Herbicydowe ciecze jonowe z anionem 2 (2,4 dichlorofenoksy)propionianowym

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Herbicydowe ciecze jonowe z anionem 2 (2,4 dichlorofenoksy)propionianowym"

Transkrypt

1 Herbicydowe ciecze jonowe z nionem 2 (2,4 dichlorofenoksy)propioninowym Michł NIEMCZAK*, Ilon KĘDZIA, Zuznn BARTOSZEWSKA Zkłd Technologii Chemicznej, Politechnik Poznńsk, Poznń; Ktrzyn MARCINKOWSKA Instytut Ochrony Roślin Pństwowy Instytut Bdwczy w Poznniu Prosimy cytowć jko: CHEMIK 2016, 70, 9, Wstęp W ciągu osttnich dwóch dekd nieustnnie wzrst zinteresownie ciekwą grupą związków, jkimi są ciecze jonowe (ng. ionic liquids) [1]. Jednymi z njwżniejszych włściwości cieczy jonowych jest nieplność i nielotność, przez co są uwżne z związki w niewielkim stopniu znieczyszczjące środowisko nturlne [2, 3]. Nową możliwością wykorzystni cieczy jonowych jest wprowdzenie w ich strukturę nionu o dziłniu chwstobójczym. W rezultcie otrzymuje się herbicydowe ciecze jonowe (ng. herbicidl ionic liquids, HILs) [4]. Dzięki ktywności w stosunku do niepożądnej roślinności, mogą przyczynić się do poprwy zrówno ilości jk i jkości plonów. HILs, ze względu n swoje uniklne włściwości fizykochemiczne, pozwlją n znczne obniżenie efektywnej dwki herbicydu, pondto umożliwiją kontrolownie jego toksyczności i mobilności w glebie [4 13]. Anionmi chwstobójczymi, które wykorzystywne są njczęściej podczs syntezy herbicydowych cieczy jonowych są grupy pochodzące od fenoksykwsów, jk np. kws (4 chloro-2-metylofenoksy)octowy (MCPA) [4 7], (2,4 dichlorofenoksy)octowy (2,4 D) [8, 9], 2-(4 chloro-2-metylofenoksy)propionowy (MCPP) [10, 11] orz 4-(4-chloro- 2-metylofenoksy)butnowy (MCPB) [12]. Stosuje się tkże pochodne kwsu benzoesowego, np. dikmbę [14], nikotynowego, np. clopyrlid [15], sulfonylomoczniki, np. metsulfuron metylu (MSM) [16], czy też jeden z njpopulrniejszych herbicydów o dziłniu nieselektywnym glifost [17]. W osttnich ltch opisno również II genercję herbicydowych cieczy jonowych, gdzie nion herbicydowy z powodzeniem połączono z ktionem wykzującym ktywność biologiczną jko inhibitor wzrostu roślin [18] lub fungicyd [19]. Omówienie wyników Herbicydowe ciecze jonowe otrzymno w wyniku syntezy dwuetpowej. W pierwszym etpie 2-(2-dimetylominoetoksy)etnol poddno rekcji czwrtorzędowni odpowiednimi bromkmi lkilowymi, w wyniku czego otrzymno szereg bromków lkilo[2-(2-hydroksyetoksy)etylo]dimetylomoniowych. W nstępnym etpie poddno je rekcji wyminy nionu bromkowego n nion herbicydowy 2 (2,4 dichlorofenoksy)propioninowy (2,4-DP). Produktem ubocznym rekcji mettezy prowdzonej w metnolu był bromek potsu, który oddzielono. W celu usunięci pozostłości produktu ubocznego, uzyskne związki dodtkowo oczyszczono przy użyciu bezwodnego cetonu, nstępnie osuszono w próżni. Otrzymne ciecze jonowe wrz z wydjnością, czystością orz podstwowymi włściwościmi fizykochemicznymi zestwiono w Tblicy 1. Wydjność rekcji dwuetpowej we wszystkich przypdkch był brdzo wysok, mieścił się w przedzile od 86 do 94%. Wszystkie otrzymne sole orgniczne były ciekłe w wrunkch otoczeni, dzięki czemu sklsyfikowno je jko niskotemperturowe ciecze jonowe (ng. room temperture ionic liquids). Czystość syntezownych soli określono z pomocą mireczkowni dwufzowego opisnego w normie PN-EN ISO :2010. *Autor do korespondencji: Dr inż. Michł Niemczk, e-mil: michl.niemczk@put.poznn.pl Sól Rys. 1. Rekcje otrzymywni herbicydowych cieczy jonowych R Wydjność % Otrzymne sole Czystość % Gęstość g cm -3 Lepkość P s Tblic 1 Współczynnik refrkcji 1 C 4 H ,217 6,729 1,516 2 C 6 H ,164 3,272 1,506 3 C 8 H ,147 2,604 1,501 4 C 10 H ,138 2,167 1,504 5 C 12 H ,119 9,268 1,511 6 C 14 H ,098 2,606 1,501 7 C 16 H ,089 1,818 1,499 w temp. 20 C Struktury produktów potwierdzono poprzez nlizę protonowego i węglowego mgnetycznego rezonnsu jądrowego. W widmie 1 H NMR zobserwowno chrkterystyczny sygnł rezonnsowy pochodzący od protonów dwóch grup metylowych znjdujących się zrówno przy czwrtorzędowym tomie zotu przy wrtości ok. 3,1 ppm, jk i dwóch grup metylenowych, które pojwiły się jko multiplety odpowiednio przy wrtościch ok. 3,4 i 3,6 ppm. Ntomist sygnły od protonów pierścieni romtycznego w nionie wystąpiły jko dw dublety przy ok. 6,9 ppm (J = 8,9 Hz) i 7,4 ppm (J = 2,6 Hz) orz dublet dubletów przy ok. 7,2 ppm (J 1,2 = 8,8 Hz, J 1,3 = 2,6 Hz). Wrtości lepkości dl zsyntetyzownych soli wystąpiły w przedzile od 1,82 P s (dl soli 7 zwierjącej njdłuższy heksdecylowy podstwnik lkilowy) do 9,27 P s (dl soli 5 z podstwnikiem dodecylowym). Wg litertury [20, 21], lepkość cieczy jonowych njczęściej wzrst wrz ze wzrostem niepolrnych frgmentów (np. łńcuch węglowego) w ktionie. Jednk zleżności tej nie zobserwowno dl otrzymnych cieczy jonowych, gdzie nlizown wielkość fizyczn mlł w szeregu: 9,27 (5) > 6,73 (1) > 3,27 (2) > 2,61 (6) > 2,60 (3) > 2,17 (4) > 1,82 (7) Podobne wyniki uzyskno dl innych szeregów homologicznych herbicydowych cieczy jonowych zwierjących w nionie fenoksykwsy (MCPA, MCPB). W przypdku tych związków również nie nr 9/2016 tom

2 znleziono zleżności pomiędzy długością podstwnik lkilowego czy lkoksymetylowego zmierzonymi wrtościmi lepkości [5, 12]. To specyficzne zchownie herbicydowych cieczy jonowych może być związne z odmienną zdolnością koordynującą nionów fenoksykrboksylnowych, w porównniu do konwencjonlnych, strukturlnie prostszych nionów budujących ciecze jonowe. się w przedzile od 1,499 dl soli zwierjącej grupę heksdecylową (7) do 1,516 dl soli z podstwnikiem butylowym (1). Zobserwowno, że wzrost tempertury próbki wpływ n zmniejszenie wrtości współczynnik złmni świtł. Pondto, podobnie jk w przypdku pomirów gęstości, spdek ten chrkteryzuje się zleżnością liniową. W przypdku prostych opisujących zleżność pomiędzy współczynnikiem refrkcji i temperturą dl 1 7, współczynnik wyniósł ok. -0,0003, ntomist b whł się w przedzile od 1,506 do 1,521 (R 2 > 0,98). W njwyższej temperturze pomiru (80 C), współczynnik złmni świtł mlł w szeregu: 1,498 (1) > 1,492 (5) > 1,488 (2) > 1,486 (4) > 1,484 (3) > 1,482 (6) > 1,477 (7) Pomimo nlizy zebrnych dnych, nie znleziono jednozncznej korelcji pomiędzy długością podstwnik lkilowego w 1 7 uzysknymi wrtościmi współczynnik refrkcji w nlizownym zkresie tempertur (Rys. 3). Rys. 2. Zleżność lepkości i gęstości od tempertury dl otrzymnych cieczy jonowych Pondto, nlogicznie jk w przypdku innych cieczy jonowych, lepkość związków 1 7 zmniejszł się nieliniowo ze wzrostem tempertury (Rys. 2). Njwiększy spdek wrtości nstąpił przy wzroście tempertury z 20 do 40 C w efekcie lepkość cieczy jonowych mieścił się w przedzile od 0,43 do 1,39 P s. Dlszy wzrost tempertury z 40 do 80 C spowodowł niewielki spdek nlizownego prmetru, który osttecznie dl wszystkich soli wyniósł ok. 0,1 P s. W temp. 20 C otrzymne ciecze jonowe chrkteryzowły się gęstością większą od wody, uzyskne wrtości mieściły się w przedzile od 1,089 g cm -3 dl 7 do 1,217 g cm -3 dl 1 (Tb. 1). Zobserwowno, że w przypdku wszystkich bdnych cieczy jonowych gęstość liniowo mlł wrz ze wzrostem tempertury (Rys. 2). Przebieg prostych opisujących zleżność pomiędzy gęstością i temperturą dl 1 7 chrkteryzuje równnie y = x + b, gdzie współczynnik wyniósł ok. -0,0008, ntomist b whł się od 1,106 do 1,239 g cm -3 (R 2 > 0,97). Osttecznie, w temp. 80 C gęstość otrzymnych produktów był niższ średnio o ok. 0,06 g cm -3 i mieścił się przedzile od 1,04 g cm -3 dl 7 do 1,16 g cm -3 dl 1. Okzło się również, że wzrost długości łńcuch lkilowego od C 4 (1) do C 16 (7) powodowł spdek gęstości w cłym nlizownym zkresie tempertur, co jest zgodne z wynikmi uzysknymi dl innych herbicydowych cieczy jonowych [5, 12]. Zobserwown zleżność (Rys. 3) jest spowodown wzrostem objętości swobodnej cząsteczki cieczy jonowej w mirę wydłużni podstwnik węglowego. W Tblicy 1 zestwiono wyniki pomirów współczynnik refrkcji dl syntezownych soli w temp. 20 C. Zmierzone wrtości mieściły Rys. 3. Zleżność gęstości i współczynnik refrkcji od ilości tomów węgl w łńcuchu lkilowym (R) dl syntezownych cieczy jonowych Dl 1 7 oznczono rozpuszczlność w wodzie orz w populrnych rozpuszczlnikch orgnicznych, tkich jk: metnol, izopropnol, ceton, cetonitryl, DMSO, octn etylu, chloroform, heksn orz toluen [22]. Rozpuszczlniki uszeregowno w kolejności mlejącej polrności wg skli Snyder (Tb. 2). Sól Tblic 2 Rozpuszczlność otrzymnych cieczy jonowych w 25 C Wod Metnol DMSO Acetonitryl Aceton / /- + +/ / / polrność w skli Snyder; + dobrze rozpuszczlny (> 10,0% w/o); +/- ogrniczon rozpuszczlność (3,3 10,0% w/o); nierozpuszczlny (<3,3% w/o) Izopropnol Octn etylu Chloroform Toluen Heksn 556 nr 9/2016 tom 70

3 Wszystkie zsyntezowne ciecze jonowe rozpuszczły się dobrze w większości rozpuszczlników: cetonie, izopropnolu, cetonitrylu, metnolu, octnie etylu, chloroformie orz toluenie. Ntomist rozpuszczlność w wodzie orz w DMSO zleżł od długości łńcuch lkilowego w ktionie. Okzło się, że wzrost niepolrnego łńcuch lkilowego w ktionie powodowł wzrost hydrofobowości syntezownych związków. W efekcie, ciecze jonowe z podstwnikmi tetrdecylowym (6) orz heksdecylowym (7) były nierozpuszczlne, sól z ktionem dodecylowym (5) wykzł ogrniczoną rozpuszczlność w wodzie. Podobnie związki zchowywły w DMSO, gdzie dobrą rozpuszczlność zobserwowno jedynie dl 1 (z podstwnikiem butylowym), 2 (z podstwnikiem heksylowym) orz 3 (z podstwnikiem oktylowym). Pondto zuwżono, że żden z otrzymnych związków nie rozpuszczł się w niepolrnym heksnie, co jest zgodne z doniesienimi opisującymi inne herbicydowe ciecze jonowe [12, 16, 17]. W bdnich szklrniowych n chwstch komosy biłej (Chenopodium lbum L.) orz chbr błwtk (Centure cynus L.) określono ktywność chwstobójczą syntezownych związków. Wrz z preprtem komercyjnym zostły one zplikowne w obniżonej dwce, wynoszącej 400 g substncji ktywnej n hektr (dwk rekomendown w przypdku testownych chwstów wynosi 600 g s../h). Bdne herbicydowe ciecze jonowe zchowły ktywność biologiczną pochodzącą od nionu (Tb. 3). Wyższą redukcję świeżej msy uzyskno dl chbr błwtk. Wyniki n poziomie 78 94% świdczą o wysokiej skuteczności dziłni soli, jednkże uzyskne wrtości były njczęściej niezncznie niższe od komercyjnego herbicydu zwierjącego 2,4-D w postci soli dimetylomoniowej. 6 wykzł njwyższą ktywność wobec roślin chbr błwtk, ntomist wobec roślin komosy biłej njefektywniejsz okzł się 5. Pondto, 3 7 wykzły wyższe wyniki ktywności chwstobójczej w stosunku do komosy biłej niż preprt odniesieni. Tblic 3 Redukcj świeżej msy chbr błwtk i komosy biłej Obiekt chber błwtek Redukcj świeżej msy, % komos bił DMA 2,4-D preprt odniesieni sól dimetylomoniow kwsu 2,4-D N Rysunku 4 przedstwiono zleżność skuteczności dziłni testownych soli od liczby tomów węgl w łńcuchu lkilowym (R). Wynik z niego, iż ktywność chwstobójcz wzrst wrz z długością podstwnik lkilowego w bdnych związkch. Wyrźny wzrost skuteczności dziłni zobserwowno dl 3 z podstwnikiem oktylowym i dłuższym (4 7). Mksimum redukcji świeżej msy chwstów przypd dl związków zwierjących łńcuchy o długości tomów węgl. Dlsze wydłużnie podstwnik powoduje niewielki spdek ktywności herbicydowej bdnych soli. Podsumownie i wnioski Oprcowno i przedstwiono wydjną metodę otrzymywni nowych cieczy jonowych o włściwościch chwstobójczych, zwierjących ktion lkilo[2-(2-hydroksyetoksy)etylo]dimetylomoniowy orz nion 2-(2,4-dichlorofenoksy)propioninowy. N podstwie widm mgnetycznego rezonnsu jądrowego, zidentyfikowno chrkterystyczne sygnły pochodzące od ktionu jk i nionu, co potwierdz strukturę otrzymnych związków. Wszystkie zsyntezowne związki chrkteryzowły się ciekłym stnem skupieni w wrunkch otoczeni. Zobserwowno wpływ podstwnik lkilowego n podstwowe prmetry fizykochemiczne otrzymnych soli orgnicznych. Wrz ze wzrostem liczby tomów węgl w łńcuchu nstępowł spdek rozpuszczlności zsyntezownych cieczy jonowych w wodzie orz DMSO. Pondto, zobserwowno również, że wydłużenie podstwnik lkilowego w ktionie otrzymnych cieczy jonowych o 12 tomów węgl powoduje spdek gęstości o ok. 0,12 g cm 3. Dl zsyntezownych cieczy jonowych wrtości lepkości, gęstości orz współczynnik refrkcji mlły wrz ze wzrostem tempertury, w dodtku, w przypdku dwóch osttnich prmetrów, zminy te miły chrkter liniowy. N podstwie nlizy wyników ktywności chwstobójczej stwierdzono, że ktywność biologiczn pochodząc od nionu 2,4-DP zostł zchown. Zobserwowno zleżność skuteczności dziłni od ilości tomów węgl w łńcuchu lkilowym dl bdnych soli. Aktywność herbicydow wyrźnie wzrosł dl cieczy jonowych zwierjących podstwnik oktylowy lub dłuższy. Njwyższe wrtości redukcji świeżej msy dl komosy biłej zobserwowno dl cieczy jonowej zwierjącej grupę dodecylową, ntomist w przypdku chbr błwtk njwyższe wrtości tego prmetru osiągnięto stosując sól z podstwnikiem tetrdecylowym. Część eksperymentln Mteriły 2-(dimetylominoetoksy)etnol (98%, Sigm-Aldrich), 1 bromobutn (99%, Sigm-Aldrich), 1 bromoheksn (99%, Sigm-Aldrich), 1 bromooktn (99%, Sigm-Aldrich), 1 bromodekn (98%, Sigm- Aldrich), 1 bromododekn (97%, Sigm-Aldrich), 1 bromotetrdekn (97%, Sigm-Aldrich), 1 bromoheksdekn (97%, Sigm-Aldrich), kws 2 (2,4 dichlorofenoksy)propionowy (98%, Alf Aesr), wodorotlenek potsu (85%, POCH). Syntez Otrzymywnie bromków lkilo[2-(2-hydroksyetoksy)etylo]dimetylomoniowych: 0,02 mol 2-(2-dimetylominoetoksy)etnolu rozpuszczono w 50 cm 3 cetonitrylu, nstępnie wkroplono 0,02 mol odpowiedniego bromku lkilowego. Ukłd mieszno w temp. 50 C pod chłodnicą zwrotną przez 24 godziny, po czym rozpuszczlnik odprowno, surowy produkt dokłdnie osuszono. Rys. 4. Zleżność skuteczności dziłni od ilości tomów węgl w łńcuchu lkilowym (R) dl otrzymnych cieczy jonowych Otrzymywnie herbicydowych cieczy jonowych: 0,01 mol bromku lkilo[2-(2-hydroksyetoksy)etylo]dimetylomoniowego rozpuszczono w 20 cm 3 metnolu i przy ciągłym nr 9/2016 tom

4 mieszniu dodno 0,01 mol 2 (2,4 dichlorofenoksy)propioninu potsu, otrzymnego uprzednio w rekcji kwsu zobojętnini kwsu 2,4-DP z pomocą wodorotlenku potsu w wodzie. Rekcję wyminy nionu prowdzono przez 3 godziny pod chłodnicą zwrotną w temp. 45 C. Nstępnie mieszninę porekcyjną ochłodzono, odsączono wytrąconą sól nieorgniczną (bromek potsu), rozpuszczlnik odprowno z pomocą wyprki próżniowej rotcyjnej. Otrzymny produkt rozpuszczono w cetonie, po czym wytrącony osd w postci nieprzeregownych substrtów orz pozostłości produktu ubocznego odsączono, rozpuszczlnik odprowno. Końcowy produkt suszono pod obniżonym ciśnieniem w temp. 50 C przez 24 godziny. 2-(2,4-dichlorofenoksy)propionin butylo[2-(2-hydroksyetoksy)etylo] dimetylomoniowy (1): 1 H NMR (CD 3 OD) δ [ppm] = 0,87 (t, J = 6,95 Hz, 3H), 1,29 (s, 2H), 1,62 (d, J = 6,76 Hz, 3H), 1,65 (m, 2H), 3,22 (s, 6H), 3,37 (m, 2H), 3,60 (m, 4H), 3,70 (m, 2H), 3,89 (s, 2H), 4,43 (q, J = 6,6 Hz, 1H), 6,7 (d, J = 8,91 Hz, 1H), 7,13 (dd, J 1,2 = 8,8 Hz, J 1,3 = 2,6 Hz, 1H), 7,38 (d, J = 2,6 Hz, 1H); 13 C NMR (CD 3 OD) δ [ppm] = 178,8; 154,7; 130,7; 128,5; 126,1; 124,6; 116,3; 77,8; 73,7; 66,8; 65,6; 64,5; 61,9; 52,0; 33,0; 30,6; 27,6; 23,7; 23,6; 19,5; 14,7. Anliz elementrn CHN dl C 19 H 31 Cl 2 NO 5 (M mol = 424,36 g mol -1 ): wrtości obliczone (%): C = 53,78; H = 7,36; N = 3,30; wrtości zmierzone: C = 53,45; H = 7,11; N = 3,00. 2-(2,4-dichlorofenoksy)propionin heksdecylo[2-(2-hydroksyetoksy) etylo]dimetylomoniowy (7): 1 H NMR (CD 3 OD) δ [ppm] = 0,89 (t, J = 6,92 Hz, 3H), 1,31 (s, 26H), 1,60 (d, J = 6,86 Hz, 3H), 1,76 (m, 2H), 3,14 (s, 6H), 3,35 (m, 2H), 3,58 (m, 4H), 3,68 (m, 2H), 3,89 (s, 2H), 4,46 (q, J = 6,86 Hz, 1H), 6,89 (d, J = 8,97 Hz, 1H), 7,16 (dd, J 1,2 = 8,86 Hz, J 1,3 = 2,57 Hz, 1H), 7,36 (d, J = 2,58 Hz, 1H); 13 C NMR (CD 3 OD) δ [ppm] = 178,9; 154,7; 130,6; 128,7; 126,1; 124,6; 116,4; 77,9; 73,8; 66,6; 65,8; 64,4; 61,7; 52,1; 33,0; 30,6; 27,3; 23,9; 23,6; 19,6; 14,5. Anliz elementrn CHN dl C 31 H 55 Cl 2 NO 5 (M mol = 592,68 g mol -1 ): wrtości obliczone (%): C = 62,82; H = 9,35; N = 2,36; wrtości zmierzone: C = 62,52; H = 9,18; N = 2,01. Anliz produktów: Gęstość. Pomir gęstości syntezownych cieczy jonowych wykonno metodą oscylcyjną, wykorzystując gęstościomierz utomtyczny DDM2911 (Rudolph Reserch Anlyticl) z możliwością regulcji tempertury z pomocą modułu Peltier (0 80 C). Dokłdność stbilizcji tempertury wynosi 0,02 C, ntomist dokłdność pomiru według specyfikcji urządzeni był n poziomie 0,00002 g cm -3. Kżdy pomir wykonno trzykrotnie, ostteczny wynik był średnią rytmetyczną z uzysknych wrtości. Lepkość. Lepkość dynmiczną otrzymnych cieczy jonowych zmierzono z pomocą wiskozymetru rotcyjnego Rheotec RC30- CPS o ukłdzie geometrycznym stożek-płytk (C50 2, dl którego zkres mierzonych lepkości mieści się w przedzile od 0,005 do 5000 P s), z możliwością regulcji tempertury z pomocą modułu Peltier (0 120 C). Do pomiru wykorzystno próbki cieczy jonowych o objętości około 1,5 cm 3, których lepkość mierzono w zkresie tempertur od 20 do 80 C. Błąd pomirowy określono jko mniejszy niż 10 4 P s. Współczynnik złmni świtł. Pomir współczynnik złmni świtł syntezownych związków wykonno, używjąc refrktometru utomtycznego J357 (Rudolph Reserch Anlyticl) z elektroniczną regulcją tempertury od 15 do 100 C. Dokłdność stbilizcji tempertury wynosił 0,02 C, ntomist dokłdność pomiru współczynnik złmni świtł wynosił 0, Pomiry dl nlizownych związków określono w zkresie tempertur do 20 do 80 C. Kżdy pomir wykonno trzykrotnie, ostteczny wynik był średnią rytmetyczną z uzysknych wrtości. Aktywność chwstobójcz bdni szklrniowe. Bdni przeprowdzono w Instytucie Ochrony Roślin Pństwowym Instytucie Bdwczym w Poznniu. Skuteczność dziłni herbicydowych cieczy jonowych zbdno n przykłdzie wybrnych roślin testowych: komosy biłej (Chenopodium lbum L.) orz chbr błwtk (Centure cynus L.). Eksperyment zostł przeprowdzony wg metodyki opisnej wcześniej w [5]. Bdni finnsowne w rmch dziłlności sttutowej 03/32/DSMK/0612 przyznnych w rmch dotcji Ministerstw Nuki i Szkolnictw Wyższego Litertur 1. Rogers R.D., Seddon K.R.: Science 2003, 302, Wsserscheid P., Welton T.: Ionic Liquids in Synthesis. Wiley-VCH VerlngGmbh nd KGA, Weinheim, 2nd Edn, Plechkov N.V.:, Seddon K.R.: Chem. Soc. Rev. 2008, 37, Pernk J., Sygud A., Jniszewsk D., Mtern K., Prczyk T.: Tetrhedron 2011, 67, Kordl-Mrkiewicz R., Rodk H., Mrkiewicz B., Wlkiewicz F., Sznjdrowsk A., Mtern K., Mrcinkowsk K., Prczyk T., Pernk J.: Tetrhedron 2014, 70, Pernk J., Czernik K., Biedzik A., Mrcinkowsk K., Prczyk T., Erfurt K., Chrobok A.: RSC Adv. 2016, 6, Pernk J., Niemczk M., Chrznowski Ł., Łwniczk Ł., Fochtmn P., Mrcinkowsk K., Prczyk T.: Chem. Eur. J. 2016, 22, Prczyk T., Krdsz P., Jkubik E., Sygud A., Mtern K., Pernk J.: Weed Sci. 2012, 60, Pernk J., Sygud A., Mtern K., Jnus E., Krdsz P., Prczyk T.: Tetrhedron 2012, 68, Pernk J., Czernik K., Niemczk M., Chrznowski Ł., Łwniczk Ł., Fochtmn P., Mrcinkowsk K., Prczyk T.: New J. Chem. 2015, 39, Niemczk M., Giszter R., Czernik K., Mrcinkowsk K., Wlkiewicz F.: RSC Adv. 2015, 5, Pernk J., Niemczk M., Mtern K., Żelechowski K., Mrcinkowsk K., Prczyk T.: RSC Adv. 2016, 6, Wng B., Ding G., Zhu J., Zhng W., Guo M., Geng Q., Gou D., Co Y.: Tetrhedron 2015, 71, Cojocru O.A., Shmshin J.L., Guru G., Sygud A., Prczyk T., Pernk J., Rogers R.D.: Green chem. 2013, 15, Zhu J., Ding G., Liu Y., Wng B., Zhng W., Guo M., Geng Q., Co Y.: Chem. Eng. J. 2015, 279, Pernk J., Niemczk M., Shmshin J.L., Guru G., Głowcki G., Prczyk T., Mrcinkowsk K., Rogers R.D.: J. Agric. Food Chem. 2015, 13, Pernk J., Niemczk M., Giszter R., Shmshin J.L., Guru G., Cojocru O.A., Prczyk T., Mrcinkowsk K., Rogers R.D.: ACS Sustinble Chem. Eng. 2014, 2, Pernk J., Niemczk M., Mtern K., Mrcinkowsk K., Prczyk T.: Tetrhedron 2013, 69, Pernk J., Mrkiewicz B., Zgoł-Grześkowik A., Chrznowski Ł., Gwizdowski R., Mrcinkowsk K., Prczyk T.: RSC Adv. 2014, 4, Wu T.Y., Su S.G, Gung S.T., Lin M.W., Lin Y.C, Ou-Yng W.C., Sun I.W., Li C.A.: J. Irn. Chem. Soc. 2011, 8, Tokud H., Hymizu K., Ishii K., Susn M.A.B.H., Wtnbe M.: J. Phys. Chem. B 2005, 109, Vogel A.I., Furniss B.S.: Preprtyk orgniczn. WNT Wrszw nr 9/2016 tom 70

5 Dr inż. Michł NIEMCZAK ukończył studi n Wydzile Technologii Chemicznej Politechniki Poznńskiej (2010) orz studi doktornckie przy Wydzile Technologii Chemicznej Politechniki Poznńskiej (2015). Prcuje w Instytucie Chemii i Technologii Chemicznej Politechniki Poznńskiej (obecnie n stnowisku systent nukowego). Specjlizuje się w syntezie orz fizykochemii czwrtorzędowych soli moniowych i cieczy jonowych. W tej temtyce jest współutorem 18. rtykułów nukowych w renomownych czsopismch orz przeszło 20. ptentów krjowych jk i międzynrodowych. e-mil: michl.niemczk@put.poznn.pl Inż. Ilon KĘDZIA uzyskł tytuł inżynier n Politechnice Poznńskiej, kierunek Technologie Ochrony Środowisk (2015). Obecnie studentk studiów II stopni, kierunek Technologi Chemiczn, specjlność Technologi Orgniczn. Zinteresowni nukowe: syntez chemiczn, ciecze jonowe. e-mil: ilonkedzi@gmil.com Inż. Zuznn BARTOSZEWSKA bsolwentk Politechniki Poznńskiej n kierunku Technologie Ochrony Środowisk (2015). Obecnie studentk studiów II stopni, kierunek Technologi Chemiczn, specjlność Technologi orgniczn. Zinteresowni nukowe: ciecze jonowe, syntez Orgniczn. e-mil: zu.brtoszewsk@gmil.com Dr Ktrzyn MARCINKOWSKA ukończył studi n Wydzile Chemii Uniwersytetu im. Adm Mickiewicz w Poznniu (2009). W 2015 r. uzyskł stopień doktor nuk rolniczych. Rozprwę obronił w Instytucie Ochrony Roślin Pństwowym Instytucie Bdwczym w Poznniu. Obecnie prcuje n stnowisku diunkt w Zkłdzie Bdni Środków Ochrony Roślin w IOR- PIB. Specjlność herbicydowe ciecze jonowe. e-mil: k.mrcinkowsk@iorpib.poznn.pl Z wielkim smutkiem zwidmimy, że 15 wrześni 2016 r. zmrł dr Hubert BARTOSZ BECHOWSKI Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Wrocłwskiej Rdy Federcji SNT NOT orz Wiceprezes Oddziłu Wrocłwskiego SITPChem. Mił 60 lt. Dr Hubert Brtosz-Bechowski był bsolwentem Wydziłu Mtemtyki, Fizykini Chemii Uniwersytetu Wrocłwskiego. Odbył też stże Nukowe n University of Arizon i Ktholieke Universieit Leuven. Prcowł n Uniwersytecie Wrocłwskim; był utorem/współutorem kilkudziesięciu prc nukowych, głównie z pogrnicz chemii i biologii; był wielkim propgtorem chemii. Przewodniczącym Koł Nuczycielsko-Uniwersyteckiego SITPChem n Uniwersytecie Wrocłwskim. Dr Hubert Brtosz-Bechowski od wielu lt związł się ze Stowrzyszeniem Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, znjdując tutj miejsce swojej ktywności. O swoich związkch ze Stowrzyszeniem tk mówił wywidzie n nszych łmch (CHEMIK 2014, 68, 9, ): Zwsze rzeczą niezwykle wżną wydwło mi się powiąznie przemysłu chemicznego z uczelnimi. Niestety to powiąznie w Polsce jest słbe. Win leży zrówno po stronie uczelni jk i zkłdów chemicznych. Wydje mi się, że decydującą rolę powinno odegrć Pństwo poprzez stwrznie zchęt i ułtwień w systemie podtkowym. Wstępując do SITPChem miłem po trosze ndzieję n znlezienie więzi z przemysłem i być może ukierunkowni moich bdń n przemysł. Od kilku lt próbuję szerzyć wiedzę chemiczną w rmch corocznych Wrocłwskich Dni Nuki i Techniki, orgnizując prezentcje wrocłwskiego Oddziłu SITPChem i osobiście przedstwijąc referty z pogrnicz chemii i biologii. Uwżm, że jednym z njwżniejszych celów SITPChem powinn być edukcj. Dr Hubert Brtosz-Bechowski prcowł w Stowrzyszeniu Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego od 2006 r. W kdencji był członkiem Zrządu Oddziłu Wrocłwskiego SITPChem i jednocześnie Przewodniczącym Koł Nuczycielsko-Uniwersyteckiego SITPChem n Uniwersytecie Wrocłwskim. Od 2014 r. był III wiceprezesem ZO SITPChem we Wrocłwiu. Był ktywny tkże w strukturch Nczelnej Orgnizcji Technicznej; od 2013 r. jko Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Wrocłwskiej Rdy Stowrzyszeń Nukowo-Technicznych NOT. Uroczystość pogrzebow odbył się 20 wrześni br. w kplicy n Cmentrzu Osobowickim we Wrocłwiu Żegnmy Kolegę, Nuczyciel kdemickiego, Przyjciel Koleżnki i Koledzy ze Stowrzyszeni Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego nr 9/2016 tom

kationu z anionem 2-merkaptobenzotiazolanowym

kationu z anionem 2-merkaptobenzotiazolanowym Mgdlen Mciejewsk Agt Sznjdrowsk b Michł Niemczk b Rfł Giszter b Filip Wlkiewicz b * Politechnik Łódzk b Politechnik Poznńsk Amoniowe ciecze jonowe z nionem 2-merkptobenzotizolnowym jko przyśpieszcze wulknizcji

Bardziej szczegółowo

Grażyna Nowicka, Waldemar Nowicki BADANIE RÓWNOWAG KWASOWO-ZASADOWYCH W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW AMFOTERYCZNYCH

Grażyna Nowicka, Waldemar Nowicki BADANIE RÓWNOWAG KWASOWO-ZASADOWYCH W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW AMFOTERYCZNYCH Ćwiczenie Grżyn Nowick, Wldemr Nowicki BDNIE RÓWNOWG WSOWO-ZSDOWYC W ROZTWORC ELETROLITÓW MFOTERYCZNYC Zgdnieni: ktywność i współczynnik ktywności skłdnik roztworu. ktywność jonów i ktywność elektrolitu.

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 424 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 22 2005

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 424 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 22 2005 ZEZYTY NAUKOWE UNIWERYTETU ZCZECIŃKIEGO NR 424 PRACE INTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 22 2005 MARIA MAKRI PRAWNOŚĆ FIZYCZNA I AKTYWNOŚĆ RUCHOWA KOBIET W WIEKU 20 60 LAT 1. Wstęp Dobr sprwność fizyczn jest

Bardziej szczegółowo

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Energia aktywacji jodowania acetonu. opracowała dr B. Nowicka, aktualizacja D.

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Energia aktywacji jodowania acetonu. opracowała dr B. Nowicka, aktualizacja D. Ktedr Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Energi ktywcji jodowni cetonu oprcowł dr B. Nowick, ktulizcj D. Wliszewski ćwiczenie nr 8 Zkres zgdnień obowiązujących do ćwiczeni 1. Cząsteczkowość i rzędowość

Bardziej szczegółowo

POWŁOKI ELEKTROISKROWE WC-CO MODYFIKOWANE WIĄZKĄ LASEROWĄ. 88 Powłoki elektroiskrowe WC-Co modyfikowane wiązką laserową. Wstęp

POWŁOKI ELEKTROISKROWE WC-CO MODYFIKOWANE WIĄZKĄ LASEROWĄ. 88 Powłoki elektroiskrowe WC-Co modyfikowane wiązką laserową. Wstęp Rdek N.,* Szlpko J.** *Ktedr Inżynierii Eksplotcji Politechnik Świętokrzysk, Kielce, Polsk **Khmelnitckij Uniwersytet Nrodowy, Khmelnitckij, Ukrin Wstęp 88 POWŁOKI ELEKTROISKROWE WC-CO MODYFIKOWANE WIĄZKĄ

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka składu strukturalno-grupowego olejów napędowych i średnich frakcji naftowych z zastosowaniem GC/MS

Charakterystyka składu strukturalno-grupowego olejów napędowych i średnich frakcji naftowych z zastosowaniem GC/MS NAFTA-GAZ lipiec 2012 ROK LXVIII Xymen Mzur-Bdur, Michł Krsodomski Instytut Nfty i Gzu, Krków Chrkterystyk skłdu strukturlno-grupowego olejów npędowych i średnich frkcji nftowych z zstosowniem GC/MS Wstęp

Bardziej szczegółowo

Realizacje zmiennych są niezależne, co sprawia, że ciąg jest ciągiem niezależnych zmiennych losowych,

Realizacje zmiennych są niezależne, co sprawia, że ciąg jest ciągiem niezależnych zmiennych losowych, Klsyczn Metod Njmniejszych Kwdrtów (KMNK) Postć ć modelu jest liniow względem prmetrów (lbo nleży dokonć doprowdzeni postci modelu do liniowości względem prmetrów), Zmienne objśnijące są wielkościmi nielosowymi,

Bardziej szczegółowo

KSZTAŁTOWANIE ŁUKOWO-KOŁOWEJ LINII ZĘBÓW W UZĘBIENIU CZOŁOWYM NA FREZARCE CNC

KSZTAŁTOWANIE ŁUKOWO-KOŁOWEJ LINII ZĘBÓW W UZĘBIENIU CZOŁOWYM NA FREZARCE CNC KOMISJA BUDOWY MASZYN PAN ODDZIAŁ W POZNANIU Vol. 8 nr Archiwum Technologii Mszyn i Automtyzcji 008 PIOTR FRĄCKOWIAK KSZTAŁTOWANIE ŁUKOWO-KOŁOWEJ LINII ZĘBÓW W UZĘBIENIU CZOŁOWYM NA FREZARCE CNC W rtykule

Bardziej szczegółowo

2. Tensometria mechaniczna

2. Tensometria mechaniczna . Tensometri mechniczn Wstęp Tensometr jk wskzywłby jego nzw to urządzenie służące do pomiru nprężeń. Jk jednk widomo, nprężeni nie są wielkościmi mierzlnymi i stnowią jedynie brdzo wygodne pojęcie mechniki

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne matematyka klasa 2 zakres podstawowy 1. SUMY ALGEBRAICZNE

Wymagania edukacyjne matematyka klasa 2 zakres podstawowy 1. SUMY ALGEBRAICZNE Wymgni edukcyjne mtemtyk kls 2 zkres podstwowy 1. SUMY ALGEBRAICZNE Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczjącą lub dostteczną, jeśli: rozpoznje jednominy i sumy lgebriczne oblicz wrtości liczbowe wyrżeń lgebricznych

Bardziej szczegółowo

2. FUNKCJE WYMIERNE Poziom (K) lub (P)

2. FUNKCJE WYMIERNE Poziom (K) lub (P) Kls drug poziom podstwowy 1. SUMY ALGEBRAICZNE Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczjącą lub dostteczną, jeśli: rozpoznje jednominy i sumy lgebriczne oblicz wrtości liczbowe wyrżeń lgebricznych redukuje wyrzy

Bardziej szczegółowo

OCENA BARWY ORAZ ZAWARTOŚCI BARWNIKÓW KAROTENOIDOWYCH W OWOCACH POMIDORA NOWYCH LINII HODOWLANYCH

OCENA BARWY ORAZ ZAWARTOŚCI BARWNIKÓW KAROTENOIDOWYCH W OWOCACH POMIDORA NOWYCH LINII HODOWLANYCH BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLII, 2009, 3, str. 926 931 Ew Jbłońsk-Ryś, Mrt Zlewsk-Koron OCENA BARWY ORAZ ZAWARTOŚCI BARWNIKÓW KAROTENOIDOWYCH W OWOCACH POMIDORA NOWYCH LINII HODOWLANYCH Ktedr Technologii

Bardziej szczegółowo

Instytut Mechatroniki i Systemów Informatycznych. Podstawy pomiaru i analizy sygnałów wibroakustycznych wykorzystywanych w diagnostyce

Instytut Mechatroniki i Systemów Informatycznych. Podstawy pomiaru i analizy sygnałów wibroakustycznych wykorzystywanych w diagnostyce ĆWICZEIE 1 Podstwy pomiru i nlizy sygnłów wibrokustycznych wykorzystywnych w dignostyce Cel ćwiczeni Poznnie podstwowych, mierzlnych wrtości procesów wibrokustycznych wykorzystywnych w dignostyce, metod

Bardziej szczegółowo

Propozycja przedmiotowego systemu oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych (zakres podstawowy)

Propozycja przedmiotowego systemu oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych (zakres podstawowy) Propozycj przedmiotowego systemu ocenini wrz z określeniem wymgń edukcyjnych (zkres podstwowy) Proponujemy, by omwijąc dne zgdnienie progrmowe lub rozwiązując zdnie, nuczyciel określł do jkiego zkresu

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie multimetrów cyfrowych do pomiaru podstawowych wielkości elektrycznych

Zastosowanie multimetrów cyfrowych do pomiaru podstawowych wielkości elektrycznych Zstosownie multimetrów cyfrowych do pomiru podstwowych wielkości elektrycznych Cel ćwiczeni Celem ćwiczeni jest zpoznnie się z możliwościmi pomirowymi współczesnych multimetrów cyfrowych orz sposobmi wykorzystni

Bardziej szczegółowo

WPŁYW WILGOTNOŚCI NA SZTYWNOŚCIOWE TŁUMIENIE DRGAŃ KONSTRUKCJI DREWNIANYCH

WPŁYW WILGOTNOŚCI NA SZTYWNOŚCIOWE TŁUMIENIE DRGAŃ KONSTRUKCJI DREWNIANYCH 95 ROCZNII INŻYNIERII BUDOWLANEJ ZESZYT 3/03 omisj Inżynierii Budowlnej Oddził Polskiej Akdemii Nuk w towicch WPŁYW WILGOTNOŚCI NA SZTYWNOŚCIOWE TŁUMIENIE DRGAŃ ONSTRUCJI DREWNIANYCH mil PAWLI, Zbigniew

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowy system oceniania z matematyki wraz z określeniem wymagań edukacyjnych (zakres podstawowy) Klasa II LO

Przedmiotowy system oceniania z matematyki wraz z określeniem wymagań edukacyjnych (zakres podstawowy) Klasa II LO I Postnowieni ogólne Przedmiotowy system ocenini z mtemtyki wrz z określeniem wymgń edukcyjnych (zkres podstwowy) Kls II LO 1. Wrunkiem uzyskni pozytywnej oceny semestrlnej z mtemtyki jest: ) zliczenie

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE OGNISKOWEJ SOCZEWEK CIENKICH ZA POMOCĄ ŁAWY OPTYCZNEJ

WYZNACZANIE OGNISKOWEJ SOCZEWEK CIENKICH ZA POMOCĄ ŁAWY OPTYCZNEJ Ćwiczenie 9 WYZNACZANIE OGNISKOWEJ SOCZEWEK CIENKICH ZA POMOCĄ ŁAWY OPTYCZNEJ 9.. Opis teoretyczny Soczewką seryczną nzywmy przezroczystą bryłę ogrniczoną dwom powierzchnimi serycznymi o promienich R i

Bardziej szczegółowo

Wymagania kl. 2. Uczeń:

Wymagania kl. 2. Uczeń: Wymgni kl. 2 Zkres podstwowy Temt lekcji Zkres treści Osiągnięci uczni. SUMY ALGEBRAICZNE. Sumy lgebriczne definicj jednominu pojęcie współczynnik jednominu porządkuje jednominy pojęcie sumy lgebricznej

Bardziej szczegółowo

usuwa niewymierność z mianownika wyrażenia typu

usuwa niewymierność z mianownika wyrażenia typu Wymgni edukcyjne n poszczególne oceny z mtemtyki Kls pierwsz zkres podstwowy. LICZBY RZECZYWISTE podje przykłdy liczb: nturlnych, cłkowitych, wymiernych, niewymiernych, pierwszych i złożonych orz przyporządkowuje

Bardziej szczegółowo

METODYKA OCENY WŁAŚCIWOŚCI SYSTEMU IDENTYFIKACJI PARAMETRYCZNEJ OBIEKTU BALISTYCZNEGO

METODYKA OCENY WŁAŚCIWOŚCI SYSTEMU IDENTYFIKACJI PARAMETRYCZNEJ OBIEKTU BALISTYCZNEGO MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISNN 1896-771X 32, s. 151-156, Gliwice 2006 METODYKA OCENY WŁAŚCIWOŚCI SYSTEMU IDENTYFIKACJI PARAMETRYCZNEJ OBIEKTU BALISTYCZNEGO JÓZEF GACEK LESZEK BARANOWSKI Instytut Elektromechniki,

Bardziej szczegółowo

MATeMAtyka 3 inf. Przedmiotowy system oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych. Zakres podstawowy i rozszerzony. Dorota Ponczek, Karolina Wej

MATeMAtyka 3 inf. Przedmiotowy system oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych. Zakres podstawowy i rozszerzony. Dorota Ponczek, Karolina Wej Dorot Ponczek, Krolin Wej MATeMAtyk 3 inf Przedmiotowy system ocenini wrz z określeniem wymgń edukcyjnych Zkres podstwowy i rozszerzony Wyróżnione zostły nstępujące wymgni progrmowe: konieczne (K), podstwowe

Bardziej szczegółowo

Układ elektrohydrauliczny do badania siłowników teleskopowych i tłokowych

Układ elektrohydrauliczny do badania siłowników teleskopowych i tłokowych TDUSZ KRT TOMSZ PRZKŁD Ukłd elektrohydruliczny do bdni siłowników teleskopowych i tłokowych Wprowdzenie Polsk Norm PN-72/M-73202 Npędy i sterowni hydruliczne. Cylindry hydruliczne. Ogólne wymgni i bdni

Bardziej szczegółowo

ROLE OF CUSTOMER IN BALANCED DEVELOPMENT OF COMPANY

ROLE OF CUSTOMER IN BALANCED DEVELOPMENT OF COMPANY FOLIA UNIVERSITATIS AGRICULTURAE STETINENSIS Foli Univ. Agric. Stetin. 2007, Oeconomic 254 (47), 117 122 Jolnt KONDRATOWICZ-POZORSKA ROLA KLIENTA W ZRÓWNOWAŻONYM ROZWOJU FIRMY ROLE OF CUSTOMER IN BALANCED

Bardziej szczegółowo

Oznaczenia: K wymagania konieczne; P wymagania podstawowe; R wymagania rozszerzające; D wymagania dopełniające; W wymagania wykraczające

Oznaczenia: K wymagania konieczne; P wymagania podstawowe; R wymagania rozszerzające; D wymagania dopełniające; W wymagania wykraczające Wymgni edukcyjne z mtemtyki ls 2 b lo Zkres podstwowy Oznczeni: wymgni konieczne; wymgni podstwowe; R wymgni rozszerzjące; D wymgni dopełnijące; W wymgni wykrczjące Temt lekcji Zkres treści Osiągnięci

Bardziej szczegółowo

Piłka nożna w badaniach statystycznych 1

Piłka nożna w badaniach statystycznych 1 Mterił n konferencję prsową w dniu 31 mj 212 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Deprtment Bdń Społecznych i Wrunków Życi Nottk informcyjn WYNIKI BADAŃ GUS Piłk nożn w bdnich sttystycznych 1 Bdni klubów sportowych

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowy system oceniania z matematyki wraz z określeniem wymagań edukacyjnych (zakres podstawowy) Klasa II TAK

Przedmiotowy system oceniania z matematyki wraz z określeniem wymagań edukacyjnych (zakres podstawowy) Klasa II TAK I Postnowieni ogólne Przedmiotowy system ocenini z mtemtyki wrz z określeniem wymgń edukcyjnych (zkres podstwowy) Kls II TAK 1. Wrunkiem uzyskni pozytywnej oceny semestrlnej z mtemtyki jest: ) zliczenie

Bardziej szczegółowo

Uzsdnienie podjęi bdń W produkth żywnośiowyh obenyh n rynku jko zmiennik tłuszzu zzwyzj stosuje się węglowodny. Prktyznie nie m n rynku produktów, w k

Uzsdnienie podjęi bdń W produkth żywnośiowyh obenyh n rynku jko zmiennik tłuszzu zzwyzj stosuje się węglowodny. Prktyznie nie m n rynku produktów, w k Wysokobiłkowe sery topione Dr hb. inż. Brtosz Sołowiej Uniwersytet Przyrodnizy w Lublinie Wydził Nuk o Żywnośi i Biotehnologii Zkłd Tehnologii Mlek i Hydrokoloidów Uzsdnienie podjęi bdń W produkth żywnośiowyh

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne matematyka klasa 2b, 2c, 2e zakres podstawowy rok szkolny 2015/2016. 1.Sumy algebraiczne

Wymagania edukacyjne matematyka klasa 2b, 2c, 2e zakres podstawowy rok szkolny 2015/2016. 1.Sumy algebraiczne Wymgni edukcyjne mtemtyk kls 2b, 2c, 2e zkres podstwowy rok szkolny 2015/2016 1.Sumy lgebriczne N ocenę dopuszczjącą: 1. rozpoznje jednominy i sumy lgebriczne 2. oblicz wrtości liczbowe wyrżeń lgebricznych

Bardziej szczegółowo

Temat lekcji Zakres treści Osiągnięcia ucznia

Temat lekcji Zakres treści Osiągnięcia ucznia ln wynikowy kls 2c i 2e - Jolnt jąk Mtemtyk 2. dl liceum ogólnoksztłcącego, liceum profilownego i technikum. sztłcenie ogólne w zkresie podstwowym rok szkolny 2015/2016 Wymgni edukcyjne określjące oceny:

Bardziej szczegółowo

smoleńska jako nierozwiązywalny konflikt?

smoleńska jako nierozwiązywalny konflikt? D y s k u s j smoleńsk jko nierozwiązywlny konflikt? Wiktor Sorl Michł Bilewicz Mikołj Winiewski Wrszw, 2014 1 Kto nprwdę stł z zmchmi n WTC lub z zbójstwem kżnej Diny? Dlczego epidemi AIDS rozpowszechnił

Bardziej szczegółowo

WEKTORY skalary wektory W ogólnym przypadku, aby określić wektor, należy znać:

WEKTORY skalary wektory W ogólnym przypadku, aby określić wektor, należy znać: WEKTORY Wśród wielkości fizycznych występujących w fizyce możn wyróżnić sklry i wektory. Aby określić wielkość sklrną, wystrczy podć tylko jedną liczbę. Wielkościmi tkimi są ms, czs, tempertur, objętość

Bardziej szczegółowo

Próba określenia czynników determinujących wyniki ocen wprowadzenia euro przez mieszkańców Unii Europejskiej

Próba określenia czynników determinujących wyniki ocen wprowadzenia euro przez mieszkańców Unii Europejskiej Mieczysłw Kowerski Wyższ Szkoł Zrządzni I Administrcji w Zmościu Ewelin Włodrczyk Wyższ Szkoł Zrządzni I Administrcji w Zmościu Prób określeni czynników determinujących wyniki ocen wprowdzeni euro przez

Bardziej szczegółowo

Warszawa, czerwiec 2014 r.

Warszawa, czerwiec 2014 r. SPRAWOZDANIE Z WDRAŻANIA PROGRAMU OPERACYJNEGO KAPITAŁ LUDZKI 2007-2013 w 2013 ROKU Wrszw, czerwiec 2014 r. SPIS TREŚCI 1. Informcje wstępne... 4 2. Przegląd relizcji progrmu opercyjnego w okresie objętym

Bardziej szczegółowo

2011 Trendy w Warszawie. Podsumowanie SYTUACJA GOSPODARCZA. Biura Handel Magazyny. Popyt Nowa Podaż Pustostany Budowy Czynsze Stopy Zwrotu

2011 Trendy w Warszawie. Podsumowanie SYTUACJA GOSPODARCZA. Biura Handel Magazyny. Popyt Nowa Podaż Pustostany Budowy Czynsze Stopy Zwrotu www.cbre.eu/reserch CB RICHARD ELLIS MrketView Rynek Komercyjny w Polsce 1 kwrtł 211 211 Trendy w Wrszwie Biur Hndel Mgzyny Popyt Now Podż Pustostny Budowy Czynsze Stopy Zwrotu Podsumownie Wszystkie sektory

Bardziej szczegółowo

a Komisją Zakładową NSZZ Solidarność Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, reprezentowaną przez: mgr Krystynę Andrzejewską

a Komisją Zakładową NSZZ Solidarność Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, reprezentowaną przez: mgr Krystynę Andrzejewską POROZUMIENIE zwrte w dniu 11 czerwc 2015 roku w sprwie zsd zwiększeni wyngrodzeń prcowników Uniwersytetu im. Adm Mickiewicz w Poznniu od 1 styczni 2015 roku pomiędzy: Uniwersytetem im. Adm Mickiewicz w

Bardziej szczegółowo

WEKTORY skalary wektory W ogólnym przypadku, aby określić wektor, należy znać:

WEKTORY skalary wektory W ogólnym przypadku, aby określić wektor, należy znać: WEKTORY Wśród wielkości fizycznych występujących w fizyce możn wyróżnić sklry i wektory. Aby określić wielkość sklrną, wystrczy podć tylko jedną liczbę. Wielkościmi tkimi są ms, czs, tempertur, objętość

Bardziej szczegółowo

Dorota Ponczek, Karolina Wej. MATeMAtyka 2. Plan wynikowy. Zakres podstawowy

Dorota Ponczek, Karolina Wej. MATeMAtyka 2. Plan wynikowy. Zakres podstawowy Dorot Ponczek, rolin Wej MATeMAtyk Pln wynikowy Zkres podstwowy MATeMAtyk. Pln wynikowy. ZP Oznczeni: wymgni konieczne, P wymgni podstwowe, R wymgni rozszerzjące, D wymgni dopełnijące, W wymgni wykrczjące

Bardziej szczegółowo

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wyznaczanie stałej dysocjacji kwasu mlekowego metodą potencjometryczną

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wyznaczanie stałej dysocjacji kwasu mlekowego metodą potencjometryczną Ktedr Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wyzncznie stłej dysocjcji kwsu mlekowego metodą potencjometryczną opiekun ćwiczeni: dr K. Kublczyk ćwiczenie nr 12 Zkres zgdnień obowiązujących do ćwiczeni

Bardziej szczegółowo

Fizyka. Kurs przygotowawczy. na studia inżynierskie. mgr Kamila Haule

Fizyka. Kurs przygotowawczy. na studia inżynierskie. mgr Kamila Haule Fizyk Kurs przygotowwczy n studi inżynierskie mgr Kmil Hule Dzień 3 Lbortorium Pomir dlczego mierzymy? Pomir jest nieodłączną częścią nuki. Stopień znjomości rzeczy często wiąże się ze sposobem ich pomiru.

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE IIc ZAKRES PODSTAWOWY I ROZSZERZONY

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE IIc ZAKRES PODSTAWOWY I ROZSZERZONY WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE IIc ZAKRES PODSTAWOWY I ROZSZERZONY. JĘZYK MATEMATYKI oblicz wrtość bezwzględną liczby rzeczywistej stosuje interpretcję geometryczną wrtości bezwzględnej liczby

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe wymagania edukacyjne z matematyki, klasa 2C, poziom podstawowy

Szczegółowe wymagania edukacyjne z matematyki, klasa 2C, poziom podstawowy Szczegółowe wymgni edukcyjne z mtemtyki, kls 2C, poziom podstwowy Wymgni konieczne () dotyczą zgdnieo elementrnych, stnowiących swego rodzju podstwę, ztem powinny byd opnowne przez kżdego uczni. Wymgni

Bardziej szczegółowo

Sumy algebraiczne i funkcje wymierne

Sumy algebraiczne i funkcje wymierne Sumy lgebriczne i funkcje wymierne Moduł - dził -temt Zkres treści Sumy lgebriczne 1 definicj jednominu, sumy lgebricznej, wyrzów podobnych pojęcie współczynnik jednominu Dodwnie i odejmownie sum lgebricznych

Bardziej szczegółowo

Karta oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu konkursowego PO KL 1

Karta oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu konkursowego PO KL 1 Złącznik nr 3 Krt oceny merytorycznej wniosku o dofinnsownie projektu konkursowego PO KL Krt oceny merytorycznej wniosku o dofinnsownie projektu konkursowego PO KL 1 NR WNIOSKU KSI: POKL.05.02.01 00../..

Bardziej szczegółowo

Zygmunt Jamrógiewicz (wybór) Podstawowe

Zygmunt Jamrógiewicz (wybór) Podstawowe Zygmunt Jmrógiewicz (wybór).. Tblice niektórych prmetrów fizykochemicznych... Jednostki podstwowe i pochodne ukłdu SI [] JEDNSTKA Skrót Metr m Podstwowe Definicj Długość drogi przebytej przez świtło w

Bardziej szczegółowo

Wymagania na ocenę dopuszczającą z matematyki klasa II Matematyka - Babiański, Chańko-Nowa Era nr prog. DKOS 4015-99/02

Wymagania na ocenę dopuszczającą z matematyki klasa II Matematyka - Babiański, Chańko-Nowa Era nr prog. DKOS 4015-99/02 Wymgni n ocenę dopuszczjącą z mtemtyki kls II Mtemtyk - Bbiński, Chńko-Now Er nr prog. DKOS 4015-99/02 Temt lekcji Zkres treści Osiągnięci uczni WIELOMIANY 1. Stopień i współczynniki wielominu 2. Dodwnie

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE RÓWNANIA NASGRO DO OPISU KRZYWYCH PROPAGACYJI PĘKNIĘĆ ZMĘCZENIOWYCH

ZASTOSOWANIE RÓWNANIA NASGRO DO OPISU KRZYWYCH PROPAGACYJI PĘKNIĘĆ ZMĘCZENIOWYCH Sylwester KŁYSZ *, **, nn BIEŃ **, Pweł SZBRCKI ** ** Instytut Techniczny ojsk Lotniczych, rszw * Uniwersytet rmińsko-mzurski, Olsztyn ZSTOSONIE RÓNNI NSGRO DO OPISU KRZYYCH PROPGCYJI PĘKNIĘĆ ZMĘCZENIOYCH

Bardziej szczegółowo

OCENA WZROSTU I PLONOWANIA POLSKICH

OCENA WZROSTU I PLONOWANIA POLSKICH Anet Jkubs, Stnisłw Cebul Andrzej Klisz, Agnieszk Sękr EPISTEME 20/2013, t. I s. 341-356 ISSN 1895-4421 OCENA WZROSTU I PLONOWANIA POLSKICH ODMIAN PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.) W UPRAWIE POLOWEJ

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA I KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI W 3 LETNIM LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM

WYMAGANIA I KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI W 3 LETNIM LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM WYMAGANIA I KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI W 3 LETNIM LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM Kls drug A, B, C, D, E, G, H zkres podstwowy 1. FUNKCJA LINIOWA rozpoznje funkcję liniową n podstwie wzoru lub wykresu rysuje

Bardziej szczegółowo

DZIAŁ 2. Figury geometryczne

DZIAŁ 2. Figury geometryczne 1 kl. 6, Scenriusz lekcji Pole powierzchni bryły DZAŁ 2. Figury geometryczne Temt w podręczniku: Pole powierzchni bryły Temt jest przeznczony do relizcji podczs 2 godzin lekcyjnych. Zostł zplnowny jko

Bardziej szczegółowo

Materiały szkoleniowe DRGANIA MECHANICZNE ZAGROŻENIA I PROFILAKTYKA. Serwis internetowy BEZPIECZNIEJ CIOP-PIB

Materiały szkoleniowe DRGANIA MECHANICZNE ZAGROŻENIA I PROFILAKTYKA. Serwis internetowy BEZPIECZNIEJ CIOP-PIB Mteriły szkoleniowe DRGANIA MECHANICZNE ZAGROŻENIA I PROFILAKTYKA Serwis internetowy BEZPIECZNIEJ CIOP-PIB 1. Wprowdzenie Drgnimi nzywne są procesy, w których chrkterystyczne dl nich wielkości fizyczne

Bardziej szczegółowo

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja II. Klimatyzacja

Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja II. Klimatyzacja Mteriły pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu: Orzewnictwo, wentylcj i klimtyzcj II. Klimtyzcj Rozdził 1 Podstwowe włsności powietrz jko nośnik ciepł mr inż. Anieszk Sdłowsk-Słę Mteriły pomocnicze do klimtyzcji.

Bardziej szczegółowo

Zawartość / Content Pobranie / Uptake IT / TI. g kg -1 g kg -1 kg ha -1 kg ha -1 P S

Zawartość / Content Pobranie / Uptake IT / TI. g kg -1 g kg -1 kg ha -1 kg ha -1 P S Anett SIWIK-ZIOMEK, Jonn LEMANOWICZ Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Ktedr Biochemii, Wydził Rolnictw i Biotechnologii ul. Bernrdyńsk 6, 85-129 Bydgoszcz tel. 52 374 95 55, e-mil:

Bardziej szczegółowo

Wyrównanie sieci niwelacyjnej

Wyrównanie sieci niwelacyjnej 1. Wstęp Co to jest sieć niwelcyjn Po co ją się wyrównje Co chcemy osiągnąć 2. Metod pośrednicząc Wyrównnie sieci niwelcyjnej Metod pośrednicząc i metod grpow Mmy sieć skłdjącą się z szereg pnktów. Niektóre

Bardziej szczegółowo

Szkolnictwo zawodowe a rynek pracy sektora rolno-spożywczego w województwie łódzkim

Szkolnictwo zawodowe a rynek pracy sektora rolno-spożywczego w województwie łódzkim Szkolnictwo zwodowe dl sektor rolno-spożywczego w województwie łódzkim dignoz potrzeb edukcyjnych Szkolnictwo zwodowe rynek prcy sektor rolno-spożywczego w województwie łódzkim Prognozy oprcowne w rmch

Bardziej szczegółowo

OPIS PATENTOWY. Zgłoszenie ogłoszono: 84 10 22. Opis patentowy opublikowano: 88 04 30

OPIS PATENTOWY. Zgłoszenie ogłoszono: 84 10 22. Opis patentowy opublikowano: 88 04 30 POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA OPIS PATENTOWY Ptent dodtkowy do ptentu nr 140 807 Int. Cl.4 C12P21/W Zgłoszono: 83 12 28 (P.245380) Pierwszeństwo: 82 12 28 Jponi URZĄD PATENTOWY PRL Zgłoszenie ogłoszono:

Bardziej szczegółowo

KOMPLEKSOWE POMIARY FREZÓW OBWIEDNIOWYCH

KOMPLEKSOWE POMIARY FREZÓW OBWIEDNIOWYCH KOMPLEKSOWE POMIARY FREZÓW OBWIEDNIOWYCH Michł PAWŁOWSKI 1 1. WSTĘP Corz większy rozwój przemysłu energetycznego, w tym siłowni witrowych stwi corz większe wymgni woec producentów przekłdni zętych jeśli

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 22 lutego 2012 r. Pozycja 204 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia 7 lutego 2012 r.

Warszawa, dnia 22 lutego 2012 r. Pozycja 204 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia 7 lutego 2012 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Wrszw, dni 22 lutego 2012 r. Pozycj 204 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dni 7 lutego 2012 r. w sprwie rmowych plnów nuczni w szkołch publicznych

Bardziej szczegółowo

STYLE. TWORZENIE SPISÓW TREŚCI

STYLE. TWORZENIE SPISÓW TREŚCI STYLE. TWORZENIE SPISÓW TREŚCI Ćwiczenie 1 Tworzenie nowego stylu n bzie istniejącego 1. Formtujemy jeden kpit tekstu i zznczmy go (stnowi on wzorzec). 2. Wybiermy Nrzędzi główne, rozwijmy okno Style (lub

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych Dz.U.2012.204 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dni 7 lutego 2012 r. w sprwie rmowych plnów nuczni w szkołch publicznych (Dz. U. z dni 22 lutego 2012 r.) N podstwie rt. 22 ust. 2 pkt 1 ustwy

Bardziej szczegółowo

Badania termochemicznej konwersji odpadów tekstylnych zawierających

Badania termochemicznej konwersji odpadów tekstylnych zawierających 570 Ryszrd Wsielewski, Grzegorz Tomszewicz Ryszrd Wsielewski, Grzegorz Tomszewicz Instytut Chemicznej Przeróbki Węgl, ul. Zmkow 1, 41-803 Zbrze e-mil: rwsielewski@ichpw.pl Bdni termochemicznej konwersji

Bardziej szczegółowo

Pakiet aplikacyjny. Niniejszy pakiet zawiera informacje, które musisz posiadać zgłaszając swoją kandydaturę. Zawiera on:

Pakiet aplikacyjny. Niniejszy pakiet zawiera informacje, które musisz posiadać zgłaszając swoją kandydaturę. Zawiera on: Pkiet plikcyjny Stnowisko: Nr referencyjny: Specjlist ds. interwencji ekologicznych CON/2011/01 Niniejszy pkiet zwier informcje, które musisz posidć zgłszjąc swoją kndydturę. Zwier on: List do kndydtów

Bardziej szczegółowo

Wektor kolumnowy m wymiarowy macierz prostokątna o wymiarze n=1 Wektor wierszowy n wymiarowy macierz prostokątna o wymiarze m=1

Wektor kolumnowy m wymiarowy macierz prostokątna o wymiarze n=1 Wektor wierszowy n wymiarowy macierz prostokątna o wymiarze m=1 Rchunek mcierzowy Mcierzą A nzywmy funkcję 2-zmiennych, któr prze liczb nturlnych (i,j) gdzie i = 1,2,3,4.,m; j = 1,2,3,4,n przyporządkowuje dokłdnie jeden element ij. 11 21 A = m1 12 22 m2 1n 2n mn Wymirem

Bardziej szczegółowo

ODPORNOŚĆ NA ZUŻYCIE STOPOWYCH KOMPOZYTÓW POWIERZCHNIOWYCH

ODPORNOŚĆ NA ZUŻYCIE STOPOWYCH KOMPOZYTÓW POWIERZCHNIOWYCH 59/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 6, Rocznik 6, Nr 18 (1/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Yer 6, Volume 6, N o 18 (1/2) PAN Ktowice PL ISSN 1642-58 ODPORNOŚĆ NA ZUŻYCIE STOPOWYCH KOMPOZYTÓW POWIERZCHNIOWYCH C. BARON

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia laboratoryjne z przedmiotu : Napędy Hydrauliczne i Pneumatyczne

Ćwiczenia laboratoryjne z przedmiotu : Napędy Hydrauliczne i Pneumatyczne Lbortorium nr 11 Temt: Elementy elektropneumtycznych ukłdów sterowni 1. Cel ćwiczeni: Opnownie umiejętności identyfikcji elementów elektropneumtycznych n podstwie osprzętu FESTO Didctic. W dużej ilości

Bardziej szczegółowo

Opis i analiza metod pomiaru prędkości kątowej. Prądnice tachometryczne.

Opis i analiza metod pomiaru prędkości kątowej. Prądnice tachometryczne. Opis i nliz metod pomiru prędkości kątowej. Prądnice tcometryczne. Prądnice tcometryczne są to młe prądnice elektryczne, któryc npięcie wyjściowe zwier informcję o prędkości obrotowej, w niektóryc przypdkc

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie stałych kwasowości p-nitrofenolu i glicyny metodą pehametryczną

Wyznaczanie stałych kwasowości p-nitrofenolu i glicyny metodą pehametryczną Wyzncznie stłych kwsowości p-nitrofenolu i glicyny metodą pehmetryczną 1 Wyzncznie stłych kwsowości p-nitrofenolu i glicyny metodą pehmetryczną 1. Cel ćwiczeni Celem pomirów jest ilościowe schrkteryzownie

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki Klasa IIB. Rok szkolny 2013/2014 Poziom podstawowy

Wymagania edukacyjne z matematyki Klasa IIB. Rok szkolny 2013/2014 Poziom podstawowy Wymgni edukcyjne z mtemtyki Kls IIB. Rok szkolny 2013/2014 Poziom podstwowy FUNKCJA KWADRATOWA Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczjącą lub dostteczną, jeśli: 2 rysuje wykres funkcji f ( ) i podje jej włsności

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKÓW OBCYCH w Gimnazjum nr 2 im. ks. Stanisława Konarskiego nr 2 w Łukowie

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKÓW OBCYCH w Gimnazjum nr 2 im. ks. Stanisława Konarskiego nr 2 w Łukowie I. ZASADY OGÓLNE PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKÓW OBCYCH w Gimnzjum nr 2 im. ks. Stnisłw Konrskiego nr 2 w Łukowie 1. W Gimnzjum nr 2 w Łukowie nuczne są: język ngielski - etp educyjny III.1 język

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE ANALIZY CZASOWO-CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ W DIAGNOZOWANIU LOKALNYCH USZKODZEŃ PRZEKŁADNI ZĘBATYCH

ZASTOSOWANIE ANALIZY CZASOWO-CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ W DIAGNOZOWANIU LOKALNYCH USZKODZEŃ PRZEKŁADNI ZĘBATYCH Szybkobieżne Pojzdy Gąsienicowe (14) nr 1, 2001 Andrzej WILK Henryk MADEJ Bogusłw ŁAZARZ ZASTOSOWANIE ANALIZY CZASOWO-CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ W DIAGNOZOWANIU LOKALNYCH USZKODZEŃ PRZEKŁADNI ZĘBATYCH Streszczenie:

Bardziej szczegółowo

Karta oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu konkursowego PO KL

Karta oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu konkursowego PO KL Złącznik 3 Krt oceny merytorycznej wniosku o dofinnsownie Krt oceny merytorycznej wniosku o dofinnsownie projektu konkursowego PO KL INSTYTUCJA PRZYJMUJĄCA WNIOSEK:... NUMER KONKURSU:... NUMER WNIOSKU

Bardziej szczegółowo

Algorytmy graficzne. Filtry wektorowe. Filtracja obrazów kolorowych

Algorytmy graficzne. Filtry wektorowe. Filtracja obrazów kolorowych Algorytmy grficzne Filtry wektorowe. Filtrcj orzów kolorowych Filtrcj orzów kolorowych Metody filtrcji orzów kolorowych możn podzielić n dwie podstwowe klsy: Metody komponentowe (component-wise). Cechą

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki

Wymagania edukacyjne z matematyki Wymgni edukcyjne z mtemtyki LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Kls II Poniżej przedstwiony zostł podził wymgń edukcyjnych n poszczególne oceny. Wiedz i umiejętności konieczne do opnowni (K) to zgdnieni, które są

Bardziej szczegółowo

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Akdemi órniczo-hutnicz im. Stnisłw Stszic w Krkowie Wydził Elektrotechniki, Automtyki, Informtyki i Inżynierii Biomedycznej Ktedr Elektrotechniki i Elektroenergetyki Rozprw Doktorsk Numeryczne lgorytmy

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA KLASY VIII w roku szkolnym 2015/2016

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA KLASY VIII w roku szkolnym 2015/2016 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA KLASY VIII w roku szkolnym 015/016 oprcowł: Dnut Wojcieszek n ocenę dopuszczjącą rysuje wykres funkcji f ( ) i podje jej włsności sprwdz lgebricznie, czy dny punkt

Bardziej szczegółowo

SZTUCZNA INTELIGENCJA

SZTUCZNA INTELIGENCJA SZTUCZNA INTELIGENCJA WYKŁAD 9. ZBIORY ROZMYTE Częstochow 204 Dr hb. inż. Grzegorz Dudek Wydził Elektryczny Politechnik Częstochowsk ZBIORY ROZMYTE Klsyczne pojęcie zbioru związne jest z logiką dwuwrtościową

Bardziej szczegółowo

2-letnie studia dzienne magisterskie

2-letnie studia dzienne magisterskie Uniwersytet Wrocłwski Wydził Nuk Historycznych i Pedgogicznych Instytut Archeologii 2-letnie studi dzienne mgisterskie n kierunku ARCHEOLOGIA Progrm studiów Wrocłw 2011 I. CHARAKTERYSTYKA STUDIÓW Studi

Bardziej szczegółowo

Pakiet aplikacyjny. Specjalista ds. rozliczeń i administracji [Pomorze] ADM/2011/01

Pakiet aplikacyjny. Specjalista ds. rozliczeń i administracji [Pomorze] ADM/2011/01 Pkiet plikcyjny Stnowisko: Nr referencyjny: Specjlist ds. rozliczeń i dministrcji [Pomorze] ADM/2011/01 Niniejszy pkiet zwier informcje, które musisz posidć zgłszjąc swoją kndydturę. Zwier on: List do

Bardziej szczegółowo

Analiza matematyczna i algebra liniowa

Analiza matematyczna i algebra liniowa Anliz mtemtyczn i lgebr liniow Mteriły pomocnicze dl studentów do wykłdów Mcierze liczbowe i wyznczniki. Ukłdy równń liniowych. Mcierze. Wyznczniki. Mcierz odwrotn. Równni mcierzowe. Rząd mcierzy. Ukłdy

Bardziej szczegółowo

LASER TREATMENT WITH PREHEATING OF CAST IRON ELEMENTS

LASER TREATMENT WITH PREHEATING OF CAST IRON ELEMENTS Grzegorz KINAL Politechnik Poznńsk, Instytut Mszyn Rooczych i Pojzdów Smochodowych ul. Piotrowo 3, 60-965 Poznń (Polnd) e-mil: office_wmmv@put.poznn.pl LASER TREATMENT WITH PREHEATING OF CAST IRON ELEMENTS

Bardziej szczegółowo

Materiały diagnostyczne z matematyki poziom podstawowy

Materiały diagnostyczne z matematyki poziom podstawowy Mteriły dignostyczne z mtemtyki poziom podstwowy czerwiec 0 Klucz odpowiedzi do zdń zmkniętych orz schemt ocenini Mteriły dignostyczne przygotowł Agt Siwik we współprcy z nuczycielmi mtemtyki szkół pondgimnzjlnych:

Bardziej szczegółowo

Nowy system wsparcia rodzin z dziećmi

Nowy system wsparcia rodzin z dziećmi o Nowy system wsprci rodzin z dziećmi Projekt współfinnsowny ze środków Unii Europejskiej w rmch Europejskiego Funduszu Społecznego Brbr Kowlczyk Cele systemu wsprci rodzin z dziećmi dobro dzieci potrzebujących

Bardziej szczegółowo

Redukcja układów sił działających na bryły sztywne

Redukcja układów sił działających na bryły sztywne 1 Redukcj ukłdów sił dziłjących n bryły sztywne W zdnich tego rozdziłu wykorzystuje się zsdy redukcji ukłdów sił wykłdne w rmch mechniki ogólnej i powtórzone w tomie 1 podręcznik. Zdnie 1 Zredukowć ukłd

Bardziej szczegółowo

FUNKCJA KWADRATOWA. Moduł - dział -temat Lp. Zakres treści. z.p. z.r Funkcja kwadratowa - powtórzenie PLANIMETRIA 1

FUNKCJA KWADRATOWA. Moduł - dział -temat Lp. Zakres treści. z.p. z.r Funkcja kwadratowa - powtórzenie PLANIMETRIA 1 FUNKCJA KWADRATOWA Moduł - dził -temt Funkcj kwdrtow - powtórzenie Lp Lp z.p. z.r. 1 1 Równni kwdrtowe 2 Postć iloczynow funkcji kwdrtowej 3 Równni sprowdzlne do równń kwdrtowych Nierówności kwdrtowe 5

Bardziej szczegółowo

CAŁKOWANIE NUMERYCZNE

CAŁKOWANIE NUMERYCZNE Wprowdzenie Kwdrtury węzły równoodległe Kwdrtury Guss Wzory sumcyjne Trnsport, studi niestcjonrne I stopni, semestr I rok kdemicki 01/013 Instytut L-5, Wydził Inżynierii Lądowej, Politechnik Krkowsk Ew

Bardziej szczegółowo

Ocena poziomu hałasu wewnątrz tramwajów na podstawie badań

Ocena poziomu hałasu wewnątrz tramwajów na podstawie badań prof. dr hb. inż. Frnciszek Tomszewski mgr inż. Młgorzt Orczyk Politechnik Poznńsk Ocen poziomu hłsu wewnątrz trmwjów n podstwie bdń W rtykule przedstwiono wyniki pomirów hłsu wewnątrz wybrnych trmwjów

Bardziej szczegółowo

Ochrona przed przepięciami w sieciach ISDN

Ochrona przed przepięciami w sieciach ISDN OGANICZANIE PZEPIĘĆ W YEMACH PZEYŁ YGNAŁÓW Ochron przed przepięcimi w siecich IDN Andrzej ow Wstęp Wzrost zpotrzeowni n usługi odiegjące od klsycznego przekzu telefonicznego spowodowł gwłtowny rozwój sieci

Bardziej szczegółowo

Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Mteriły dydktyczne n zjęci wyrównwcze z mtemtyki dl studentów pierwszego roku kierunku zmwinego Biotechnologi w rmch projektu Er inżynier pewn lokt n przyszłość Projekt Er inżynier pewn lokt n przyszłość

Bardziej szczegółowo

Karta oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu konkursowego PO KL 1

Karta oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu konkursowego PO KL 1 Złącznik 3 Krt oceny merytorycznej wniosku o dofinnsownie konkursowego PO KL 1 NR WNIOSKU KSI: WND-POKL. INSTYTUCJA PRZYJMUJĄCA WNIOSEK:. NUMER KONKURSU 2/POKL/8.1.1/2010 TYTUŁ PROJEKTU:... SUMA KONTROLNA

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE CHARAKTERYSTYK RDZENI FERROMAGNETYCZNYCH

MODELOWANIE CHARAKTERYSTYK RDZENI FERROMAGNETYCZNYCH Krzysztof Górecki Akdemi orsk w Gdyni Klin Detk Pomorsk Wyższ Szkoł Nuk Stosownych w Gdyni ODELOWANIE CHARAKTERYSTYK RDZENI FERROAGNETYCZNYCH Artykuł dotyczy modelowni chrkterystyk rdzeni ferromgnetycznych.

Bardziej szczegółowo

POMIAR, JEGO OPRACOWANIE I INTERPRETACJA

POMIAR, JEGO OPRACOWANIE I INTERPRETACJA POMIAR, JEGO OPRACOWANIE I INTERPRETACJA N wynik kżdego pomiru wpływ duż ilość czynników. Większość z nich jest nieidentyfikowln, sił ich oddziływni zmieni się w sposób przypdkowy. Z tego względu, chociż

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki FUNKCJE dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą

Wymagania edukacyjne z matematyki FUNKCJE dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą Wymgni edukcyjne z mtemtyki Kls IIC. Rok szkolny 013/014 Poziom podstwowy FUNKCJE Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczjącą lub dostteczną, jeśli: rozpoznje przyporządkowni będące funkcjmi określ funkcję różnymi

Bardziej szczegółowo

DZIAŁANIE III.6 ROZWÓJ MIKRO- I MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTW

DZIAŁANIE III.6 ROZWÓJ MIKRO- I MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTW DZIAŁANIE III.6 ROZWÓJ MIKRO- I MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTW 1 Nzw progrmu opercyjnego Regionlny Progrm Opercyjny Województw Łódzkiego n lt 2007-2013. 2 Numer i nzw osi priorytetowej Oś priorytetow III: Gospodrk,

Bardziej szczegółowo

Introduction to the Semantic Web

Introduction to the Semantic Web AGH, Informtyk Stosown, Podstwy inżynierii wiedzy 08.05.2012 r. Driusz Jni Piotr Toisz Introduction to the Semntic We Wyniki nliztor formtu RDF orgnizcji W3C No. Suject Predicte Oject 1 http://www.knzki.com/works/2004/imgdsc/minid

Bardziej szczegółowo

WNIOSEK o przyznanie pomocy na zalesianie

WNIOSEK o przyznanie pomocy na zalesianie Agencj Restrukturyzcji i Modernizcji Rolnictw WNIOSEK o przyznnie pomocy n zlesinie 1) rok Potwierdzenie przyjęci wniosku przez Biuro Powitowe ARiMR /pieczęć/... Dt przyjęci i podpis... Znk sprwy - Schemt

Bardziej szczegółowo

Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LII Egzamin dla Aktuariuszy z 15 marca 2010 r. Część I Matematyka finansowa

Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LII Egzamin dla Aktuariuszy z 15 marca 2010 r. Część I Matematyka finansowa Mtemtyk finnsow 15.0.010 r. Komisj Egzmincyjn dl Akturiuszy LII Egzmin dl Akturiuszy z 15 mrc 010 r. Część I Mtemtyk finnsow WERSJA TESTU A Imię i nzwisko osoy egzminownej:... Czs egzminu: 100 minut 1

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 10.03.2014 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXVI Egzamin dla Aktuariuszy z 10 marca 2014 r. Część I

Matematyka finansowa 10.03.2014 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXVI Egzamin dla Aktuariuszy z 10 marca 2014 r. Część I Mtemtyk finnsow.03.2014 r. Komisj Egzmincyjn dl Akturiuszy LXVI Egzmin dl Akturiuszy z mrc 2014 r. Część I Mtemtyk finnsow WERSJA TESTU A Imię i nzwisko osoby egzminownej:... Czs egzminu: 0 minut 1 Mtemtyk

Bardziej szczegółowo

Karta oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu konkursowego PO KL 1

Karta oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu konkursowego PO KL 1 Złącznik 5.4 - Krt oceny merytorycznej wniosku o dofinnsownie projektu konkursowego PO KL Krt oceny merytorycznej wniosku o dofinnsownie projektu konkursowego PO KL 1 NR WNIOSKU KSI: WND-POKL. INSTYTUCJA

Bardziej szczegółowo

Katalog wymagań programowych na poszczególne stopnie szkolne. Matematyka. Poznać, zrozumieć

Katalog wymagań programowych na poszczególne stopnie szkolne. Matematyka. Poznać, zrozumieć Ktlog wymgń progrmowych n poszczególne stopnie szkolne Mtemtyk. Poznć, zrozumieć Ksztłcenie w zkresie podstwowym. Kls 2 Poniżej podjemy umiejętności, jkie powinien zdobyć uczeń z kżdego dziłu, by uzyskć

Bardziej szczegółowo

Uproszczone kryteria obciążeń projektowych dla konwencjonalnych bardzo lekkich samolotów A1 Ogólne

Uproszczone kryteria obciążeń projektowych dla konwencjonalnych bardzo lekkich samolotów A1 Ogólne Uproszczone kryteri obciążeń projektowych dl konwencjonlnych brdzo lekkich smolotów A1 Ogólne () Kryteri obciążeń projektowych w niniejszym Dodtku są ztwierdzone jko równowżne kryteriom w 321 do 459 niniejszego

Bardziej szczegółowo