RAPORT EWALUACJA WEWNĘTRZNA

Szkoła Podstawowa nr 4 im. Henryka Sienkiewicza w Zelowie RAPORT EWALUACJA WEWNĘTRZNA Obszar: Środowisko Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły ROK SZKOLNY 2013/2014 1

PRZEBIEG EWALUACJI Ewaluacja wewnętrzna w obszarze: Funkcjonowanie szkoły w środowisku lokalnym, wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły; została przeprowadzona na podstawie: Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 roku w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z dnia 9 października 2009 r.). Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Szkole Podstawowej nr 4 im. Henryka Sienkiewicza w Zelowie przez zespół ewaluacyjny w składzie: Ewa Jadwiszczak, Cezary Kuligowski, Grażyna Łągwa, Maria Poborska. Ewaluacja polegała na zbieraniu i analizowaniu informacji o funkcjonowaniu szkoły w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów. Przedmiotem ewaluacji była współpraca z rodzicami prowadzona przez szkołę. Celem przeprowadzonej ewaluacji było dostarczenie informacji na temat funkcjonowania szkoły w zakresie współpracy z rodzicami oraz poznanie oczekiwań rodziców, co do sposobów i form współpracy ze szkołą. W przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej realizowanej od września 2013 roku do czerwca 2014 roku zastosowano procedury i narzędzia badawcze opracowane przez zespół ewaluacyjny. Obejmowały one ankiety skierowane do rodziców i nauczycieli oraz kwestionariusz wywiadu przeprowadzonego z dyrektorem szkoły. Dobór próby badawczej został dokonany w oparciu o założenia w projekcie ewaluacji wewnętrznej. W trakcie badań przeprowadzono: - ankietowanie rodziców uczniów - ankietowanie nauczycieli - wywiad z dyrektorem szkoły Grupę badawczą stanowili nauczyciele i wychowawcy (17 osób), liczna reprezentacja rodziców (200 osób), dyrektor. Badanie zostało przeprowadzone w warunkach szkolnych. Ankietowanych było 62% nauczycieli - wychowawców i 60% rodziców. Wyniki przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej przedstawiono Radzie Pedagogicznej na jej posiedzeniu w dniu 27.06.2014 r. Niniejszy raport został również umieszczony na stronie internetowej szkoły www.sp4zelow.pl w zakładce: Dokumenty. 2

PLAN I PROJEKT EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PLAN EWALUACJI Typ ewaluacji: Problemowa Cel: Dostarczenie informacji na temat funkcjonowania szkoły w zakresie współpracy z rodzicami oraz poznanie oczekiwań rodziców, co do sposobów i form współpracy ze szkołą. Odbiorcy: Dyrektor, Rada Pedagogiczna, Rodzice Przedmiot ewaluacji: Obszar: Środowisko; Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły Termin: wrzesień 2013 czerwiec 2014 Zespół ewaluacyjny: Ewa Jadwiszczak, Cezary Kuligowski, Grażyna Łągwa, Maria Poborska PROJEKT EWALUACJI Przedmiot ewaluacji: Obszar: Środowisko; Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły Pytania kluczowe: 1. W jaki sposób szkoła pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców na temat swojej pracy? 2. Czy rodzice współdecydują w sprawach szkoły i jaki jest ich wpływ na działania szkoły? 3. Jaki jest poziom i zakres zaangażowania rodziców w działania prowadzone przez szkołę? 4. W jaki sposób szkoła informuje rodziców o rozwoju ich dzieci? 5. Jakie formy wspierania rodziców w wychowaniu dzieci prowadzi szkoła? Kryteria ewaluacji: 1. Rodzice dzielą się opiniami na temat pracy szkoły oraz procesu nauczania. 2. Rodzice biorą udział w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły i ich opinie mają wpływ na działania szkoły. 3. Rodzice uczestniczą w działaniach organizowanych przez szkołę. 4. Rodzice są informowani o rozwoju ich dzieci. 5. Szkoła wspiera rodziców w wychowaniu dzieci. 3

Dobór metod badawczych i źródeł informacji: Metoda badania Wywiad indywidualny Badanie ankietowe Badanie ankietowe Źródło informacji Dyrektor Nauczyciele Rodzice Dobór próby badawczej: Nauczyciele - 17 (62%) Rodzice uczniów klas I-VI 200 (60%) 4

WYNIKI ANKIETA DLA RODZICÓW Ankieta dla rodziców składała się z 16 pytań. Prawie wszyscy ankietowani rodzice - 92 % są zdania, że powinni uczestniczyć w życiu szkoły. Tylko 4 ankietowanych rodziców (2%) sądzi, że nie powinno uczestniczyć w życiu szkoły. Ankietowani rodzice (99%) wiedzą o działających w szkole organach przedstawicielstwa rodziców. Tylko jeden ankietowany rodzic stwierdził, że nie wie o istnieniu Rady Rodziców. 5

Rodzice mają świadomość działania w szkole organu ich przedstawicielstwa - Rady Rodziców. 74% ankietowanych rodziców twierdzi, że są informowani na temat zakresu prowadzonych prac i podejmowanych decyzji dotyczących życia szkoły przez Radę Rodziców. Natomiast 15% ankietowanych rodziców twierdzi, że nie jest informowana o decyzjach Rady Rodziców. Jedynie 11% nie ma na ten temat własnego zdania. Wszyscy ankietowani rodzice stwierdzili, że wiedzą w jaki sposób szkoła uzyskuje informacje dotyczące ich współpracy ze szkołą. Informacje są uzyskiwane: podczas rozmów na zebraniach ogólnych - 73%, podczas rozmów indywidualnych - 37% oraz przez wypełnianie ankiet - 45%. 6

Ankietowani rodzice chętnie uczestniczą w różny sposób w życiu szkoły. Badanie ankietowe pokazuje, że największa liczba rodziców (48%) pomaga finansowo. Biorą udział w realizacji imprez szkolnych (28%), wykonują użyteczne prace na rzecz szkoły (21%). 5% rodziców uważa, że współtworzy program wychowawczy szkoły i program profilaktyczny. 7

Na podstawie przeprowadzonego badania ankietowego wynika, że 93% rodziców za najważniejszą formę kontaktu ze szkołą uważa klasowe zebrania. Ponadto rodzice chętnie korzystają z kontaktów telefonicznych - 44%, indywidualnych spotkań z wychowawcami i nauczycielami - 43%, strony internetowej, kontaktów e-mailowych - 37%, wspólnych imprez szkolnych - 25%, korespondencji (listy, dzienniczek ucznia) - 25%. Tylko 13% rodziców chciałoby korzystać ze spotkania z ekspertami (odczyty, prelekcje, szkolenia, warsztaty). 91% ankietowanych rodziców twierdzi, że liczba klasowych zebrań jest wystarczająca. Natomiast 9% badanych sądzi, że jest za mała. 8

Badani rodzice oceniają odbywające się w szkole zebrania następująco: 78% - są dobrze przygotowane i prowadzone, 60% - uzyskuje informację na temat postępów w nauce i zachowaniu swojego dziecka, 52% - dostarczają mi wielu ważnych informacji na temat życia klasy i szkoły. Jedynie 11% rodziców uważa, że odbywają się w niemiłej atmosferze, a 2% rodziców uważa zebrania za stratę czasu. 9

Prawie wszyscy badani 98% rodziców uważa, że ma możliwość uzyskania w formie indywidualnej rozmowy informacji na temat postępów w nauce i zachowania dziecka. W przeprowadzonej ankiecie 99% rodziców stwierdza, że podczas klasowych zebrań z rodzicami mają możliwość wypowiedzenia się w sprawach dotyczących życia szkoły i klasy. 10

88% ankietowanych rodziców wyraża przekonanie, że może współdecydować w sprawach życia klasy i szkoły. Natomiast 12 % nie wie, że istnieje taka możliwość. 2 ankietowanych rodziców nie dokonało wyboru. Zdecydowana większość ankietowanych rodziców - 90% (tak - 35%, raczej tak - 55%) twierdzi, że szkoła prowadzi wystarczające działania dotyczące rozwiązywania problemów wychowawczych. Jedynie 5%, (raczej nie - 4%, nie -1%) ankietowanych wyraża zdanie przeciwne. 5% nie zajmuje żadnego stanowiska w tej kwestii. 11

Zdecydowana większość ankietowanych (96%) uważa, że szkoła wspiera rodziców w wychowywaniu ich dzieci. Zaledwie 4 badanych twierdzi, że jest przeciwnie. Jeden z ankietowanych dopisał własną odpowiedź na pytanie 13 - raczej tak. Badani rodzice współpracę ze szkołą oceniają następująco: raczej dobrze 67%, bardzo dobrze 28%, 5 % nie ma zdania. Jedynie 1% badanych rodziców oceniło współpracę ze szkołą bardzo źle. 12

Ankietowani rodzice sądzą, że ich wpływ na życie szkoły jest: wystarczający 86%, zbyt mały - 13%, zbyt duży - 1%. Dwóch rodziców nie dokonało wyboru. 16. Jakie są Państwa uwagi i propozycje dotyczące współpracy szkoły z rodzicami? - 6 ankietowanych poinformowało: Nie mam uwag, nie mam zastrzeżeń - Uwag brak. Wszystko jest super :-) - Zeszyt do korespondencji - Możliwość korespondowania za pomocą e-maila i możliwość kontroli ocen, obecności dziecka na bieżąco - Przedstawienie przez dyrekcję szkoły wraz z początkiem roku szkolnego propozycji/planu dot. działań z zakresu współpracy szkoły z rodzicami. Złożenie oferty rodzicom na przedkładanie swoich pomysłów i propozycji w powyższym zakresie. - Współpraca szkoły z rodzicami jest bardzo dobra, w szkole panuje przyjaznaatmosfera. Jestem dumna, że moje dzieci chodzą do tej szkoły. 13

ANKIETA DLA NAUCZYCIELI Ankieta dla nauczycieli składała się z 18 pytań. 15 ankietowanych nauczycieli pełni funkcję wychowawcy klasowego. Zdecydowana większość przebadanych nauczycieli - 53% jest raczej zadowolona ze współpracy z rodzicami. 47% ankietowanych zdecydowanie tak ocenia współpracę z rodzicami. Żaden z ankietowanych nauczycieli nie ocenia współpracy z rodzicami negatywnie. 14

Prawie wszyscy ankietowani nauczyciele (94%) są zdania, że rodzice interesują się tym, co dzieje się w szkole. Jedynie 6% sądzi, że raczej nie. 47% ankietowanych nauczycieli uważa, że nie ma rodziców unikających lub odmawiających współpracy ze szkołą. Taka sama liczba badanych, sądzi, że jedynie pojedyncze osoby unikają współpracy. Tylko jeden ankietowany twierdzi, że mniej niż połowa rodziców unika współpracy. 15

Ankietowani nauczyciele twierdzą, że klasowe zebrania z rodzicami (30%) oraz indywidualne spotkania (30%) należą do najczęściej wykorzystywanych przez rodziców form współpracy. Inną atrakcyjną formą współpracy jest według 21% badanych kontakt telefoniczny, oraz 16% badanych uważa udział we wspólnych imprezach szkolnych. Jedynie 3% ankietowanych jest zdania, że spotkania z ekspertami należą do form współpracy, z której korzystają rodzice. 100% ankietowanych nauczycieli uważa, że istniejący system kontaktów z rodzicami spełnia ich potrzeby i oczekiwania. 16

7. Co chciałby/aby Pan/i zmienić w systemie kontaktów rodziców z nauczycielami? Wpisy: - Brak konsekwencji rodziców w działaniu wspierającym nauczycieli w różnych sytuacjach trudnych z dziećmi. - Nie widzę takiej potrzeby. - Chciałabym, aby wszyscy rodzice pojawiali się na zebraniach informacyjnych, ale nie mam na to niestety wpływu. Wszyscy ankietowani nauczyciele (17) zgadzają się, że liczba zebrań z rodzicami jest wystarczająca. 17

24% ankietowanych nauczycieli uważa, że większość rodziców bierze aktywny udział w zebraniu. 53% sądzi, że jedynie pojedyncze osoby wypowiadają się publicznie. 41% twierdzi, że rodzice podczas klasowych zebrań słuchają ich wypowiedzi. Nikt z ankietowanych nie uważa, że rodzice wykazują objawy znudzenia. 12% nauczycieli, którzy nie są wychowawcami uważa, że ten problem ich nie dotyczy. 18

Nauczyciele pozyskują opinię od rodziców na temat pracy dydaktyczno-wychowawczej i opiekuńczej najczęściej w rozmowach indywidualnych (88%), w rozmowach podczas zebrań ogólnych (71%) oraz za pomocą ankiet (24%). 82,5% ankietowanych nauczycieli w odpowiedzi na pytanie Czy rodzice starają się mieć wpływ na życie klasy i szkoły? udzieliło odpowiedzi zdecydowanie tak lub raczej tak. 17,5% ankietowanych - raczej nie. 53% nauczycieli uważa, że otrzymywane od rodziców opinie i sugestie mają zawsze lub często dalszy wpływ na proces dydaktyczno-wychowawczy i opiekuńczy. 41% twierdzi, że czasami. Żaden z nauczycieli nie podał odpowiedzi rzadko i nigdy. 19

Wszyscy ankietowani twierdzą, że rodzice kontaktują się z nauczycielem lub wychowawcą. 94% nauczycieli uważa, że rodzice z własnej inicjatywy kontaktują się ze szkołą, w tym 41% często, a 53% czasami. 6% ankietowanych uważa, że rzadko. 94% nauczycieli najchętniej udziela informacji na temat postępów w nauce i zachowaniu podczas rozmów indywidualnych, 71% - pisemnie, 59% w kontakcie telefonicznym. Zebrania z rodzicami służą wymianie informacji jedynie dla 24% ankietowanych. Poczta elektroniczna nie jest wykorzystywana jako sposób udzielania informacji. 20

W swojej pracy 88% nauczycieli pomaga i wspiera rodziców w sytuacjach problemowych. 82% kieruje uczniów w porozumieniu z rodzicami do poradni psychologiczno-pedagogicznej i na zajęcia dodatkowe. 65% przekazuje rodzicom wskazówki do pracy z dzieckiem. 47% w zajęciach świetlicowych, 41% uzyskuje pomoc w instytucjach zewnętrznych. 24% nauczycieli kieruje do rodziców odczyty, prelekcje, szkolenia. 21

82% ankietowanych nauczycieli uważa, że rodzice często wypełniają zalecenia dotyczące wspomagania nauki dziecka. 18% rodziców czasami. Nikt z ankietowanych nie sądzi, że rodzice nigdy lub rzadko nie wypełniają zaleceń. 41% nauczycieli uważa, że nie ma rodziców niewspółpracujących z wychowawcą lub nauczycielem. 53% nauczycieli twierdzi, że tylko pojedynczy rodzice pomimo zachęty unikają lub odmawiają współpracy ze szkołą i uczestnictwa w życiu szkoły. 22

17. Inne uwagi i sugestie dotyczące współpracy Pana/i z rodzicami swoich uczniów? Brak KWESTIONARIUSZ WYWIADU Z DYREKTOREM SZKOŁY 1. W jaki sposób rodzice dzielą się z Dyrektorem swoimi opiniami na temat pracy szkoły i procesu nauczania? Dyrektor stwierdza, że następuje to w trakcie luźnych rozmów oraz podczas spotkań Rady Rodziców. 2. Czy opinie rodziców brane są pod uwagę przy planowaniu działań szkoły? Dyrektor Szkoły uważa, że jednym z najważnych głosów mających wpływ na planowanie działań szkoły są opinie rodziców, które stara się uwzględniać w swojej pracy. 3. Na które obszary działań szkoły rodzice maja największy wpływ? Zdaniem Dyrektora rodzice mają największy wpływ na: efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, procesy zachodzące w szkole oraz funkcjonowanie szkoły w środowisku lokalnym. Rodzice współdecydują w sprawach szkoły i uczestniczą w podejmowanych działaniach. Szkoła wspiera rodziców w wychowywaniu dzieci. Ważne jest jednak uzgodnienie oddziaływań domu i szkoły w ramach obowiązującego programu wychowawczego szkoły i klasy, organizowanie pomocy materialnej dla uczniów, przeprowadzanie pedagogizacji rodziców na spotkaniach z wychowawcami, pomaganie rodzicom w procesie dydaktyczno-wychowawczym, poprzez np. uczestniczenie w zajęciach pozalekcyjnych, zajęciach otwartych dla rodziców, w spotkaniach z uczniami, nauczycielami. 4. Jakie zadania podejmowane są w celu pozyskania rodziców do współpracy? - zapoznanie rodziców z ich kompetencjami oraz stworzenie warunków do korzystania z nich; - przekonanie rodziców, że bez współpracy z nimi nie uda się szkole osiągnąć sukcesów oraz ukazanie korzyści płynących z tej współpracy; - organizowanie spotkań w miłej i przyjaznej atmosferze, zachęcającej do szczerej rozmowy o problemach ich dzieci; 23

- znajdowanie cech pozytywnych w każdym uczniu, podkreślanie ich osiągnięć i sukcesów; - przeprowadzanie indywidualnych rozmów z rodzicami, w warunkach, które dają poczucie spokoju, dyskrecji, bezpieczeństwa, co wpływa na znajdowanie wspólnych rozwiązań i ustaleń; - budowanie autorytetu poprzez rzeczowość i kompetencje, życzliwość i uprzejmość wobec rodziców; - organizacja wspólnych spotkań rodziców, dzieci i nauczyciela wychowawcy; - korzystanie z wiedzy i kompetencji specjalistów w celu rzeczowego i fachowego informowania rodziców o problemach ich dzieci. 5. Jakie efekty dla szkoły przynosi współpraca z rodzicami? - udział rodziców w życiu klasy i szkoły; - samodzielne inicjowanie i współorganizowanie uroczystości szkolnych oraz klasowych przez rodziców; - pomoc uczniom w rozwiązaniu ich problemów szkolnych i pozaszkolnych oraz osobistych; - pomoc uczniom w nauce; - reagowanie i wyciszanie zachowań agresywnych wśród uczniów; - korzystanie z możliwości kontaktu z Dyrektorem i nauczycielami; - pozyskanie funduszy na potrzeby szkoły, klasy oraz współdecydowanie o ich wykorzystaniu; - rodzice czują się ważnymi partnerami w wychowaniu. 6. Czy jest Pan zadowolony ze współpracy z rodzicami? Pan Dyrektor twierdzi, że rodzice są sprzymierzeńcami szkoły. Jednak należy uświadomić rodzicom, że współpraca nauczyciela i rodziców musi opierać się na wzajemnym poszanowaniu, świadomości roli jaką rodzic sprawuje nad swoim dzieckiem. Obie strony tzn. rodzic i nauczyciel muszą traktować siebie partnersko, podchodzić z zaufaniem i życzliwością. Rodzic jest najważniejszą osobą w życiu dziecka, a szkoła jedynie wspiera rodzica w prawidłowym jego rozwoju. Zdaniem Pana Dyrektora bardzo dobrze układa się współpraca z Radą Rodziców, która chętnie i z zaangażowaniem włącza się w działania szkolne, np. imprezy, akcje itp. Szkoła posiada stronę internetową, która jest dla rodziców źródłem informacji dotyczącej oferty edukacyjnej, informuje o życiu szkoły, zawiera prezentację osiągnięć uczniów, stanowi formę kontaktów z rodzicami dlatego tak ważne jest 24

systematyczne jej uaktualnianie. Pan Dyrektor ceni starania rodziców w zakresie pozyskiwania sponsorów, z przeznaczeniem pozyskanych środków na zakup nagród dla laureatów konkursów organizowanych w szkole. Wśród wielu pozytywnych aspektów współpracy z rodzicami, problem stanowi fakt, że nie udaje się do współpracy ze szkołą zaangażować wszystkich rodziców. Dyrektor uważa, że szkoła zawsze stara się podziękować rodzicom za współpracę i docenia ich zaangażowanie w pracę na rzecz szkoły. KOMENTARZ Dokonana analiza prowadzi do następujących wniosków: 1. Działania podejmowane w szkole mają na celu wspieranie rodziców w wychowaniu dzieci. 2. Rodzice mają możliwość i nie mają obaw przed wyrażaniem swojej opinii o pracy szkoły i procesie nauczania. 3. Rodzice traktowani są jak partnerzy, tzn. szkoła dba o pozyskiwanie opinii rodziców i wykorzystuje je w pracy, rodzice mają możliwość włączania się w różne działania szkoły oraz współdecydowania o podejmowanych w szkole decyzjach. 4. Według opinii nauczycieli i samych rodziców ich zaangażowanie w przedsięwzięcia organizowane w szkole jest zadowalające. 5. Dla większości rodziców formy kontaktu ze szkołą i sposoby informowania o postępach w nauce i zachowaniu ich dzieci są optymalne. 6. Rodzice są bardzo zadowoleni z kontaktów i współpracy ze szkołą, wysoko oceniają możliwość współdecydowania w sprawach szkoły. Chętnie uczestniczą w imprezach i uroczystościach szkolnych organizowanych przez nauczycieli. Rekomendacje (zalecenia na przyszłość): 1. Zadowolenie rodziców ze współpracy ze szkołą kształtuje się na poziomie dość wysokim i należy ten poziom współpracy utrzymywać. 2. Aby rodzic miał poczucie ważności i podmiotowości, należy nadal mu tworzyć możliwość wyrażania własnego zdania na temat zagadnień wychowawczych dotyczących jego dziecka. 25

3. Należy umożliwiać rodzicom współdecydowanie w sprawach szkoły i uczestniczenie w podejmowanych przez szkołę działaniach. 4. Należy zwrócić uwagę na lepszą aktywizację większej liczby rodziców. Rodzice mogliby w większym stopniu wpływać na jakość i skuteczność pracy szkoły poprzez jeszcze większe zaangażowanie i własne inicjatywy. 5. Mocną stroną, jak wynika z ankiety, jest organizacja uroczystości i imprez szkolnych. Należy w dalszym ciągu podtrzymywać zaangażowanie w ich organizację. 6. Dla większości rodziców formy kontaktu ze szkołą i sposoby informowania o postępach w nauce i zachowaniu ich dzieci są optymalne. Należy tę współpracę kontynuować. 7. W przyszłości warto zwiększyć zaangażowanie rodziców w prace na rzecz szkoły oraz mobilizować ich do pozyskiwania dodatkowych funduszy na wzbogacenie wyposażenia szkoły i przeprowadzenia drobnych napraw i remontów. 26