PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO IM. ŚW. URSZULI LEDÓCHOWSKIEJ W LIPNICY MUROWANEJ Program profilaktyczny został przyjęty do realizacji od 15 września 2015 r. uchwałą Rady Rodziców nr 2/2015/2015 z dnia 10 września 2015 r. oraz Uchwałą Rady Pedagogicznej nr 8/2015/2016 z dnia 15 września 2015 r.
Program profilaktyki został opracowany i zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną oraz Radę Rodziców Przedszkola Samorządowego im. św. Urszuli Ledóchowskiej w Lipnicy Murowanej w oparciu o: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej art. 72 2. Konwencja o Prawach Dziecka art. 3, art. 19, art. 33 3. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. nr 67 z późn. zm.), np. art 1 i inne 4. Rozporządzenie MEN z dnia 19.06.2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół wraz z rozporządzeniem zmieniającym z dnia 31.01.2002 r. (Dz. U. nr 10, poz. 96) 5. Rozporządzenie MEN z dnia 23.12.2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. nr 51, poz. 458) 6. Podstawa Programowa Wychowania Przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego (Dz. U. z dnia 15.01.2009 r.) 7. Rozporządzenie MEN z dnia 8.06.2009 r. (Dz. U. Nr 89, poz. 730) w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania. 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii z dnia 18 sierpnia 2015 r. (Dz. U., poz. 1249).
Program Profilaktyczny Przedszkole Samorządowego im. św. Urszuli Ledóchowskiej w Lipnicy Murowanej, zwanego dalej przedszkolem uzupełnia program wychowawczy. Celem jest wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju dziecka, wzmacnianie czynników ochronnych przy jednoczesnej redukcji czynników ryzyka. Formy i sposoby działań zakresu profilaktyki dostosowane są do wieku przedszkolaków. Program ten kierowany jest do każdego przedszkolaka, zarówno zdolnego jak i ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, potrzebującego pomocy psychologicznopedagogicznej oraz materialnej, a także do rodziców/opiekunów prawnych i pracowników przedszkola. Program odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w przedszkolu i środowisku. Zakładamy, że dzięki naszemu zaangażowaniu każde dziecko poradzi sobie w trudnej sytuacji i osiągnie sukces na miarę swoich możliwości. Założenia programu profilaktyki aktywizacja i integracja przedszkolaków przy realizacji wspólnych zamierzeń rozwój aktywności przedszkolaków poprzez udział w planowaniu, organizowaniu i przygotowaniu imprez przedszkolnych, wycieczek, wyjść itp. podejmowanie działań na rzecz środowiska przedszkolnego poprzez współorganizowanie imprez i działań charytatywnych uczulanie na dostrzeganie potrzeb innych dzieci i dorosłych włączanie w miarę możliwości rodziców/prawnych opiekunów i pracowników przedszkola do realizacji zadań wychowawczych udział w konkursach, prezentowanie dorobku na forum przedszkola i w środowisku lokalnym stworzenie warunków do rozwoju indywidualnych zainteresowań i uzdolnień dzieci diagnozowanie potrzeb przedszkolaków oraz wspieranie ich indywidualnych dążeń monitorowanie zachowania i przeciwdziałanie niekorzystnym zachowaniom. Cele szczegółowe programu Zwiększenie bezpieczeństwa dzieci na terenie przedszkola: - Tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu dzieci na drodze, w przedszkolu. - Zapoznanie dzieci z regulaminem przedszkola oraz szczegółowymi kryteriami ocen zachowania.
- Bezpieczeństwo dzieci podczas zajęć, zabaw i imprez. - Uwrażliwienie przedszkolaków na zagrożenia podczas drogi do i z przedszkola również podczas korzystania z autobusu. - Systematyczne uwrażliwianie przedszkolaków na sytuacje stwarzające zagrożenie. - Uczenie zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia. - Uwzględnienie profilaktyki uzależnień: problem narkotyków, dopalaczy, palenie papierosów, picie alkoholu, zachowania agresywne. Ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w przedszkolu - Diagnoza poziomu bezpieczeństwa w przedszkolu. - Uświadamianie dzieciom, czym jest agresja i przemoc oraz jak sobie z nimi radzić. - Wdrażanie działań na rzecz ograniczania agresji i przemocy, kształtowanie umiejętności asertywnych. - Kształtowanie umiejętności zastępowania agresji, wnioskowania moralnego oraz kontroli emocji. - Kształtowanie postaw troski o bezpieczeństwo własne i innych. Wzbudzanie empatii, tolerancji i zachowań prospołecznych. - Pedagogizacja rodziców. Rozwijanie umiejętności współżycia społecznego - Przedstawienie zasad i reguł współżycia w przedszkolu. - Zajęcia obejmujące tematykę praw dziecka. - Uwrażliwianie dzieci na potrzeby innych. - Integrowanie społeczności grupowej. Rozszerzenie działań na rzecz propagowania zdrowego trybu życia - Propagowanie zdrowego trybu życia. - Popularyzacja aktywnych sposobów spędzania wolnego czasu. - Uświadomienie konieczności zachowania higieny i ergonomii pracy. - Kształtowanie nawyków dbania o zdrowie i higienę osobistą. - Poszerzanie zainteresowań dzieci. Profilaktyka uzależnień - Asertywność. - Profilaktyka palenia papierosów. - Profilaktyka picia alkoholu.
- Profilaktyka narkomanii, lekomanii, uzależnienia od komputera, gier, telewizji, telefonu komórkowego. - Rozpoznawanie sytuacji domowej wychowanków. -Wdrażanie wybranych programów profilaktycznych. Podejmowanie działań mających na celu wzmocnienie motywacji do własnego rozwoju - Uświadomienie dziecku jego mocnych stron i możliwości. - Rozwijanie indywidualnych zainteresowań przedszkolaków. - Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań. - Pomoc w przezwyciężaniu własnych trudności i ograniczeń. - Rozwijanie umiejętności rozpoznawania i ujawniania swoich uczuć i emocji. Wdrażanie metod radzenia sobie w trudnych sytuacjach - Poszerzenie wiedzy dotyczącej sytuacji trudnych. - Wdrażanie metod asertywnych. - Umiejętne szukanie pomocy. Współpraca ze środowiskiem: - GOPS - Komisariat Policji - Straż Pożarna -Ośrodkiem Zdrowia (lekarz, pielęgniarka/higienistka, stomatolog) - Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną - Zespołem Szkół w Lipnicy Murowanej. METODY I FORMY: Formy : indywidualne, zespołowe, grupowe. Metody: 1. PROBLEMOWE: rozmowy, metody aktywizujące typu inscenizacja, gra dydaktyczna, burza mózgów. 2. PODAJĄCE: pogadanka, historia obrazkowa, opowiadanie. 3. PRAKTYCZNE: ćwiczenia i działania oparte na konkrecie, pokaz, spotkania ze specjalistami, wycieczki
ADRESACI PROGRAMU PROFILAKTYKI: 1. Dzieci uczęszczające do przedszkola 2. Nauczyciele i inni pracownicy zatrudnieni w placówce 3. Rodzice/prawni opiekunowie dzieci uczęszczających do przedszkola 4. Inne osoby związane z placówką. Formy realizacji programu profilaktycznego W realizacji programu łączącego wychowanie, nauczanie i rozwijanie umiejętności psychospołecznych oraz wspieranie wszechstronnego rozwoju przedszkolaków wykorzystuje się: a) zajęcia prowadzone zgodnie z podstawą programową, d) zajęcia dodatkowe: katechezę, zajęcia logopedyczne, e) zapraszane grupy teatralne, f) uroczystości przedszkolne, g) imprezy ogólnopolskie i regionalne, h) zajęcia indywidualne i grupowe prowadzone przez terapeutę, nauczyciela, psychologa, i) kontakt z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, j) kontakt z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, k) kontakt z Ośrodkiem Zdrowia (lekarzem, pielęgniarką, stomatologiem), l) kontakt z Policją, Strażą Pożarną. Metody np.: ankiety, rozmowy, obserwacje, wykorzystane w ewaluacji wynikać będą z charakteru działań, warunków i okoliczności, w których te działania są realizowane. BLOKI TEMATYCZNE: 1. Bezpieczeństwo na co dzień (przedszkole, dom, droga do przedszkola) 2. Piramida zdrowego żywienia. 3. Przyswajanie prawidłowych przyzwyczajeń oraz nawyków higieniczno zdrowotnych. 4. Przedszkole bez nałogów. 5. Profilaktyka logopedyczna, terapeutyczna, socjoterapeutyczna, psychologiczna.
Bezpieczeństwo na co dzień (przedszkole, dom, droga do przedszkola) 1. Rozumienie pojęcia bezpieczeństwo. 2. Dzieci poznają zasady bezpiecznego poruszania się po drodze. 3. Dzieci znają podstawowe znaki drogowe i stosują się do sygnalizacji świetlnej. 4. Poznanie podstawowych numerów alarmowych ( 997, 112- policja, 998- straż pożarna, 999 - pogotowie). 5. Stosowanie się do zasad ustalonych w grupie oraz zasad ustalonych przy korzystaniu z placu zabaw/sprzętu/ zabawek. 6. Dzieci samodzielnie i bezpiecznie organizują sobie czas wolny, potrafi przewidywać sytuacje zagrażające bezpieczeństwu/ życiu oraz ich konsekwencje. 7. Uświadamianie dziecku, że może zwrócić się do osób dorosłych w sprawach, z którymi nie może sobie poradzić. 8. Znajomość zasad bezpiecznego i kulturalnego zachowania się w środkach komunikacji. 9. Znajomość osób, do których można zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia. 10. Znajomość zasad bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych. 11. Nie oddalanie się poza wyznaczony teren bez wiedzy i zgody dorosłych. Piramida zdrowego żywienia. 1. Poznaje schemat piramidy zdrowego żywienia. 2. Orientuje się w zasadach zdrowego stylu odżywiania (wymienia zdrowe produkty, tj. owoce, warzywa, mleko i jego przetwory, ryby, ciemne pieczywo, itd.). 3. Dostrzega związek między zdrowiem a chorobą. 4. Wie, na czym polega profilaktyka zdrowotna (np. szczepienia ochronne). 5. Podaje przyczyny i skutki nieprawidłowego odżywiania się (m. in. otyłość, próchnica, brak witamin, niska odporność organizmu). 6. Zna umiar w jedzeniu (nie objada się). 7. Przezwycięża niechęć do spożywania niektórych potraw. 8. Myje owoce i warzywa przed spożyciem. 9. Produkty wpływające na utrzymanie zdrowia, określone w piramidzie zdrowia. 10. Szkodliwość niektórych produktów spożywczych. 11. W sposób naturalny kształtują u dzieci właściwe umiejętności, przyzwyczajenia i nawyki prozdrowotne. 12. Dzieci uczestniczą w przygotowaniu posiłków, surówek, soków, sałatek. 13. Poczęstunki z okazji urodzin i innych uroczystości w przedszkolu. 14. Oddziaływanie utworów literackich, piosenek, ilustracji, filmów.
15. Udział w konkursach o tematyce prozdrowotnej. Przyswajanie prawidłowych przyzwyczajeń oraz nawyków higieniczno zdrowotnych. 1. Rozumie pojęcie: higiena. 2. Wyróżnia przybory niezbędne do utrzymania higieny. 3. Stosuje higienę na co dzień: - myje ręce przed/po posiłku, po korzystaniu z toalety, po kontakcie z rożnymi przedmiotami, zwierzętami, - dba o czystość własnego ciała: ubrania, bielizny, - używa wyłącznie swoich przyborów toaletowych, - utrzymuje porządek wokół siebie, - rozumie istotę wypoczynku, - wykazuje wrażliwość na nadmierny hałas, - zna rolę codziennych ćwiczeń fizycznych, - wie, o konieczności umiejętnego korzystania z chusteczek higienicznych, - zasłania usta podczas kaszlu/kichania, - unika bezpośredniego kontaktu z chorą osobą, - wie, o potrzebie przebywania w wywietrzonych pomieszczeniach. 4. Dbałość o higienę osobistą. 5. Zachowania wpływające na przeciwdziałania zagrożeniom dla zdrowia. 6. Dostosowanie ramowego programu dnia do potrzeb rozwojowych dzieci. 7. Stosowanie działań zapobiegających rozprzestrzenianiu się chorób. 8. Unikanie hałasu i zapobieganie jego powstawaniu. 12. Hodowanie roślin, dbanie o zwierzęta. 13. Uświadomienie szkodliwości niebezpiecznej zabawy wkładanie przedmiotów do nosa, uszu, itp. 14. Uświadamianie dzieciom konieczności spożywania owoców i warzyw jako źródła cennych witamin (poprzez spożywanie w przedszkolu, własnoręczne przygotowanie surówek i zajęcia gospodarcze w Kąciku przyrody. 15. Współpraca z rodzicami/prawnymi opiekunami w celu budowania postawy prozdrowotnej i zdrowego stylu życia. Przedszkole bez nałogów. 1. Jest świadome niebezpieczeństw związanych z uzależnieniami. 2. Wie, że nie może samodzielnie stosować lekarstw i stosować środków chemicznych (np. środków czystości). 3. Wie, co sprzyja uzależnieniu człowieka (alkohol, papierosy, komputer, telewizja, narkotyki). 4. Nabywa umiejętność odmawianie NIE bez poczucia winy (asertywność).
5. Uświadomienie rodzicom/prawnym opiekunom potrzeby kontrolowania tego, co dziecko czyta, ogląda i w jakie gry komputerowe gra, a także, jakie treści czyta w Internecie. 6. Ukazywanie zależności pomiędzy agresją i nadpobudliwością dzieci a niektórymi programami TV i grami komputerowymi. 7. Dyskusje z dziećmi na temat oglądanych przez nie programów telewizyjnych i gier. 8. Kształtowanie przyjaznego klimatu w przedszkolu, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji przedszkolaków i nauczycieli, a także rodziców/ prawnych opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami. 9. Poszerzenie wiedzy rodziców/ prawnych opiekunów i nauczycieli na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. 10. Prowadzenie wewnątrzszkolnego doskonalenia kompetencji nauczycieli w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków i substancji, doskonalenie kompetencji nauczycieli w zakresie profilaktyki używania środków i substancji (środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych), norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego. Profilaktyka logopedyczna 1. Bierze aktywny udział w zabawach logopedycznych organizowanych przez nauczyciela (gimnastyka buzi i języka, ćwiczenia oddechowe, warg, usprawniające podniebienie miękkie, z emisji głosu). 2. Udziela swobodnych wypowiedzi ustnych poprawnych pod względem gramatycznym. 3. Samodzielnie nawiązuje kontakt z rówieśnikami i innymi dziećmi. 4. Myśli, główkuje. 5. Analizuje tekst czytany, potrafi odpowiedzieć na pytania związane z przeczytanym tekstem. 6. Potrafi się skupić, używa wyobraźni. 7. Rozumienie potrzeby wizyt kontrolnych u lekarza i w gabinecie stomatologicznym, stałego kontrolowania jakości zębów spotkanie z lekarzem wycieczka do gabinetu stomatologicznego.
Ewaluacja Programu Profilaktyki Program profilaktyki realizowany jest przy współpracy z organizacjami i instytucjami wspomagającymi dzieci i rodzinę. Ocena planowanych przedsięwzięć profilaktycznych dokonana będzie raz do roku na zebraniu Rady Pedagogicznej i Rady Rodziców. Program profilaktyki poddany będzie monitorowaniu i ewaluacji wraz z programem wychowawczym w zależności od zaistniałych potrzeb. Wyniki będą wskazówkami do pracy w kolejnych latach.