Koncepcja modelowania wyładowania pulsacyjnego pola elektrycznego (PEF) w produktach przemysłu rolno - spożywczego

Transkrypt

1 Marcn WESOŁOWSKI 1, Krzysztof NĘCKA, Tomasz DRÓŻD, Pawł KIEŁBASA Poltchnka Warszawska, Instytut Elktronrgtyk (1), Unwrsytt Rolnczy w Krakow, Wydzał Inżynr Produkcj Enrgtyk () do: / Koncpcja modlowana wyładowana pulsacyjngo pola lktryczngo (PEF) w produktach przmysłu rolno - spożywczgo Strszczn. W ostatnch latach nastąpł znaczący wzrost badań nad możlwoścą wykorzystana różnych częśc wdma lktromagntyczngo, do ogóln pojętgo prztwarzana paramtryzowana żywnośc. Jdnym z takch rozwązań jst możlwość oddzaływana Pulsacyjnym Polm Elktrycznym na surowc produkty przmysłu rolno spożywczgo. Istota mtody umożlwa nszczn błon komórkowych drobnoustrojów, przz co zwększa sę trwałość produktów poddawanych tmu procsow. W pracy scharaktryzowano zasady dzałana tj tchnk w oparcu o wykorzystywany modl fzyczny urządzna do gnracj mpulsów lktrycznych w sokach. Z punktu wdzna możlwośc planowana procsów tchnologcznych, stotnym czynnkm jst fktywn modlowan analzowanych zjawsk. Na podstaw wykonanych badań, zaproponowano procdurę modlowana wyładowań występujących w cczach. Abstract. In rcnt yars a sgnfcant ncras of possblts of dffrnt lctromagntc spctrum parts utlty for tratmnt and paramtrzaton of food was obsrvd. On of th most promsng and futur tchnology s applcaton of Pulsd Elctrc Fld (PEF) on raw matrals and products of wd known agr-food ndustry. Basc ssnc of ths mthod s to mcroorgansms cll mmbrans dstroyng and, accordng to ths phnomna, ncrmnt of durablty of products that wr tratd n th procss. In th artcl basc prncpls of PEF tchnqu wr prsntd, basng on physcal modl tsts n jucs usd as th workpc. In plannng of tchnologcal procsss pont of vw, a vry mportant factor s possblty of ffctv modlng and smulaton of lctrc arc dstrbutons wthn lqud workpc. Basng on prformd tsts, calculatng procdur of lctromagntc fld dstrbuton and arc procssng wr proposd for lqud jucs. (Concpt of Pulsd Elctrc Fld dscharg modlng for agr-food ndustry). Słowa kluczow: pulsacyjn pol lktryczn (PEF), badana, symulacja. Kywords: pulsd lctrc fld (PEF), modlng, tsts Wstęp Surowc przmysłu spożywczgo w wększośc przypadków są ntrwał. Organzmy żyw, na skutk zachodzących procsów życowych, powodują znacząc straty w procs przchowywana żywnośc. W clu jj ochrony przd zpsucm, wykorzystywan są zróżncowan procsy utrwalana. Najbardzj rozpowszchnon są tchnk chmczn oraz cpln. W obu przypadkach występują jdnak stotn wady, powodując zmany w składz chmcznym oraz paramtrach organolptycznych produktów poddawanych wspomnanym obróbkom. Altrnatywą dla tych tchnk jst wykorzystan oddzaływana wyładowań lktrycznych na produkty spożywcz. Procs tn pozwala jdnoczśn na zachowan wartośc odżywczj, cch organolptycznych oraz właścwgo stanu hgnczngo prztwarzango produktu. W clu sprawdzna skutcznośc tj mtody, wykonano badana zawartośc składnków odżywczych takch jak: wtamna C, polfnol oraz wartość opsującą aktywność antyoksydacyjną na soku jabłkowym, porównując sok nutrwalony z trzma rodzajam tgo produktu poddanym dzałanu mtody PEF w zakrsach 00, 300 oraz 400 mp. Zawartość wtamny C pozostała n nższa nż w soku nutrwalanym. Porównan zawartośc polfnol, odpowdzalnych za dzałan przcwnowotworow oraz korzystn dla układu krwonośngo, wykazało, ż już po upływ 4h lość tych zwązków w próbkach utrwalanych jst wększa nż w nutrwalanym soku. Tak sam wynk uzyskano zstawając aktywność antyoksydacyjną soków, co oznacza ż próbk poddan mtodz PEF zawrały wększy potncjał do dzałań antyoksydacyjnych, co wpływa na wspomagan naturalnych mchanzmów obronnych człowka, ochron przcw nowotworom oraz chorob ndokrwnnj srca. Tchnologa PEF jst obcn uważana za jdną z najbardzj obcujących mtod naktywacj mkroorganzmów w żywnośc [1 5]. Pola lktryczn w zakrs 5-50 kv/cm gnrowan przz zastosowan krótkch mpulsów wysokgo napęca pomędzy dwoma lktrodam powoduj naktywację drobnoustrojów w tmpraturz dużo nższj, anżl stosowanj w klasycznj obróbc trmcznj. Dokładny mchanzm oddzaływana pola lktryczngo na naktywowan mkroorganzmów n został jszcz w płn wyjaśnony jst przdmotm badań, nmnj jdnak można stwrdzć, ż głównym czynnkm prowadzącym do rdukcj lczby drobnoustrojów jst mkroporacja ch błony komórkowj. W nnjszym artykul zaprzntowano podstawow wynk badań modlu urządzna do gnracj mpulsowych wyładowań lktrycznych w środowskach ckłych. Z uwag na zakładany rozwój tj tchnolog, zaproponowano wstępny algorytm umożlwający modlowan zjawsk zachodzących w urządznach tj klasy. Będz on wykorzystywany podczas racjonalzacj konstrukcj nowych modl. Badana modlu urządzna do oddzaływań PEF Typow urządzn do oddzaływań PEF składa sę z gnratora mpulsów wysokgo napęca, komory roboczj oraz systmu kontrol. Wdok przykładowgo laboratoryjngo prototypowgo stanowska badawczgo pokazano na rysunku 1. Rys. 1. Wdok stanowska badawczgo. (A) - gnrator wysokgo napęca, (B) - komora robocza, (C) - systm nadzoru PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY, ISSN , R. 94 NR

2 Podstawową zasadą oddzaływana PEF jst stosowan krótkch mpulsów pól lktrycznych o wysokm natężnu rzędu kv/cm z czasm trwana od mkroskund do mlskund. Procs jst oparty na oddzaływanu lktrycznych mpulsowych prądów dostarczanych do produktu wprowadzango mędzy zstaw lktrod. Dotychczas n ustalono wpływu kształtu stosowanych mpulsów, na ntnsywność procsu dgradacj drobnoustrojów. W wykorzystywanym urządznu stnj możlwość gnracj mpulsów o kształc wykładnczym. Na rysunku przdstawono schmat lktryczny urządzna a na rysunku 3 kształt mpulsów gnrowanych w obcążnu wodnym. Jgo ampltuda początkowa zalżna jst od przyjętgo napęca wyzwalającgo mpuls. Czas, w którym oscylacj wygnrowango mpulsu były wytłumon dla wszystkch badanych mpulsów wynosł ok µs. Rys. 4. Przbg czasow zman mpulsu wysokgo napęca w zalżnośc od napęca Wykonan badana pozwolły na okrśln kształtu gnrowanych mpulsów, wraz z wszystkm charaktrystycznym wlkoścam (ampltudy, czasy narastana opadana). Zostały on wykorzystan do modlowana procsu wyładowana. Rys.. Schmat układu lktryczngo do gnrowana mpulsów PEF o kształc wykładnczym Rys. 3. Założony kształt bpolarngo mpulsu typu wykładnczgo Do badana stanowska laboratoryjngo do utrwalana żywnośc przy stosowanu mpulsów lktromagntycznych wykorzystano analzator paramtrów sc AS3-mn wyposażony w trójfazowy oscyloskop do rjstracj przbgów napęć prądów. Na podstaw zgromadzonych wynków wyznaczono, ż przcętn zużyc nrg na wytworzn pojdynczgo mpulsu wynos 65,6 mwh. W trakc badań mrzono wartośc z przdzału od 56,5 mwh do 71,3 mwh a wyznaczona wartość współczynnka zmnnośc wynosła 6,9%. Możlw jst zatm stwrdzn, ż mtoda utrwalana żywnośc przy wykorzystanu PEF jst nrgooszczędna. Przy założnu maksymalnj nrg w mpuls (71,3 mwh) oraz lczb 400 mpulsów, całkowta nrga wykorzystana w procs wynos około 108 kj. Nagrzan tj samj objętośc wody do tmpratury charaktrrystycznj dla pastryzacj wymaga dostarczna ponad dwukrotn wyższj nrg. W trakc pomarów paramtrów wytwarzango mpulsu wysokgo napęca zmnano wartość napęca początkowgo w przdzal od 4 do 31 kv. Zarjstrowan przbg czasow zstawono na rysunku 4. Na zarjstrowanych przbgach wdoczny jst oscylacyjny przbg zman wartośc napęca gnrowango mpulsu. Badana modlu urządzna do oddzaływań PEF Wloltn badana wyładowań w cczach, zwłaszcza dlktrycznych, pozwolły na opracowan wlu tor zwązanych z ncjacją propagacją wyładowań w tych środowskach [9 11]. Tym nmnj, mchanzm jdnoznaczn dtrmnujący t zjawska n został opsany [1]. Wyładowan pomędzy lktrodam zanurzonym w cczy moż występować w przypadku podana napęca wyższgo od tzw. napęca ncjacj, zawrającgo sę w grancach 0,05 5 MV/cm [1]. Incjacja wyładowana następuj w wynku gnracj pęchrzyka gazowgo, na skutk gnracj cpła Joul'a lub msj polowj. W zalżnośc od wartośc napęca stałgo, możlw jst rozwjan sę wyładowań "wolnych" (prędkość propagacj w grancach klku km/s), lub szybkch (prędkość propagacj od klkunastu do klkudzsęcu km/s). Na podstaw wykonanych pomarów przbgów prądów napęć w badanym urządznu (opsanych w poprzdnm rozdzal), wyznaczono prędkość propagacj (rys. 5) wyładowana ma podstaw czasu narastana prądu. Rys. 5. Pomar czasu narastana prądu Oszacowana szybkość propagacj wyładowana wynosła,7 km/s, co pozwolło na klasyfkację wyładowana jako "wolngo". W tych warunkach przyjmuj sę, ż wyładowan jst skutkm jonzacj w faz gazowj wypłnającj kanał wyładowana [11, 1]. Fakt tn ma stotn znaczn w zagadnnach modlowana wyładowana. Jak wspomnano powyżj, warunk wyładowana w sokach są dtrmnowan wartoścą natężna pola 10 PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY, ISSN , R. 94 NR 018

3 lktryczngo, wlkoścą przrwy mędzy lktrodam, ch kształtm, tmpraturą oraz paramtram matrałowym środowska. Wymagan jst pojawn sę w obszarz wyładowana dostatcznj lczby lktronów jonów. Procs tn prowadz do powstana jdngo lub wększj lczby kanałów, z których jdn charaktryzuj sę najmnjszą rzystancją, to przz ngo przpływa najwększa lczba lktronów [9, 11]. Rozpoczyna sę wyładowan wstęgow, rozchodząc sę od katody w krunku anody. W chwl osągnęca przz wyładowan obszaru anody, mpdancja przrwy gwałtowan malj, co prowadz do stotngo wzrostu prądu w obszarz wyładowana. Faza ta, nazywana fazą przbca, charaktryzuj sę występowanm kanału o przkroju nmal cylndrycznym czas trwana zalżnym od pojmnośc w układz. Enrga wyładowana moż być prosto okrślona jako: C (1) W U U f gdz U - napęc przd przbcm, U f - napęc po przbcu. Faza przbca charaktryzuj sę dość krótkm czasm, wysokm napęcm oraz znacznym prądam. W tj faz nrga zgromadzona w pojmnośc układu zostaj przkazana do wyładowana. W trakc przbca tworzy sę kolumna plazmowa, w którj osągan są wysok tmpratury cśnna. Kolumna rozszrza sę, wywołując falę udrznową. Pojawa sę plamka katodowa wyładowan przchodz do fazy łukowj, trwającj mkroskundy. Spadk napęć na lktrodach stanową w tym stan znaczący odstk spadku napęca w samj kolumn łuku. Zwększn nrg wyładowana łukowgo n prowadz do zwększna jgo tmpratury, lcz rozmarów kolumny łukowj. Koljna fazą wyładowana jst faza jarznowa, w którj zanka plamka katodowa. Stopń jonzacj w tj faz jst zdcydowan nższy nż w przypadku fazy łukowj. Emsja lktronów następuj przd wszystkm na skutk bombardowana katody jonam dodatnm. Opsany procs przbgu wyładowana pozwala na stwrdzn złożonośc zjawska, co dtrmnuj konczność wykorzystywana zaawansowanych mtod oblcznowych. W nnjszj pracy zaproponowano uproszczoną procdurę modlowana wyładowana w sokach. Zgodn z założnam, wykonywan oblczna pownny pozwolć na ralzację następujących zadań: - okrśln przbgu kanału wyładowana; - okrśln paramtrów nrgtycznych wyładowana przy modlowanu rzczywstgo źródła zaslana; - okrśln mnmalngo czasu rptycj wyładowań, z uwzględnnm dynamcznych warunków zwązanych z zankanm ładunku po wystąpnu poprzdngo wyładowana. Wykorzystywan znanych modl statystycznych n jst możlw w analzowanj klas zagadnń, ponważ paramtry matrałow soków stotn zmnają sę w funkcj tmpratury oraz lczby wyładowań. Spotykan oblczna dynamczn oprają sę zazwyczaj na wykorzystanu uproszczonych modl dwuwykładnczych lub modl Hdlra () [5]. n I () / N1 N n 1 / N1 gdz: I - wartość szczytowa prądu wyładowana, N 1, N - stał czasow czoła grzbtu, τ - czas, η - współczynnk korkcyjny wartośc szczytowj Wadą takch modl jst konczność stosowana zróżncowanych współczynnków, w zalżnośc od paramtrów wyładowana (prąd, napęc, czas trwana). Dlatgo procdura ch wykorzystana wymagałaby wykonanych uprzdno badań fzycznych. N jst to racjonalna droga. Tym bardzj, ż wprowadzan stałych współczynnków n pozwala na uwzględnn przypadkowośc w spotykanych rozwązanach modlach. W clu spłnna opsanych wyżj wymagań, zaproponowano uproszczoną mtodę oblcznową wykorzystującą modlowan polow oraz obwodow. W prwszj koljnośc, na podstaw podanj wartośc napęca pomędzy lktrodam wykonywan są oblczna statyczn przy wykorzystanu oprogramowana typu MES (ANSYS). Na podstaw znajomośc gomtr układu lktrod oraz paramtrów środowska, wyznaczany jst rozkład natężna pola lktryczngo (rys. 6a). Na podstaw wynków dokonywan jst sprawdzn, czy otrzymana wartość natężna pola lktryczngo spłna wymagana natężna ncjacj wyładowana [1]. W przypadku spłnna opsango warunku, na jdnj z lktrod gnrowany jst węzł, do którgo wprowadzan jst wymuszn w postac stałj wartośc napęca. Warunk tn odpowada opsanmu procsow ncjacj wyładowana z pęchrzyka gazowgo (rys. 6b). Rys. 6. Przykładowy rozkład potncjału w obszarz próbk Wykonan cyklczn oblczna statyczn pozwalają na wyznaczn gradntu potncjału. W procdurz oblcznowj przyjęto, ż wyładowan moż rozprzstrznać sę w krunkach najwększgo spadku potncjału (rys. 7). Rys. 7. Wktorow rozkłady gradntu potncjału lktryczngo w różnych fazach (a, b) wyładowana wstęgowgo Procs propagacj wyładowana jst ralzowany, w proponowanym uproszczonym algorytm, poprzz podzał obszaru mędzy lktrodam na zadaną lczbę podobszarów zlokalzowanych w równych odstępach. Na koljnych powrzchnach ogranczających podobszary wprowadzan PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY, ISSN , R. 94 NR

4 są koljn wartośc potncjałów (rys. 7). Jżl wartośc gradntów w wększj lczb krunków są zblżon (rys. 7b), zastosowany jst gnrator lczb losowych, wprowadzający do oblczń przypadkowość. Wartośc potncjałów w koljnych punktach węzłowych wyznaczan są na podstaw wartośc gradntu oraz odlgłośc pomędzy poszczgólnym punktam (rys. 8). Rys. 8. Przykładowy rozwój wyładowana wstęgowgo (a d) Po wykonanu zadanj lczby cykl oblczń wyznaczony zostaj kanał pomędzy katodą anodą. Od tj chwl rozpoczyna sę faza przbca, połączona z przpływm prądu mędzy lktrodam. Do oblczń prądu napęca w dzdzn czasu konczn jst wyznaczn konduktywnośc plazmy. Nośnkm ładunku są lktrony cząstk zjonzowan. Konczn jst wyznaczn wpływu paramtrów trmodynamcznych (główn tmpratura cśnn) na wartość konduktywnośc. Dla plazmy sln zjonzowanj, wartość konduktywnośc moż być wyznaczona na podstaw zalżnośc (3), a dla plazmy słabo zjonzowanj na podstaw (4) [10]. (3) (4) D M 0, 591 n 0, 85 m 4 kt m 3 / 1 ln 4 m 8kT no gdz T- tmpratura, k- stała Boltzmana, m- masa cząstk, θ- paramtr Kulombowsk, n - koncntracja lktronów, n o - koncntracja cząstk obojętnych lktryczn, - lmntarna nrga Przyjęto, ż w omawanym układz występuj plazma, w którj gaz jst częścowo zjonzowany, co uwzględnono poprzz wprowadzan uśrdnonj wartośc z zalżnośc (3) (4) [7]. Na rysunku 5 pokazano wartośc konduktywnośc, w funkcj tmpratury łuku. Wdać, ż wartośc zmnają sę stotn. Dlatgo analzy wyładowana wymagają sprzężonych oblczń analtycznych cplnych. Rys. 9. Konduktywność plazmy w funkcj tmpratury Dalsz analzy wymagają okrślna przkroju kolumny łukowj. W przypadku łuku o przkroju kołowym, zalżność na promń kolumny wyładowana moż zostać okrślona jako [13]: a 8 (5) rł g z I gd h z: I - prąd, z - długość łuku, g - przycągan zmsk, h - ntalpa właścwa plazmy łuku, ρ - gęstość plazmy łuku Zalżność (5), z uwag na nznajomość prądu wyładowana, n została wykorzystana w uproszczonj wrsj algorytmu oblcznowgo. Na podstaw badań modlu fzyczngo, przyjęto stały, uśrdnony przkrój kolumny wyładowana. Założono, ż śrdnca kolumny wyładowana wynosła 0,6 mm. Dysponując drogą przbgu wyładowana oraz jgo promnm, plazma łuku zostaj wprowadzona do modlu w postac modlu gomtryczngo (rys. 10a). W tym stan procsu symulacyjngo występują dwa środowska: ckł (sok) oraz gazow (plazma łuku). Wykonywan są oblczna statyczn zagadnna lktromagntyczngo, pozwalając na wyznaczn prądu wyładowana (rys. 10b) oraz rozkładu gęstośc źródł cpła (rys. 10c). Do analz stosowan jst źródło napęcow. Tym nmnj, analzy statyczn wykonywan są cyklczn, z częstoścą nkrmntacj zalżną od analz cplnych, omówonych w dalszych akaptach. Rys. 10. gomtra (a), rozkład gęstośc prądów (b) źródł cpła (c) modlu wyładowana łukowgo Na podstaw gęstośc prądów przwodzna (J) oraz rozkładu źródł cpła (p V ), możlw jst wyznaczn rzystancj łuku (6), stanowącj podstawę do analz współpracy obszaru wyładowana z stosowanym źródłm nrg. Proponowana mtoda polga na wyznacznu całkowtj mocy (P) oraz prądu (I) poprzz sumowan tych wartośc w poszczgólnych lmntach skończonych w modlu wyładowana (=1... N). (6) P R I N 1 N 1 V V J F Oblczna cpln wykonywan są w dzdzn czasu, wykorzystując wyznaczon uprzdno źródła cpła oraz warunk brzgow charaktrystyczn dla kondukcyjngo oraz konwkcyjngo przjmowana cpła. W wykonanym przykładz, rozkład tmpratury w czas 0-0,00 s został pokazany na rysunku 11. Po wykonanu oblczń cplnych konczn jst dokonan zman paramtrów matrałowych (przd wszystkm konduktywnośc plazmy) oraz napęca zaslającgo. W przypadku symulacj źródła napęca przyjęto, ż układ jst odbornkm RC. Znan wartośc rzystancj łuku pojmnośc (wartość przyjęta jako równa pojmnośc kondnsatora źródła), umożlwają wyznaczn p 1 PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY, ISSN , R. 94 NR 018

5 koljnych napęć po wykonanych oblcznach cplnych (7). Na rysunku 1 pokazano przbg napęca wyładowana w czas, wyznaczony na podstaw wykonanych analz. pobranj z źródła podczas rozwoju wyładowana oraz uwzględnn wszystkch dynamcznych zjawsk występujących w gnrowanych wyładowanach. Tym nmnj, zaproponowany algorytm oblcznowy, łączn z modlam, są unwrsaln umożlwa symulację wszystkch faz procsu wyładowana. Przwduj sę dalszy rozwój modl opartych o opsaną w rfrac procdurę oblcznową. Autorzy: dr nż. Marcn Wsołowsk, Poltchnka Warszawska, Instytut Elktronrgtyk, ul. Koszykowa 75, Warszawa, E- mal: marcn.wsolowsk@n.pw.du.pl Rys. 11. Rozkład tmpratury w próbc w koljnych chwlach. a) 0,0001 s; b) 0,0005 s; c) 0,001 s; d) 0,00 s (7) U U RC 0 gdz: U 0 - napęc początkow, τ - czas Rys. 1. Przbg napęca w czas symulowango wyładowana Wartość napęca na lktrodach, po wykonanych oblcznach cplnych, wykorzystywana jst w charaktrz wymuszna w koljnym cyklu statycznych oblczń lktromagntycznych. Stosowany algorytm moż być wykonywany tracyjn, do osągnęca całkowtgo rozładowana kondnsatora. Podsumowan Wykorzystan pulsacyjngo pola lktromagntyczngo moż być z powodznm wykorzystywana do przdłużana trwałośc produktów spożywczych, zwłaszcza cczy. Z uwag na komplkację opsu matmatyczngo procsu gnracj propagacj wyładowań w tych środowskach, rozwój tj tchnolog zwązany jst z badanam modl fzycznych. Badana tak wymagają znacznych nakładów fnansowych oraz są czasochłonn. Dlatgo tż, w pracy zaproponowano uproszczony modl wyładowana mpulsowgo w środowskach ckłych. Wynk modlowana takgo procsu pownny w znaczący sposób ułatwć procdury badań fzycznych, poprzz możlwość doboru urządzń gwarantujących gnrację mpulsów o pożądanych paramtrach. Zaproponowany modl procdura oblcznowa pozwalają na symulację procsu rozwoju wyładowana oraz wyznaczan chwlowych wartośc prądów napęć w kolumn łuku. Umożlwa to dobór kondnsatorów oraz napęć w gnratorach mpulsów. Wykonywan analzy cpln pozwalają na uwzględnan zmnnych paramtrów środowska oraz wyznaczan tmpratur w kolumn wyładowana. Z uwag na mpulsow dzałan urządzń PEF, oblczna t powalają tż na analzę procsu chłodzna obszaru roboczgo, co umożlwa okrśln wymaganj przrwy mędzy mpulsam. Proponowany modl jst uproszczony wymaga dalszych prac, pozwalających na automatyczny dobór wymarów kolumny łukowj, uwzględnn nrg LITERATURA [1] Jarosław Gocławsk, Joanna Skulska-Nalwajko, Ewa Korznwska, Agnszka Pkarska, Th us of optcal cohrnc tomography for th valuaton of txtural changs of graps xposd to pulsd lctrc fld, Computrs and Elctroncs n Agrcultur, COMPUTERS AND ELECTRONICS IN AGRICULTURE Volum: 14 Pags: 9-40, Part: A Publshd: NOV 017 [] Ozmbłowsk M., Dróżdż T., Wrona P,: Oddzaływan Pulsacyjnych Pól Elktrycznych (PEF) na mkroorganzmy w kontkśc tchnolog żywność, PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY, ISSN , NR 013, STRONA -6 [3] Ozmbłowsk M., Dróżdż T., Kurytnk I., Bobak L.: Effct of pulsd lctrc fld strngth and numbr of pulss on fatty acd profl of lqud whol gg Brows Confrnc Publcatons > ELEKTRO, 014, Strona , Prnt ISBN: , [4] Macj OZIEMBŁOWSKI, Tomasz DRÓŻDŻ, Potr NAWARA, Krzysztof NĘCKA, Stansław LIS, Pawł KIEŁBASA, Marcn TOMASIK, Mark OSTAFIN: Synrgczn oddzaływan Pulsacyjnych Pól Elktrycznych (PEF) oraz nnych mtod na płynn produkty spożywcz PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY, ISSN , NR 016, STRONA [5] Macj Ozmbłowsk, Magdalna Dróżdż, Pawł Kłbasa, Tomasz Dróżdż, Macj Glnak, Potr Nawara, Mark Ostafn., "Impact of pulsd lctrc fld on th qualty of unpasturzd br," 017 Progrss n Appld Elctrcal Engnrng (PAEE), Kosclsko, Poland, 017, pp do: /PAEE [6] Monfort S., Saldaña G., Condón S., Raso J., Álvarz I., Inactvaton of Salmonlla spp. n lqud whol gg usng pulsd lctrc flds, hat, and addtvs, Food Mcrobology, 30 (01), [7] Monfort S., Gayán E., Condón S., Raso J., Álvarz I., Dsgn of a combnd procss for th nactvaton of Salmonlla Entrtds n lqud whol gg at 55 C, Intrnatonal Journal of Food Mcrobology 145 (011), [8] Purtolas E., Lopz N., Condon S., Alvarz I., and Raso J., Potntal applcatons of PEF to mprov rd wn qualty, Trnds n Food Scnc & Tchnology, 1 (010), [9] Hbnr R.E., Masurmnt of lctrcal brakdown n lquds, NATO ASI srs, Vol. B193, (1988) [] Lsant O., Massala G., Postv stramr propagaton n larg ol gaps: Exprmntal charactrzaton of propagaton mod, IEEE Trans. Dlctr. Elctr. Insul., 5 (1998), n.3, [3] [3] Broual A. nn, Propagaton and structur of stramrs n lqud dlctrcs, IEEE Elctr. Insul. Mag., 14 (1998), n., 6-17 [10] Rózga P.: Wyładowana lktryczn w układz lktrod ostrz-zolowana płyta w wybranych cczach dlktrycznych przy wysokm napęcu udarowym porunowym, Przgląd Elktrotchnczny ISSN , R. 9 NR 10/016, pp [11] Walczak J., Pacholsk K., Kowalczyk R.: WYBRANE MODELE MATEMATYCZNE UDARU PIORUNOWEGO, Zszyty Naukow Wydzału Elktrotchnk Automatyk Poltchnk Gdańskj, ISSN , Nr 55/017 [1] Qn J., Pasko V. P.: On th propagaton of stramrs n lctrcal dschargs, Journal of Physcs D: Appld Physcs no 47 (014) [13] Wcślk M.: Analtyczn modl łuku lktryczngo, Przgląd Elktrotchnczny, ISSN , R. 84 NR 7/008 PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY, ISSN , R. 94 NR