ANALIZA WARUNKÓW MIKROKLIMATU W REJONIE ŚCIAN EKSPLOATACYJNYCH KOPALŃ WĘGLA KAMIENNEGO
|
|
- Sławomir Borowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2013 Tom 8 Zeszyt 2 Nikodem SZLĄZAK, Dariusz OBRACAJ, Bartłomiej GŁUCH AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Katedra Górnictwa Podziemnego ANALIZA WARUNKÓW MIKROKLIMATU W REJONIE ŚCIAN EKSPLOATACYJNYCH KOPALŃ WĘGLA KAMIENNEGO Streszczenie. W polskim górnictwie węgla kamiennego coraz częściej pojawia się problem zagrożenia klimatycznego. W niedalekiej przyszłości należy się liczyć z dalszym pogarszaniem warunków klimatycznych, w wyniku zwiększenia głębokości eksploatacji oraz koncentracji wydobycia. Trudne warunki mikroklimatu mogą być przyczyną nie tylko spadku wydajności pracy, ale przede wszystkim przegrzania organizmu i zagrożenia zdrowia oraz życia pracowników. W artykule omówiono analizę mikroklimatu w wyrobiskach ścianowych na podstawie wskaźników mikroklimatu: intensywności chłodzenia powietrza K w, temperatury zastępczej francuskiej TFR, temperatury zastępczej klimatu t zk, wskaźnika WBGT. Na podstawie wyników pomiarów parametrów powietrza w ścianach eksploatacyjnych przeprowadzono ocenę komfortu cieplnego pracowników. Ocenę wykonano na podstawie amerykańskiej temperatury efektywnej ATE oraz wskaźnika dyskomfortu cieplnego w zależności od izolacyjności termicznej odzieży, wydatku energetycznego lub zaaklimatyzowania. Przedstawiono konfrontacje polskich przepisów z innymi wskaźnikami mikroklimatu pod kątem normalnego i skróconego czasu pracy. ANALYSIS OF MICROCLIMATE CONDITIONS IN HARD COAL MINES LONGWALLS Summary. In the Polish hard coal mining sector increasingly raises the problem of the climate threat. In the nearest future these conditions may be expected to get even worse as mining is started at deeper levels and production is even more concentrated. Difficult conditions of underground microclimate can cause not only the decline in labour productivity, but above all, overheating of the body and health risks and life of workers. an The analysis of microclimate in the longwalls based on the indicators microclimate: relative index of air cooling power K w, equivalent French temperature TFR, equivalent temperature of climate t zk, wet-bulb globe temperature index WBGT are discussed in the paper. Thermal comfort for workers on the basis on measurement results of air flow parameters in longwalls is assessed. The assessment was carried out on the basis of the effective temperature ATE and thermal discomfort δ are assessment, depending on the thermal insulation of clothing, metabolic rate, or for acclimatisation. Confrontations of Polish
2 100 N. Szlązak, D. Obracaj, B. Głuch legislation with other indexes of microclimate for full and reduced working time are presented. Wstęp Największy wpływ na kształtowanie warunków mikroklimatu na stanowiskach pracy mają zwiększająca się wraz z głębokością temperatura pierwotna górotworu oraz coraz większe moce elektryczne maszyn i urządzeń w rejonie ściany eksploatacyjnej. Negatywne oddziaływanie warunków mikroklimatu spowodowane jest przede wszystkim wysoką koncentracją wydobycia, stale zwiększającą się mocą zainstalowanych maszyn urabiających i urządzeń odstawczych oraz wysoką wilgotnością powietrza w wyrobiskach. W niedalekiej przyszłości może się okazać, że zajdzie konieczność prowadzenia eksploatacji w górotworze o temperaturze skał sięgającej 50 C, a o bezpieczeństwie ludzi pracujących na dole i możliwości prowadzenia wydobycia decydować będzie głównie zagrożenie klimatyczne. Trudne warunki mikroklimatu mogą być przyczyną nie tylko spadku wydajności pracy, ale przede wszystkim przegrzania organizmu i zagrożenia zdrowia oraz życia pracowników. Istotny wpływ na zachowanie organizmu w trudnych warunkach klimatycznych, w środowisku gorącym, ma również zespół indywidualnych czynników psychofizycznych, takich jak: wiek, budowa ciała, ogólny stan zdrowia, zaaklimatyzowanie, odporność psychiczna oraz indywidualne predyspozycje [6, 8]. Najtrudniejsze warunki mikroklimatu występują przede wszystkich w ścianach eksploatacyjnych, w których zatrudnionych jest wielu pracowników. Celem niniejszego artykułu jest ocena warunków mikroklimatu na podstawie przeprowadzonych badań w kopalniach węgla kamiennego. Na podstawie uzyskanych wyników można ocenić stan mikroklimatu w ścianach, odnosząc się do znanych wskaźników mikroklimatu. Metodyka pomiarów mikroklimatu w ścianach eksploatacyjnych Opracowanie prawidłowej metodyki badań ma kluczowe znaczenie dla dokonania rzetelnej analizy opartej na faktycznych zmianach warunków mikroklimatu w wyrobisku ścianowym. W tym celu konieczne było przeprowadzenie pomiarów parametrów
3 Analiza warunków mikroklimatu w rejonie ścian klimatycznych na wlocie i wylocie z wyrobiska ścianowego. W górnictwie podziemnym do najistotniejszych parametrów zalicza się: temperaturę mierzoną termometrem suchym t s, temperaturę mierzoną termometrem wilgotnym t m, wilgotność względną φ oraz prędkość przepływu powietrza v przez wyrobisko ścianowe. Pomiary wykonywano w stacjach pomiarowych, w wyrobiskach podziemnych, w 5 kopalniach węgla kamiennego, w 22 ścianach. Ściany prowadzone były na głębokości od 650 do 1070 m. W badanych ścianach stosowano systemy przewietrzania U i Y. Rysunek 1 przedstawia schematy pomiarowe parametrów powietrza. System przewietrzania U jest najczęściej spotykany w polskich kopalniach węgla kamiennego, wadą tego rozwiązania jest problem niekorzystnych warunków mikroklimatu [5]. W ścianach przewietrzanych na U pomiary wykonywano w chodniku podścianowym, ok 10 m przed wlotem do ściany, oraz w chodniku nadścianowym, nie więcej niż 10 m za ścianą (rys. 1a). W systemie przewietrzania Y pomiary wykonywano w chodniku podścianowym, ok. 10 m przed wlotem do ściany oraz w chodniku odprowadzającym powietrze wzdłuż zrobów za ścianą, do 10 m za wylotem ze ściany (rys. 1b), z doświeżaniem chodnikiem nadścianowym. System ten jest korzystniejszy przy zagrożeniu temperaturowym [5]. Stacje pomiarowe odzwierciedlają stanowiska pracy przy skrzyżowaniu ściany z chodnikiem doprowadzającym powietrze oraz przy skrzyżowaniu ściany z chodnikiem wentylacyjnym. Rys. 1. Schemat przestrzenny przewietrzania rejonu eksploatacyjnego systemem: a) U, b) Y Fig. 1. Spatial diagram of ventilation system at longwall area: a) U ventilation system, b) Y ventilation system Wyniki pomiarów mikroklimatu W wyrobiskach doprowadzających powietrze do ściany strumień objętościowy powietrza wynosił od 600 do 1640 m 3 /min. W ścianach przewietrzanych na Y udział powietrza
4 102 N. Szlązak, D. Obracaj, B. Głuch wynosił od 40,3% do 82,4% sumarycznego strumienia powietrza doprowadzanego do rejonu eksploatacyjnego. Z uwagi na głębokość prowadzonej eksploatacji, w wyrobiskach ścianowych dla poprawy warunków klimatycznych stosowano chłodzenie powietrza. Wyniki przeprowadzonych pomiarów przedstawiono w tabeli 1. Zestawienie danych z wyrobisk eksploatacyjnych Tabela 1 System Wlot do ściany Wylot ze ściany Kopalnia Ściana przewietrzania / t klimatyzacja s, o C t m, o v, C φ, % t m/s s, o C t m, o v, C φ, % m/s 1 "U" / Klim. 23, ,33 26, , ,8 83 1,95 29,8 28,4 90 2,3 2 "U" / Klim. 22, , , ,8 66 1,05 25,8 22,8 78 1,27 B-Z 3 "Y" / Klim ,05 28,4 25,8 81 2,33 24,4 20,4 70 1, ,4 73 2,6 4 "U" / Klim. 22,8 18,2 64 0, ,9 21,6 17,8 69 1,53 27,2 25,6 88 2,38 5 "Y" / Klim , ,8 85 1, ,4 73 1,33 26,6 26,6 86 1,73 6 "Y" / Klim. 18,2 14,2 63 2,4 25,2 21,2 69 2,3 7 "Y" / Klim. 18,2 15,4 74 2,15 24,2 21,8 81 6,25 P 8 "Y" / Klim. 22, ,9 31,4 28,2 78 2,03 9 "Y" / Klim. 20, ,7 28,4 26,2 84 2,1 10 "Y" / Klim ,6 72 1,3 31,2 27,8 77 1,2 11 "Y" / Klim. 22, ,78 25,6 23,8 86 1,11 12 "U" / Klim. 22,4 18,8 70 1,16 28,2 26,8 89 1,15 J-M 13 "U" / Klim. 27, ,09 31,8 30,6 92 1,03 14 "Y" / Klim. 23,6 17,4 52 3,81 31,2 28,6 82 4,39 15 "U" / Klim. 22,2 19,4 76 1,25 31,4 27,8 75 1,43 16 "Y" / Klim. 18, ,45 26,6 24,2 82 2,45 B 17 "Y" / Klim. 19,8 17,2 77 2,18 25,6 23,4 83 2,18 18 "Y" / Klim. 20,2 17,8 79 1,98 26,6 24,4 83 1,98 19 "U" / Brak 19,2 16,2 73 3,75 20, ,67 K 20 "U" / Klim. 24,4 20,6 70 2,52 27,8 25,6 84 2,58 21 "U" / Klim. 17, ,19 23,4 20,6 77 3,2 22 "U" / Klim ,6 81 3,24 23, ,94 Wartości średnie 22,2 18,7 71,4 2,0 27,4 25,1 82,1 2,2 Odchylenie standardowe 2,6 2,6 7,7 1,2 2,9 2,8 6,7 1,2 Wskaźniki mikroklimatu w badanych ścianach eksploatacyjnych Do określenia mikroklimatu w danym środowisku stosuje się wartości podstawowych parametrów powietrza i otoczenia oraz wskaźniki mikroklimatu, które uwzględniają łączny wpływ kilku podstawowych parametrów powietrza. Najbardziej znanymi wskaźnikami mikroklimatu są: natężenie chłodzenia powietrza K w, temperatura zastępcza francuska TFR,
5 Analiza warunków mikroklimatu w rejonie ścian temperatura zastępcza klimatu t zk, wskaźnik WGBTp [10]. W tabeli 2 zamieszczono definicje wskaźników klimatycznych i sposób ich wyznaczania. Na podstawie tych wskaźników dokonano oceny panujących warunków mikroklimatu w wyrobiskach. Wskaźnik Natężenie chłodzenia [10] Francuska temperatura zastępcza [10] Temperatura zastępcza klimatu [1] Wskaźnik WBGT [9] K w Wskaźniki mikroklimatu Jednostka Metoda wyznaczania Uwagi Oznaczenie Katastopnie wilgotne Pomiar katatermometrem wilgotnym TFR C TFR=0,7t m +0,3t s -v t zk C t zk =0,6t m +0,4t s -v K w <11 katastopni wilgotnych skrócony czas pracy TFR 28 C normalne warunki pracy TFR w przedziale C praca szkodliwa dla zdrowia TFR>34 C warunki pracy niebezpieczne Dopuszczalne graniczne wartości temperatury zastępczej klimatu wynoszą: - dla pracy lekkiej t zk < 30 C; - dla pracy umiarkowanej t zk < 28 C; - dla pracy ciężkiej t zk < 26 C; - dla pracy bardzo ciężkiej t zk < 25 C ; - praca zabroniona t zk > 32 C; (czas pracy powinien być skrócony, jeżeli temperatura t zk jest większa od wartości granicznych) WBGT C WBGT=0,67t m +0,33t s Norma PN-EN :2005 Tabela 2 Objaśnienia do wzorów t m temperatura mierzona termometrem wilgotnym, C t s temperatura mierzona termometrem suchym, C v prędkość powietrza, m/s φ wilgotność względna powietrza, % Wykonane pomiary pozwoliły na wyznaczenie wskaźników mikroklimatu. Z wykonanych obliczeń wynika, że parametry mikroklimatu kształtowały się następująco: na wlocie do wyrobisk ścianowych: o natężenie chłodzenia powietrza wilgotnego wahało się od 12,9 do 41,1 katastopni wilgotnych (średnio wynosiło 24,7 katastopni wilgotnych, w żadnym przypadku nie wystąpiło poniżej 11 katastopni wilgotnych), o temperatura zastępcza francuska zmieniała się w zakresie od 11,8 do 25,5 C (średnio wynosiła 17,8 C), o temperatura zastępcza klimatu przyjmowała wartości od 12,2 do 26,6 C (średnio wynosiła 18,1 C), o wskaźnik WBGT osiągał wartości od 15,1 do 26,6 C (średnio wynosił 19,8 C);
6 104 N. Szlązak, D. Obracaj, B. Głuch na wylocie z wyrobisk ścianowych: o natężenie chłodzenia powietrza wilgotnego wahało się od 7,1 do 31,4 katastopni wilgotnych (średnio wynosiło 17,2 katastopni wilgotnych, w jednym przypadku wystąpiło mniej niż 11 katastopni wilgotnych), o temperatura zastępcza francuska zmieniała się w zakresie od 15,8 do 29,9 C (średnio wynosiła 23,5 C), o temperatura zastępcza klimatu przyjmowała wartości od 15,9 do 30,1 C (średnio wynosiła 23,8 C), o wskaźnik WBGT osiągał wartości od 19,5 do 31,0 C (średnio wynosił 25,8 C). Na rysunkach 2 4 przedstawiono zmianę wskaźników w funkcji temperatury powietrza mierzonej termometrem suchym. Rys. 2. Natężenie chłodzenia powietrza wilgotnego w funkcji temperatury powietrza: a) na wlocie do wyrobisk ścianowych, b) na wylocie z wyrobisk ścianowych Fig. 2. Relative index of air cooling power as a function of air temperature: a) inlet to the longwalls, b) outlet of the longwalls Wymagane przepisami górniczymi [4] parametry powietrza na wlocie do wyrobisk ścianowych nie zostały przekroczone, a więc nie obowiązywał skrócony czas pracy. Schładzanie powietrza doprowadzanego do ściany wystarczyło do utrzymania wymaganych parametrów. Na wylocie z wyrobisk ścianowych, w prądzie powietrza odprowadzanego ze ściany, w jedenastu przypadkach dochodziło do przekroczenia dopuszczalnych parametrów powietrza, przede wszystkim przekroczona była temperatura na termometrze suchym. W każdym przypadku stosowane było schładzanie powietrza. Ludzie zatrudnieni w tych warunkach pracowali w skróconym czasie. Wskaźniki te wskazują na trudne warunki pracy na wylocie ze ścian. Należy jednak podkreślić, że dla zatrudnionych pracowników warunki mikroklimatu związane są nie tylko z parametrami powietrza, ale również z rodzajem wykonywanej pracy, termoizolacyjnością odzieży oraz aklimatyzacją pracowników w danych warunkach klimatycznych. Te czynniki decydują o obciążeniu termicznym pracowników. Dla
7 Analiza warunków mikroklimatu w rejonie ścian oceny warunków mikroklimatu powinno się stosować wskaźniki komfortu cieplnego uwzględniające te czynniki. Rys. 3. Temperatura zastępcza klimatu w funkcji temperatury powietrza: a) na wlocie do wyrobisk ścianowych, b) na wylocie z wyrobisk ścianowych Fig. 3. Equivalent temperature of climate as a function of air temperature: a) inlet to the workings of longwalls, b) the outlet of the workings longwalls Rys. 4. Wskaźnik WBGT w funkcji temperatury powietrza: a) na wlocie do wyrobisk ścianowych, b) na wylocie z wyrobisk ścianowych Fig. 4. Wet Bulb Globe Temperature Indicator as a function of air temperature: a) inlet to the longwalls, b) the outlet of the longwalls Ocena komfortu cieplnego w badanych ścianach eksploatacyjnych Komfortem cieplnym nazywa się stan, w którym człowiek nie odczuwa ani chłodu, ani ciepła [3]. Odzież jest jednym z podstawowych elementów, który powinien zapewnić człowiekowi komfort cieplny w różnych warunkach środowiska termicznego i przy różnym poziomie aktywności fizycznej. W obszarze komfortu cieplnego bilans cieplny organizmu jest zrównoważony. Do oceny komfortu cieplnego można wykorzystać różne wskaźniki (kryteria) oceny cieplnych warunków pracy, z których na dzień dzisiejszy żadne nie jest obowiązujące w polskim górnictwie węgla kamiennego.
8 106 N. Szlązak, D. Obracaj, B. Głuch Dla uzyskanych wyników pomiarów przeprowadzono obliczenia dwóch wskaźników: amerykańskiej temperatury efektywnej ATE i dyskomfortu cieplnego δ. Objaśnienia wskaźników znajdują się w tabeli 3. Wskaźnik Amerykańska temperatura efektywna [10] Wskaźnik dyskomfortu cieplnego [1] Oznaczenie Jedn. ATE C δ - Wskaźniki mikroklimatu ATE i δ Metoda wyznaczania odczyt z nomogramów odczyt z nomogramów Uwagi Tabela 3 ATE < 28 C - normalny czas pracy ATE > 28 C oraz ATE < 32 C - skrócony czas pracy ATE > 32 C - praca zabroniona δ < 0 - środowisko chłodne δ = 0 - komfort cieplny 0 < δ < 0,2 - warunki klimatyczne korzystne 0,2 δ < 0,5 - zadowalające warunki klimatyczne 0,5 δ < 0,8 - trudne warunki klimatyczne 0,8 δ < 1 - bardzo trudne warunki klimatyczne δ 1 - dyskomfort jest niebezpieczny dla zdrowia Amerykańska temperatura efektywna jest jednym ze wskaźników określających mikroklimat w miejscu pracy. Temperatura efektywna amerykańska wykorzystywana jest do określania norm klimatycznych, między innymi w górnictwie amerykańskim i niemieckim. W literaturze [1, 10] można znaleźć nomogramy dla różnych izolacyjności termicznych odzieży. Z uwagi na brak danych dotyczących termoizolacyjności pracowników w badanych ścianach, obliczenia wskaźnika ATE przeprowadzono przy założeniu, że termoizolacyjność odzieży pracowników jest na poziomie 1 clo (normalny ubiór roboczy górnika [3]) oraz ponownie dla wartości 0 clo (ludzie nie ubrani). Na rysunkach 5a i 5b przedstawiono graficzną interpretację zmian wskaźnika ATE w funkcji temperatury mierzonej termometrem suchym. Wyniki porównano do wartości dopuszczalnych ATE, wynikających z niemieckich przepisów. Następnie otrzymana wartość została porównana z wartością NDN stosowaną w niemieckim górnictwie. Zgodnie z pracą [1], jeśli ATE jest zawarta w przedziale 25 C 30 C, a jednocześnie temperatura sucha wynosi powyżej 28 C, czas pracy pracowników w kopalniach niemieckich powinien być skrócony, a jeśli ATE jest większe od 30 C, to praca jest zabroniona. Porównując dane na rysunkach 2, 3 i 4 z danymi na rysunku 5 można stwierdzić, że w takiej samej liczbie badanych stanowisk na wylocie ze ścian cieplne warunki pracy były niekorzystne. Wynika z tego, że polskie i niemieckie przepisy w podobny, rygorystyczny sposób normują czas pracy w kopalniach. Warunki komfortu cieplnego pracowników można także określać za pomocą wskaźnika dyskomfortu cieplnego [1, 10]. Na podstawie tego wskaźnika można nie tylko oceniać
9 Analiza warunków mikroklimatu w rejonie ścian warunki klimatyczne pracy, ale również przeprowadzać analizę wpływu poszczególnych parametrów mikroklimatu, ubioru oraz wydatku energetycznego na poprawę lub pogorszenie się warunków klimatycznych w środowiskach pracy. Jeżeli wskaźnik δ będzie równy lub większy od jedności, praca w danym środowisku powinna być zabroniona ze względu na niebezpieczeństwo stresu lub udaru cieplnego pracownika [10]. Do obliczeń wskaźnika δ przyjęto, że pracownicy zatrudnieni w wyrobiskach ścianowych wyposażeni są w ubranie robocze o izolacyjności 1 clo lub 0 clo na wylocie. Obliczenia przeprowadzono dla osób zaaklimatyzowanych i niezaklimatyzowanych, dla trzech różnych wartości wydatku energetycznego: 100, 165 i 230 W/m 2. Do obliczeń wykorzystano nomogramy dla wilgotności względnej powietrza 60%, 80% i 100% [2]. Na rysunkach 6a 6d przedstawiono interpretację wskaźnika dyskomfortu cieplnego w funkcji temperatury mierzonej termometrem suchym dla osób zaaklimatyzowanych, o izolacyjności odzieży 1 clo lub 0 clo, a na rysunkach 6e i 6f dla osób niezaaklimatyzowanych, o izolacyjności odzieży 1 clo. Rys. 5. Amerykańska temperatura efektywna (wyznaczona dla oporów cieplnych odzieży 0 oraz 1,0 clo) w funkcji temperatury powietrza: a) na wlocie do wyrobisk ścianowych, b) na wylocie z wyrobisk ścianowych Fig. 5. American effective temperature as a function of air temperature (thermal insulation of clothing 0 and 1 clo): a) inlet to the longwalls, b) the outlet of the longwalls Z rysunków wynika, że im cięższą pracę pracownik wykonuje (w ubiorze o termoizolacyjności 1 clo), tym jest bardziej narażony na negatywne oddziaływanie tych samych parametrów mikroklimatu. Niezaaklimatyzowani pracownicy gorzej znoszą warunki klimatyczne. Na wlocie i wylocie wyrobisk ścianowych w porównaniu pracowników zaaklimatyzowany do niezaaklimatyzowanych wystąpiło więcej przypadków, w których wskaźnik δ przekroczył graniczną wartość, gdzie dyskomfort cieplny jest niebezpieczny dla zdrowia (δ>1). Izolacyjność odzieży ma duży wpływ na wartości wyznaczanego wskaźnika dyskomfortu cieplnego. Porównując wyniki wyznaczanego wskaźnika dla różnych izolacyjności, dla wylotów ze ścian, można stwierdzić, że dla izolacyjności odzieży 0 clo
10 108 N. Szlązak, D. Obracaj, B. Głuch warunki klimatyczne mogą być znacznie lepsze. Dla ludzi zaaklimatyzowanych, wykonujących ciężką pracę, o izolacyjności odzieży 1 clo, mógł wystąpić w jedenastu przypadkach dyskomfort niebezpieczny dla zdrowia, natomiast dla izolacyjności odzieży 0 clo, dla tych samych parametrów, tylko jeden. Rys. 6. Wskaźnik δ w funkcji temperatury powietrza dla ludzi o zmiennym wydatku energetycznym, nie- lub zaaklimatyzowanych, o izolacyjności odzieży 0 clo lub 1 clo, na wlocie (a, c, e) i wylocie z wyrobisk ścianowych (b, d, f) Fig. 6. Thermal discomfort indicator δ as a function of air temperature for: variable energy production of worker, not acclimatized and acclimatized men, thermal insulation of clothing 0 and 1 clo, (a, c, e) inlet to the longwalls, (b, d, f) the outlet of the longwalls
11 Analiza warunków mikroklimatu w rejonie ścian Biorąc pod uwagę wcześniejsze założenia, na rys. 7 przedstawiano rozkład procentowy wskaźnika dyskomfortu cieplnego dla pracy umiarkowanej (M śr =165 W/m 2 ). Możemy zaobserwować, że na wlocie do wyrobisk ścianowych przeważają trudne warunki klimatyczne (0,5 δ<0,8). Człowiek w takich warunkach odczuwa wyraźne niezadowolenie z warunków cieplnych, przy współczynniku izolacyjności 1 clo. Na wylocie z wyrobisk ścianowych przeważają trudne oraz bardzo trudne warunki klimatyczne. Dla 26% stanowisk pracy na wylocie mogły wystąpić warunki klimatyczne określane jako zbyt ciepłe, jeśli opór cieplny ubioru wynosił 1 clo, przy wydatku energetycznym M śr =165 W/m 2. W takich warunkach dyskomfort określa się jako niebezpieczny dla zdrowia [1]. Wskaźniki wykazały, że konieczna jest poprawa warunków klimatycznych przez wykorzystanie dostępnych sposobów walki z zagrożeniem klimatycznym. Stosowana klimatyzacja w ścianach nie przynosiła zakładanego efektu dla pracowników zatrudnionych na skrzyżowaniu ściany z chodnikiem wentylacyjnym. Dla poprawy warunków pracy izolacyjność odzieży powinna być jak najniższa, a pracownicy powinni być zaaklimatyzowani. Rys. 7. Rozkład procentowy wskaźnika dyskomfortu cieplnego dla ludzi zaaklimatyzowanych, o oporze cieplnym odzieży 1 clo, dla pracy umiarkowanej: a) na wlocie do wyrobisk ścianowych, b) na wylocie z wyrobisk ścianowych Fig. 7. Percentage distribution of thermal discomfort indicator for acclimatized men, thermal insulation of clothing 1 clo and moderate work: a) inlet to the workings of longwalls, b) the outlet of the longwalls Na podstawie wskaźnika dyskomfortu cieplnego opracowano stopnie zagrożenia klimatycznego [2]. Zaklasyfikowanie warunków klimatycznych do danego stopnia polega na określeniu wartości wskaźnika δ i przyporządkowaniu go według określonych warunków: ZKG-I I stopień zagrożenia klimatycznego (δ C >1, δ U <1, δ L <1); w środowiskach zaliczonych do pierwszego stopnia zagrożenia klimatycznego praca może być
12 110 N. Szlązak, D. Obracaj, B. Głuch prowadzona w skróconym, sześciogodzinnym czasie pracy, przy częstej lub ciągłej kontroli wskaźnika dyskomfortu cieplnego, ZKG-II II stopień zagrożenia klimatycznego (δ U >1, δ L <1); w środowiskach zaliczonych do drugiego stopnia zagrożenia klimatycznego praca może być prowadzona w skróconym, sześciogodzinnym czasie pracy, z wprowadzonymi planowymi przerwami na odpoczynek w każdej godzinie dniówki roboczej, ZKG-III III stopień zagrożenia klimatycznego (δ L >1); w środowiskach zaliczonych do trzeciego stopnia zagrożenia klimatycznego praca powinna być zabroniona z wyjątkiem akcji ratowniczych. Do klasyfikacji stopni zagrożenia klimatycznego przyjęto, że pracownicy są zaaklimatyzowani i mają ubiór o izolacyjności 0 clo lub 1 clo oraz są zatrudnieni na wylocie z wyrobiska ścianowego. W tabeli 3 przedstawiono klasyfikacje wyrobisk według czasu pracy lub stopni zagrożenia klimatycznego (wylot ze ścian). Porównując wyznaczone wskaźniki mikroklimatu, można wywnioskować, że najmniej restrykcyjnymi wskaźnikami są temperatura francuska i temperatura zastępcza klimatu. Według tych wskaźników, dla przeważającej większości mierzonych wyrobisk można stosować normalny czas. Natomiast polskie przepisy, amerykańska temperatura efektywna i stopnie zagrożenia klimatycznego (1 clo) są bardziej rygorystyczne, ponieważ więcej wyrobisk klasyfikuje się do skróconego czasu pracy. Wynika to z faktu brania pod uwagę ciężkości pracy lub izolacyjności odzieży. Różnice pojawiają się dopiero w środowiskach, w których występują wysokie temperatura i wilgotność. Dwa wyloty ze ścian zaklasyfikowano do III stopnia zagrożenia klimatycznego, gdzie praca powinna być zabroniona. Przekroczenia wystąpiły dla ludzi zaaklimatyzowanych i izolacyjności odzieży 1 clo. Obniżenie izolacyjności odzieży do 0 clo zmniejsza stopień zagrożenia klimatycznego. Udział badanych wyrobisk według czasu pracy lub stopni zagrożenia klimatycznego (wylot ze ścian) Tabela 4 Czas pracy/praca zabroniona Polskie przepisy, % Temperatura francuska, % Temperatura zastępcza klimatu, % Amerykańska temperatura efektywna wg normy niemieckiej, % Stopnie zagrożenia klimatycznego górników, % Ludzie zaaklimatyzowani Stopień zagrożenia Praca Praca 1 clo 0 clo 0 clo 1 clo umiarkowana ciężka Zabroniona ZKG-III 0 7,4 ZKG-II 0 18,5 Skrócony 40,7 3,7 11,1 22,2 40,7 40,7 ZKG-I 3,7 14,8 Normalny 59,3 96,3 88,9 77,8 59,3 59,3 Niezaliczone 96,3 59,3
13 Analiza warunków mikroklimatu w rejonie ścian Podsumowanie Przedstawione wyniki pomiarów i obliczeń wskaźników mikroklimatu wykazały, że czynności podejmowane w celu zapewnienia wymaganych warunków pracy (klimatyzacja w ścianie), nie we wszystkich badanych ścianach eksploatacyjnych przyniosły zakładany efekt. Przy systemie przewietrzania U utrzymanie temperatury powietrza na wylocie ze ściany jest bardzo trudne z uwagi na znaczny dopływ strumienia ciepła ze zrobów. Na wlocie do ścian cieplne warunki pracy pozwalały na pracę w pełnym wymiarze czasu, a to w większości przypadków dzięki klimatyzacji w chodniku doprowadzającym powietrze do ściany. Około 41% badanych wylotów ze ścian miało przekroczenia temperatury 28 C lub intensywność chłodzenia poniżej 11 katastopni wilgotnych, co uprawnia do skrócenia do 6 godzin czasu pracy w tych wyrobiskach. Przeprowadzona analiza wskaźników mikroklimatu wykazała, że najmniej rygorystycznymi wskaźnikami są temperatura francuska i temperatura zastępcza klimatu. Na podobnym poziomie przepisy polskie, amerykańska temperatura efektywna oraz stopnie zagrożenia klimatycznego (1 clo) klasyfikują wyrobiska do stosowania normalnego czasu pracy. Rozbieżności pojawiają się przy wysokich temperaturach i wysokiej wilgotności względnej powietrza. W trudnych warunkach mikroklimatu nie powinno się zatrudniać pracowników niezaaklimatyzowanych. Każdorazowo po urlopie lub dłuższej przerwie pracownik powinien być stopniowo zaaklimatyzowany na danym stanowisku pracy. Dotyczy to przede wszystkim pracowników w ścianie i na wylotach ze ścian eksploatacyjnych. Autorzy zdają sobie sprawę z tego, że sformułowane wnioski dotyczą tylko badanych ścian w trakcie wykonywania pomiarów i nie można uogólniać ich w całym zakresie pracy w ścianie. Badania takie należałoby prowadzić w dłuższym czasie, z uwagi na pewną zmienność parametrów powietrza w trakcie wybierania parceli ściany. Istotne jest również zbadanie pracowników pod kątem ich czasu ekspozycji na warunki mikroklimatu. Wtedy można wnioski uogólnić. Nie mniej jednak, konieczne jest podjęcie badań nad zmianą zasad zatrudniania i organizacji pracy w środowisku o bardzo trudnych warunkach mikroklimatu. Artykuł został zrealizowany w ramach strategicznego projektu badawczego pt. Poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach, zadanie nr 5, umowa nr SP/K/5/143275/11
14 112 N. Szlązak, D. Obracaj, B. Głuch BIBLIOGRAFIA 1. Drenda J.: Dyskomfort cieplny w środowiskach pracy kopalń głębokich. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Górnictwo, z. 213, Gliwice Drenda J.: Wyznaczenie stopni i stref zagrożenia klimatycznego pracowników w przodkach kopalń głębinowych. Przegląd Górniczy, nr 12, 2010, s Fanger P.O.: Komfort Cieplny. Arkady, Warszawa Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz.U. nr 139, poz oraz Dz.U. z 2006 r. nr 124, poz Szlązak N., Borowski M., Obracaj D.: Kierunki zmian w systemach przewietrzania ścian eksploatacyjnych z uwagi na zwalczanie zagrożeń wentylacyjnych. Gospodarka surowcami mineralnymi, tom 24, z. ½, Szlązak N., Tor A. Wpływ trudnych warunków cieplnych na organizm ludzki. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie, nr 5, 2000, s Szlązak N., Tor A., Jakubów A.: Metody zwalczania zagrożenia temperaturowego w kopalniach Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Zwalczanie zagrożenia cieplnego w kopalniach teoria i praktyka. XXII seminarium XXXI Dni Techniki, Rybnik, 20 października 2005, Wydział Górnictwa i Geologii Politechniki Śląskiej, Instytut Geotechnologii, Geofizyki Górniczej i Ekologii Terenów Przemysłowych, Gliwice 2005, s Trutwin W.: W trudnych warunkach cieplnych. Ratownictwo górnicze, nr 4, grudzień Wacławik J., Branny M., Borodulin-Nadzieja L.: Modelowanie wymiany ciepła między górnikiem a otoczeniem w trudnych warunkach klimatycznych. Wydawnictwa AGH, Kraków Wacławik J.: Wentylacja kopalń,.wydawnictwa AGH, Kraków Abstract Problems associated with microclimates in Polish hard coal mines are becoming more and more frequent. In the near future these conditions may worsen as it becomes necessary to carry out more concentrated mining production at deeper levels. Difficulties connected with underground microclimate can lead, not only to a decline in labor productivity, but also health risks and threats to the lives of the miners themselves. This article presents an analysis of microclimates in longwall mines based on popular microclimate indicators: relative index of air cooling power Kw, equivalent French temperature TFR, equivalent temperature of climate tzk, and wet-bulb globe temperature index (WGBTp). Workers thermal comfort is assessed on the basis of measurement results of air flow parameters in longwall mines. The assessment was carried out on the basis of effective temperature ATE and thermal discomfort indicators depending on the thermal insulation of clothing, metabolic rate or acclimatization. Polish legislation taking into account other microclimate indicators for full-time and shortened work periods is also presented. The measurements and calculations of microclimate indexes presented showed that measures taken to ensure the required working conditions remained safe(air conditioning in a longwall) were not effective for all of the longwalls being researched. Keeping the air temperature at the tailgate of longwalls at a required level is very difficult when using the U ventilation system due to a considerable inflow of heat from goaf.
15 Analiza warunków mikroklimatu w rejonie ścian The analysis of microclimate indexes conducted showed that the French temperature and the equivalent temperature of climate are least restrictive. At a similar level, Polish regulations, American effective temperature climate hazard degrees (1 clo) classify excavations for normal work time. There are differences for high temperatures and high relative air humidity. Non-acclimatized workers should not be employed for work in hard microclimate conditions. Each time after a holiday or a longer break from work a miner should be gradually acclimatized at a given work place, especially in the case of miners working in a face of longwall or in the tailgates. The authors are aware that the conclusions above refer to the specific longwalls under research and cannot be generalized for all the work of a longwall. Research should also be conducted over a longer period of time due to the changing character of air parameters during mining a panel of a longwall. It is also essential that workers should be examined with regard to their time exposure to microclimate conditions. In such cases, conclusions could be generalized. However, it is necessary to carry out research with regard to changing the regulations concerning employment and work organization in environments with very hard microclimate conditions.
Warunki mikroklimatu wyrobisk chodnikowych i ścianowych na wybranym przykładzie
prof. zw. dr hab. inż. NIKODEM SZLĄZAK dr inż. DARIUSZ OBRACAJ mgr inż. BARTŁOMIEJ GŁUCH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Warunki mikroklimatu
Bardziej szczegółowoWstępna i szczegółowa ocena zagrożenia klimatycznego w kopalniach
NOWOCZESNE SYSTEMY WENTYLACJI, KLIMATYZACJI I UTRZYMANIA RUCHU W GÓRNICTWIE PODZIEMNYM IV Konferencja, 7-8 czerwca 2018r., Jastków k. Lublina Wstępna i szczegółowa ocena zagrożenia klimatycznego w kopalniach
Bardziej szczegółowoWeryfikacja metody oceny warunków mikroklimatu opartej na wskaźniku dyskomfortu cieplnego przy użyciu obliczeń przewidywanego obciążenia termicznego
Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN Tom 18, nr 1, marzec 216, s. 55-62 Instytut Mechaniki Górotworu PAN Weryfikacja metody oceny warunków mikroklimatu opartej na wskaźniku dyskomfortu cieplnego przy
Bardziej szczegółowoUniwersalne cechy temperatury śląskiej TŚ w normowaniu czasu pracy i bezpieczeństwa cieplnego górników w środowiskach pracy kopalń głębokich
dr hab. inż. JAN DRENDA prof. nadzw. w Pol. Śl. Politechnika Śląska Uniwersalne cechy temperatury śląskiej TŚ w normowaniu czasu pracy i bezpieczeństwa cieplnego górników w środowiskach pracy kopalń głębokich
Bardziej szczegółowoOCENA WARUNKÓW KLIMATYCZNYCH NA WYBRANYCH STANOWISKACH PRACY W ODDZIAŁACH PRZYGOTOWAWCZYCH KOPALŃ WĘGLA KAMIENNEGO
GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2013 Tom 8 Zeszyt 3 Jan DRENDA, Lech DOMAGAŁA, Grzegorz PACH, Zenon RÓŻAŃSKI, Paweł WRONA Politechnika Śląska, Gliwice OCENA WARUNKÓW KLIMATYCZNYCH NA WYBRANYCH STANOWISKACH PRACY
Bardziej szczegółowoINFORMACJA Z REALIZACJI ZADANIA BADAWCZEGO NR 5
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie PROJEKT STRATEGICZNY NARODOWEGO CENTRUM BADAŃ I ROZWOJU POPRAWA BEZPIECZEŃSTWA PRACY W KOPALNIACH INFORMACJA Z REALIZACJI ZADANIA BADAWCZEGO
Bardziej szczegółowoRys. 1. Stanowisko pomiarowe do pomiaru parametrów mikroklimatu w pomieszczeniu
Ćwiczenie Nr 3 Temat: BADANIE MIKROKLIMATU W POMIESZCZENIACH Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi badania mikroklimatu w pomieszczeniach za pomocą wskaźników PMV, PPD.
Bardziej szczegółowoTEMPERATURA EKWIWALENTNA I OPERATYWNA W OCENIE ŚRODOWISKA WNĘTRZ
Budownictwo Anna Lis TEMPERATURA EKWIWALENTNA I OPERATYWNA W OCENIE ŚRODOWISKA WNĘTRZ Wprowadzenie Otoczenie, w jakim człowiek przebywa, powinno pozwalać na osiąganie stanu zadowolenia z warunków, które
Bardziej szczegółowoBADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI
14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy
Bardziej szczegółowoMikroklimat. dr inż. Magdalena Młynarczyk. Pracownia Obciążeń Termicznych Zakład Ergonomii.
Mikroklimat dr inż. Magdalena Młynarczyk Pracownia Obciążeń Termicznych Zakład Ergonomii e-mail: m.mlynarczyk@ciop.pl Centralny Instytut Pracy Państwowy Instytut Badawczy Podział środowisk cieplnych Wskaźnik
Bardziej szczegółowoMateriały szkoleniowe
Materiały szkoleniowe Projekt I.N.05 Opracowanie modelu obciążenia cieplnego organizmu człowieka przebywającego w warunkach środowiskowych odpowiadających głęboko położonym oddziałom kopalni węgla i miedzi.
Bardziej szczegółowoOBCIĄŻENIE CIEPLNE NA STANOWISKACH PRACY W GÓRNICTWIE WYNIKI BADAŃ PRZEPROWADZONYCH W 6 KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO
Medycyna Pracy 2016;67(4):477 498 http://medpr.imp.lodz.pl Krzysztof Słota 1 Zbigniew Słota 1 Ewa Kułagowska 2 http://dx.doi.org/10.13075/mp.5893.00251 PRACA ORYGINALNA OBCIĄŻENIE CIEPLNE NA STANOWISKACH
Bardziej szczegółowoZwalczanie zagrożenia klimatycznego na przykładzie doświadczeń KHW S.A. KWK Murcki-Staszic
dr inż. JACEK DOMAŃSKI dr inż. GRZEGORZ PLONKA mgr inż. MARIUSZ WILKOSZ Katowicki Holding Węglowy S.A. mgr inż. ZBIGNIEW LASKOWSKI Katowicki Holding Węglowy S.A. KWK Murcki-Staszic Zwalczanie zagrożenia
Bardziej szczegółowoWykłady z przedmiotu Bezpieczeństwo Pracy i Ergonomia
Wykłady z przedmiotu Bezpieczeństwo Pracy i Ergonomia SEMESTR I Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Górnictwa Podziemnego Pracownia Bezpieczeństwa Pracy i Ergonomii w Górnictwie Kraków 2015 Wykłady
Bardziej szczegółowoOCENA SKUTECZNOŚCI KLIMATYZACJI WYROBISK GÓRNICZYCH W KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO
18 OCENA SKUTECZNOŚCI KLIMATYZACJI WYROBISK GÓRNICZYCH W KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO 18.1 WSTĘP W wyrobiskach podziemnych, którymi przepływa powietrze występują naturalne i technologiczne źródła dopływu
Bardziej szczegółowoBadania zróżnicowania ryzyka wypadków przy pracy na przykładzie analizy bezwzględnej i wskaźnikowej dla branży górnictwa i Polski
35 UKD 622.86/.88:001.891.3:331.46 Dr inż. Marcin Krause* ) Badania zróżnicowania ryzyka wypadków przy pracy na przykładzie analizy bezwzględnej i wskaźnikowej dla branży górnictwa i Polski Research of
Bardziej szczegółowoZAGROŻENIA GAZOWE CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO G
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO 41-902 Bytom, ul. Chorzowska 25, tel.: 032 282 25 25 www.csrg.bytom.pl e-mail: info@csrg.bytom.pl ZAGROŻENIA GAZOWE Powietrze atmosferyczne: 78,08% azot 20,95% tlen
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. 1) Nazwa przedmiotu: Projekt inżynierski. 2) Kod przedmiotu: SIG-EZiZO/47
Strona 1 z 6 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU 9Z1-PU7 Wydanie N2 1) Nazwa przedmiotu: Projekt inżynierski 2) Kod przedmiotu: SIG-EZiZO/47 3) Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego: 2014/15 4)
Bardziej szczegółowoWPŁYW TEMPERATURY W POMIESZCZENIACH POMOCNICZYCH NA BILANS CIEPŁA W BUDYNKACH DLA BYDŁA
Inżynieria Rolnicza 8(96)/2007 WPŁYW TEMPERATURY W POMIESZCZENIACH POMOCNICZYCH NA BILANS CIEPŁA W BUDYNKACH DLA BYDŁA Tadeusz Głuski Katedra Melioracji i Budownictwa Rolniczego, Akademia Rolnicza w Lublinie
Bardziej szczegółowoZastosowanie techniki komputerowej w modelowaniu wymiany ciepła między organizmem górnika a gorącym otoczeniem
94 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2015 UKD -047.36:622.8:536.2 Zastosowanie techniki komputerowej w modelowaniu wymiany ciepła między organizmem górnika a gorącym otoczeniem Application of calculation technique in
Bardziej szczegółowoZwalczanie zagrożenia klimatycznego w wyrobiskach eksploatacyjnych na przykładzie rozwiązań stosowanych w Lubelskim Węglu,,Bogdanka S.A.
Zwalczanie zagrożenia klimatycznego w wyrobiskach eksploatacyjnych na przykładzie rozwiązań stosowanych w Lubelskim Węglu,,Bogdanka S.A. System klimatyzacji centralnej i grupowej zapewniających komfort
Bardziej szczegółowoZMIANA PARAMETRÓW TERMODYNAMICZNYCH POWIETRZA W PAROWNIKU CHŁODZIARKI GÓRNICZEJ Z CZYNNIKIEM R407C***
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 30 Zeszyt 1 2006 Krzysztof Filek*, Piotr Łuska**, Bernard Nowak* ZMIANA PARAMETRÓW TERMODYNAMICZNYCH POWIETRZA W PAROWNIKU CHŁODZIARKI GÓRNICZEJ Z CZYNNIKIEM R407C*** 1. Wstęp
Bardziej szczegółowoWYBRANE ELEMENTY OBCIĄŻENIA CIEPLNEGO PRACOWNIKÓW W ŚCIANACH EKSPLOATACYJNYCH SELECTED ELEMENTS OF HEAT BALANCE OF WORKERS IN LONGWALLS
GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2013 Tom 8 Zeszyt 3 Nikodem SZLĄZAK, Dariusz OBRACAJ, Bartłomiej GŁUCH Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków WYBRANE ELEMENTY OBCIĄŻENIA CIEPLNEGO PRACOWNIKÓW W ŚCIANACH EKSPLOATACYJNYCH
Bardziej szczegółowoMikroklimat. Magdalena Zwolińska, Joanna Bugajska
8.1. Informacje ogólne 8. Mikroklimat Magdalena Zwolińska, Joanna Bugajska Spis treści 8.1. Informacje ogólne 8.2. Ogólne wymagania w zakresie parametrów mikroklimatu 8.2.1. Środowisko umiarkowane 8.2.2.
Bardziej szczegółowoBadania biegłości przez porównania międzylaboratoryjne z zakresu oceny środowisk cieplnych na stanowiskach pracy
Badania przez porównania międzylaboratoryjne z zakresu oceny środowisk cieplnych na stanowiskach pracy Organizator Cel porównań międzylaboratoryjnych Uczestnicy badań Termin realizacji Badań Miejsce badań
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2015/2016 Kod: GIS-2-403-WK-n Punkty ECTS: 3. Kierunek: Inżynieria Środowiska Specjalność: Wentylacja i klimatyzacja przemysłowa
Nazwa modułu: Seminarium dyplomowe mgr + udział w badaniach Rok akademicki: 2015/2016 Kod: GIS-2-403-WK-n Punkty ECTS: 3 Wydział: Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek: Inżynieria Środowiska Specjalność:
Bardziej szczegółowoOSZACOWANIE WARTOŚCI TEMPERATURY KOMFORTU W GRUPIE BUDYNKÓW EDUKACYJNYCH
Budownictwo 20 Anna Lis OSZACOWANIE WARTOŚCI TEMPERATURY KOMFORTU W GRUPIE BUDYNKÓW EDUKACYJNYCH Wprowadzenie Zapewnienie prawidłowych warunków komfortu cieplnego osobom przebywającym w budynkach jest
Bardziej szczegółowoPomiary weryfikacyjne mikroklimatu w kopalniach Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. i Kompanii Węglowej S.A.
dr inż. KRZYSZTOF SŁOTA dr inż. DARIUSZ MUSIOŁ dr inż. ZBIGW SŁOTA Politechnika Śląska, Gliwice Pomiary weryfikacyjne mikroklimatu w kopalniach Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. i Kompanii Węglowej
Bardziej szczegółowoUwagi na temat stosowania gazów obojętnych (azotu, dwutlenku węgla) do gaszenia pożaru w otamowanym polu rejony wydobywczego
253 Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN Tom 12, nr 1-4, (2010), s. 253-259 Instytut Mechaniki Górotworu PAN Uwagi na temat stosowania gazów obojętnych (azotu, dwutlenku węgla) do gaszenia pożaru w
Bardziej szczegółowoINFORMACJA NA TEMAT REALIZACJI ZADANIA 5
INFORMACJA NA TEMAT REALIZACJI ZADANIA 5 Podstawowym celem zadania badawczego nr 5 pt. Opracowanie zasad zatrudniania pracowników w warunkach zagrożenia klimatycznego w podziemnych zakładach górniczych,
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ GÓRNICTWA I GEOLOGII POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ. Konferencja Naukowo-Techniczna
WYDZIAŁ GÓRNICTWA I GEOLOGII POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ Konferencja Naukowo-Techniczna OPRACOWANIE ZASAD ZATRUDNIENIA PRACOWNIKÓW W WARUNKACH ZAGROŻENIA KLIMATYCZNEGO W PODZIEMNYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH w ramach
Bardziej szczegółowoKlimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A.
Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A. Zmiany wielkości kopalni Bogdanka O.G. Ludwin 78,7 km 2 O.G. Puchaczów V 73,4 km 2 O.G. razem 161,5 km 2 O.G. Stręczyn 9,4 km 2 1 Czynne wyrobiska
Bardziej szczegółowoPROJEKTOWANIE PARAMETRÓW WENTYLACJI LUTNIOWEJ W DRĄŻONYCH WYROBISKACH PODZIEMNYCH Z WYKORZYSTANIEM PROGRAMU KOMPUTEROWEGO AGHWEN-3.
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 29 Zeszyt 3/1 2005 Nikodem Szlązak*, Dariusz Obracaj*, Łukasz Szlązak** PROJEKTOWANIE PARAMETRÓW WENTYLACJI LUTNIOWEJ W DRĄŻONYCH WYROBISKACH PODZIEMNYCH Z WYKORZYSTANIEM
Bardziej szczegółowo1. CHARAKTERYSTYKA ZAGROŻENIA WENTYLACYJNEGO
ZAGROŻENIE WENTYLACYJNO KLIMATYCZNE 1. CHARAKTERYSTYKA ZAGROŻENIA WENTYLACYJNEGO Zagrożenia wentylacyjne w podziemnych zakładach górniczych związane są z występowaniem atmosfery niezdatnej do oddychania
Bardziej szczegółowoERGONOMICZNA OCENA KOMFORTU CIEPLNEGO W HALI UDOJOWEJ FERMY KRÓW MLECZNYCH
Inżynieria Rolnicza 11(9)/8 ERGONOMICZNA OCENA KOMFORTU CIEPLNEGO W HALI UDOJOWEJ FERMY KRÓW MLECZNYCH Paweł Kiełbasa, Piotr Budyn Katedra Eksploatacji Maszyn, Ergonomii i Podstaw Rolnictwa, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoOCENA ZAGROŻENIA METANOWEGO W REJONIE ŚCIANY EKSPLOATACYJNEJ PRZEWIETRZANEJ SPOSOBEM NA U
GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2013 Tom 8 Zeszyt 4 Nikodem SZLĄZAK, Marek BOROWSKI, Dariusz OBRACAJ, Justyna SWOLKIEŃ AGH, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków OCENA ZAGROŻENIA METANOWEGO W REJONIE ŚCIANY EKSPLOATACYJNEJ
Bardziej szczegółowoPrace Naukowe Instytutu Górnictwa Nr 87 Politechniki Wrocławskiej Nr 87 CIEPLNE WARUNKI PRACY W WYROBISKACH GÓRNICTWA SKALNEGO 1.
Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Nr 87 Politechniki Wrocławskiej Nr 87 Studia i Materiały Nr 28 2000 Zbigniew NĘDZA * górnictwo odkrywkowe, bezpieczeństwo pracy, cieplne warunki pracy CIEPLNE WARUNKI
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE METOD NORMATYWNYCH PROJEKTOWANIA OBUDOWY STALOWEJ ŁUKOWEJ PODATNEJ STOSOWANEJ W PODZIEMNYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH***
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 3/1 2009 Andrzej Wichur*, Kornel Frydrych**, Maciej Bober** PORÓWNANIE METOD NORMATYWNYCH PROJEKTOWANIA OBUDOWY STALOWEJ ŁUKOWEJ PODATNEJ STOSOWANEJ W PODZIEMNYCH
Bardziej szczegółowoANALiZA WPŁYWU PARAMETRÓW SAMOLOTU NA POZiOM HAŁASU MiERZONEGO WEDŁUG PRZEPiSÓW FAR 36 APPENDiX G
PRACE instytutu LOTNiCTWA 221, s. 115 120, Warszawa 2011 ANALiZA WPŁYWU PARAMETRÓW SAMOLOTU NA POZiOM HAŁASU MiERZONEGO WEDŁUG PRZEPiSÓW FAR 36 APPENDiX G i ROZDZiAŁU 10 ZAŁOżEń16 KONWENCJi icao PIotr
Bardziej szczegółowoANALIZA WYPADKÓW ZWIĄZANYCH Z ZAGROŻENIEM METANOWYM W KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO W LATACH
Stanisław KOWALIK, Maria GAJDOWSKA Politechnika Śląska, Gliwice ANALIZA WYPADKÓW ZWIĄZANYCH Z ZAGROŻENIEM METANOWYM W KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO W LATACH 22-29 Streszczenie. Spośród licznych zagrożeń
Bardziej szczegółowoPRZEWIDYWANE ZAGROŻENIE KLIMATYCZNE W KOPALNIACH I ZWIĄZANE Z TYM ZAPOTRZEBOWANIE NA MOC CHŁODNICZĄ
PRACE NAUKOWE GIG GÓRNICTWO I ŚRODOWISKO RESEARCH REPORTS MINING AND ENVIRONMENT Kwartalnik Quarterly 1/2007 Józef Knechtel PRZEWIDYWANE ZAGROŻENIE KLIMATYCZNE W KOPALNIACH I ZWIĄZANE Z TYM ZAPOTRZEBOWANIE
Bardziej szczegółowoMgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa
MECHANIK 7/2014 Mgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa WYZNACZENIE CHARAKTERYSTYK EKSPLOATACYJNYCH SIŁOWNI TURBINOWEJ Z REAKTOREM WYSOKOTEMPERATUROWYM W ZMIENNYCH
Bardziej szczegółowoTendencje zmian temperatur powietrza w rejonach eksploatacji podpoziomowej
WARSZTATY 29 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie Mat. Symp. str. 3 323 Stanisław TRENCZEK Centrum Elektryfikacji i Automatyzacji Górnictwa, Katowice Tendencje zmian temperatur powietrza w rejonach
Bardziej szczegółowoWpływ charakterystyki zastępczej otoczenia rejonu wydobywczego na zagrożenie metanowe
Instytut Eksploatacji Złóż Wydział Górnictwa i Geologii Politechnika śląska Wpływ charakterystyki zastępczej otoczenia rejonu wydobywczego na zagrożenie metanowe Grzegorz Pach Zenon Różański Paweł Wrona
Bardziej szczegółowoCENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO W BYTOMIU
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO W BYTOMIU SPOSOBY PROWADZENIA AKCJI RATOWNICZYCH W TRUDNYCH WARUNKACH MIKROKLIMATU W PODZIEMNYCH WYROBISKACH ZAKŁADÓW GÓRNICZYCH BYTOM, lipiec 2002r. Stosownie do
Bardziej szczegółowoNAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH POBRANYCH Z PŁYT EPS O RÓŻNEJ GRUBOŚCI
PRACE INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ - KWARTALNIK 1 (145) 2008 BUILDING RESEARCH INSTITUTE - QUARTERLY No 1 (145) 2008 Zbigniew Owczarek* NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH
Bardziej szczegółowo1/3.3.3. Mikroklimat
Mikroklimat gorący występuje wtedy, gdy temperatura powietrza w pomieszczeniu przekracza 30 o C, a wilgotność powietrza jest powyżej 65% lub występuje bezpośrednie oddziaływanie otwartego źródła promieniowania
Bardziej szczegółowoMETODY PROGNOZOWANIA WILGOTNOŚCI POWIETRZA W WYROBISKACH GÓRNICZYCH
wilgotność powietrza, prognoza warunków klimatycznych wentylacja kopalń Katarzyna WÓJTOWICZ* METODY PROGNOZOWANIA WILGOTNOŚCI POWIETRZA W WYROBISKACH GÓRNICZYCH W pracy przedstawiono wybrane metody prognozowania
Bardziej szczegółowoNumeryczna symulacja rozpływu płynu w węźle
231 Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN Tom 7, nr 3-4, (2005), s. 231-236 Instytut Mechaniki Górotworu PAN Numeryczna symulacja rozpływu płynu w węźle JERZY CYGAN Instytut Mechaniki Górotworu PAN,
Bardziej szczegółowoMetody oceny oddziaływania mikroklimatu zimnego na organizm człowieka
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2009, nr 1(59), s. 195 201 dr inż. ANNA BOGDAN Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Metody oceny oddziaływania
Bardziej szczegółowoWENTYLACJA WYROBISK ŚCIANOWYCH W KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO, W WARUNKACH ZAGROŻEŃ METANOWEGO I POŻAROWEGO
GÓRNICTWO I GEOLOGIA 13 Tom 8 Zeszyt Nikodem SZLĄZAK Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Jan SZLĄZAK Politechnika Śląska, Gliwice WENTYLACJA WYROBISK ŚCIANOWYCH W KOPALNIACH WĘGLA
Bardziej szczegółowoAnaliza przypadków ewakuacji załóg górniczych na drogach ucieczkowych w kopalniach węgla kamiennego
72 UKD 622.333:622.81/.82:622.86/88 Analiza przypadków ewakuacji załóg górniczych na drogach ucieczkowych w kopalniach węgla kamiennego Analysis of mining crew evacuation on the escape routes in hard coal
Bardziej szczegółowoOPTYMALIZACJA STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PIECZARKARNI
Inżynieria Rolnicza 6(131)/2011 OPTYMALIZACJA STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PIECZARKARNI Leonard Woroncow, Ewa Wachowicz Katedra Automatyki, Politechnika Koszalińska Streszczenie. W pracy przedstawiono wyniki
Bardziej szczegółowoFunkcje badawczo-interpretacyjne bilansu cieplnego organizmu pracownika w ocenie obciążenia termicznego
100 UKD 622.2:622.86/.88:622.8 Funkcje badawczo-interpretacyjne bilansu cieplnego organizmu pracownika w ocenie obciążenia termicznego Research and interpretation functions of the heat balance of the worker
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. 2. Kod przedmiotu: N Iz-EZiZO/41
Strona 1 z 3 Z1-PU7 Wydanie N1 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: Wentylacja, klimatyzacja i pożary podziemne 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego: 2013/14 4. Poziom kształcenia:
Bardziej szczegółowoPROGNOZA JEDNODNIOWA STĘŻENIA METANU NA WYLOCIE Z REJONU ŚCIANY N-6 W POKŁADZIE 330 W KWK K3
SYSTEMY WSPOMAGANIA W INŻYNIERII PRODUKCJI 24 PROGNOZA JEDNODNIOWA STĘŻENIA METANU NA WYLOCIE Z REJONU ŚCIANY N-6 W POKŁADZIE 33 W KWK K3. WSTĘP Zagrożenie metanowe jest jednym z najpowszechniej występujących
Bardziej szczegółowoAnaliza efektywności transportu chłodu w układzie centralnej klimatyzacji kopalni podziemnej
BORKOWSKI Paweł 1 SKOWROŃSKI Marek 2 SZULC Przemysław 3 MACHALSKI Artur 4 Analiza efektywności transportu chłodu w układzie centralnej klimatyzacji kopalni podziemnej WSTĘP Kopalnie podziemne należą do
Bardziej szczegółowoKoszty prac profilaktycznych w aspekcie zagrożenia metanowego dla wybranych rejonów ścian eksploatacyjnych
Koszty prac profilaktycznych w aspekcie zagrożenia metanowego dla wybranych rejonów ścian eksploatacyjnych Dariusz Musioł WYDZIAŁ GÓRNICTWA I GEOLOGII POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ rg.polsl.pl www.fb.com/wgig.polsl
Bardziej szczegółowoNowy ubiór do pracy w zimnym środowisku z możliwością indywidualnego doboru jego ciepłochronności. dr Anna Marszałek
Nowy ubiór do pracy w zimnym środowisku z możliwością indywidualnego doboru jego ciepłochronności dr Anna Marszałek Pracownicy zatrudnieni w warunkach zimnego środowiska powinni mieć zapewnioną odzież
Bardziej szczegółowoWPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM
2/1 Archives of Foundry, Year 200, Volume, 1 Archiwum Odlewnictwa, Rok 200, Rocznik, Nr 1 PAN Katowice PL ISSN 1642-308 WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM D.
Bardziej szczegółowoWYDAJNOŚĆ I CZAS PRACY KOPAREK WIELONACZYNIOWYCH W KOPALNIACH WĘGLA BRUNATNEGO W POLSCE. 1. Wprowadzenie. Zbigniew Kasztelewicz*, Kazimierz Kozioł**
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 2 2007 Zbigniew Kasztelewicz*, Kazimierz Kozioł** WYDAJNOŚĆ I CZAS PRACY KOPAREK WIELONACZYNIOWYCH W KOPALNIACH WĘGLA BRUNATNEGO W POLSCE 1. Wprowadzenie Branża
Bardziej szczegółowoANALIZA CZYNNIKÓW WPŁYWAJĄCYCH NA WARTOŚCI TERMICZNYCH ELEMENTÓW MIKROKLIMATU WNĘTRZ
ANALIZA CZYNNIKÓW WPŁYWAJĄCYCH NA WARTOŚCI TERMICZNYCH ELEMENTÓW MIKROKLIMATU WNĘTRZ LIS Anna Katedra Budownictwa Ogólnego i Fizyki Budowli, Wydział Budownictwa, Politechnika Częstochowska CHILDREN AND
Bardziej szczegółowoCENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A. W BYTOMIU
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO S.A. W BYTOMIU SPOSÓB PROWADZENIA AKCJI RATOWNICZYCH I PRAC PROFILAKTYCZNYCH Z WYKORZYSTANIEM GAZÓW INERTNYCH BYTOM, marzec 008 r. - - 1. Na podstawie pkt. 1.64
Bardziej szczegółowoSprawozdanie ze stażu naukowo-technicznego
dr inż. Edyta Brzychczy mgr inż. Aneta Napieraj Katedra Ekonomiki i Zarządzania w Przemyśle Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Sprawozdanie
Bardziej szczegółowoPL B1. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica,Kraków,PL BUP 22/05
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 202137 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 367565 (51) Int.Cl. E21F 3/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 26.04.2004
Bardziej szczegółowoPorównanie skuteczności redukcji zapylenia z wykorzystaniem zraszania powietrznowodnego (AWASS) i wodnego badania w warunkach rzeczywistych
1 Porównanie skuteczności redukcji zapylenia z wykorzystaniem zraszania powietrznowodnego (AWASS) i wodnego badania w warunkach rzeczywistych W celu określenia wpływu instalacji zraszających na redukcję
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoOCENA KLIMATYCZNYCH WARUNKÓW PRACY GÓRNIKÓW W POLSKICH KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO I RUDY MIEDZI
GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2012 Tom 7 Zeszyt 3 Jan DRENDA Politechnika Śląska, Gliwice OCENA KLIMATYCZNYCH WARUNKÓW PRACY GÓRNIKÓW W POLSKICH KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO I RUDY MIEDZI Streszczenie. W artykule
Bardziej szczegółowoZAGROŻENIE WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO 41-902 Bytom, ul. Chorzowska 25, tel.: 032 282 25 25 www.csrg.bytom.pl e-mail: info@csrg.bytom.pl ZAGROŻENIE WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA
Bardziej szczegółowoBadania charakterystyki sprawności cieplnej kolektorów słonecznych płaskich o zmniejszonej średnicy kanałów roboczych
Badania charakterystyki sprawności cieplnej kolektorów słonecznych płaskich o zmniejszonej średnicy kanałów roboczych Jednym z parametrów istotnie wpływających na proces odprowadzania ciepła z kolektora
Bardziej szczegółowoTabela 1. Odzież chirurgiczna wyciąg z bazy danych
Zapewnienie pracownikom odczuwania komfortu cieplnego przez dobór odzieży o odpowiednich parametrach w zakresie suchej i mokrej wymiany ciepła przekłada się m.in. na poprawę koncentracji i zmniejszenie
Bardziej szczegółowoBADANIE WPŁYWU WYDOBYCIA NA SEJSMICZNOŚĆ W KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO
BADANIE WPŁYWU WYDOBYCIA NA SEJSMICZNOŚĆ W KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO Lis Anna Lis Marcin Kowalik Stanisław 2 Streszczenie. W pracy przedstawiono rozważania dotyczące określenia zależności pomiędzy wydobyciem
Bardziej szczegółowoWPŁYW WARUNKÓW KLIMATYCZNYCH W MIEJSCU PRACY I STANU ZDROWIA PRACOWNIKÓW NA OCENĘ RYZYKA ZAWODOWEGO W KOPALNIACH WĘGLA KAMIENNEGO
GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2013 Tom 8 Zeszyt 4 Jan SZLĄZAK Politechnika Śląska, Gliwice WPŁYW WARUNKÓW KLIMATYCZNYCH W MIEJSCU PRACY I STANU ZDROWIA PRACOWNIKÓW NA OCENĘ RYZYKA ZAWODOWEGO W KOPALNIACH WĘGLA
Bardziej szczegółowoREDUKCJA OBCIĄŻENIA TERMICZNEGO I POPRAWA WARUNKÓW KLIMATYCZNYCH W KOPALNIACH WĘGLA METODY I ŚRODKI PROFILAKTYKI
DR INŻ. ZBIGNIEW SŁOTA, DR INŻ. KRZYSZTOF SŁOTA, DR INŻ. ANNA MORCINEK-SŁOTA Politechnika Śląska, Gliwice REDUKCJA OBCIĄŻENIA TERMICZNEGO I POPRAWA WARUNKÓW KLIMATYCZNYCH W KOPALNIACH WĘGLA METODY I ŚRODKI
Bardziej szczegółowoWPŁYW DRENAŻU NA EFEKTYWNOŚĆ ODMETANOWANIA W KOPALNI WĘGLA**
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 30 Zeszyt 1 2006 Stanisław Nawrat*, Zbigniew Kuczera*, Sebastian Napieraj* WPŁYW DRENAŻU NA EFEKTYWNOŚĆ ODMETANOWANIA W KOPALNI WĘGLA** 1. Wprowadzenie Eksploatacja pokładów
Bardziej szczegółowoWYZNACZENIE WARTOŚCI PARAMETRÓW TEORII PROGNOZOWANIA WPŁYWÓW W PRZYPADKU EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ PROWADZONEJ W DWÓCH POKŁADACH
GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2011 Tom 6 Zeszyt 1 MAREK KRUCZKOWSKI Politechnika Śląska, Gliwice Katedra Geomechaniki, Budownictwa Podziemnego i Zarządzania Ochroną Powierzchni WYZNACZENIE WARTOŚCI PARAMETRÓW TEORII
Bardziej szczegółowoInformacja o zapaleniu metanu, pożarze i wypadku zbiorowym zaistniałych w dniu r. JSW S.A. KWK Krupiński
Informacja o zapaleniu metanu, pożarze i wypadku zbiorowym zaistniałych w dniu 05.05.2011r. JSW S.A. KWK Krupiński Zapalenie metanu, pożar oraz wypadek zbiorowy (14 wypadków), zaistniał w dniu 05.05.2011r.,
Bardziej szczegółowoKSZTAŁTOWANIE MIKROKLIMATU W STREFIE PRZEBYWANIA LUDZI W OBIEKTACH SAKRALNYCH
KSZTAŁTOWANIE MIKROKLIMATU W STREFIE PRZEBYWANIA LUDZI W OBIEKTACH SAKRALNYCH WOLSKI Leszek 1 JELEC Paweł 2 1,2 Zakład Instalacji Budowlanych i Fizyki Budowli, Politechnika Warszawska ABSTRACT This script
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE GEOMETRII INŻYNIERSKIEJ W AEROLOGII GÓRNICZEJ
Krzysztof SŁOTA Instytut Eksploatacji Złóż Politechniki Śląskiej w Gliwicach ZASTOSOWANIE GEOMETRII INŻYNIERSKIEJ W AEROLOGII GÓRNICZEJ Od Redakcji: Autor jest doktorantem w Zakładzie Aerologii Górniczej
Bardziej szczegółowoSYSTEM KONSTRUKCYJNY BUDYNKU A RYZYKO WYSTĄPIENIA STRESU TERMICZNEGO U KRÓW MLECZNYCH
Inżynieria Rolnicza 9(107)/2008 SYSTEM KONSTRUKCYJNY BUDYNKU A RYZYKO WYSTĄPIENIA STRESU TERMICZNEGO U KRÓW MLECZNYCH Tadeusz Głuski, Anna Michalczyk Katedra Melioracji i Budownictwa Rolniczego, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoOCENA POMIARÓW PARAMETRÓW PRACY CHŁODNICY POWIETRZA STUDIUM PRZYPADKU
017 GÓRNICTWO ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU 016 Redaktor naukowy tomu: Marek POZZI 4 OCENA POMIARÓW PARAMETRÓW PRACY CHŁODNICY POWIETRZA STUDIUM PRZYPADKU 4.1 WPROWADZENIE Do poprawy warunków klimatycznych w
Bardziej szczegółowoWYMIANA CIEPŁA MIĘDZY CZŁOWIEKIEM A OTOCZENIEM W MIKROKLIMACIE ZIMNYM HEAT TRANSFER BETWEEN MAN AND SURROUNDINGS IN COLD MICROCLIMATE
ALEKSANDRA CUL, TADEUSZ KOMOROWICZ, KRZYSZTOF KUPIEC WYMIANA CIEPŁA MIĘDZY CZŁOWIEKIEM A OTOCZENIEM W MIKROKLIMACIE ZIMNYM HEAT TRANSFER BETWEEN MAN AND SURROUNDINGS IN COLD MICROCLIMATE Streszczenie Abstract
Bardziej szczegółowo4. Ocena i interpretacja wyników pomiarów elementów materialnego środowiska pracy
4. Ocena i interpretacja wyników pomiarów elementów materialnego środowiska pracy Ocena mikroklimatu wymaga uwzględnienia kompleksowego wpływu elementów środowiska, decydujących o możliwości funkcjonowania
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKÓW TERMICZNYCH DLA ODDZIAŁÓW EKSPLOATACYJNYCH W OPARCIU O POMIARY KOPALNIANE
Nr 113 Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej Nr 113 Studia i Materiały Nr 31 2005 klimatyzacja kopalń prognoza temperatury powietrza Franciszek ROSIEK, Marek SIKORA *, Jacek URBAŃSKI
Bardziej szczegółowoANALIZA ROZKŁADU CIŚNIEŃ I PRĘDKOŚCI W PRZEWODZIE O ZMIENNYM PRZEKROJU
Dr inż. Paweł PIETKIEWICZ Dr inż. Wojciech MIĄSKOWSKI Dr inż. Krzysztof NALEPA Piotr LESZCZYŃSKI Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie DOI: 10.17814/mechanik.2015.7.283 ANALIZA ROZKŁADU CIŚNIEŃ I
Bardziej szczegółowoWYMIANA CIEPŁA W PROCESIE TERMICZNEGO EKSPANDOWANIA NASION PROSA W STRUMIENIU GORĄCEGO POWIETRZA
Konopko Henryk Politechnika Białostocka WYMIANA CIEPŁA W PROCESIE TERMICZNEGO EKSPANDOWANIA NASION PROSA W STRUMIENIU GORĄCEGO POWIETRZA Streszczenie W pracy przedstawiono wyniki symulacji komputerowej
Bardziej szczegółowoOCENA KOMFORTU CIEPLNEGO OSÓB W BUDYNKACH MIESZKALNYCH NA PODSTAWIE WSKAŹNIKÓW PMV I PPD
Budownictwo 22 DOI: 10.17512/znb.2016.1.21 Anna Lis 1 OCENA KOMFORTU CIEPLNEGO OSÓB W BUDYNKACH MIESZKALNYCH NA PODSTAWIE WSKAŹNIKÓW PMV I PPD Wprowadzenie Odczucie komfortu bądź dyskomfortu jest subiektywne
Bardziej szczegółowoKOMFORT CIEPLNY. Prof. nzw. dr hab. inż. Tomasz Wiśniewski. Plan wystąpienia
KOMFORT CIEPLNY Prof. nzw. dr hab. inż. Tomasz Wiśniewski Plan wystąpienia Definicja komfortu cieplnego, Czynniki mające wpływ na komfort cieplny, Parametry stosowane do opisu ilościowego komfortu cieplnego,
Bardziej szczegółowoAkademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny
Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:
Bardziej szczegółowoZWALCZANIE ZAGROŻENIA KLIMATYCZNEGO NA PRZYKŁADZIE BUDOWY KLIMATYZACJI GRUPOWEJ W POKŁADZIE 405 PARTIA L
2016 Redakcja: BADURA H., MICHNA A., CZERWIŃSKI S. 27 ZWALCZANIE ZAGROŻENIA KLIMATYCZNEGO NA PRZYKŁADZIE BUDOWY KLIMATYZACJI GRUPOWEJ W POKŁADZIE 405 PARTIA L 27.1 WPROWADZENIE Artykuł dotyczy realizacji
Bardziej szczegółowoDomy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI
Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI O tym, dlaczego warto budować pasywnie, komu budownictwo pasywne się opłaca, a kto się go boi, z architektem, Cezarym Sankowskim, rozmawia
Bardziej szczegółowoDobór instalacji lutniowej jako środek do zmniejszenia kosztów przewietrzania drążonych wyrobisk górniczych
44 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2015 UKD 622.4:622.333:622.167/.168 Dobór instalacji lutniowej jako środek do zmniejszenia kosztów przewietrzania drążonych wyrobisk górniczych Selection of air-duct ventilation system
Bardziej szczegółowoUkład wentylacji kombinowanej stosowany w Lubelskim Węglu,,Bogdanka S.A.
Sposoby poprawy warunków klimatycznych w wyrobiskach o długich wybiegach z wentylacją odrębną. Analiza rozwiązań stosowanych w Lubelskim Węglu,,Bogdanka S.A. Lublin 07.06.2018 Układ wentylacji kombinowanej
Bardziej szczegółowoANALIZA OCENY WSKAŹNIKA SZORSTKOŚCI NAWIERZCHNI DROGOWEJ WAHADŁEM ANGIELSKIM NA DRODZE KRAJOWEJ DK-43 W OKRESIE UJEMNEJ I DODATNIEJ TEMPERATURY
Budownictwo 20 Mariusz Kosiń, Alina Pietrzak ANALIZA OCENY WSKAŹNIKA SZORSTKOŚCI NAWIERZCHNI DROGOWEJ WAHADŁEM ANGIELSKIM NA DRODZE KRAJOWEJ DK-43 W OKRESIE UJEMNEJ I DODATNIEJ TEMPERATURY Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoBADANIA WYDZIELANIA METANU DO WYROBISK CHODNIKOWYCH DRĄŻONYCH KOMBAJNAMI W POKŁADACH WĘGLA**
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 30 Zeszyt 1 2006 Nikodem Szlązak*, Marek Borowski* BADANIA WYDZIELANIA METANU DO WYROBISK CHODNIKOWYCH DRĄŻONYCH KOMBAJNAMI W POKŁADACH WĘGLA** 1. Wstęp Drążenie wyrobisk
Bardziej szczegółowoEnergetyczna ocena efektywności pracy elektrociepłowni gazowo-parowej z organicznym układem binarnym
tom XLI(2011), nr 1, 59 64 Władysław Nowak AleksandraBorsukiewicz-Gozdur Roksana Mazurek Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki Katedra Techniki Cieplnej
Bardziej szczegółowoWPŁYW ODKSZTAŁCENIA WZGLĘDNEGO NA WSKAŹNIK ZMNIEJSZENIA CHROPOWATOŚCI I STOPIEŃ UMOCNIENIA WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ PO OBRÓBCE NAGNIATANEM
Tomasz Dyl Akademia Morska w Gdyni WPŁYW ODKSZTAŁCENIA WZGLĘDNEGO NA WSKAŹNIK ZMNIEJSZENIA CHROPOWATOŚCI I STOPIEŃ UMOCNIENIA WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ PO OBRÓBCE NAGNIATANEM W artykule określono wpływ odkształcenia
Bardziej szczegółowoLaboratorium InŜynierii i Aparatury Przemysłu SpoŜywczego
Laboratorium InŜynierii i Aparatury Przemysłu SpoŜywczego 1. Temat ćwiczenia :,,Wyznaczanie współczynnika przenikania ciepła 2. Cel ćwiczenia : Określenie globalnego współczynnika przenikania ciepła k
Bardziej szczegółowoEKSPERYMENTALNE OKREŚLENIE WPŁYWU DOBORU CZYNNIKA CHŁODNICZEGO NA MOC CIEPLNĄ CHŁODZIARKI SPRĘŻARKOWEJ**
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 30 Zeszyt 2 2006 Krzysztof Filek*, Bernard Nowak* EKSPERYMENTALNE OKREŚLENIE WPŁYWU DOBORU CZYNNIKA CHŁODNICZEGO NA MOC CIEPLNĄ CHŁODZIARKI SPRĘŻARKOWEJ** 1. Wstęp Urządzenia
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANY DOPŁYW METANU DO SZYBÓW WYDECHOWYCH KOPALŃ WĘGLA KAMIENNEGO O NAJWYŻSZEJ METANOWOŚCI W LATACH
GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2013 Tom 8 Zeszyt 2 Eugeniusz KRAUSE Główny Instytut Górnictwa, Katowice Maria GAJDOWSKA Politechnika Śląska, Gliwice PROGNOZOWANY DOPŁYW METANU DO SZYBÓW WYDECHOWYCH KOPALŃ WĘGLA
Bardziej szczegółowo