MUSEUM AND INSTITUTE OF ZOOLOGY POLISH ACADEMY OF SCIENCES. E lżbieta WEGNER
|
|
- Monika Kaczmarczyk
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 MUSEUM AND INSTITUTE OF ZOOLOGY POLISH ACADEMY OF SCIENCES FRAGMENTA FAUNISTICA F ragm. faun. W arszaw a, E lżbieta WEGNER P re lim in a ry stu d y of m o sq u ito es (D iptera: C ulicidae) of the N arew N a tio n a l P ark in P oland Abstract: The study of mosquitoes {Diptera: Culicidae) was carried out in 2000 in Narew National Park (NPN), in two strictly protected areas under development and in the manor park at Kurowo. Mosquitoes were also collected indoors. A total of 21 species were registered (about 44.7% of the mosquito species in Poland or ca 58% of species recorded in lowland Poland). The species commonly or frequently recorded from lowland Poland make up the majority (86%) of the species recorded. 14% are species rarely found in Poland (Ochlerotatus euedes was recorded from all the study areas in NPN and constituted an essential com ponent of the mosquito community in spring; two other species, Cx. torrentium and Cx. territans, were captured as wintering females). A great proportion (43%) of the species prefer bodies of water in open areas for their larvae to develop, whereas 28% of them have no special habitat preferences; their larvae develop either in bodies of water in woodland or in open areas. Only 19% were those preferring bodies of water in w oodland and in brushwood. Two species had specific habitat requirements for development of their larvae; Oc. riparius and Coquillettidia richiardii. In late spring and in summer, Ae. cinereus, Oc. cantans and Oc. annulipes were the most abundant species recorded in nature while malaria mosquitoes (Anopheles maculipennis) were the most numerous in buildings. Culex pipiens was clearly dominant among wintering mosquitoes. In sum mer, no mass occurrence of the flood species Ae. vexans and Oc. sticticus was recorded. The mosquitoes of N PN included nine species from among ten potentially effective vectors of human diseases in Poland. Four of these species belong to the most abundant mosquitoes in this area. Key words: mosquitoes, Culicidae, wetlands, Narew National Park, Poland Author's address: Museum and Institute of Zoology PAS, Wilcza 64, Warszawa, POLAND; wegner@robal.miiz.waw.pl INTRODUCTION All over E urope, m arsh h abitats are g radually d isap p earin g as a result of h u m a n activities (m ainly soil d rain ag e practises). A t present, how ever, m ore an d m o re w e t lan d s are d esig n ated protected areas because they are refugia of m an y rare p la n t an d
2 5 8 E. W egner anim al species. W ell-preserved and alm ost n atu ral m arsh lan d s can still be fo u n d in the eastern regions of Poland. These areas are the subject of com p reh en siv e research aim ed at d eterm in in g the species com position and the stru ctu re of the flora a n d fauna. R esults of the stu d ies w ill help to develop effective guid elin es for p ro tectio n of these areas. The m arsh land valley of the river N arew is one of the m ost valu able w etlan d s in Poland. A large p a rt of the valley, situ ated b etw een the villages of S u raż and R zędziany and covering 7350 ha, is u n d e r protection and k n ow n as N arw iań sk i Park N aro d o w y (N arew N ational Park, N P N in the text) (Figure). P hytosociologists have distiguished 46 plan t associations there, including rushes and aquatic p lan ts of exceptionally high diversity (SOLON et al. 1990). Yet despite its value to naturalists, the area is relatively poorly k n ow n in respect of the fauna, and of invertebrates in particular. A lthough m osquitoes are a typical com ponent of the w etland fauna there are no data on these insects from this area. M osquitoes are also a very im p o rtant elem ent because, on the one hand, they are the source of food for m any species of fresh w ater an d terrestrial v erteb rate and in v erteb rate p red a- Figure. Location of the Narew National Park in Poland. to rs a n d ' o n th e o th e r ' s o m e o f th e m a re vectors of h u m an and anim al diseases. U p till n o w, investigations into the m osquitoes of Poland hav e been conducted m ainly in forest habitats. D ata on the fauna of n atu ral river valleys w ith v ast grassy h abitats are ra th e r scarce. The objective of the p resent stu d y w as to catalogue the m osquito species of N PN against a b a ckgro u n d of the fauna of the n eig h b o u rin g areas, and to assess th eir ep i dem ic and epizootic im pact. STUDY AREA, MATERIALS AND METHODS The p resen t stu d y of the species com position of m o sq u ito com m unities w as carried o u t in N P N in 2000 w ith in the fram ew ork of a larger project d esig n ed to w o rk o u t a plan for p rotection of the n atu ral resources of the N arew valley. The m aterial w as collected at tw o localities situ ated in n atu ral habitats: "Grobla p o d K urow em " and "Rynki" (both are to be strictly protected areas) and also in the p ark ro u n d the m an o r h o u se at K urow o (seat of N PN ) and in the b u ild in g s of the m anor com plex. "Grobla p o d K urow em " covers ha in the valley of the K urów ka, a left tributary of the N arew. M ost of the area is given over to forest associations and shrubs of the class Alnetea glutinosae - Cnrici elongatae-alnetuni and Salicetum ipentandro-cinereae. There also are associations of the ru sh es Phragmitetum australis, Caricetum elatae, Glycerietum
3 Culicidae of Narew National Park 59 maximcie, Acoretum calami an d an association dom inated by Calamagrostis stricata (KOLOS & M a t o w i c k a 1992). The sam ples w ere taken both in the forest and in the grassland. "Rynki" covers 280 ha in the N arew valley, south-east of the village of U how o. It has been estab lish ed in o rd er to pro tect that p a rt of the N arew valley w hich h arb o u rs a variety of associations of rushes, herbs and sh rubs reflecting the n atu ral p lan t system s of m arsh y valleys of large low land rivers. A lder stands along the n o rth -eastern edge of the Rynki forest ran g e are one of the best p reserved forests in N P N. Forest and sh ru b associations of the classes Alnetea glutinosae: Carici elongatae-alnetum, Salicetum pentandro-cinereae a n d Betulo-Salicetum repentis occupy ab o u t 50% of the area. N o n forest associations in clu d e Caricetum elatae, Caricetum appropinquatae, Caricetum gracilis, Phragmitetum communis, Acoretum calami, Sedo-Scleranthea and Nardo-Callunetea ( K o l o s & M a t o w i c k a 1993). T here w as one site in the forest and one in the open area. The m anor house at K urow o is situ ated at a m eander of the K urów ka on the w estern edge of the N arew valley. It is su rro u n d ed by an old p ark established at the b e ginnin g of the 19th century. T here are w etlands to the north, east and so u th of the park. The h ab itat conditions in the p ark are very good; the tree stand com prises 35 species of trees an d 29 species of sh ru b s (DEPTUŁA 1998) - and the m icroclim ate is d u e to close p ro x im ity to w ater. Such conditions are extrem ely favourable to m osquitoes, both to the d evelo p m ent of larvae and to the existence of im agines. The scope of this p relim in ary stu d y w as lim ited to d eterm in in g the species com position. S am pling in the field w as p erfo rm ed four times: in the m id d le of June, July, A u g u st and S eptem ber, in the com m onest habitat types. Thus, the m aterial does not com prise the early sp rin g fauna (snow -m elt m osquitoes). Som e of these m osquitoes w ere cap tu red in June, b u t the m aterial is not representative en o u g h to characterise early sp rin g m osq u ito fauna. A d u lt fem ales w ere cap tu red by baiting; a m an sitting quietly acted as bait. The m aterial w as su p p lem en ted w ith that collected by "stalking", a m ethod em ployed to catch fem ales of species n o n -aggressive to m an, and m ales. M osquito im agines w ere also collected at places w h ere these insects rest d u rin g the day. In Jan u ary 2001, m osq uitoes w in terin g in the m an o r cellars an d in other build in g s w ere caught, too. M oreover, larvae w ere collected in the bodies of w ater w ith in N PN. The total m aterial com prised over 450 fem ales captu red by h u m an bait (22 sam ples) and nearly 210 specim ens collected by o th er m ethods. The m aterial is rath er scarce d u e to low a b u n d an ce of m o sq u ito es in the field - the m ean sam ple w as ca 50 in d iv id u als p er 30' in June and ca 35 in d iv id u a ls/sa m p le in July. The sam ples taken d u rin g the next m onths w ere very sm all (2-10 in d iv id u als p er sam ple). The m aterial w as w orked o u t using the taxonom ic div isio n of C ulicidae after R e i n e r t (2000). RESULTS A total of 21 m o squito species w as recorded at the stu d y sites (Table). This n u m b er co rresp o n d s to about 44.7% of the m osquito species in Poland (or to ca 58% in com p ariso n w ith the n u m b er of species recorded in low land Poland only).
4 6 0 E. W egner Table. Mosquito species caught in the Narew National Park, their abundance and ecological characteristics. Abundance: +++ very abundant in the field, ++ abundant, + not abundant, (I) - recorded only inside buildings. Ecological characteristics (based on literature date): larvae developing in bodies of water: P - in different habitats, W - in forests, O - in open areas, S - in a specific habitat, i.e. peat bog; CP - common, known as a plague species; CA - common, often very abundant, CN - common, usually not abundant, FA - frequently recorded, often abundant, FN - frequently recorded, usually not abundant, R R - rarely recorded. The species are given according to the new classification of REINERT (2000). No Anopltelini Species Abundance in Narew National Park Ecological characteristics Habitat requirements Type of occurrence in Poland Anopheles (An.) maculipennis ME1GEN, (1) O CA Aedini Aedes (Aedes) cinereus M e i g e n, P CP 3. Ae. (Aedimorphus) vexans (M e ig e n, 1830) + O CP 4. Oclderotatus (Ochlerotntus) annulipes (MEIGEN, ) ++ P CA 5. Oc. (Och.) cantons (M eig e n, 1818) ++ W CA 6. Oc. (Och.) cataphylla ( D y a r, ) + O CP 7. Oc. (Och.) communis ( D e G eer, 1776) + P CP 8. Oc. (Och.) euedes (H. D. K., 1913) + O RR 9. Oc. (Och.) excrucians (WALKER, ) + O CN 10. Oc. (Och.) flavescens (M u eller, 1764) + o FN 11. Oc. (Och.) intrudens ( D y a r, ) + w FA 12. Oc. (Och.) leucomelas (M e ig e n, 1804) + o FA 13. Oc. (Och.) punctor (K ir b y, 1837) + p CP 14. Oc. (Och.) riparius (D y a r & K n a b, ) + s FN 15. Oc. (Och.) sticticus (MEIGEN, ) + w CP 16. Culex (Culex) pipiens L i n n a e u s, (1) p CP 17. C.r. (Cx.) torrentium M a r t in i, (I) o RR 18. Cx. (Neoculex) territans WALKER, (I) o RR 19. Culiseta (Culiseta) alaskaensis (LUDLO W, 1906) + w FN 20. Cs. (Cs.) annulata (SCH RA NK, 1776) +(D p CP 21. Coquillettidia (Coquillettidia) richiardii (Fic albi, 1889) + s FN A large m ajo rity of the species, i.e. 18 (86%) are those co m m o n ly (57%) or freq u ently (29%) recorded from low land Poland. The rem aining three (14%) are species rarely found in P oland (Table). O ne of these, Ochlerotntus euedes (Ae. beklemishevi), w as reco rd ed from all the stu d y areas in N P N and constituted an essential co m p o n en t of the m o sq u ito co m m u n ity in spring. The other tw o species, Cx. torrentium an d Cx. territans, w ere cap tu red as w in terin g fem ales. A great p ro p o rtio n (43%) of the species recorded prefer bodies of w ater in open areas for their larvae to develop, w h ereas 28% of them had no special h abitat preferences. The larvae of the latter develop in bodies of w ater situ ated eith er in w o o d land or in o p en areas. O nly 19% of the species w ere those p referrin g b o dies of w ater in w o o d lan d an d in b ru sh w o o d. Tw o species (nearly 10%) h ad very definite h ab itat req u irem en ts for the dev elo p m en t of their larvae; Oc. riparins is a species typical of peatbogs (in N P N, it w as recorded only from the "Rynki" peatbog) and
5 Culicidae of N arew N ational Park 61 la rv a e of Cocjuillettidia richiardii d e v e lo p in th e p o n d s o v e rg ro w n w ith a q u a tic v a sc u la r p la n ts. T he la rv a e a tta c h to the aerial sy ste m s of th e p la n ts w ith th e ir re sp ira to ry sip h o n s. In late s p r in g a n d in su m m e r, Ae. cinereus, Oc. cantans a n d Oc. annulipes w ere the m o st a b u n d a n t sp ecies re c o rd e d fro m th is area. D u rin g s p rin g a n d su m m e r, in b u ild ings, m a la ria m o sq u ito e s (Anopheles maculipennis) w e re the m o st n u m e ro u s, w h e re a s Culex pipiens clearly d o m in a te d a m o n g w in te rin g m o sq u ito es. In su m m e r, no m ass o c cu rren ce o f th e flo o d sp ecies Ae. vexans a n d Oc. sticticus w a s re c o rd e d. DISCUSSION In n a tu re, m o sq u ito e s occu r from early sp rin g to a u tu m n. In late a u tu m n or in w in ter, th e re m a y still be fo u n d w in te rin g fem ales o r w in te rin g la rv a e of c e rta in species. H o w e v e r, m o s t m o sq u ito sp ecies w in te r as eggs. In this form th e y m a y su rv iv e long p e rio d s (ev en se v e ra l y ears) u n fa v o u ra b le to th e ir d e v e lo p m e n t. T he g ro w in g sea so n of 2000 w a s su c h an u n fa v o u ra b le tim e. T he d is a s tro u s d ro u g h t, a la rm in g ev en in e a rly sp rin g, g re w p ro g re ssiv e ly w o rse till th e e n d of the season. D ata fro m N P N sh o w th a t d u r in g th e s p rin g of 2000, th e w a te r level in som e a rm s of th e N a re w fell by o v e r 0.5 m. T h e w a te r level re a d from th e w a te r-le v el in d ic a to r on th e K u ró w k a in M ay 2000 w a s 40 cm lo w e r th a n th a t in M ay In th e sp rin g a n d a u tu m n of 2000, th e w a te r level k e p t falling, a n d re ach ed th e m in im u m in O ctober. D ue to the d ro u g h t so m e a rm s o f th e N a re w d rie d u p ; e.g. th e w a te r-le v el in d ic a to r a t K ru sz e w o re a d a w a te r level b e lo w "0" from Ju n e to th e e n d of th e year. T he w a te r level in the N a re w h a s b een fallin g for a few y ears, a n d re la tiv e ly lo w p re c ip ita tio n is o n e of th e re aso n s for th e sta te of affairs. A las, th e re are n o e a rlie r d a ta b ecau se w a te r-le v e l in d ic a to rs w e re in sta lle d in the P a rk o n ly in N o v e m b e r of N o d o u b t, th e la test re te n tio n re se rv o ir a t S ie m ia n ó w k a is a n o th e r im p o rta n t factor affecting the c o n d itio n of the h a b ita t of th e N a re w v alley. Such h y d ro -te c h n ic al stru c tu re s ex ert a p a rtic u la rly stro n g, m u ltip le, p e rm a n e n t a n d, u ltim a te ly, d e stru c tiv e im p a ct on th e n a tu ra l h a b ita t of riv e r v a lle y s (WIŚNIEWSKI 1998a), a n d u n ifo rm iz a tio n of o rig in a lly d iv e rse te rrestria l a n d a q u a tic h a b ita ts is o n e of th e sig n s of th a t (WIŚNIEWSKI 1998b). D ue to th e fact th a t th e w a te r level in th e riv e r k e e p s fallin g a n d th e a m p litu d e of the w a te r-le v e l flu c tu a tio n s d e fin ite ly d e c re a ses m a n y lo w -c u rre n t riv e r b e d s beco m e o v e rg ro w n. M a rsh ec o sy ste m s, v e ry v a lu a b le n a tu ra listic a lly a n d ty p ical of th is area, w h ic h are p e rio d i cally p a rtly o r c o m p le te ly in u n d a te d a n d w h ic h p ro v id e h a b ita ts for th e d e v e lo p m e n t of m a n y m o s q u ito sp ecies g ra d u a lly d isa p p e a r. S pecies fa irly ra re in P o la n d b u t re c o rd e d from N P N in c lu d e d Ochlerotatus euedes (Ae. beklemishevi), Cx. torrentium a n d Cx. territans. T he first of th e se h a d p re v io u sly b e e n re c o rd e d o n ly fro m th e v icin ity of W a rsa w a n d from K am p in o s N a tio n a l P ark n e a r W a rsa w (W EG NER in p rep.). In E u ro p e, this sp ecies h as b een re c o rd e d o n ly from F in la n d, L ith u a n ia a n d th e E u ro p e a n p a rt of th e fo rm er S oviet U n io n (SN O W & R a m s d a l e 1999). T he o th e r tw o, Cx. torrentium a n d Cx. territans, d o n o t a tta ck p e o p le a n d g e n e ra lly are re c o rd e d to be n o t a b u n d a n t. Cx. torrentium is a sp e cie s closely re la te d to Cx. pipiens L., its la rv a e d e v e lo p in the sa m e h a b itats: in sm all p o n d s, p u d d le s,
6 62 E. W egner d itch es, artificial c o n ta in e rs (SERVICE 1968) b u t also, u n lik e Cx. pipiens, in tree h o les (O NEYK A a fte r BRADSHAW & HOLZAPFEL ). Cx. torrentium attac k s m a in ly b ird s w h ile Cx. territans p re fe rs a m p h ib ia n s. T he p re s e n t s tu d y w a s a p re lim in a ry research, a n d c o n d u c te d in a se a so n u n fa v o u ra b le to m o sq u ito e s. O fficers a n d fo resters of N a re w N a tio n a l P a rk say th a t the n u m b e rs of m o sq u ito e s in 2000 w e re u n u s u a lly lo w.t h erefo re the 21 sp ecies rec o rd e d in N P N are in d ic a tiv e of g re a t w e a lth of the cu licid fau n a there, w h ich in tu rn is e v i d e n c e of h u g e d iv e rsity of w e t h a b ita ts. For th e sake of c o m p a riso n, d u rin g re p e a te d s tu d ie s in B iało w ieża p rim e v a l fo rest (on b o th sid es of th e P o lish -B e laru ssia n b o rd e r) 29 sp ecies w e re re c o rd e d (SKIERSKA ; WEGNER ), a n d in th e M a z o v ia n L o w la n d s se v e n re se a rc h ers re c o rd e d 3 7 species in the sp a n of 60 y ea rs (W EGNER 1 982, W EGNER in p rep.). O n th is b asis, o n e m a y h y p o th e siz e th a t at least a few m o re m o s q u ito sp ecies o ccu r in N P N ; th e m o st p ro b a b le ones are th o se re c o rd e d b o th from B iałow ieża p rim e v a l fo re st a n d from th e M a zo v ian L o w lan d s, n a m e ly Anopheles claviger, A n. plumbeus, Ochlerotatus geniculcitus, Oc. diantaeus, Oc. cyprius, Oc. dorsalis, Culiseta morsitans, Cs. ochroptera a n d Cs. fum ipennis. Since A n. plinnbeus a n d Oc. geniculatus are tree-h o le m o sq u ito e s w h o se la rv a e d e v e lo p in w ater-filled h o les in d e c id u o u s trees, th e se tw o sp ecies m ig h t be e x p ected to live in old tree sta n d s, e.g. in th e m a n o r p a rk a t K u ro w o. H o w e v e r, n e ith e r w a s re c o rd e d there b ec au se th e s u m m e r d ro u g h t h a d ru le d o u t fo rm a tio n of th e ir b re e d in g places. D a h l & BLACKMORE ( ), w h ile a n a ly sin g facto rs lim itin g th e o ccu rren ce of Oc. geniculatus, h av e sta te d th a t " d ro u g h t is p ro b a b ly a g re a te r th re a t in cen tral E u ro p e th a n h a b ita t loss". N o d o u b t, it w a s d u e to th e d r o u g h t of th a t h ig h n u m b e rs of th e su m m e r p la g u e sp ecies Ae. vexans an d Oc. sticticus w e re n o t re c o rd e d. M o re o v e r, th e d e v e lo p m e n t of th e a b o v e -m e n tio n e d species of th e g e n u s Culiseta, w h ic h w in te r as larv ae, larg ely d e p e n d s on th e te m p e ra tu re a n d h y d ro lo g ic a l c o n d i tio n s d u r in g a u tu m n a n d w in te r. T hese sp ecies w ill p ro b a b ly be re c o rd e d from N P N d u r in g y e a rs m o re fa v o u ra b le to m o sq u ito es. T h e sp ecies re c o rd e d fro m N P N in c lu d e d n in e of ten, k n o w n from C e n tra l E u ro p e, p o te n tia lly effective v ecto rs of p a ra sitic d iseases (m alaria) an d viral d isea se s b o th in m a n a n d a n im a ls (SIN, W N V, T A H, IN K ) o r o n ly in a n im a ls (BAT, SSH, LED) ( W e g n e r ); h a lf of th em o ccu r in h ig h n u m b e rs. Since th ey can p ro d u c e m an y g e n e ra tio n s d u rin g o n e se a so n th e y a re k n o w n to b re ed, u n d e r fa v o u ra b le co n d itio n s, in to p la g u e n u m b e rs. A n. maculipennis is a w e ll-k n o w n v ecto r of m a la ria, Cx. pipiens, Ae. cinereus, Oc. cantans, Oc. punctor, Oc. sticticus, Ae. vexans, Culiseta annulata and Coquillettidia richiardii are c o m p e te n t v ecto rs of a rb o v iru se s. T he first fo u r sp ecies b elo n g to th e m o st a b u n d a n t m o sq u ito e s in th is area. T h e c h a ra c te r of th e la n d sc a p e ra d ic a lly in flu ences the species c o m p o sitio n of the cu licid fa u n a. A t th e sa m e tim e, b a sin g on th e species c o m p o sitio n of m o sq u ito co m m u n itie s, o n e m a y c h a ra c teriz e th e la n d sc a p e (D ą b r o w s k a - P r o t 1979). A c c o rd in g to this th esis m o sq u ito e s are p erfect in d ic a to rs of th e d e g re e of e n v iro n m e n t tra n sfo rm a tio n in la rg e areas, esp ecially w h e n w a te r re la tio n s change. T he p h e n o m e n o n of v a ry in g p a ra m e te rs of a m o sq u ito c o m m u n ity c o n c o m ita n t w ith h a b ita t m o d ific a tio n d u e to p ro g re s s in g d ra in a g e h a s b een b e in g o b se rv e d in
7 Culicidae of Narew National Park 63 K am pinos F orest for 60 years (D ą b r o w s k a & T a r w id 1954, WEGNER 1979, 1998). It w ould therefore be greatly desirable to m onitor the p aram eters of m osquito com m unities d ev elo p in g in the N arew valley, an area w hich has only recently been subjected to a radical alteration to the w ater regim e. It seem s that qualitative changes in the com m u n ities are still relatively insignificant, and this p ro b ab ly suggests that the m odification of the h abitats in the valley is reversible. Flow ever, this can only be p ro v ed b y fu rth e r investigations. CONCLUSIONS 1. The g re a t specific richness of the culicid fauna reco rd ed from the stu d y area reflects the v ery great div ersity of w et h abitats in the N arew valley. 2. This also p ro v es that the n atu ral character of the w et h abitats of the N arew valley has largely been p reserved. The species recorded in N P N are indicative of great w ealth of the culicid fauna there, w hich in tu rn is evidence of h u g e diversity of w et hab itats. 3. S tudies of the m osquitoes of N P N m erit continuation. 4. N ine species of ten in C entral E urope are considered to be potentially effective vectors of h u m a n an d anim al diseases; half of them occur in h igh num bers. T herefore these insects m ay have a considerable im pact on the health of w ild anim als (especially of birds), on th at of people living near the Park and tourists. REFRENCES B r a d s h a w W.E.& H o l z a r f e l Ch. M Resource limitation, habitat segregation, and species interactions of british tree-hole mosquitoes in nature. Oecologia 90: D a h l C. & B la C K M O R E M. S The distribution and status of Ochlerotntus geniculcitus (Olivier) in Fenoscandia. Eur. Mosquito Bull. 9: D ą b r o w s k a E. & T a r w i d K Uwagi o występowaniu zespołów komarów leśnych w Puszczy Kampinoskiej. Ekol. Pol. 2: D ą b r o w s k a - P r o t E Mosquitoes - the components of aquatic and terrestial ecosystems. Pol. ecol. Stud. 5: D eptuła B Park w Kurowie. In: Trasa turystyczno - przyrodnicza kajakiem wokół Kurowa, Narwiański Park Narodowy, Kurowo, 8 pp. KOLOS A. & MATOWICKA B Waloryzacja przyrodnicza projektowanego Rezerwatu Przyrody Grobla pod Kurowem". Białystok. (Manuscript). K O LO S a. & M A T O W IC K A B Waloryzacja przyrodnicza projektowanego rezerwatu przyrody Rynki" w Narwiańskim Parku Narodowym. Białystok. (Manuscript). O n y e k a J.O.A Studies on the ecology and biology of Culex pipicns L. and Culex torrentium Martini (Diptera: Culicidae) in Britain. Ph. D. Thesis, University of London (Imperial College of Science and Technology, Silwood Park), Ascot. REINERT J.F New classification for the composite genus Aedes (Diptera: Culicidae: Aedini), elevation of subgenus Ochlerotntus to generic rank, reclassification of the other subgenera, and notes on certain subgenera and species. J. Am. Mosquito Control Assoc. 16: SERVICE M.W T h e ta x o n o m y a n d b io lo g y o f t w o s y m p a t r ic s ib lin g s p e c ie s o f Culex, C. pipiens and C. torrentium (Diptera, Culicidae). J. Zool. (Lond.) 156: SKIERSKA B Badania nad fauną komarów w Białowieży. Acta parasitol. Pol. 8: SNOW K. & RAMSDALE C Distribution chart for European mosquitoes. Eur. Mosquito Bull. 3:
8 6 4 E. W egner S O L O N B a r t o s z u k H. & K ł o s z e w s k a E Roślinność rzeczywista doliny Narwi w granicach Narwiańskiego Parku Krajobrazowego. Nauka i Praktyka 1: WEGNER E Changes in the structure of mosquito communities (Culicidae, Diptera) in Kampinos Forest for 40 years. Memorabilia zool. 30: WEGNER E Mosquitoes (Diptera, Culicidae) of Warsaw and Mazovia. Memorabilia zool. 36: WEGNER E Long-term study on mosquito (Culicidae) communities in Kampinos Forest near Warsaw. In: Fourth International Congress of Dipterology, Abstracts volume, 6-13 September 1998, Keble College, Oxford. WEGNER E Komary (Diptera, Culicidae) Puszczy Białowieskiej. Parki nar. i Rez. przyr. 18 (1): WEGNER E Czynniki warunkujące efektywność komarów (Diptera: Culicidae) jako przenosicieli chorób. In: BUCZEK A. & BŁASZAK Cz. (eds), Stawonogi pasożytnicze i alergogenne, KGM, Lublin. WIŚNIEWSKI R. J. 1998a. Rzeki. In: DOBROWOLSKI K. A. & LEWANDOWSKI K. (eds). Ochrona środowisk w odnych i błotnych w Polsce. Oficyna Wyd. IE PAN: WIŚNIEWSKI R. J. 1998b. Zbiorniki zaporowe. In: DOBROWOLSKI K. A. & LEWANDOWSKI K. (eds), Ochrona środowisk wodnych i błotnych w Polsce, Oficyna Wyd. IE PAN, Warszawa. STRESZCZENIE [Tytuł: W stępne b ad an ia k o m aró w (Diptera: Culicidae) N arw iań sk ieg o P arku N arodow ego] B adania nad fauną kom arów N arw iań sk ieg o Parku N arodow ego p ro w a d z o n o w okresie późnej w iosny, lata i jesieni roku 2000 w ram ach o p racow y w ania plan u ochrony NPN. M ateriał zbierano w d w ó ch projektow anych rezerw atach: G robla pod K urow em " i R ynki", w parku otaczającym pałac w K urow ie, gdzie m ieści się siedziba dyrekcji N P N oraz w piw n icach pałacow ych i innych zab u d o w an iach na terenie park u. W zbiornikach w o d n y ch w okresie jesieni łow iono też larw y. S tw ierdzono w y stęp o w an ie 21 g atu n k ó w kom arów. Liczba ta stan o w i około 45% g atu n k ó w znanych z terenu naszego kraju lub ok. 57% gatu n k ó w n o to w anych na N iżu Polski (Tabela). W iększość g atu n k ó w - 18 (86%) są to gatunki pospolicie (57%) lub często (29%) sp o ty k ane na n iżu Polski. P ozostałe trzy, stanow iące 14%, należą do rzadziej u nas sp o ty k an y ch - Ochlerotatus euedes (Ae. beklemishevi) w Polsce n o to w any był dotychczas tylko w okolicach W arszaw y i w P u szczy K am pinoskiej. W E uropie w y k azy w an y był tylko z Finlandii, L itw y i europejskiej części byłego ZSRR. N a terenie N P N sp o ty k an y był na w szystkich stanow iskach i stan o w ił istotny składnik zespołu k o m aró w w io sennych. P ozostałe d w a g atunki - Cx. torrentium i Cx. territans - zostały złow ione jako zim ujące sam ice. N ie atakują one lu d z i (pierw szy atakuje głów nie p tak i, d ru g i p referuje płazy) i zazw yczaj n o to w an e byw ają w niew ielkich liczebnościach. A naliza preferencji siedliskow ych larw w ystępujących tu g atu n k ó w w ykazała, że d u ży ich o dsetek (43%) preferuje zbiorniki w o d n e położone w terenach otw artych, a tylko 19% g atu n k ó w w ybiera zbiorniki położone w lasach i zaroślach. 28% gatu n k ó w nie m a szczególnych preferencji w o d n iesieniu do środow iska i ich larw y rozw ijają się w zbiornikach zaró w n o leśnych jak i zlokalizow anych w terenach otw arty ch, czy przejściow ych. D w a gatu n k i n arw iań sk ie m ają bardzo określone w y m ag an ia siedliskow e dotyczące m iejsca rozw oju larw - Oc. riparius jest gatu n k iem ty p o w y m dla torfow isk (w N P N n o to w an y był tylko na torfow isku R ynki"), a larw y Coquillettidia
9 Culicidae of N arew N ational Park 65 richiardii rozw ijają się w zbiornikach zarośniętych w o d n ą roślinnością naczyniow ą. Podłączają się one syfonam i oddech o w y m i do sy stem u p o w ietrznego tych roślin. W okresie późnej w iosny i lata najliczniej na tym terenie w ystępow ały: Ae. cinereus, Oc. cantans i Oc. annulipes. W iosną i latem w p o m ieszczen iach najliczniejsze były w i dliszki m alaryczne (Anopheles maculipennis), a w śró d kom arów zim ujących zd ecy d o w anie p rzew ażał Culex pipiens. W okresie lata nie o b serw o w an o m asow ego w y stą p ie nia letnich g a tu n k ó w plagow ych: kom ara rennego - Ac. vexans i Oc. sticticus. W śród g atu n k ó w stw ierd zonych na terenie N P N w ystępuje 9 g atu n k ó w, zaliczanych do d ziesięciu w y stęp u jący ch w Polsce potencjalnie najskuteczniejszych w e k to rów chorób ludzi: A n. maculipennis (przenosi zaro d źca m alarii) oraz Cx. pipiens, Ae. cinereus, Oc. cantans, Oc. punctor, Oc. sticticus, Ae. vexans, Culiseta annulata oraz Cocjuillettidia richiardii (w naszym klim acie przen o szą w iru sy p ato g en n e dla ludzi: T ahyna, Sindbis, W est Nile). C ztery pierw sze gatunki k o m aró w należą do najliczniej na tym terenie w ystępujących. C h arakter krajobrazu w sposób zasadniczy w p ły w a na skład g atu n k o w y fauny Culicidae, a p o p rzez skład g atu n k o w y zespołów k o m aró w m ożna ch arak tery zo w ać k ra jobraz. Z g o d n ie z tą tezą kom ary nadają się dosk o n ale do oceny stopnia przekształcenia śro d o w isk a na duży ch obszarach zw łaszcza p rzy zm ieniających się sto su n k ach w odnych. Z atem ze w szech m iar p o żąd an e byłoby m onito ro w an ie p aram etró w zespołów k o m aró w form ujących się na terenie D oliny N arw i, która dopiero od n ie d a w na p o dlega istotnej zm ianie reżym u w odnego. W ydaje się, że zm iany jakościow e w tych zespołach są sto su n k o w o jeszcze nieznaczne, co m ogłoby sugerow ać, że o d kształcenie śro d o w isk a doliny jest odw racalne. Jednakże konieczne są dalsze b ad an ia aby to u d o k u m en to w ać.
o d ro z m ia r u /p o w y ż e j 1 0 c m d ł c m śr e d n ic y 5 a ) o ś r e d n ic y 2,5 5 c m 5 b ) o śr e d n ic y 5 c m 1 0 c m 8
T A B E L A O C E N Y P R O C E N T O W E J T R W A Ł E G O U S Z C Z E R B K U N A Z D R O W IU R o d z a j u s z k o d z e ń c ia ła P r o c e n t t r w a łe g o u s z c z e r b k u n a z d r o w iu
Bardziej szczegółowoKomary (Diptera: Culicidae) miejscowości Wyskok na Mazurach *
Wiad. entomol. 22 (2): 91-100 Poznań 2003 Komary (Diptera: Culicidae) miejscowości Wyskok na Mazurach * Mosquitoes (Diptera: Culicidae) of the vicinity of Wyskok in the Masuria BEATA KOWALSKA-ULCZYŃSKA,
Bardziej szczegółowoGdyńskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji jednostka budżetowa
W Z Ó R U M O W Y z a w a r t a w G d y n i w d n i u 2 0 1 4 r po m i d z y G d y s k i m O r o d k i e m S p o r t u i R e k r e a c j i j e d n o s t k a b u d e t o w a ( 8 1-5 3 8 G d y n i a ), l
Bardziej szczegółowoO rg a nic a nd Low Input Fa rm ing S ys tem s in E a s tern E urope. J a ros la w S ta leng a
O rg a nic a nd Low Input Fa rm ing S ys tem s in E a s tern E urope IU N G -P IB J a ros la w S ta leng a COS T Exploratory Workshop, B russels, 30.11.2009 P res enta tion c ontent 1. D evelopm ent of
Bardziej szczegółowoSSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like
SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,
Bardziej szczegółowoKomary (Diptera: Culicidae) Trójmiasta
Komary (Diptera: Culicidae) Trójmiasta BEATA KUBICA-BIERNAT, BEATA KOWALSKA-ULCZYŃSKA 2, JOANNA STAŃCZAK Zakład Parazytologii Tropikalnej Międzywydziałowego Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej Akademii
Bardziej szczegółowoEcha Przeszłości 11,
Irena Makarczyk Międzynarodowa Konferencja: "Dzieje wyznaniowe obu części Prus w epoce nowożytnej: region Europy Wschodniej jako obszar komunikacji międzywyznaniowej", Elbląg 20-23 września 2009 roku Echa
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Gdyński Ośrodek Sportu i Rekreacji jednostka budżetowa Rozdział 2.
Z n a k s p r a w y G O S I R D Z P I 2 7 1 03 3 2 0 1 4 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A f U d o s t p n i e n i e t e l e b i m ó w i n a g ł o n i e n i
Bardziej szczegółowoGdyńskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji jednostka budżetowa
Z a ł» c z n i k n r 5 d o S p e c y f i k a c j i I s t o t n y c h W a r u n k Zó aw m ó w i e n i a Z n a k s p r a w y G O S I R D Z P I 2 7 1 0 1 1 2 0 14 W Z Ó R U M O W Y z a w a r t a w Gd y n
Bardziej szczegółowoSPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA
Z n a k s p r a w y GC S D Z P I 2 7 1 0 1 42 0 1 5 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A f W y k o n a n i e p r a c p i e l g n a c y j n o r e n o w a c y j n
Bardziej szczegółowop. a y o o L f,.! r \ ' V. ' ' l s>, ; :... BIULETYN
p. a y o o L f,.! r \ ' V. '. ' ' l s>, ; :... BIULETYN KOLEGIUM REDAKCYJNE Redaktor Naczelny: Sekretarz Redakcji: Redaktorzy działowi: Członkowie: mgr Roman Sprawski mgr Zofia Bieguszewska-Kochan mgr
Bardziej szczegółowo2 7k 0 5k 2 0 1 5 S 1 0 0 P a s t w a c z ł o n k o w s k i e - Z a m ó w i e n i e p u b l i c z n e n a u s ł u g- i O g ł o s z e n i e o z a m ó w i e n i u - P r o c e d u r a o t w a r t a P o l
Bardziej szczegółowoHTML/OA.jsp?page=/dm/oracle/apps/xxext/rep/xxre
Page 1 of 7 N a z w a i a d re s sp ra w o z d a w c z e j: D o ln o ś lą s k i U rz ą d W o je w ó d z k i w e W ro c ła w iu PI. P o w s ta ń c o w W a rs z a w y 1 50-153 W ro cław IN F O R M A C J
Bardziej szczegółowoO F E R T A H o t e l Z A M E K R Y N * * * * T a m, g d z i e b łł k i t j e z i o r p r z e p l a t a s ił z s o c z y s t z i e l e n i t r a w, a r a d o s n e t r e l e p t a z m i a r o w y m s z
Bardziej szczegółowoFauna komarów (Diptera: Culicidae) Mierzei Wiślanej
Fauna komarów (Diptera: Culicidae) Mierzei Wiślanej BEATA KUBICA-BIERNAT 1, BEATA KOWALSKA-ULCZYŃSKA 2 1 Zakład Parazytologii Tropikalnej Międzywydziałowego Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej Akademii
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Gdyński Ośrodek Sportu i Rekreacji jednostka budżetowa Rozdział 2.
Z n a k s p r a w y G O S I R D Z P I 2 7 1 0 5 32 0 1 4 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A f W y k o n a n i e p r z e g l» d ó w k o n s e r w a c y j n o -
Bardziej szczegółowoKarpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition)
Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) J Krupski Click here if your download doesn"t start automatically Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Gdyńskie Centrum Sportu jednostka budżetowa Rozdział 2. Informacja o trybie i stosowaniu przepisów
Z n a k s p r a w y G C S D Z P I 2 7 1 07 2 0 1 5 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A f U s ł u g i s p r z» t a n i a o b i e k t Gó w d y s k i e g o C e n
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Gdyńskie Centrum Sportu jednostka budżetowa Rozdział 2. Informacja o trybie i stosowaniu przepisów
Z n a k s p r a w y G C S D Z P I 2 7 1 0 4 52 0 1 5 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A W y k o n a n i e p o m i a r ó w i n s t a l a c j i e l e k t r y c
Bardziej szczegółowoz d n i a 2 3. 0 4.2 0 1 5 r.
C h o r ą g i e w D o l n o l ą s k a Z H P I. P o s t a n o w i e n i a p o c z ą t k o w e U c h w a ł a n r 1 5 / I X / 2 0 1 5 K o m e n d y C h o r ą g w i D o l n o l ą s k i e j Z H P z d n i a
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Gdyńskie Centrum Sportu jednostka budżetowa w Gdyni Rozdział 2. Informacja o trybie i stosowaniu przepisów
Z n a k s p r a w y G C S D Z P I 2 7 1 0 2 8 2 0 1 5 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A f W y k o n a n i e ro b ó t b u d o w l a n y c h w b u d y n k u H
Bardziej szczegółowoAll Saints Day. Chants of the Proper of the Mass for. Adapted to English words and Edited by. Bruce E. Ford
Chants of the Proper of the Mass for All Saints Day Adapted to English words and Edited by Bruce E. Ford Copyright 2009 by Bruce E. Ford All rights reserved. All Saints Day Introit Gaudeamus i. BzzzzacscSYÎzz7czzhzzzchzygczygcFTzzzzzcgÐkÐhczíyígzzÄzzzjUc
Bardziej szczegółowoT00o historyczne: Rozwój uk00adu okresowego pierwiastków 1 Storytelling Teaching Model: wiki.science-stories.org , Research Group
13T 00 o h i s t o r y c z n Re o: z w ó j u k 00 a d u o k r e s o w e g o p i e r w i a s t k ó w W p r o w a d z e n i e I s t n i e j e w i e l e s u b s t a n c j i i m o g o n e r e a g o w a z e
Bardziej szczegółowoOpis i zakres czynności sprzątania obiektów Gdyńskiego Centrum Sportu
O p i s i z a k r e s c z y n n o c is p r z» t a n i a o b i e k t ó w G d y s k i e g o C e n t r u m S p o r t u I S t a d i o n p i ł k a r s k i w G d y n i I A S p r z» t a n i e p r z e d m e c
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Gdyński Ośrodek Sportu i Rekreacji jednostka budżetowa Rozdział 2.
Z n a k s p r a w y G O S I R D Z P I 2 7 1 0 3 12 0 1 4 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A f O b s ł u g a o p e r a t o r s k aw r a z z d o s t a w» s p r
Bardziej szczegółowoMachine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11. Spectral Embedding + Clustering
Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11 Spectral Embedding + Clustering MOTIVATING EXAMPLE What can you say from this network? MOTIVATING EXAMPLE How about now? THOUGHT EXPERIMENT For each
Bardziej szczegółowoz d n i a 1 5 m a j a r.
C h o r ą g i e w D o l n o l ą s k a Z H P D e c y z j a n r 1 4 / I X / 2 0 1 5 K o m e n d a n t a C h o r ą g w i D o l n o 6 l ą s k i e j Z H P z d n i a 1 5 m a j a 2 0 1 5 r. w s p r a w i e g
Bardziej szczegółowoHelena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019
Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Składają się na
Bardziej szczegółowoPL-DE data test case. Kamil Rybka. Helsinki, November 2017
PL-DE data test case Kamil Rybka Helsinki, 13-14 November 2017 1 1 st step PL Data mapping 2 1 st step PL Data mapping PL Kod mspdata sztuczne wyspy, konstrukcje i urządzenia W other-islands transport
Bardziej szczegółowoSpis treści. Virginia Evans Jenny Dooley
pis treści chool... p. y things... p. ports... p. y home... p. 8 y family... p. 0 nimals... p. Free-time activities... p. 8 Food... p. Virginia vans Jenny ooley łownictwo ZZW chool like aths and nglish
Bardziej szczegółowoInstrukcja zarządzania systemem informatycznym przetwarzającym dane osobowe w Chorągwi Dolnośląskiej ZHP Spis treści
C h o r ą g i e w D o l n o l ą s k a Z H P Z a ł ą c z n i k 5 d o U c h w a ł y n r 2 2 / I X / 2 0 1 5 K o m e n d y C h o r ą g w i D o l n o 6 l ą s k i e j Z H P z d n i a 0 8. 0 62. 0 1 5 r. I n
Bardziej szczegółowoI n f o r m a c j e n a t e m a t p o d m i o t u k t ó r e m u z a m a w i a j» c y p o w i e r z y łk p o w i e r z y l i p r o w a d z e p o s t p
A d r e s s t r o n y i n t e r n e t o w e j, n a k t ó r e j z a m i e s z c z o n a b d z i e s p e c y f i k a c j a i s t o t n y c h w a r u n k ó w z a m ó w i e n i a ( j e e ld io t y c z y )
Bardziej szczegółowoDomy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI
Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI O tym, dlaczego warto budować pasywnie, komu budownictwo pasywne się opłaca, a kto się go boi, z architektem, Cezarym Sankowskim, rozmawia
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Gdyńskie Centrum Sportu jednostka budżetowa w Gdyni Rozdział 2. Informacja o trybie i stosowaniu przepisów
Z n a k s p r a w y G C S D Z P I 2 7 1 03 7 2 0 1 5 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A W y k o n a n i e r e m o n t u n a o b i e k c i e s p o r t o w y mp
Bardziej szczegółowo, , , , 0
S T E R O W N I K G R E E N M I L L A Q U A S Y S T E M 2 4 V 4 S E K C J I G B 6 9 6 4 C, 8 S E K C J I G B 6 9 6 8 C I n s t r u k c j a i n s t a l a c j i i o b s ł u g i P r z e d r o z p o c z ę
Bardziej szczegółowoO bjaśn ien ia. do in form acji o przeb iegu w yk on an ia plan u finansow ego za I -sze półrocze 2018r.
O bjaśn ien ia do in form acji o przeb iegu w yk on an ia plan u finansow ego za I -sze półrocze 2018r. M ie jsk o -G m in n y O śro d e k K u ltu ry S p o rtu i R ek reacji w Z d zie sz o w ic ach je
Bardziej szczegółowoInstrukcja obiegu i kontroli dokumentów powodujących skutki finansowo-gospodarcze w ZHP Spis treści
C h o r ą g i e w D o l n o l ą s k a Z H P U c h w a ł a n r 2 1 / I X / 2 0 1 5 K o m e n d y C h o r ą g w i D o l n o 6 l ą s k i e j Z H P z d n i a 2 10. 5. 2 0 1 5 r. w s p r a w i e I n s t r u
Bardziej szczegółowou P o d n o s z e n i e e f e k t y w n o śc i e k o n o m i c z n e j f u n k c j o n o w a n i a a d m i n i s t ra c j i pu - b li c z n e j w y m
W Załącznik do Uchwały nr XXX/244/01 R ady M ie j s kie j w N ałę czowie z dnia 28 g ru dnia 2001 r. Strategia rozwoju gminy miejskiej Nałęczów Opracowanie: dr Waldemar A. Gorzym-Wi lk ow s k i dr An drzej
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Rozdział 2. Informacja o trybie i stosowaniu przepisów Rozdział 3. Przedmiot zamówienia
Z n a k s p r a w y G O S I R D Z P I 2 7 1 0 1 0 2 0 1 4 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A f S p r z» t a n i e i u t r z y m a n i e c z y s t o c i g d y
Bardziej szczegółowoPORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ
Part-financed by EU South Baltic Programme w w w. p t m e w. p l PROSPECTS OF THE OFFSHORE WIND ENERGY DEVELOPMENT IN POLAND - OFFSHORE WIND INDUSTRY IN THE COASTAL CITIES AND PORT AREAS PORTS AS LOGISTICS
Bardziej szczegółowo[ m ] > 0, 1. K l a s y f i k a c j a G 3, E 2, S 1, V 1, W 2, A 0, C 0. S t r o n a 1 z 1 5
S z c z e g ó ł o w y o p i s i s z a c o w a n y z a k r e s i l o c i o w y m a t e r i a ł ó w b u d o w l L p N A Z W A A R T Y K U Ł U P R Z E Z N A C Z E N I E D A N E T E C H N I C Z N E C E C H
Bardziej szczegółowoARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL
Read Online and Download Ebook ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL DOWNLOAD EBOOK : ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA Click link bellow and free register
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR 72/2019 WÓJTA GMINY CZERNIKOWO z dnia 29 sierpnia 2019 r.
ZARZĄDZENIE NR 72/2019 WÓJTA GMINY CZERNIKOWO z dnia 29 sierpnia 2019 r. w sprawie zmian w budżecie na 2019 rok Na podstawie art.257 pkt 1 i pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r o finansach publicznych
Bardziej szczegółowo6. K o ł a 7. M i s a
S U P 6 0 9 v. 2 0 16 G R I L L R U C H O M Y, P R O S T O K Ą T N Y, Z D O L N Ą I B O C Z N Ą P Ó Ł K Ą S U P 6 0 9 I N S T R U K C J A M O N T A 7 U I B E Z P I E C Z N E G O U 7 Y T K O W A N I A S
Bardziej szczegółowon ó g, S t r o n a 2 z 1 9
Z n a k s p r a w y G O S I R D Z P I2 7 1 0 6 3 2 0 1 4 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A D o s t a w a w r a z z m o n t a e m u r z» d z e s i ł o w n i z
Bardziej szczegółowoDOI: / /32/37
. 2015. 4 (32) 1:18 DOI: 10.17223/1998863 /32/37 -,,. - -. :,,,,., -, -.,.-.,.,.,. -., -,.,,., -, 70 80. (.,.,. ),, -,.,, -,, (1886 1980).,.,, (.,.,..), -, -,,,, ; -, - 346, -,.. :, -, -,,,,,.,,, -,,,
Bardziej szczegółowoZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.
ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. W RAMACH POROZUMIENIA O WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ MIĘDZY POLSKĄ AKADEMIĄ NAUK I... UNDER THE AGREEMENT
Bardziej szczegółowoS.A RAPORT ROCZNY Za 2013 rok
O P E R A T O R T E L E K O M U N I K A C Y J N Y R A P O R T R O C Z N Y Z A 2 0 1 3 R O K Y u r e c o S. A. z s i e d z i b t w O l e ~ n i c y O l e ~ n i c a, 6 m a j a 2 0 14 r. S p i s t r e ~ c
Bardziej szczegółowo9 6 6 0, 4 m 2 ), S t r o n a 1 z 1 1
O p i s p r z e d m i o t u z a m ó w i e n i a - z a k r e s c z y n n o c i f U s ł u g i s p r z» t a n i a o b i e k t ó w G d y s k i e g o O r o d k a S p o r t u i R e ks r e a c j i I S t a d i
Bardziej szczegółowoTest sprawdzający znajomość języka angielskiego
Test sprawdzający znajomość języka angielskiego Imię i Nazwisko Kandydata/Kandydatki Proszę wstawić X w pole zgodnie z prawdą: Brak znajomości języka angielskiego Znam j. angielski (Proszę wypełnić poniższy
Bardziej szczegółowoSPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA
Z n a k s p r a w y G C S D Z P I 2 7 1 0 2 02 0 1 5 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A U s ł u g a d r u k o w a n i a d l a p o t r z e b G d y s k i e g o
Bardziej szczegółowo2 ), S t r o n a 1 z 1 1
Z a k r e s c z y n n o c i s p r z» t a n i a Z a ł» c z n i k n r 1 d o w z o r u u m o w y s t a n o w i» c e g o z a ł» c z n i k n r 5 d o S p e c y f i k a c j i I s t o t n y c h W a r u n k ó w
Bardziej szczegółowoIN ST Y T U T TECHNOLOGII E LEK T R O N O W E
IN ST Y T U T TECHNOLOGII E LEK T R O N O W E S - B I TO WY NA D AJN IK /O D.BIO RNIK SZYNY DANYCH UCY 7ASA86/487 o n o lit y c z n y c y fro w y u k ła d s c a lo n y TTL-S UCY 7AS486/A87 p e łn i fu
Bardziej szczegółowoCezary Michalski, Larysa Głazyrina, Dorota Zarzeczna Wykorzystanie walorów turystycznych i rekreacyjnych gminy Olsztyn
Cezary Michalski, Larysa Głazyrina, Dorota Zarzeczna Wykorzystanie walorów turystycznych i rekreacyjnych gminy Olsztyn Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna 7, 215-223
Bardziej szczegółowoPRESENT TENSES IN ENGLISH by
PRESENT TENSES IN ENGLISH by Present Tenses Present Continuous Zastosowanie Czasu Present Continuous używamy, gdy mówimy: o czynności, którą wykonujemy w momencie mówienia, o czynności, w trakcie wykonywania
Bardziej szczegółowoSPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA
Z n a k s p r a w y G C S D Z P I 2 7 1 0 1 12 0 1 5 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A D o s t a w a ( u d o s t p n i e n i e ) a g r e g a t u p r» d o t w
Bardziej szczegółowoHas the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?
Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Joanna Wibig Department of Meteorology and Climatology, University of Lodz, Poland OUTLINE: Motivation Data Heat wave frequency measures
Bardziej szczegółowo3. 4 n a k r ę t k i M k o r p u s m i s a n a w o d ę m i s a n a w ę g i e l 6. 4 n o g i
M G 5 0 4 W Ę D Z A R K A M G 5 0 4 I N S T R U K C J A M O N T A 7 U I B E Z P I E C Z E Ń S T W A S z a n o w n i P a s t w o, D z i ę k u j e m y z a z a k u p p r o d u k t u M a s t e r G r i l l
Bardziej szczegółowo[ m ] > 0, 1. K l a s y f i k a c j a G 3, E 2, S 1, V 1, W 2, A 0, C 0. S t r o n a 1 z 1 7
F O R M U L A R Z S P E C Y F I K A C J I C E N O W E J " D o s t a w a m a t e r i a ł ó w b u d o w l a n y c h n a p o t r z e b y G d y s k i e g o C e n t r u m S p ot ru " L p N A Z W A A R T Y K
Bardziej szczegółowoδ δ δ 1 ε δ δ δ 1 ε ε δ δ δ ε ε = T T a b c 1 = T = T = T
M O D E L O W A N I E I N Y N I E R S K I E n r 4 7, I S S N 8 9 6-7 7 X M O D E L O W A N I E P A S Z C Z Y Z N B A Z O W Y C H K O R P U S W N A P O D S T A W I E P O M W S P R Z D N O C I O W Y C H
Bardziej szczegółowoMaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesn"t start automatically
Mierzeja Wislana, mapa turystyczna 1:50 000: Mikoszewo, Jantar, Stegna, Sztutowo, Katy Rybackie, Przebrno, Krynica Morska, Piaski, Frombork =... = Carte touristique (Polish Edition) MaPlan Sp. z O.O Click
Bardziej szczegółowoCracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005
Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe
Bardziej szczegółowoZakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)
Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Gdyński Ośrodek Sportu i Rekreacji jednostka budżetowa Rozdział 2.
Z n a k s p r a w y G O S I R D Z P I 2 7 1 0 2 32 0 1 4 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A f O b s ł u g a o p e r a t o r s k a u r a w i s a m o j e z d n
Bardziej szczegółowoSPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA
Z a m a w i a j» c y G D Y S K I O R O D E K S P O R T U I R E K R E A C J I J E D N O S T K A B U D E T O W A 8 1 5 3 8 G d y n i a, u l O l i m p i j s k a 5k 9 Z n a k s p r a w y G O S I R D Z P I
Bardziej szczegółowophoto graphic Jan Witkowski Project for exhibition compositions typography colors : +48 506 780 943 : janwi@janwi.com
Jan Witkowski : +48 506 780 943 : janwi@janwi.com Project for exhibition photo graphic compositions typography colors Berlin London Paris Barcelona Vienna Prague Krakow Zakopane Jan Witkowski ARTIST FROM
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Gdyńskie Centrum Sportu jednostka budżetowa Rozdział 2. Informacja o trybie i stosowaniu przepisów
Z n a k s p r a w y G C S D Z P I 2 7 1 0 33 2 0 1 7 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A f U s ł u g i s p r z» t a n i a o b i e k t ó w G d y s k i e g o C e
Bardziej szczegółowoMachine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis
Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11 5 Random Projections & Canonical Correlation Analysis The Tall, THE FAT AND THE UGLY n X d The Tall, THE FAT AND THE UGLY d X > n X d n = n d d The
Bardziej szczegółowoSargent Opens Sonairte Farmers' Market
Sargent Opens Sonairte Farmers' Market 31 March, 2008 1V8VIZSV7EVKIRX8(1MRMWXIVSJ7XEXIEXXLI(ITEVXQIRXSJ%KVMGYPXYVI *MWLIVMIWERH*SSHTIVJSVQIHXLISJJMGMEPSTIRMRKSJXLI7SREMVXI*EVQIVW 1EVOIXMR0E]XS[R'S1IEXL
Bardziej szczegółowoP o l s k a j a k o k r a j a t a k ż e m y P o l a c y s t o i m y p r d s n s ą j a k i e j n i g d y n i e m i e l i ś m y i p e w n i e n i g d y m i e ć n i e b ę d e m y J a k o n o w i c o n k o
Bardziej szczegółowo7. M i s a K o ł o
S U P 4 1 2 v. 2 0 16 G R I L L K O C I O Ł E K 5 R E D N I C A 4 2 c m, R U C H O M Y S U P 4 1 2 I N S T R U K C J A M O N T A 7 U I B E Z P I E C Z N E G O U 7 Y T K O W A N I A S z a n o w n i P a
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Gdyńskie Centrum Sportu jednostka budżetowa Rozdział 2. Informacja o trybie i stosowaniu przepisów
Z n a k s p r a w y G C S D Z P I 2 7 1 01 82 0 1 5 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A P r o m o c j a G m i n y M i a s t a G d y n i a p r z e z z e s p óp
Bardziej szczegółowoForested areas in Cracow ( ) evaluation of changes based on satellite images 1 / 31 O
Forested areas in Cracow (1985-2017) evaluation of changes based on satellite images Obszary leśne w Krakowie (1985-2017) szacowanie zmian na podstawie zobrazowań satelitarnych Cracow University of Technology
Bardziej szczegółowoEkonomiczne Problemy Usług nr 74,
Grażyna Rosa, Izabela Auguściak Aspekt społeczny w działaniach marketingowych organizacji na przykładzie Szczecińskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego Ekonomiczne Problemy Usług nr 74, 721-732 2011
Bardziej szczegółowoETICS: Few words about the Polish market Dr. Jacek Michalak Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), Warsaw, Poland
ETICS: Few words about the Polish market Dr. Jacek Michalak Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), Warsaw, Poland 1957 the first ETICS was applied to residential building in Berlin, Germany the
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR 43/2019 WÓJTA GMINY CZERNIKOWO z dnia 24 maja 2019 r.
ZARZĄDZENIE NR 43/2019 WÓJTA GMINY CZERNIKOWO z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie zmian w budżecie na 2019 rok Na podstawie art.257 pkt 1 i pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r o finansach publicznych (
Bardziej szczegółowoR O Z D Z IA Ł 1. P R Z E S T R Z E N IE I F O R M Y...
SPIS TREŚCI P r z e d m o w a... L ite ratu ra u z u p e łn ia ją c a... R O Z D Z IA Ł. P R Z E S T R Z E N IE I F O R M Y.... A bstrakcyjne przestrzenie lin io w e.... Motywacja i ak sjo m aty k a...
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Gdyński Ośrodek Sportu i Rekreacji jednostka budżetowa Rozdział 2.
Z n a k s p r a w y G O S i R D Z P I 2 7 1 0 3 62 0 1 4 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A Z a p e w n i e n i e z a s i l a n i ea n e r g e t y c z ne g o
Bardziej szczegółowoÍ ń ę ń Í ę ź ę ń ľ ń ć ę ę ľ ń ę ľ ć
ń Í ń ę ń Í ę ź ę ń ľ ń ć ę ę ľ ń ę ľ ć Í ń Ó Ń Ń Ń Ó ľ ęż Ń Á ęż Ń Ą ę Ż ć ę ę Ż ć ę ć Ś ę ę Ś Ż Ż Ż Ż ę ę Ż ń Ż ń ę ę ć Ś ę Ż ć Ż ć Ż Ż ć ń Ż ľ ę ę ę ę Ś ę ę ľ ę Ę Ĺ Í ľ ď ý Ę ń ľ ę ń Ó Ń ć Í ô Ó ľ ü
Bardziej szczegółowoAngielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 8
Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 8 Przetłumacz na język angielski.klucz znajdziesz w drugiej części ćwiczenia. 1. to take a rest - odpocząć Muszę odpocząć. (5) Czy chcesz
Bardziej szczegółowoCracow University of Economics Poland
Cracow University of Economics Poland Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Keynote Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit,
Bardziej szczegółowoStargard Szczecinski i okolice (Polish Edition)
Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz Click here if your download doesn"t start automatically Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz
Bardziej szczegółowoWiesława S z u lc. Three new species of Eriophyid mites (A c a rifo rm e s: E rio p h yid a e, R h y n c a p h y to p tid a e ) from Poland
ZAKŁAD ZOOLOGII SYSTEMATYCZNEJ POLSKIEJ AKADEMII NAUK A C T A Z O O L O G I C A C R A C O V I E N S I A Тош XII Kraków, 15 III 1967 Nr 4 Wiesława S z u lc Three new species of Eriophyid mites (A c a rifo
Bardziej szczegółowoTom XVI W arszaw a, 20 XI 1970 N r 6. Sławomir M a z u r L IS T O P S P E C IE S. Saprinus cuspidatus I t i s s e n, 1949
P O L S K A A K A D E M I A N A U K I N S T Y T U T Z O O L O G I C Z N Y F R A G M E N T A F A U N I S T I C A Tom XVI W arszaw a, 20 XI 1970 N r 6 Sławomir M a z u r Contribution to the K nowledge o
Bardziej szczegółowoB IURO B ADAWCZE DS. J AKOŚCI
ISO 9001 Q Ref. Certif. No. PL 2 IEC SYSTEM FOR MUTUAL RECOGNITION OF TEST CERTIFICATES FOR ELECTRICAL EQUIPMENT (IECEE) CB SCHEME SYSTEME CEI D ACCEPTATION MUTUELLE DE CERTIFICATS D ESSAIS DES EQUIPEMENTS
Bardziej szczegółowoq (s, z) = ( ) (λ T) ρc = q
M O D E L O W A N I E I N Y N I E R S K I E n r 4 7, I S S N 1 8 9 6-7 7 1 X W Y Z N A C Z A N I E O D K S Z T A C E T O W A R Z Y S Z Ą C Y C H H A R T O W A N I U P O W I E R Z C H N I O W Y M W I E
Bardziej szczegółowoZestawienie czasów angielskich
Zestawienie czasów angielskich Present Continuous I am, You are, She/ He/ It is, We/ You/ They are podmiot + operator + (czasownik główny + ing) + reszta I' m driving. operator + podmiot + (czasownik główny
Bardziej szczegółowoANKIETA ŚWIAT BAJEK MOJEGO DZIECKA
Przedszkole Nr 1 w Zabrzu ANKIETA ul. Reymonta 52 41-800 Zabrze tel./fax. 0048 32 271-27-34 p1zabrze@poczta.onet.pl http://jedyneczka.bnet.pl ŚWIAT BAJEK MOJEGO DZIECKA Drodzy Rodzice. W związku z realizacją
Bardziej szczegółowoTychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)
Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000 (Polish Edition) Poland) Przedsiebiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne (Katowice Click here if your download doesn"t start automatically Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000
Bardziej szczegółowoWeronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019
Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Tresci zadań rozwiązanych
Bardziej szczegółowoMazurskie Centrum Kongresowo-Wypoczynkowe "Zamek - Ryn" Sp. z o.o. / ul. Plac Wolności 2,, Ryn; Tel , fax ,
R E G U L A M I N X I I I O G Ó L N O P O L S K I K O N K U R S M Ł O D Y C H T A L E N T Ó W S Z T U K I K U L I N A R N E J l A r t d e l a c u i s i n e M a r t e l l 2 0 1 5 K o n k u r s j e s t n
Bardziej szczegółowoNiniejsza wersja jest wersją elektroniczną Krajowej Oceny Technicznej CNBOP-PIB nr CNBOP-PIB-KOT-2017/ wydanie 1, wydanej w formie
ń ń ż Ä Ä ż ń Ę Ę ľ Ä ŕ ż ń ř ő ő Ę ż ż ń Ę Ź ř ý ż É ż Ę ń ń ń Ę ľ ż Ż ń ż ż ż Ę ż ć ć ý ż Ę ż ż ý ć Ę ż ć ć ż Ę Ę Ę ż ż ć ź Ą Ł Ł Ł Ł ľ Ł Ł Ł ź ý ľ ż Ł ż Ł ń ý ż ż Ł Ł ý ľ Ł ż Ł Á Ż Ż Ł Ę Ź ż ż ż Á ż
Bardziej szczegółowou l. W i d o k 8 t e l. 2 2 6 9 0 6 9 6 9
T A D E U S Z R O L K E J U T R O B Ę D Z I E L E P I E J T o m o r r o w W i l l B e B e t t e r K a w i a r n i a F a f i k, K r a k ó w, 1 9 9 2 F a f i k C a f e, C r a c o w, 1 9 9 2 W ł a c i c i
Bardziej szczegółowoMaterials to the Knowledge of the Scale Insects Fauna of Yugoslavia (H o m o p tera, C occoidea) [Pp. 211 218]
ZAKŁAD ZOOLOGII SYSTEMATYCZNEJ POLSKIEJ AKADEMII NAUK A C T A Z O O L O G I C A C R A C O V I E N S I A Tom XII Kraków, 30. IX. 1967 Nr 9 Barbara Ż a k -O g a z a Materials to the Knowledge of the Scale
Bardziej szczegółowoI 3 + d l a : B E, C H, C Y, C Z, ES, F R, G B, G R, I E, I T, L T, L U V, P T, S K, S I
M G 6 6 5 v 1. 2 0 1 5 G R I L L G A Z O W Y T R Ó J P A L N I K O W Y M G 6 6 5 I N S T R U K C J A U 7 Y T K O W A N I A I B E Z P I E C Z E Ń S T W A S z a n o w n i P a s t w o, D z i ę k u j e m y
Bardziej szczegółowoExtraclass. Football Men. Season 2009/10 - Autumn round
Extraclass Football Men Season 2009/10 - Autumn round Invitation Dear All, On the date of 29th July starts the new season of Polish Extraclass. There will be live coverage form all the matches on Canal+
Bardziej szczegółowoSpatial planning in floodplains in mountain catchments of different row, in the basin of the Upper Vistula and the Upper and Central Odra
Warsaw, October 15-16, 2015 Spatial planning in floodplains in mountain catchments of different row, in the basin of the Upper Vistula and the Upper and Central Odra Paweł Franczak 1, Karolina Listwan-Franczak
Bardziej szczegółowo1 0 2 / m S t a n d a r d w y m a g a ñ - e g z a m i n m i s t r z o w s k i dla zawodu R A D I E S T E T A Kod z klasyfikacji zawodów i sp e cjaln o ci dla p ot r ze b r yn ku p r acy Kod z klasyfikacji
Bardziej szczegółowoEmployment. Number of employees employed on a contract of employment by gender in 2012. Company
Im not found /sites/eneacsr2012.mess-asp.com/themes/eneacsr2012/img/enea.jpg Employt Capital Group is one of the largest companies in the energy industry. Therefore it has an influence, as an employer,
Bardziej szczegółowoJĘZYK ANGIELSKI KARTA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ 6., 7. i 8.
JĘZYK NGILSKI KRT ROZWIĄZŃ ZŃ 6., 7. i 8. UZUPŁNI UZŃ KO UZNI PSL miejsce na naklejkę UZUPŁNI ZSPÓŁ NZORUJĄY Uprawnienia ucznia do: dostosowania kryteriów oceniania nieprzenoszenia zaznaczeń na kartę Poniżej
Bardziej szczegółowo