Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Sieradzu SYLABUS Rok akademicki 01/01 Profil kształcenia: Ogólnoakademicki Stopień studiów: Studia pierwszego stopnia Kierunek studiów: PEDAGOGIKA Specjalność: - Semestr: I, II Moduł (typ) przedmiotów: PSYCHOLOGICZNE I BIOMEDYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Niestacjonarne Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania Forma zajęć W Ć K L Wa Pr Liczba godzin: 16 0 Nakład pracy studenta wyrażony w pkt ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem (50 h) Przygotowanie do zajęć 1 (5 h) Czytanie wskazanej literatury 0,5 (10 h) Przygotowanie do egzaminu 0,5 (1 h + h) Inne. Liczba punktów ETCS za zaliczenie przedmiotu: 4 (100 h) 1PKT ECTS= 5-0h Założenia i cele przedmiotu: C1-poznanie podstawowych pojęć dotyczących rozwoju osobniczego człowieka C- wyposażenie studentów w wiedzę z zakresu podstaw auksologii, genetyki i endokrynologii C - kształtowanie prozdrowotnej postawy wśród studentów przyszłych pedagogów C4 - rozwijanie umiejętności przekazywania wiedzy nt. patomechanizmu wybranych schorzeń metabolicznych poprzez stosowanie metody schematu C5 - ukazanie związku między: zmianami na poziomie genetycznym i biochemicznym a zaburzonym somatotypem Wymagania wstępne: - w zakresie wiedzy: - w zakresie umiejętności: - znajomość podstaw biologii człowieka, w tym budowy komórki ludzkiej oraz rodzajów tkanek i ich funkcji - umiejętność konsolidacji danych biomedycznych, wykonywania prostych obliczeń matematycznych z udziałem parametrów antropometrycznych - w zakresie kompetencji społecznych: - kompleksowe (pedagogiczno-biomedyczne) podejście do spraw zdrowia 1
Lp. WYKAZ TEMATÓW I PROBLEMATYKI Tematy, problematyka Razem Liczba godzin Formy zajęć Wykład Inne* 1 4 5 Temat 1: 1 - podstawowe pojęcia i czynniki dotyczące rozwoju osobniczego człowieka - ontogeneza a filogeneza - mierniki zdrowia populacji 16 Temat : - genetyczne determinanty rozwoju - budowa DNA i RNA Temat : - aspekty rozwoju osobniczego - proces gametogenezy - oogeneza a spermatogeneza Temat 4: - typy chromosomów (autosomy 1-, heterosomy X, Y) - kariotyp i najczęstsze zmiany (mutacje, aberracje) - genotyp a fenotyp Temat 5: - okresy rozwoju ontogenetycznego - kryteria periodyzacji i charakterystyka poszczególnych okresów Temat 6: - rola żywienia w rozwoju - składniki odżywcze: węglowodany, tłuszcze, białka Temat 7: - rola żywienia w rozwoju - regulacyjne funkcje witamin i minerałów 1 4 5 Temat 8 0 - przejawy dymorfizmu płciowego - tendencja przemian - trend sekularny - skutki i przyczyny akceleracji rozwoju fizycznego i retardacji zmian inwolucyjnych Temat 9 - wewnątrzustrojowe mechanizmy kontrolne - neurohormonalna regulacja rozwoju - zaburzenia w rozwoju - gospodarka hormonalna Temat 10 - somatotypologia - somatotypy wg Galena, Rostana, Kretschmera, Scheldona, Wankego - proces posturogenezy Temat 11 - czucie teleceptywne - budowa i działanie narządów zmysłu - narząd wzroku, narząd słuchu - narząd powonienia, narząd smaku - bodziec, receptor, droga nerwowa, impuls nerwowy 4 4
Temat 1 - metody kontroli i normy oceny procesów wzrastania - wiek morfologiczny, kostny, zębowy, wtórnych cech płciowych - wiek kalendarzowy a wiek rozwojowy - metody oceny rozwoju czynnościowego Temat 1 - defekty na poziomie genetycznym i biochemicznym - fenyloketonuria, galaktozemia, zespół Downa, zespół Turnera, zespół Klinefeltera Temat 14 - fizjologiczne mechanizmy obronne - komórkowa i humoralna odpowiedź immunologiczna - rodzaje limfocytów T i B i ich rola, typy przeciwciał Razem 6 16 0 *W- Wykład, Ć ćwiczenia, K konwersatorium,l-lektorat Wa-warsztat,,P-projekt, Symbol efektów kształcenia W01 W0 W0 W04 Opis zamierzonych efektów kształcenia Po zaliczeniu zajęć student: W zakresie wiedzy - definiuje pojęcia: np.: ontogeneza, filogeneza, fenotyp, genotyp, gametogeneza, somatotyp, posturogeneza, dymorfizm płciowy, - wskazuje czynniki determinujące prawidłowy rozwój osobniczy, różnicuje i charakteryzuje okresy ontogenezy - tłumaczy wpływ czynników endo- i egzogennych na powstawanie zaburzeń zdrowotnych, dyskutuje nt. mechanizmu powstawania różnych schorzeń genetycznych i metabolicznych - ilustruje współczesne tendencje przemian rozwojowych i tłumaczy ich przyczyny i skutki W zakresie umiejętności Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku K_W01 K_W0 K_W0 K_W05 U01 U0 U0 K01 K0 K0 - planuje i przygotowuje prezentację na zadany temat (np. o witaminach rozpuszczalnych w wodzie), a następnie omawia temat - określa zapotrzebowanie na składniki odżywcze, oblicza wartości wskaźnika masy ciała, talia-biodra - sporządza proste schematy mechanizmu regulacji wewnątrzwydzielniczej, wyszukuje informacje nt. czynników determinujących wybrane schorzenia metaboliczne W zakresie kompetencji społecznych - identyfikuje ilościowe, jakościowe i informacyjno-metaboliczne aspekty rozwoju, rozumie zależności między czynnikami genetycznymi, paragenetycznymi i środowiskowymi, a stanem zdrowia - zna i sprawnie stosuje metody oceny stopnia rozwoju biologicznego, jest świadom obecnych tendencji przemian rozwojowych i ich znaczenia w procesie wychowania - jest bardziej odpowiedzialny za własne zdrowie i zdrowie swoich podopiecznych, rodziny; zwraca uwagę na występowanie bądź brak charakterystycznych dla danego okresu rozwoju postnatalnego oznak K_U04, K_U06 K_U06 K_U04 K_K01 K_K01 K_K0
Zalecana literatura przedmiotu 1. Jopkiewicz Andrzej, Suliga Edyta, Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania, Radom-Kielce 005.. Doleżych Bogdan, Biologiczne podstawy rozwoju z elementami higieny szkolnej: praca zbiorowa, Toruń 010. Podstawowa:. Świderska Mariola, Budzyńska-Jewtuch I., Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania. Ogólne zagadnienia rozwoju biologicznego, Łódź 008. 4. Jaczewski A., Biologiczne i medyczne podstawy rozwoju i wychowania, Warszawa 001. 5. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Warszawa 1997. Uzupełniająca: 1. Kamińska-Czakłosz M., Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania-zeszyt do ćwiczeń, Toruń 00.. Lewiński Waldemar, Genetyka, Wyd. Operon 005. Metody weryfikacji efektów kształcenia 1. Metody weryfikacji efektów kształcenia /w odniesieniu do poszczególnych efektów Efekt kształcenia Egzamin ustny Egzamin pisemny Forma oceny Kolokwium Projekt Sprawdzian wejściowy Sprawozdanie... W1, W, W4 X W X U1, U X U X. Kryteria oceny osiągniętych efektów kształcenia Efekt kształcenia Na ocenę Na ocenę Na ocenę 4 Na ocenę 5 W1, W, W4 Student definiuje i wiąże ze sobą pojęcia biomedyczne z różnicowaniem zmian w ontogenezie Student nie zna podstawowych pojęć biomedycznych i nie wskazuje różnic w ontogenezie Student zna suche definicje terminów biomedycznych, ale ma trudności z różnicowaniem w ontogenezie Student zna elementarne pojęcia biomedyczne i różnicuje okresy ontogenezy Student zna i ze zrozumieniem stosuje pojęcia biomedyczne, prawidłowo różnicując okresy ontogenezy W Student zna i wyjaśnia wpływ różnych czynników na stan zdrowia oraz tłumaczy mechanizm zaburzeń Student nie zna czynników determinujących stan zdrowia, ani mechanizmów zaburzeń Student wymienia czynniki determinujące stan zdrowia z trudnością znajdując logiczny związek z wystąpieniem zaburzenia Student zna czynniki wpływające na stan zdrowia i niektóre mechanizmy zaburzeń zdrowotnych Student zna i w sposób klarowny objaśnia wpływ różnych czynników na stan zdrowia oraz tłumaczy mechanizm zaburzeń U1, U - Student potrafi efektywnie Student nie potrafi w najprostszy sposób Student prezentuje suche dane Student efektywnie prezentuje Student potrafi efektywnie 4
prezentować i dyskutować o biomedycznych danych z materiałów źródłowych zaprezentować informacji biomedycznych, ani podjąć dyskusji na zadany temat biomedyczne bez umiejętności prowadzenia dyskusji wyszukane informacje biomedyczne i prowadzi dyskusję. prezentować, analizować i dyskutować nt. przedstawianych danych biomedycznych U Student wykonuje sprawozdanie i dokonuje interpretacji uzyskanych danych Student nie przygotowuje sprawozdania Student wykonuje sprawozdanie a z trudnością przedstawia uzyskane dane Student wykonuje sprawozdanie i przedstawia uzyskane dane Student wykonuje sprawozdanie i dokonuje właściwej interpretacji uzyskanych danych K1, K, K - Student aplikuje informacje biomedyczne w Student nie zna, więc nie wykorzystuje informacji biomedycznych w Student przy niepełnej wiedzy biomedycznej próbuje korzystać z zasobu informacji w Student zna i aplikuje informacje biomedyczne w Student wykorzystuje wiedzę biomedyczną w, uwrażliwia otoczenie na działania w sferze zdrowia Koordynator przedmiotu Prowadzący zajęcia Dr n. med. Anna Gawron-Skarbek Anna Gawron-Skarbek wykłady, ćwiczenia Kontakt: aniaalicja@interia.pl Akceptacja Prorektor ds. jakości kształcenia Data: Podpis:.. 5
** niepotrzebne skreślić I. W zakresie wiedzy: Czasowniki w opisie efektów kształcenia na podstawie klasyfikacji Blooma 1. Odtwarzanie zapamiętanych informacji: - definiować, powielać, wymieniać, powtarzać, przywoływać, odtwarzać, reprodukować. Przetwarzanie: - klasyfikować, opisywać, dyskutować, wyjaśniać, z/lokalizować, wybierać, raportować, rozpoznawać, tłumaczyć, parafrazować. Wykorzystanie wiedzy: - wybierać, demonstrować, przedstawiać, stosować, interpretować, operować, planować, schematyzować, organizować, produkować, rozwiązywać, używać, zapisywać 4. Analizowanie, dyskutowanie: - oceniać, oszacować, analizować, krytykować, ułożyć, testować, rozpoznać, rozdzielać, podkreślać, oddzielać, egzaminować, kwestionować, testować 5. Wydawanie ocen, sądów, opinii: - szacować, oceniać, bronić, osądzać, argumentować, wybierać, wspierać, wartościować, wspierać, podważać, dedukować, oceniać, klasyfikować 6. Tworzenie z wykorzystaniem zdobytej wiedzy: - konstruować, tworzyć, projektować, pisać, rozwijać, formułować, montować, składać, tworzyć, powiązywać II. W zakresie umiejętności: 1. Orientacja: - wybierać, opisywać, wyczuwać, odróżniać, rozróżniać, rozpoznawać, identyfikować, wyodrębniać, powiązywać, wybierać. Inicjowawanie działania: - rozpoczynać, prezentować, wystawiać, wyświetlać, wyjaśniać, przestawiać, postępować, kontynuować, reagować, podawać, określać, wyrażać, udzielać, proponować. Korzystanie z zebranego materiału, wzorów: - transponować, naśladować, śledzić, reagować, odtwarzać, odpowiadać 4. Stosowanie zdobytych kompetencji w nowych sytuacjach: - adaptować, odmieniać, zmieniać, przekładać, rearanżować, reorganizować, rewidować, urozmaicać 5. Kreatywność: - układać, budować, kombinować, komponować, konstruować, tworzyć, projektować, inicjować, zapoczątkowywać, produkować, wynajdywać, wymyślać III. W zakresie postaw społecznych, personalnych 1. Tworzenie stanowiska: - działać, rozróżniać, faworyzować, wpływać, słuchać, modyfikować, przedstawiać, wykonywać, spełniać, praktykować, proponować, kwalifikować, upoważniać, kwestionować, rewidować, zaspakajać, rozwiązywać, weryfikować. Reagowanie, oczekiwanie: - pytać, wybierać, opisywać, śledzić, dawać, utrzymywać, identyfikować, umiejscawiać, nazywać, wybierać, podnosić, wstawiać 6
. Prezentowanie: - odpowiadać, asystować, pomagać, stosować się, spełniać, dopasowywać, dostosowywać, dyskutować, pomagać, etykietować, oznaczać, wykonywać, praktykować, prezentować, czytać, wygłaszać, raportować, wybierać, mówić, pisać 4. Organizowanie: - przestrzegać, zmieniać, aranżować, zbierać, wiązać, porównywać, kompletować, bronić, wyjaśniać, formułować, uogólniać, identyfikować, integrować, modyfikować, porządkować, organizować, przygotowywać, powiązywać, syntezować, łączyć 5. Działanie projektowe: - kompletować, demonstrować, rozróżniać, wyjaśniać, podążać, formułować, inicjować, sprowadzać, łączyć, uzasadniać, proponować, czytać, raportować, wybierać, dzielić się, studiować, pracować NAKŁAD PRACY STUDENTA - BILANS PUNKTÓW ECTS Np. Aktywność Obciążenie studenta Udział w wykładach Samodzielne studiowanie tematyki wykładów 0 h 15 h Udział w ćwiczeniach/ w laboratoriach* 0 h* Samodzielne przygotowanie się do ćwiczeń/ laboratoriów* 4 h* Udział w konsultacjach 5 h* Wykonanie projektu i dokumentacji 1 h* Przygotowanie do egzaminu i udział w egzaminie Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za przedmiot 8 h + h 15 h 5 ECTS 7