OCENA SYSTEMU WSPOMAGANIA MAŁYCH I REDNICH PRZEDSIBIORSTW PRZEZ PRZEDSTAWICIELI INSTYTUCJI DZIAŁAJCYCH W OTOCZENIU BIZNESU

Transkrypt

1 Z E S Z Y T Y N A U K O W E P O L I T E C H N I K I Ł Ó D Z K I E J Nr 958 ORGANIZACJA I ZARZDZANIE, z MAREK MATEJUN Zakład Organizacji Przedsibiorstw Instytut Zarzdzania Politechniki Łódzkiej OCENA SYSTEMU WSPOMAGANIA MAŁYCH I REDNICH PRZEDSIBIORSTW PRZEZ PRZEDSTAWICIELI INSTYTUCJI DZIAŁAJCYCH W OTOCZENIU BIZNESU Opiniodawca: prof. dr hab. Maria Nowicka-Skowron Wyrazem zainteresowania i troski o rozwój małych i rednich przedsibiorstw s strategie i programy, których celem jest wspieranie tego sektora gospodarki. Koncepcje takie przygotowywane s zarówno na szczeblu rzdowym, na poziomie lokalnym przez jednostki samorzdu terytorialnego, jak równie w wymiarze midzynarodowym. Skuteczno realizacji programów wspierania sektora MSP zaley jednak w znacznej mierze od lokalnych instytucji wdraajcych programy oraz ponoszcych odpowiedzialno za ich realizacj. Celem artykułu jest przedstawienie opinii na temat pewnych obszarów funkcjonowania systemu wspomagania MSP wyraonych przez przedstawicieli instytucji niekomercyjnych, wspierajcych sektor MSP w aglomeracji łódzkiej. 1. Wstp Lokalne instytucje stymulujce i wspierajce rozwój przedsibiorczoci s jednym z elementów zapewniajcych skuteczno realizacji rzdowych celów systemu wspomagania małych i rednich przedsibiorstw obejmujcych prawne, finansowe, organizacyjne i informacyjno-szkoleniowe instrumenty wspierania działalnoci i rozwoju tego sektora gospodarki [6, s. 68]. Znaczc grup wród nich stanowi orodki innowacji i przedsibiorczoci oraz inne organizacje, które w duym zakresie zaczły powstawa na pocztku lat dziewidziesitych wraz z rozpoczynajcymi si wówczas przemianami politycznymi i gospo-

2 50 Marek Matejun darczymi, a podstawowym celem ich działania była pomoc w rozwizywaniu problemów z jakimi borykali si polscy przedsibiorcy [3, s. 12]. Do lokalnych instytucji wspierajcych przedsibiorczo zalicza si orodki szkoleniowo-doradcze, agencje rozwoju regionalnego i lokalnego, inkubatory przedsibiorczoci, centra i parki technologiczne, centra transferu technologii, fundusze poyczkowe i porczeniowe, jak równie fundusze wysokiego ryzyka (venture capital) [5, s. 7]. Instytucje takie s czsto tworzone przy współudziale organizacyjnym i finansowym jednostek samorzdu terytorialnego, stanowic jeden z instrumentów stymulowania przedsibiorczoci przez gminy i powiaty [1, s. 10]. Wikszo orodków pomocowych dla małych i rednich przedsibiorstw działa na zasadach niekomercyjnych, co umoliwia im wiadczenie usług na konkurencyjnych warunkach. Wiele instytucji pomocowych działa obecnie w ramach rozwijajcej si infrastruktury organizacyjnej Krajowego Systemu Usług (KSU), koordynowanej przez Polsk Agencj Rozwoju Przedsibiorczoci. Orodki nalece do sieci KSU objte s systemem akredytacyjnym, nadzorowanym przez PARP, gwarantujcym wysoki poziom wiadczonych usług [4, s. 145]. Cz instytucji działa te samodzielnie na obszarach lokalnych, inne funkcjonuj w ramach wikszych organizacji o zasigu krajowym (np. Fundusz Mikro, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej). Instytucje wspierajce oferuj rónorodne usługi skierowane do firm sektora MSP, w tym przede wszystkim usługi doradcze, szkoleniowe, informacyjne oraz finansowe [2, s. 7]. Oferta moe obejmowa równie usługi prawne, ogólnobiznesowe czy promocyjne. Instytucje wspierajce małe i rednie przedsibiorstwa s narzdziami realizacji pomocy dla sektora MSP. Aby zapewni właciwe warunki realizacji programów i strategii pomocowych, organizacje te musz dysponowa odpowiednimi instrumentami słucymi wspomaganiu małych i rednich przedsibiorstw. Oferta organizacji wspierajcych MSP powinna by kompleksowa i obejmowa rónorodne usługi dla MSP. Usługi oferowane przez orodki wspierania małego biznesu powinny by wysokiej jakoci, by mogły zwiksza konkurencyjno i efektywno działania firm z nich korzystajcych. Oferta skierowana do małych i rednich przedsibiorstw powinna by te konkurencyjna cenowo, a w wielu przypadkach bezpłatna lub refundowana z przeznaczonych na ten cel rodków. Bardzo istotnym czynnikiem wpływajcym na skuteczno systemu wspomagania MSP jest równie łatwo dostpu do usług organizacji wspomagajcych. Lokalne instytucje wspomagajce powinny w szczególnoci kierowa swoj ofert do firm istniejcych w regionie ich działania. W celu zwikszenia skutecznoci działania instytucje wspierajce małe i rednie firmy musz kooperowa ze sob (np. w ramach KSU), jak równie z instytucjami koordynujcymi polityk wspierania MSP na szczeblu centralnym. Mali i redni przedsibiorcy powinni mie moliwo korzystania z całej gamy usług oferowanych przez orodki innowacji i przedsibiorczoci. Wana jest w tym przypadku odpowiednia akcja informacyjna i dotarcie do szerokich grup włacicieli i menederów małych i rednich przedsibiorstw.

3 Ocena systemu wspomagania małych i rednich przedsibiorstw 51 Najwaniejszym zadaniem systemu wspomagania firm sektora MSP jest eliminowanie barier działalnoci i rozwoju, z którymi borykaj si przedsibiorcy. Pomoc oferowana przez instytucje pomocowe powinna zwiksza konkurencyjno firm, zarówno w aspekcie działania na rynkach regionalnych i lokalnych, jak równie na rynku krajowym i rynkach midzynarodowych. Współpraca przedsibiorców z instytucjami wspomagajcymi powinna przynosi wymierne korzyci w postaci zwikszenia siły rynkowej firm sektora MSP. W artykule zaprezentowano wyniki sondau prowadzonego wród przedstawicieli instytucji wspierajcych małe i rednie przedsibiorstwa na temat opinii dotyczcych pewnych obszarów funkcjonowania systemu wspomagania MSP. Badanie przeprowadzono w najwaniejszych instytucjach pomocowych działajcych na terenie aglomeracji łódzkiej. Analizy prowadzono w 2001 roku w formie ankiety, z której informacje zostały rozszerzone w wywiadzie swobodnym z pracownikami instytucji pomocowych. Na jego podstawie otrzymano odpowiedzi na pytania dotyczce oceny polityki rzdu wobec małych i rednich przedsibiorstw, usług, z oferty których najchtniej korzystaj mali i redni przedsibiorcy, form promocji i informowania o ofercie skierowanej do firm sektora MSP, przyczyn niskiego zainteresowania oraz propozycji zmian w systemie wspomagania MSP. Badanie zostało przeprowadzone w szeciu instytucjach wspierajcych małe i rednie przedsibiorstwa, w Fundacji Inkubator (w tym przypadku analizowano oddzielnie 6 zakładów Fundacji Inkubator), Łódzkiej Agencji Rozwoju Regionalnego, Izbie Rzemielniczej w Łodzi, Łódzkiej Izbie Przemysłowo- Handlowej, Fundacji Rozwoju Przedsibiorczoci oraz w Funduszu Mikro [szersza charakterystyka instytucji: 4, s ]. W sumie przeprowadzono wywiady z 10 pracownikami instytucji wspierajcych małe i rednie przedsibiorstwa, działajcych na terenie aglomeracji łódzkiej. 2. Charakterystyka respondentów Badane instytucje nale do najwaniejszych organizacji niekomercyjnych wspierajcych małe i rednie przedsibiorstwa w aglomeracji łódzkiej. Na podstawie analizy dokumentów oraz informacji dotyczcych działalnoci instytucji wspierajcych w tabeli 1 podano najwaniejsze elementy charakterystyki badanych instytucji. Sporód analizowanych instytucji wspierajcych MSP z aglomeracji łódzkiej, pi naley do Krajowego Systemu Usług dla MSP. Wikszo instytucji działa na obszarze lokalnym i regionalnym, najczciej obejmujc swoim zasigiem całe województwo. Niektóre swoim zasigiem obejmuj obszar całego kraju, posiadajc przedstawicielstwa lokalne w wielu miastach Polski (Fundusz Mikro) lub współpracujc z krajowymi organizacjami działajcymi na rzecz przedsibiorczoci.

4 52 Marek Matejun Tabela 1 Charakterystyka badanych instytucji wspierajcych MSP w aglomeracji łódzkiej Obszar działalnoci Nazwa instytucji Rok osobowo orodek załoenia prawna KSU lokalny regionalny krajowy midzynarodowy Fundacja Inkubator 1992 tak tak X X X X Inkubator Przedsibiorczoci X X Inkubator Firm Rodzinnych X X Inkubator Ekologiczny i Nowoczesnych Technologii X X Centrum Transferu Technologii X X X X Orodek Wspierania Przedsibiorczoci X X X Fundusz Rozwoju Przedsibiorczoci X X Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego 1992 tak tak X X Izba Rzemielnicza w Łodzi 1929 tak tak X X Łódzka Izba Przemysłowo Handlowa b.d tak tak X X Fundacja Rozwoju Przedsibiorczoci 1991 tak tak X X X Fundusz Mikro 1994 tak nie X X X ródło: Opracowanie własne na podstawie bada. Współpraca midzynarodowa dotyczy przede wszystkim Centrum Transferu Technologii działajcego w ramach Fundacji Inkubator. Zestawienie usług proponowanych przez poszczególne instytucje przedstawiono w tabeli 2. Badane instytucje pomocowe oferuj kompleksow ofert dla firm sektora MSP. Wszystkie rodzaje usług realizowane s wprawdzie tylko w jednym orodku (Fundacja Inkubator), oferta innych orodków uzupełnia si jednak i przedsibiorcy mog skorzysta z usług innego orodka, jeli usługa nie wchodzi w zakres oferty danej organizacji.

5 Ocena systemu wspomagania małych i rednich przedsibiorstw 53 Tabela 2 Zestawienie oferty badanych instytucji wspierajcych MSP w Łodzi. Usługi Nazwa instytucji doradcze szkoleniowe informacyjne prawne finansowe ogólnobiznesowe promocyjne inne Fundacja Inkubator X X X X X X X X Inkubator Przedsibiorczoci X X X X X Inkubator Firm Rodzinnych X X X X X Inkubator Ekologiczny i Nowoczesnych Technologii X X X X X Centrum Transferu Technologii X X X X Orodek Wspierania Przedsibiorczoci X X X X Fundusz Rozwoju Przedsibiorczoci X Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego X X X X Fundusz Poyczkowy X Fundusz Porcze Kredytowych dla MSP X X Izba Rzemielnicza w Łodzi X X X X Łódzka Izba Przemysłowo- -Handlowa X X X X X X Fundacja Rozwoju Przedsibiorczoci X X Fundusz Mikro X ródło: Opracowanie własne na podstawie bada. Instytucje oferujce pomoc finansow, z reguły, prowadz w ograniczonym zakresie inne formy pomocy, chocia korzystaj z kontaktów z innymi orodkami wspierajcymi MSP, co oznacza du specjalizacj takich organizacji. Moe to przynie klientom korzyci w postaci wyszej jakoci usług. Z drugiej strony przedsibiorcy nie mog czsto powici zbyt duo czasu na korzystanie z oferty kilku instytucji wspierajcych w celu dostpu do wikszej liczby usług. Znaczna cz usług doradczych oraz ogólnobiznesowych

6 54 Marek Matejun dostpna jest bezpłatnie dla małych i rednich przedsibiorców, cz usług moe by równie dofinansowana ze rodków własnych instytucji oraz z budetów gminy, pastwa lub rodków pomocowych UE. 3. Prezentacja wyników bada Wikszo orodków wspierania MSP le i bardzo le ocenia polityk rzdu prowadzon wobec małych i rednich przedsibiorstw. Tylko dwie sporód badanych instytucji oceniły polityk rzdu jako dobr, jednak z adnotacj rednio (rys. 1). bardzo dobra 0% dobra-rednio 20% 2 odpowiedzi bardzo zła 50% 5 odpowiedzi zła 30% 3 odpowiedzi Rys. 1. Ocena polityki rzdu wobec MSP przez instytucje wspierajce przedsibiorczo ródło: Opracowanie własne na podstawie bada. Na tak negatywn ocen polityki rzdu wobec MSP wpływ ma jako współpracy instytucji wspierajcych z organizacjami rzdowymi, realizujcymi t polityk. Zmiany organizacyjne w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsibiorczoci wprowadziły zakłócenia w realizacji załoe polityki rzdu wobec MSP, konieczno sprostania przez orodki sieci KSU wymaganiom nowej administracji, a take czasowe wstrzymanie pomocy rzdu (zwłaszcza finansowej) dla instytucji wspierajcych MSP. W rezultacie przyczyniło si do faktycznych trudnoci w realizacji zada wspierania małych i rednich przedsibiorców. Polityka rzdu wobec MSP ma jedynie charakter deklaratywny, zwłaszcza w aspekcie członkostwa w Unii Europejskiej. Brakuje natomiast realnych działa pomocowych dla sektora MSP ze strony rzdu. Negatywnie oceniane s te warunki prowadzenia działalnoci gospodarczej w Polsce, wród których najbardziej negatywnie na sektor małych i rednich przedsibiorstw wpływa niestabilno warunków prawnych, zarówno w sferze systemu prawa gospodarczego, cywilnego, jak i podatkowego.

7 Ocena systemu wspomagania małych i rednich przedsibiorstw 55 Wród przyczyn negatywnej oceny polityki rzdu wobec MSP badane instytucje wspierajce przedsibiorczo wymieniały równie niekorzystny Kodeks Pracy. Dodatkowo, prawo pracy nakłada na przedsibiorców cały szereg obowizków, które w znacznym stopniu zwikszaj koszty zatrudnienia pracowników i negatywnie wpływaj na wynik finansowy przedsibiorstw. W ramach sondau przeprowadzono analiz dotyczc rodzajów usług, z których najchtniej korzystaj przedsibiorcy. Przedsibiorcy s najbardziej zainteresowani i najchtniej korzystaj z pomocy finansowej (28% wskaza) oraz pomocy w nawizywaniu kontaktów handlowych (24% wskaza) (rys. 2). kursy/szkoleni a 8% pomoc lokalowa 8% inne 4% pomoc finansowa 28% transfer technologii 12% doradztwo 16% nawizywanie konataktów handlowych 24% Rys. 2. Formy pomocy, z jakich najchtniej korzystaj przedsibiorcy, według instytucji wspierajcych MSP ródło: Opracowanie własne na podstawie wyników bada. Na potrzeb pomocy finansowej niewtpliwy wpływ ma słaba kondycja ekonomiczno-finansowa polskich małych i rednich przedsibiorstw, trudnoci z pozyskaniem zewntrznych ródeł finansowania (zwłaszcza ze strony banków), a take wysokie koszty i wymagania dotyczce uzyskania kredytów. Niepokojcym zjawiskiem jest fakt, e znaczna liczba podmiotów potrzebuje poyczek na rodki obrotowe, czsto nie mylc nawet o długofalowym rozwoju poprzez inwestycje. Zdarza si, e przedsibiorstwo zaciga kolejny kredyt w innym ródle, by spłaci zaległe zobowizania z innej poyczki. Potrzeba nawizywania kontaktów handlowych wynika z ogólnej recesji gospodarczej w kraju oraz z trudnoci ze zbytem towarów. Szczególnie korzystnie postrzegane s kontakty zagraniczne, czsto jednak polskie przedsibiorstwa nie s w stanie konkurowa jakociowo na zagranicznych rynkach. Kolejne miejsca wród najchtniej wybieranych form pomocy zajmuj doradztwo (16%) i transfer technologii (12%). Małe i rednie przedsibiorstwa korzystaj z doradztwa w celu rozwizania doranych problemów wynikajcych z działalnoci gospodarczej lub te poszerzenia swojej wiedzy o pewnych

8 56 Marek Matejun obszarach tematycznych (np. polityce celnej). Naley zwróci uwag, e usługi doradcze s z reguły bezpłatne. Usługi z zakresu transferu technologii s szczególnie istotne w aspekcie zwikszania konkurencyjnoci polskich małych i rednich przedsibiorstw. Niskie zainteresowanie kursami i szkoleniami (8% wskaza) spowodowane jest koniecznoci udziału w kosztach szkole, a take wikszym zaangaowaniem czasu przedsibiorców w kursy i wieloetapowe szkolenia. Dlatego te niektóre instytucje jako inne usługi, z których chc korzysta przedsibiorcy, wskazywały potrzeb refundacji szkole i kursów. Pomoc lokalowa i ogólnobiznesowa jest równie rzadko wymieniana (8% wskaza). Główn przyczyn tego jest jednak mała liczebno instytucji oferujcych tego typu usługi (inkubatory), a take ograniczona grupa osób, do których taka pomoc jest adresowana (osoby chcce podj działalno gospodarcz czy bezrobotni). Najpopularniejszymi formami informowania o ofercie i promocji łódzkich instytucji wspomagajcych małe i rednie przedsibiorstwa jest internet oraz ulotki, informatory i foldery (rys. 3). 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Formy promocji instytucji wspierajcych przedsibiorczo 100% 100% ulotki, informatory, foldery informacje w internecie 70% udział w konferencjach, seminariach informacje w mediach 30% 60% kontakty z organizacjami biznesowymi 10% inne Rys. 3. Formy promocji łódzkich instytucji wspierajcych przedsibiorczo ródło: Opracowanie własne na podstawie wyników bada. Jako witryn internetowych poszczególnych organizacji jest jednak zrónicowana. Cz instytucji (Fundusz Mikro, Fundacja Inkubator, Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego, Fundacja Rozwoju Przedsibiorczoci) oferuje rozbudowane serwisy, w których przedsibiorcy obok oferty i informacji o usługach mog znale informacje o historii organizacji czy te najnowsze informacje dotyczce pomocy dla sektora MSP. Na stronach ŁARR przedsibiorcy mog zapozna si z regulaminem Funduszu Poyczkowego oraz

9 Ocena systemu wspomagania małych i rednich przedsibiorstw 57 Funduszu Porcze Kredytowych. Strony internetowe Łódzkiej Izby Przemysłowo-Handlowej oraz Łódzkiej Izby Rzemielniczej zawieraj natomiast mniejsz ilo informacji, ich wykonanie prezentuje niszy poziom techniczny, przez co zmniejszona jest ich uyteczno. Równie wszystkie badane instytucje korzystaj z ulotek, informatorów oraz folderów do prezentacji swojej oferty. Najwyszy poziom merytoryczny i estetyczny prezentuje informator Krajowego Systemu Usług - Partner Przedsibiorcy oraz materiały informacyjne Funduszu Mikro. Wikszo analizowanych instytucji bierze równie udział w konferencjach i seminariach (70%), jak równie utrzymuje liczne kontakty z organizacjami biznesowymi i wspierajcymi MSP (60%). Stosunkowo mało organizacji wykorzystuje media do informowania małych i rednich przedsibiorstw o swoich usługach (30%). Wród najpopularniejszych dróg docierania w ten sposób do przedsibiorców wymieniano ogłoszenia prasowe. Innymi formami promocji instytucji wspierajcych przedsibiorczo jest udział w imprezach targowych oraz wystawienniczo-handlowych (Orodek Wspierania Przedsibiorczoci i Izba Rzemielnicza) Wród przyczyn małego zainteresowania przedsibiorców ofert systemu wspomagania małych i rednich przedsibiorstw, łódzkie instytucje wspierajce przedsibiorczo wskazywały przed wszystkim brak informacji o systemie (32% wskaza). Wynika to przede wszystkim z trudnoci w dotarciu do przedsibiorców i zainteresowania ich ofert systemu wspomagania (rys. 4). wysokie koszty usług 9% brak czasu na tak działalno 9% brak potrzeby wspomagania 5% brak informacji 32% obawy przed korzystaniem z ofert 18% inne 27% Rys. 4. Przyczyny małego zainteresowania przedsibiorców systemem wspomagania MSP ródło: Opracowanie własne na podstawie wyników bada. Przedsibiorcy obawiaj si korzystania z systemu wspomagania MSP (18% wskaza). Wynika to przede wszystkim z obawy przed spłat zacignitych zobowiza z powodu trudnej sytuacji finansowej przedsibiorstwa. Do

10 58 Marek Matejun korzystania z pomocy zniechcaj równie wysokie koszty usług (9% wskaza), nawet czciowo refundowanych, a take brak czasu na zajmowanie si korzystaniem z systemu wspomagania (9% wskaza). Ta przyczyna wynika z licznych obowizków, jakimi obarczeni s mali i redni przedsibiorcy oraz wysokimi kosztami utrzymania pracowników, przez co wiele firm staje si biznesami rodzinnymi. Nieliczne instytucje wskazuj na brak potrzeby wspomagania MSP (5% wskaza). Wystpuj równie liczne inne przeszkody powodujce małe zainteresowanie przedsibiorców korzystaniem z systemu wspomagania MSP. Instytucje wspierajce wskazuj tu brak uwiadomienia przedsibiorcom potrzeby korzystania z takiej formy pomocy, a take wymagan du liczb dokumentów przez instytucje wspierajce (biznes-plany, informacje o obrotach, dochodach, zawiadczenia). Według opinii badanych instytucji wielu przedsibiorców ogranicza swoje ryzyko do minimum, boi si inwestowa i poszerza swoj wiedz. Problemem moe by równie zadłuenie przedsibiorstw w ZUSie i innych instytucjach publicznych, przez co firmy takie nie mog stara si praktycznie o adne formy wsparcia finansowego. Wród zmian proponowanych przez łódzkie instytucje wspierajce małe i rednie przedsibiorstwa wymieniano przede wszystkim propozycje o charakterze systemowym, makroekonomicznym. Wród nich najczciej wymieniano zmian polityki rzdu wobec małych i rednich przedsibiorstw, poprzez przejcie od polityki deklaratywnej do realnych działa, jak równie wprowadzenie zmian w Kodeksie Pracy, które poprawi sytuacj finansow i konkurencyjn polskich przedsibiorstw, a take umoliwi pobudzenie gospodarki kraju. Instytucje wymieniały tu przede wszystkim dofinansowanie tworzenia nowych miejsc pracy, a take ograniczenie obowizków nałoonych na pracodawców. Niezwykle istotna jest równie lepsza realizacja zamierze rzdu wobec MSP, zwłaszcza w aspekcie realnego wspierania finansowego małych i rednich przedsibiorstw. Kolejn sfer, w której zmiany proponuj instytucje wspierajce przedsibiorczo jest system podatkowy, a w nim przede wszystkim stabilno przepisów oraz zachcanie przedsibiorców do rozwoju poprzez ulgi podatkowe z tytułu inwestycji. Konieczne jest równie obnienie kosztów kredytów, gdy ich obecna wysoko eliminuje szanse pozyskiwania kapitału przed przedsibiorstwa z zewntrznych ródeł finansowania. Instytucje wspierajce przedsibiorczo proponuj równie system tanich kredytów dla przedsibiorstw, oferowanych po atrakcyjnych cenach i przy minimalnych formalnociach. Korzystnym rozwizaniem byłoby równie udzielanie firmom wikszej iloci poyczek na cele obrotowe, co w dłuszym wymiarze czasu pozwoli przeznaczy nadwyki finansowe na inwestycje. Instytucje wspomagajce proponuj równie zmian charakteru swoich instytucji, poprzez rozszerzenie oferty na wiksz grup zainteresowanych małych i rednich przedsibiorców. Efektywno systemu wspomagania MSP powinna by take zwikszona dziki skutecznym działaniom wspierajcym

11 Ocena systemu wspomagania małych i rednich przedsibiorstw 59 młode firmy (działajce do 2 lat), które rokuj nadzieje na szybki wzrost. Nie naley równie zapomina o promocji ducha przedsibiorczoci w szkołach rednich i w uczelniach wyszych. 4. Podsumowanie Na terenie aglomeracji łódzkiej działa wiele instytucji realizujcych pomoc dla małych i rednich przedsibiorstw. Cz z nich naley do Krajowego Systemu Usług dla MSP, dziki czemu zapewnione powinny by wysokie standardy ich działania. Oferuj one pełen zakres usług dostpnych dla MSP. Dostpne s zarówno usługi doradcze, szkoleniowe, informacyjne, prawne, jak równie finansowe, promocyjne i ogólnobiznesowe. Poszczególne instytucje samodzielnie nie oferuj zwykle wszystkich usług (wyjtek stanowi Fundacja Inkubator), jednak istot systemu wspomagania MSP powinna by współpraca midzy orodkami zapewniajca moliwie kompleksow obsług małych i rednich firm. Najbardziej kompleksow ofert zapewniaj inkubatory, jednak ich usługi skierowane s przede wszystkim do osób pragncych załoy działalno gospodarcz. W pozostałych przypadkach wida specjalizacj orodków, z podziałem na usługi finansowe lub pozostałe. Badane orodki oferuj cz usług bezpłatnie, cz moe by refundowana, a za inne przedsibiorcy musz zapłaci. Poyczki oferowane przez fundusze oprocentowane s na preferencyjnych warunkach, jednak czsto zdarza si, e przedsibiorstwa nie s w stanie spełni pozostałych wymaga zwizanych z udzieleniem pomocy. Niepokojca jest bardzo negatywna ocena polityki rzdu wobec MSP przez instytucje pomocowe, które s narzdziami realizacji tej polityki. Takie nastawienie moe powodowa trudnoci w skorzystaniu z pomocy przez wszystkich zainteresowanych. Bardzo realne zagroenie dla całego systemu wspomagania MSP stanowi brak pomocy finansowej ze strony Pastwa. Jest to szczególnie niebezpieczne dla sieci orodków nalecych do KSU, gdy praktycznie uniemoliwia realizacj zada pomocowych. Według instytucji pomocowych przedsibiorcy s najbardziej zainteresowani i najchtniej korzystaj z usług finansowych oraz z pomocy w nawizywaniu kontaktów handlowych. Z drugiej strony czsto wystpuje jednak obawa przed zaciganiem długoterminowych zobowiza. Oznacza to, e przedsibiorcy rzadko korzystaj z pomocy finansowej w celach inwestycyjnych i rozwojowych, czciej mylc o doranej pomocy, umoliwiajcej najczciej zakup rodków obrotowych. Instytucje wspomagajce w szerokim zakresie stosuj instrumenty promocji swoich usług, jednak jako główn przyczyn braku zainteresowania przedsibiorców systemem pomocy wymieniaj brak informacji o systemie

12 60 Marek Matejun wspomagania MSP. Oznacza to moe niedopasowanie kanałów przekazu ich informacji do właciwych odbiorców z małych i rednich przedsibiorstw. W celu zwikszenia skutecznoci systemu wspomagania MSP naley prowadzi bardziej efektywn polityk rzdow wobec małych i rednich firm, która pozwoli na realizacj konkretnych działa wobec tego sektora. Istotne jest równie zwikszenie dostpnoci firm do usług finansowych poprzez obnianie stóp procentowych oraz zapewnienie systemu tanich kredytów oferowanych przy minimalnych formalnociach. Literatura [1] Bo czak-kucharczyk E., Herbst K., Chmura K.: Jak władze lokalne mog wspiera przedsibiorczo? Polska Fundacja Promocji Małych i rednich Przedsibiorstw, Warszawa 1998, [2] Forin A., Łastowiecka A. (red.): Partner przedsibiorcy. Polska Agencja Rozwoju Przedsibiorczoci, Warszawa [3] Koncerewicz B.: Inkubatory przedsibiorczoci w północno-wschodniej Polsce. Ekonomika i Organizacja Przedsibiorstwa, nr 6/1998. [4] Lachiewicz S. (red.): Małe firmy w regionie łódzkim. Znaczenie struktura warunki działania. Politechnika Łódzka, Łód [5] Matusiak K.B., Zasiadły K.: Orodki innowacji i przedsibiorczoci w Polsce. Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej, Warszawa [6] Piasecki B. (red.): Ekonomika i zarzdzanie mał firm. PWN, Warszawa-Łód ESTIMATE OF SYSTEM OF HELPING OF SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES EXPRESSED BY REPRESENTATIVES OF INSTITUTIONS ACTING IN THE BUSINESS AREA Summary Strategies and programs related to advancement of sectors of small and medium enterprises express interests and cares about development of this sector. Such conceptions are prepared at government and local administration levels as well as in the international sphere. However, efficiency of programs of advancement of SMEs importantly depends on local institutions which are responsible of implementation and realization of this projects. The main purpose of this article is to present the opinions about certain areas of SMEs helping system. This points of view are expressed by representatives of non-commercial institutions in Lodz agglomeration leaning sector MSP.

13 Źródło: Matejun M., Ocena systemu wspomagania małych i średnich przedsiębiorstw przez przedstawicieli instytucji działających w otoczeniu biznesu, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, seria: Organizacja i Zarządzanie, nr 41/2005, s