SZKOLNY PLAN PODNOSZENIA EFEKTYWNOŚCI KSZTAŁCENIA rok szkolny 2015/2016 Projekt PPEK przygotował zespół w składzie: mgr D. Falińska mgr E. Grzybowska mgr E. Koprowicz mgr H. Kulczyk mgr E. Lisowska mgr I. Motała 1
Opracowując szkolny plan podnoszenia efektywności kształcenia uwzględniono: wnioski wynikające z raportu sprawdzianu szóstoklasisty OKE oraz innych raportów badań zewnętrznych, wyniki klasyfikacji końcoworocznej z czerwca 2015r, wnioski wynikające z ewaluacji przeprowadzonej w obszarze: Działania Wychowawcze Szkoły. Lp. Zadanie Sposób realizacji Termin realizacji Spodziewane efekty Osoby odpowiedzialne 2 1 Doskonalenie umiejętności formułowania i rozwiązywania problemów; wdrażanie uczniów do pracy samodzielnej ograniczenie uczenia pamięciowego, rozwijanie twórczego myślenia uczniów na wszystkich zajęciach poprzez korzystanie z różnorodnych schematów, diagramów, tabel, wykresów, ciekawych zadań, zagadek, rebusów itp. we wszystkich klasach wykonywanie doświadczeń bądź obserwacji (również poza szkołą), które zmierzają do wyjaśnienia różnorodnych problemów; formułowanie na tej podstawie wniosków i uogólnień; systematyczne i konsekwentne zachęcanie uczniów na wszystkich przedmiotach do samodzielnego korzystania z dostępnych źródeł informacji; przygotowywanie zadań wymagających od ucznia korzystanie z zasobów biblioteki szkolnej; efektywne wykorzystanie czasu na zastępstwach (praca na lekcjach w oparciu o bank ćwiczeń z poszczególnych przedmiotów) podczas zajęć matematyki: podkreślać rolę ilustracji graficznej oraz zapisu przekazanych w treści zadania najważniejszych danych w rozwiązywaniu postawionego problemu zwracać uwagę na znaczenie staranności cały rok Samodzielne podejmowanie przez uczniów działań zmierzających do rozwiązania danego problemu. Zwiększenie liczby uczniów podejmujących próby rozwiązania zadań otwartych, rozwiązujących zadania według własnego pomysłu, przewidujących rozwiązanie na podstawie samodzielnie przeprowadzonych doświadczeń i obserwacji, wszyscy nauczyciele
wykonania własnych notatek i obliczeń pomocniczych, aby uniknąć błędów w rozwiązaniu ćwiczyć możliwie różnorodne operacje na liczbach naturalnych, ułamkach zwykłych i dziesiętnych, tak, aby każdy uczeń miał możliwość wypracowania swoich własnych sposobów wykonywania tych działań i nabył sprawności w dobieraniu metod w klasach I III: doskonalić umiejętności łączenia wiedzy z różnych przedmiotów oraz przetwarzanie wcześniej poznanej przez ucznia, otaczającej go rzeczywistości (zwłaszcza wśród sześciolatków) motywować uczniów do samodzielnego rozwiązywania problemów poprzez: działania praktyczne na lekcji i innych zajęciach szkolnych np. dyżury w klasie, zajęcia w świetlicy itp., przeprowadzanie eksperymentów i doświadczeń mających na celu kształcenie umiejętności wnioskowania, czyli myślenia przyczynowoskutkowego, (samodzielne pisanie życzeń, listów, bajek, przygotowywanie prac plastycznych itp.) stosować różne typy zadań tekstowych, wymagających wybrania z tekstu informacji koniecznych do rozwiązania zadania. stosować zadania, w których należy skorzystać z informacji zawartych np. w tabelce, ramce, diagramie zintensyfikować ćwiczenia w zakresie rozwiązywania zadań niestandardowych korzystających z zasobów biblioteki szkolnej i innych źródeł informacji (wyszukiwanie danych, selekcja informacji, korzystanie z TIK) oraz formułujących wnioski. 2 Doskonalenie kompetencji uczniów Systematyczne korzystanie z publikacji wydawnictw edukacyjnych przygotowanych w celu doskonalenia wymagań egzaminacyjnych. cały rok Podniesienie wyników pomiaru dydaktycznego (wewnętrznego wszyscy nauczyciele 3
o szczególnych potrzebach edukacyjnych w zakresie poszczególnych wymagań egzaminacyjnych W ramach prowadzenia różnorodnych zajęć edukacyjnych skoncentrowanie działań nauczycieli na doskonaleniu umiejętności uczniów w zakresie poszczególnych wymagań egzaminacyjnych: w zakresie czytania ze zrozumieniem: zintensyfikować na wszystkich zajęciach ilości zadań doskonalących rozumienie czytanego tekstu na języku polskim zintensyfikować ilość zadań doskonalących rozumienie czytanego tekstu literackiego i nieliterackiego w oparciu o nowe sposoby rozwiązywania zadań testowych na sprawdzianie szóstoklasisty w zakresie czytania ze zrozumieniem w klasach I-III: systematycznie sprawdzać techniki cichego i głośnego czytania ze zrozumieniem w ramach wszelkich prac klasowych i sprawdzianów zwiększyć częstotliwość badań tempa czytania i pisania u uczniów edukacji wczesnoszkolnej mobilizować uczniów do poszukiwania informacji z różnorodnych źródeł ze szczególnym uwzględnieniem Internetu mobilizować uczniów do czytania tekstów w różnych celach: dla własnej przyjemności, zdobywania wiedzy, rozwijania zainteresowań, zachęcać do czytania tekstów nieliterackich czytać krótkie teksty, dzielić wyrazy na sylaby, porównywać ilość sylab w wyrazach, dobierać wyrazów przeciwstawnych, intuicyjnie wskazywać wyrazy, które nie pasują do podanego zestawu zewnętrznego). Zwiększenie liczby uczniów osiągających lepsze wyniki w nauce (wyniki klasyfikacji semestralnej i rocznej) Zwiększenie liczby uczniów klas I- III biorących czynny udział w organizowanych konkursach czytelniczych, publikujących własną twórczość literacką na łamach gazetki szkolnej, uzasadniających sposób dochodzenia do rozwiązania zadania, tworzących samodzielnie proste gry dydaktyczne, krzyżówki, instrukcje itp. w zakresie pisania: we wszystkich klasach redagować krótsze i dłuższe 4
formy wypowiedzi ze szczególnym uwzględnieniem właściwych zasad kompozycyjnych, interpunkcyjnych oraz stosowania odpowiedniego słownictwa sprawdzać prace klasowe, zeszyty, zadania domowe na wszystkich przedmiotach pod kątem poprawności ortograficznej (ocena prac na języku polskim) na języku polskim doskonalić umiejętność tworzenia spójnych tekstów związanych z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury, dostosowywać sposób wyrażania własnych przemyśleń do formy wypowiedzi (np. dziennik, pamiętnik) w zakresie pisania w klasach I-III: redagować krótsze i dłuższe formy wypowiedzi ze szczególnym uwzględnieniem właściwych zasad kompozycyjnych, interpunkcyjnych oraz stosowania odpowiedniego słownictwa wspólnie tworzyć pokazowe opowiadania ze zwracaniem uwagi na prawidłową kompozycję, jak budować napięcie, dynamizować akcję, tworzyć charakterystykę postaci, wyrażać emocje i przeżycia tworzyć zadania, w których uczeń sam jest poszukiwaczem błędów, celem wzbogacania czynnego języka ucznia i ćwiczenia poprawności językowej systematycznie przeprowadzać testy kontrolne dyktanda utrwalające zasady ortografii i interpunkcji uczyć hierarchizowania informacji położyć nacisk na różnicowanie znaczeń metaforycznych i niemetaforycznych (czy wszystkie treści w tekście należy rozumieć dosłownie) w zakresie wykorzystywania wiedzy w praktyce: 5
rozwiązywać zadania ukazujące użyteczność nabywanych umiejętności w życiu codziennym ucznia (mierzenie, ważenie, obliczenia finansowe, kalendarzowe, zegarowe, odczytywanie i zamiany jednostek, redagowanie zaproszeń, wizytówek, listów itp.) wykorzystywać tablicę interaktywną oraz inne urządzenia multimedialne na wszystkich przedmiotach w celu uatrakcyjnienia zajęć i zmotywowania uczniów do większej aktywności na języku polskim zwiększyć ilość zadań domowych polegających na utrwalaniu wiadomości językowych ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania części mowy oraz ich form gramatycznych, analizowania wypowiedzeń w tym: zdań złożonych, pojedynczych rozwiniętych i nierozwiniętych oraz równoważników zdań, zintensyfikować ilość ćwiczeń rozwijających umiejętności teoretycznoliterackie w tym: rozpoznawanie środków poetyckich oraz ich roli w tekście, sprawne posługiwanie się pojęciami: wers, zwrotka, porównanie, przenośnia, odczytywanie nastroju panującego w wierszu w zakresie wykorzystywania wiedzy w praktyce w klasach I-III: stwarzać sytuacje i okazje do przeliczania, wykonywania podstawowych operacji arytmetycznych w oderwaniu od zapisu i praktycznego działania na liczbach, umożliwiające rozwiązywanie zadań tekstowych własnymi metodami, unikać schematów i wzorów wyszukiwać zadania nietypowe: zagadki, łamigłówki, konstrukcje logiczne 6
stwarzać sytuacje umożliwiające doświadczalne i twórcze rozwiązywanie problemów konstrukcyjnych zintensyfikować ćwiczenia z zegarem (2 godz. wcześniej, 1 godz. później, w południe, po południu) zwiększyć ilość ćwiczeń związanych z kalendarzem (ustalanie kolejności miesięcy w roku za pomocą znaków rzymskich, wyszukanie miesiąca rozpoczynającego wiosnę itp.) utrwalać liczby parzyste i nieparzyste podczas zajęć matematyki: w zakresie sprawności rachunkowej: zamieniać i prawidłowo stosować różne jednostki, stosować obliczenia kalendarzowe, wykonywać obliczenia związane z zegarem, rozwiązywać zadania dotyczące skali w zakresie wykorzystania i tworzenia informacji: rozwiązywać zadania zawierające dane w różnej postaci: tabel, diagramów, schematów, które mogą zawierać więcej informacji i danych, niż potrzeba do ich rozwiązania w zakresie modelowania matematycznego: umożliwiać uczniom używanie własnych sposobów porządkowania danych, odsiewania informacji zbędnych i zapisywania tych istotnych w wygodny i zrozumiały dla nich sposób w zakresie rozumowania i tworzenia strategii: stwarzać uczniom dużo różnorodnych okazji do manipulowania figurami płaskimi i przestrzennymi, budowania z nich innych figur lub brył dowolnych lub zadanych przez nauczyciela. Umożliwiać też 7
korzystanie z różnorodnych siatek brył. podczas zajęć języka obcego: w dalszym ciągu organizować indywidualną pracę z uczniami potrzebującymi wsparcia szkoły oraz motywować ich do systematycznego uczęszczania na zajęcia zwiększyć ilość zadań sprawdzających znajomość słownictwa (m.in. zwrotów potocznych) oraz ćwiczeń doskonalących umiejętność rozumienia tekstu pisanego zwiększyć ilość ćwiczeń gramatycznych utrwalających odmianę i poprawne zastosowanie w zdaniach czasowników nieregularnych, zwrotnych i modalnych w czasach przyszłym, teraźniejszym i przeszłym doskonalić umiejętność tworzenia pytań z wykorzystaniem słówek pytających Wspierać uczniów klas III i VI w przygotowaniu do testu końcowego klas III i sprawdzianu zewnętrznego klas VI poprzez prowadzenie zajęć dodatkowych z j. polskiego, matematyki, języków obcych (zajęcia z klasą, zajęcia w małych grupach, indywidualna praca z opiekunem itp.). 8 3 Wzmacnianie motywacji uczniów do zdobywania wiedzy stosowanie na wszystkich zajęciach pozytywnych wzmocnień uczniów poprzez pochwały, wyróżnienia (np. Mistrz Dodawania itp.), oceny, przyjazną atmosferę, wzajemny szacunek; kształtowanie umiejętności pozytywnego myślenia o sobie, eksponowanie samodzielnych prac uczniów, stwarzanie sytuacji pozwalających osiągnąć sukces uczniom słabym zachęcanie do rozwijania zainteresowań oraz twórczego i koncepcyjnego myślenia (zajęcia w ramach kół cały rok Wzrost aktywności uczniów. Stosowanie przez uczniów metod samodzielnego uczenia się. Nabycie umiejętności dobrej organizacji czasu pracy. Wszyscy nauczyciele
zainteresowań, udział w klasowych, szkolnych, międzyszkolnych i ogólnopolskich konkursach) dostarczanie uczniom informacji i wyjaśnień na temat strategii uczenia się poprzez prezentację skutecznych metod uczenia się na wszystkich przedmiotach nagradzanie uczniów wykonujących systematycznie przygotowujących się do zajęć. Wzrost poczucia odpowiedzialności za efekty uczenia się. Lepsza współpraca z rodzicami przy rozwiązywaniu problemów szkolnych dzieci. 4 Przygotowanie ucznia sześcioletniego do nauki w szkole Wspieranie dziecka w młodszym wieku szkolnym poprzez: stworzenie przyjaznej i bezpiecznej atmosfery w klasie i szkole stosowanie nowoczesnych metod i form pracy uwzględniających wszechstronny rozwój dziecka i zaspokajających naturalną potrzebę ruchu i zabawy (wykorzystywanie placu zabaw przystosowanego dla najmłodszych), organizowanie wycieczek, wyjść do kina, teatru i innych instytucji, imprez szkolnych i konkursów uwzględniających zainteresowania sześciolatków, korzystanie z pomocy dydaktycznych wspomagających rozwój i zapewniających ciekawą zabawę indywidualne podejście do każdego dziecka - bieżąca obserwacja jego postępów oraz zachowania budowanie prawidłowych relacji w klasie i grupie rówieśniczej utrzymywanie ścisłego kontaktu z rodzicami regularny kontakt z wychowawcą i innymi nauczycielami ustalenie okresu adaptacyjnego dostosowanego do potrzeb danej klasy cały rok Prawidłowe funkcjonowanie dziecka sześcioletniego w szkole. Dobra współpraca rodziców z wychowawcą oraz innymi pracownikami szkoły. Wszyscy nauczyciele i pracownicy szkoły (szczególnie wychowawcy klas I-III, wychowawcy świetlicy szkolnej, pedagog, psycholog i logopeda) 9