Podsumowanie wyników ewaluacji wewnętrznych w Zespole Szkół im. Henryka Sienkiewicza w Grabowcu w roku szkolnym 2/2 Data sporządzenia raportu: 2 czerwca 2 r. Autorzy raportu: Zapalska Dorota, Salińska Marzena, Goździejewska Teresa, Hołosyniuk Małgorzata Adresat raportu: Rada Pedagogiczna
I. OPIS EWALUOWANEGO PRZEDMIOTU Badany obszar: OFERTA EDUKACYJNA Obszar ewaluacji wynikający z Rozporządzenia MEN z dnia 7 października 29 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 29 r. Nr 68. Poz. 324): Wymagania wobec szkół podstawowych i gimnazjów: Obszar 2.: Procesy zachodzące w szkole lub placówce Wymaganie 2.2.: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Poziom D: oferta edukacyjna wynika z podstawy programowej; oferta edukacyjna odpowiada potrzebom uczniów i rynku pracy; monitoruje się realizację podstawy programowej Poziom B: oferta edukacyjna jest modyfikowana, wzbogacona i umożliwia rozwój zainteresowań uczniów Cel: Uatrakcyjnianie oferty programowej poprzez nowatorskie działania nauczycieli. Pozyskiwanie informacji, w jakim stopniu oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej. OPIS EWALUACJI: Rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego zobowiązuje dyrektora szkoły oraz każdego nauczyciela do systematycznego monitorowania prawidłowej realizacji podstawy programowej oraz do zaproponowania takich zajęć pozalekcyjnych aby umożliwiały one rozwój zainteresowań uczniów. Głównym problemem badawczym ewaluacji jest próba odpowiedzi na pytanie związane z funkcjonowaniem naszej szkoły w zakresie pozyskania informacji, w jakim stopniu oferta edukacyjna placówki umożliwia realizację podstawy programowej. W związku z tym zostały sformułowane i postawione pytania badawcze, które następnie poddano szczegółowej analizie: Które przepisy prawa określają wyżej wymienione zagadnienie? Na ile wybrane programy zawierają treści z podstawy programowej? Jakimi kryteriami kierują się nauczyciele przy wyborze programów? W jaki sposób nauczyciele monitorują realizację podstawy programowej? W jaki sposób nauczyciele uwzględniają potrzeby i możliwości dzieci przy wyborze oferty programowej? Jak często nauczyciele modyfikują ofertę programową? Jakie nowatorskie rozwiązania wprowadzają nauczyciele przy realizacji podstawy programowej? W jaki sposób oferta edukacyjna umożliwia rozwój zainteresowań uczniów? Dobór próby badawczej i metod badania. Metoda Źródło danych Próba badawcza Uwagi Analiza dokumentów -przepisy prawa oświatowego - dzienniki lekcyjne - Statut Szkoły - Program Wychowawczy i Profilaktyczny szkoły - pakiety programowe - plany pracy zajęć pozalekcyjnych Notatka z analizy dokumentów Wywiad/rozmowa Ankietowanie Nauczyciele Rodzice Uczniowie Nauczyciele Uczniowie Rodzice razy z n-lami 4 razy rodzic 4 razy uczeń 2 nauczycieli 58 uczniów 56 rodziców Wykorzystanie pytań kluczowych Na podstawie zadanych pytań kluczowych opracowana została anonimowa ankieta adresowana do uczniów, rodziców i nauczycieli klas II - VI szkoły podstawowej oraz I - III gimnazjum. Badaniem objęto ok. 2% ogółu 2
uczniów tych klas, ok. 2% rodziców oraz ok. 4% nauczycieli. Liczba ankietowanych z poszczególnych klas jest odpowiednio proporcjonalna do liczby uczniów z danego rocznika. Dokonano analizy dokumentów, przeprowadzono rozmowy z nauczycielami (zał. ), uczniami (zał. 2) i rodzicami (zał. 3). Odpowiedzi udzielone poddano szczegółowej analizie. Analiza ankiety dla nauczycieli Jako nauczyciel jesteś zobowiązany do znajomości dokumentów: jakich? Ustawa o systemie oświaty 76% Karta Nauczyciela 9% Podstawa programowa kształcenia ogólnego % Statut szkoły % Program nauczania % Podręczniki szkolne nauczanego przedmiotu % Program Wychowawczy Szkoły 9% Program Profilaktyczny Szkoły 9% Inne % Jako nauczyciel określonego przedmiotu, planując własną pracę, przygotowuje Pan/Pani: Program nauczania 33% Podstawę programową % Plan (rozkład) materiału nauczania 95% Przewidywane efekty (umiejętności) po realizacji planowanego materiału nauczania 9% Sprawdziany 86% Inne: karty pracy, program autorski, pomoce dydaktyczne Czy wybrany przez Panią/Pana program nauczania zawiera treści z podstawy programowej? W całości 8% Częściowo 9% 3
Nie zawiera % Wybierając program bierze Pani/Pan pod uwagę: Warunki szkoły 48% Możliwości uczniów 76% Treści z podstawy programowej % Atrakcyjność obudowy 43% Wydawnictwo 24% Bazę dydaktyczną szkoły 43% Czy o wyborze programu nauczania decydował: Sam nauczyciel 52% Zespół przedmiotowy 57% Rodzice, uczniowie % 4
Dostosowując treści programowe do potrzeb i możliwości uczniów modyfikuje Pani/Pan: Program nauczania 33% Plan (rozkład) materiału nauczania 76% Przewidywane efekty (umiejętności) po realizacji planowanego materiału nauczania 76% Sprawdziany 86% Wymagania 62% Inne % Realizacja treści podstawy programowej ma odzwierciedlenie: W dzienniku lekcyjnym, jako zapis umiejętności i tematów zajęć 95% Zadaniach na sprawdzianach 76% Zapisie umiejętności podawanym uczniom na początku roku 7% Egzaminach zewnętrznych 43% Konkursach 38% Realizacja treści z podstawy programowej jest realizowana w szczególności w Pani/Pana przypadku na zajęciach: Planowanych lekcjach 9% Dodatkowych, zajęciach pozalekcyjnych (okazjonalnie) 9% Planowych kółkach zainteresowań 29% Nigdy % 5
W realizacji treści podstawy programowej odbiorcami są: Wszyscy uczniowie poszczególnych oddziałów 95% Wybrani uczniowie przez nauczyciela % Tylko chętni 5% Uczniowie z trudnościami w przyswajaniu wiedzy 5% Do kogo kierowane są zajęcia pozalekcyjne? Wszystkich uczniów 62% Uczniów wybranych przez nauczyciela % Tylko chętnych 38% Uczniów z trudnościami w przyswajaniu wiedzy 24% Jakie zajęcia pozalekcyjne realizujesz: Kółko matematyczne (2) Kółko informatyczne Kółko ekologiczno przyrodnicze Zajęcia dydaktyczno wyrównawcze(2) Zajęcia dla uczniów słabych(2) Zajęcia dla uczniów zdolnych(2) Zajęcia dodatkowe dla uczniów klas -3 Ćwiczenia przygotowujące do egzaminu(2) Zajęcia wyrównawcze (2) Jaką formę powinny mieć zajęcia pozalekcyjne? Typowych lekcji % Ćwiczeń praktycznych 86% Zabawy 52% Doświadczeń 57% Eksperymentowania 43% Inne % Redakcja szkolnej gazetki Kółko plastyczne Zajęcia teatralno - filmowe Koło biblijne Zajęcia plastyczne Siatkówka (2) Zespół wokalny Przygotowanie do konkursów Zaliczanie umiejętności, poprawa sprawdzianów 6
Które metody nauczania wpływają na lepsze przyswajanie treści z podstawy programowej? Wykład 5% Dyskusja 48% Rozwiązywanie zadań 67% Pisania poleceń % Poszukiwania rozwiązań 76% Prezentacja gotowych przykładów % Doświadczenia 7% Eksperyment 29% Inne % Analiza ankiety dla rodziców Z jakimi dokumentami funkcjonującymi w szkole zostają Państwo zapoznawani podczas spotkań z wychowawcami, dyrektorem, nauczycielami: Podstawa programowa kształcenia ogólnego 52% Statut szkoły 7% Przewidywanymi efektami (umiejętnościami) po realizacji planowanego materiału nauczania 4% Programami nauczania 4% Podręcznikami szkolnymi 43% 7
Czy Państwa dziecko uczestniczy w prowadzonych w szkole zajęciach pozalekcyjnych, kółkach zainteresowań? Tak 88% Nie 7% Nie wiem 5% Jeśli tak to w jakich: Zaj. Informatyczne (2) SKS (4) Kółko ortograficzne (3) Ognisko misyjne (2) Świetlica środowiskowa (2) Kółko plastyczne (9) Odrabianki (3) Redaktorek Zaj. Wyrównawcze Kółko chemiczne Kółko fizyczne Kółko matematyczne (9) Kto podjął decyzję o uczestnictwie dziecka w dodatkowych zajęciach: Samo dziecko 77% Rodzic 32% Nauczyciel 6% Nie wiem 4% Trafiło z przypadku % Zaj. Z j. angielskiego Kółko przyrodnicze Katechecik (2) Kółko biologiczne Kółko geograficzne Zaj. Dodatkowe w nauczaniu początkowym Zaj. Teatralne (2) Ćwiczenia w czytaniu ze zrozumieniem Kółko polonistyczne (3) Kółko biblijne (3) Chórek(2) Uczestnictwo dziecka w dodatkowych zajęciach ma wpływ na: Jego postępy w nauce 55% Rozwój zainteresowań 6% Umożliwia udział w konkursach 2% Wypełnia wolny czas 23% Inne sprawność fizyczną 8
Analiza ankiety dla uczniów Na pierwszych zajęciach nauczyciel zapoznaje cię z: Wymaganiami programowymi 66% Podstawą programową 5% Planem (rozkładem) materiału nauczania 4% Przewidywanych efektami (umiejętnościami) po realizacji planowanego materiału nauczania - 3% Formą i ilością sprawdzianów 38% Zasadami oceniania 34% Inne: lektury, bhp Czy wiesz jakie zajęcia pozalekcyjne prowadzone są w szkole? Tak, wiem 83% Chyba wiem 7% Nie wiem % 9
Zajęcia pozalekcyjne kierowane są do: Wszystkich uczniów 3% Uczniów wybranych przez nauczyciela 3% Chętnych 7% Uczniów z trudnościami w przyswajaniu wiedzy 2% Od kogo dowiedziałeś się o dodatkowych zajęciach? Od nauczycieli 84% Od kolegów/koleżanek 9% Z informacji o ofercie edukacyjnej na stronie internetowej szkoły 9% W jakich zajęciach pozalekcyjnych uczestniczysz? Katechecik (5) Kółko biblijne (3) Odrabianki (3) Zajęcia matematyczne (6) Zajęcia z religii Zajęcia z języka polskiego (2) SKS (2) Redaktorek Zajęcia z języka niemieckiego (3) Zajęcia z chemii (2) Zajęcia informatyczno fotograficzne Zajęcia z języka angielskiego (3) Zajęcia z fizyki Kto miał wpływ na to, że uczestniczysz w zajęciach pozalekcyjnych? Nauczyciel 7% Rodzic 7% Sam (twoje zainteresowania) 69% Kółko ortograficzne Ognisko misyjne (2) Świetlica środowiskowa Zajęcia informatyczne (5) Zajęcia plastyczne (5) Chórek (2) Zajęcia przyrodnicze (2) Zajęcia przygotowujące do egzaminu (2) Kółko teatralne(6) Czytanie ze zrozumieniem (3) Zajęcia taneczne (2) ŻADNE Zajęcia geograficzne
Sam (twoje potrzeby) 22% Interesują mnie przedmioty (właściwe podkreśl): Humanistyczne (j. polski, historia, sztuka, plastyka, języki obce) 36% Matematyczno przyrodnicze (matematyka, przyroda, fizyka, informatyka) 2% Sport 66% Zajęcia modelarskie i techniczne 6% Żadne 3% Wymień zajęcia pozalekcyjne, w których chcesz brać udział, ale jeszcze nie są prowadzone w naszej szkole: Historyczno plastyczne (lepienie lub malowanie Plastyczne rzeczy historycznych) Ping pong Taneczne (5) Pływanie (5) Informatyczne Dobre wychowanie Muzyczne Zajęcia techniczno elektroniczne Sportowe Budowanie modeli, schematów elektrycznych Samoobrona, karate Komputerowo techniczne Gra na flecie Techniczne Gastronomiczne Twoim zdaniem zajęcia pozalekcyjne powinny mieć formę: Typowych lekcji 6% Ćwiczeń praktycznych 34% Zabawy 5% Doświadczeń 22% Inne %
Twoim zdaniem lekcje powinny mieć formę: Wykładu 5% Dyskusji 36% Rozwiązywania zadań 45% Pisania poleceń 5% Poszukiwania rozwiązań 2% Prezentacji gotowych przykładów 2% Doświadczeń 34% Eksperymentowania 28% Inne: zabawy edukacyjne, lekcje praktyczne OCENA WYNIKÓW Po dokonaniu analizy dokumentów zespół ewaluacyjny stwierdza, że przepisy określające realizację podstawy programowej zawarte są w: Ustawie o Systemie Oświaty, Podstawie Programowej Kształcenia Ogólnego, Statucie szkoły, programach wychowawczych i profilaktycznym szkoły oraz rozporządzeniach Ministra Edukacji Narodowej. Nauczyciele zespołu szkół znają bardzo dobrze statut szkoły, program nauczanego przedmiotu, podstawę programową, program wychowawczy i profilaktyczny, Kartę Nauczyciela oraz podręczniki szkolne nauczanego przedmiotu. W stopniu dobrym znają ustawę o systemie oświaty. Szkoła zapoznaje z przepisami prawa oświatowego uczniów: - wymagania programowe- 66%, - podstawa programowa- 5 %. Wymienione dokumenty znają również rodzice: - statut szkoły 7%, - podstawa programowa kształcenia ogólnego 52%, - program nauczania, przewidywanymi efektami po realizacji planowanego materiału nauczania 4%. 2
Nauczyciele w większości planując własną pracę przygotowują: - plan materiału nauczania (95%), - przewidywane efekty (umiejętności) - 9%, - sprawdziany z zakresu nauczanego przedmiotu - 8% oraz niektórzy karty pracy, pomoce dydaktyczne a nawet programy autorskie. Niektórzy nauczyciele (33%) deklarują, że przygotowują programy nauczania. 8% nauczycieli wybrało program nauczania, który w całości realizuje podstawę programową a 9% nauczycieli wybrało program, który realizuje ją tylko częściowo. Na wybór programu mają wpływ: treści z podstawy programowej, możliwości uczniów oraz warunki szkoły, a decyzję o wyborze programu podejmował sam nauczyciel (52%) lub zespół przedmiotowy (57%). W stopniu dostatecznym (66%) uczniowie są zapoznawani z wymaganiami programowymi, w 5% z podstawą programową oraz planem nauczania, a w stopniu dopuszczającym (3%- 38%) wiedzą o zasadach oceniania oraz z formie i ilości sprawdzianów. Rodzice są zapoznawani z podstawą programową kształcenia ogólnego 52%, programem nauczania, przewidywanymi efektami po realizacji planowanego materiału nauczania 4%, podręcznikami (43%). Nauczyciele dostosowują treści programowe do potrzeb i możliwości uczniów modyfikując: - sprawdziany 86%, - plan (rozkład) materiału nauczania 9% - przewidywane efekty (umiejętności) po realizacji planowanego materiału nauczania 76%, - wymagania 62%. 88% rodziców orientuje się czy ich dzieci biorą udział w zajęciach pozalekcyjnych, wymieniając nazwy oferowanych przez szkołę kół zainteresowań a w szczególności; zajęcia sportowe, plastyczne, matematyczne. Tylko 5% ankietowanych rodziców nie orientuje się w jakich zajęciach pozalekcyjnych ich dzieci biorą udział. Decyzje uczestniczenia w dodatkowych zajęciach podejmują sami uczniowie (69%) kierując się swoimi zainteresowaniami co stwierdzają również rodzice (77%). Informację o proponowanej ofercie zajęć najczęściej czerpią od nauczyciela (84%) w małym stopniu (9%) ze strony internetowej szkoły. Rodzice dzieci korzystających z zajęć pozalekcyjnych dostrzegają ich wpływ na postępy w nauce - 55% i możliwość udziału w konkursach- 2% a 23% sądzi że motywacją jest wypełnianie wolnego czasu. Tylko 6% rodziców sadzi, że ich dzieci w ten sposób rozwijają swoje zainteresowania. Monitorowanie realizacji podstawy programowej ma odzwierciedlenie w dzienniku lekcyjnym, jako zapis umiejętności i tematów zajęć 95%, zadaniach na sprawdzianach 76%, zapis umiejętności podawany uczniom na początku roku 7%, egzaminach zewnętrznych 43%, konkursach 38%. Nauczyciele na bieżąco porównują realizowany materiał z treścią podstawy programowej oraz z pakietem programowym przygotowanym na dany cykl kształcenia. Składają również na koniec każdego semestru sprawozdanie z realizacji podstawy programowej. Treści podstawy programowej są realizowane w szczególności na; planowanych lekcjach 9%, kółkach zainteresowań 29%, dodatkowych, zajęciach pozalekcyjnych (okazjonalnie) 9%. W realizacji treści podstawy programowej odbiorcami są wg nauczycieli wszyscy uczniowie poszczególnych oddziałów 95% a zajęcia pozalekcyjne skierowane są do wszystkich uczniów tylko w 62% badanych nauczycieli. 7% uczniów wypowiedziało się że są to zajęcia dla chętnych a 3%, że dla wszystkich uczniów. Niewielka liczba nauczycieli wybiera sobie uczniów do zajęć pozalekcyjnych co potwierdzają również uczniowie. O prowadzonych formach zajęć pozalekcyjnych informują uczniów głównie nauczyciele (84%), albo koledzy, a 9% uczniów dowiedziało się ze strony internetowej szkoły. Szkoła ma bardzo szeroką ofertę zajęć z różnych dziedzin, w których udział potwierdzają uczniowie. Z przedmiotów ścisłych typu: matematyka, chemia, fizyka, geografia, informatyka, przyroda. Z przedmiotów humanistycznych: język polski, niemiecki, angielski, z wszelkiego rodzaju zajęciami wyrównawczymi (kółko ortograficzne) i przygotowującymi do egzaminu oraz zajęcia hobbystyczne i rekreacyjne jak SKS, zajęcia plastyczne, teatralne, muzyczne (chór), religijne. Do udziału w zajęciach uczniów motywowały w większości zainteresowania (69%) a w drugiej kolejności potrzeby pozyskania wiedzy (22%), na równi rodzice i nauczyciele (7%). Najwięcej uczniów jest zainteresowanych sportem (66%), potem przedmiotami humanistycznymi (36%), a 2% przedmiotami ścisłymi. Połowa ankietowanych uczniów twierdzi, że zajęcia pozalekcyjne powinny mieć formę zabawy, 34% opowiada się za ćwiczeniami praktycznymi, 22% za doświadczeniami a 6% uczniów chce żeby zajęcia przypominały typowe lekcje. Takie wyniki potwierdzają ofertę, jaką dla uczniów mają nauczyciele: ćwiczeń praktycznych 86%, doświadczeń 57%, zabawy 52%, eksperymentowania 43% Mimo tak bogatej oferty zajęć pozalekcyjnych pewna grupa uczniów (6%) deklaruje zainteresowania i chęć uczestniczenia w zajęciach modelarsko- technicznych, albo historyczno- plastycznych, których nie ma. Wśród 3
zajęć sportowych niektórzy uczniowie zgłaszają chęć uczestniczenia w zajęciach typu: karate, ping pong, pływanie. Wyrażają chęć uczenia się gry na flecie czy udział w zajęciach kulinarnych jak również dobrego wychowania. Sporadycznie (3%) uczniów naszej szkoły zgłasza że nie ma żadnych zainteresowań i w zajęciach pozalekcyjnych nie uczestniczy. Na jakość pracy i osiągane efekty duży wpływ ma sposób nauczania i przyswajania wiedzy. Nauczyciele stwierdzają, że najlepsze przyswajanie treści z podstawy programowej daje poszukiwania rozwiązań (76%), doświadczenia ( 7%) oraz rozwiązywanie zadań (67%). Uczniowie wypowiadają się, że najlepsze efekty daje rozwiązywanie zadań 45%, doświadczenia - 34%, poszukiwanie rozwiązań - 2%, eksperymentowania - 28%. Zbieżne wyniki są co do dyskusji stosowanej na lekcji; uczniowie - 36%, nauczyciele - 48% oraz wykład ocenili jednakowo (5%) nauczyciele jak i uczniowie. Uczniowie na najniższym poziomie oceniają pisanie poleceń (5%) oraz prezentację gotowych przykładów 2%, w stosunku do ankiety nauczycieli - %. REKOMENDACJE: nauczyciele placówki pracują zgodnie z przepisami prawa, znając podstawowe dokumenty oświatowe: program nauczania, podstawa programowa, statut; nauczyciele placówki realizują podstawę programową; oferta edukacyjna szkoły umożliwia realizację podstawy programowej oraz pozwala na rozwój zainteresowań uczniów; nauczyciele stosują różnorodne formy i metody pracy oraz pomoce dydaktyczne, które uatrakcyjniają zajęcia; przy wyborze oferty programowej kierują się przede wszystkim zainteresowaniami i zdolnościami uczniów; zajęcia pozalekcyjne umożliwiają większą indywidualizację pracy z uczniami zdolnymi i mającymi trudności w nauce; zajęcia pozalekcyjne rozwijają nie tylko umysł ale i ciało oraz zachęcają uczniów do uczęszczania do szkoły, uczą systematyczności i pracy w zespole; dzieci licznie i chętnie uczestniczą w kołach zainteresowań; monitorowanie realizacji podstawy programowej ma odzwierciedlenie w dokumentacji szkolnej; WNIOSKI: udostępniać uczniom i rodzicom programy zajęć dodatkowych, aby bardziej świadomie wybierali zajęcia pozalekcyjne; badać zainteresowania uczniów pod względem wiedzy i zdolności na kolejny rok szkolny (maj - czerwiec) i planować zajęcia na podstawie ankiety zapotrzebowania; dostosować godziny kółek zainteresowań do czasu pobytu uczniów w szkole; przedstawić przykładowe scenariusze z atrakcyjnymi formami pracy na lekcji. 4
I. OPIS EWALUOWANEGO PRZEDMIOTU Badany obszar: PROCESY EDUKACYJNE SĄ EFEKTEM WSPÓŁDZIAŁANIA NAUCZYCIELI Obszar ewaluacyjny wynikający z Rozporządzenia MEN z dnia 7 października 29 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 29 r. Nr 68. Poz. 324): Wymagania wobec szkół podstawowych i gimnazjów: Obszar 2.: Procesy zachodzące w szkole lub placówce Wymaganie 2.4.: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli. Poziom D: nauczyciele współdziałają w tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych Poziom B: nauczyciele wspomagają siebie nawzajem w organizowaniu i realizacji procesów edukacyjnych; wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych następuje w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami. Cel: uzyskanie informacji, w jakim stopniu procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli; określenie dotychczasowych doświadczeń w tym zakresie; formułowanie wniosków do dalszej pracy. OPIS EWALUACJI: Głównym problemem badawczym ewaluacji jest zdiagnozowanie zagadnienia, w jakim stopniu procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli. Pomocne w diagnozie okazały się pytania kluczowe dotyczące tego zagadnienia, znajdujące się w planie ewaluacji wybranych obszarów pracy szkoły w roku szkolnym 2 2. Jakie zespoły nauczycielskie funkcjonują w placówce? Jakich obszarów pracy szkoły dotyczy działalność zespołów nauczycielskich? W jaki sposób jest dokumentowana praca zespołów nauczycielskich? W jakim zakresie wykorzystywane są efekty pracy zespołów? Jakie akty prawne regulują funkcjonowanie zespołów? Kogo i w jaki sposób zespoły informują o efektach swojej pracy? Jakie zmiany dotyczące przebiegu procesów edukacyjnych są efektem współpracy i ustaleń między nauczycielami? W jaki sposób nauczyciele uczestniczą w tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych? W jaki sposób współpraca nauczycieli wpływa na podniesienie jakości pracy szkoły? Dobór próby badawczej i metod badania Metoda Źródło danych Próba badawcza Uwagi Analiza dokumentów - Ustawa o Systemie Oświaty - Statut Zespołu - Program Wychowawczy i Profilaktyczny - plany pracy zespołów przedmiotowych notatka z analizy dokumentów Rozmowa Ankiety nauczyciele rodzice uczniowie nauczyciele uczniowie rodzice 36 nauczycieli 74 uczniów 78 rodziców wykorzystanie pytań kluczowych Szczegółowe zestawienie wyników zebranych na podstawie Ankiety dla ucznia dotyczącej ewaluacji Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli. W procesie edukacyjnym uczniów, oprócz obowiązkowych zajęć edukacyjnych, za szczególnie pomocne uważam wymienione niżej zajęcia pozalekcyjne: 5
Nazwa zajęć dydaktyczno wyrównawcze koła zainteresowań Zdecydowanie tak Raczej tak Nie wiem Raczej nie 9 22 6 4 2 27 29 2 3 3 Zdecydowanie nie. ocena 48/74 2. pochwała /74 3. nagroda 8/74 4. inne, jakie? 3/74 sportowe 47 6 2 zajęcia zwiększające szanse 9 27 9 6 2 edukacyjne wycieczki 4 9 2 2 inne, jakie?. 2 3 Uczniowie do inne, jakie? dopisali nazwy zajęć: muzyczno taneczne, redagowanie gazetki szkolnej, dodatkowe 5 45 zajęcia z języka angiel- 4 35 skiego, 3 dodatkowe 25 2 zajęcia z języka nie- 5 mieckiego, 5 zajęcia plastyczne, dydaktyczno wyrównawcze ognisko misyjne, PCK, 2. Co najskuteczniej motywuje Cię do nauki? koła zainteresowań sportowe zajęcia zwiększające szanse edukacyjne wycieczki inne, jakie?. Motywacja do nauki Zdecydowanie tak Raczej tak Nie wiem Raczej nie Zdecydowanie nie nagroda; 8,inne jakie?; 3 ;pochwała ocena; 48 3. W jakich projektach edukacyjnych / akcjach bierzesz udział w bieżącym roku szkolnym? Góra grosza 9 Pomoc dzieciom z domów dziecka 4 Zbieranie plastikowych nakrętek 8 Sprzątanie świata WOŚP 7 Nasi bliscy, nasze dzieje, nasza pamięć. Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką 3 6
Bądź bezpieczny w sieci 4 Szkoła bez przemocy 4. Jakie konkursy chciałbyś / chciałabyś, żeby były organizowane w szkole? 2 9 literackie 8 plastyczne 25 recytatorskie 8 informatyczne 2 inne, jakie? 6 8 6 4 2 8 4 8 7 25 2 5 5 8 25 8 2 6 literackie plastyczne recytatorskie informatyczne inne, jakie 6 4 2 Góra grosza Pomoc dzieciom z domów dziecka Zbieranie plastikowych nakrętek 3 4 Sprzątanie świata Uczniowie do inne, jakie? dopisali nazwy konkursów: sportowe (3), motoryzacyjne (), biologiczne (), taneczne (). WOŚP Nasi bliscy, nasze dzieje, nasza pamięć. Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką Bądź bezpieczny w sieci Szkoła bez przemocy 5. W jaki sposób możesz poprawić ocenę ze sprawdzianu lub odpowiedzi ustnej? pisząc poprawkowy sprawdzian 58 odpowiadając ustnie 25 wykonując plakat wykonując prezentację multimedialną 4 inne, jakie? 6 5 4 3 Poprawianie ocen ze sprawdzianów 58 25 pisząc poprawkowy sprawdzian odpowiadając ustnie wykonując plakat 2 4 wykonując prezentację multimedialną inne, jakie 6. Jak omawiane są wyniki sprawdzianów, egzaminów próbnych? podczas poprawy sprawdzianu 59 na zajęciach dodatkowych 2 podczas indywidualnych konsultacji 4 nie są omawiane inne, jakie? 7
6 5 Omawianie wyników sprawdzianów, egzaminów próbnych podczas poprawy 59 sprawdzianu na zajęciach dodatkowych 4 3 2 2 podczas indywidualnych konsultacji nie są omawiane 4 inne, jakie OCENA WYNIKÓW Po dokonaniu analizy Ankiety dla ucznia zespół ewaluacyjny stwierdza, że uczniowie biorący udział w badaniu (grupa badawcza liczyła 74 uczniów z klasy IV-VI szkoły podstawowej oraz klas I-III gimnazjum) za szczególnie pomocne w procesie edukacyjnym uważają zajęcia pozalekcyjne: sportowe -7%, wycieczki -58%, koła zainteresowań -37%, zajęcia dydaktyczno wyrównawcze, jak i zajęcia zwiększające szanse edukacyjne jako szczególnie pomocne w procesie dydaktycznym - 26% badanych. Natomiast 8% ankietowanych uczniów uważa, że wymienione zajęcia pozalekcyjne nie są w żaden sposób pomocne w procesie edukacyjnym. Najskuteczniejszą motywacją do nauki według ankietowanej grupy uczniów jest ocena - 65%, zaś 4% uczniów uważa pochwałę za równie skuteczną motywację, natomiast nagroda motywuje % ankietowanej grupy. Z możliwości wzmocnienia własnej motywacji do nauki skorzystało 4% uczniów uznając, że stypendia i własne przekonania są najskuteczniejszą motywacją. Projekty edukacyjne i akcje charytatywne to zdecydowanie mało atrakcyjna forma pracy dla ankietowanych uczniów. Tylko około 3% badanych brało udział w akcji Góra grosza, 22% uczniów pomogło dzieciom z domów dziecka, zbierając słodycze, ubrania, pomoce szkolne, itp. Niewielka grupa brała czynny udział w akcji Sprzątania Świata -6%, WOŚP -2%, Bądź bezpieczny w sieci - 7%, czy Szkoła bez przemocy - %; to projekty/akcje, którymi ankietowani uczniowie nie są szczególnie zainteresowani. W projekcie edukacyjnym Nasi bliscy, nasze dzieje, nasza pamięć. Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką wzięło udział tylko 5% uczniów objętych badaniem. Grupa uczniów - 32% ankietowanych stwierdziła, że nie bierze udziału w żadnych projektach edukacyjnych, ani też w akcjach charytatywnych organizowanych na terenie naszej szkoły w bieżącym roku szkolnym. Uczniowie - 48% - odpowiadając na pytanie dotyczące projektów i akcji, w których biorą udział mylili pojęcia, deklarując również udział w wielu konkursach organizowanych na terenie szkoły i konkursach zewnętrznych. Na pytanie Jakie konkursy chciałbyś, żeby były organizowane w szkole? uczniowie szczególnym upodobaniem obdarzyli: plastyczny - 4% -, a następnie informatyczny - 33%. Udział w zawodach sportowych, (siatkówka, piłka nożna) deklarowało 2% ankietowanych uczniów, natomiast niewielkim zainteresowaniem cieszą się konkursy: literackie i recytatorskie - 2%. Korzystając z możliwości dopisania, jakie konkursy oprócz wymienionych, interesowałyby ankietowanych najbardziej, uczniowie wymienili: biologiczne, motoryzacyjne, taneczne, (są to jednak % zainteresowania). Analizując uzyskane odpowiedzi ankietowanych, dotyczące pytania W jaki sposób może poprawić ocenę ze sprawdzianu lub odpowiedzi ustnej? można stwierdzić, że zdecydowana większość - 9% - deklaruje pisanie poprawkowego sprawdzianu, 39% ankietowanych może poprawić uzyskaną ocenę odpowiadając ustnie. Nieliczna grupa - 6% - wykonuje prezentację multimedialną, aby poprawić niesatysfakcjonującą ocenę. Ankietowana grupa nie podała innej możliwości poprawienia oceny ze sprawdzianu lub odpowiedzi ustnej. Wyniki sprawdzianów, egzaminów próbnych omawiane są na zajęciach podczas poprawy (według 9% ankietowanych), 9% uczniów stwierdziło, że mają możliwość omówienia uzyskanych wyników na zajęciach dodatkowych, a tylko nieliczni - 6% - korzystają z konsultacji indywidualnych z nauczycielem. 8
Proce- Szczegółowe zestawienie wyników zebranych na podstawie Ankiety dla rodziców dotyczącej ewaluacji sy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli W jaki sposób możecie Państwo wpłynąć na procesy wychowawcze szkoły? współtworząc program wychowawczy i profilaktyczny szkoły 5 mając wpływ na tworzenie programu wychowawczego klasy, dzięki konsultacjom z wychowawcą 26 dzięki spotkaniom z wychowawcą 52 przez zaangażowanie w życie szkoły: udział w wycieczkach, zabawach 27 inne, jakie?: - nie możemy - poprzez rozmowy: rodzice - dzieci 6 5 4 52 współtworząc program wychowawczy i profilaktyczny szkoły mając wpływ na tworzenie programu wychowawczego klasy, dzięki konsultacjom z wychowawcą dzięki spotkaniom z wychowawcą 3 26 27 przez zaangażowanie w życie szkoły: udział w wycieczkach, zabawach 2 inne, jakie: 5 - nie możemy - poprzez rozmowy: rodzice - dzieci 2. W jaki sposób jesteście Państwo informowani o postępach w nauce swoich dzieci? podczas zebrań klasowych z wychowawcą 63 podczas spotkań indywidualnych 35 dzięki informacji pisemnej 3 podczas ogólnych spotkań z dyrekcją szkoły 8 Z jakich zajęć mogą korzystać Państwa dzieci, by lepiej przygotować się do sprawdzianów oraz egzaminów? 7 6 5 4 3 2 63 Podczas zebrań klasowych z wychowawcą 35 Podczas spotkań indywidualnych 3 Dzięki informacji pisemnej 8 Podczas ogólnych spotkań z dyrekcją szkoły ćwiczenia przygotowujące do egzaminu 47 zajęcia wyrównawcze 32 koła zainteresowań 3 inne, jakie? 4 Inne, jakie? (propozycje rodziców): - zajęcia świetlicowe (), - zajęcia geograficzne (), - zajęcia indywidualne z uczniem (), - pomoc koleżeńska uczniów (), 5 45 4 35 3 25 2 5 5 47 32 3 4 ćwiczenia przygotowujące do egzaminu zajęcia wyrównawcze koła zainteresowań inne, jakie? 9
W jaki sposób dowiadujecie się Państwo o wynikach sprawdzianów z poszczególnych przedmiotów i próbnych egzaminów? w czasie spotkań z wychowawcą 58 Indywidualnie 2 informacja zapisana w zeszycie przedmiotowym 4 inne, jakie:...? 2 Inne, jakie?: - rozmowy z dzieckiem (8), - spotkania ogólne (), - sprawdziany do wglądu rodzicom na zebraniach (). 6 5 4 58 w czasie spotkań z wychowawcą indywidualnie 3 2 2 4 2 informacja zapisana w zeszycie przedmiotowym inne, jakie? Jaki jest Wasz udział w organizacji imprez szkolnych / środowiskowych? Proszę określić w skali od do 6 ( niski, 6 wysoki). Udział rodziców w organizacji imprez 2 7 9 5 7 9 5 2 Co zmienilibyście w formach współpracy ze szkołą? (Odpowiedzi rodziców wykazane są w końcowej ocenie wyników). O sukcesach edukacyjnych swoich dzieci / uczniów informacje uzyskuję: od wychowawcy 54 od dziecka 56 ze strony internetowej szkoły 2 z zebrań ogólnych z dyrekcją 23 inne źródła, jakie? 6 5 4 3 2 Informacja dla rodziców o sukcesach dzieci 54 56 2 23 od wychowawcy od dziecka ze strony internetowej szkoły z zebrań ogólnych z dyrekcją inne źródła, jakie? 2
OCENA WYNIKÓW Zespół ewaluacyjny, powołany do przeprowadzenia i analizy wyników Ankiety dla rodziców, w której wzięła udział 78 - osobowa grupa rodziców uczniów klas I-VI szkoły podstawowej i I-III gimnazjum stwierdza, że rodzice mają wpływ na procesy wychowawcze szkoły, szczególnie dzięki spotkaniom z wychowawcą klasy - 78% badanych wyraziła taką opinię. Zdaniem 4% ankietowanych, duży wpływ mają oni dzięki przez zaangażowaniu się w życie szkoły w takich formach jak: udział w wycieczkach, zabawach, itp. imprezach. Analizując osiągnięte wyniki można stwierdzić, że znaczna grupa rodziców - 39% - ma wpływ na tworzenie programu wychowawczego klasy dzięki konsultacjom z wychowawcą. Nieliczna grupa badanych rodziców - % - stwierdziła, że ma wpływ na procesy wychowawcze szkoły po wcześniejszych rozmowach z dziećmi w domu, zapoznaniu się z ich potrzebami. Jak wskazują wyniki, również % rodziców twierdzi, że nie ma żadnego wpływu na procesy wychowawcze szkoły. Prawie jednogłośnie - 95% - rodziców stwierdziło, że o postępach w nauce swoich dzieci informowani są podczas zebrań klasowych z wychowawcą. Analizując dalsze wyniki i opinię rodziców można stwierdzić, że 52% z nich dowiaduje się o postępach dzieci z indywidualnych konsultacji z wychowawcą. Nieco mniejszy procent badanych - 45% - informację tę otrzymuje dzięki pisemnym projektom oceny zachowania i propozycjom ocen na koniec każdego semestru. Nieliczna grupa respondentów - 27% - o postępach w nauce swoich dzieci dowiaduje się podczas ogólnych spotkań z dyrekcją szkoły. Reasumując, to wychowawca w znacznej mierze informuje rodziców o postępach i porażkach ich dzieci. Rodzice są zorientowani, jaką ofertę zajęć pozalekcyjnych oferuje szkoła uczniom, by lepiej mogli przygotować się do sprawdzianów oraz egzaminów zewnętrznych. Grupa 47 osobowa rodziców, tj. 7% wie, że ćwiczenia przygotowujące do egzaminu mają wpływ na osiągnięcie lepszych wyników ich dzieci. Zdaniem 48% badanych to uczęszczanie ich dzieci na zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze wpływa na osiąganie lepszych wyników ze sprawdzianów. Koła zainteresowań to także zajęcia pozalekcyjne mające duży wpływ na lepsze przygotowanie do sprawdzianów i egzaminów - tak uważa 45% biorących udział w badaniu. Rodzice proponowali również, aby ich dzieci mogły uczęszczać na zajęcia: świetlicowe, geograficzne, indywidualne spotkania nauczyciela z uczniem. Uważają również, że pomoc koleżeńska uczniów może pomóc w lepszym przygotowaniu się do sprawdzianów i egzaminów. 87% rodziców twierdzi, że dowiaduje się o wynikach sprawdzianów z poszczególnych przedmiotów i próbnych egzaminów w czasie spotkań z wychowawcą. Indywidualne spotkania z nauczycielem, umożliwiające zapoznanie się z wynikami sprawdzianów, preferuje 3% badanych. Rodzice dowiadują się o wynikach dzieci poprzez rozmowę z nimi - 27%. Informacja zapisana w zeszycie przedmiotowym to skuteczny sposób pozyskiwania informacji, gdyż tak uważa 2% ankietowanych. Rodzice zaproponowali również, aby sprawdziany były przedstawiane im na zebraniach ogólnych, bądź w kontaktach z nauczycielem. Rodzice mieli możliwość określenia własnego udziału w organizacji imprez szkolnych i środowiskowych w skali od do 6 ( niski, 6 wysoki). Jak wynika z analizy tego zadania, rodzice niechętnie angażują się w życie kulturalne szkoły. Tylko dwoje stwierdziło, że często bierze udział w organizacji imprez szkolnych, natomiast 6%, że bardzo rzadko. Największa grupa rodziców określa swój udział w skali od 2 do 5, tj. około 78% średnio angażuje się w organizację imprez szkolnych i środowiskowych. Pytanie otwarte dotyczących ewaluacji wewnętrznej szkoły zadane rodzicom to: co chcieliby zmienić w formach współpracy ze szkołą?. Wiele osób odpowiedziało, że nic, podoba im się oferowana i prowadzona współpraca. Były też propozycje zmian: więcej organizowanych spotkań z wychowawcą, dyrekcją, wprowadzić konsultacje rodziców z psychologiem, wychowawcy powinni wcześniej informować rodziców o ocenach niedostatecznych, semestralnych i końcoworocznych, indywidualne podejście do każdego ucznia, wychowawca powinien podać konkretny termin rozmowy z rodzicem (wypowiedź ta nie jest uzasadniona, ponieważ ustalone są i podane na pierwszych spotkaniach terminy i godziny konsultacji wychowawców z rodzicami; informacja ta umieszczona jest także na stronie internetowej szkoły), jeden z rodziców proponuje zróżnicowanie ocen dla uczniów, którzy wagarują i tych, którzy starają się, ale nie mogą osiągnąć lepszych wyników, partnerskie relacje: nauczyciel rodzic dyrekcja, wprowadzenie dziennika elektronicznego, organizowanie imprez charytatywnych na rzecz szkoły (stypendia dla zdolnych uczniów), wprowadzenie dyskusji, rozmów rodziców w grupach, 2
organizowanie imprez integracyjnych. Rodzice twierdzą, że o sukcesach swoich dzieci najczęściej dowiadują się w domu od dziecka - 84%, bardzo zbliżony procent badanych deklaruje, że od wychowawcy 8%. Niektórzy o osiągnięciach swoich dzieci dowiadują się na zebraniach ogólnych z dyrekcją. Nieznaczna liczba rodziców - 8% - z informacją taką zapoznaje się, korzystając ze strony internetowej szkoły. Szczegółowe zestawienie wyników zebranych na podstawie Ankiety dla nauczycieli dotyczącej ewaluacji Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Jakie zespoły nauczycielskie funkcjonują w Zespole Szkół im. Henryka Sienkiewicza w Grabowcu? edukacji przedszkolnej 36 edukacji wczesnoszkolnej i zintegrowanej 36 humanistyczny 36 artystyczny matematyczno przyrodniczy 36 świetlicowy 4 35 3 25 2 5 5 36 36 36 36 edukacji przedszkolnej edukacji wczesnoszkolnej i zintegrowanej humanistyczny artystyczny matematyczno przyrodniczy świetlicowy Z analizy wyników otrzymanych z Ankiety dla nauczycieli zespół ewaluacyjny stwierdza, że 36 osobowa grupa badanych wie, jakie zespoły nauczycielskie funkcjonują w Zespole Szkół im. Henryka Sienkiewicza w Grabowcu. % ankietowanych wskazało zespoły edukacji przedszkolnej, wczesnoszkolnej i zintegrowanej, humanistycznej i matematyczno przyrodniczej. Kogo zespoły informują o efektach swojej pracy? Radę Pedagogiczną 33 Dyrekcję 36 Rodziców 4 nauczycieli innych zespołów przedmiotowych 32 innych, kogo? Innych, kogo? - uczniów - (podczas analizy wyników sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych). 4 35 3 33 36 32 Radę pedagogiczną Dyrekcję 25 2 5 5 4 Rodziców Nauczycieli innych zespołów przedmiotowych Innych, kogo? Ankietowani nauczyciele przekazują informację o efektach swojej pracy Dyrekcji Zespołu - %, następnie zapoznają członków Rady Pedagogicznej o uzyskanych wynikach pracy - 92%. Efekty swojej pracy przedstawiają na spotkaniach zespołów przedmiotowych -89%, omawiają, analizują i redagują wnioski do dalszej pracy. Nieznaczna liczba nauczycieli, około 39%, zapoznaje rodziców z wynikami swojej pracy, omawia je, dokonuje analizy i podsumowania. W jaki sposób zespoły informują o efektach swojej pracy? Nauczyciele omawiają wyniki swoich działań podczas spotkań zespołów przedmiotowych, zapoznają innych z efektami swojej pracy. Informacje przekazywane są w formie sprawozdań z realizacji zadania do dyrekcji oraz przedstawiane na spotkaniach Rady Pedagogicznej w postaci protokołów, raportów z podsumowania spraw- 22
dzianów i egzaminów, zestawień wyników sprawdzianów i nazwisk laureatów. Informacje o efektach pracy umieszczane są na stronie internetowej szkoły, na łamach gazetki szkolnej, na tablicy ogłoszeń. Niektóre informacje wysyłane są drogą e-mailową. Efekty pracy zespołów omawiane są na spotkaniach nieformalnych w ramach wymiany doświadczeń. W jaki sposób zespoły informują o efektach przedmiotowych? Według ankietowanych informacje o efektach przedmiotowych przedstawiane są na podsumowaniach konkursów, zapisywane w protokołach, publikowane na stronie internetowej szkoły. Zespoły nauczycieli omawiają uzyskane efekty, dzielą się doświadczeniami i spostrzeżeniami, analizują osiągnięcia i wyniki swojej pracy, redagują wnioski do dalszej pracy, następnie przedstawiają wyniki ich realizacji. Sprawozdania przedstawiane są na spotkaniach Rady Pedagogicznej. Podsumowania przekazywane są na apelach szkolnych, podczas uroczystości. W zespole funkcjonuje galeria dyplomów, gdzie umieszczane są zdobyte nagrody i wyróżnienia. Jakich obszarów pracy szkoły dotyczy działalność zespołów nauczycielskich? Nauczyciele wiedzą, jakich obszarów pracy szkoły dotyczy ich działalność. Wymienili następujące: dydaktyczny, wychowawczy, opiekuńczy, profilaktyczny, dydaktyczno wyrównawczy, rewalidacyjny, logopedyczny, korekcyjno kompensacyjny oraz terapii pedagogicznej. W jakim zakresie wykorzystywane są efekty pracy zespołów? Zespół ewaluacyjny po przeanalizowaniu i zapoznaniu się z informacjami zamieszczonymi przez nauczycieli na temat zakresu wykorzystywania efektów pracy zespołów nauczycielskich może stwierdzić, że dzięki uzyskanym informacjom, nauczyciele planują pracę zespołu, trafnie dobierają grupy uczniów, którzy potrzebują pomocy, tworząc w ten sposób zespoły dydaktyczno wyrównawcze, bądź obejmując uczniów zdolnych opieką wspomagającą ich rozwój intelektualny koła zainteresowań. Zespoły nauczycielskie pomagają także w opiniowaniu programów autorskich, opracowują strategię efektywnego nauczania, omawiają korelację treści międzyprzedmiotowych. Efektem pracy zespołów są zajęcia pozalekcyjne przygotowujące do sprawdzianów i egzaminów. Praca zespołów przedmiotowych służy podnoszeniu jakości pracy szkoły, wyjaśnianiu problemów i realizacji wniosków. Jakie akty prawne regulują funkcjonowanie zespołów? Statut Zespołu 25 Karta Nauczyciela Ustawa o Systemie Oświaty 29 inne, jakie? Inne, jakie? - ramowe plany nauczania () Akty prawne Nauczyciele znają akty prawne regulujące funkcjonowanie Zespołu Szkół im. Henryka Sienkiewicza. 7% ankietowanych wskazało na Statut Zespołu, natomiast Ustawę o Systemie Oświaty zna i wskazuje 8% respondentów. 3 25 2 5 5 25 29 Statut Zespołu Karta Nauczyciela Ustawa o Systemie Oświaty Inne, jakie? Jakie zmiany dotyczące przebiegu procesów edukacyjnych są efektem współpracy i ustaleń między nauczycielami? Nauczyciele dzięki współpracy dokonują zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych. Wprowadzają korektę w zapisach Statutu, modyfikują plany pracy zespołów wychowawczych, przedmiotowych, profilaktycznych. Mają możliwość wnoszenia poprawek w pakietach programowych w celu uwzględnienia korelacji międzyprzedmiotowej. Na spotkaniach dokonują analizy wyników sprawdzianów i egzaminów, przyjmują wnioski do dalszej, efektywnej pracy. Tworzą programy naprawcze. Współpracując, prowadzą dyskusje nad możliwością zmiany podręczników, wymieniają doświadczenia, spostrzeżenia. Często analizowany jest regulamin oceniania zachowania, wprowadzane są poprawki uwzględniające zmieniającą się rzeczywistość (pojawianie się na rynku nowych gadżetów). Prowadzone są rozmowy na temat różnicowania metod pracy i doboru najbardziej optymalnych dla danej grupy uczniów. Nauczyciele współpracując ze sobą, mają możliwość opracowania projektów edukacyjnych. Zachęcają uczniów do czynnego udziału w tej atrakcyjnej formie pracy. Współpraca 23
nauczycieli polega na planowaniu kalendarza imprez szkolnych, integrujących zespoły klasowe, rodziców i wychowawców. Współpraca nauczycieli ma na celu doskonalenie konkretnych umiejętności uczniów wynikających ze standardów wymagań egzaminacyjnych (dotyczy uczniów klas III gimnazjum), organizowanie kół zainteresowań i ćwiczeń doskonalących. W jaki sposób współpraca nauczycieli wpływa na podniesienie jakości pracy szkoły? Zdaniem ankietowanych, współpraca nauczycieli ma znaczący wpływ na podniesienie jakości pracy szkoły dzięki: udziałowi w projektach edukacyjnych, akcjom charytatywnym, organizacji konkursów, pozyskiwaniu środków na zakup pomocy szkolnych, doskonaleniu własnego warsztatu pracy, organizacjom uroczystości, wzbogacaniu oferty edukacyjnej i zajęć pozalekcyjnych, wzbogacaniu życia kulturalnego środowiska szkolnego i lokalnego, objęciu opieką uczniów zdolnych i potrzebujących pomocy w zespołach wyrównawczych, rozmowom, wymianie doświadczeń i spostrzeżeń, wdrażaniu wniosków z analizy wyników, zaangażowaniu rodziców w życie szkoły, indywidualizacji procesów nauczania, terminowej realizacji zadań. Mocne strony: - nauczyciele współdziałają w tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych, co potwierdzają wszystkie badane źródła, - nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych, - nauczyciele, dzięki współpracy dokonują zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych w Statucie Zespołu, planach pracy zespołów, pakietach programowych, analizie sprawdzianów i egzaminów, - tworzą programy naprawcze, opracowują projekty edukacyjne, - uczniowie chętnie korzystają z oferty edukacyjnej szkoły, - rodzice mają wpływ na procesy wychowawcze szkoły, szczególnie poprzez spotkania z wychowawcą danej klasy, udział w wycieczkach, zabawach, imprezach, - rodzice są zadowoleni ze współpracy ze szkołą, ponieważ uzyskują rzetelne informacje o osiągnięciach dydaktyczno wychowawczych swoich dzieci, - współpraca uczniów, nauczycieli i rodziców ma znaczący wpływ na podniesienie jakości pracy szkoły. Słabe strony: - niewielkie zainteresowanie uczniów projektami edukacyjnymi i akcjami charytatywnymi, - rodzice w mało zadowalającym stopniu angażują się w życie kulturalne szkoły, - brak możliwości konsultacji rodziców z psychologiem, - potrzeba zajęć kompensacyjnych dla uczniów, którzy do tej pory nie zaangażowali się w już istniejące koła zainteresowań. Wnioski:. Uaktywnić kreatywność nauczycieli w realizacji nowatorskich form i metod pracy. 2. Uatrakcyjnić zajęcia dydaktyczno wyrównawcze oraz zwiększające szanse edukacyjne uczniów. 3. Zaangażować uczniów do udziału w projektach edukacyjnych i akcjach charytatywnych organizowanych w szkole. 4. Umożliwić konsultacje rodziców z psychologiem. 24
I. OPIS EWALUOWANEGO PRZEDMIOTU Badany obszar: NABYWANIE PRZEZ DZIECI WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI Obszar ewaluacji wynikający z Rozporządzenia MEN z dnia 7 października 29r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 29r. nr 68. Poz. 324): Wymagania wobec przedszkoli: Obszar.: Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej przedszkola Wymaganie..: Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności Poziom D: dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej wychowania przedszkolnego. Poziom B: w przedszkolu diagnozuje się i analizuje osiągnięcia dzieci, uwzględniając ich możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz. Wdrożone wnioski przyczyniają się do rozwijania umiejętności dzieci. Przedmiotem ewaluacji było nabywanie przez dzieci wiadomości i umiejętności. Jak wynika z niej, dzieci uczęszczające do przedszkola są bardzo samodzielne, zarówno pod względem czynności samoobsługowych, jak i w załatwianiu potrzeb fizjologicznych. Dzieci samodzielnie korzystają z toalety, myją ręce, spożywają posiłki. Również pomagają sobie nawzajem, mają rozwiniętą sferę współodczuwania, są wrażliwe na krzywdę. Widoczne są różnice w rozwoju dzieci w miarę upływającego czasu. Potrafią one działać w grupie, zarówno podczas zabaw jak i zajęć. Przestrzegają zasad obowiązujących w grupie, bawią się z rówieśnikami i dobrze się ze sobą czują. Podczas zajęć, jak i w czasie wychodzenia na spacery czy plac zabaw podporządkowują się poleceniom nauczyciela. Są w stanie ustawić się dwójkami, czekają na sygnał nauczyciela. Radzą sobie w sytuacjach trudnych, zgłaszają nauczycielowi konflikt. Chętnie mówią o sobie i swoich problemach. W przedszkolu rozwijana jest aktywność ruchowa dzieci. Do zajęć ruchowych wykorzystywany jest nowy sprzęt i przybory znajdujące się w sali Radosnej Szkoły, do której dzieci bardzo lubią chodzić. Do aktywności ruchowej zachęca ich też plac zabaw wyposażony w huśtawki, drabinki, zjeżdżalnię. Nauczyciele prowadzą też zajęcia gimnastyczne, ćwiczenia poranne, zabawy ruchowe, gry sprawnościowe, wychodzą na spacery. Przedszkolaki, które mają skierowanie od lekarza uczęszczają na zajęcia korekcyjno kompensacyjne. Dzieci działają też twórczo. Efekty tych działań prezentowane są w salach oraz w kąciku dla rodziców. Działalność twórcza jest bardzo różnorodna, wykonana atrakcyjnymi technikami. Nauczyciele analizują prace plastyczne dzieci, gromadzą je w specjalnych teczkach, do których wgląd mają rodzice. Widoczny jest wzrost poziomu umiejętności plastycznych dzieci oraz sprawności manualnej. Przedszkolaki bardzo chętnie podejmują zabawę z rówieśnikami, samodzielnie nawiązują kontakty, respektują przyjęte zasady. Opinię tą potwierdza także ankieta przeprowadzona wśród rodziców. Rodzice potwierdzają też w niej m.in., że dzieci znają podstawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Stały się one świadomymi jego uczestnikami. Opanowały umiejętność bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię. Pomogły im w tym spacery i wycieczki, spotkanie z policjantem, zajęcia dydaktyczne. Osiągnięcia dzieci, ich umiejętności poddawane są analizie poprzez przeprowadzanie diagnozy wstępnej i końcowej. Diagnoza wstępna wytycza dalszy kierunek pacy z dziećmi, także pod kierunkiem logopedy. Pozwala to wyeliminować trudności i niepowodzenia, służy łatwiejszemu nabywaniu nowych umiejętności. Dwa razy w roku przedstawiane są zbiorcze zestawienia zdobytej wiedzy i umiejętności. Dzieci poddawane są także testom na dojrzałość szkolną. Źródłem informacji o dziecku jest również bezpośrednia obserwacja i kontakt z dzieckiem. Wyniki monitorowane są trzy razy w roku na podstawie kart obserwacji. Wychowawcy dzieci 5, 6 letnich opracowują Informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej, którą rodzice otrzymują w kwietniu. Poprzez to mają spójny obraz poziomu umiejętności swojego dziecka. Uzyskują też zalecenia do dalszej prac w domu w celu niwelowania powstałych trudności lub rozwijania mocnych stron dziecka. Analiza osiągnięć dzieci pozwala dobierać właściwe metody pracy, konstruować miesięczne plany dydaktyczno wychowawcze. Przyczynia się to do rozwijania umiejętności wychowanków. 25
Przedszkolaki biorą udział w różnorodnych konkursach plastycznych, muzycznych, przyrodniczych, gdzie mają możliwość prezentowania swoich osiągnięć. Temu celowi służą także akcje: Czyste Powietrze Wokół Nas, Przyjaciel Natury kształtujące świadomość ekologiczną przedszkolaków. Właśnie w tym celu została nawiązana współpraca ze studentami działającymi w Lubelskiej Fundacji Ochrony Środowiska, którzy przeprowadzili atrakcyjne zajęcia. Według rodziców, którzy wypowiedzieli się w ankiecie, dzieci uczęszczając do przedszkola nabyły różnorodne umiejętności. Spośród nich najwięcej rodziców wskazywało na: rysowanie, kolorowanie 34,62%, śpiewanie 4,% samodzielność 2,82%, koncentracja uwagi,54%, współdziałanie w grupie 8,97%, nawiązywanie kontaktów z rówieśnikami 6,4%, dzielenie się 5,3%. Umiejętności, które wskazywano rzadziej to: przełamywanie nieśmiałości 3,85%, recytowanie wierszyków 2,56%. Rodzice tak rzadko wymieniali dwie ostatnie umiejętności ze względu na fakt, że ich dzieci w zdecydowanej większości nie mają problemu z przełamywaniem nieśmiałości, są otwarte, komunikatywne, spontaniczne i aktywne. Bardzo wysoko oceniona została samodzielność. Według rodziców przedszkolaki potrafią samodzielnie: ubrać się i rozebrać 98,5%, załatwiać potrzeby fizjologiczne %, umyć się %, właściwie używać sztućców 98,5%, wykonywać czynności porządkowe 9,74%. Wszyscy ankietowani uważają, że ich dzieci chętnie bawią się z rówieśnikami i samodzielnie nawiązują z nimi kontakty. Takie stanowisko rodziców w zdecydowanej większości potwierdza obserwacja prowadzona w przedszkolu. Zdecydowana większość przedszkolaków 94,44% w domu recytuje wierszyki i śpiewa piosenki, których nauczyła się w przedszkolu. Potwierdzają to również rozmowy i konsultacje z rodzicami. Jak wynika z ankiety, dzieci bardzo chętnie dzielą się w domu wrażeniami z pobytu w przedszkolu, potrafią opowiedzieć o wydarzeniach minionego dnia. Tak sądzi 98,5% ankietowanych. Rodzice wysoko ocenili sprawność fizyczną swoich dzieci. 8,48% spośród nich uważa, że poprzez uczęszczanie do przedszkola znacznie wzrosła aktywność fizyczna ich potomstwa. Natomiast 8,52% wskazało, że nie zauważyli wzrostu sprawności i aktywności fizycznej. Ankietowani spostrzegli też pozytywny wpływ zajęć edukacyjnych na wzrost sprawności manualnej dzieci %, rozwijanie wyobraźni 83,33%, przełamywanie nieśmiałości poprzez występy, konkursy, wystawy prac 77,78% oraz umiejętność koncentracji 68,52%. Zasady i normy obowiązujące w przedszkolu mają pozytywny wpływ na zachowanie dzieci w domu. Łatwiej respektują one zasady domowe. Tak twierdzi 88,89% badanych rodziców. Tylko,% jest innego zadania. Według opinii 94,44% badanych poprzez zajęcia w przedszkolu dzieci stały się też świadomymi uczestnikami ruchu drogowego. % rodziców twierdzi, że są oni informowani przez nauczycieli o zachowaniu i postępach dzieci. Zdecydowana większość rodziców uważa, że przedszkole w znacznej mierze wpływa na nabywanie przez dzieci nowych umiejętności i wiadomości. Temu celowi służy także angażowanie rodziców do czytania 26