ANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW OCENY MIKROKLIMATU W GORĄCYCH MIEJSCACH PRACY KOPALŃ WĘGLA KAMIENNEGO

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW OCENY MIKROKLIMATU W GORĄCYCH MIEJSCACH PRACY KOPALŃ WĘGLA KAMIENNEGO"

Transkrypt

1 GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2013 Tom 8 Zeszyt 4 Józef WACŁAWIK AGH, Akademia Góniczo-Hutnicza, Kaków Józef KNECHTEL, Lucjan ŚWIERCZEK Główny Instytut Gónictwa, Katowice ANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW OCENY MIKROKLIMATU W GORĄCYCH MIEJSCACH PRACY KOPALŃ WĘGLA KAMIENNEGO Steszczenie. Omówiono wybane wskaźniki oceny mikoklimatu stosowane w kopalniach węgla kamiennego: intensywność chłodzenia powietza Kw, tempeatuę zastępczą klimatu tzk, wskaźnik WBGT, ameykańską tempeatuę efektywną ATE, tempeatuę śląską TŚ oaz zdolność chłodniczą CP. Zbadano zakes zmienności tych wielkości w odniesieniu do wyników pomiaów wykonanych pzez kopalniane służby wentylacyjne w 462 wyobiskach. Niektóe z wymienionych wskaźników dają podobne wyniki. Na podstawie analizy stwiedzono, że istnieje gupa wyobisk, któych zaklasyfikowanie do okeślonego stopnia zagożenia klimatycznego zależy od pzyjętego kyteium. A COMPARATIVE ANALYSIS OF SELECTED INDICES USED FOR ASSESSMENT OF MICROCLIMATE RELATED OCCUPATIONAL CONDITIONS IN HOT AND HUMID WORK ENVIRONMENTS IN COAL MINES Summay. Seveal selected indices fo assessment of climate elated occupational conditions, now in use in coal mining, namely: Cooling Ai Intensity Kw, Equivalent Climate Tempeatue TZK, WBGT index, the Ameican Effective Tempeatue ATE, Silesian Tempeatue TS and Cooling Capacity CP wee compaed. Then the vaiation anges of these indices wee detemined fo a data set compising the esults of climate elated paametes measuement caied out by membes of mines ventilation staff at 462 undegound wokings. It emeged that seveal of these indices yielded simila values. The analysis of data showed that fo a goup of undegound wokings thei classification to a paticula climatic hazad was depending on the adopted citeion.

2 172 J. Wacławik, J. Knechtel, L. Świeczek 1. Wstęp W ozważaniach dotyczących cieplnych waunków pacy chętnie stosuje się kyteia oceny obciążenia cieplnego oganizmu ludzkiego opate na wskaźnikach. W gónictwie USA, Niemiec, RPA, Fancji, Wielkiej Bytanii, Belgii takimi wskaźnikami były m.in.: tempeatua powietza miezona temometem wilgotnym tw, intensywność chłodzenia powietza miezona w katastopniach wilgotnych Kφ, ameykańska tempeatua efektywna ATE, belgijska tempeatua efektywna BTE, fancuska tempeatua zastępcza t, zdolność chłodnicza (cooling powe) CP oaz wskaźnik WBGT. Do polskiego gónictwa węgla kamiennego J. Denda wpowadził wskaźnik dyskomfotu δ [3]. Opieając się na analizie wymienionych wskaźników oaz nawiązując do nomy ISO 7243, w kopalniach LGOM opacowano tempeatuę zastępczą klimatu tzk [8], dla kopalń węgla kamiennego zaś J. Denda zapoponował tempeatuę śląską TŚ [4]. Te dwa ostatnie kyteia są opate na wskaźniku WBGT. Intencją każdego z autoów takiego kyteium było pogodzenie ze sobą dwóch wymogów: postoty takiego wskaźnika oaz tego, aby uwzględniał on jak najwięcej czynników wpływających na mikoklimat w miejscu pacy. Można postawić pytanie: czy kyteia te dają podobne wyniki i czy wienie oddają eakcję oganizmu ludzkiego na obciążenie cieplne? 2. Wybane wskaźniki oceny mikoklimatu Rozpatuje się goące miejsca pacy góników, czyli takie wyobiska, w któych tempeatua powietza miezona temometem suchym jest wyższa od 28 0 C. Kozystając z wyników pomiaów wykonywanych w okesie letnim pzez kopalniane służby wentylacyjne, spoządzono bazę danych zawieającą dane z 462 goących miejsc pacy. Wymieniona baza dla każdej seii pomiaowej zawiea: - odzaj wyobiska (ścianowe, koytazowe z opływowym pądem powietza, koytazowe z wentylacją odębną); - tempeatuę powietza miezoną temometami: suchym ts i wilgotnym tw, 0 C; - pędkość pzepływu powietza w, m/s; - wysokość geodezyjną miejsca pomiau z, m.

3 Analiza poównawcza wybanych wskaźników Dla wymienionych 462 miejsc pacy, w któych wykonano pomiay klimatyczne, wyznaczono watości wybanych wskaźników, chaakteyzujących mikoklimat w tych miejscach. W obliczeniach pzyjęto, że paca gónika jest ciężka, tzn. ciepło metabolizmu M = 230 W/m 2. Rozważano następujące wskaźniki oceny mikoklimatu: intensywność chłodzenia powietza Kφ, tempeatuę zastępczą klimatu tzk, wskaźnik WBGT, ameykańską tempeatuę efektywną ATE, tempeatuę śląską TŚ oaz zdolność chłodniczą cooling powe CP Intensywność chłodzenia K φ Intensywność chłodzenia liczoną w katastopniach wilgotnych obliczamy, kozystając z następujących wzoów [5]: 3 a) dla pędkości powietza w 1 m/s: K 0,35 0,85 w 36, 5 3 b) dla pędkości powietza w 1 m/s: K 0,1 1,1 w36, 5 t w t w (1) (2) gdzie: ts tempeatua powietza miezona temometem suchym, 0 C; tw tempeatua powietza miezona temometem wilgotnym, 0 C. Intensywność chłodzenia Kφ łącznie z tempeatuą powietza miezona temometem suchym stanowi kyteium oceny cieplnych waunków pacy w gónictwie polskim Tempeatua zastępcza klimatu t zk Na podstawie wyników badań w kopalniach miedzi LGOM W. Tukiewicz [8] poponuje tempeatuę zastępczą klimatu liczyć według wzou: t zk 0,4 t 0, 6 t s w w (3) gdzie w oznacza pędkość powietza w metach na sekundę. Kyteium oceny opate na tempeatuze tzk funkcjonuje w kopalniach miedzi blisko 30 lat Wskaźnik WBGT Zgodnie z nomą PN-85/N [6], któa jest tłumaczeniem nomy ISO 7243, watość wskaźnika WBGT należy liczyć według wzou: WBGT 0,7 t nw 0, 3 t g (4)

4 174 J. Wacławik, J. Knechtel, L. Świeczek gdzie: tnw tempeatua wilgotna natualna (bez wymuszania pzepływu powietza), 0 C; tg tempeatua poczenionej kuli, 0 C. Stosowanie w waunkach kopalń węgla poczenionej kuli o śednicy co najmniej 20 cm jest uciążliwe. Postanowiono zatem opacować pzybliżony wzó, któy wiązałby tempeatuy ts i tw, a jednocześnie dawałby wyniki dostatecznie zgodne z dokładnym wskaźnikiem. W GIG opacowano pzybliżony wskaźnik WBGTp okeślony wzoem [1]: WBGT p 0,67 t 0, 33 t w Należy nadmienić, że współczynnik koelacji dla zależności (4a) jest badzo wysoki ( = 0,98), odchylenie standadowe zaś 0,24 0 C. Uznano zatem, że wzó ten może WBGTp służyć do oceny cieplnych waunków pacy w kopalniach węgla kamiennego. Stosowanie wskaźnika WBGT jest zgodne z polskim pawodawstwem [7]. s (4a) 2.4. Ameykańska tempeatua efektywna ATE Ameykańska tempeatua efektywna ATE jest to tempeatua nieuchomego i nasyconego wilgocią powietza o takiej samej zdolności chłodzącej oganizm, jaką ma powietze o danej tempeatuze ts ( 0 C) i o wilgotności φ (%) pzy jego uchu z pędkością w metach na sekundę [5]. Badania wykazały, że można dobieać óżne kombinacje tempeatuy, pędkości i wilgotności powietza, pzy któych człowiek odczuwa jednakowe oddziaływanie cieplne, pzy czym występują u niego jednakowe eakcje fizjologiczne, takie jak: pzyspieszenie tętna, podniesienie tempeatuy ciała, wydzielanie potu. Ameykańska tempeatua efektywna była stosowana głównie w gónictwie kajów anglojęzycznych oaz w gónictwie RFN. Rys. 1. Nomogam do wyznaczania watości ameykańskiej tempeatuy efektywnej Fig. 1. Nomogam fo evaluating Ameican Effective Tempeatues

5 Analiza poównawcza wybanych wskaźników Jej watość można wyznaczyć na podstawie wykesu Yaglou (ys. 1), cytowanego m.in. w pacach [3, 5] Tempeatua śląska TŚ Tempeatuę śląską TŚ opacował J. Denda [4]. Wyznacza się ją za pomocą wzou: TŚ = 0,7. tw +0,3. ts (1,7 φ). φ. w (5) Zdaniem Autoa tempeatuy śląskiej tzeci wyaz pawej stony elacji (5) został wpowadzony po to, aby zmniejszyć wpływ dużych pędkości na watość TŚ. Twiedzi on, że tempeatua śląska, pzyjęta jako wskaźnik w nomach klimatycznych dla gónictwa, ma uniwesalne znaczenie. Może ona być stosowana zaówno w kopalniach węgla, jak i ud oaz soli. W odóżnieniu od tempeatuy zastępczej klimatu tzk (w pzypadku któej pzyjęto oganiczenia co do maksymalnej pędkości powietza w) pzy uwzględnieniu we wzoze wilgotności powietza φ pozwala pzyjmować dopuszczalną pędkość powietza w ścianie ówną 5 m/s Zdolność chłodnicza (cooling powe) CP Zdolność chłodnicza śodowiska jest ozumiana jako stumień cieplny odpowadzony z oganizmu człowieka pzy uwzględnieniu waunków panujących w otoczeniu. Jeśli uwzględni się jedynie ciepło wymieniane dogą konwekcji, pomieniowania i paowania potu, to zdolność chłodniczą można okeślić za pomocą wzou [9]: CP gdzie: f h 100 cl hc " t t h t t p p sk c sk f stosunek powiezchni ciała uczestniczącej w wymianie ciepła do powiezchni całego ciała; h współczynnik wymiany ciepła pzez pomieniowanie, W/(m 2. K); hc współczynnik wymiany ciepła pzez konwekcję, W/(m 2. K); tsk tempeatua skóy ciała, 0 C; t tempeatua pomieniowania, 0 C; ts tempeatua powietza miezona temometem suchym, 0 C; p ciśnienie baometyczne, Pa; psk pężność pay pzy powiezchni skóy, Pa; ppa pężność pay w tubulentnym jądze, Pa; s p sk pa (6)

6 176 J. Wacławik, J. Knechtel, L. Świeczek cl współczynnik uwzględniający m.in. tę okoliczność, że ciepło utajone paowania potu ludzkiego jest wyższe od ciepła paowania wody; w pzykładach obliczeniowych w pacy [9] pzyjęto, że cl = 18,2 0 C. Piewszy składnik pawej stony wzou (6) dotyczy gęstości stumienia ciepła wymienianego dogą pomieniowania, dugi pzenoszenia ciepła pzez konwekcję, a tzeci składnik epezentuje gęstość stumienia enegii związanej z paowaniem potu. Pzyjmując watość stosunku powiezchni ciała uczestniczącej w tej wymianie ciepła do powiezchni całego ciała f = 0,75 oaz zakładając, że tempeatua skóy ciała nie óżni się dużo od 35 0 C, można iloczyn współczynnika f i współczynnika wymiany ciepła pzez pomieniowanie h wyazić za pomocą wzou [9]: 8 3 0,5 t 290,7 10 f h 17 (7) w któym t oznacza tempeatuę pomieniowania, 0 C. Watość współczynnika wymiany ciepła na dodze konwekcji hc można wyznaczyć według wzou [9]: 0,6 p 0,6 h c 8,32 w (8) Ciśnienia cząstkowe psk oaz ppa obliczamy, kozystając ze wzoów [2]: p 17,27 t 610 p ts tw (9) w pa,5 exp t 0, ,3 w p " sk 17,27 ts 610,5 exp 237,3 t w któych tw oznacza tempeatuę powietza miezoną temometem wilgotnym, 0 C. s (10) Ciśnienie baometyczne można obliczyć, kozystając ze wzou: p = z (11) w któym z jest wysokością geodezyjną, m. Zbió danych pomiaowych, o któym mowa w ozdziale 1, zawiea tempeatuy powietza miezone temometami suchym ts i wilgotnym tw, pędkość powietza w oaz wysokość geodezyjną miejsca pomiau z. Nie miezono natomiast tempeatuy pomieniowania t. Z badań powadzonych w GIG [1] wynika, że w odniesieniu do kopalń węgla tempeatua ta jest o około 0,4 0 C wyższa od tempeatuy powietza miezonej temometem suchym. We wzoze (6) występują tempeatua skóy tsk oaz zależna od tej

7 Analiza poównawcza wybanych wskaźników tempeatuy pężność pay pzy powiezchni skóy tsk. W pacy [9] poponuje się następujący wzó pozwalający obliczyć tempeatuę skóy: t sk 30 0,093t 0,045t s 0,571 w 0, p pa 0,00128 M 3,57 R Do dalszych ozważań pzyjęto, że wykonywana pzez gónika paca jest ciężka, tzn. M = 230 W/m 2, a opó cieplny odzieży wynosi Rcl = 0,5 clo = 0,076 (m 2. K)/W. Kozystając ze wzoów od (1) do (12), wyznaczono watości liczbowe wybanych wskaźników oceny mikoklimatu dla wyobisk kopalń węgla kamiennego: intensywność chłodzenia powietza Kφ, tempeatuę zastępczą klimatu tzk, wskaźnik WBGTp, ameykańską tempeatuę efektywną ATE, tempeatuę śląską oaz zdolność chłodniczą CP (cooling powe). Uzyskane wyniki poddano obóbce statystycznej. cl (12) 3. Zakes zmienności badanych wielkości 3.1 Wielkości miezone Zakes zmienności (tempeatua temometów suchego i wilgotnego, pędkość powietza, wysokość geodezyjna miejsca pomiau) waz z watościami śednimi podano w tablicy 1. Dane te należy uzupełnić o infomację, że wśód 462 badanych wyobisk było 168, w któych tempeatua powietza miezona temometem suchym była wyższa od 30 0 C (w tym 107 wyobisk z wentylacją odębną). W sześciu wyobiskach zanotowano pędkość powietza większą od 3 m/s. Tablica 1 Paamety mikoklimatu powietza w śodowisku goącym zmiezone w kopalniach węgla kamiennego w 2012 oku Lp. Paamet Watość minimalna maksymalna śednia 1 Tempeatua powietza miezona temometem suchym, t s 28,2 32,8 29,8 1a w tym w wyobiskach ślepych: 28,2 32,8 29,8 1b w tym w wyobiskach ścianowych: 28,2 32,8 29,8 2 Tempeatua powietza miezona temometem wilgotnym, t w 22,0 31,4 26,8 2a w tym w wyobiskach ślepych: 22,0 30,6 26,3 2b w tym w wyobiskach ścianowych: 24,6 31,4 27,8 3 Pędkość powietza, w 0,08 8,22 0,97 3a w tym w wyobiskach ślepych: 0,21 1,37 0,58 3b w tym w wyobiskach ścianowych: 0,08 8,22 1,94 4 Wysokość geodezyjna miejsca pomiau, z -1027,2-297,7-611,7 4a w tym w wyobiskach ślepych: -1027,2-297,7-625,2 4b w tym w wyobiskach ścianowych: -874,0-332,5-579,5

8 178 J. Wacławik, J. Knechtel, L. Świeczek Tempeatua powietza miezona temometem suchym jest wysoka zaówno w wyobiskach ścianowych, jak i w wyobiskach z wentylacja odębną, natomiast śednia pędkość powietza w wyobiskach ślepych jest dwa azy mniejsza. Z tablicy 1 wynika też, że wyobiska z podwyższoną tempeatuą powietza znajdują się ównież na niewielkich głębokościach Wybane wskaźniki oceny mikoklimatu w kopalniach węgla kamiennego W tablicy 2 zestawiono zakesy zmienności następujących wskaźników oceny mikoklimatu w miejscach pacy: wilgotność względną φ, intensywność chłodzenia powietza Kφ, tempeatuę zastępczą klimatu tzk, pzybliżoną watość wskaźnika WBGTp, zdolność chłodniczą CP, tempeatuę śląską TŚ oaz ameykańską tempeatuę efektywną ATE. Tablica 2 Zakes zmienności wybanych wskaźników oceny mikoklimatu Lp. Paamet Watość minimalna maksymalna śednia 1 Wilgotność względna, φ 50,8 97,0 79,3 1a w tym w wyobiskach ślepych: 50,8 94,3 76,4 1b w tym w wyobiskach ścianowych: 71,0 95,6 85,2 2 Intensywność chłodzenia powietza, K φ 4,1 22,0 11,2 2a w tym w wyobiskach ślepych: 6,4 17,5 10,7 2b w tym w wyobiskach ścianowych: 4,1 22,0 12,4 3 Tempeatua zastępcza klimatu, t zk 19,8 31,6 26,9 3a w tym w wyobiskach ślepych: 23,9 30,4 27,1 3b w tym w wyobiskach ścianowych: 19,8 31,6 26,7 4 Wskaźnik WBGT p 24,3 31,7 27,8 4a w tym w wyobiskach ślepych: 24,3 30,9 27,5 4b w tym w wyobiskach ścianowych: 25,9 31,7 28,5 5 Zdolność chłodnicza, CP 84,4 632,4 328,6 5a w tym w wyobiskach ślepych: 165,3 548,7 290,8 5b w tym w wyobiskach ścianowych: 84,4 632,4 412,9 6 Tempeatua śląska, TŚ 21,9 31,6 27,0 6a w tym w wyobiskach ślepych: 23,6 30,4 26,9 6b w tym w wyobiskach ścianowych: 21,9 31,6 27,1 7 Ameykańska tempeatua efektywna, ATE 23,5 31,7 27,1 7a w tym w wyobiskach ślepych: 24,2 30,4 27,2 7b w tym w wyobiskach ścianowych: 23,5 31,7 26,7 Z tablicy 2 wynika, że ównież w dążonych wyobiskach z wentylacją odębną wilgotność względna powietza jest badzo wysoka (powyżej 90%), jednak watość śednia wilgotności względnej w wyobiskach ścianowych jest o około 10% wyższa.

9 Analiza poównawcza wybanych wskaźników Analiza uzyskanych wyników Jeżeli za kyteium pzyjąć ts > 28 0 C, wówczas wszystkie 462 wyobiska są zagożone klimatycznie. Jeśli za kyteium pzyjąć CP < 230 W/m 2, to takich wyobisk będzie tylko 71. W pzypadku pzyjęcia jako kyteium jednego ze wskaźników zakłada się watość ganiczną 26 0 C. Jeżeli za kyteium pzyjąć tzk > 26 0 C, wówczas spośód 462 badanych wyobisk 362 będą zagożone klimatycznie, jeśli pzyjąć WBGTp > 26 0 C, to takich wyobisk będzie 420, jeśli pzyjąć TŚ > 26 0 C, to takich wyobisk będzie 353, a jeśli za kyteium pzyjmiemy ATE > 26 0 C, to takich wyobisk będzie 349 (tablica 3). Tablica 3 Liczba wyobisk zagożonych klimatycznie w zależności od pzyjętego kyteium Lp. Pzyjęte kyteium Liczba wyobisk zagożonych klimatycznie z wentylacją odębną z opływowym pądem powietza azem 1 t s > 28 0 C t zk > 26 0 C WBGT p > 26 0 C TŚ > 26 0 C ATE > 26 0 C Spośód 303 dążonych wyobisk z wentylacją odębną zagożonych klimatycznie jest 245, jeśli za kyteium pzyjąć tzk, 266, jeśli za kyteium pzyjąć WBGTp, 233, jeśli za kyteium pzyjąć TŚ, oaz 255, jeśli za kyteium pzyjąć ATE. Pzyjmując jako kyteium: tzk, TŚ, ATE, uzyskuje się podobne wyniki. Różnią się one od wyników uzyskanych na podstawie WBGT o 5 14% w odniesieniu do wyobisk ślepych oaz o 30 60% w odniesieniu do wyobisk z opływowym pądem powietza. 5. Podsumowanie W zależności od pzyjętego kyteium oceny zagożenia klimatycznego badane wyobisko można uznać za zagożone klimatycznie lub nie. Uzyskane wyniki wskazują na to, że wskaźnik WBGT jest badziej suowym kyteium aniżeli pozostałe. Niższe watości otzymane za pomocą tzk, TŚ czy ATE wynikają stąd, że od kombinacji liniowej tempeatu ts i tw odejmuje się pędkość powietza w. W dążonych wyobiskach z wentylacją odębną pędkość powietza jest na ogół mniejsza aniżeli w wyobiskach z opływowym pądem powietza, dlatego często zastosowanie do oceny zagożenia cieplnego WBGT i tzk daje

10 180 J. Wacławik, J. Knechtel, L. Świeczek podobne wyniki. W miaę zwiększenia pędkości powietza wzasta óżnica watości wspomnianych wskaźników. Wydaje się jednak, że pzyjęcie jako mienika oceny zagożenia klimatycznego tzk, lub nawet TŚ, jest dosyć yzykowne, bo w pewnym pzedziale tempeatu i pędkości powietza może to dać zbyt niskie watości w stosunku do faktycznego poziomu zagożenia klimatycznego. Pacę niniejszą wykonano ze śodków Minista Nauki i Szkolnictwa Wyższego w amach tematu: Modelowanie wymiany ciepła między oganizmem gónika a otoczeniem jako podstawa oceny mikoklimatu w goących wyobiskach kopalń głębokich (3396/B/T02/2011/40). BIBLIOGRAFIA 1. Bystoń H., Knechtel J., Makefka P.: Pzybliżony wskaźnik obciążenia temicznego góników w goących miejscach pacy polskich kopalń. Bezpieczeństwo Pacy w Gónictwie, n 4(8)/1993, s Bystoń H.: Metody obliczania nie ozgałęzionych lutniociągów kopalnianych i oceny ich jakości aeodynamicznej. Achiwum Gónictwa, tom 35, n 3/ Denda J.: Dyskomfot cieplny w śodowiskach pacy kopalń głębokich. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Gónictwo, z. 213, Gliwice Denda J.: Tempeatua zastępcza śląska TŚ jako wskaźnik mikoklimatu w śodowiskach. Wyd. WUG, Fycz A.: Klimatyzacja kopalń. Wyd. Śląsk, Katowice Polska Noma PN-85/N-08011: Wyznaczanie obciążeń temicznych działających na człowieka w śodowisku pacy. Noma jest opata na WBGT, ównoważna ISO 7243 z 1982 oku, Rozpoządzenie Minista Pacy i Polityki Socjalnej z dnia 17 czewca w spawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdowia w śodowisku pacy, Dz.U. n 79, poz. 513, Waszawa, Tukiewicz W.: popozycja nowego wskaźnika oceny waunków klimatycznych w kopalniach LGOM. CUPRUM, n 3-4, Wocław Wacławik J., Banny M., Boodulin-Nadzieja L.: Modelowanie wymiany ciepła między gónikiem a otoczeniem w tudnych waunkach klimatycznych. Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kaków Abstact This pape discusses seveal indices used in coal and coppe oes mines to assess occupational themal conditions, namely the intensity of ai cooling, measued in wet katadegees - Kφ,, the equivalent tempeatue of climate tzk, the WBGT index, the effective tempeatue (developed in the USA)- ATE, the Silesian tempeatue and the cooling capacity - CP. To assess the suitability of each of these indices, the esults wee studied of the measuements caied out at 462 wokplaces in coal mines. These measuements wee taken at places chaacteized by difficult themal conditions of wok, located both in diven wokings with auxiliay ventilation and in wokings ventilated by flow-though (main)

11 Analiza poównawcza wybanych wskaźników ventilation. The following paametes wee measued o detemined: wet and dy bulb tempeatue of ai and ai flow speed and the geodetic height. Fo each of the 462 undegound locations appopiate values of the selected indices chaacteizing the occupational themal conditions wee calculated. Calculations wee caied out with the assumption that a mine s wok load is high, i.e. that the metabolic heat M of the mine is of 230 W/m 2. Then, the vaiability ange was assessed of the values of the measues paametes as well as of the calculated indices chaacteing micoclimate. It emeged that both the values of measued paametes and the values of the indices, vay acoss a wide ange. Results of the analysis indicate that, depending on what the index is adopted as a citeion fo the assessment of themal conditions a mine is woking unde the occupational conditions can be consideed as hazadous o not. It was concluded that the adoption of cetain indices as the citeia fo occupational climate elated hazad can be pecaious, because fo a cetain ange of tempeatues and ai velocities the heat hazad assessment esults tend to be significantly lowe that the assessments caied out on the basis of the othe indices.

Uniwersalne cechy temperatury śląskiej TŚ w normowaniu czasu pracy i bezpieczeństwa cieplnego górników w środowiskach pracy kopalń głębokich

Uniwersalne cechy temperatury śląskiej TŚ w normowaniu czasu pracy i bezpieczeństwa cieplnego górników w środowiskach pracy kopalń głębokich dr hab. inż. JAN DRENDA prof. nadzw. w Pol. Śl. Politechnika Śląska Uniwersalne cechy temperatury śląskiej TŚ w normowaniu czasu pracy i bezpieczeństwa cieplnego górników w środowiskach pracy kopalń głębokich

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie profilu prędkości płynu w rurociągu o przekroju kołowym

Wyznaczanie profilu prędkości płynu w rurociągu o przekroju kołowym 1.Wpowadzenie Wyznaczanie pofilu pędkości płynu w uociągu o pzekoju kołowym Dla ustalonego, jednokieunkowego i uwastwionego pzepływu pzez uę o pzekoju kołowym ównanie Naviea-Stokesa upaszcza się do postaci

Bardziej szczegółowo

Wstępna i szczegółowa ocena zagrożenia klimatycznego w kopalniach

Wstępna i szczegółowa ocena zagrożenia klimatycznego w kopalniach NOWOCZESNE SYSTEMY WENTYLACJI, KLIMATYZACJI I UTRZYMANIA RUCHU W GÓRNICTWIE PODZIEMNYM IV Konferencja, 7-8 czerwca 2018r., Jastków k. Lublina Wstępna i szczegółowa ocena zagrożenia klimatycznego w kopalniach

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie współczynnika wzorcowania przepływomierzy próbkujących z czujnikiem prostokątnym umieszczonym na cięciwie rurociągu

Wyznaczanie współczynnika wzorcowania przepływomierzy próbkujących z czujnikiem prostokątnym umieszczonym na cięciwie rurociągu Wyznaczanie współczynnika wzocowania pzepływomiezy póbkujących z czujnikiem postokątnym umieszczonym na cięciwie uociągu Witold Kiese W pacy pzedstawiono budowę wybanych czujników stosowanych w pzepływomiezach

Bardziej szczegółowo

TERMODYNAMIKA PROCESOWA. Wykład V

TERMODYNAMIKA PROCESOWA. Wykład V ERMODYNAMIKA PROCESOWA Wykład V Równania stanu substancji czystych Równanie stanu gazu doskonałego eoia stanów odpowiadających sobie Równania wiialne Pof. Antoni Kozioł, Wydział Chemiczny Politechniki

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 1. W przypadku zbiornika zawierającego gaz, stan układu jako całości jest opisany przez: temperaturę, ciśnienie i objętość.

WYKŁAD 1. W przypadku zbiornika zawierającego gaz, stan układu jako całości jest opisany przez: temperaturę, ciśnienie i objętość. WYKŁAD 1 Pzedmiot badań temodynamiki. Jeśli chcemy opisać układ złożony z N cząstek, to możemy w amach mechaniki nieelatywistycznej dla każdej cząstki napisać ównanie uchu: 2 d i mi = Fi, z + Fi, j, i,

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 3 REZONANS W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH

ĆWICZENIE 3 REZONANS W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH ĆWZENE 3 EZONANS W OBWODAH EEKTYZNYH el ćwiczenia: spawdzenie podstawowych właściwości szeegowego i ównoległego obwodu ezonansowego pzy wymuszeniu napięciem sinusoidalnym, zbadanie wpływu paametów obwodu

Bardziej szczegółowo

TECHNIKI INFORMATYCZNE W ODLEWNICTWIE

TECHNIKI INFORMATYCZNE W ODLEWNICTWIE ECHNIKI INFORMAYCZNE W ODLEWNICWIE Janusz LELIO Paweł ŻAK Michał SZUCKI Faculty of Foundy Engineeing Depatment of Foundy Pocesses Engineeing AGH Univesity of Science and echnology Kakow Data ostatniej

Bardziej szczegółowo

PRZENIKANIE PRZEZ ŚCIANKĘ PŁASKĄ JEDNOWARSTWOWĄ. 3. wnikanie ciepła od ścianki do ośrodka ogrzewanego

PRZENIKANIE PRZEZ ŚCIANKĘ PŁASKĄ JEDNOWARSTWOWĄ. 3. wnikanie ciepła od ścianki do ośrodka ogrzewanego PRZENIKANIE W pzemyśle uch ciepła zachodzi ównocześnie dwoma lub tzema sposobami, najczęściej odbywa się pzez pzewodzenie i konwekcję. Mechanizm tanspotu ciepła łączący wymienione sposoby uchu ciepła nazywa

Bardziej szczegółowo

FIZYKA BUDOWLI. wilgoć w przegrodach budowlanych. przyczyny zawilgocenia przegród budowlanych

FIZYKA BUDOWLI. wilgoć w przegrodach budowlanych. przyczyny zawilgocenia przegród budowlanych FIZYKA BUDOWLI zagadnienia cieplno-wilgotnościowe pzegód budowlanych 1 wilgoć w pzegodach budowlanych pzyczyny zawilgocenia pzegód budowlanych wilgoć technologiczna związana z pocesem wytwazania i podukcji

Bardziej szczegółowo

należą do grupy odbiorników energii elektrycznej idealne elementy rezystancyjne przekształcają energię prądu elektrycznego w ciepło

należą do grupy odbiorników energii elektrycznej idealne elementy rezystancyjne przekształcają energię prądu elektrycznego w ciepło 07 0 Opacował: mg inż. Macin Wieczoek www.mawie.net.pl. Elementy ezystancyjne. należą do gupy odbioników enegii elektycznej idealne elementy ezystancyjne pzekształcają enegię pądu elektycznego w ciepło.

Bardziej szczegółowo

STANDARDY EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ DO POWIETRZA Z PROCESÓW ENERGETYCZNEGO SPALANIA PALIW ANALIZA ZMIAN

STANDARDY EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ DO POWIETRZA Z PROCESÓW ENERGETYCZNEGO SPALANIA PALIW ANALIZA ZMIAN STANISŁAW KIRSEK, JOANNA STUDENCKA STANDARDY EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ DO POWIETRZA Z PROCESÓW ENERGETYCZNEGO SPALANIA PALIW ANALIZA ZMIAN THE STANDARDS OF AIR POLLUTION EMISSION FROM THE FUELS COMBUSTION

Bardziej szczegółowo

Dobór zmiennych objaśniających do liniowego modelu ekonometrycznego

Dobór zmiennych objaśniających do liniowego modelu ekonometrycznego Dobó zmiennych objaśniających do liniowego modelu ekonometycznego Wstępnym zadaniem pzy budowie modelu ekonometycznego jest okeślenie zmiennych objaśniających. Kyteium wybou powinna być meytoyczna znajomość

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD NORMALNY. 2. Opis układu pomiarowego

ROZKŁAD NORMALNY. 2. Opis układu pomiarowego ROZKŁAD ORMALY 1. Opis teoetyczny do ćwiczenia zamieszczony jest na stonie www.wtc.wat.edu.pl w dziale DYDAKTYKA FIZYKA ĆWICZEIA LABORATORYJE (Wstęp do teoii pomiaów). 2. Opis układu pomiaowego Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

Energia kinetyczna i praca. Energia potencjalna

Energia kinetyczna i praca. Energia potencjalna negia kinetyczna i paca. negia potencjalna Wykład 4 Wocław Univesity of Technology 1 NRGIA KINTYCZNA I PRACA 5.XI.011 Paca Kto wykonał większą pacę? Hossein Rezazadeh Olimpiada w Atenach 004 WR Podzut

Bardziej szczegółowo

MIERNICTWO WIELKOŚCI ELEKTRYCZNYCH I NIEELEKTRYCZNYCH

MIERNICTWO WIELKOŚCI ELEKTRYCZNYCH I NIEELEKTRYCZNYCH Politechnika Białostocka Wydział Elektyczny Kateda Elektotechniki Teoetycznej i Metologii nstukcja do zajęć laboatoyjnych z pzedmiotu MENCTWO WEKOŚC EEKTYCZNYCH NEEEKTYCZNYCH Kod pzedmiotu: ENSC554 Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

Uwagi: LABORATORIUM WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW. Ćwiczenie nr 16 MECHANIKA PĘKANIA. ZNORMALIZOWANY POMIAR ODPORNOŚCI MATERIAŁÓW NA PĘKANIE.

Uwagi: LABORATORIUM WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW. Ćwiczenie nr 16 MECHANIKA PĘKANIA. ZNORMALIZOWANY POMIAR ODPORNOŚCI MATERIAŁÓW NA PĘKANIE. POLITECHNIKA KRAKOWSKA WYDZIAŁ MECHANZNY INSTYTUT MECHANIKI STOSOWANEJ Zakład Mechaniki Doświadczalnej i Biomechaniki Imię i nazwisko: N gupy: Zespół: Ocena: Uwagi: Rok ak.: Data ćwicz.: Podpis: LABORATORIUM

Bardziej szczegółowo

ROZWIĄZUJEMY PROBLEM RÓWNOWAŻNOŚCI MASY BEZWŁADNEJ I MASY GRAWITACYJNEJ.

ROZWIĄZUJEMY PROBLEM RÓWNOWAŻNOŚCI MASY BEZWŁADNEJ I MASY GRAWITACYJNEJ. ROZWIĄZUJEMY PROBLEM RÓWNOWAŻNOŚCI MASY BEZWŁADNEJ I MASY GRAWITACYJNEJ. STRESZCZENIE Na bazie fizyki klasycznej znaleziono nośnik ładunku gawitacyjnego, uzyskano jedność wszystkich odzajów pól ( elektycznych,

Bardziej szczegółowo

Graf skierowany. Graf zależności dla struktur drzewiastych rozgrywających parametrycznie

Graf skierowany. Graf zależności dla struktur drzewiastych rozgrywających parametrycznie Gaf skieowany Gaf skieowany definiuje się jako upoządkowaną paę zbioów. Piewszy z nich zawiea wiezchołki gafu, a dugi składa się z kawędzi gafu, czyli upoządkowanych pa wiezchołków. Ruch po gafie możliwy

Bardziej szczegółowo

Materiały szkoleniowe

Materiały szkoleniowe Materiały szkoleniowe Projekt I.N.05 Opracowanie modelu obciążenia cieplnego organizmu człowieka przebywającego w warunkach środowiskowych odpowiadających głęboko położonym oddziałom kopalni węgla i miedzi.

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ FIZYKI, MATEMATYKI I INFORMATYKI POLITECHNIKI KRAKOWSKIEJ Instytut Fizyki LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI, ELEKTRONIKI I MIERNICTWA

WYDZIAŁ FIZYKI, MATEMATYKI I INFORMATYKI POLITECHNIKI KRAKOWSKIEJ Instytut Fizyki LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI, ELEKTRONIKI I MIERNICTWA WYDZIAŁ FIZYKI, MATEMATYKI I INFORMATYKI POITEHNIKI KRAKOWSKIEJ Instytut Fizyki ABORATORIUM PODSTAW EEKTROTEHNIKI, EEKTRONIKI I MIERNITWA ĆWIZENIE 7 Pojemność złącza p-n POJĘIA I MODEE potzebne do zozumienia

Bardziej szczegółowo

Przejmowanie ciepła przy konwekcji swobodnej w przestrzeni ograniczonej (szczeliny)

Przejmowanie ciepła przy konwekcji swobodnej w przestrzeni ograniczonej (szczeliny) inż. Michał Stzeszewski 0-006 Pzejowanie ciepła pzy konwekcji swobonej w pzestzeni oganiczonej (szczeliny) Zaania o saozielnego ozwiązania v. 0.. powazenie celu uposzczenia achunkowego ozwiązania zjawiska

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZEK FUNKCJI OMEGA Z DOMINACJĄ STOCHASTYCZNĄ

ZWIĄZEK FUNKCJI OMEGA Z DOMINACJĄ STOCHASTYCZNĄ Studia konomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwesytetu konomicznego w Katowicach ISSN 283-86 N 237 25 Infomatyka i konometia 2 wa Michalska Uniwesytet konomiczny w Katowicach Wydział Infomatyki i Komunikacji Kateda

Bardziej szczegółowo

ROZWIAZANIA ZAGADNIEŃ PRZEPŁYWU FILTRACYJNEGO METODAMI ANALITYCZNYMI.

ROZWIAZANIA ZAGADNIEŃ PRZEPŁYWU FILTRACYJNEGO METODAMI ANALITYCZNYMI. Modelowanie pzepływu cieczy pzez ośodki poowate Wykład VII ROZWIAZANIA ZAGADNIEŃ PRZEPŁYWU FILTRACYJNEGO METODAMI ANALITYCZNYMI. 7. Pzepływ pzez goblę z uwzględnieniem zasilania wodami infiltacyjnymi.

Bardziej szczegółowo

METEMATYCZNY MODEL OCENY

METEMATYCZNY MODEL OCENY I N S T Y T U T A N A L I Z R E I O N A L N Y C H w K i e l c a c h METEMATYCZNY MODEL OCENY EFEKTYNOŚCI NAUCZNIA NA SZCZEBLU IMNAZJALNYM I ODSTAOYM METODĄ STANDARYZACJI YNIKÓ OÓLNYCH Auto: D Bogdan Stępień

Bardziej szczegółowo

Wykład: praca siły, pojęcie energii potencjalnej. Zasada zachowania energii.

Wykład: praca siły, pojęcie energii potencjalnej. Zasada zachowania energii. Wykład: paca siły, pojęcie enegii potencjalnej. Zasada zachowania enegii. Uwaga: Obazki w tym steszczeniu znajdują się stonie www: http://www.whfeeman.com/tiple/content /instucto/inde.htm Pytanie: Co to

Bardziej szczegółowo

MONITORING STACJI FOTOWOLTAICZNYCH W ŚWIETLE NORM EUROPEJSKICH

MONITORING STACJI FOTOWOLTAICZNYCH W ŚWIETLE NORM EUROPEJSKICH 51 Aleksande Zaemba *, Tadeusz Rodziewicz **, Bogdan Gaca ** i Maia Wacławek ** * Kateda Elektotechniki Politechnika Częstochowska al. Amii Kajowej 17, 42-200 Częstochowa e-mail: zaemba@el.pcz.czest.pl

Bardziej szczegółowo

Modelowanie przepływu cieczy przez ośrodki porowate Wykład III

Modelowanie przepływu cieczy przez ośrodki porowate Wykład III Modelowanie pzepływu cieczy pzez ośodki poowate Wykład III 6 Ogólne zasady ozwiązywania ównań hydodynamicznego modelu pzepływu. Metody ozwiązania ównania Laplace a. Wpowadzenie wielkości potencjału pędkości

Bardziej szczegółowo

II.6. Wahadło proste.

II.6. Wahadło proste. II.6. Wahadło poste. Pzez wahadło poste ozumiemy uch oscylacyjny punktu mateialnego o masie m po dolnym łuku okęgu o pomieniu, w stałym polu gawitacyjnym g = constant. Fig. II.6.1. ozkład wektoa g pzyśpieszenia

Bardziej szczegółowo

Zawiadomienie o wyborze najkorzystniejszej oferty

Zawiadomienie o wyborze najkorzystniejszej oferty Kaków, dnia 28 wześnia 2015. Nasz znak: KZ.II.272.10.2015 Dotyczy: postępowania o udzielenie publicznego w tybie pzetagu nieoganiczonego pn.: Pzygotowanie i pzepowadzenie kampanii infomacyjno edukacyjnej,

Bardziej szczegółowo

Ocena siły oddziaływania procesów objaśniających dla modeli przestrzennych

Ocena siły oddziaływania procesów objaśniających dla modeli przestrzennych Michał Benad Pietzak * Ocena siły oddziaływania pocesów objaśniających dla modeli pzestzennych Wstęp Ekonomiczne analizy pzestzenne są ważnym kieunkiem ozwoju ekonometii pzestzennej Wynika to z faktu,

Bardziej szczegółowo

Zasilacz laboratoryjny symetryczny PS-3005D-II

Zasilacz laboratoryjny symetryczny PS-3005D-II Infomacje o podukcie Utwozo 01-11-2017 Zasilacz laboatoyjny symetyczny PS-3005D-II Cena : 850,00 zł N katalogowy : PS-3005D-II Poducent : Zhaoxin Dostępność : Dostępny Stan magazynowy : badzo wysoki Śednia

Bardziej szczegółowo

Matematyka ubezpieczeń majątkowych r.

Matematyka ubezpieczeń majątkowych r. Zadanie. W kolejnych okesach czasu t =,,3,... ubezpieczony, chaakteyzujący się paametem yzyka Λ, geneuje szkód. Dla danego Λ = λ zmienne N t N, N, N 3,... są waunkowo niezależne i mają (bzegowe) ozkłady

Bardziej szczegółowo

Metody optymalizacji. dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie

Metody optymalizacji. dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Metody optymalizacji d inż. Paweł Zalewski kademia Moska w Szczecinie Optymalizacja - definicje: Zadaniem optymalizacji jest wyznaczenie spośód dopuszczalnych ozwiązań danego polemu ozwiązania najlepszego

Bardziej szczegółowo

GRAWITACJA. przyciągają się wzajemnie siłą proporcjonalną do iloczynu ich mas i odwrotnie proporcjonalną do kwadratu ich odległości r.

GRAWITACJA. przyciągają się wzajemnie siłą proporcjonalną do iloczynu ich mas i odwrotnie proporcjonalną do kwadratu ich odległości r. GRAWITACJA Pawo powszechnego ciążenia (pawo gawitacji) Dwa punkty mateialne o masach m 1 i m pzyciągają się wzajemnie siłą popocjonalną do iloczynu ich mas i odwotnie popocjonalną do kwadatu ich odległości.

Bardziej szczegółowo

Kognitywistyka II r. Teoria rzetelności wyników testu. Teorie inteligencji i sposoby jej pomiaru (4) Rzetelność czyli dokładność pomiaru

Kognitywistyka II r. Teoria rzetelności wyników testu. Teorie inteligencji i sposoby jej pomiaru (4) Rzetelność czyli dokładność pomiaru Kognitywistyka II Teoie inteligencji i sposoby jej pomiau (4) Teoia zetelności wyników testu Rzetelność czyli dokładność pomiau W języku potocznym temin zetelność oznacza niezawodność (dokładność). W psychometii

Bardziej szczegółowo

PRĄD ELEKTRYCZNY I SIŁA MAGNETYCZNA

PRĄD ELEKTRYCZNY I SIŁA MAGNETYCZNA PĄD LKTYCZNY SŁA MAGNTYCZNA Na ładunek, opócz siły elektostatycznej, działa ównież siła magnetyczna popocjonalna do pędkości ładunku v. Pzekonamy się, że siła działająca na magnes to siła działająca na

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii Instytut Inżynierii Mechanicznej

POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii Instytut Inżynierii Mechanicznej PITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petochemii Instytut Inżynieii Mechanicznej w Płocku Zakład Apaatuy Pzemysłowej ABRATRIUM TERMDYNAMIKI Instukcja stanowiskowa Temat: Analiza spalin

Bardziej szczegółowo

A. POMIARY FOTOMETRYCZNE Z WYKORZYSTANIEM FOTOOGNIWA SELENOWEGO

A. POMIARY FOTOMETRYCZNE Z WYKORZYSTANIEM FOTOOGNIWA SELENOWEGO 10.X.010 ĆWCZENE NR 70 A. POMARY FOTOMETRYCZNE Z WYKORZYSTANEM FOTOOGNWA SELENOWEGO. Zestaw pzyządów 1. Ogniwo selenowe.. Źódło światła w obudowie 3. Zasilacz o wydajności pądowej min. 5A 4. Ampeomiez

Bardziej szczegółowo

Dobór zmiennych do modelu ekonometrycznego

Dobór zmiennych do modelu ekonometrycznego Dobó zmiennych do modelu ekonometycznego Metody dobou zmiennych do modelu ekonometycznego opate na teście F Model zedukowany ya 0 +a x+a x+.+a x Model pełny ya 0 +a x+a x+.+a x +a + x + + +a k x k Częściowy

Bardziej szczegółowo

Siła tarcia. Tarcie jest zawsze przeciwnie skierowane do kierunku ruchu (do prędkości). R. D. Knight, Physics for scientists and engineers

Siła tarcia. Tarcie jest zawsze przeciwnie skierowane do kierunku ruchu (do prędkości). R. D. Knight, Physics for scientists and engineers Siła tacia Tacie jest zawsze pzeciwnie skieowane do kieunku uchu (do pędkości). P. G. Hewitt, Fizyka wokół nas, PWN R. D. Knight, Physics fo scientists and enginees Symulacja molekulanego modelu tacia

Bardziej szczegółowo

PRZEMIANA ENERGII ELEKTRYCZNEJ W CIELE STAŁYM

PRZEMIANA ENERGII ELEKTRYCZNEJ W CIELE STAŁYM PRZEMIANA ENERGII ELEKTRYCZNE W CIELE STAŁYM Anaizowane są skutki pzepływu pądu pzemiennego o natężeniu I pzez pzewodnik okągły o pomieniu. Pzyęto wstępne założenia upaszcząace: - kształt pądu est sinusoidany,

Bardziej szczegółowo

Mikroklimat. dr inż. Magdalena Młynarczyk. Pracownia Obciążeń Termicznych Zakład Ergonomii.

Mikroklimat. dr inż. Magdalena Młynarczyk. Pracownia Obciążeń Termicznych Zakład Ergonomii. Mikroklimat dr inż. Magdalena Młynarczyk Pracownia Obciążeń Termicznych Zakład Ergonomii e-mail: m.mlynarczyk@ciop.pl Centralny Instytut Pracy Państwowy Instytut Badawczy Podział środowisk cieplnych Wskaźnik

Bardziej szczegółowo

MECHANIKA OGÓLNA (II)

MECHANIKA OGÓLNA (II) MECHNIK GÓLN (II) Semest: II (Mechanika I), III (Mechanika II), ok akademicki 2017/2018 Liczba godzin: sem. II*) - wykład 30 godz., ćwiczenia 30 godz. sem. III*) - wykład 30 godz., ćwiczenia 30 godz. (dla

Bardziej szczegółowo

Rodzajowy rachunek kosztów Wycena zuŝycia materiałów

Rodzajowy rachunek kosztów Wycena zuŝycia materiałów Rodzajowy achunek kosztów (wycena zuŝycia mateiałów) Wycena zuŝycia mateiałów ZuŜycie mateiałów moŝe być miezone, wyceniane, dokumentowane i ewidencjonowane w óŝny sposób. Stosowane metody wywieają jednak

Bardziej szczegółowo

9.1 POMIAR PRĘDKOŚCI NEUTRINA W CERN

9.1 POMIAR PRĘDKOŚCI NEUTRINA W CERN 91 POMIAR PRĘDKOŚCI NEUTRINA W CERN Rozdział należy do teoii pt "Teoia Pzestzeni" autostwa Daiusza Stanisława Sobolewskiego http: wwwtheoyofspaceinfo Z uwagi na ozważania nad pojęciem czasu 1 możemy pzyjąć,

Bardziej szczegółowo

Pole magnetyczne. 5.1 Oddziaływanie pola magnetycznego na ładunki. przewodniki z prądem. 5.1.1 Podstawowe zjawiska magnetyczne

Pole magnetyczne. 5.1 Oddziaływanie pola magnetycznego na ładunki. przewodniki z prądem. 5.1.1 Podstawowe zjawiska magnetyczne Rozdział 5 Pole magnetyczne 5.1 Oddziaływanie pola magnetycznego na ładunki i pzewodniki z pądem 5.1.1 Podstawowe zjawiska magnetyczne W obecnym ozdziale ozpatzymy niektóe zagadnienia magnetostatyki. Magnetostatyką

Bardziej szczegółowo

Rys. 1. Stanowisko pomiarowe do pomiaru parametrów mikroklimatu w pomieszczeniu

Rys. 1. Stanowisko pomiarowe do pomiaru parametrów mikroklimatu w pomieszczeniu Ćwiczenie Nr 3 Temat: BADANIE MIKROKLIMATU W POMIESZCZENIACH Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi badania mikroklimatu w pomieszczeniach za pomocą wskaźników PMV, PPD.

Bardziej szczegółowo

Warunki mikroklimatu wyrobisk chodnikowych i ścianowych na wybranym przykładzie

Warunki mikroklimatu wyrobisk chodnikowych i ścianowych na wybranym przykładzie prof. zw. dr hab. inż. NIKODEM SZLĄZAK dr inż. DARIUSZ OBRACAJ mgr inż. BARTŁOMIEJ GŁUCH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Warunki mikroklimatu

Bardziej szczegółowo

Wartości wybranych przedsiębiorstw górniczych przy zastosowaniu EVA *

Wartości wybranych przedsiębiorstw górniczych przy zastosowaniu EVA * ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO n 786 Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia n 64/1 (2013) s. 269 278 Watości wybanych pzedsiębiostw góniczych pzy zastosowaniu EVA * Adam Sojda ** Steszczenie:

Bardziej szczegółowo

rozwarcia 2α porusza sie wzd luż swojej osi (w strone

rozwarcia 2α porusza sie wzd luż swojej osi (w strone Zadanie Pocisk w kszta lcie stożka o polu podstawy S i kacie ozwacia 2α pousza sie z pedkości a v wzd luż swojej osi w stone wiezcho lka) w badzo ozzedzonym jednoatomowym gazie. Tempeatua gazu jest na

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 11 OPTYMALIZACJA WIELOKRYTERIALNA

WYKŁAD 11 OPTYMALIZACJA WIELOKRYTERIALNA WYKŁAD OPTYMALIZACJA WIELOKYTEIALNA Wstęp. W wielu pzypadkach pzy pojektowaniu konstukcji technicznych dla okeślenia ich jakości jest niezędne wpowadzenie więcej niż jednego kyteium oceny. F ) { ( ), (

Bardziej szczegółowo

Elektroenergetyczne sieci rozdzielcze SIECI 2004 V Konferencja Naukowo-Techniczna

Elektroenergetyczne sieci rozdzielcze SIECI 2004 V Konferencja Naukowo-Techniczna Elektoenegetyczne sieci ozdzielcze SIECI 2004 V Konfeencja Naukowo-Techniczna Politechnika Wocławska Instytut Enegoelektyki Andzej SOWA Jaosław WIATER Politechnika Białostocka, 15-353 Białystok, ul. Wiejska

Bardziej szczegółowo

Próba określenia miary jakości informacji na gruncie teorii grafów dla potrzeb dydaktyki

Próba określenia miary jakości informacji na gruncie teorii grafów dla potrzeb dydaktyki Póba okeślenia miay jakości infomacji na guncie teoii gafów dla potzeb dydaktyki Zbigniew Osiak E-mail: zbigniew.osiak@gmail.com http://ocid.og/0000-0002-5007-306x http://via.og/autho/zbigniew_osiak Steszczenie

Bardziej szczegółowo

Model klasyczny gospodarki otwartej

Model klasyczny gospodarki otwartej Model klasyczny gospodaki otwatej Do tej poy ozpatywaliśmy model sztucznie zakładający, iż gospodaka danego kaju jest gospodaką zamkniętą. A zatem bak było międzynaodowych pzepływów dób i kapitału. Jeżeli

Bardziej szczegółowo

SEWAGE SLUDGE DRYING BASED ON A HEAT PUMP WITH CARBON DIOXIDE AS REFRIGERANT

SEWAGE SLUDGE DRYING BASED ON A HEAT PUMP WITH CARBON DIOXIDE AS REFRIGERANT SUSZENIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH W UKŁADZIE Z POMPĄ CIEPŁA PRACUJĄCĄ Z DWUTLENKIEM WĘGLA JAKO CZYNNIKIEM ZIĘBNICZYM SEWAGE SLUDGE DRYING BASED ON A HEAT PUMP WITH CARBON DIOIDE AS REFRIGERANT Agnieszka Flaga-Mayańczyk,

Bardziej szczegółowo

POMIAR PĘTLI HISTEREZY MAGNETYCZNEJ

POMIAR PĘTLI HISTEREZY MAGNETYCZNEJ POMAR PĘTL STEREZ MAGNETZNEJ 1. Opis teoetyczny do ćwiczenia zamieszczony jest na stonie www.wtc.wat.edu.pl w dziale DDAKTKA FZKA ĆZENA LABORATORJNE.. Opis układu pomiaowego Mateiały feomagnetyczne (feyt,

Bardziej szczegółowo

OBWODY PRĄDU SINUSOIDALNEGO

OBWODY PRĄDU SINUSOIDALNEGO aboatoium Elektotechniki i elektoniki Temat ćwiczenia: BOTOM 06 OBODY ĄD SSODEGO omiay pądu, napięcia i mocy, wyznaczenie paametów modeli zastępczych cewki indukcyjnej, kondensatoa oaz oponika, chaakteystyki

Bardziej szczegółowo

11. DYNAMIKA RUCHU DRGAJĄCEGO

11. DYNAMIKA RUCHU DRGAJĄCEGO 11. DYNAMIKA RUCHU DRGAJĄCEGO Ruchem dgającym nazywamy uch, któy powtaza się peiodycznie w takcie jego twania w czasie i zachodzi wokół położenia ównowagi. Zespół obiektów fizycznych zapewniający wytwozenie

Bardziej szczegółowo

Tradycyjne mierniki ryzyka

Tradycyjne mierniki ryzyka Tadycyjne mieniki yzyka Pzykład 1. Ryzyko w pzypadku potfela inwestycyjnego Dwie inwestycje mają następujące stopy zwotu, zależne od sytuacji gospodaczej: Sytuacja Pawdopodobieństwo R R Recesja 0, 9,0%

Bardziej szczegółowo

23 PRĄD STAŁY. CZĘŚĆ 2

23 PRĄD STAŁY. CZĘŚĆ 2 Włodzimiez Wolczyński 23 PĄD STAŁY. CZĘŚĆ 2 zadanie 1 Tzy jednakowe oponiki, każdy o opoze =30 Ω i opó =60 Ω połączono ze źódłem pądu o napięciu 15 V, jak na ysunku obok. O ile zwiększy się natężenie pądu

Bardziej szczegółowo

m q κ (11.1) q ω (11.2) ω =,

m q κ (11.1) q ω (11.2) ω =, OPIS RUCHU, DRGANIA WŁASNE TŁUMIONE Oga Kopacz, Adam Łodygowski, Kzysztof Tymbe, Michał Płotkowiak, Wojciech Pawłowski Konsutacje naukowe: pof. d hab. Jezy Rakowski Poznań 00/00.. Opis uchu OPIS RUCHU

Bardziej szczegółowo

LIST EMISYJNY nr 3 /2014 Ministra Finansów

LIST EMISYJNY nr 3 /2014 Ministra Finansów LIST EMISYJNY n /0 Minista Finansów z dnia stycznia 0. w spawie emisji kótkookesowych oszczędnościowych obligacji skabowych o opocentowaniu stałym ofeowanych w sieci spzedaży detalicznej Na podstawie at.

Bardziej szczegółowo

Wpływ błędów parametrów modelu maszyny indukcyjnej na działanie rozszerzonego obserwatora prędkości

Wpływ błędów parametrów modelu maszyny indukcyjnej na działanie rozszerzonego obserwatora prędkości Daniel WACHOWIAK Zbigniew KRZEMIŃSKI Politechnika Gdańska Wydział Elektotechniki i Automatyki Kateda Automatyki Napędu Elektycznego doi:1015199/48017091 Wpływ błędów paametów modelu maszyny indukcyjnej

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Matematyka Poziom rozszerzony

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Matematyka Poziom rozszerzony KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Póbna Matua z OPERONEM Matematyka Poziom ozszezony Listopad 0 W ni niej szym sche ma cie oce nia nia za dań otwa tych są pe zen to wa ne pzy kła do we po paw ne od po wie

Bardziej szczegółowo

WERYFIKACJA DOŚWIADCZALNA MODELU HYDRODYNAMIKI REAKTORA AIRLIFT EXPERIMENTAL VERIFICATION OF HYDRODYNAMICS MODEL OF AIRLIFT REACTOR

WERYFIKACJA DOŚWIADCZALNA MODELU HYDRODYNAMIKI REAKTORA AIRLIFT EXPERIMENTAL VERIFICATION OF HYDRODYNAMICS MODEL OF AIRLIFT REACTOR ROBERT GRZYWACZ WERYFKACJA DOŚWADCZALNA MODELU HYDRODYNAMK REAKTORA ARLFT EXPERMENTAL VERFCATON OF HYDRODYNAMCS MODEL OF ARLFT REACTOR Steszczenie W atykule pzedstawiono weyfikację doświadczalną modelu

Bardziej szczegółowo

Wykład 17. 13 Półprzewodniki

Wykład 17. 13 Półprzewodniki Wykład 17 13 Półpzewodniki 13.1 Rodzaje półpzewodników 13.2 Złącze typu n-p 14 Pole magnetyczne 14.1 Podstawowe infomacje doświadczalne 14.2 Pąd elektyczny jako źódło pola magnetycznego Reinhad Kulessa

Bardziej szczegółowo

PRACA MOC ENERGIA. Z uwagi na to, że praca jest iloczynem skalarnym jej wartość zależy również od kąta pomiędzy siłą F a przemieszczeniem r

PRACA MOC ENERGIA. Z uwagi na to, że praca jest iloczynem skalarnym jej wartość zależy również od kąta pomiędzy siłą F a przemieszczeniem r PRACA MOC ENERGIA Paca Pojęcie pacy używane jest zaówno w fizyce (w sposób ścisły) jak i w życiu codziennym (w sposób potoczny), jednak obie te definicje nie pokywają się Paca w sensie potocznym to każda

Bardziej szczegółowo

Wykład Pojemność elektryczna. 7.1 Pole nieskończonej naładowanej warstwy. σ-ładunek powierzchniowy. S 2 E 2 E 1 y. ds 1.

Wykład Pojemność elektryczna. 7.1 Pole nieskończonej naładowanej warstwy. σ-ładunek powierzchniowy. S 2 E 2 E 1 y. ds 1. Wykład 9 7. Pojemność elektyczna 7. Pole nieskończonej naładowanej wastwy z σ σładunek powiezchniowy S y ds x S ds 8 maca 3 Reinhad Kulessa Natężenie pola elektycznego pochodzące od nieskończonej naładowanej

Bardziej szczegółowo

Modelowanie zmienności i dokładność oszacowania jakości węgla brunatnego w złożu Bełchatów (pole Bełchatów)

Modelowanie zmienności i dokładność oszacowania jakości węgla brunatnego w złożu Bełchatów (pole Bełchatów) Akademia Góniczo-Hutnicza, Kopalnia Węgla Bunatnego, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochony śodowiska Bełchatów Wasztaty Gónicze 24 Jacek Mucha, Tadeusz Słomka, Wojciech Mastej, Tomasz Batuś Akademia Góniczo-Hutnicza,

Bardziej szczegółowo

Metodyka obliczeń wartości parametrów technicznoekonomicznych

Metodyka obliczeń wartości parametrów technicznoekonomicznych Metodyka obliczeń watości paametów technicznoekonomicznych Wesja: 1.1 Konstancin-Jeziona, siepień 2018. Histoia aktualizacji Data Fima Wesja Opis zmiany 24.08.2018 PSE S.A. 1.0 Publikacja dokumentu 28.08.2018

Bardziej szczegółowo

15. STANOWISKOWE BADANIE MECHANIZMÓW HAMULCOWYCH Cel ćwiczenia Wprowadzenie

15. STANOWISKOWE BADANIE MECHANIZMÓW HAMULCOWYCH Cel ćwiczenia Wprowadzenie 15. STANOWISKOWE BADANIE MECHANIZMÓW HAMULCOWYCH 15.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie na stanowisku podstawowyc zależności caakteyzującyc funkcjonowanie mecanizmu amulcowego w szczególności

Bardziej szczegółowo

Wykład 11. Pompa ciepła - uzupełnienie II Zasada Termodynamiki Entropia w ujęciu termodynamicznym c.d. Entropia w ujęciu statystycznym

Wykład 11. Pompa ciepła - uzupełnienie II Zasada Termodynamiki Entropia w ujęciu termodynamicznym c.d. Entropia w ujęciu statystycznym Wykład 11 Pompa ciepła - uzupełnienie II Zasada emodynamiki Entopia w ujęciu temodynamicznym c.d. Entopia w ujęciu statystycznym W. Dominik Wydział Fizyki UW emodynamika 2018/2019 1/30 G Pompa cieplna

Bardziej szczegółowo

Energia kinetyczna i praca. Energia potencjalna

Energia kinetyczna i praca. Energia potencjalna Enegia kinetyczna i paca. Enegia potencjalna Wykład 4 Wocław Uniesity of Technology 1 5-XI-011 5.XI.011 Paca Kto wykonał większą pacę? Hossein Rezazadeh Olimpiada w Atenach 004 WR Podzut 63 kg Paul Andeson

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WARUNKÓW MIKROKLIMATU W REJONIE ŚCIAN EKSPLOATACYJNYCH KOPALŃ WĘGLA KAMIENNEGO

ANALIZA WARUNKÓW MIKROKLIMATU W REJONIE ŚCIAN EKSPLOATACYJNYCH KOPALŃ WĘGLA KAMIENNEGO GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2013 Tom 8 Zeszyt 2 Nikodem SZLĄZAK, Dariusz OBRACAJ, Bartłomiej GŁUCH AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Katedra Górnictwa Podziemnego ANALIZA

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie techniki komputerowej w modelowaniu wymiany ciepła między organizmem górnika a gorącym otoczeniem

Zastosowanie techniki komputerowej w modelowaniu wymiany ciepła między organizmem górnika a gorącym otoczeniem 94 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2015 UKD -047.36:622.8:536.2 Zastosowanie techniki komputerowej w modelowaniu wymiany ciepła między organizmem górnika a gorącym otoczeniem Application of calculation technique in

Bardziej szczegółowo

Termoanemometr z pirometrem DT-8894 DT8894 produkcji CEM

Termoanemometr z pirometrem DT-8894 DT8894 produkcji CEM Infomacje o podukcie Utwozo 30-12-2016 Temoanemomet z piometem DT-8894 DT8894 podukcji CEM Cena : 590,00 zł N katalogowy : DT-8894 Poducent : CEM Dostępność : Niedostępny Stan magazynowy : bak w magazynie

Bardziej szczegółowo

Jak mierzyć i jak liczyć efekty cieplne reakcji? Energia. Zdolność do wykonywania pracy lub produkowania ciepła

Jak mierzyć i jak liczyć efekty cieplne reakcji? Energia. Zdolność do wykonywania pracy lub produkowania ciepła Jak miezyć i jak liczyć efekty cieplne eakcji? Enegia Zdolność do wykonywania pacy lub podukowania ciepła Paca objętościowa paca = siła odległość 06_73 P = F A W = F h N m = J P = F A Aea = A ciśnienie

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA Z REALIZACJI ZADANIA BADAWCZEGO NR 5

INFORMACJA Z REALIZACJI ZADANIA BADAWCZEGO NR 5 Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie PROJEKT STRATEGICZNY NARODOWEGO CENTRUM BADAŃ I ROZWOJU POPRAWA BEZPIECZEŃSTWA PRACY W KOPALNIACH INFORMACJA Z REALIZACJI ZADANIA BADAWCZEGO

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE MOMENTU BEZWŁADNOSCI KRĄŻKA

WYZNACZANIE MOMENTU BEZWŁADNOSCI KRĄŻKA Ćwiczenie -7 WYZNACZANE OENTU BEZWŁADNOSC KRĄŻKA. Cel ćwiczenia: zapoznanie się z teoią momentu bezwładności. Wyznaczenie momentu bezwładności były względem osi obotu z siłą tacia i bez tej siły, wyznaczenie

Bardziej szczegółowo

Zależność natężenia oświetlenia od odległości

Zależność natężenia oświetlenia od odległości Zależność natężenia oświetlenia CELE Badanie zależności natężenia oświetlenia powiezchni wytwazanego pzez żaówkę od niej. Uzyskane dane są analizowane w kategoiach paw fotometii (tzw. pawa odwotnych kwadatów

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKI UŻYTKOWE I WZORCOWANIE SZEROKOPASMOWYCH MIERNIKÓW NADFIOLETU

CHARAKTERYSTYKI UŻYTKOWE I WZORCOWANIE SZEROKOPASMOWYCH MIERNIKÓW NADFIOLETU Jezy PIETRZYKOWSKI CHARAKTERYSTYKI UŻYTKOWE I WZORCOWANIE SZEROKOPASMOWYCH MIERNIKÓW NADFIOLETU STRESZCZENIE Okeślono haakteystyki użytkowe szeokopasmowyh mieników nadfioletu oaz ih klasyfikaję. Podano

Bardziej szczegółowo

ELEKTROMAGNETYCZNE DRGANIA WYMUSZONE W OBWODZIE RLC. 1. Podstawy fizyczne

ELEKTROMAGNETYCZNE DRGANIA WYMUSZONE W OBWODZIE RLC. 1. Podstawy fizyczne Politechnika Waszawska Wydział Fizyki Laboatoium Fizyki I Płd. Maek Kowalski ELEKTROMAGNETYZNE RGANIA WYMUSZONE W OBWOZIE RL. Podstawy fizyczne gania są zjawiskiem powszechnie występującym w pzyodzie i

Bardziej szczegółowo

KINEMATYCZNE WŁASNOW PRZEKŁADNI

KINEMATYCZNE WŁASNOW PRZEKŁADNI KINEMATYCZNE WŁASNOW ASNOŚCI PRZEKŁADNI Waunki współpacy pacy zazębienia Zasada n 1 - koła zębate mogą ze sobą współpacować, kiedy mają ten sam moduł m. Czy to wymaganie jest wystaczające dla pawidłowej

Bardziej szczegółowo

dr inż. Zbigniew Szklarski

dr inż. Zbigniew Szklarski ykład 5: Paca i enegia d inż. Zbigniew Szklaski szkla@agh.edu.pl http://laye.uci.agh.edu.pl/z.szklaski/ Enegia a paca Enegia jest to wielkość skalana, okeślająca stan, w jakim znajduje się jedno lub wiele

Bardziej szczegółowo

OCZYSZCZANIE POWIETRZA Z LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH

OCZYSZCZANIE POWIETRZA Z LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH DZIŁ HMIZN POLITHNIKI RSZSKIJ ZKŁD THNOLOGII NIORGNIZNJ I RMIKI Laboatoium PODST THNOLOGII HMIZNJ Instukcja do ćwiczenia pt. OZSZZNI POITRZ Z LOTNH ZIĄZKÓ ORGNIZNH Powadzący: d inŝ. ogdan Ulejczyk STĘP

Bardziej szczegółowo

BADANIE ZALEśNOŚCI POMIĘDZY WARTOŚCIĄ WYKŁADNIKA HURSTA A SKUTECZNOŚCIĄ STRATEGII INWESTYCYJNYCH OPARTYCH NA ANALIZIE TECHNICZNEJ WPROWADZENIE

BADANIE ZALEśNOŚCI POMIĘDZY WARTOŚCIĄ WYKŁADNIKA HURSTA A SKUTECZNOŚCIĄ STRATEGII INWESTYCYJNYCH OPARTYCH NA ANALIZIE TECHNICZNEJ WPROWADZENIE Edyta Macinkiewicz Kateda Zaządzania, Wydział Oganizacji i Zaządzania Politechniki Łódzkiej e-mail: emac@p.lodz.pl BADANIE ZALEśNOŚCI POMIĘDZY WARTOŚCIĄ WYKŁADNIKA HURSTA A SKUTECZNOŚCIĄ STRATEGII INWESTYCYJNYCH

Bardziej szczegółowo

BRYŁA SZTYWNA. Umowy. Aby uprościć rozważania w tym dziale będziemy przyjmować następujące umowy:

BRYŁA SZTYWNA. Umowy. Aby uprościć rozważania w tym dziale będziemy przyjmować następujące umowy: Niektóe powody aby poznać ten dział: BRYŁA SZTYWNA stanowi dobe uzupełnienie mechaniki punktu mateialnego, opisuje wiele sytuacji z życia codziennego, ma wiele powiązań z innymi działami fizyki (temodynamika,

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Kornaś. Powtórka z fizyki

Grzegorz Kornaś. Powtórka z fizyki Gzegoz Konaś Powtóka z fizyki - dla uczniów gimnazjów, któzy chcą wiedzieć to co tzeba, a nawet więcej, - dla uczniów liceów, któzy chcą powtózyć to co tzeba, aby zozumieć więcej, - dla wszystkich, któzy

Bardziej szczegółowo

00502 Podstawy kinematyki D Część 2 Iloczyn wektorowy i skalarny. Wektorowy opis ruchu. Względność ruchu. Prędkość w ruchu prostoliniowym.

00502 Podstawy kinematyki D Część 2 Iloczyn wektorowy i skalarny. Wektorowy opis ruchu. Względność ruchu. Prędkość w ruchu prostoliniowym. 1 00502 Kinematyka D Dane osobowe właściciela akusza 00502 Podstawy kinematyki D Część 2 Iloczyn wektoowy i skalany. Wektoowy opis uchu. Względność uchu. Pędkość w uchu postoliniowym. Instukcja dla zdającego

Bardziej szczegółowo

Pole grawitacyjne. Definicje. Rodzaje pól. Rodzaje pól... Notatki. Notatki. Notatki. Notatki. dr inż. Ireneusz Owczarek.

Pole grawitacyjne. Definicje. Rodzaje pól. Rodzaje pól... Notatki. Notatki. Notatki. Notatki. dr inż. Ireneusz Owczarek. Pole gawitacyjne d inż. Ieneusz Owczaek CNMiF PŁ ieneusz.owczaek@p.lodz.pl http://cmf.p.lodz.pl/iowczaek 1 d inż. Ieneusz Owczaek Pole gawitacyjne Definicje to pzestzenny ozkład wielkości fizycznej. jest

Bardziej szczegółowo

DZIAŁANIE MECHANIZMÓW BRONI AUTOMATYCZNEJ Z ODPROWADZENIEM GAZÓW PO ZATRZYMANIU TŁOKA GAZOWEGO

DZIAŁANIE MECHANIZMÓW BRONI AUTOMATYCZNEJ Z ODPROWADZENIEM GAZÓW PO ZATRZYMANIU TŁOKA GAZOWEGO mg inż. ałgozata PAC pof. d hab. inż. Stanisław TORECKI Wojskowa Akademia Techniczna DZIAŁANIE ECHANIZÓW BRONI AUTOATYCZNEJ Z ODPROWADZENIE GAZÓW PO ZATRZYANIU TŁOKA GAZOWEGO Steszczenie: W efeacie pzedstawiono

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA NA OCENĘ DOPUSZCZAJĄCY Z FIZYKI W KLASIE DRUGIEJ (cały rok szkolny)

WYMAGANIA NA OCENĘ DOPUSZCZAJĄCY Z FIZYKI W KLASIE DRUGIEJ (cały rok szkolny) WYMAGANIA NA OCENĘ DOPUSZCZAJĄCY Z FIZYKI W KLASIE DRUGIEJ (cały ok szkolny) 1. Umiejętność pomiau siły za pomocą siłomieza.. Wpawne posługiwanie się jednostką siły i jej symbolem w układzie SI. Symbolem

Bardziej szczegółowo

Pracownia komputerowa

Pracownia komputerowa Stanisław Lampeski Ćwiczenia z chemii fizycznej Pacownia komputeowa Opis wykonania ćwiczeń WYDZIAŁ CHEMII UAM Poznań 009 Mateiały umieszczone na stonie: http://www.staff.amu.edu.pl/~slampe Spis teści Wstęp...

Bardziej szczegółowo

KOOF Szczecin: Komitet Główny Olimpiady Fizycznej. Andrzej Wysmołek Komitet Główny Olimpiady Fizycznej, IFD UW.

KOOF Szczecin:   Komitet Główny Olimpiady Fizycznej. Andrzej Wysmołek Komitet Główny Olimpiady Fizycznej, IFD UW. LVII OLIMPIADA FIZYCZNA (007/008). Stopień III, zadanie doświadczalne D Źódło: Auto: Nazwa zadania: Działy: Słowa kluczowe: Komitet Główny Olimpiady Fizycznej. Andzej Wysmołek Komitet Główny Olimpiady

Bardziej szczegółowo

1. Podstawowe pojęcia mechaniki płynów

1. Podstawowe pojęcia mechaniki płynów 1. Podstawowe pojęcia mechaniki płynów W większości zastosowań technicznych wyóżnia się dwa odzaje ciał, tzn. płyny i ciała stałe, pzy czym najczęściej spotykana definicja pozwalająca ozóżnić te dwa ośodki

Bardziej szczegółowo

Ocena dokładności prognozowania jakości strugi surowca na przykładzie wieloodkrywkowej kopalni węgla brunatnego

Ocena dokładności prognozowania jakości strugi surowca na przykładzie wieloodkrywkowej kopalni węgla brunatnego 20 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2015 UKD 622.271:622.332:005.585 Ocena dokładności pognozowania jakości stugi suowca na pzykładzie wieloodkywkowej kopalni węgla bunatnego Assessment of the accuacy of foecasting quality

Bardziej szczegółowo

Siła. Zasady dynamiki

Siła. Zasady dynamiki Siła. Zasady dynaiki Siła jest wielkością wektoową. Posiada okeśloną watość, kieunek i zwot. Jednostką siły jest niuton (N). 1N=1 k s 2 Pzedstawienie aficzne A Siła pzyłożona jest do ciała w punkcie A,

Bardziej szczegółowo

Jednostkowy opór aerodynamiczny lutniociągów zbudowanych z lutni elastycznych

Jednostkowy opór aerodynamiczny lutniociągów zbudowanych z lutni elastycznych dr inż. JÓZEF KNECHTEL Główny Instytut Górnictwa Jednostkowy opór aerodynamiczny lutniociągów zbudowanych z lutni elastycznych Wykonano badania, których celem było wyznaczenie wartości jednostkowego oporu

Bardziej szczegółowo