Szkoła Podstawowa im. Władysława Stanisława Reymonta w Trzebnicach Adres: Trzebnice 113 a 59-140 Chocianów tel./fax 76 8174 106 email: trzebnicesp@wp.pl www: http://sptrzebnice.edupage.org/ Jestem w ruchu, nie tyję Program Szkoły Promującej Zdrowie na lata 2015-2016 Uczniowie Szkoły Podstawowej im. Władysława Stanisława Reymonta w Trzebnicach, dzieci z oddziałów przedszkolnych i punktów przedszkolnych (oraz ich rodziny) uczestniczą w programie, który został opracowany na podstawie ogólnopolskiego programu TRZYMAJ FORMĘ! Celem programu jest edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród dzieci i młodzieży szkolnej i ich rodzin poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety, czyli promocję aktywności fizycznej oraz prawidłowego sposobu odżywiania się dzieci i młodzieży Autor programu : Diana Ligęza
CELE PROGRAMU 1. Tytuł i cele programu: Jestem w ruchu, nie tyję Cel główny: Celem programu jest edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród dzieci i młodzieży szkolnej i ich rodzin poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety, czyli promocję aktywności fizycznej oraz prawidłowego sposobu odżywiania się dzieci i młodzieży Cele szczegółowe: Zapoznanie/przypomnienie uczniom (a przez nich ich rodzinom) zasad prawidłowego odżywiania się Uświadomienie uczniom (rodzinom) potrzeby aktywności fizycznej i jej wpływu na zdrowie Cele wychowawcze: Uczeń potrafi aktywnie wypocząć Uczeń zna higienę przygotowywania i spożywania posiłków Uczeń pogłębia zainteresowanie problematyką prozdrowotną Uczeń przekazuje zdobytą wiedzę swojej rodzinie, rówieśnikom 3. Adresaci projektu: Uczniowie Szkoły Podstawowej im. Władysława Stanisława Reymonta w Trzebnicach, dzieci z oddziałów przedszkolnych i punktów przedszkolnych (oraz ich rodziny). Społeczność Szkoły Podstawowej w Trzebnicach uczestniczy w projekcie, który został opracowany na podstawie ogólnopolskiego programu TRZYMAJ FORMĘ! Koordynatorzy odpowiedzialni za realizację założeń tego programu: Nauczycielka przyrody Diana Ligęza (autorka projektu) Nauczycielka-wychowawczyni w świetlicy Jolanta Urbańska Nauczycielki wychowania fizycznego: Agnieszka Trojanowska i Ewa Kasperczak poza tym w realizację projektu włączeni są i biorą aktywny udział: Nauczyciel techniki Maria Mączka-Kudyba Wychowawcy edukacji wczesnoszkolnej klas I III i wychowawcy klas IV VI Wychowawcy oddziałów przedszkolnych Pielęgniarka szkolna Krystyna Baran MATERIAŁY I POMOCE PROGRAMOWE: poradnik dla szkolnych koordynatorów programu, nauczycieli pielęgniarek środowiska szkolnego broszura dla uczniów i rodziców dot. zbilansowanej diety i znaczenia aktywności fizycznej 1
plakat piramida zdrowia internetowa interaktywna strona edukacyjna (treści programowe, gry, na wirtualnych produktach informowanie o znakowaniu żywności) podstawowe wymagania higieniczno-sanitarne dla pionu żywienia w szkołach zalecenia dotyczące sprzedaży produktów spożywczych w obiektach szkolnych TREŚCI PROGRAMOWE: Żywienie dzieci i młodzieży zbilansowana dieta Piramida zdrowia bloki produktów Rozkład posiłków w ciągu dnia i % dobowe zapotrzebowanie na energię Dzienne zalecenia żywieniowe dla młodzieży Rola podstawowych składników odżywczych Zasady zdrowego żywienia (10 zasad) Alternatywne sposoby żywienia na przykładzie diety wegetariańskiej Aktywność fizyczna - Znaczenie aktywności fizycznej dla zdrowia : pożądana aktywność fizyczna dla dzieci i młodzieży test wydolności fizycznej (ćwiczenia) test sprawności fizycznej (ćwiczenia) Przykłady z omówieniem metodycznym: ćwiczenia mięśni brzucha ćwiczenia mięśni bioder ćwiczenia mięśni grzbietu ćwiczenia mięśni klatki piersiowej ćwiczenia oddechowe ćwiczenia utrzymywania poprawnej postawy ciała ćwiczenia marszu Otyłość jest zaburzeniem stanu zdrowia i rozwoju, które powoduje zakłócenia w pracy różnych narządów oraz wpływa w znaczący sposób na postrzeganie otyłego nastolatka przez otoczenie, jego samopoczucie i poczucie własnej wartości. Zaburza więc wszystkie aspekty zdrowia młodego człowieka fizyczne, psychiczne, emocjonalne i społeczne. Częstość występowania nadwagi i otyłości wśród dzieci w Europie ciągle narasta. Dlatego niezbędne staje się podjęcie skutecznych działań zapobiegawczych. Trzy aspekty życia dzieci decydują o środowiskowych czynnikach sprzyjających lub niesprzyjających występowaniu otyłości. Są to: sposób żywienia, poziom aktywności fizycznej oraz nasilenie siedzącego trybu życia. Praca z dzieckiem z nadwagą lub otyłym powinna koncentrować się nie tylko na obniżeniu masy ciała, ale również na wzmocnieniu jego poczuciu własnej wartości 2
i budowaniu pozytywnego obrazu siebie. Nie mniej ważna jest równoległa praca z rówieśnikami, gdyż w wieku szkolnym to grupa znacząco wpływa na funkcjonowanie i przekonanie dzieci o własnej wartości. Niezmiernie ważne jest podkreślenie, iż działania zmierzające do redukcji masy ciała mają prowadzić nie tylko do zmniejszenia nadwagi u nastolatków, ale przede wszystkim do poprawy samopoczucia i relacji społecznych młodego człowieka. Zaburzenia w relacji z grupą, trudności w nawiązywaniu kontaktów oraz tworzeniu więzi z powodu swojego wyglądu mogą znacząco wpłynąć na jakość życia dziecka, a w przyszłości osoby dorosłej. W szkole został opracowany szkolny program walki z otyłością. Jego celem jest nie tylko pomoc uczniom, którzy są bezpośrednio zagrożeni problemem, ale zmiana niewłaściwych nawyków żywieniowych, propagowanie zdrowego stylu życia, promowanie ruchu. Zdrowe odżywianie Zadania Sposoby osiągania celów Przewidywane efekty Poszerzenie wiedzy na temat zdrowego odżywiania. Ograniczenie spożycia słodkich i gazowanych napojów na korzyść czystej wody. 1. Tworzenie piramidy zdrowego żywienia różne techniki plastyczne. 2. Analiza etykiet produktów spożywczych. Zabawa w sklep ze zdrową żywnością. 3. Układanie jadłospisów. 4. Zajęcia z pielęgniarką szkolną - pogadanka o szkodliwości nadwagi i otyłości. 1. Zapewnienie stałego dostępu do wody źródlanej dla wszystkich dzieci podczas ich pobytu w szkole. 2. Przygotowywanie na szkolne zabawy i dyskoteki napojów na 1. Uczeń wie z jakich produktów powinna składać się codzienna dieta człowieka. 2. Uczeń rozpoznaje i nazywa zdrową żywność. 3. Uczeń rozpoznaje szkodliwe dla zdrowia środki konserwujące zawarte w produktach żywnościowych. 4. Uczeń potrafi ułożyć jadłospis na różne okazje składający się ze zdrowych, pełnowartościowych posiłków. 1. Uczniowie wybierają wodę, rezygnują ze słodzonych i gazowanych napojów. 3
Wpływ reklamy na wybory konsumpcyjne. bazie wody i naturalnych soków domowej roboty. 3. Konkursy klasowe i szkolne na temat zalet picia wody źródlanej i mineralnej. 1. Krytyczne analizowanie treści reklam na podstawie ich obserwacji w mediach. 2. Konkurs na uczciwą i ciekawą reklamę promującą zdrowe 1. Uczeń zna środki wyrazu występujące w reklamach; potrafi rozróżnić treści marketingowe. 2. Uczeń potrafi zareklamować zdrowe produkty. produkty żywnościowe. Zdrowie poprzez aktywność fizyczną Zadania Sposoby osiągania celów Przewidywane efekty Zachęcanie do aktywnego spędzania czasu. Diagnoza własnej sprawności fizycznej. 1. Realizacja następujących tematów zajęć: W zdrowym ciele, zdrowy duch. Jak dbać o swoją kondycję.? Ruch na świeżym powietrzu. Wypoczynek czynny i bierny. Wpływ ćwiczeń ruchowych na postawę ciała. 2. Roztańczone przerwy szkolny koordynator ds. promocji zdrowia na dyżurach podczas przerw, włącza muzykę i tańczy wraz z dziećmi. 3. Dzień Szkoły w Ruchu 4. Spartakiada Szkolna 5. Mikołajkowe Wyścigi Rzędów i inne imprezy sportowe 1. Wykonywanie testów motorycznych oceniających własną sprawność fizyczną oraz kontrolowanie jej 1. Uczeń rozumie potrzebę ruchu dla zdrowia własnego i innych. 2. Uczeń systematycznie wykonuje ćwiczenia gimnastyczne. 3. Uczeń korzysta z różnych form aktywności ruchowej. 4. Uczeń chętnie uczestniczy w grach i zabawach ruchowych. 5. Uczeń zna i respektuje reguły gier i zabaw ruchowych. 1. Uczeń wie, co to jest gibkość, siła, wytrzymałość, 4
Trening zdrowotny. rozwoju - ( test Zuchory, EUROFIT, Międzynarodowy Test Sprawności Fizycznej). 2. Dokonywanie przez uczniów pomiaru wysokości i masy ciała, systematyczny zapis do tabeli swoich wyników, wyszukiwanie informacji n/t prawidłowego przyrostu masy ciała do wzrostu. 3. Mierzenie tętna przed i po wysiłku, objaśnianie ich wyników. 1. Dzieci z problemami nadwagi i otyłości są objęte indywidualnymi ćwiczeniami na lekcjach wychowania fizycznego. 2.Uczniowie otrzymują także proste zestawy ćwiczeń do wykonania w domu. szybkość i moc itp.; poznaje metody ich oceny wybranym testem motorycznym oraz z pomocą nauczyciela interpretuje uzyskane wyniki. 2. Na podstawie wykonywanych pomiarów masy ciała i wzrostu przez dłuższy okres, próbuje kontrolować wagę i z pomocą nauczyciela interpretuje uzyskane wyniki. 3. Uczeń wie, co to jest tętno spoczynkowe i wysiłkowe i samodzielnie potrafi je zmierzyć. 1.Uczniowie otrzymują proste zestawy ćwiczeń do wykonania w domu. EWALUACJA PROGRAMU Ewaluacja programu będzie prowadzona na bieżąco. Uzyskane wyniki ewaluacji będą analizowane i wykorzystywane do wprowadzenia zmian w programie. Narzędzia służące do ewaluacji to: rozmowy z uczniami i rodzicami; karty pracy; obserwacje; ankiety; testy wiedzy i konkursy. program opracowała: Diana Ligęza 5