Program wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 20 im. Tadeusza Rejtana w Katowicach na lata 2015-2020 1
WSTĘP Program Wychowawczy Szkoły został opracowany po wcześniejszym rozpoznaniu potrzeb uczniów, oczekiwań rodziców oraz nauczycieli. Został on oparty na misji i wizji szkoły. Program opisuje treści i działania skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców związane z realizacją misji wychowawczej szkoły oraz zadań w zakresie wychowania i opieki. Szkoła oraz poszczególni nauczyciele są zobowiązani do podejmowania działań mających na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia dostosowane do jego potrzeb i możliwości. Treści programu zgodne są ze Statutem Szkoły. Podstawą prawną programu wychowawczego są następujące dokumenty: 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe 2 kwietnia 1997r. 2. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka. 3. Konwencja o prawach dziecka, uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 29 listopada 1989 r., ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991 r.- art. 3, 19, 28, 33 4. Ustawa o Systemie Oświaty 5. Karta Nauczyciela 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. 7. Statut szkoły. 2
WIZJA I MISJA SZKOŁY Tworzymy szkołę, która: Troszczy się o wszechstronny i harmonijny rozwój ucznia oraz wyposażenie go w niezbędną wiedzę i umiejętności potrzebne do dalszego etapu kształcenia przy wykorzystaniu nowoczesnej bazy dydaktycznej. Kreuje i wdraża uczniów do odpowiedzialności za proces uczenia się, otwiera wychowanków na świat uniwersalnych wartości takich jak prawda, dobro i piękno, a także empatię i tolerancję. Dba o właściwy klimat sprzyjający twórczej i efektywnej pracy, wprowadza relacje integrujące nauczycieli, uczniów i rodziców we wspólnotę szkolną w atmosferze przyjaźni i bezpieczeństwa. Korzysta z dobrodziejstw Internetu i stosuje zasady netykiety, przeciwdziała cyberprzemocy i stalkingowi. Kształtuje patriotyzm oraz poszanowanie dla polskiego dziedzictwa kulturowego, a także otwarcie na wartości kultur Europy i świata solidarności, demokracji, sprawiedliwości i wolności. Kładzie nacisk na propagowanie zdrowego i aktywnego stylu życia bez używek i narkotyków. MODEL ABSOLWENTA Wykorzystując różnorodne metody badawcze oraz analizę protokołów posiedzeń Rady Pedagogicznej opracowano nadrzędne cele, które pozwoliły stworzyć profil absolwenta naszej szkoły posiadającego następujące umiejętności: Przyjmowanie odpowiedzialności za swoje postępowanie i naukę, 3
Rozwijanie własnych zainteresowań i uzdolnień, Rozwiązywanie konfliktów w sposób negocjacyjny i współdziałania w zespole. Absolwent naszej szkoły bardzo dobrze funkcjonuje w swoim naturalnym otoczeniu: w domu i w szkole. Pozytywnie patrzy na otaczający go świat, siebie i innych ludzi. Traktuje naukę jako coś oczywistego, czasem nawet atrakcyjnego, choć na ogół nie uczy się bezkrytycznie wszystkiego. Ma określony, dość szeroki krąg zainteresowań, którym poświęca swój czas, i które stara się rozwijać. Jest otwarty. Wykorzystuje możliwości, jakie stwarza mu dom i szkoła. Rozumie (choć nie znaczy to, że przyjmuje z entuzjazmem) ograniczenia wynikające z jego wieku. Chętnie i skutecznie nawiązuje komunikację, prezentując swój punkt widzenia i rozważając poglądy innych. Wie, że istnieją różne sposoby komunikowania i bez trudu uczy się korzystania z nowoczesnych technologii komunikacyjnych. Łatwo nawiązuje współpracę z innymi ludźmi. W grupie potrafi działać zgodnie z obowiązującymi w niej zasadami. Interesuje się stawianymi przed nim zadaniami; potrafi planować swoje działania na rzecz ich realizacji. Jest odpowiedzialny. Stara się przewidzieć skutki swoich działań, wykorzystuje wcześniejsze doświadczenia i gotów jest ponosić konsekwencje swoich czynów. Cieszy się z sukcesów. Akceptuje porażki, ale jeśli jest w stanie wytrwale i konsekwentnie szuka rozwiązań alternatywnych. Napotykając na problem stara się go rozwiązać. Jeśli trzeba zwraca się o pomoc do osób ze swojego najbliższego otoczenia i korzysta z niej. Potrafi świadomie dążyć do usprawnienia swojego warsztatu pracy: wykorzystania nowych źródeł wiedzy, opanowania nowych narzędzi. Działając w grupie poczuwa się do współodpowiedzialności za efekty jej aktywności. Jest ciekawy świata. Chętnie gromadzi wiadomości korzystając z różnych źródeł. Dostrzega złożoność świata, analizuje istniejące w nim zależności i związki przyczynowo-skutkowe. Stara się poszerzać swoją wiedzę, jest aktywny umysłowo na ogół się nie nudzi. 4
celu. Jest krytyczny. Potrafi selekcjonować i porządkować zdobywane informacje i ocenić ich przydatność do określonego Jest rozważny. Zna zagrożenia związane z życiem w swoim środowisku; modyfikuje swoje zachowanie w ich przewidywaniu. Potrafi zapewnić bezpieczeństwo sobie i innym. Postępuje zgodnie z zasadami higieny. Wykazuje stosowną aktywność fizyczną. Jest prawy. Rozróżnia dobre i złe uczynki w oparciu o system wartości obowiązujący w jego otoczeniu. W swoim zachowaniu wykazuje dobre intencje. Jest tolerancyjny. Rozumie. Że różnice między ludźmi są czymś normalnym i pożądanym. W każdym stara się dostrzec coś dobrego i rozumieć go. Jest punktualny. Dotrzymuje terminów. Sprawnie posługuje się czasem planując swoje zajęcia. Szanuje swój czas i innych ludzi. I. Cele kształcenia ogólnego, umiejętności i postawy realizowane w szkole zgodne z podstawą programową. Zgodnie z podstawą programową celem kształcenia ogólnego w szkole podstawowej jest: 1. Przyswojenie przez uczniów podstawowego zasobu wiadomości na temat faktów, zasad, teorii i praktyki, dotyczących przede wszystkim tematów i zjawisk bliskich doświadczeniom uczniów. 2. Zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystywania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów. 5
3. Kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie. Do najważniejszych umiejętności zdobywanych przez ucznia w trakcie kształcenia ogólnego w szkole podstawowej należą: - czytanie, - myślenie matematyczne, - myślenie naukowe, - umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym, zarówno w mowie, jak i w piśmie, - umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno komunikacyjnymi, w tym także dla wyszukiwania i korzystania z informacji, - umiejętność uczenia się jako sposób zaspokajania naturalnej ciekawości świata, odkrywania swoich zainteresowań i przygotowania do dalszej edukacji, - umiejętność pracy zespołowej. W procesie kształcenia ogólnego szkoła podstawowa kształtuje u uczniów postawy sprzyjające ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu, takie jak: - uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, - poczucie własnej wartości, - szacunek dla innych ludzi, - ciekawość poznawcza, kreatywność, przedsiębiorczość, 6
- kultura osobista, - gotowość do uczestnictwa w kulturze, podejmowania inicjatyw oraz do pracy zespołowej. W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji. Szkoła podejmuje odpowiednie kroki w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji. II. Cel główny programu: Zwiększenie skuteczności działań wychowawczych na rzecz bezpieczeństwa i tworzenia przyjaznego środowiska w szkole. Cele szczegółowe: 1. Przekazywanie wartości i norm społecznych, budowanie przyjaznego klimatu w klasie i całej szkole, współpraca między nauczycielami, uczniami i rodzicami 2. Realizowanie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w szkole 3. Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, odmiennych kulturowo i wielojęzycznych 7
Plan działań wychowawczych realizowany w latach 2015-2020 Cele: Zadania: Cele szczegółowe Odpowiedzialny: Formy działania Przekazywanie Budowanie Pracownicy wartości i norm pozytywnych szkoły relacji Uczniowie społecznych, społecznych Rodzice budowanie przyjaznego klimatu w klasie i całej szkole, współpraca między nauczycielami, uczniami rodzicami i Rozwijanie kompetencji społecznych uczniów, wspieranie ich prawidłowego - kształtowanie umiejętności komunikowania się werbalnego i niewerbalnego na zajęciach lekcyjnych - poznawanie istoty procesów komunikacji - eliminowanie wulgaryzmów, dbanie o kulturę języka - kształtowanie umiejętności pracy w grupie i rozwiązywania sytuacji konfliktowych - nabywanie umiejętności bycia dobrym kolegą i przyjacielem - zapoznawanie uczniów z kryteriami oceny z zachowania, - ocenianie zachowania i postępowania uczniów wobec kolegów i pracowników szkoły Uczniowie Zabawy integracyjne, organizowanie uroczystości klasowych, bieżące rozmowy, akcje plakatowe Praca w zespole na zajęciach lekcyjnych, pogadanki, drama, Wyróżnianie ucznia na forum klasy i szkoły, Autoprezentacja prac plastycznych Wykonanie kodeksu zachowania na gazetce szkolnej Wspólne wypełnianie kwestionariusza 8
rozwoju Uspołecznianie szkoły i integrowanie środowiska szkolnego - organizowanie imprez integrujących społeczność szkolną. - poznawanie zasad funkcjonowania samorządu klasowego i szkolnego Pracownicy szkoły Uczniowie Rodzice zachowania Organizowanie kampanii przedwyborczych i wyborczych oraz demokratycznych wyborów, Wykonywanie harmonogramu na dany rok, Inicjowanie działań dotyczących życia szkolnego uczniów (akcje charytatywne, imprezy kulturalne) Rozwiązywanie problemów uczniowskich za pomocą samorządu uczniowskiego Rozwijanie potencjału szkoły w zakresie bezpiecznego funkcjonowania Dostarczenie wiedzy na temat praw i obowiązków człowieka, dziecka i ucznia. Dostosowywanie PZO, WZO oraz wymagań edukacyjnych do bieżących potrzeb Zapoznanie z 9
w szkole uczniów Zwiększanie współpracy rodziców i szkoły Zachęcanie rodziców do podejmowania działań wspierających proces wychowawczy szkoły Zachęcanie do współdecydowania o formach pomocy dzieciom oraz o współuczestniczenie Programu Wychowawczego Szkoły Pozyskiwanie i gromadzenie środków finansowych w celu wspierania działalności szkoły Pracownicy szkoły Uczniowie Rodzice Konwencją Praw Dziecka Prezentacja w różnych formach praw i obowiązków ucznia Wdrażanie rodziców do pracy na rzecz szkoły Pomoc w organizacji imprez szkolnych, wyjść, wycieczek Współpraca ze środowiskiem lokalnym Kreowanie pozytywnego wizerunku szkoły w środowisku lokalnym Integrowanie szkoły ze społecznością lokalną Pracownicy szkoły Uczniowie Rodzice Wdrażanie do współpracy nauczycieli i rodziców z różnymi instytucjami wspomagającymi pracę szkoły, Wspólne organizowanie i 10
Współpraca międzynarodowa Kształtowanie postaw patriotycznych Nabywanie podstawowej wiedzy o dziedzictwie kulturowym innych narodów. Integracja z uczniami innych krajów. Poznawanie tradycji kulturowych, rodzinnych, lokalnych, regionalnych i narodowych Przejawianie szacunku do symboli narodowych, religijnych i miejsc pamięci Poznawanie dziedzictwa kulturowego regionu Uczniowie Rodzice Uczniowie Rodzice współuczestniczenie w imprezach środowiskowych Udział w programie Erasmus+, Współpraca ze szkołami z innych krajów z wykorzystaniem narzędzi etwinningu Organizowanie imprez i uroczystości klasowych, Pogadanki o formach i sposobach spędzania świąt, Uczestnictwo w uroczystościach związanych z historią narodu, ojczyzny oraz świętami religijnymi Prezentacja 11
Realizowanie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w szkole Kształtowanie prawidłowych nawyków dbania o zdrowie własne i innych osób Kształtowanie postaw służących zdrowiu Wdrażanie do prawidłowego postępowania w sytuacjach zagrażających zdrowiu dziecka Zapoznawanie z podstawowymi zasadami higieny osobistej Pielęgniarka dyplomowana sylwetek Wielkich Polaków Opieka nad miejscami pamięci narodowej Organizowanie spotkań z przedstawicielami służby zdrowia, wdrażanie do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa w klasie, szkole i poza nią poprzez pogadanki, przedstawienia, lekcje wychowawcze, realizacja programu Sznupek Zorganizowanie zajęć na temat pierwszej pomocy Udziały w Dniach zdrowia, Prowadzenie zajęć gimnastyki 12
Tworzenie i realizowanie polityki w zakresie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej w szkole korekcyjnej. Propagowanie zdrowego stylu życia Uświadamianie poprzez akcje profilaktyczne wpływu szkodliwości nałogów na organizm człowieka - uświadamianie wpływu spożywanego pokarmu na kondycję fizyczną, psychiczną oraz zdolność uczenia się udział w akcjach: Szklanka mleka, Warzywa i owoce w szkole - zagospodarowanie czasu wolnego ze szczególnym uwzględnieniem aktywności fizycznej - popularyzacja programu sieci szkół promujących 13
Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów ze specjalnymi Tworzenie warunków do prawidłowego rozwoju emocjonalnego, społecznego i przyrodniczego uczniów Wdrażanie do pracowitości i systematyczności Dbanie o estetykę otoczenia wokół siebie, Zdobywanie podstawowych wiadomości na temat środowiska przyrodniczego Uświadamianie konsekwencji niewłaściwych zabaw w szkole i poza nią Uwrażliwienie na potrzeby i problemy osób niepełnosprawnych, chorych i starszych Zapoznanie z zasadami zachowania na imprezach sportowych (fair play) Wdrażanie do systematycznego korzystania z różnorodnych zajęć pozalekcyjnych Wspomaganie dzieci z problemami dydaktycznymi i wychowawczymi Promowanie pozytywnych postaw uczniów Uczniowie Pielęgniarka dyplomowana/ higienistka zdrowie - organizowanie zajęć edukacji komunikacyjnej (karta rowerowa Realizacja akcji plakatowych, konkursów, pogadanek, przedstawień, Rozmowy, drama, Współpraca z Domami Pomocy Społecznej, Hospicjum realizowanie akcji,,trzeźwy Umysł Udział w imprezach sportowych Udział w oferowanych zajęciach pozalekcyjnych. Akademia przyszłości, Klub, pomoc koleżeńska. Różne formy 14
potrzebami ngradzania edukacyjnymi, odmiennych kulturowo i wielojęzycznych Kształtowanie umiejętności gromadzenia, segregowania i weryfikowania informacji oraz wykorzystania wiedzy w praktyce. Bogacenie słownictwa Wskazywanie sposobów poznawania swoich mocnych i słabych stron przez uczniów Wdrażanie do systematycznego odrabiania prac domowych Systematyzowanie i gromadzenie wiedzy Zachęcanie do korzystania z zasobów bibliotecznych. Stwarzanie sytuacji umożliwiających rozpoznanie zainteresowań i uzdolnień dzieci. Bibliotekarz, nauczyciele Klub, Współdziałanie z rodzicami, pomoc koleżeńska, Udział w próbnych sprawdzianach szóstoklasisty oraz sprawdzianach kompetencji Udział w konkursach bibliotecznych i literackich oraz lekcjach bibliotecznych. spotkania z autorem, prezentacje, tablice informacyjne Udział w zajęciach dodatkowych dla uczniów zdolnych oraz dydaktycznowyrównawczych. Organizowanie i 15
udział w konkursach, przeglądach, przedstawieniach 16