WARSZTATY 2005 z cyklu: Zagrożena naturalne w górnctwe Mat. Symp. str. 267 276 Tadeusz MAJCHERCZYK*, Danel WAŁACH*, Tadeusz TATARA** *Akadema Górnczo Hutncza, Kraków *Poltechnka Krakowska, Kraków Wpływ drgań powerzchnowych wywołanych wstrząsam górnczym na konstrukcje weż szybowych Streszczene W artykule przedstawono analzę odpornośc dynamcznej weż szybowych znajdujących sę na terene zakładu KWK JAS-MOS. Omówono prognozowane wartośc przyspeszeń drgań gruntu oraz metodykę określana odpornośc dynamcznej obektów. Przeprowadzona analza umożlwła określene maksymalnych obcążeń dynamcznych ndukowanych wstrząsam górnczym, które mogą bezpeczne zostać przenesone przez konstrukcję analzowanych weż szybowych. 1. Wprowadzene Podstawowym wyrobskam udostępnającym w kopalnach podzemnych są szyby. Integralną częścą szybów są weże szybowe wyposażone w urządzena wycągowe. Tym urządzenam odbywa sę wycągane urobku z wyrobsk podzemnych na powerzchnę, zjazd wyjazd załog, opuszczane materałów, maszyn tp. Weża szybowa wraz z urządzenem wycągowym stanow węc najważnejsze ognwo transportu kopalnanego. Stosuje sę różne konstrukcje weż szybowych, przy czym najczęścej są to konstrukcje stalowe lub żelbetowe. Ze względu na duże znaczene tego rodzaju obektów w procese technologcznym wydobyca kopalny należy szczególne dbać o ch odpowedn stan technczny. Ma to zasadncze znaczene w aspekce występujących oddzaływań dynamcznych spowodowanych prowadzoną dzałalnoścą górnczą. Weże szybowe pownny zatem charakteryzować sę odpowedną odpornoścą dynamczną na tego typu obcążena ndukowane wstrząsam górnczym. W nnejszej pracy przedstawono analzę odpornośc dynamcznej weż szybowych KWK JAS-MOS na prognozowane oddzaływana dynamczne zwązane z planowaną eksploatacją w latach 20052007. Analzę przeprowadzono według metody uproszczonej wykorzystując wzorcowe względne spektrum odpowedz, (Instrukcja ITB nr 391 2003; Kowalsk n. 1995; Kwatek 2002; Tatara 2002), oraz uproszczone modele dynamczne obektów (Kwatek 2002). 2. Prognozowane przyspeszena drgań gruntu w rejone analzowanych obektów Wartośc przyspeszeń drgań gruntu w rejone analzowanych obektów określć można na podstawe prognoz przeprowadzonych dla całego obszaru górnczego KWK JAS-MOS. W zwązku z planowaną eksploatacją w latach 2005 2007 wykonano szczegółową analzę 267
T. MAJCHERCZYK, T. TATARA, D. WAŁACH Wpływ drgań powerzchnowych... oddzaływań dynamcznych planowanych robót górnczych na powerzchnę terenu. Prognozowane przyspeszena drgań gruntu określono na podstawe analzy parametrów sejsmologcznych pomerzonych w stacj pomarowej w rejone Bożej Góry Prawej (Cancara 2004), oraz prognoz maksymalnych energ wstrząsów górotworu (Cancara n. 2004) mogących zastneć w projektowanych wyrobskach eksploatacyjnych. Pomerzone wartośc parametrów sejsmologcznych pozwolły założyć, że w latach 20052007 maksymalne wartośc wypadkowych pozomych składowych przyspeszeń drgań gruntu ne przekroczą 130 mm/s 2. Wypadkowe te określane były na drodze analzy wartośc skutecznych. Pomerzone wstrząsy charakteryzowały sę domnującym częstotlwoścam w zakrese 5 9 Hz, poza jednym, dla którego wartość ta wynosła 2 Hz. Należy zaznaczyć, że odległość analzowanych obektów od stacj pomarowej ne przekracza 1000 m. Można węc założyć, że weże szybowe, dla których wykonano ocenę ch odpornośc dynamcznej, znajdują sę praktyczne w tej samej odległośc od stacj pomarowej. Planowana eksploatacja wywoływać będze równeż wstrząsy o odpowednch energach. Wykonana ocena (Cancara n. 2004), pozwolła stwerdzć ż, welkość prognozowanych, maksymalnych energ wstrząsów jest zmenna dla najbardzej zagrożonych sejsmczne ścan wynos ok. 9,0 10 5 J. Dla pozostałych ścan wartośc te zmenają sę w zakrese E max = 6,5 10 5 8,8 10 5 J. Prognozowane maksymalne energe wstrząsów ne będą ndukowały przyspeszeń drgań gruntu na powerzchn wększych nż 130 mm/s 2. 3. Metodyka określana odpornośc dynamcznej konstrukcj weż szybowych Ocenę odpornośc obektów budowlanych na wpływy dynamczne przeprowadzono w sposób przyblżony za pomocą metody spektrum odpowedz. Wykorzystano modele dynamczne analzowanych obektów wzorcowe unormowane przyspeszenowe spektrum odpowedz. W oblczenach zastosowano metodę elementów skończonych w wersj przemeszczenowej, tzn. wszystke welkośc sł przekrojowych, jak równeż naprężena odkształcena wylczano stosując aproksymację pola przemeszczeń wewnątrz elementów na podstawe wartośc przemeszczeń w węzłach. Stosowane warunk brzegowe podparca wynkały ze sposobu posadowena budowl, a także rodzaju rozwązana połączeń stóp fundamentowych z elementam ram stalowych. Współczesne normy sejsmczne welu krajów podają wzory na oblczane sł sejsmcznych dzałających na budowle na skutek ruchów podłoża gruntowego wywołanych trzęsenam zem, wykorzystując znormalzowane spektrum odpowedz. Wzorcowe spektrum odpowedz może być zastosowane m.n. do weryfkacj dynamcznej stnejących obektów. Przy korzystanu z tych spektrów należy pamętać o uproszczenach, jake wprowadza sę sporządzając krzywe wzorcowe oraz o dokładnośc uzyskanych wynków, co wąże sę np. z przyjęcem wartośc ułamka tłumena krytycznego. Wzorcowe spektra odpowedz podawane w normach są zróżncowane, gdyż kształty krzywych spektralnych odpowadają warunkom sejsmologcznym specyfkom budownctwa danego kraju. Możlwość wykorzystana spektrum odpowedz do określana odpornośc dynamcznej obektów podlegających wpływom wstrząsów górnczych wymaga sporządzena wzorcowego, względnego przyspeszenowego spektrum odpowedz na podstawe drgań zarejestrowanych w stacjach sejsmcznych na terenach objętych wpływam eksploatacj górnczej. Wzorcowe spektrum odpowedz traktuje sę jako wymuszene knematyczne. Ten sposób analzy 268
WARSZTATY 2005 z cyklu: Zagrożena naturalne w górnctwe umożlwa wykorzystywane w oblczenach prognozowanych maksymalnych wartośc przyspeszeń, które mogą pojawć sę na terene gdze znajdują sę analzowane obekty. Wykorzystując spektra odpowedz pochodzących od poszczególnych przebegów drgań zarejestrowanych w obszarze GZW, w Instytuce Mechank Budowl Poltechnk Krakowskej, sporządzono uśrednone przyspeszenowe spektrum, odpowadające różnym wartoścom ułamka tłumena krytycznego. Na rys. 3.1 pokazano wzorcowe, względne przyspeszenowe spektrum odpowedz w funkcj częstotlwośc f, wyznaczone dla obszaru GZW (na podstawe składowych pozomych drgań) odpowadające wartośc ułamka tłumena krytycznego = 5%. Rys. 3.1. Wzorcowe względne przyspeszenowe spektrum odpowedz dla obszaru Górnośląskego Zagłęba Węglowego (Tatara 2002) Fg. 3.1. Model relatve acceleraton of response spectrum for the Upper Slesa Coal Basn (Tatara 2002) Opsy matematyczne krzywej wzorcowej (f) w obszarze GZW, odpowadające = 5%, przedstawają zależnośc (Tatara 2002): (f) = 0,25 dla 0 Hz < f 1,0 Hz (f) = 0,921f 0,671 dla 1 Hz < f 3,3 Hz (3.1) (f) = 1,8+2/f dla 3,3 Hz < f 10 Hz (f) = 1+10/f dla f > 10 Hz W przypadku ułamka tłumena krytycznego ξ 5% krzywa wzorcowa (f) jest modyfkowana poprzez współczynnk korekcyjny η określany z zależnośc: 10 5 (3.2) Referencyjna wartość współczynnka η wynos 1,0 dla ułamka krytycznego ξ = 5%. 269
T. MAJCHERCZYK, T. TATARA, D. WAŁACH Wpływ drgań powerzchnowych... Metoda spektrum odpowedz jest podobna do metody analzy modalnej, w której poszukujemy rozwązana układu równań ruchu: BU (t ) [ C ] U(t ) K U(t ) B I { a (t )} (3.3) gdze: [B], [K], [C] odpowedno macerz bezwładnośc, sztywnośc tłumena układu, U (t ), U(t ), U(t ) wektory odpowedno przyspeszeń, prędkośc przemeszczeń, a g (t ) wektor wymuszeń knematycznych, przy zastosowanu następującej transformacj: U gdze: [Φ] macerz modalna układu, {q} wektor współrzędnych normalnych. q Φ (3.4) Wykorzystując równane (3.3) transformację (3.4) oraz znane warunk ortogonalnośc otrzymujemy -te równane,,modalne : g 2 q 2 q q p = 1, 2,... n (3.5) gdze: ω - -ta częstość kołowa drgań własnych analzowanego układu. W przypadku gdy wymuszene knematyczne układu jest w postac pomerzonych przebegów składowych pozomych (a gx(t), a gy(t)) składowej ponowej (a gz(t)) przyspeszena drgań podłoża, prawa strona równana (3.5) przyjme postać: { } [ B] [ I ] p { ag (t )} Γ { ag (t )} Γ T { } [ B] { } T 1 a gx (t ) Γ gdze: Γ macerz współczynnków udzału -tej postac drgań własnych. 2 a gy (t ) Γ 3 a gz (t ) (3.6) Równane (3.5) opsuje drgana wymuszone układu o jednym stopnu swobody (oscylatora) o częstośc kołowej ω, przy zadanym ułamku tłumena krytycznego ξ. W metodze spektrum odpowedz przyjmuje sę, że rozwązane -tego równana modalnego jest znane. Rozwązane to jest maksymalną wartoścą bezwzględną przyspeszena oscylatora, a węc jest to wartość przyspeszenowego spektrum odpowedz S a (Tatara 2002). Wykorzystując wzorcowe, unormowane spektra odpowedz dla rejonu górnczego GZW, opsane zależnoścam (3.1), maksymalne bezwzględne przyspeszene układu odpowadające -tej częstotlwośc drgań własnych oblcza sę z zależnośc (Hart Wong 2000): max { y (t )} { } Γ { ( f, ) a } = 1, 2,... n (3.7) pmax 270
WARSZTATY 2005 z cyklu: Zagrożena naturalne w górnctwe gdze: x( f, ) a pxmax { ( f, ) a pmax } y( f, ) a py max = 1, 2,... n (3.8) z( f, ) a pz max gdze: β x(f, ξ ), β y(f, ξ ), β z(f, ξ ) wartość unormowanego, wzorcowego spektrum odpowedz odpowadająca -tej częstotlwośc drgań własnych ułamkow tłumena krytycznego odpowedno w kerunku x, y z, a px max, a py max, a pz max maksymalne wartośc prognozowanych lub pomerzonych przyspeszeń składowych drgań gruntu odpowedno w kerunku x, y z. Jako kryterum odpornośc na wpływy dynamczne przyjęto maksymalną wartość a max przyspeszena składowej pozomej drgań gruntu. Rezultatem oceny odpornośc przedmotowych weż szybowych KWK JAS-MOS jest nośność (odporność) granczna. W ocene odpornośc na wpływy dynamczne analzowanych obektów pomocne były wynk pomarów drgań od wstrząsów górnczych w obszarze KWK JAS-MOS z klku ostatnch lat. Przy określanu odpornośc dynamcznej uwzględnono charakterystyk analzowanych weż wraz z oceną ch aktualnego stanu techncznego. Oblczena dynamczne przeprowadzono w ten sposób, ze sprawdzano czy konstrukcja obektu może bezpeczne przeneść wymuszena knematyczne o maksymalnych wartoścach przyspeszena drgań powerzchnowych równych: 0.125, 0.25, 0.35, 0.5 1.0 m/s 2. Założono sprężystą pracę analzowanych model konstrukcj. Wartośc wynkowych sł dynamcznych, momentów naprężeń oblczano stosując metodę SRSS (square root of the sum of the squares), a w przypadku sprzężena częstotlwośc drgań własnych przyjętych obektów uzasadnonym było stosowane metody NRC (Nuclear Regulatory Commttee) (Hart Wong 2000). 4. Analza odpornośc dynamcznej wybranych weż szybowych Na terene zakładu KWK JAS-MOS znajdują sę trzy szyby z zabudowanym weżam wycągowym. Konstrukcje poszczególnych weż różną sę od sebe materałem z jakego zostały wykonane, oraz schematem statycznym konstrukcj. Ogólne wyróżnono: stalowe weże wycągowe szybu Sz./L 1 Jas Sz./W 4 Jas (rys. 4.1, 4.2), o konstrukcj dwu lub jednozastrzałowej połączenach spawanych ntowanych, szybową weżę wycągową szybu Sz./U 2 Jas, o konstrukcj żelbetowej weży basztowej. Analzę odpornośc dynamcznej przeprowadzono dla weży szybowej szybu Sz./W 4 Jas ze względu na bardzej nekorzystny schemat statyczny konstrukcj (weża jednozastrzałowa) nż weży szybu Sz./L 1 Jas, oraz dla szybowej weży wycągowej szybu Sz./U 2 Jas. 271
T. MAJCHERCZYK, T. TATARA, D. WAŁACH Wpływ drgań powerzchnowych... Rys. 4.1. Wdok ogólny weży szybu Sz./L 1 Jas Fg. 4.1. Man vew of the host tower Sz/L 1 Jas 4.1. Szybowa weża wycągowa szybu Sz./W 4 Jas Rys. 4.2. Wdok ogólny weży szybu Sz./W 4 Jas Fg. 4.2. Man vew of the host tower Sz/W 4 Jas Weża szybu Sz./W 4 Jas jest jednozastrzałową konstrukcją stalową systemu koło nad kołem opartą o głowcę szybu. Ustrój nośny weży stanow rama trójprzegubowa. Zastrzał opera sę przegubowo na fundamence na trzone, który poprzez belk podweżowe oparty jest na głowcy ostatecznej szybu. Fundamenty zastrzałów posadowone są bezpośredno w grunce na dwóch fundamentach blokowych, żelbetowych. Ustrój nośny weży jej elementy główne wykonano ze stal 18G2A, pozostałe zaś elementy ze stal St3SY St3S. Ocenę odpornośc dynamcznej weży dokonano na podstawe oblczeń dynamcznych z wykorzystanem wzorcowego spektrum odpowedz pokazanego na rys. 3.1. Wykorzystując dane o konstrukcj, przekrojach, materale, obcążenach urządzenach znajdujących sę w weży, zbudowano przestrzenny, uproszczony model MES układu. Model wykorzystywany w oblczenach numerycznych pokazano na rys. 4.3. Konstrukcja weży jest stalowa (słupowokratowa). W tabel 4.1. zestawono perwszych 10 oblczonych częstotlwośc drgań własnych przyjętego modelu. Tabela 4.1. Zestawene oblczonych perwszych dzesęcu częstotlwośc drgań własnych modelu weży szybu Sz./W 4 Jas. Table 4.1. Set of the frst ten calculated frequences of natural vbratons of the Sz/W 4 Jas host tower model Częstotlwość, Hz f 1 f 2 f 3 f 4 f 5 f 6 f 7 f 8 f 9 f 10 0,71 1,60 2,07 2,93 3,93 5,12 5,13 5,48 6,29 6,35 Z analzy oblczeń wynka, że postace drgań własnych są sprzężone. Cześć z nch zwązana jest z drganam górnej klatk weży wycągowej. Na rys. 4.4 4.5 pokazano wybrane oblczone postace drgań własnych odpowadające dwóm perwszym częstotlwoścom translacyjnych drgań własnych modelu weży. Wykorzystując oblczone wartośc dynamcznych maksymalnych momentów zgnających sł podłużnych oraz wartośc charakterystyk przekrojów elementów nośnych weży oblczono maksymalne wartośc dodatkowych dynamcznych naprężeń rozcągających (σ M σ N ). 272
WARSZTATY 2005 z cyklu: Zagrożena naturalne w górnctwe Rys. 4.3. Przyjęty model weży wycągowej Fg. 4.3. Assumed model of a host tower Rys. 4.4. Perwsza postać drgań własnych translacyjnych weży Fg. 4.4. Frst mode shape of the natural vbratons of the tower Rys. 4.5. Druga postać drgań własnych translacyjnych weży Fg. 4.5. Second mode shape of the natural vbratons of the tower Przy przyspeszenu drgań podłoża wynoszącym a p = 1 m/s 2, wartośc te wynoszą odpowedno: 11,5 MPa oraz 3,6 MPa. Wartośc te są małe. Z dokumentacj techncznej wynka, że maksymalna wartość sły podłużnej (rozcągającej) momentu w elementach nośnych konstrukcj od obcążeń grawtacyjnych wynoszą odpowedno 108 kn 285 knm. Dla porównana od obcążeń dynamcznych wywołanych wstrząsam górnczym wartośc te wynoszą odpowedno 156 kn 156 knm (przy a p = 1 m/s 2 ). Z porównana wartośc oblczonych z wartoścam uzyskanym z dokumentacj wynka, że maksymalna sła podłużna od obcążeń dynamcznych jest wększa od dzałana grawtacj. Na weży wycągowej w pozome górnego pomostu są umeszczone koła napędowe. Ruchy podłoża wywołane wstrząsam górnczym mogą negatywne wpłynąć na pracę takch urządzeń. Ta sama uwaga dotyczy klatk, w której transportuje sę wózk, materały, maszyny lub ludz. Konstrukcja klatk stanow przestrzenny układ słupowo kratowy podperający pomost weży. Wpływ klatk na odporność dynamczną weży ne był analzowany. Borąc pod uwagę przyjęte uproszczena analzowanego modelu, oraz konstrukcję weży można przyjąć, że obekt bezpeczne przenese obcążena dynamczne wywołane drganam gruntu o przyspeszenu wynoszącym a p = 0,5 m/s 2. 4.2. Szybowa weża wycągowa szybu Sz./U 2 Jas Weża szybu Sz./U 2 Jas (rys. 4.6, 4.7) jest żelbetową weżą basztową, w skład której wchodzą: flar o przekroju skrzynkowym 10,5 17,0 m gruboścach ścan 30 cm, dwa słupy 2,0 2,0m wysokośc 62,05 m, maszynowna o wymarach 17,0 27,5 m na pozome +58,75. 273
T. MAJCHERCZYK, T. TATARA, D. WAŁACH Wpływ drgań powerzchnowych... Rys. 4.6. Wdok weży szybu Sz./U 2 Jas od strony połudnowej Fg. 4.6. Vew of the host tower Sz/U 2 Jas from the south Rys. 4.7. Wdok ogólny weży szybu Sz./U 2 Jas od strony północno-zachodnej Fg. 4.7. Man vew of the host tower Sz/U 2 Jas from the north west Przekryce dachu na poz. +72,97 stanową płyty prefabrykowane natomast stropy są monoltyczne płytowo-żebrowe. Dach kryty jest papą. Obekt jest częścowo podpwnczony posadowony na palach. W weży znajduje sę 11 kondygnacj, do których prowadz wewnętrzna klatka schodowa. Do każdej kondygnacj dostać sę można wycągem towarowoosobowym. Ocenę odpornośc dynamcznej weży szybu Sz./U 2 Jas dokonano podobne jak w przypadku weż zastrzałowych na podstawe oblczeń dynamcznych z wykorzystanem wzorcowego spektrum odpowedz pokazanego na rys. 3.1. Zbudowano przestrzenny model MES układu uwzględnając dane o konstrukcj, przekrojach, materale, obcążenach urządzenach znajdujących sę w weży. W tabel 4.2. zestawono perwszych 10 oblczonych częstotlwośc drgań własnych przyjętego modelu. Tabela 4.2. Zestawene oblczonych perwszych dzesęcu częstotlwośc drgań własnych modelu weży szybu Sz./U 2 Jas Table 4.2 Set of the frst ten calculated frequences of natural vbratons of the Sz/U 2 Jas host tower model Częstotlwość, Hz f 1 f 2 f 3 f 4 f 5 f 6 f 7 f 8 f 9 f 10 1,02 1,04 2,34 2,76 2,78 2,81 2,94 4,81 5,24 5,28 Na rys. 4.8 4.10 pokazano oblczone postace drgań własnych odpowadające perwszej (f 1) drugej (f 2) częstotlwośc drgań własnych (translacyjnych) trzonu weży oraz perwszej częstotlwośc drgań słupów weży (f 4). Na podstawe przeprowadzonej analzy dynamcznej zauważyć można, że najbardzej wytężonym są przekroje w pozome utwerdzena słupów. W tych przekrojach przeprowadzono analzę naprężeń przy założenu, że wartość sły osowej obcążającej jeden słup a pochodzącej od cężaru własnego przy uwzględnenu 40% przyjętego obcążena użytkowego wynos 19,2 MN. 274
WARSZTATY 2005 z cyklu: Zagrożena naturalne w górnctwe Rys. 4.8. Perwsza postać drgań własnych weży Fg. 4.8. Frst mode shape of the natural vbratons of the host tower Rys. 4.9. Druga postać drgań własnych weży Fg. 4.9. Second mode shape of the natural vbratons of the host tower Rys. 4.10. Czwarta postać drgań własnych weży Fg. 4.10. Fourth mode shape of the natural vbratons of the host tower W tabel 4.3 zestawono oblczone wartośc naprężeń dynamcznych odpowadających przyjętym wartoścom przyspeszena a p. Należy zaznaczyć, że oblczone σ dyn mogą być ujemne (ścskane) lub dodatne (rozcągane). W pozome oblczonych naprężeń dynamcznych, występują równeż naprężena ścskające pochodzące od cężaru budynku wynoszące σ stat = 4,8 MPa. Po uwzględnenu naprężeń ścskających, naprężena wynkowe w betone słupa będą naprężenam ścskającym przy wartośc a p < 0,75 m/s 2. Konstrukcja weży charakteryzuje sę ułożenem stropów w ramach danej kondygnacj na nejednakowym pozome, oprócz tego występują lczne pomosty (ne obejmujące powerzchn całego stropu) duże otwory na urządzena technologczne. Układ konstrukcyjny złożony jest z dwóch częśc: trzonu dwóch słupów, trzon jest częścowo podpwnczony, brak jest stężeń pomędzy słupam. Te wymenone elementy obnżają odporność dynamczną obektu. W zwązku z tym należy uznać, że konstrukcja weży bezpeczne przenese obcążena dynamczne wywołane drganam gruntu o przyspeszenu równym a p = 0,5 m/s 2. Ne pownny wystąpć rozcągana w betonowych częścach słupów. Tabela 4.3. Zestawene wynków oblczeń dla weży szybu Sz./U 2 Jas Table 4.3. Set of calculaton results for the host tower Sz/U 2 Jas a p [m/s 2 ] 0,125 0,25 0,35 0,50 1,00 σ dyn [MPa] 0,81 1,62 2,27 3,24 6,48 5. Podsumowane wnosk końcowe Przeprowadzona analza odpornośc dynamcznej weż szybowych znajdujących na terene zakładu KWK JAS-MOS pozwolła na sformułowane następujących wnosków: 275
T. MAJCHERCZYK, T. TATARA, D. WAŁACH Wpływ drgań powerzchnowych... ze względu na znaczene weż szybowych w procese technologcznym wydobyca węgla, należy w sposób cągły montorować stan technczny tego typu obektów, a w przypadku stwerdzena jakchkolwek neprawdłowośc należy natychmast je usunąć, planowana eksploatacja w latach 2005 2007 wywoływać będze wstrząsy o energach ne wększych nż 9,0 10 5 J, a ndukowane nm wypadkowe przyspeszena drgań gruntu ne przekroczą wartośc 130 mm/s 2, analzowane konstrukcje stalowe, zastrzałowych weż szybowych mogą bezpeczne przeneść obcążena dynamczne wywołane maksymalnym przyspeszenem składowej pozomej drgań gruntu o wartośc a p = 0,5 m/s 2, konstrukcja żelbetowa weży basztowej szybu Sz./U 2 Jas jest w stane bezpeczne przeneść prognozowane obcążena dynamczne spowodowane drganam podłoża gruntowego; w betonowych częścach słupów konstrukcj ne pownny wystąpć naprężena rozcągające, wartośc obcążeń dynamcznych wywołanych nm naprężeń można uzyskać na drodze analzy dynamcznej model konstrukcj wybranych charakterystycznych przebegów drgań podłoża, zarejestrowanych na terene obszaru górnczego KWK Jas-Mos. Lteratura [1] Cancara B. 2004: Zestawene charakterystyk wstrząsów zarejestrowanych na obszarze górnczym KWK Jas-Mos w okrese 24.03.200412.08.2004 r. AGH, Kraków serpeń 2004 (praca nepublkowana). [2] Cancara n. 2004: Aneks do ekspertyzy w zakrese oddzaływana wstrząsów pochodzena górnczego w OG kopalń zrzeszonych w JSW S.A. obejmujący lata 20042007 w OG kopalń Jas- Mos, Pnówek Zofówka. Praca zborowa pod kerunkem B. Cancary Z. Gerlacha, Agencj Informacyjna INFO-ZEW, Katowce 2004 (praca nepublkowana). [3] Hart G.C., Wong K. 2000: Structural dynamcs for structural engneers. John Wley & Sons Inc., New York 2000. [4] Instrukcja nr 391 2003: Projektowane budynków podlegających wpływom wstrząsów górnczych. Instytut Technk Budowlanej. Warszawa, 2003. [5] Kowalsk n. 1995: Spektra odpowedz od wstrząsów górnczych ch zastosowane do wyznaczana sł sejsmcznych wysokch budynków. Problemy Naukowo-Badawcze Konstrukcj Inżynerskch. Zeszyty naukowe, sera: Inżynera Lądowa nr 194, Poltechnka Krakowska, Kraków 1995. [6] Kwatek J. 2002: Obekty budowlane na terenach górnczych. Wydaw. GIG, Katowce 2002. [7] Tatara T. 2002: Dzałane drgań powerzchnowych wywołanych wstrząsam górnczym na nską tradycyjną zabudowę meszkalną. Zeszyty naukowe, sera: Inżynera Lądowa nr 74, Poltechnka Krakowska, Kraków 2002. Influence of surface vbratons nduced by mnng tremors on host tower structures The paper presents an analyss of dynamc structural resstance of host towers located n the premses of the coal mne JAS-MOS. The prognosed acceleraton values of ground vbratons as well as the methodology of determnng the dynamc structural resstance of objects were dscussed. The analyss carred out allowed for the defnton of maxmal rate of dynamc load nduced by mnng tremors, whch may be safely transmtted by the structure of the analyzed host towers. 276 Przekazano: 4 kwetna 2005 r.