nadzór nad kimś albo nad czymś. Według słownika angielsko-polskiego 2 control obejmuje zarówno kontrolę, jak i nadzór, a oznacza: władzę, zwierzchnictwo, kierownictwo, zarząd, nadzór, kontrolę, panowanie i decydujący wpływ. Z przytoczonych definicji wynika, że nadzór i kontrola mają wyraźnie bliskie sobie znaczenie. Nadzór pedagogiczny jest od zawsze elementem pracy dyrektora przedszkola. Podczas prowadzonych przeze mnie szkoleń wielu uczestniczących w nich dyrektorów przedszkoli niepublicznych udostępniało opracowane przez siebie dokumenty związane 1 Mały słownik języka polskiego, PWN, Warszawa Wielki słownik angielsko-polski, Wiedza Powszechna, Warszawa

6 Nadzór pedagogiczny w przedszkolu niepublicznym ze sprawowaniem nadzoru pedagogicznego i opowiadało, jak on wygląda w ich placówkach. W trakcie prezentacji można było stwierdzić, że każde przedszkole na swój sposób przestrzega przepisów prawa oświatowego, a więc zakres i forma dokumentowania nadzoru pedagogicznego są dowolne. Podejścia do sprawowania nadzoru są różne: albo dyrektor opracowuje wzory obowiązujących w przedszkolu dokumentów i podaje je do wiadomości nauczycieli, a następnie robi z nich użytek, wypełnia podczas sprawowania nadzoru, przekazuje nauczycielom wnioski, ale nie dopuszcza ich do pracy w zespołach; albo dyrektor wspólnie z nauczycielami wyznacza zespoły ds. ewaluacji, zakres obserwacji pracy nauczyciela i wspomagania nauczycieli w monitorowaniu realizacji podstawy programowej oraz organizuje szkolenia. Podsumowanie rozmów z dyrektorami i prezentacji ich dokumentów skłania do wysunięcia wniosku, że każdy dyrektor musi sam wybrać formę pracy i dokumentowania nadzoru. Aby dobrze się przygotować do pełnienia nadzoru pedagogicznego, warto zadać sobie kilka pytań: Po co dyrektor prowadzi nadzór pedagogiczny w przedszkolu niepublicznym? W jaki sposób dyrektor prowadzi nadzór pedagogiczny w przedszkolu niepublicznym? Jakie korzyści z prowadzenia nadzoru pedagogicznego są widoczne w przedszkolu? Co pozwala, a co przeszkadza w prowadzeniu nadzoru pedagogicznego w przedszkolu niepublicznym? Jakie kontrole prowadzi dyrektor w przedszkolu niepublicznym? Przepytałam 14 dyrektorek z różnych przedszkoli niepublicznych o różnej liczbie dzieci (od 32 do 167, średnio: 98) i bazie dydaktycznej. Wszystkie te przedszkola są usytuowane w Polsce: 10 jest zlokalizowanych w miastach, a cztery w mniejszych miejscowościach. Odpowiedzi udzielono w trakcie rozmowy, w której zadałam wymienione pytania. Nikt nie odmówił odpowiedzi. 70% dyrektorek pełniło jednocześnie dwie funkcje: były organami prowadzącymi i dyrektorami. Pozostałe osoby pełniły tylko funkcję dyrektora. Z rozmów przeprowadzonych na temat spojrzenia na nadzór pedagogiczny w przedszkolu niepublicznym mogą wynikać różne kwestie dotyczące ludzi, podejścia do zadań, komunikowania się, zarządzania czasem, współpracy w radzie pedagogicznej, prowadzenia dokumentacji i jej przydatności. Dyskusje, która kwestia jest ważniejsza w planowanym nadzorze pedagogicznym, są naturalne i w każdej placówce kształtują inne spojrzenie na potrzeby. Prawdopodobnie zawsze chodzi o sukces przedszkola dlatego w przedszkolach jest sporządzany plan nadzoru pedagogicznego, choć nie jest on obowiązkowy. 6