RZECZPOSPOLITA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 165494 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 287259 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 10.10.1990 Rzeczypospolitej Polskiej (51) Int.Cl.5: A01N 43/653 A01N 47/37 (54) Środek chwastobójczy (30) Pierwszeństwo: 12.10.1989.DE,89 3934081 (73) Uprawniony z patentu: BAYER AKTIENGESELLSCHAFT, Leverkusen, DE (43) Zgłoszenie ogłoszono: 27.01.1992 BUP 02/92 (72) Twórcy wynalazku: Klaus-Helmut Müller, Duesseldorf, DE Peter Babczinski, Wuppertal, DE Hans-Joachim Santel, Leverkusen, DE Robert R. Schmidt, Bergisch Gladbach, DE (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.12.1994 WUP 12/94 (74) Pełnomocnik: Jakobsche Agnieszka, PATPOL Spółka z o.o. PL 165494 B1 Środek chwastobójczy, zawierający substancję (57) czynną i znaną substancję pomocniczą, znamienny tym, że j ako substancję czynną zawiera co najmniej jeden sulfonyloaminokarbonylotriazolinon o wzorze ogólnym 1, w którym R1oznacza atom wodoru, grupę hydroksylową, aminową, grupę alkilową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, grupą alkoksylową o 1-4 atomach C, grupą al kilokarbonylową o 1-4 atomach C lub grupą alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę alkenylową o 3-6 atomach C lub grupę alkinylową o 3-6 atomach C ewentualnie podstawione fluorem, chlorem i/lub bromem, grupę cykloalkilową o 3-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem i/lu b grupą alkilową o 1-4 atomach C, grupę fenyloalkilową o 1-3 atomach C w rodniku alkilowym ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C, trifluorometylową, alkoksylową, o 1-4 atomach C i/lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę fenylową ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C, trifluorometylową, alkoksylową o 1-4 atomach C, grupą alkoksylową o 1-3 atomach C podstawioną fluorem i/lu b chlorem, grupą alkilotio o 1-4 atomach C, grupą alkilotio o 1-3 atomach C podstawioną fluorem i/lu b chlorem, grupą alkilosulfinylowa o 1-4 atomach C, grupa alkilosulfonylowa o 1-4 atomach C i/lub grupą alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę alkoksylową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem... WZÓR 1
ŚRODEK CHWASTOBÓJCZY Z a s t r z e ż e n i e p a t e n t o w e Środek chwastobójczy, zawierający substancję czynną i znaną substancję pomocniczą, z n a m i e n n y tym, że jako substancją czynną zawiera co najmniej jeden sulfonyloaminokarbonylotriazolinon o wzorze ogólnym 1, w którym R 1 oznacza atom wodoru, grupą hydroksylową, aminową, grupę alkilową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, grupą alkoksylową o 1-4 atomach C, grupą alkilokarbonylową o 1-4 atomach C lub grupą alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupą alkenylową o 3-6 atomach C lub grupą alkinylową o 3-6 atomach C ewentualnie podstawione fluorem, chlorem i/lub bromem, grupą cykloalkilową o 3-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem i/lub grupą alkilową o 1-4 atomach C, grupą fenyloalkilową o 1-3 atomach C w rodniku alkilowym ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C, trifluorometylową, alkoksylową o 1-4 atomach C i/lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupą fenylową ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C, trifluorometylową, alkoksylową o 1-4 atomach C, grupą alkoksylową o 1-3 atomach C podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupą alkilotio o 1-4 atomach C, grupą alkilotio o 1-3 atomach C podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupą alkilosulfinylową o 1-4 atomach C, grupą alkilosulfonylową o 1-4 atomach C i/lub grupą alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupą alkoksylową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, grupą cyjanową, fenylową, alkoksylową o 1-4 atomach C lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę alkenyloksylową o 3-4 atomach C, grupę alkiloaminową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, grupą cyjanową, grupą alkoksylową o 1-4 atomach C lub grupą alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, albo grupę dialkiloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C; R2 oznacza atom wodoru, grupę hydroksylową, merkaptanową, aminową, grupą alkilową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, cykloalkilową o 3-6 atomach C, alkoksylową o 1-4 atomach C lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę cykloalkilową o 3-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem i/lub grupą alkilową o 1-4 atomach C, grupę cykloheksenylową, grupę fenyloalkilową o 1-3 atomach C w rodniku alkilowym ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C, trifluorometylową, alkoksylową o 1-4 atomach C i/lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę fenylową ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C, trifluorometylową, alkoksylową o 1-4 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, fluorem i/lub chlorem podstawioną grupą alkilotiolową o 1-3 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C, alkilosulfonylową o 1-4 atomach C i/lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę alkoksylową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, grupą cyjanową, alkoksylową o 1-4 atomach C lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupą alkiloaminową o 1-4 atomach C lub grupą dialkiloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, i R 3 oznacza grupę o wzorze 12, w którym R4 i R 5 są takie same lub różne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, jodu, grupę nitrową, alkilową o 1-6 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, karboksylową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, alkiloaminokarbonylową o 1-4 atomach C, d ialkiloaminokarbonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, hydroksylową, alkoksylową o 1-4 atomach C, formyloksylową, alkilokarbonyloksylową o 1-4 atomach C, alkoksykarbonyloksylową o 1-4 atomach C, alkiloaminokarbonyloksylową o 1-4 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C, alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, dialkiloaminosulfonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, cykloalk ilową o 3-6 atomach C lub fenylową, dalej oznacza grupę alkenylową o 2-6 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, karboksylową lub fenylową, następnie grupę
3 aliknylową o 2-6 atomach C, ewentualnie podstawiona fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, karboksylową lub fenylową, następnie grupą alkoksylową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, karboksylową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, alkoksylową o 1-4 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C lub alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, następnie grupę alkilotio o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, karboksylową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C lub alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, następnie grupę alkenyloksylową o 3-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, następnie grupę alkenylotio o 2-6 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilotio o 1-3 atomach C lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, następnie grupę alkinyloksylową o 3-6 atomach C, alkinylotio o 3-6 atomach C lub grupę -S/0/p -R6, w której p oznacza 1 lub 2, R6 oznacza grupę alkilową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, następnie grupę alkenylową o 3-6 atomach C, alkinylową o 3-6 atomach C, alkoksylową o 1-4 atomach C, grupę alkoksyalkiloaminową z rodnikiem alkoksylowym o 1-4 atomach C i rodnikiem alkilowym o 1-4 atomach C, grupę alkiloaminową o 1-4 atomach węgla, grupę d ialkiloaminową z rodnikiem alkilowym o 1-4 atomach C, grupę fenylową lub grupę -NHOR7, w której R7 oznacza grupę alkilową o 1-12 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, grupą cyjanową, alkoksylową o 1-4 atomach C, grupę alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C, alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, alkilokarbonylową o 1-4 atomach C, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, alkiloaminokarbonylową o 1-4 atomach C lub dialkiloaminokarbonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, następnie grupę alkenylową o 3-6 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem lub bromem, następnie grupę alkinylową o 3-6 atomach C, cykloalkilową o 3-6 atomach C, cykloalkiloalkilową z rodnikiem cykloalkilowym o 3-6 atomach C i rodnikiem alkilowym o 1-2 atomach C, grupę fenyloalkilową z rodnikiem alkilowym o 1-2 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, grupą nitrową, cyjanową, alkilową o 1-4 atomach C, alkoksylową o 1-4 atomach C lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, następnie grupę benzhydrylową lub fenylową, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, grupą nitrową, cyjanową, alkilową o 1-4 atomach C, tri- fluorometylową, alkoksylową o 1-4 atomach C, fluoroalkoksylową o 1-2 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, trifluorometylotio lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, dalej R4 i/lub R 5 oznaczają grupę fenylową lub fenoksylową, alkilokarbonyloaminową o 1-4 atomach C, alkoksykarbonyloaminową o 1-4 atomach C, alkiloaminokarbonyloaminową o 1-4 atomach C, dialkiloaminokarbonyloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C lub grupę -CO-R8, w której R8 oznacza grupę alkilową o 1-6 atomach C, alkoksylową o 1-6 atomach C, cykloalkoksylcwą o 3-6 atomach C, alkenyloksylową o 3-6 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, alkiloaminową o 1-4 atomach C, alkoksyaminową o 1-4 atomach C, alkoksyalkiloaminową z rodnikami alkoksylowymi o 1-4 atomach C i rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach węgla lub grupę d ialkiloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawione fluorem i/lub chlorem, R4 i/lub R 5 dalej oznacza grupę trimetylosililową, tiazolinylową, alkilosulfonyloksylową o 1-4 atomach C, dialkilo- 9 9 aminosulfonyloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C lub grupę -CH=N-R9, w której R9 oznacza grupę alkilową o 1-6 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, grupą cyjanową, karboksylową, alkoksylową o 1-4 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C lub alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, następnie grupę benzylową, ewentualnie podstawioną fluorem lub chlorem, grupę alkenylową o 3-6 atomach C albo grupę alkinylową o 3-6 atomach C, ewentualnie podstawione fluorem lub chlorem, grupę fenylową, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą alkilową o 1-4 atomach C, grupą alkoksylową o 1-4 atomach C, grupą trifluorometylową, trifluorometoksylową lub trifluorometylotio, następnie grupy: alkoksylową o 1-6 atomach C, alkenoksylową o 3-6 atomach C, alkinoksylową o 3-6 atomach C lub benzyloksylową, ewentualnie podstawione fluorem i/lub chlorem, grupę aminową, alkiloaminową o 1-4 atomach C, dialkiloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, fenyloaminową, alkilo- karbonyloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, alkoksykarbonyloaminową z rodnikami alkoksylowymi o 1-4 atomach C, alkilosulfonyloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C lub grupę fenylosulfonyloaminową, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem lub grupą
4 165 494 metylową, dalej R3 oznacza grupę o wzorze 13, w którym oznacza atom wodoru lub grupę alkil ową o 1-4 atomach C, R1 i R12 są takie same lub różne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, grupę nitrową, cyjanową, alkilową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę alkoksylową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę karboksylową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, dimetyloaminokarbonylo- wą, alkilosulfonylową o 1-4 atomach C lub dialkiloaminodulfonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C; dalej R3 oznacza grupę o wzorze 14, w którym R 13 i R14 są takie same lub różne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, grupę nitrową, cyjanową, alkilową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem lub grupę alkoksylową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem; dalej R 3 oznacza grupę o wzorze 15, w którym R 15 i R16 są takie same lub różne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, grupę nitrową, cyjanową, alkilową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę alkoksylową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C lub alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawione fluorem i/lub chlorem, grupę dialkiloaminosulfonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, grupę alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C lub grupę dimetyloaminokarbonylową; dalej R3 oznacza grupę o wzorze 16, w którym R 17 i R 18 są takie same lub różne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, grupę alkilową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem i/lub bromem, grupę alkoksylową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfi- nylową o 1-4 atomach C lub alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawione fluorem i/lub chlorem lub grupę dialkiloaminosulfonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C; dalej 3 19 20 R3 oznacza grupę o wzorze 17, w którym R19 i R20 są takie same albo różne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, grupę cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę alkoksylową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C lub alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawione fluorem i/lub chlorem, grupę dialki- loaminosulfonylową z rodnikiem alkilowym o 1-4 atomach C, grupę alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, albo grupę dimetyloaminokarbonylową; i A oznacza atom tlenu, siarki lub grupę N-Z1, w której Z 1 oznacza atom wodoru, grupę alkilową o 1-4 atomach C, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem lub grupą cyjanową, grupę cykloalkilową o 3-6 atomach C, grupę benzylową, fenylową, ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem lub grupą nitrową, grupę alkilokarbonylową o 1-4 atomach C, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C lub dialkiloaminokarbonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C; dalej R3 oznacza grupę o wzorze 18, w którym R21 i R2 są takie same lub różne i każdy oznacza atom wodoru lub chlorowca, grupę alkilową o 1-4 atomach C, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, alkoksylową o 1-4 atomach C lub chlorowcoalkoksyl ową o 1-4 atomach C; Y1 oznacza atom siarki lub grupę N-R2 3, w któ rej R23 oznacza atom wodoru 3 24 lub grupę alkilową o 1-4 atomach C; dalej R3 oznacza grupę o wzorze 19, w którym R24 oznacza 25 atom wodoru, grupę alkilową o 1-4 atomach C, grupę benzylową, chinolinową lub fenylową; R25 oznacza atom wodoru lub chlorowca, grupę cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, alkoksylową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną 26 fluorem i/lub chlorem, diaksolanylową lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C; R26 oznacza atom wodoru lub chlorowca albo grupę alkilową o 1-4 atomach C; dalej R3 oznacza grupy o wzorach 20, 21 i 22. * * * Przedmiotem wynalazku jest środek chwastobójczy. Wiadomo, że niektóre podstawione aminokarbonyloimidazolidynony, jak np. 1-izobutyloaminokarbonylo-2-imidazolidynon /izokarbamid/ wykazują właściwości chwastobójcze /R.Wegler, Chemia środków ochrony roślin i środków do zwalczania szkodników, tom 5, strona 219, wydawnictwo Springera, Berlin-Heidelberg-Nowy Jork, 1977 rok/. Działanie tych związków nie jest jednak pod wszystkimi względami zadowalające.
5 Nieoczekiwanie nowe związki o wzorze 1, w którym symbole mają poniżej podane znaczenie wykazują znacznie silniejsze działanie chwastobó jcze niż zbliżony pod względem budowy chemicznej znany środek chwastobójczy 1- izobutyloaminokarbonylo-2 -imidazolidynon /izokarbamid/. Przedmiotem wynalazku są środki zawierające nowe związki o wzorze 1, w którym oznacza atom wodoru, grupą hydroksylową, aminową, grupę alkilową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, grupą alkoksylową o 1-4 atomach C, grupą alkilokarbonylową o 1-4 atomach C lub grupą alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę alkenylo- wą o 3-6 atomach C lub grupę alkinylową o 3-6 atomach C ewentualnie podstawione fluorem, chlorem i/lub bromem, grupę cykloalkilową o 3-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem i/lub grupą alkilową o 1-4 atomach C, grupę fenyloalkilową o 1-3 atomach C w rodniku alkilowym ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C, trifluorometylową, alkoksylową o 1-4 atomach C i/lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę fenylową ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C, trifluorometylową, alkoksylową o 1-4 atomach C, grupą alkoksylową o 1-3 atomach C podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupą alkilotio o 1-4 atomach C, grupą alkilotio o 1-3 atomach C podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupą alkilosulfinylową o 1-4 atomach C, grupą alkilosulfonylową o 1-4 atomach C i/lub grupą alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę alkoksylową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, grupą cyjanową, fenylową, alkoksylową o 1-4 atomach C lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę alkenyloksylową o 3-4 atomach C, grupę alkiloam inową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, grupą cyjanową, grupą alkoksylową o 1-4 atomach C lub grupą alkoksykarbonylową o 1-4 2 atomach C, albo grupę dialkiloaminową z rodnikami o 1-4 atomach C; R2 oznacza atom wodoru, grupę hydroksylową, merkaptanową, aminową, grupę alkilową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, cykloalkilową o 3-6 atomach C, alkoksylową o 1-4 atomach C lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę cykloalkilową o 3-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem i/lub grupą alkilową o 1-4 atomach C, grupę cykloheksenylową, grupę fenyloalkilową o 1-3 atomach C w rodniku alkilowym ewentualnie podstawianą fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C, trifluorometylową, alkoksylową o 1-4 atomach C i/lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę fenylową ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C, trifluorometylową, alkoksylową o 1-4 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, fluorem i/lub chlorem podstawioną grupą alkilotiolową o 1-3 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C, alkilosulfonylową o 1-4 atomach C i/lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę alkoksylową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, grupą cyjanową, alkoksylową o 1-4 atomach C lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę alkiloaminową o 1-4 atomach C lub grupę dialkiloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, i R 3 oznacza grupę o wzorze 4 5 12, w którym R4 i R5 są takie same lub różne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, jodu, grupę nitrową, alkilową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, karboksylową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, alkiloaminokarbony- lową o 1-4 atomach C, dialkiloaminokarbonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, hydroksylową, alkoksylową o 1-4 atomach C, formyloksylową, alkilokarbonyloksylową o 1-4 atomach C, alkoksykarbonyloksylową o 1-4 atomach C, alkiloaminokarbonyloksylową o 1-4 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C, alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, dialkiloaminosulfonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, cykloalkilową o 3-6 atomach C lub fenylową, grupę alkenylową o 2-6 atomach C ewentualnie podstawianą fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, karboksylową lub fenylową, grupę alkinylową o 2-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, karboksylową lub fenylową, grupę alkoksylową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, karboksylową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, alkoksylową o 1-4 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C lub alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, grupę alkilotio o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, karboksylową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C lub alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, grupę alkenyloksylową o 3-6 atomach C ewentualnie podsta-
6 165 494 wioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę alkenylotio o 2-6 atomach węgla ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, nitrową, alkilotio o 1-3 atomach C lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupę alkinyloksylową o 3-6 atomach C, alkinylotio o 3-6 atomach C lub grupą -S(0)p-R6, w której p oznacza 1 lub 2, R6 oznacza grupą alkilową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupą alkenylową o 3-6 atomach C, alkinylową o 3-6 atomach C, alkoksylową o 1-4 atomach C, grupą alkoksyalkilo- aminową z rodnikiem alkoksylowym o 1-4 atomach C i rodnikiem alkilowym o 1-4 atomach C, grupą alkiloaminową o 1-4 atomach węgla, grupą dialkiloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, grupą fenylową lub grupą -NHOR7, w której R7 oznacza grupą alkilową o 1-12 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, grupą cyjanową, alkoksylową o 1-4 atomach C, grupą alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C, alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, alkilokarbonylową o 1-4 atomach C, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, alkiloaminokarbonylową o 1-4 atomach C lub dialkiloaminokarbonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, grupą alkenylową o 3-6 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem lub bromem, grupą alkinylową o 3-6 atomach C, cykloalkilową o 3-6 atomach C, cykloalkiloalkilową z rodnikiem cykloalkilowym o 3-6 atomach C i rodnikiem alkilowym o 1-2 atomach C, grupę fenyloalkilową z rodnikiem alkilowym o 1-2 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, grupą nitrową, cyjanową, alkilową o 1-4 atomach C, alkoksylową o 1-4 atomach C lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, grupą benzhydrylową lub fenylową ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, grupą nitrową, cyjanową, alkilową o 1-4 atomach C, trifluorometylową,alkoksylową o 1-4 atomach C, fluoroalkoksylową o 1-2 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, trifluorometylotio lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, R4 i/lub R5 dalej oznaczają grupę fenylową lub fenoksylową, alkilokarbonyloaminową o 1-4 atomach C, alkoksykarbonyloaminową o 1-4 atomach C, alkiloaminokarbonyloaminową o 1-4 atomach C, dialkiloaminokarbonyloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C lub grupę -CO-R8, w której R8 oznacza grupę alkilową o 1-6 atomach C, alkoksylową o 1-6 atomach C, cykloalkoksylową o 3-6 atomach C, alkenyloksylową o 3-6 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, alkiloaminową o 1-4 atomach C, alkoksyaminową o 1-4 atomach C, alkoksyalkiloaminową z rodnikami alkoksylowymi o 1-4 atomach C i rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach węgla lub grupę dialkiloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C ewentualnie podstawione flu- 4 5 orem i/lub chlorem, R4 i/lub R5 dalej oznacza grupę trimetylosililową, tiazolinylową, alkilosulfonyloksylową o 1-4 atomach C, dialkiloaminosulfonyloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 9 9 atomach C lub grupę -CH=N-R9, w której R9 oznacza grupę alkilową o 1-6 atomach C ewentualnie podstawianą fluorem, chlorem, grupą cyjanową, karboksylową, alkoksylową o 1-4 atomach C, alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C lub alkilosulfonylową o 1-4 atomach C, grupę benzylową ewentualnie podstawianą fluorem lub chlorem, grupę alkenylową o 3-6 atomach C albo grupę alkinylową o 3-6 atomach C ewentualnie podstawione fluorem lub chlorem, grupę fenylową ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą alkilową o 1-4 atomach C, grupą alkoksylową o 1-4 atomach C, grupą trifluorometylową, trifluorometoksylową lub trifluorometylotio, grupy: alkoksylowa o 1-6 atomach C, alkenoksylowa o 3-6 atomach C, alkinoksylowa o 3-6 atomach C lub benzyloksylowa ewentualnie podstawione fluorem i/lub chlorem, grupę aminową, alkiloaminową o 1-4 atomach C, dialkiloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, fenyloaminową, alkilokarbonyloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, alkoksykarbonyloaminową z rodnikami alkoksylowyml o 1-4 atomach C, alkilosulfonyloaminową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C lub grupą fenylosulfonyloaminową ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem lub grupą metylową, dalej R3 oznacza grupę o wzorze 13, w którym R10 oznacza 11 12 atom wodoru lub grupę alkilową o 1-4 atomach C, R1 i R12 są takie same lub różne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, grupę nitrową, cyjanową, alkilową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupą alkoksylową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę karboksylową, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, dimetyloaminokarbonylową, alkilosulfonylową o 1-4 atomach C lub dialkiloaminosulfonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C; dalej R3 oznacza grupę o wzorze 14, w którym R13 i R14 są takie same lub różne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, grupą nitrową, cyjanową, alkilową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem lub grupę
7 alkoksylową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem; dalej R 3 oznacza grupę o wzorze 15, w którym R 1 5 i R 16 są takie same lub ró żne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, grupę nitrową, cyjanową, alkilową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę alkoksylową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C lub alkilo- sulfonylową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawione fluorem i/lub chlorem, grupę d ialkiloamino- sulfonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C, grupę alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C lub grupę dimetyloaminokarbonylową; dalej R 3 oznacza grupę o wzorze 16, w którym R 17 i R18 są takie same lub różne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, grupę alkilową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub bromem, grupę alkoksylową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę alkilotio o 1-4 atomach C, alkilosulfi- nylową o 1-4 atomach C lub alkilosulfonylową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawione fluorem i/lub chlorem lub grupą dialkiloaminosulfonylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C; 3 19 20 dalej R3 oznacza grupę o wzorze 17, w którym R19 i R20 są takie same albo różne i każdy oznacza atom wodoru, fluoru, chloru, bromu, grupę cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę alkoksylową o 1-4 atomach ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupę alkilotio o 1-4 atom ach C, alkilosulfinylową o 1-4 atomach C lub alkilosulfonylową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawione fluorem i/lub chlorem, grupę dialkiloaminosulfonylową z rodnikiem alkilowym o 1-4 atomach C, grupę alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C albo grupę dimetyloaminokarbonylową; i A oznacza atom tlenu, siarki lub grupę N-Z1, w której Z 1 oznacza atom wodoru, grupę alkilową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem lub grupą cyjanową, grupę cykloalikilową o 3-6 atomach C, grupę benzylową, fenylową ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem lub grupą nitrową, grupę alkilokarbonylową o 1-4 atomach C, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C lub dialkiloaminokarbo- nylową z rodnikami alkilowymi o 1-4 atomach C; dalej R 3 oznacza grupę o wzorze 18, w którym R 2 1 i R2 są takie same lub różne i każdy oznacza atom wodoru lub chlorowca, grupę alkilową o 1-4 atomach C, alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C, alkoksylową o 1-4 atomach C lub chlorowcoalkoksylową o 1-4 atomach C; Y1 oznacza atom siarki lub grupę N-R2 3, w której R23 oznacza atom 3 24 wodoru lub grupę alkilową o 1-4 atomach C; dalej R3 oznacza grupę o wzorze 19, w którym R24 oznacza atom wodoru, grupę alkilową o 1-4 atomach C, grupę benzylową, chinolinową lub feny- 25 lową; R25 oznacza atom wodoru lub chlorowca, grupę cyjanową, nitrową, alkilową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, alkoksylową o 1-4 atomach C ewentualnie pod- 26 stawioną fluorem i/lub chlorem, dioksolanylową lub alkoksykarbonylową o 1-4 atomach C; R26 oznacza atom wodoru lub chlorowca albo grupę alkilową o 1-4 atomach C; dalej R 3 oznacza grupy o wzorach 2 0, 2 1 i 2 2. Korzystne są środki zawierające sodowe, potasowe, magnezowe, wapniowe, amoniowe, alkilo- amoniowe o 1-4 atomach C, dialkiloamoniowe z rodnikiem alkilowym o 1-4 atomach C, trialkilo- amoniowe z rodnikiem alkilowym o 1-4 atomach C, cykloalkiloamoniowe o 5-6 atomach C i dialkilobenzyloamoniowe z rodnikiem alkilowym o 1-2 atomach C sole związków o wzorze 1, w którym R 1, 2 3 R2 i R3 mają wyżej podane znaczenie. Zwłaszcza korzystne są środki zawierające związki o wzorze 1, w którym R1 oznacza atom wodoru, grupę alkilową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem, chlorem, bromem, grupą cyjanową, metoksylową lub etoksylową, grupę allilową, cykloalkilową o 3-6 atomach C, fenylową, benzylową, alkoksylową o 1-3 atomach C, alkiloaminową o 1-3 atomach C lub dialkiloaminową z 7 rodnikami alkilowymi o 1-2 atomach C; R2 oznacza atom wodoru, grupę alkilową o 1-4 atomach C ewentualnie podstawioną fluorem i/lub chlorem, grupą metoksylową lub etoksylową, grupę cyklo- alkilową o 3-6 atomach C, grupę fenylową, alkoksylową o 1-3 atomach C, alkiloaminową o 1-3 atomach C lub dialkiloaminową z rodnikiem alkilowym o 1-2 atomach C; i R 3 oznacza grupę o wzorze 1 2, w którym R4 oznacza atom fluoru, chloru, bromu, grupę metylową, trifluorometylową, metoksylową, difluorometoksylową, trifluorometoksylową, 2 -chloroetoksylową, 2 -metoksyetoksy- lową, alkilotio o 1-3 atomach C, alkilosulfinylową o 1-3 atomach C, alkilosulfonylową o 1-3 atomach C, dimetyloaminosulfonylową, dietyloaminosulfonylową, N-metoksy-N-metyloaminosulfo- nylową, fenylową, fenoksylową lub alkoksykarbonylową o 1-3 atomach C; i R 5 oznacza atom wodoru, fluoru, chloru lub bromu; dalej R 3 oznacza grupę o wzorze 13, w którym R10 oznacza atom wodoru,
8 165 494 R 11 oznacza atom fluoru, chloru, bromu, grupę metylową, metoksylową, difluorometoksylową, trifluorometoksylo w ą, etoksylową, metoksykarbonylową, etoksykarbonylową, metylosulfonylową lub 12 3 dimetyloaminosulfonylową; i R12 oznacza atom wodoru; dalej R3 oznacza grupę o wzorze 23, w którym R oznacza grupę alkilową o 1-4 atomach C lub grupę o wzorze 24, w którym R oznacza grupę alkilową o 1-4 atomach C. W tablicy 1 zestawiono wykaz korzystnych związków o wzorze 1, stanowiących substancje czynne środków według wynalazku. T a b l i c a 1 Korzystne substancje czynne o wzorze 1 R 1 R 2 R 3 wzór 25 H wzór 26 wzór 25 H wzór 27 CH2- C H = C H 2 C2H5 wzór 28 OCH3 C3H 7 wzór 29 O- C H 2 - C H = C H 2 wzór 25 wzór 30 C2H5 C4H 9-n wzór 31 CH3 C3H 7 wzór 32 wzór 33 C3H7 wzór 34 CH3 wzór 35 C2H 5 C 2 H 5 C3H 7 wzór 36 OC2H5 wzór 25 wzór 37 OC 3H7 CH3 wzór 38 CH3 C3H 7 wzór 30 N/CH3/ 2 wzór 25 wzór 39 NH-CH3 wzór 25 wzór 39 CH3 C3H 7 wzór 40 wzór 25 OCH3 wzór 41 wzór 42 OC2H5 wzór 43 wzór 44 wzór 44 wzór 26 wzór 45 C3H 7 wzór 41 wzór 25 C3H 7 wzór 46 CH3 C2H 5 wzór 2 0 CH3 C4H 9 wzór 47 wzór 25 C3 H 7 wzór 47 CH3 C3H7 wzór 48 C2H5 C2H5 wzór 49 wzór 25 C 3H 7 wzór 50 C2H5 C2H5 wzór 51 CH3 C3H 7-n wzór 52 wzór 25 C3H 7-n wzór 53 wzór 54 CH3 wzór 55 CH3 C4H9 wzór 56
CH3 165 494 9 c.d. tablicy 1 R 1 R 2 R 3 CH3 w z ó r 25 w z ó r 57 C2H5 w z ó r 25 w z ó r 58 C 3 H 7 C 3 H 7 w z ó r 59 CH3 CH/CH3/ 2 w z ó r 60 CH3 w z ó r 25 w z ó r 61 OCH3 C 2 H 5 w z ó r 62 OC 2 H 5 C 2 H 5 w z ó r 63 C H 3 C H 3 w z ó r 64 CH 3 C2H 5 w z ó r 65 w z ó r 25 w z ór 25 w z ó r 66 CH3 C H 3 w z ó r 67 CH3 CH/CH 3 / 2 wzó r 28 OCH2 -CH=CH2 C 2 H 5 w z ó r 68 O C H 3 C 2 H 5 w z ó r 69 CH3 C H / C H 3/ 2 w z ó r 70 CH3 CH2 -CH=CH2 wz ó r 71 C H 3 C H 2 -O -CH3 w z ó r 72 C H 3 C H 2 -O -C2H 5 w z ó r 73 C 2H 5 C 2H 4-O-CH3 w z ó r 74 CH 2 -CH=CH 2 h w z ór 75 CH 2 -CH=CH 2 C H 3 w z ó r 76 CH 2 -CH=CH2 C 2 H 5 w z ó r 65 C 2 H 5 w z ór 25 w z ó r 43 C H 3 C3H 7 w z ó r 31 NH -C H3 C 2 H 5 w z ó r 78 N H -CH3 w z ó r 25 w z ó r 39 C H 3 C 3H 7 w z ó r 79 wzó r 42 C 2 H 5 w z ó r 80 C 2H 5 C4H 9 w z ó r 81 C H 3 C3H 7 w z ó r 82 w z ó r 25 C 2 H 5 w z ó r 83 w z ó r 25 w z ó r 84 C2H5 w z ó r 25 w z ó r 85 OCH3 C H / C H 3/ 2 w z ó r 86 OC 2 H 5 C 2 H 5 w z ó r 87 C H 3 H w z ó r 64 C H 3 C2H5 wzór 8 8 C H 3 C3H 7 w z ó r 89
10 165 494 c.d. tablicy 1 R 1 R2 R 3 OCH3 C3H7 wzór 90 OCH3 H wzór 72 C H 3 C2H5 wzór 36 CH2 - C H = C H 2 CH2-O-CH3 wzór 43 N/CH3/2 N/CH3/2 wzór 51 Substancja czynna środków według wynalazku otrzymuje się według następujących sposobów: a/ nowe sulfonyloaminokarbonylotriazolinony o wzorze ogólnym 2, w którym R1 i R2 mają wyżej podane znaczenie, poddaje się reakcji z sulfonyloizocyjanianem o wzorze ogó lnym 3, w którym R 3 ma wyżej podane znaczenie, ewentualnie w obecności rozcieńczalnika, albo b/ pochodną triazolinonu o wzorze ogó lnym 4, w którym R1 i R2 mają wyżej podane znaczenie i Z oznacza atom chlorowca, grupę alkoksylową, aryloalkoksylową lub aryloksylową poddaje się reakcji z amidem kwasu sulfonowego o wzorze ogó lnym 5, w któ rym R3 ma wyżej podane znaczenie, ewentualnie w obecności akceptora kwasu i ewentualnie w obecności rozcieńczalnika, albo c/ triazolinon o wzorze ogó lnym 2, w którym R1 i R2 mają wyżej podane znaczenie poddaje się reakcji z pochodną amidu kwasu sulfonowego o wzorze ogó lnym 6, w którym R 3 ma wyżej podane znaczenie i Z oznacza atom chlorowca, grupę alkoksylową, aryloalkoksylową lub aryloksylową, ewentualnie w obecności akceptora kwasu i ewentualnie w obecności rozcieńczalnika oraz ewentualnie wytworzone według sposobów a/, b/ lub c/ związki o wzorze 1 przeprowadza się w znany sposób w sole. jeżeli stosuje się np. jako substancje wyjściowe izocyjanian 2,6 -difluorofenylu i 5-etylo- -4-metoksy-2,4-dihydro-3H-1,2,4-triazol-3-on, to przebieg procesu prowadzonego sposobem /a/ ilustruje schemat 1. Jeżeli stosuje się np. jako substancje wyjściowe amid kwasu 2-metylotio- benzenosulfonowego i 2-chlorokarbonylo-4-dimetyloam ino-2,4-dihydro-3h-1,2,4-triazol-3-on, przebieg procesu prowadzonego sposobem /b/ ilustruje schemat 2. Jeżeli stosuje się np. jako substancje wyjściowe amid kwasu N-metoksykarbonylo-2-metoksybenzenosulfonowego i 5-dietylo- am ino-4-difluorometylo-2,4-dihydro-3h-1,2,4-triazol-3-on, to przebieg procesu prowadzonego sposobem /c/ ilustruje schemat 3. Triazolinony stosowane jako substancje wyjściowe w wytwarzaniu związków o wzorze 1 sposobami /a/ i /c/ mają wzór ogó lny 2. We wzorze 2 grupy R1 i R2 mają takie korzystne albo zwłaszcza korzystne znaczenie, jakie została podane wyżej jako korzystna lub zwłaszcza korzystne znaczenie w odniesieniu do grup R1 i R2 w związkach o wzorze 1 stanowiących substancję czynną środka według wynalazku. Substancje wyjściowe o wzorze 2 są znane i/lub mogą być wytworzone według znanych sposobów [ porówna] Chem. Ber. 90 /1957/, 909-921; ibid 98 /1965/, 3025-3099; J. Heterocycl. Chem. 15 /1978/, 237-240; Tetrahedron 32 /1976/, 2347-2352; Helv. Chim. Acta 63 /1980/, 841-859; J. Chem. Soc. C 1967, 746-751; europejskie opisy patentowe EP-A 283 876, EP-A 294 6 6 6, EP-A 301 946, EP-A 298 371; opis patentowy RFN DE-P 3839 206/LeA 26 538 z dnia 15. 11. 1988; opis patentowy RFN DE-P 3 916 207/LeA 26 849 z dnia 18.05.1989; opis patentowy RFN DE-P 3 916 208/ LeA 26 850 z dnia 18.05. 1989; J. Chem. Soc. C 1970, 26-34; opis patentowy RFN DE-P 3 916 930/ LeA z dnia 24.05. 1989 ]. Proces wytwarzania triazolinonu o wzorze 2 przykładowo ma następujący przebieg: 2 a/ Oksadiazolinon o wzorze ogó lnym 7, w którym R2 ma wyżej podane znaczenie, poddaje się reakcji ze związkiem aminowym o wzorze ogó lnym 8, w którym R 1 ma wyżej podane znaczenie, ewentualnie w obecności rozcieńczalnika, jak np. wody, w temperaturze 20-120 C i wytworzoną w ten sposób pochodną hydrazyny o wzorze ogó lnym 9, w którym R1 i R2 mają wyżej podane znaczenie, wyodrębnia się w zwykły sposób /porównaj przykłady wytwarzania/. Następnie - lub ewentualnie bez wyodrębniania - związek o wzorze 9, ewentualnie w obecności zasadowego pomocniczego środka kondensującego, jak np. wodorotlenek sodu, i ewentualnie w obecności rozcieńczalnika, jak np. to
11 woda, poddaje się kondensacji w temperaturze 20-120 C z wytworzeniem związku o wzorze 2 /porównaj europejski opis patentowy EP-A 301 946, opis patentowy RFN DE-OS 3 743 493/LeA 25 759 i przykłady wytwarzania/; lub b/ Związek aminowy o wzorze ogólnym 8, w którym R 1 ma wyżej podane znaczenie, poddaje się reakcji z pochodną kwasu węglowego, jak np. z węglanem difenylowym, następnie z hydrazyną lub z hydratem hydrazyny i wreszcie z pochodną kwasu karboksylowego lub z pochodną kwasu węglowego o ogó lnym wzorze 10, w którym R2 ma wyżej podane znaczenie i R oznacza grupę alkilową o niewielkiej liczbie atomów C, ewentualnie w obecności rozcieńczalnika, jak np. chlorek etylenu, w temperaturze 0-150 C /porównaj opis patentowy RFN DE-P 3 920 270/LeA 26 937 z dnia 21.06.1989, opis patentowy RFN DE-P 3 928 662/LeA 27 137 z dnia 30.08.1989 i przykłady wytwarzania/. Do wytwarzania związków o wzorze 1 sposobem /a/ stosuje się dalej jako substancje wyjściowe sulfonyloizocyjaniany o wzorze ogó lnym 3. We wzorze 3 grupa R 3 ma takie korzystne albo zwłaszcza korzystne znaczenie, jakie zostało podano wyżej jako korzystne albo zwłaszcza k o - rzystne znaczenie w odniesieniu do grupy R 3 w związkach o wzorze 1 stanowiących substancją czynną środka według wynalazku. Jako przykłady substancji wyjściowych o wzorze 3 można wymienić: 2 -fluoro-, 2 -chloro-, 2 -bromo-, 2 -metylo-, 2 -metoksy-, 2 -trifluorometylo-, 2 -difluorometoksy-, 2 -trifluorometoksy-, 2 -metylotio-, 2 -etylotio-, 2 -propylotio-, 2 -metylosulfinylo-, 2-metylosulfonylo-, 2-dimetyloam inosulfonylo-, 2-dietyloaminosulfonylo-, 2-/N-metoksy-N-metylo/- -aminosulfonylo-, 2 -fenylo-, 2 -fenoksy-, 2 -metoksykarbonylo-, 2 -etoksykarbonylo-, 2 -propoksykarbonylo- i 2 -izopropoksykarbonylo-fenylosulfonyloizocyjanian, 2 -fluoro-, 2 -chloro-, 2 -difluorometoksy-, 2 -trifluorometoksy-, 2 -metoksykarbonylo- i 2 -etoksykarbonylo-benzylosulfonyloizocyjanian, 2-metoksykarbonylo-3-tienylo-sulfonyloizocyjanian oraz 4-metoksykarbonylo- i 4-etoksykarbonylo-1-me tylopirazolo-5-ylo-sulfonyloizocyjanian. Sulfonyloizocyjaniany o wzorze 3 są znane i/lub mogą być wytworzone według znanych sposobów /porównaj opisy patentowe Stanów Zjednoczonych Ameryki nr nr US-P 4 127 405, 4 169 719, 4 371 391; europejskie opisy patentowe nr nr EP-A 7 687, 13 480, 21 641, 23 141, 23 422, 30 139, 35 893, 44 808, 44 809, 48 143, 51 466, 64 322, 70 041, 173 312/. W sposobie /a/ wytwarzania nowych związków o wzorze 1 korzystnie stosuje się rozcieńczalniki. Jako rozcieńczalniki mogą służyć praktycznie biorąc wszystkie obojętne organiczne rozpuszczalniki. Korzystnie należą do nich alifatyczna i aromatyczne, ewentualnie chlorowcowane węglowodory jak pentan, heksan, heptan, cykloheksan, eter naftowy, benzyna, ligroina, benzen, toluen, ksylen, chlorek metylenu, chlorek etylenu, chloroform, czterochlorek węgla, chlorobenzen i o-dichlorobenzen, etery, jak eter dietylowy i dibutylowy, dimetylowy eter glikolu etylenowego i dimetylowy eter glikolu dietylenowego, tetrahydrofuran i dioksan, ketony, jak aceton, keton metylowoetylowy, metylowoizopropylowy i m etylowoizobutylowy, estry, jak octan me tylu i octan etylu, nitryle, jak np. acetonitryl i propionitryl, amidy jak np. dimetyloformamid, dimetyloacetamid i N-metylopirolidon, jak również sulfotlenek dimetylowy, sulfon tetrametylenowy i triamid kwasu heksametylofosforowego. W sposobie /a/ temperaturę procesu można zmieniać w szerokim zakresie. Ogólnie biorąc, stosuje się temperaturę 0-150 C, korzystnie 10-80 C. W sposobie /a/ stosuje się na ogół ciśnienie normalne. W sposobie /a/ na jeden mol triazolinonu o wzorze 2 stosuje się zwykle 1-3 mole, korzystnie zaś 1-2 mole sulfonyloizocyjanianu o wzorze 3. Składniki mieszaniny reakcyjnej można wprowadzać do układu w dowolnej kolejności. Mieszaninę reakcyjną do końca procesu poddaje się mieszaniu, następnie zatęża i zawarty w pozostałości surowy produkt zadaje się odpowiednim rozpuszczalnikiem, jak np. eterem dietylowym, doprowadzając do krystalizacji. Wytrącony krystaliczny produkt o wzorze 1 wyodrębnia się przez odsączenie. Do wytwarzania związków o w z o r z e 1 sposobem /b/ stosuje się pochodne triazolinonu o wzorze ogólnym 4. We wzorze 4 grupy R1 i R2 mają takie korzystne albo zwłaszcza korzystne znaczenie, jakie zostało podane powyżej jako korzystne albo zwłaszcza korzystne znaczenie w odniesien iu do grupy R1 i R2 w związkach o wzorze 1 stanowiących substancję czynną środka według wynalazku i Z korzystnie oznacza atom chloru, grupę alkoksylową o 1-4 atomach C, grupę benzylo-
12 165 494 ksylową lub fenoksylową, a zwłaszcza grupę metoksylową lub fenoksylową. Substancje wyjściowe o wzorze 4 są znane i/lub mogą być wytwarzane według znanych sposobów /porównaj europejskie opisy patentowe EP-A 283 876, EP-A 294 666 i EP-A 298 371/. Pochodną triazolinonu o wzorze 4 wytwarza się np. poddając reakcji triazolinon o wzorze ogólnym 2, w którym R1 i R2 mają wyżej podane znaczenie, z pochodną kwasu węglowego o ogólnym wzorze 11, w któ rym Z ma wyżej podane znaczenie i Z 1 oznacza grupę odszczepienną, taką jak atom chloru, grupa metoksylową, benzyloksylowa lub fenoksylową, ewentualnie w obecności rozcieńczalnika, jak np. tetrahydrofuran, i ewentualnie w obecności akceptora kwasu, jak np. wodorek sodu lub III rz. butylan potasu, w temperaturze od - 20 C do - 100 C /porównaj też przykłady wytwarzania/. Do wytwarzania związków o wzorze 1 sposobem /b/ stosuje się dalej jako substancje wyjściowe amidy kwasów sulfonowych o wzorze ogólnym 5. We wzorze 5 rodnik R3 ma takie korzystne albo zwłaszcza korzystne znaczenie, jakie zostało podane wyżej jako korzystne albo zwłaszcza korzystne znaczenie w odniesieniu do grupy R3 w związkach o wzorze 1 stanowiących substancję czynną środka według wynalazku. Jako przykłady substancji wyjściowych o wzorze 5 można wymienić amidy kwasów: 2-fluoro-, 2-chloro-, 2-bromo-, 2-metylo-, 2-metoksy-, 2-trifluorometylo-, 2-difluorometoksy-, 2-trifluorometoksy-, 2-metylotio-, 2-etylotio-, 2-propylotio-, 2-metylo- sulfinylo-, 2-metylosulfonylo-, 2-dimetyloaminosulfonylo-, 2-dietyloaminosulfonylo-, 2-/N- -metoksy-n-metylo/-am inosulfonylo-, 2-fenylo-, 2-fenoksy-, 2-metoksykarbonylo-, 2-etoksykarbo- nylo-, 2-propoksykarbonylo- i 2-izopropoksykarbonylo-benzenosulfonowego, 2-fluoro-, 2-chloro-, 2-difluorometoksy-, 2-trifluorometoksy-, 2-metoksykarbonylo- i 2-etoksykarbonylo-fenylometano- sulfonowego, amid kwasu 2-metoksykarbonylo-3-tiofenosulfonowego oraz amidy kwasów 4-metoksy- karbonylo- i 4-etoksykarbonylo-1-metylo-pirazolo-5-sulfonowego. Amidy kwasów sulfonowych o wzorze 5 są znane i/lub mogą być wytwarzane według znanych sposobów /porównaj opisy patentowe Stanów Zjednoczonych Ameryki nr nr US-P 4 127 405, 1 169 719, 4 371 391 ; europejskie opisy patentowe nr nr EP-A 7 687, 13 480, 21 641, 23 141, 23 422, 30 139, 35 893, 44 808, 44 809, 48 143, 51 466, 64 322, 70 041, 173 312/. W sposobie /b/ wytwarzania nowych związków o wzorze 1 korzystnie stosuje się rozcieńczalniki. Jako rozcieńczalniki mogą służyć praktycznie biorąc wszystkie obojętne rozpuszczalniki organiczne, takie jak przykładowo wymienione powyżej w odniesieniu do sposobu /a/. Jako akceptory kwasów w sposobie /b/ można stosować wszystkie środki wiążące kwas zwykle używane w tego rodzaju reakcjach. Korzystne są tutaj wodorotlenki metali alkalicznych takie jak np. wodorotlenek sodu lub potasu, wodorotlenki metali ziem alkalicznych, jak np. wodorotlenek wapnia, węglany i alkoholany metali alkalicznych, jak np. węglan sodu i potasu, IIIrz. butylan sodu i potasu, dalej alifatyczne, aromatyczne lub heterocykliczne aminy, jak np. trie- tyloamina, trimetyloamina, dimetyloanilina, dimetylobenzyloamina, pirydyna, 1,5-diazabicyklo- -[ 4,3,0 ] -non-5-en /DBN/, 1,8-diazabicyklo-[ 5,4,0 ] -undek-7-en /DBU/ i 1,4-diazabicyklo- -[ 2,2,2 ] -oktan /DABCO/. W sposobie /b/ temperaturę procesu można zmieniać w szerokim zakresie. Na ogó ł stosuje się temperaturę 0-100 C, korzystnie temperaturę 10-60 C. W sposobie /b/ stosuje się na ogół ciśnienie normalne, można jednak stosować również ciśnienie podwyższone lub obniżone. W sposobie /b/ wyżej wymienione substancje wyjściowe stosuje się na ogół w ilościach zbliżanych do równomolowych. Można jednak również jedną z dwu stosowanych substancji wyjściowych stosować w większym nadmiarze. Proces prowadzi się na ogół w odpowiednim rozcieńczalniku w obecności akceptora kwasu, poddając mieszaninę reakcyjną wielogodzinnemu mieszaniu w żądanej temperaturze. Operacje wykończające w sposobie /b/ prowadzi się znanymi metodami. Triazolinony o wzorze 2, stosowane jako substancje wyjściowe w wytwarzaniu związków o wzorze 1 były już opisane jako substancje wyjściowe w sposobie /a/. W wytwarzaniu związków 1 sposobem /c/ stosuje się dalej jako substancje wyjściowe pochodne am idów kwasów sulfonowych o wzorze ogólnym 6, w któ rym grupy R3 i Z mają takie korzystne lub zwłaszcza korzystne znaczenia jakie zostało podane powyżej jako korzystne lub zwłaszcza korzystne znaczenie w odniesieniu do grup R3 i Z we wzorach 1 i 4.
13 W sposobie /c/ korzystnie stosuje się rozcieńczalnik. Wchodzą tu w grę takie same organiczne rozpuszczalniki, jakie podano powyżej w opisie sposobu /a/. W sposobie /c/ stosuje się ewentualnie akceptor kwasu. Wchodzą tu w grę takie same środki więżące kwas. Jakie podano powyżej w opisie sposobu /b/. W sposobie /c/ temperaturę procesu można zmieniać w szerokim zakresie. Na ogó ł stosuje się temperaturę 0-100 C, a korzystnie temperaturę 10-60 C. W sposobie /c/ stosuje się na ogó ł ciśnienie normalne, można jednak stosować również ciśnienie podwyższone lub obniżone. W sposobie /c/ wyżej wymienione substancje wyjściowe stosuje się na ogó ł w ilościach zbliżonych do równomolowych. Można jednak jedną z dwu stosowanych substancji wyjściowych stosować w większym nadmiarze. Proces prowadzi się na ogół w odpowiednim rozcieńczalniku w obecności akceptora kwasu, poddając mieszaninę reakcyjną wielogodzinnemu mieszaniu w żądanej temperaturze. Operacje wykończające w sposobie /c/ prowadzi się znanymi metodami. W celu przeprowadzenia w sole związków o wzorze 1 poddaje się je mieszaniu z odpowiednimi substancjami tworzącymi sole, takimi jak np. wodorotlenek sodu lub potasu, m etanolan albo etanolan sodu lub potasu, amoniak, izopropyloamina, dibutyloamina lub trietyloamina, w odpowiednim rozcieńczalniku, jak np. woda, metanol albo etanol. Sole można po ewentualnym zagęszczeniu wyodrębnić w postaci produktów krystalicznych. środki według wynalazku można stosować jako defolianty, desykanty, środki hamujące wzrost naci, a zwłaszcza jako środki chwastobójcze. Pojęcie chwastu obejmuje w najszerszym zakresie wszystkie rośliny rosnące tam, gdzie są one niepożądane. O tym, czy środki według wynalazku działają jako ogó lne lub selektywne herbicydy decyduje głównie ilość, w jakiej są stosowane. środki według wynalazku można przykładowo stosować w stosunku do następujących gatunków roślin: Dwuliścienne chwasty: Sinapis /gorczyca/, Lipidium /pieprzyca/, Galium /przytulia/, Stellaria /gwiazdnica/, Matricaria /rumianek/, Anthemis /rumian/, Galinsoga /żó łtlica/, Chenopodium /komosa/, Urtica /pokrzywa/, Senecio /starzec/, Amaranthus /szarłat/, Portulaca /portulaka/, Xanthium /rzepień/, Convolvulus /powó j/, Ipomoea, Polygonum /rdest/, Sesbania, Ambrosia, Cirsium /ostrożeń/, Carduus /oset/, Sonchus /mlecz/, Solanum /psianka/, Rorippa /rzepicha/, Rotala, Lindernia, Laraium /Jasnota/, Veronica /przetacznik/, Abutilon, Emex, Datura /bieluń/, Viola /fiołek/, Galeopsis /poziewnik/, Papaver /mak/, Centaurea /chaber/, Trifolium /koniczyna/, Ranunculus /jaskier/, Taraxacum /mniszek/. Dwuliścienne rośliny uprawne: Gossypium /bawełna/, Glycine, Beta /burak/, Daucus /marchew/, Phaseolus /fasola/, Pisum /groch/, Solanum /ziemniak/, Linum /len/, Ipomoea, Vicia /wyka/, Nicotiana /tytoń/, Lycopersicon, Arachis /orzeszki ziemne/, Brassica /kapusta/, Lactuca /sałata/, Cucumis /ogó rki/, Cucurbita /dyniowate/. Jednoliścienne chwasty: Echinochloa /chwastnica/, Setaria /włośnica/, Panicum /proso/, Digitaria /palusznik/, Phleum /tymotka/, Poa /wiechlina/, Festuca /kostrzewa/, Eleusina, Brachiaria, Lolium /życica/, Bromus /stokłosa/, Avena /owies/, Cyperus, Sorghum /sorgo/, Agropyron /perz/, Cynodon, Monochoria, Fimbristylis, Sagittaria /strzałka/, Eleocharis, Scirpus /sitowie/, Paspalum, Ischasmum, Sphenoclea, Dactyloctenium, Agrostis /mietlica/, Alopecurus /wyczyniec/, Apera /miotła zbożowa/. Jednoliścienne rośliny uprawne: Oryza /ryż/, Zea /kukurydza/, Triticum /pszenica/, Hordeum /Jęczmień/, Avena /owies/, Secale /żyto/, Sorghum /sorgo/, Panicum /proso/, Saccharum /trzcina cukrowa/, Ananas /ananas/, Asparagus /szparag/, Allium /czosnek/. Zastosowanie środka według wynalazku nie ogranicza się w żadnej mierze do powyższych gatunków, lecz obejmuje w podobny sposób również i inne rośliny. Środki te nadają się też, w zależności od stężenia, do ogólnego zwalczania chwastów np. w wypadku urządzeń przemysłowych, torowisk, na drogach i w miejscach porośniętych lub nie porośniętych drzewami, środki te mogą być również stosowane do zwalczania chwastów w wypadku upraw trwałych, np. w zagospodarowanych lasach, na plantacjach drzew ozdobnych, drzew owocowych, winorośli, cytrusów, orzechów, bananów, kawy, herbaty, drzew gumowych, palm oliwnych, kakao, chmielu i owoców jagodowych, jak również terenów sportowych i pastwisk oraz do selektywnego zwalczania chwastów w wypadku upraw jednorocznych.
14 165 494 Związki o wzorze 1 stanowiące substancją czynną środka według wynalazku nadają się do zwalczania chwastów w postępowaniu zarówno przedwschodowym, jak i powschodowym. Są one wyraźnie skuteczniejsze niż np. izokarbamid. W określonym zakresie związki stanowiące substancję czynną środka według wynalazku działają też jako fungicydy, np. w stosunku do mącznika, parcha jabłoniowego oraz Pyricularia oryzae w ryżu. Środki mogą występować w postaci typowych preparatów, takich jak roztwory, emulsje, proszki do natrysku, zawiesiny, proszki, pyły, proszki rozpuszczalne, granulaty, koncentraty zawiesinowe lub emulsyjne, naturalne i syntetyczne czynne środki impregnowane oraz mikrokapsułki w materiałach polimerowych. Preparaty takie wytwarza się w znany sposób, np. na drodze zmieszania środka czynnego z napełniaczem takim jak ciekły rozpuszczalnik i/lub nośnik stały, ewentualnie przy użyciu środków powierzchniowo czynnych, takich jak emulgatory i/lub środki dyspergujące i/lub środki pianotwórcze. W wypadku zastosowania wody jako napełniacza można też użyć organicznych rozpuszczalników w charakterze rozpuszczalników pomocniczych. Jako ciekłe rozpuszczalniki wchodzą w grę następujące: substancje aromatyczne jak ksylen, toluen lub alkilonaftalen, chlorowane aromatyczne i alifatyczne węglowodory, jak chlorobenzen, chloroetylen lub chlorek metylenu, alifatyczne węglowodory jak cykloheksan lub parafiny, np. frakcje ropy naftowej, oleje mineralne i roślinne, alkohole, jak butanol lub glikol, ich etery i estry, ketony jak aceton, keton metylowoetylowy, keton metylowoizobutylowy lub cykloheksanon, silnie polarne rozpuszczalniki jak dimetyloformamid i sulfotlenek dimetylowy oraz woda. Jako nośniki stałe nożna stosować np. sole amoniowe i naturalne mączki skalne, jak kaolin, tlenek glinu, talk, kreda, kwarc, atapulgit, montmorylonit lub diatomit, oraz syntetyczne mączki skalne jak krzemionka o wysokim stopniu rozdrobnienia, tlenek glinu i krzemiany. Jako stałe nośniki do granulatów można np. stosować: zmielone i rozfrakcjonowane skały naturalne, j ak kalcyt, marmur, pumeks, sepiolit i dolomit jak również syntetyczne granulaty z nieorganicznych i organicznych mączek, oraz granulaty z materiałów organicznych, jak trociny, skorupy orzechów kokosowych, kolby kukurydziane i łodygi tytoniu. Jako emulgatory i/lub środki pianotwórcze można np. stosować emulgatory niejonotwó rcze i anionowe, takie jak estry glikolu polioksyetylenowego i kwasów tłuszczowych, etery glikolu polioksyetylenowego i alkoholi alifatycznych, np. eter alkiloarylowopolioksyetylenowy, sulfonian alkilowy, siarczan alkilowy, sulfonian arylowy, hydrolizat białkowy. Jako środki dyspergujące można stosować np. odpady ligniny siarczynowej i metylocelulozę. Można stosować w preparatach środki wiążące, jak karboksymetylocelulozę, naturalne albo syntetyczne polimery, w postaci proszku, granulatu lub lateksu, jak np. guma arabska, poli- /alkohol winylowy/, poli/octan winylu/, jak również naturalne fosfolipidy, jak kefalina i lecytyna, oraz syntetyczne fosfolipidy. Dalsze dodatki mogą stanowić oleje mineralne i roślinne. Można stosować barwniki, takie jak pigmenty nieorganiczne np. tlenek żelaza, tlenek tytanu, błękit żelazowocyjanowy oraz barwniki organiczne jak alizarynowe, azowe i metaloftalocyjaninowe, jak również pożywki śladowe w postaci soli żelaza, manganu, boru, miedzi, kobaltu, molibdenu i cynku. Preparaty zawierają na ogó ł 0,1-95% mas. substancji czynnej, korzystnie 0,5-90%. środki według wynalazku mogą wchodzić w skład preparatu indywidualnie lub w postaci mieszaniny ze znanymi środkami chwastobójczymi, przy czym można stosować gotowe preparaty lub mieszać w zbiorniku. W mieszaninach stosuje się znane środki chwastobójcze, takie jak np. 1-amino-6-etylotio-3-/2,2-dimetylopropylo/-1,3,5-triazyno-2,4/1H,3H/-dion /ametydion/ lub N-/2-benztiazolilo/-N,N'-dimetylomocznik /metabenzatiazuron/ do zwalczania chwastów w zbożu; 4-amino-3-metylo-6-fenylo-1,2,4-triazyno-5-/4H/-on /metamitron/ do zwalczania chwastów w burakach cukrowych i 4-am ino-6-/1,1-dimetyloetylo/-3-metylotio-1,2,4-triazyno-5/4h/-on /metrybuzyna/ do zwalczania chwastów w uprawie so i ; dalej kwas 2,4-dichlorofenoksyoctowy/2,4-D/, kwas 4-/2,4-dichlorofenoksy/-masłowy /2,4-DB/, kwas 2,4-dichlorofenoksypropionowy /2,4-DP/, kwas 5-/2-chloro-4-trifluorometylofenoksy/-2-nitrobenzoesowy /acifluorfen/, N-/metoksymetylo/- -2,6-dietyloanilid kwasu chlorooctowego /alachlor/, 2-chloro-4-etyloamino-6-izopropyloamino- -1,3,5-triazyna /atrazyna/, ester metylowy kwasu 2-[[[[[(4,6-dimetoksypirymidyn-2-ilo)-amino] -
15 -karbonylo]-amino]-sulfonylo] -metylo]-benzoesowego /benzulfuron/, 2,2 -ditlenek 3-izopropylo- -2,1,3-benzotiadiazyno-4-onu /bentazon/, 2-nitrobenzoesan metylo-5-/2,4-dichlorofenoksylowy/ /bifenoks/, 3,5-dibromo-4-hydroksybenzonitryl /bromoksynil/, N-/butoksymetylo/-2-chloro-N- -/2,6-dietylofenylo/-acetamid /butachlor/, benzoesan etylo-2-[ /4-chloro-6-metoksy-2-pirymi- dynilo/-aminokarbonylo ] -aminosulfonylowy /chlorimuron/, 2-chloro-N-{ [ /4-metoksy-6-metylo- -1,3,5-triazyn-2-ilo/-am ino ] -karbonylo } -benzenosulfonam id /chlorsulfuron/, N,N-dimetylo-N'- -/3-chloro-4-metylofenylo/-mocznik /chlorotoluron/, 2-chloro-4-etyloamino-6-/3-cyjanopropylo- am ino/-1,3,5-triazyna /cyjanazyna/, 2,6-dichlorobenzonitryl /dichlorbenil/, kwas 2-[ 4-/2,4- -dichlorofenoksy/-fenoksy ] -propionowy lub jego ester metylowy albo etylowy /diklofop/, 2-[ /2 -chlorofenylo/-metylo ] -4,4-dimetyloizooksazolidyno-3-on /dimetazon/, 4-amino-6-t-butylo- -3-etylotio-1,2,4-triazyno-5/4H/-on /etiozyna/, kwas 2{4-[ / 6-chloro-2-benzoksazolilo/-oksy] - -fenoksy]-propionowy i jego ester metylowy lub etylowy /fenoksaprop/, kwas 2-[ 4-/5-trifluoro- metylo-2-pirydyloksy/-fenoksy ] -proplonowy lub jego ester butylowy /fluazifop/, N,N-dimetylo- -N' -/3-trifluorometylofenylo/-mocznik /fluometuron/, 1-metylo-3-fenylo-5-/3-trifluorometylo- fenylo/-4-pirydon /flurydon/, 5-/2-chloro-4-trifluorometylo-fenoksy/ -N-metylosulfonylo-2-nitro- benzamid /fomesafen/, N-fosfonometyloglicyna /glifozat/, benzoesan metylo-2-[ 4,5-dihydro-4- -metylo-4-/1-metyloetylo/-5-okso-1h-imidazol-2-ilu ] /imizametabenz/, kwas 2-/4,5-dihydro-4- -metylo-4-izopropylo-5-okso-1h-im idazolo-2-ilo/-pirydyno-3-karboksylowy /imazapyr/, kwas 2- -[ 5-metylo-5-/1-metyloetylo/-4-okso-2-im idazolin-2-ilo ] -3-chinolinokarboksylowy /imazakwin/, kwas 2- [ 4,5-dihydro-4-metylo-4-izopropylo-5-okso-/1H/-im idazol-2-ilo ] -5-etylopirydyno-3- -karboksylowy /imazefapyr/, 3,5-dijodo-4-hydroksybenzonitryl /joksynil/, N,N-dimetylo-N'-/4- -izopropylofenylo/-mocznik /izoproturon/, kwas /2-metylo-4-chlorofenoksy/-octowy /MCPA/, kwas /4-chloro-2-metylofenoksy/-propionowy /HCPP/, N-metylo-2-/1,3-benztiazol-2-iloksy/-acetanilid /mefenaced/, 2-chloro-N-/2,6 -dimetylofenylo/-n-[ /1H/-pirazol-1-ilo-metylo ] -acetamid /metaza- chlor/, 2-etylo-6-metylo-N-/1-metylo-2-metoksyetylo/-chloroacetanilid /metolachlor/, kwas 2- {[[//4-metoksy-6-metylo-1,3,5-triazyn-2-ilo/-am ino/-karbonylo] -amino] -sulfonylo} -benzoesowy lub jego ester metylowy /metsulfuron/, 1 -/3-trifluorometylofenylo/-4-metyloamino-5-chloro-6- -pirydazon /norflurazon/, N-/ 1-etylopropylo/-3,4-dimetylo-2,6-dinitroanilina /pendimetalina/, 0-/6-chloro-3-fenylopirydazyn-4-ilo/-S-oktylotiokarbaminian /pirydat//, ester etylowy kwasu 2- [ 4-/6-chlorochinoksalin-2-iloksy/-fenoksy ] -propionowego /kwizalofopetyl/, 2 - [ 1 -/etoksy- am ino/-butylideno] -5-/2-etylotiopropylo/-1,3-cykloheksadion /setoksydim/, benzoesan metylo-2- -{[4,6 -dimetylo-2-pirym idynilo/-aminokarbonylo ] -aminosulionylowy /sulfometuron/, 4-etylo- am ino-2-t-butyloamino-6-metylotio-s-triazyna /terbutryn/, ester metylowy kwasu 3-[[[[(4-meto- ksy-6 -metylo-1,3,5-triazyn-2-ilo)-am ino]-karbonylo]-am ino/-sulfonylo]-tiofeno-2-karboksylowego /tiamefuron/, N,N-diizopropylo-S-/2,3,3-trichloroallilo/-tiolokarbaminian /trialat/, 2,6-di- nitro-4-trifluorometylo-n,n-dipropyloanilina /trifluralina/. Niektó re mieszaniny nieoczekiwanie wykazują działanie synergistyczne. Możliwe jest też mieszanie z innymi znanymi środkami, jak np. środki grzybobójcze, środki owadobójcze, środki roztoczobó jcze, środki nicieniobójcze, środki zabezpieczające przed żerowaniem ptaków, pożywki dla roślin i środki polepszające strukturę gleby. środki mogą być stosowane jako takie, w postaci preparatów lub w innych postaciach wynikających z dalszego rozcieńczenia, takich jak gotowe do użycia roztwory, zawiesiny, emulsje, proszki, pasty i granulaty. Zastosowanie ich odbywa się w zwykły sposób, np. na drodze podlewania, skraplania, natryskiwania, posypywania. środki według wynalazku mogą być stosowane w okresie zarówno przedwschodowym, jak i powschodowym. Można je też wprowadzać do gleby przed zasiewami. Stosowaną ilość środka można zmieniać w szerokim zakresie, głównie w zależności od rodzaju oczekiwanego działania. Ogó lnie biorąc, ilości te zawierają się w granicach 0,01-15 kg środka na hektar powierzchni gleby, a korzystnie 0,05-10 kg/ha. Poniższe przykłady bliżej ilustrują wynalazek, nie ograniczając jego zakresu. Przykłady I - CXX dotyczą wytwarzania związków stanowiących substancję czynną środka według wynalazku, przykłady CXXI - CCLXXIV dotyczą wytwarzania substancji wyjściowych, a przykłady CCLXXV - CCLXXVIII ilustrują działanie środka;
16 165 494 P r z y k ł a d I. Wytwarzanie związku o wzorze 94. 3,0 g /17,95 mmola/ 4-cyklopentylo-5-metylo-2,6-dihydro-3H-1,2,4-triazol-3-onu rozpuszczono w 60 ml acetonitrylu i mieszając dodano do tego roztworu 6,9 g /28,6 mmola/ 2-metoksykarbonylo-fenylosulfonyloizocyjanianu rozpuszczonego w 20 ml acetonitrylu. Całość mieszano w ciągu 6 godzin w 20 C i następnie zatężono. Pozostałość zmieszano z eterem dietylowym i odsączono wytrącony krystaliczny produkt. Otrzymano 6, 6 g /90% wydajności teoretycznej/ 4-cyklopentylo-5-metylo-2-/2-metoksykarbonylo- -fenylosulfonylo-aminokarbonylo/-2,4-dihydro-3h-1,2, 4-triazol-3-onu o temperaturze topnienia /Tt/ 146 C. P r z y k ł a d I I. Wytwarzanie związku o wzorze 95. Mieszając dodano 1,8 g / 11,0 mmola/ 1,8-diazabicyklo-[ 5, 4, 0 ] -undeka-7-enu /DBU/ do mieszaniny złożonej z 3,0 g /12,1 mmola/ 5-etylo-4-metylo-2-fenoksykarbonylo-2,4-dihydro-3H-1,2,4-triazol-3-onu, 2,5 g /12,2 mmola/ 2-chloro-6-metylobenzosulfonamidu i 60 ml acetonitrylu. Całość mieszano w ciągu 2 godzin w 20 C, zadawano podwójną objętościowo ilością wody z lodem i wkraplając stężony kwas solny doprowadzano ph do wartości ok. 2. Następnie odsączano wytrącony krystaliczny produkt, otrzymując 3,2 g /73,5% wydajności teoretycznej/ 5-etylo-4-metylo-2-/2-chloro-6-metylofenylosulfonylo-aminokarbonylo/-2,4-dihydro-3H-1,2,4-triazol-3-onu o temperaturze topnienia /Tt/ 176 C. Analogicznie do przykładów I i II oraz zgodnie z ogólnym opisem sposobów wytwarzania można np. również otrzymać wymienione w tablicy 2 związki o wzorze 1. T a b l i c a 2 Przykłady wytwarzania związków o wzorze 1 Nr przykładu R1 R2 R 3 Tt, C III C6H 5 CH3 wzór 96 158 IV CH3 C2H 5 wzór 43 159 V C2H 5 C2H 5 wzór 43 115 VI CH3 C3H7 wzór 43 143 VII C2H 5 C2H5 wzór 78 139 VIII CH3 C 3H 7 wzór 78 141 IX OCH3 CH3 wzór 96 121 X OCH3 CH3 wzór 34 180 XI OCH3 CH3 wzór 78 149 XII OCH3 C2H5 wzór 96 144 XIII OCH3 C3H7 wzó r 96 128 XIV CH3 C2H5 wzór 34 173 XV CH3 C3H7 wzór 34 133 XVI wzó r 25 C2H5 wzór 96 154 XVII OCH3 CH/CH3/ 2 wzór 96 137 x v i i i wzór 25 C2H5 wzór 34 174 XIX wzó r 25 C3H 7 wzór 96 97 XX CH3 N/CH3/ 2 wzór 96 168 XXI OCH2C6H5 CH3 wzór 96 174 XXII C2H5 C3H7 wzór 78 136 XXIII N/CH3/ 2 C2H 5 wzór 96 139 XXIV N/CH3/ 2 h wzór 96 197
17 c.d. tablicy 2 Nr przykładu R 1 R 2 R 3 Tt, C XXV N/ CH3/ 2 CH/CH3/ 2 wzó r 96 148 XXVI OC 2H5 C2 H5 wzó r 96 153 XXVII OC 2 H5 C3H7 wzó r 96 155 XXVIII wzór 25 CH/CH3/ 2 wzó r 96 186 XXIX wzó r 25 C2H7 wzó r 78 146 XXX N/ CH3/ 2 C3H 7 wzór 96 1 1 0 XXXI N /C H 3 / 2 wzór 25 wzó r 96 131 XXXII C2H5 C4H9 wzó r 96 98 XXXIII C4H9 wzó r 96 113 XXXIV C 3H7 C4H9 wzó r 96 8 8 XXXV w zó r 25 C4H9 wzór 96 117 XXXVI O C H 3 C 4H 9 wzó r 96 117 XXXVII CH3 wzór 25 wzór 96 141 XXXVIII C 2 H 5 wzó r 25 wzó r 96 130 XXXIX wzór 25 wzó r 96 139 z XL wzór 25 wzór 25 wzó r 96 151 XLI wzó r 92 CH3 wzó r 96 151 XIII CH/ CH3 / 2 NHCH/CH3/ 2 wzó r 96 135 XLIII N/ C H 3 / 2 N/CH3 / 2 wzór 96 171 XLIV C H3 C3H7 wzó r 41 168 XLV C 2H 5 N/CH3/ 2 wzó r 96 134 XLVI C H 3 C 2 H5 wzó r 41 167 XLVII NH 2 C 2 H 7 wzó r 41 1 2 0 XLVIII wzór 92 wzór 97 wzór 96 1 2 0 XLIX w z ór 25 H wzó r 96 195 L -C H 2 CH=CH2 C 2 H 5 wzó r 96 108 LI -CH2 C H=CH2 H wzór 96 158 LII OCH3 C3H 7 wzó r 41 1 1 0-1 1 1 LIII wzó r 44 H wzór 96 212-214 LIV C 3H 7 H wzó r 96 168-169 LV wzó r 25 C3H 7 wzó r 41 103-105 L VI w zó r 25 C 2H 5 wzó r 41 127 LVII OCH3 C2 H 5 wzór 41 111-113 LVIII - OCH3 wzór 25 wzó r 96 139 LIX - NHCH3 C3H 7-n wzó r 96 196 LX C H 3 C3H 7-n wzó r 26 178 LXI wzó r 98 H wzó r 96 177 LXII - CH2CH/ CH3/ 2 C2H 5 wzó r 96 123
18 165 494 c.d. tablicy 2 Nr przykładu R 1 R2 R3 Tt, C LXIII -CH2 -CH=CH2 C3H7-n wzór 96 bezpostaciowy LXIV wzór 44 C2H5 wzór 96 157 LXV wzór 98 C2H5 wzór 96 117 LXVI - C / C H 3 / 3 C2H5 wzór 96 182 LXVII wzór 42 C2H5 wzór 96 133 LXVIII wzór 33 C2H5 wzór 96 162 LXIX - C H 2 - C H = C H 2 CH3 wzór 96 120 LXX wzór 92 C2H5 wzór 96 183 LXXI C2H 5 H wzór 96 196 LXXII wzór 42 CH3 wzór 96 153 LXXIII -OCH3 wzór 25 wzór 41 138 LXXIV CH/CH3/2 H wzór 96 191 LXXV wzór 33 H wzór 96 191 LXXVI wzór 92 H wzór 96 192 LXXVII -C/CH3/3 H wzór 96 211 LXXVIII -CH2-CHBr-CH2Br CH3 w z ó r 96 110 LXXIX CH3 -CH2OCH3 wzór 96 152 LXXX CH3 C2H5 wzór 26 174 LXXXI CH3 -CH2 OC 2H5 wzór 96 123 LXXXII -OCH3 C3H7-n wzór 55 bezpostaciowy LXXXIII wzór 25 C 2H 5 wzór 75 124 LXXXIV wzór 25 -CH2 OCH3 wzór 41 102 LXXXV wzór 25 -CH2 OCH3 wzór 96 155 LXXXVI wzór 25 -CH2OC2H5 wzór 96 123 LXXXVII wzór 25 -CH2OC2H5 wzór 41 99 LXXXVIII wzór 25 -N /C H3/2 wzór 78 189 LXXXIX -OCH3 C2H5 wzór 78 155 XC wzór 25 C2H5 wzór 78 133 XCI -OCH3 C3H7-n wzór 78 125 XCII wzór 25 C2H5 wzór 77 138 XCIII - O C 2 H 5 C2H5 wzór 41 132 XCIV - O C 2 H 5 C3H7-n wzór 41 107 XCV -OCH3 CH/CH3/ 2 wzór 41 128 XCVI OCH3 CH3 wzór 41 119 XCVII wzór 25 C3H7-n wzór 30 100 XCVIII wzór 25 wzór 25 wzór 41 140 XCIX wzór 25 -N/CH3/2 wzór 96 163 C wzór 25 -N/CH3/ 2 wzór 85 182
19 c.d. tablicy 2 Nr przykładu R 1 R 2 R 3 Tt, C CI CH3 - N / C H 3/ 2 wzór 7B 181 CII CH3 - O CH3 wzó r 96 150 CIII C 2H 5 wzó r 25 wzó r 78 147 CIV -CH 2 -CH=CH 2 CH3 wzó r 78 132 CV -CH 2 -CH=CH 2 C 2 H 5 wzó r 78 109 CVI -CH2 -CH=CH2 C 3H 7-n wzó r 78 104 CVII -OC2H5 C 2 H 5 wzór 78 147 CVIII -OC 2H2 C 3H 7-n wzó r 78 136 CIX -O C H 3 C H / C H 3/ 2 w z ór 78 126 CX CH3 wzó r 78 146 CXI wzó r 25 CH3 wzó r 78 175 CXII CH3 CH / C H3/ 2 wzór 78 124 CXIII C H 3 w z ó r 25 w zó r 78 171 CXIV wzór 25 C H / C H 3/ 2 w z ó r 78 132 CXV wzór 25 w z ór 25 wzó r 78 167 CXVI CH3 CH3 w z ór 85 155 CXVII C H 3 C 2 H 5 wzór 85 147 CXVIII C H 3 C3H 7-n wzór 85 169 CXIX OCH3 C 2 H 5 w z ó r 30 170 CXX wzór 99 C 2H 5 w z ó r 96 132 CXXI CH3 C 2 H 5 w z ór 96 131 CXXII C 2 H 5 H w z ó r 27 118 CXXIII CH3 CH3 w z ór 27 172 CXXIV CH3 C 2H 5 wzó r 28 122 CXXV C H 3 C H 2C H 2O C H 3 w z ó r 96 bezpostaciowy CXXVI CH3 C 2H 5 w z ó r 70 164 CXXVII C 2 H 5 C 2 H 5 w z ó r 27 172 CXXVIII C H 3 C3H 7-n wzó r 27 132 CXXIX C2 H 5 C3H 7-n wz ó r 27 153 CXXX C H / C H 3/ 2 C 3H 7-n w z ó r 27 157 CXXXI CH3 C2H 5 w z ó r 27 200 CXXXII C 2 H 5 C H 3 w z ór 27 173 CXXXIII C2 H 5 C2 H 5 wzó r 96 207 CXXXIV CH /CH3/ 2 C H 3 w z ó r 27 127 CXXXV C H / C H 3/ 2 CH/CH3 / 2 w z ó r 27 142 CXXXVI C H / C H 3/ 2 C 2 H 5 w z ó r 27 112 CXXXVII C H 3 C H / C H 3/ 2 wzó r 27 125 CXXXVIII C 2H 5 C H / C H 3/ 2 w z ór 27 250
20 165 494 c.d. tablicy 2 Nr przykładu R 1 R 2 R 3 Tt, C CXXXIX C 3 H 7-n CH/CH3/ 2 wzór 27 255 CXL CH/CH3/2 CH3 wzór 96 165 CXLI C 3H 7-n CH3 wzór 96 180 CXLII C 3H 7-n C 2H 5 wzór 96 187 CXLIII CH/CH3/2 C 2H 5 wzór 96 133 CXLIV CH3 C3H 7-n wzór 96 225 CXLV C2H 5 C3H7-n wzór 96 173 CXLVI C 3H 7-n C 3H 7-n wzór 96 143 CXLVII CH/CH3/2 C3H7-n wzór 96 120 CXLVIII CH3 CH/CH3/ 2 wzór 96 147 CXLIX C2 H 5 CH/CH3/2 wzór 96 187 CL C 3H 7-n CH/CH3/ 2 wzór 96 78 CLI CH/CH3/2 CH/CH3/ 2 wzór 96 167 CLII CH3 C2H5 wzór 96 144 CLIII CL IV C2H5 CH3 wzór 96 133 o X X wzór 96 141 CL V wzó r 25 CH3 wzór 96 144 CL VI wzó r 141 CH3 wzór 96 173 CLVII -N / C H 3/ 2 CH3 wzór 96 165 CLVIII wzó r 25 OC2H 5 wzór 96 183 CLIX CH3 wzór 142 wzór 85 190 CLX CH3 OC3H 7 wzór 143 120 CLXI CH3 OC3H 7 wzór 26 134 CLXII CH3 OC3H 7 wzór 70 122 CLXIII CH3 OC3H 7 wzór 91 125 CLXIV CH3 OC2H5 wzór 143 166-167 CLXV CH3 OC2H5 wzór 96 131-132 CLXVI CH3 OC2H5 wzór 26 147-148 CLXVII CH3 OC2H5 wzór 70 186-187 CLXVIII CH3 OC 2H 5 wzór 91 125-126 CLXIX CH3 OC 2H 5 wzór 31 123-124 CLXX CH3 OC2H 5 wzór 27 188-189 CLXXI CH3 OC2H 5 wzór 78 175-176 CLXXII CH3 OC2H 5 wzór 41 152-153 CLXXIII CH3 OC 2 H 5 wzór 55 172-173 CLXXIV CH3 OC2H 5 wzór 43 147-148 CLXXV CH3 OC2H 5 wzór 58 183-184 CLXXVI CH3 OC2H 5 wzór 77 178-183
21 c.d. tablicy 2 Nr przykładu R 1 R 2 R 3 Tt, C CLXXVII C H 3 O C 2H 5 w zór 28 155-156 CLXXVIII C H 3 O C 2H5 wzó r 76 162-163 CLXXIX C H 3 O C 2H5 wzór 85 146-147 CLXXX C 3H 7 OC H3 wzó r 96 129-130 CLXXXI C 3H7 OC H3 wzó r 26 150-151 CLXXXII C 3H 7 OC H3 wzó r 70 130-131 CLXXXIII C 3H7 OC H3 wzó r 91 135-136 CLXXXIV C 3H 7 OC H3 wzór 31 126-127 CLXXXV C 3H 7 OC H 3 wzó r 27 116-117 CLXXXVI C 3H 7 O C H 3 wzó r 143 129-130 CLXXXVII C3H7 OC H3 wzó r 78 156-157 CLXXXVIII C 3H 7 O C H3 wzó r 41 117-118 CLXXXIX C 3H 7 O C H 3 wzó r 55 139-140 CXC C 3H 7 OC H3 wzó r 43 115-116 CXCI C 3H 7 OC H3 wzó r 58 183-184 CXCII C3H 7 OC H3 wzó r 77 130-131 CXCIII C3 H 7 OC H3 wzó r 108-109 CXCIV C 3H 7 OC H3 wzór 76 122-123 CXCV C3H 7 OC H3 wzó r 85 128-129 CXCVI CH3 OC4 H9 w z ór 96 76 CXCVII C H 3 OC 4 H 9 wzó r 143 197 CXCVIII C H 3 OC4H9 wzó r 70 153 CXCIX C H 3 OC 4 H9 wzó r 91 105 CC C H 3 OC4 H9 wzó r 31 81 CCI C H 3 OC 4H9 wzó r 41 137 CCII C H 3 OC 4 H9 wzó r 55 148 CCIII C H 3 OC4 H9 wzó r 43 114 CCIV CH3 OC 4 H 9 wzór 77 147 CCV C H 3 OC 4 H 9 wzó r 85 139 CCVI wzór 25 OC2H5 wzór 143 114 CCVII wzó r 25 OC 2H5 wzór 70 135 CCVIII wzó r 25 OC2H 5 wzó r 91 108 CCIX C H 3 wzór 142 wzór 78 209 CCX C H 3 wzór 142 wzó r 41 191 CCXI C H 3 wzór 142 wzó r 70 207 CCXII C H 3 OC H3 wzór 85 154 CCXIII C H 3 OC H3 wzór 70 187 CCXIV C H 3 OCH3 wzó r 78 179
22 165 494 c.d. tablicy 2 Nr przykładu R 1 R2 R3 Tt, C CCXV -CH2 -CH=CH2 OCH3 wzór 96 124 CCXVI -CH2 -CH=CH2 OCH3 wzór 78 153 CCXVII -CH2 -CH=CH2 OCH3 wzór 70 150 CCXVIII -CH2 -CH=CH2 OCH3 wzór 85 103 CCXIX -CH2 -CH=CH2 OCH3 wzór 55 130 CCXX CH3 OCH3 wzór 55 196 CCXXI CH3 OCH3 wzór 96 136 CCXXII -CH2 -CH=CH2 OCH3 wzór 96 130 CCXXIII CH3 wzór 142 wzór 55 211 CCXXIV CH3 wzór 142 wzór 31 179 CCXXV CH3 OCH3 wzór 43 171 CCXXVI -CH2 -CH=CH2 OCH3 wzór 43 115 CCXXVII CH3 wzór 142 wzór 43 162 CCXXVIII CH3 OC3H 7 wzór 96 141 CCXXIX CH3 OCH3 wzór 91 148 CCXXX CH3 wzór 142 wzór 91 174 CCXXXI -CH2 -CH=CH2 OCH3 wzór 91 138 CCXXXII wzór 25 OCH3 wzór 43 148 CCXXXIII wzór 25 OCH3 wzór 55 150 CCXXXIV - C H 2 - C H = C H 2 OCH3 wzór 41 125 CCXXXV CH3 OCH3 wzór 41 145 CCXXXVI C2H5 OCH3 wzór 96 153-154 CCXXXVII C2H5 OCH3 wzór 26 151-152 CCXXXVIII C2H5 OCH3 wzór 70 167-168 CCXXXIX C2H5 OCH3 wzór 27 155-156 CCXL C2H5 OCH3 wzór 78 174-175 CCXLI C2H5 OCH3 wzór 143 140-141 CCXLII C2H5 OCH3 wzór 31 160 CCXLIII C2H5 OCH3 wzór 41 146-147 CCXLIV C2H5 OCH3 wzór 55 156-157 CCXLV C2H5 OCH3 wzór 43 125-126 CCXLVI C2H5 OCH3 wzór 28 137-138 CCXLVII C2H5 OCH3 wzór 58 203-204 CCXLVIII C H 3 OC4H9 wzór 26 118-119 CCXLIX CH3 OC4H9 wzór 27 146-147 CCL CH3 OC4H9 wzór 78 110-111 CCLI CH3 OC4H9 wzór 28 123-124 CCLII wzór 25 OC2H5 wzór 26 152-153
23 c.d. tablicy 2 Nr przykładu R 1 R 2 R 3 Tt, C CCLIII wzó r 25 OC2H 5 wzó r 31 116-117 CCLIV wzór 25 OC2H5 w z ó r 27 145-146 CCLV wzó r 25 OC2H5 wzó r 78 132-133 CCLVI wzór 25 OC2 H5 wzó r 41 88-89 CCLVII wzó r 25 OC2H5 wzó r 55 128-129 CCLVIII wzór 25 OC2H5 wzó r 43 79-77 CCLIX -CH 2 -CH=CH 2 OC 2H 5 wzó r 96 114-115 CCLX -CH 2 -CH=CH 2 OC 2H 5 wzó r 143 104-106 CCLXI -CH 2 -CH=CH 2 OC2 H 5 wzó r 26 85-86 CCLXII -CH 2 -CH=CH 2 OC 2 H 5 wzó r 70 1 2 1-1 2 2 CCLXIII -CH 2 -CH=CH 2 OC 2H5 wzó r 91 107-108 CCLXIV -CH2 -CH=CH2 OC2 H5 w z ó r 31 123-124 CCLXV -CH2 -CH=CH2 OC2H5 wzó r 27 131-132 CCLXVI -CH2 -CH=CH2 OC2 H5 w z ó r 73 118-119 CCLXVII -CH2 -CH=CH2 OC2H5 wzó r 43 1 1 0-1 1 1 CCLXVIII -CH 2 -CH=CH2 OC2 H5 wzó r 55 123-124 CCLXIX -CH 2 -CH=CH 2 OC 2H 5 wzó r 43 103-104 CCLXX -CH2 -CH=CH2 OC2 H5 wzó r 144 > 250 CCLXXI -CH 2 -CH=CH 2 OC 2H 5 wzó r 28 114-115 CCLXXII -CH 2 -CH=CH 2 OC2 H 5 wzó r 85 122-123 CCLXXIII CH/ CH3 / 2 OC2H5 w z ó r 96 188-190 CCLXXIV CH/ CH 3 / 2 OC2 H5 wzó r 143 230-231 CCLXXV CH/ CH3 / 2 OC2H5 wzó r 26 129-130 CCLXXVI CH/ CH3 / 2 OC2 H5 w z ór 70 207 /rozkład/ CCLXXVI CH/ CH3 / 2 OC2H5 w z ór 31 113-114 CCLXXVIII CH/ CH3 / 2 OC2H 5 wzór 27 195-200 CCLXXIX CH/ CH 3 / 2 OC 2 H 5 wzó r 78 133-134 CCLXXX CH/ CH 3 / 2 OC2 H 5 wzó r 55 139-140 CCLXXXI CH/ CH3 / 2 OC2H5 w z ó r 43 105-106 CCLXXXII CH/ CH3 / 2 OC2 H5 w z ó r 85 123-124 CCLXXXIII -/CH2 / 3 -OCH3 OCH3 wzó r 96 112-114 CCLXXXIV -/CH2 / 3 -OCH3 OCH3 w z ó r 143 92-95 CCLXXXV -/CH2 / 3 -OCH3 OCH3 wzó r 26 126-127 CCLXXXVI -/CH 2 / 3 -OCH3 OCH3 wzó r 70 115-116 CCLXXXVII -/CH 2 / 3 -OCH3 OCH 3 wzó r 31 112-113 CCLXXXVIII -/CH2 / 3 -OCH3 OCH3 w z ó r 41 81-82 CCLXXXIX -/CH2 / 3 -OCH3 OCH3 w z ó r 55 104-105
24 165 494 c.d. tablicy 2 Nr przykładu R1 R 2 R3 Tt, C CCXC -/CH2/ 3-OCH3 OCH3 wzór 43 113-114 CCXCI -/CH2 / 3 -OCH3 OCH3 wzór 85 91-92 CCXCII n-c3 H 7 OC2 H5 wzór 96 108 /rozkład/ CCXCIII n-c 3 H 7 OC2H 5 wzór 143 212-213 CCXCIV n-c 3 H 7 OC2H 5 wzór 26 106-107 CCXCV n-c 3 H 7 OC2H5 wzór 70 126-128 CCXCVI n-c 3 H 7 CM OC2H5 wzór 31 95 /rozkład/ CCXCVII n- C 3 H 7 OC 2 H 5 wzór 27 132-135 CCXCVIII n-c3h 7 OC2H 5 wzór 78 138-140 CCXCIX n-c3h 7 OC2H 5 wzór 41 87-88 CCC n- C 3 H 7 OC 2H5 wzór 55 108-109 CCCI n- C3H 7 OC2H5 wzór 43 154-157 CCCII n-c3h 7 OC2H 5 wzór 85 130-133 CCCIII CH/CH3/2 OCH3 wzór 96 150-151 CCCIV CH/CH3/2 OCH3 wzór 143 160-161 CCCV CH/CH3/2 OCH3 wzór 26 147-148 CCCVI CH/CH3/2 OCH3 wzór 70 148-150 CCCVII CH/CH3/2 OCH3 wzór 31 143-144 CCCVIII CH/CH3 / 2 OCH3 wzór 27 134-135 CCCIX CH/CH3 / 2 OCH3 wzór 78 147-150 CCCX CH/ CH3 / 2 OCH3 wzór 41 148-150 CCCXI CH/CH3 / 2 OCH3 wzór 55 143-145 CCCXII CH/CH3/ 2 OCH3 wzór 43 114-116 CCCXIII CH/CH3 / 2 OCH3 wzór 85 125-128 CCCXIV CH3 OCH/CH3/ 2 wzó r 96 95-97 CCCXV CH3 OCH/CH3/ 2 wzór 70 158-160 CCCXVI CH3 OCH/CH3/ 2 wzór 31 152-153 CCCXVII CH3 OCH/CH3/ 2 wzór 41 150-152 CCCXVIII CH3 OCH/CH3/ 2 wzór 55 128-130 CCCXIX CH3 OCH/CH3/ 2 wzór 85 150-152 CCCXX CH3 wzór 93 wzór 96 117-118 CCCXXI CH2 wzór 93 wzór 85 130-132 CCCXXII wzór 25 OC2H5 wzór 77 148-150 CCCXXIII C2H5 OCH3 wzór 77 172-173 CCCXXIV -CH2-CH=CH2 OC2H5 wzór 77 130-132 CCCXXV CH/CH3/ 2 OC2H5 wzór 77 142-144 CCCXXVI -CH2/ 3-OCH3 OCH3 wzór 77 127-130
25 c.d. tablicy 2 Nr przykładu R 1 R2 R 3 Tt, C CCCXXVII n-c3 H 7 OC 2H5 wzór 77 127-130 CCCXXVIII CH/CH3 / 2 OCH3 wzór 77 156-157 CCCXXIX CH3 OCH/CH3 / 2 wzór 77 198-200 CCCXXX CH/CH3/ 2 O C 2H 5 wzór 145 122-124 CCCXXXI -/CH2 / 3-OCH3 OCH3 wzór 145 97-98 CCCXXXII n-c3h 7 OC 2 H 5 wzór 145 128-130 CCCXXXIII CH/CH3/ 2 OCH3 wzór 135 148-150 CCCXXXIV CH3 OCH/CH3/ 2 wzór 145 154 CCCXXXV C 2 H 5 OCH3 wzór 145 145 CCCXXXVI C H 3 OC2 H5 wzór 29 134-136 CCCXXXVII CH3 OC 2 H 5 wzór 34 178 CCCXXXVIII CH3 OC4H9-n wzór 29 142-143 CCCXXXIX C2H 5 OCH3 wzór 29 115-118 CCCXL -CH2 -CH=CH2 OC2 H 5 wzór 29 98-99 CCCXLI CH3 OC 2 H5 wzór 96 114-115 /só l/ CCCXLII CH3 OC 2 H 5 wzór 145 135-140 Na/só l/ CCCXLIII CH3 OCH3 wzór 55 161-163 Na/só l/ CCCXLIV CH3 wzó r 142 wzór 96 161 CCCXLV CH3 OC 3H7 wzór 96 188 Na/só l/ CCCXLVI CH3 OCH3 wzór 41 175 Na/só l/ Substancje wyjściowe o wzorze 2. P r z y k ł a d CXXI. Wytwarzanie związku o wzorze 100. Etap 1: związek o wzorze 101. Mieszaninę 68,5 g / 0,60 mola/ 5-metylo-1,3,4-oksadiazolin-2-onu 45,8 g / 0,75 mola/ O-Etylohydroksyloaminy i 400 ml wody ogrzewano w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną w ciągu 12 godzin, a następnie zatężano. Pozostałość zadawano etanolem i ponownie zatężano. Tak uzyskaną pozostałość mieszano z eterem d ietylowym i odsączano krystaliczny produkt. Otrzymano 77,5 g /74% wydajności teoretycznej/ 1-etoksyaminokarbonylo-2-propionylo-hydrazyny o Tt = 122 C. Etap 2: związek o wzorze 102. Mieszaninę 75,5 g / 0,43 mola/ 1-etoksyaminokarbonylo-2-propionylo-hydrazyny, 17,5 g /0,44 mola/ wodorotlenku sodu i 300 ml wody ogrzewano w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną w ciągu 1 2 godzin, studzono, dodatkiem stężonego kwasu solnego doprowadzano ph do wartości 3-4 i zatężano. Pozostałość mieszano z octanem etylu i odsączano nierozpuszczalny chlorek sodowy. Przesącz zatężano, pozostałość mieszano z eterem dietylowym i odsączano wytrącony krystaliczny produkt. Otrzymano 37 g /55% wydajności teoretycznej/ 4-etoksy-5-etylo-2,4-dihydro-3H-1,2,4-triazol-3-onu o Tt = 93 C. P r z y k ł a d CXXII. Wytwarzanie związku o wzorze 103. Mieszaninę 40 g /0,31 mola/ 5-propylo-1,3,4-oksadiazolin-2-onu, 109 g wodnego 32% roztworu metyloaminy /1,125 mola CH3NH i 500 ml wody ogrzewano w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną w ciągu 12 godzin, a następnie zatężano, pozostałość zadawano etanolem i ponownie zatężano. Tak otrzymaną pozostałość
26 165 494 mieszano z eterem dietylowym i odsączano wytrącony krystaliczny produkt. Otrzymano 31,7 g /72% wydajności teoretycznej/ 4-metylo-5-propylo-2,4-dihydro-3H-1,2,4-triazol-3-onu o Tt = 86 C. P r z y k ł a d CXXIII. Wytwarzanie związku o wzorze 104. 856 g/4,0 mola/ węglanu d i- fenylowego rozpuszczono w 588 g chlorku etylenu i, w warunkach chłodzenia wodą, do roztworu wkroplono 245 g /4,0 mola/ 98% dimetylohydrazyny. Całość powoli ogrzano i następnie mieszano w 6 0 C przez 4 godziny. Po ochłodzeniu do 20 C wkroplono 200 g /4,0 mola/ hydratu hydrazyny i mieszano w ciągu 12 godzin. Mieszaninę ogrzano do 70-80 C i w tej temperaturze mieszano jeszcze w ciągu około 1 godziny. Po ochłodzeniu roztworu poddano go destylacji pod zmniejszonym ciśnieniem, usuwając chlorek etylenu i wodę, nie przekraczając przy tym temperatury 100 C pozostałości podestylacyjnej. Do 424 g /4,0 mola/ ortomrówczanu trimetylowego wkroplono w ciągu 90 minut w temperaturze wrzenia /około 102 C/ powyższy fenolowy roztwó r dimetylokarbodihydrazydu. Utworzony metanol usunięto przez destylację, następnie pod zmniejszonym ciśnieniem oddestylowano fenol i wreszcie odebrano 282 g mieszaniny produktów przy temperaturze głowicy 85-105 C. Mieszaninę tę ogrzano do wrzenia z 600 ml acetonu i po przesączeniu w temperaturze wrzenia ostudzono przesącz. Wytrącony w tych warunkach krystaliczny produkt odsączono. Otrzymano 71 g /14% wydajności teoretycznej/ 4-dimetyloamino-2,4-dihydro-3H-1,2,4-triazol-3-onu o Tt = 127 C. W sposób analogiczny jak w przykładach CXXI-CXXIII można otrzymać np. również związki o wzorze 2, przedstawione w tablicy 3. T a b l i c a 3 Przykłady wytwarzania związków o wzorze 2 Nr przykładu R 1 R 2 Tt, C CXXIV C3H 7 CH3 48 CXXV CH/CH3/ 2 CH3 118 CXXVI CH3 CH3 139 CXXVII C2H5 C2H 5 117 CXXVIII C3H 7 C2H5 42-45 CXXIX CH/CH3/2 C2H5 102 CXXX C2H5 C3H7 97 CXXXI C3H 7 C3H 7 bezpostaciowy CXXXII CH/CH3/ 2 C 3 H 7 91 CXXXIII CH3 CH/ CH3/ 2 92 CXXXIV C2H5 CH/ CH3/ 2 bezpostaciowy CXXXV C3H7 CH/ CH3/ 2 bezpostaciowy CXXXVI CH/CH3/ 2 CH/ CH3 / 2 168 CXXXVII C2H 5 CH3 134 CXXXVIII wzór 25 CH3 159 CXXXIX OCH3 CH3 178 CXL OCH3 C2H5 140 CXLI OCH3 C3 H 7 127 CXLII OCH3 CH/ CH3/ 2 130 CXLIII OCH2C6H5 CH3 106 CXLIV wzór 25 C2H5 150 CXLV wzór 25 C3H 7 130
27 c.d. tablicy 3 Nr przykładu R 1 R2 Tt, C CXLVI O C 2H 5 C3H7 72 CXLVII wzór 25 CH / C H3/ 2 1 2 1 CXLVIII C H 3 C4H9 50 CXLIX C2H 5 C4H9 76 CL C 3H 7 C4H9 bezpostaciowy CLI O C H 3 C4H9 CLII wzór 25 C 4 H 9 6 6 CLIII C H 3 wzór 25 6 8 CLIV C 2H 5 wzór 25 130 CLV C 3H 7 wzór 25 6 8 CLVI wzó r 25 wzór 25 154 CLVII N/CH 3 / 2 CH3 153 CLVIII N/ CH3 / 2 C 2 H 5 114 CLIX N/CH3 / 2 C3H 7 108 1 0 0 CLX N/CH 3 / 2 CH /C H3/ 2 1 0 0 CLXI C H 3 N/CH3/ 2 80 CLXII N/ CH3 / 2 wzór 25 134 CLXIII CH/ CH 3 / 2 NHCH/ C H3/ 2 205 CLXIV N / C H 3/ 2 N/ C H 3/ 2 93 CLXV C 2H 5 N/ C H 3/ 2 50 CLXVI wzó r 33 C H 3 145 CLXVII wzór 92 C H 3 163 CLXVIII wzó r 25 H 1 0 2 CLXIX O C H 3 wzór 25 136-137 CLXX C H 3 C6H5 CLXXI NH 2 H 192 CLXXII NH 2 C H 3 230 CLXXIII NH 2 CF3 163 CLXXIV N H C H 3 CH /C H3/ 2 105 CLXXV N H C H 3 wzór 25 95 CLXXVI NH2 C2H5 170 CLXXVII NH 2 C 3H 7 147 CLXXVIII N H C H 3 NH C H 3 137 CLXXIX CH2 C 6 H5 C2 H5 125 CLXXX N H C H 3 H 133 CLXXXI N H C H 3 N/ C H 3/ 2 129 CLXXXII NHCH3 C 3H7 76 CLXXXIII NH2 wzór 105 248
28 165 494 c.d. tablicy 3 Nr przykładu R 1 R2 Tt, C CLXXXIV NH2 -CH/CH3/C2 H5 176 CLXXXV NH2 wzór 25 183 CLXXXVI NH2 wzór 106 210 CLXXXVII NHCH3 C2H 5 101 CLXXXVIII NH2 N/C2 H 5 / 2 196 CLXXXIX NH2 wzór 107 233 CXC NH2 CH/CH3/2 172 CXCI NH2 C/CH3/3 261 CXCII NH2 CH2CH2OCH3 98 CXCIII NH2 C/CH3/2C2H5 213 CXCIV NH2 NHC2 H5 220 CXCV NH2 OCH3 bezpostaciowy CXCVI NH2 CH2 OCH3 134 CXCVII NH2 CH2OC2 H 5 104 CXCVIII N/CH3/ 2 CH3 153 CXCIX wzór 99 C2H5 103 CC -CH2 CH/CH3 / 2 C2H5 105 CCI C6H5 H 183 CCII N/CH3 / 2 CH/CH3/ 2 bezpostaciowy CCIII NHCH3 CH3 114 CCIV NH2 CH2C6H5 168 CCV NH2 N/CH3/ 2 207 CCVI NH2 C6H5 230 CCVII NH2 wzór 108 223 CCVIII NH2 NHCH/CH3/ 2 152 CCIX NHCH3 NHCH/CH3/ 2 120 CCX wzór 92 wzór 97 254 CCXI wzór 25 N/CH3/2 CCXII CH2C6H5 Η 111 CCXIII C3H7 Η 48 CCXIV C6H5 C2H5 124 CCXV C/CH3 / 3 C2H5 158 CCXVI CH3 H 157 CCXVII wzór 42 C2H5 108 CCXVIII wzór 33 C2H5 132 CCXIX -CH2CH=CH2 CH3 108 CCXX C6H5 CH3 150 CCXXI wzór 42 CH3 116
29 c.d. tablicy 3 Nr przykładu R 1 R 2 Tt, C CCXXII wzór 92 146 C2H 5 CCXXIII C2H5 H 6 8 CCXXIV CH/CH3 / 2 H 105 CCXXV wzór 33 H 79 CCXXVI wzór 92 H 162 CCXXVII C/CH3 / 3 H 194 CCXXVIII -CH2 -CHBr-CH2Br CH3 1 1 1 CCXXIX CH3 -CH2OCH3 104 CCXXX C H 3 -CH2 OC2 H5 1 0 2 CCXXXI wzór 25 -CH2O C H 3 1 0 2 CCXXXII wzór 25 -CH2 OC 2 H 5 119 CCXXXIII wzór 25 - N / C H3/ 2 130 CCXXXIV NH 2 - N /C H3//C2H 5/ 186 CCXXXV NH2 -N/C H3// n- C3H 7/ 165 CCXXXVI NH2 -N/C2H5//n-C3H 7/ 186 CCXXXVII NH2 wzór 109 267 CCXXXVIII C H 3 -OCH3 144 Wymieniony w zawartym w tablicy 3 przykładzie CCXXXVIII związek o wzorze 110 można przykładowo otrzymać w następujący sposób: 50,2 g /0,33 mola/ estru fenylowego kwasu hydrazynomrówkowego i 36,6 g /0,33 mola, 90%/ O,O,N-trimetyloiminowęglanu zmieszano w 40 C ze 100 ml o-dichlorobenzenu i całość mieszano przez 2 godziny w 6 0 C. Następnie, powoli ogrzewając mieszaninę do 120 C, oddestylowano z niej metanol, ostudzono i ponownie ogrzewając do 120 C pod zmniejszonym ciśnieniem /pompa olejowa, 0, 0 1 mbar/ oddestylowano resztę składników lotnych /metanol, fenol i o-dichlorobenzen/. W temperaturze przekraczającej 120 C oddestylowano surowy produkt, który przekrystalizowano z toluenu. Otrzymano 7,5 g /18% wydajności teoretycznej/ 5-metoksy-4-metylo-2,4-dihydro-3H-1,2,4-triazol-3-onu o Tt = 144 C. Przykłady pochodnych hydrazyny o wzorze 9, któ re można otrzymać analogicznie jak w etapie 1 przykładu CXXI, są przedstawione w tablicy 4. T a b l i c a 4 Przykłady pochodnych hydrazyny o wzorze 9 Nr przykładu R 1 R 2 Tt, C CCXXXIX OCH3 C2H 5 CCXL OCH3 C 3H 7 125 CCXLI OCH3 CH / C H3/ 2 127 CCXLII OCH2C6H5 1 2 0 CH3 1 0 0 CCXLIII wzór 25 C 2H 5 174 CCXLIV wzór 25 C 3H 7 180 CCXLV OC 2 H 5 C 3H 7 119
30 165 494 c.d. tablicy 4 Nr przykładu R 1 R2 Tt, C CCXLVI wzór 25 CH/CH3/2 150 CCXLVII OCH3 C4H9 134 CCXLVIII wzór 25 C4H9 159 CCXLIX wzór 25 wzór 25 188 CCL OCH3 wzór 25 140 CCLI CH2 - C H = C H 2 C3H7 134 CCLII wzór 25 -CH2 OC2 H 5 97 Substancje wyjściowe o wzorze 4. P r z y k ł a d CCLIII. Wytwarzanie związku o wzorze 111. 6,4 g /0,05 mola/ 5-etylo- -4-metylo-2,4-dihydro-3H-1,2,4-triazol-3-onu rozpuszczono w 80 ml tetrahydrofuranu i w atmosferze azotu dodano 1,8 g /0,06 mola/ 8 0% wodorku sodu. Mieszano przez godzinę w 20 C, po czym wkroplono 7,9 g /0,05 mola/ chloromrówczanu fenylu i całość mieszano jeszcze w 20 C w ciągu 20 godzin. Po zatężeniu pozostałość potraktowano chlorkiem metylenu, przemyto wodą, warstwę organiczną wysuszono nad siarczanem sodu i przesączono. Przesącz zatężono, pozostałość roztarto z eterem dietylowym i odsączono wytrącony krystaliczny produkt. Otrzymano 4,5 g /36% wydajności teoretycznej/ 5-etylo-4-metylo-2-fenoksykarbonylo-2,4-dihydro-3H-1,2,4-triazol-3-onu o Tt = 141 C. W sposób analogiczny jak w przykładzie CCLIII można otrzymać np. również związki o wzorze 4 przedstawione w tablicy 5. T a b l i c a 5 Przykłady związków o wzorze 4 Nr przykładu R 1 R 2 Z Tt, C CCLIV CCLV CCLVI C 3 H7 C3H 7 C6H5 OCH3 C3H 7 C6H5 CH3 C3H 7 C6H5 CCLVII NH2 C3H 7 C6H5 CCLVIII NH2 CH3 C6H5 CCLIX wzór 25 C2H5 C6H5 CCLX OC2H5 C2H 5 C6H5 CCLXI OCH2 C H = C H 2 CH3 C6H5 88 82 84 133 82 152 - - CCLXII wzór 33 C 4 H 9 CCLXIII CH3 wzó r 25 CCLXIV NHCH3 C2H 5 CCLXV CH3 CH2C6H5 CCLXVI CH3 NHCH/CH3/ 2 CCLXVII N/CH3/2 N/CH3/2 CCLXVIII wzór 25 wzó r 25 CCLXIX OC2H5 wzó r 25 C6H5 C6H5 C6H5 C6H5 C6H5 C6H5 C6H5 C6H 5 - - - - - - - -
31 c.d. tablicy 5 Nr przykładu R 1 R 2 Z Tt, C CCLXX OC 3 H 7 C 2 H 5 C 6H5 CCLXXI C 2 H 5 C4H9 C 6H5 CCLXXII CH/ CH3/ 2 CH/CH3/ 2 C 6H 5 CCLXXIII OCH3 C2H5 C 6H 5 CCLXXIV wzór 25 C 3H 7-n C 6H 5 - - - 89 104 Przykłady działania środka. W poniższych przykładach działania środka substancję porównawczą stanowi znany środek chwastobójczy - izokarbam id o wzorze 112. Tablica 6 zawiera zestawienie wzorów związków stanowiących substancję czynną środka według wynalazku oraz przykładów ich wytwarzania. T a b l i c a 6 Zestawienie wzorów związków stanowiących substancję czynną środka według wynalazku oraz przykładów ich wytwarzania Wzór związku Numer przykładu 95 II 1 1 2 IV 113 V 114 VI 115 VII 116 VIII 117 XII 118 XIII 119 XIV 1 2 0 XV 1 2 1 XVI 1 2 2 XVII 123 XVIII 124 XIX 125 XX 126 XXVI 127 XXVII 128 XXVIII 129 XXIX 130 XXX 131 XXXII 132 XXXIII 133 XXXIV 134 XXXV 135 XXXVII 136 XXXIX 137 XL 138 IX 139 XXXI 140 XXXVI
32 165 494 P r z y k ł a d CCLXXV. Test na działanie przedwschodowe. Rozpuszczalnik: 5 części m a - sowych acetonu; emulgator: 1 część masowa eteru alkiloarylowego glikolu polioksyetylenowego. W celu przygotowania odpowiedniego preparatu zawierającego substancję czynną zmieszano 1 część masową substancji czynnej z podaną powyżej ilością rozpuszczalnika, dodano podaną ilość emulgatora i rozcieńczono koncentrat wodą do żądanego stężenia. Nasiona testowanej rośliny posiano w zwykłej glebie i po upływie 24 godzin podlano preparatem z substancją czynną, tak aby ilość wody przypadającej na jednostkę powierzchni była stała. Stężenie substancji czynnej w preparacie nie ma przy tym żadnego znaczenia, istotna jest zaś wyłącznie ilość substancji czynnej zużyta na jednostkę powierzchni. Po trzech tygodniach oceniono stopień uszkodzenia roślin w % uszkodzenia w porównaniu z testem kontrolnym, w któ rym nie zastosowano preparatu. Za 0% uszkodzenia przyjmowano brak działania preparatu /stan taki sam, jak w teście kontrolnym/, za 100% - całkowite zniszczenie. Znaczną przewagę skuteczności w porównaniu ze znanym dotychczas stanem wiedzy wykazały w tym teście np. związki o wzorach 95, 114, 116-118, 121-129, 133 oraz 135-137, tj. z przykładów wytwarzania nr II, VI, VIII, XII, XIII, XVI-XX, XXVI-XXIX, XXXIV, XXXVII, XXXVIII i X L. P r z y k ł a d CCLXXVI. Test na działanie powschodowe. Rozpuszczalnik: 5 części masowych acetonu; emulgator: 1 część masowa eteru alkiloarylowego glikolu polioksyetylenowego. W celu przygotowania odpowiedniego preparatu zawierającego substancję czynną zmieszano 1 część masową substancji czynnej z podaną wyżej ilością rozpuszczalnika, dodano podaną ilość emulgatora i rozcieńczono koncentrat wodą do żądanego stężenia. Preparatem z substancją czynną spryskano testowane rośliny, które osiągnęły wysokość 5-15 cm, stosując przy tym pożądaną ilość substancji czynnej na jednostkę powierzchni. Stężenie preparatu spryskującego dobierano w taki sposób, aby w 1000 l wody przypadającej na hektar zawsze wykorzystać pożądaną ilość substancji czynnej. Po upływie trzech tygodni oceniano stopień uszkodzenia roślin w % uszkodzenia w porównaniu z testem kontrolnym, w którym nie zastosowano preparatu. Za 0% uszkodzenia przyjmowano brak działania preparatu /stan taki sam, jak w teście kontrolnym/, za 100% - całkowite zniszczenie. Znaczną przewagę skuteczności w porównaniu ze znanym dotychczas stanem wiedzy wykazały w tym teście np. związki o wzorach 95 oraz 112-137, tj. z przykładów wytwarzania II, IV-VIII, XII-XX, XXVI-XXX, XXXII-XXXV, XXXVII, XXXIX i X I. P r z y k ł a d CCLXXVII. Test na działanie zabezpieczające Pyricularia /ryż/. Rozpuszczalnik: 12,5 części masowych acetonu; emulgator: 0,3 części masowe eteru alkiloarylowego glikolu polioksyetylenowego. W celu przygotowania odpowiedniego preparatu zawierającego substancję czynną zmieszano 1 część masową substancji czynnej z podaną powyżej ilością rozpuszczalnika i rozcieńczono k oncentrat wodą do żądanego stężenia, dodając też podaną ilość emulgatora. Dla zbadania skuteczności zabezpieczającej spryskano preparatem młode sadzonki ryżu do stanu wyraźnego ich zmoczenia. Po ścieknięciu warstewki płynu sadzonki inokulowano wodną zawiesiną zarodników Pyricularia oryzae. Wreszcie rośliny umieszczano w szklarni w 25 C w warunkach 100% wilgotności względnej. Po upływie 4 dni od inokulacji następowała ocena zachorowalności. Skuteczne działanie w tym teście wykazały np. związki o wzorach 117, 118, 125, 130-135, 138, 139 i 140, tj. z przykładów wytwarzania nr IX, XII, XIII, XX oraz XXX-XXXVII. P r z y k ł a d CCLXXVIII. Test na działanie systemiczne na Pyricularia /ryż/. Rozpuszczalnik: 12,5 części masowych acetonu; emulgator: 0,3 części masowe eteru alkiloarylowego glikolu polioksyetylenowego. W celu przygotowania odpowiedniego preparatu zawierającego substancję czynną zmieszano 1 część masową substancji czynnej z podaną wyżej ilością rozpuszczalnika i rozcieńczono koncentrat wodą do żądanego stężenia, dodając też podaną ilość emulgatora. Dla zbadania właściwości systemicznych podlano przy użyciu 40 ml preparatu jednostkę gruntu, na której wysadzono młode sadzonki ryżu. Po upływie 7 dni od tej czynności rośliny inokulowano wodną zawiesiną zarodników Pyricularia oryzae. Następnie rośliny przeniesiono do szklarni, utrzymując je tam w 25 C w warunkach wilgotności względnej 100% przez 4 doby, po czym oceniano zachorowalność. Doskonałą skuteczność w tym teście wykazały np. związki o wzorach 117, 118, 125, 130-135 i 138-140, tj. z przykładów wytwarzania IX, XII, XIII, XX oraz XXX-XXXVII.