Monitorowanie wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego
Celem monitorowania wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego było pozyskanie informacji o stosowanych rozwiązaniach organizacyjnych i metodycznych oraz uwzględnianiu zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. Monitorowaniem na terenie województwa wielkopolskiego zostało objętych 347 szkół i przedszkoli ( 10% ogólnej liczby)
Badanie zostało przeprowadzono on-line w dniach 19 23 kwietnia na platformie monitorowania. Weryfikacja arkuszy została przeprowadzona poprzez wizytę wizytatora w szkole lub kontakt telefoniczny z dyrektorem szkoły.
Pytania badawcze: W jaki sposób w szkole/ placówce zapoznawano się z podstawą programową? Jakie rozwiązania organizacyjne wynikające z zalecanych warunków realizacji podstawy programowej, sprzyjające osiąganiu zamierzonych celów edukacyjnych, były stosowane przez szkoły i placówki w roku szkolnym 2009/2010 i planowane są do realizacji w roku 2010/11? Jakie rozwiązania metodyczne wynikające z zalecanych warunków realizacji podstawy programowej, sprzyjające osiąganiu zamierzonych celów edukacyjnych, były stosowane przez przedszkola i szkoły w roku szkolnym 2009/2010 i planowane są do realizacji w roku 2010/11? Jakiego wsparcia w realizacji podstawy programowej oczekują szkoły i placówki?
Wnioski - w jaki sposób w szkole/ placówce zapoznawano się z podstawą programową: We wszystkich badanych szkołach nauczyciele zapoznali się z podstawą programową swojego etapu edukacyjnego bądź przedmiotu, najczęściej indywidualnie, podczas zebrań rady pedagogicznej oraz w zespołach nauczycieli. Wśród nauczycieli mało popularne jest korzystanie ze stron internetowych instytucji oświatowych. Niewielki był udział doradców metodycznych i dyrektorów szkół w procesie przedstawiania nowej podstawy programowej. W 30% gimnazjów, nauczyciele nie analizowali podstawy programowej poprzedniego lub następnego etapu kształcenia. W niewielkim stopniu wspólnej analizy podstawy programowej dokonywali nauczyciele uczący w danej klasie (korelacja międzyprzedmiotowa). We wszystkich szkołach prowadzono działalność informacyjną dla rodziców podczas zebrań ogólnych oraz klasowych.
Wnioski - rozwiązania organizacyjne wynikające z zalecanych warunków realizacji podstawy programowej stosowane przez szkoły i placówki w roku szkolnym 2009/2010 i planowane do realizacji w roku 2010/11 W części badanych gimnazjów uczniowie nie mają dostępu do osobnego komputera z łączem internetowym. Wszystkie szkoły dysponują boiskami sportowymi, w mniejszym stopniu możliwe jest prowadzenie zajęć wychowania fizycznego w sali gimnastycznej. Niewiele szkół oferuje uczniom zajęcia na basenie. Wychowanie fizyczne w gimnazjach prowadzone jest w systemie klasowo-lekcyjnym, ale część szkół proponuje swoim uczniom od 1 do 2 godzin w postaci innych form zajęć sportowych, rekreacyjnych, tanecznych, turystycznych.
Szkoły zwracają szczególną uwagę na prezentowanie osiągnięć uczniów. Największy nacisk położono w szkołach na organizację zajęć opiekuńczych, dużo mniejszej liczbie uczniów stworzono możliwość korzystania z zajęć zwiększających szanse edukacyjne; minimalne jest wsparcie uczniów zajęciami specjalistycznymi. Szkoły utrzymują częsty kontakt z rodzicami poprzez prowadzenie rozmów indywidualnych i informacje pisemne. Incydentalne są spotkania dla rodziców ze specjalistami i warsztaty.
W wielu szkołach zaplanowano rozbudowę bazy szkoły oraz zwiększenie oferty edukacyjnej. Gimnazja zapewniają swoim uczniom kontynuację nauki języka obcego nowożytnego, uwzględniając ich poziom zaawansowania. Nauka języka odbywa się w podziale na grupy, jednak są one na ogół większe niż 10 osób (do 24 osób). Kształcenie umiejętności komunikacyjnych w zakresie języków obcych nowożytnych przebiega właściwie w odniesieniu do odbioru tekstu słuchanego i czytanego. Szkoły gimnazjalnie nie organizowały w tym roku szkolnym zajęć z edukacji dla bezpieczeństwa. Organizacja zajęć artystycznych i technicznych poprzedzona została zbieraniem informacji o zainteresowaniach uczniów.
Wnioski - rozwiązania metodyczne wynikające z zalecanych warunków realizacji podstawy programowej, stosowane przez przedszkola i szkoły w roku szkolnym 2009/2010 i planowane do realizacji w roku 2010/11 Sprawdzenie spełniania przez uczniów gimnazjów poszczególnych wymagań określonych w podstawie programowej przeprowadza się oceniając prace pisemne uczniów oraz odpowiedzi ustne. Rzadko monitoruje się postęp w osiągnięciach wychowanków poprzez recenzowanie projektów edukacyjnych oraz prac domowych. Podczas lekcji języka polskiego nauczyciele badanych gimnazjów stosują aktywizujące metody kształcenia, szczególnie dyskusję i dramę, w niewielkim stopniu korzystają z prezentacji, co może niepokoić ze względu na taką formę przyszłego egzaminu gimnazjalnego.
Najbardziej popularną formą uczestnictwa w kulturze jest udział uczniów w seansach filmowych, nieco rzadziej podopieczni gimnazjów mają okazję do obejrzenia sztuki teatralnej; sporadycznie zwiedzają wystaw i uczestniczą w koncertach. W ramach lekcji z geografii rzadko prowadzi się zajęcia w terenie oraz stosunkowo niewiele razy sięga się do zasobów regionu, ok. 20% szkół wcale nie prowadzi takich zajęć. Podczas lekcji biologii nie jest stałą praktyką stosowanie doświadczeń, obserwacji mikroskopowych i terenowych. W niewielkim zakresie realizowano zajęcia w ogrodzie botanicznym, czy zoologicznym. Podczas lekcji chemii i fizyki doświadczenia, eksperymenty, pomiary, pokazy/demonstracje oraz filmy dydaktyczne prowadzi się na wybranych zajęciach w zależności od tematyki.
Wnioski - wsparcie w realizacji podstawy programowej, którego oczekują szkoły i placówki? Szkoły oczekują wsparcia w zakresie finansowym szeroko pojmowane doposażenie i wzbogacenie bazy dydaktycznej, organizacji szkoleń i pomocy metodycznej oraz psychologicznopedagogicznej dla uczniów.